DOUWE EGBERTS
voor
Een gestigmati
seerde
Keuringen op
tuberculose
De gezelligheid
van het gheurig
kruyt taback
Autovervoer
personen
VAN WEEK TOT WEEK
De wilde busdiensten
evenetni
Bevordering emigratie
Door een bestelauto
gegrepen
Schipper* met schorsing gestraft
in
HQOGLEERAAR TE UTRECHT
Mr. J. E. Jonker» benoemd
HET REGEERINGSJUBILEUM
Stuurlieden-examen
Clearingkoersen
A
MOREELE EN GEESTELIJKE
HERBEWAPENING
Bereidverklaring tot daad-
werftelijke actie te Batavia
DIOC. R. K. VROUWENBOND
BISDOM HAARLEM
SLORDIGE EN ZORGELOOZE
NAVIGATIE
Scheepsradiotelegrafist en
-telefonist
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIES
x
er-
Levensbijzonderheden
slachtoffers
Steunvergoeding erwten
en veldboonen
Vele Tweede Kamerleden hebben
ernatige bedenkingen tegen
hef. wetsontwerp
Geschenk van Indische gemeenten
voor H. M. de Koningin
Herdenking van het 25-jarig
bestaan
Nog een geval van slordige
navigatie
De vliegramp met
de Ekster”
Teettregeling pluimvee
houder y 1939
Minister Romme vraagt voor op te
richten stichting een Ryks-
bijdrage aan
van de
Vader van groot gezin om het
leven gekomen
Katharina
tl r"
«*m hare 1
stigma U seerd
’erden kon J
Bet is te
®eende
’’’Wichtigheid te werk gaat.
•®d«’ha*riy)ce karakter der
*°rdt vastgesteld wordt een
Dsaand onderzoek ingesteld.
De 4 slachtoffert van de vliegtuigramp: püoot A. v. d. Seyde; de radio-telegrafist A. Bekking; de piloot C. M. Schrey en de werktuigkundige Jaedicke
ZATERDAG 10 DECEMBER 1938
A2 17^3
't-Gravenhage. 9 December 1938.
«Wie
SCHOUT 15 ct. 1
COOPVAERT 10 cl
K
al
en.
Dit geschenk is een fraaie klok, waarvan de
wijzerplaat is versierd met de wapens van ver-
By nota van wijziging stelt de minister van
Sociale Zaken eenlge aanvullingen op de be-
erooting voor 1939 voor.
schillende Indische gemeenten Tevens was een
oorkonde by het geschenk gevoegd.
Tijdens de audiëntie, welke circa twintig mi
nuten duurde, gal HM hoogstderzelver inge
nomenheid te keijnen met dit geschenk en vroeg
verschillende bijzonderheden omtrent de fraaie
bewerking en de diverse wapens der gemeenten.
HM verzocht burgemeester Voomeman Haar
dank aan de verschillende Indische gemeenten
voor het fraaie cadeau te willen overbrengen.
Koersen voor stortingen op 10 December 1938
tegen verplichtingen, luidende in: Reichsmar-
ken ƒ73.85, Lires 9.66.
had onder-
Weaener was.
en zocht
natuurwetenschappelijke
Antonie Becking is geboren op 8 Maart 1907
in Amsterdam. Hij doorliep de eerste drie klas
sen van de vijfjarige H.B.8. en ging vervolgens
naar de Kweekschool voor de Zeevaart, waarvan
hij het diploma behaalde. Voorts was hij in het
bezit van liet diploma tweede en derde stuur
man. het certificaat tweede klas radlotelegra-
flst, behaalde in 1935 het diploma van navigator
tweede klasse, werd in hetzelfde jaar luchtvaart-
telegrafist en trad op 1 Juli 1935 in dienst bij
de KX.M.
voor de regeling van het
deugdelijk is.
In Januari 1939 en zoo noodig ook in de
daarop volgende maanden zullen examens wor
den gehouden ter verkrijging van certificaten
als scheepsradiotelegrafist en -telefonist.
Verzoeken om toelating moeten vóór 24 De
cember tot—den directeur-generaal der P.T.T.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de steunvergoeding voor erwten van
den oogst 1938, welke afjn gedenatureerd in
het tijdvak van 5 tot en met 10 December 1938,
zal bedragen 1.35 per 100 KG. voor groene
erwten, door handelaren gedenatureerd, en vol
doende aan het standaardmonster van kwali
teitsklasse C, en 0.85 per 100 K.G. voor voeder-
Het 25-jarig bestaan van den Diocesanen R.K.
Vrouwenbond in het Bisdom Haarlem zal op
Maandag 19 Dec. te Haarlem worden herdacht.
Des morgens om tien uur zal de geestelijke
adviseur, pater A. Fennell OJP.. een H. Mis op
dragen in de kerk van den H. Antonius aan de
Nieuwe Groenmarkt.
In de vergadering, welke om elf uur in restau
rant Brinkmann begint, zal de voorzitster, mej.
Ttos Post, de herdenkingsrede uitspreken.
Z.H. Exc. mgr. J. P. Hulbers heeft toegezegd de
herdenking bij te wonen.
len
a-
rl*
Het autobusvervoer vóórziet in een sociale
behoefte. Daarom gaat het niet aan. da
breedr massa de dupe te laten worden va»
een eenzijdige bescherming van de txaangen
van het spoorwegbedrijf Naar het oordeel
dezer leden ligt het veeleer op den weg van
de N. 8. de tarieven op de trajecten, die
als goudmijnen kunnen worden aangemerkt,
aanmerkelijk te verlagen.
erwten, welke zijn gedenatureerd door telers, die
deze erwten zelf hebben geteeld.
De steunvergoeding voor veldboonen van den
oogst 1938. welkg voldoen aan de kwaliteits-
elschen en In genoemd tijdvak door telers of
handelaren zijn gedenatureerd, zal 'ƒ3.50 per
100 K.O. bedragen.
naar
voor
verklaring.
lang ge-
lies-
t d»
joed
con»
ben.
erd»
Ityd
i in
een
e ai
sen.
zoo
Den
dan
ing!
gere
dm
and
mde
i n
da
met
itch
es«
ofd-
zeer
pel-
rast
een
on-
B*
ten,
niet
ans
de
bet
ige-
8.C.
de
pais
IC.
lei»
te
ten-
Prof. Jonkers is geboren in 1890 en studeerde
te Leiden. In 1916 naar Indië vertrokken, was hij
daar aanvankelijk werkzaam bij de Landraden.
Na een vijftal jaren werd hy subetituut-officler
bij parket te Padang.
Na zijn eerste verlof is de heer Jonkers steeds
bij ’t openbaar ministerie werkzaam geweest. Hjj
bekleedde bij elk der drie raden van justitie op
de buitengewesten, te Makassar, Padang en Me-
ran. de functie van officier van justitie. Daarna
volgde zijn benoeming tot officier van justitie
te Semarang.
In Juni 1935 werd hij, aanvankelijk tijdelijk en
later definitief advocaat-generaal bij het Hoog
gerechtshof in Batavia.
It op
steld
1250
Lwr
ordt
•t da
WW
Karl Leo Hans Jaedicke is geboren op 9 April
1915. Hij trad op 24 Augustus 1929 In dienst bij
de KL.M., wasu- hij alle rangen doorliep. Hy
was thans in dienst als boordwerktuigkundige
Europa, d.w.z. dat hij niet op de Indlëljjn vloog.
Jaedicke was in het bezit van alle bevoegdheden
van zijn rang. Evenmin als Becking was hij ge
huwd.
Verscheidene leden verklaarden zich goed
deels met de richtlijnen voor het verleenen van
vergunningen door den minister aangegeven, t*
kunnen vereenigen.
Benige leden achtten dit wetsontwerp tn
strijd met de verklaring door dr. Colyn als
minister van Waterstaat al afgelegd, dat het
verkeer als een geheel moet worden beschouwd.
Volgens deze leden dient de geheele regeling
in handen gesteld te worden van een verkeers-
corporatle. die samengesteld moet worden uit
vertegenwoordigers van spoorweg-, auto- en
watervervoer, en tevens van vertegenwoordigers
van de gebrtftkers dezer vervoermiddelen.
Verscheidene leden merkten op, dat dit wets
ontwerp te veel overlaat aan de Kroon en d»
Commissie autovervoer personen.
Vele leden hadden bewondering
logiachen opzet van dit ontwerp.
Arie van der Seyde werd geboren op 23 Fe
bruari 1912 in Dordrecht. HU bezocht de Hoo-
gere Handelsachool. waarvan hij het einddiploma
behaalde. In Augustus 1931 trad hij in dienst
van de Luchtvaartafdeellng Soesterberg. Op 15
April 1934 kwam hij in dienst van de K.L.M.
Van der Seyde bezat de brevetten A en B en
het groot militair brevet. Hij was navigator
tweede klasse en trad sedert 1 Mei 1937 als
instructeur op. Voorts was hy tweede luitenant-
vlleger van de luchtvaartafdeellng Soesterberg
Hy was gehuwd.
Vrydagavond omstreeks half zes is op den
Ryksweg HalsterenBergen-op-Zoom een
droevig ongeluk voorgevallen, dat een vader
van een groot gezin het leven heeft gekost.
wolken van genot vencheffen door de geurige
Oud Hollandsche Pijptabak van
Tntusschen. de samenwerking tusschen de
middelen van vervoer, niet het minst tus
schen het rail- en het wegverkeer, zal er
moeten komen De coördinatiemaatregelen
zouden zelfs In hoofdzaak op dat doel moe
ten zyn gericht, doch, daarvan biykt uit
het onderhavige wetsontwerp niet veel.
Bij een binnenkort In te dienen suppletolre
begrooting voor het dienstjaar 1938 zullen gel
den worden aangevraagd wegens door de stich
ting Landverhuizing Nederland te nemen maat
regelen ter bevordering van de emigratie naar
verschillende overzeesche landen. in het bij
zonder In verband met een door genoemde
stichting in te stellen onderzoek omtrent nieu
we emlgratie-mogeiykheden.
De hieruit voor 1939 voortvloeiende uitgaven
(kosten van vertegenwoordiging der stichting
Landverhuizing Nederland In Canada. Austra
lië. Chili. Argentinië en Zuid-Afrika) worden
geraamd op 41.000
Cornells Menne Schrey is geboren op 28 Octo
ber 1907 in Rotterdam. Hy volgde de eerste twee
jaren van de H BS., waarna hy de Zeevaart
school bezocht. Hy was in t bezit van het di
ploma derde en tweede stuurman bij de groote
vaart en was In dienst van de Holland Amerika
Lyn. Op 1 Juni 1934 trad hy In dienst van de
KL M Hy was in het bezit van de brevetten
F.A.I. (Federation Aeronautique Internationale),
was navigator tweede en eerste klasse en was
reserve-luitenant by de luchtvaartafdeellng
Soesterberg. Schrey was gehuwd.
De 64-jarige fabrieksarbeider M. Stoffels
kwam van zijn werk en reed op zyn fiets In de
richting Halsteren. Achter hem kwam een auto,
welken hij liet passeeren. Onmlddeliyk achter
den gepasseerden auto stak S. over naar de
Ilnkerzyde van den weg om zich naar zijn wo
ning, welke 25 meter verder lag, te begeven.
Op hetzelfde oogenblik kwam uit de richting
Halsteren een bestelauto uit Dinteloord. De be
stuurder van dezen wagen zag plotseling den
wielrijder voor zich. Een aanrUding was niet te
vermyden. 8. werd tegen den weg geslingerd en
bleef ernstig gewond liggen.
Nadat hem eerste hulp was verleend, werd hy
per ziekenauto naar het ziekenhuis te Bergen-
op-Zoom overgebracht, waar hy terstond na
aankomst aan zijn verwondingen is bezweken.
De Raad voor de Scheepvaart heeft uitspraak
gedaan inzake het aan den grond loopen tijdens
mist van den motorlogger .Vier gebroeders"
KW. 18 onder de Oostkust van Engeland, ter
hoogte van Holy Island op 9 Juli 1938.
De Raad is van oordeel, dat het aan den grond
loopen is te wyten aan slordige en zorgeloose
navigatie van den schipper.
De Raad straft den schipper door hem de be
voegdheid te ontnemen, als kapitein te varen op
een schip, als bedoeld by artikel 2 der schepen
wet, voor den tijd van een maand.
Voorts heeft de Raad uitspraak gedaan in
zake het aan den grond varen van het motor
schip „Nottingham" bij Haisborough Sand op
31 Juli 1938.
Ook in deze zaak is de Raad van oordeel, dat
het aan den grond loopen van de .Nottingham"
geheel Is te wyten aan slordige en zorgeloose
navigatie.
De Raad straft den kapitein, door hem de be
voegdheid te ontnemen, als kapitein te varen op
een schip, als bedoeld by artikel 2 der schepen
wet, voor den tyd van 14 dagen.
Het college van curatoren van het fonds
ten behoeve van, Zndologische studiën aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht heeft tot by-
zonder hoogleeraar in het strafrecht en
strafprocesrecht van Nederlandsch-Indië
benoemd mr. J. E. Jonkers, advocaat-gene-
rpal by het Hooggerechtshof te Batavia.
langzaamheid
Wpsls
«Öke
**n zulke
deze „c
^^terte sl te doen. Zeker kunnen bij hyste-
-- Personen soms vreemde verschynselen
ten Waargenomen, maar even zeker is het
heiligheid bestaat, dat de ryken van na-
en genade op onverklaarbare wyae In el-
kunnen grijpen en dat de stlgmatlsa-
In aansluiting op het reeds gepubliceerde
wordt er nog de aandacht op gevestigd, dat
ook eventueele verzoeken ter verkrijging van
een nieuwe broedvergunnlng voor hen. die uit
sluitend voor eigen bedrijf broeden, in 1938
geen broedvergunnlng bezaten en by het ingaan
der teeltregeling In 1933 in het bezit van een
of meer broedmachines waren, welke 4» bfj de
verplichte Inventarisatie van broedmachines
hebben aangegeven, vóór 24 December 193* by
de Nederlandsche Centrale voor Eieren en
Pluimvee te Beekbergen moeten zijn in gediend,
onder storting van f 2.50 op haar postgiroreke
ning no. 99651.
•s-GRAVENHAGE. Geslaagd voor tweeden
stuurman groote handelsvaart H. F. Siegers.
Voor het aanvulllngsdiploma kleine handels
vaart: G. Waker, H. Koert* en J. Hulshof.
richtsnoer, als zou een vergunning voor een
met een spoorwig ongeveer parallel .oopenden
autobusdienst veelal eerder aan den onderne
mer van dien spoorweg of aan een daarmede
samenhangende of samenwerkende onderac
mln* behooren te worden gegeven dan aan «*n
anderen ondernemer
Aan de toelichting ontleenen wjf:
Binnenkort zal worden opgericht een stich
ting. welke zich zal belasten met de keuringen
op medlsch-hyglëniach gebied, waarby In de eer
ste plaats worden beoogd keuringen op long-
tuberculose. welke in de laatste jaren ten aan
zien van personeel, zoowel in dienst van de
overheid als van particulieren, in toenemende
mate worden verricht. Met de oprichting van
die stichting wordt bedoeld, de keuringen, welke
een groote preventieve waarde hebben op het
gebied der tuberculosebestryding te organi-
seeren en te centraliseeren. waardoor meer doel
treffend en economisch te werk kan worden ge
gaan. Aan de oprichting en de werkzaamheid
der stichting zullen medewerken verscheidene
op het getked van de gezondheidszorg en van
de sociale verzekering, werkzame vereenlglngen
en instellingen, benevens organisaties van werk
gevers en werknemers.
Het ligt tn de bedoeling, dat het RUk zal
participeeren. voorshands alleen door het de
partement van Onderwys, Kunsten en Weten
schappen met het oog op de keuringen van
schoolpersoneel en door het departement van
Sociale Zaken wegens de hierby betrokken be
langen van de volksgezondheid Deswege is in
de ontwerp-statuten der stichting aan den mi
nister van Sociale Zaken op onderscheidene
punten zeggenschap toegekend. De bydrage n
het stichtlngskapitaal (hetwelk in het geheel
ongeveer 50.000.groot zal zyn) kan op de
begrooting van den minister worden gecompen
seerd uit den post voor tuberculosebestrijding
Verdere bydragen aan de stichting zyn niet te
verwachten, aangezien zy volgens den opzet zich
zelf zal bedruipen.
Vele leden waren van oerdeel, dat van een
werkelyke coördinatie dat Is samenwerking
Sp voet van gelykberechtlgdheid van het per
sonenvervoer eerst sprake zal kunnen zyn na
dat de N.8 zich zullen hebben teruggetrokken uit
haar autobusondernemingen, ten einde het
autovervoer van personen over te laten aan
het vrije uit de maatschappy opgekomen initia
tief, hetwelk door middel van een vergunnlngs-
rtelsel kan worden gericht op het algemeen be
lang. Nu de minister biykbaar niet voornemens
is deze wijziging in de vervoerpolltlek der N.8.
te - bevorderen, konden deze leden nun stem
aan dit wetsontwerp niet geven.
Voor vele leden was het voornaamste be
zwaar tegen dit wetsontwerp gelegen in het
BATAVIA, 9 Dec. (Aneta). Ondanks het feit,
dat by het sympathle-onderzoek omtrent da re-
aetie van de konlnkiyke boodschap inzak*
geesteiyke en moreele herbewapening de uiter
ste reserve in acht Is genomen, gaven zich te
Batavia niet minder dan zestig personen op. dl*
bereid zyn tot daadwerkelyke actie. Van deze
betuigingen van sympathie en eveneens van an
dere sympathle-reacties zal een dezer dagen
worden getuigd in een adres, aan H. M. de Ko
ningin te richten. Eerst later zal over de reactie
door geheel Indië meer te zeggen zijn.
Enkele leden achtten
personenvervoer het vergunningsstelsel te
stendlgen. aangezien dat uit zyn aard tot
starring leidt en den drang doodt tot verdere
vervolmaking van de voorziening in de behoef
ten van het vervoer, alsmede tot aanpassing
aan de voortdurend wisselende omstandigheden
Zeer vele andere leden waren daarentegen
van oordeel, dat een vergunningsstelsel af-
Van Z^n bePaalden inhoud in beginsel
vervoer van personen
Vrydagmlddag is Ir. E. A. Voomeman. burge
meester van Batavia, thans met verlof in Ne
derland. in particuliere audiëntie ontvangen
door H.M. de Koningin, ten einde den burge
meester van Indië’s hoofdstad in de gelegenheid
te stellen H M. het geschenk der Indische ge
meenten by het regeeringsjubileum, aan te bie
den.
fcoea i
Anna Katharina Emmerick wacht de Kerk
*30 jaar.... Maar deze voorzichtigheid
-J Is heel wat anders dan de
van de vele verlichte en wetenschap-
Reesten. die kortweg verklaren dat zjj
sprookjes niet gelooven en geneigd
mystieke krachten met het woord
De vrot»e r-"-
haar brandend hart, de c:
haar Mjd in Duitschland in
en in sommige gevallen tot
ring. Dit ia te i--
die dagen het oationa isme
gine nog betrekkeiyk nieuw
van „verlichte” geesten werd
Maar de Duitsche
die reeds op een reac.ie wezen. Clemens Bren-
tano is een typisch vertegenwoordiger daar
van, zjjn spontane en gevoelige natuur wacht
te maar >qp het levend water, dat den akker
van z«n ziel zou bevloeien en voorgoed vrucht
baar maken voor het bovennatuuriyke Hy
werd voor het eerst by Ama Katharina Em
merick gebracht door den geneesheer Wese-
ner, den dokter van Dülmen, die by de zieke
non was geroepen toen zich de stigmata*tie
vertoonde en die haar langdurig
zocht en gadegeslagen.
de mode des tyds, ongeloovig
alles een
Maar toen hy zyn onderzoekingen
noeg had voortgezet kwam hy op het punt
waar niet meer te twytelen viel, daar waar
óf de afgrond, óf de hemel open gaat, hy be
keerde zich en werd naast de priesters Sailer
en Overberg, een der kracntlgste verdedigers
van het wonderbaariyke karakter der wonde-
teekenen by Anna Katharina Emmerick. Een
kring die zich ook lévendig en godvruchtig be
zig hield met de opzienbarende gebeurtenis
sen te Dülmen was de kring van de familie
Dlepenbrock, die dicht in de buurt woonde
Het zyn de voorouders van de muzikale fami
lie Dlepenbrock te Amsterdam. Maar er vms
e» één onder hen, die met een sceptisch lachje
d* verhalen over de mystlca aanhoorde. Dat
was een der zonen. Melchior Dlepenbrock. een
jong officier, die zich zeer had onderscheiden
In de veldtochten tegen Napoleon, doch van
d< Fransche verlichting en het Fransche liber-
tinisme niet afkeerlg was. Prentano onderhield
vooral met hem en met zyn zuster Apollon la
vriendschapsbetrekkingen. Hy nam Melchior
mee naar het huls van Anna Katharina en
toen Brentano was binnengetreden vroeg zy,
helderziend, direct waarom de jonge officier
bulten bleef, hoewel zy hem gezien, noch ge
hoord had. Toen Melchior daarop binnen
kwam, openden zich hare wonden en begon
nen te bloeden, zy begroette hem als een door
de Voorzienigheid gezondene en Brentano Het
Melchior met haar alleen. Toen de dichter na
langen tyd terug kwam zag Melchior doods
bleek en moest op den arm van Brentano
steunen. De stlgmatisatie en de ontstellende
dingen die de mystlca hem had geopenbaard,
waren voor zijn bekeering voldoende. Hij is
priester geworden en later Sailer opgevolgd
al* aartsbisschop van Breslau en kardinaal.
Brentano bleef, met enkele onderbrekingen,
tot aan den dood van Arma-Katharina Em
merick te DUlmen. ZIJ stierf op 9 Februari
1824 en „de Pelgrim”, zooals zy den dichter
noemde, was erby. Hy hoorde haar laatst*
woorden: „Heer Jezus sta my by! Kom, Heer,
kom!” Hy heeft hare prachtige visioenen op-
geteelrtmd: „Das Bittere leiden unseres Hem»
und Heilandes Jesus Christus”, „Das Leben
der heiMgen Jungfrau Maria”, „Das Leben
unseres Herra und Heilandes Jesus Christus”
devote en tegelyk dichteriyke lectuur, die
vol ti van diepen geestelijken zin en rijke ver
gezichten.
voor den
u* slechts ten deel valt aan personen van zeer
zuiveren levenswandel, die in innige geloofs-
en liefdesgemeenschap met Jezus leven BQ
hen wordt realiteit wat by tallooze anderen
VB*e voorstelling «f intellec-ueei begrip blijft.
De vrorpe vrouw ran Dülmen heeft, door
-- geestelijke élite van
beweging gebracht
inkeer en bekee-
meer merkwaardig, omdat in
van Fransche ori-
was in door tal
aan gehangen,
romantiek had elementen,
Blykena bet voorloopig verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp vervoer van per
sonen met motorrijtuigen, betreurden iele leden
dat dit wetsontwerp op een zoodanig tijdstip
- 26 September j.l. ingediend, dat de
Kamer het te midden van of aanstonds na de
behandeling van de ontwerpen van wet tot
vasts‘eUing van de Ryksbegrooting zal moeten
behandelen indien zy het althans mogeiyk
wil maken, dat het vóór 15 Februari 1939
óen datum, waarop het R. A. P. vervalt door
de belde Kamers der Staten-Generaal zal zün
behandeld.
In dit verband werd de vraag gesteld, waar
om de regeering niet aanstonds, nadat gebleken
was. dat paragraaf 47 der wet tot <>erlagln<r
van de openbare uitgaven van 29 November
1935 en het R. A. P. niet met elkander in over
eenstemming waren, een voorstel van wet heeft
aanhangig gemaakt tot verruiming van de
formuleering van genoemde paragraaf.
K®k*le leden achtten het onjuist, voor het
be-
ver-
mag er in Clemens Brentano zijn om-
Tn toen hy. op een Octoberdag van het
Ujg. binnentrad in de ziekenkamer van
Ann* Katherlna Emmerick ze Dülmen en haar
t» bed sag liggen, ultgeteeid, maar vol van
it inwendige vreugde van een half-hemelschen
;o^tand? De mystlca herkende hem direct als
ttn broeder van Christiaan Prentano. die haar
j*ar daarvoor had bezocht, en ontving
tma n»et vreugde. Sober is de romantische
dichter in zyn mededeelingen over deze eer-
M ontmoeting. „Ik onderging geen vrees, zoo
^gt MJ in zyn correspondentie, geen afkeer
verrassing, niets dan een groot gevoel van
vreugde en van liefde voor dat levendige, na-
tuuritjke en biyhartige wezen." Er was niets
v*n voorgewende Ingetogenheid om haar heen,
tij film lachte en klapte zelfs, om het gesprek
te ondersteunen, in hare handen, in die arme
les.jgmatiseerde handen, ais een ongeduldig
gelukkig kin*.
Voor het eerst in zijn leven voelde de dich-.
tor de realiteit van de gemeenschap der hei-
ligen. Aan deze Hjdensspondc by dit simpele
m beminnelyke wezen, doodziek, mur inwen
dig verlicht en nimmer klagend, levend zon
der voedsel, zag hy wat Gods Kerk is, het 11-
obaam van Christus, waarin Hy werkelijk
leeft.
Het geheim dezer Kerk is dat zy van het
uiteriyke en stoffeUjke niet afhankelyk is De
Eenscben kunnen meenen, dat verdwynen van
bare uitwendige macht ook haar zelf doet
verdwijnen, dat is een fundamenteels mlsvat-
Hn< Vervolgd, beroofd, vernederd, met moord
bedreigd >11 bUJft dezelfde Kerk. Het
ehristendom kan verscheurd zijn of verwor-
pen, o» hoe men het verder noemen wil, het
blijft pek manifesteeren in zyn getrouwen, in
die bende Gideon’s die er tot het eind der
tyden zyn zal. De ongeletterde Westphaalsche
mystics beeft dat zelf zoo kemaebtig onder
woorden gebracht, toen zy tegen Clemens
Brentano reide: .Als er nog maar één katho-
b*k in leven bleef op de aarde, hy sou heel'
alleen de Kerk van Jezus Christus zijn, die
meet trtanfeeren over de poorten der bel.”
Is bet wonder dat Brentano diep onder den
indruk kwam van de toestanden en de uit
latingen dezer merkwaardige vrouw? Hy had
een zeer bewogen leven achter den rug, vol
van de verrukkingen en vertwyfelingen van
den romanticus, .Jiimmelhoch jauchzend, zum
Tode beirüöt", altyd inneriyk onrustig. Maar
sinds eenlgen tyd was hy door de kracht van
den godsdienst weer gegrepen, hjj kreeg een
afteer van poëzie die niet religieus bezield
was en hy trok zich terug uit het kunste-
naaramilieu waarin hy te Berlijn verkeerde.
Toen hjj ging logeren by graaf Prederik-
LeopoH von Stolberg op bet kasteel Sonder-
mühlen, dicht by Dülmen, kwam hij in de
nabyheid van de analphabete, die voor de
verdere richting van zyn geestelijk leven be
slissend zou zyn.
Westphalen is een land, dat naar zyn aard
tiet veel met Pruisen en den Prulslschen geest
heeft te maken. Er beeft altyd. sinds het hel
dendom werd overwonnen, een diep ernstige,
ingekeerde, godsdienstige bevolking gewoond en
mystieke verschynselen zyn er, evenals geval
len vu het „tweede gezicht”, lang niet zeld
zaam.
Anna Katharina Emmerick kwam ter we-
op I September 1774 in het gehucht
klamste by Coesfeld, ala kind van arme boe-
renouders. In 1802 werd zy opgenomen in het
Augustinessenklooster Agnetenberg, blj Dulmen.
Bet Fransche gouvernement hief het klooster
m 1811 op en de religieuzen namen by vrome
families haar intrek. Anna Katharina kwam
•Is huishoudster by den rector Lambert tn
dienst, maar reeds een jaar later werd zy aan
ziekbed gekluisterd. Zy was er twee maan
den lang
i» geslaagd de stlgmatisatie te ver-
berren, maar op 25 Februari van het jaar 1813
werden deze door een andere- Augustines ont-
deltt ’’i direct werd zy het middelpunt van
*a belangstelling die, als gwwoonlük, by velen
met zucht naar sensatie-was vermengd. Dik-
•We vertroebelt dit de zuivere waarneming
*r feiten, zooals ook weer het geval bleek by
Thereee Neumann te Konnersreuth. Zeker is
•etter, dat velen oprecht en tot eere van
God verlangden en verlangen naar een er
kenning vu de bovennatuuriyke gebeurtenis-
te Dülmen. Het proces der zaligverklaring
**5 Anna Katharina Emmerick is aanhangig
,tni»»kt. doch het is weder opgeschort. Zal
d* procedure te eeniger tyd heropend worden?
StlgniatisaUe is het werkeiyk ondergaan van
wonden van den gekruisigden Heiland, deels
“•rustend op inneriyke zinnelyke ervaring,
deels ook ulteriyk zichtbaar wordend
^stigmatiseerde heeft zóó liefdevol, hevig
'u overgegeven het lyden van Christus over-
dat hy zichzelf als gekruisigd gaat
Ook komt het voor dat de wondetee-
—1 vu de doornenkroon gevoeld worden.
1 Emmerick had deze ervaring
vódr In het klooster trad, maar niemand
beweringen ernstig. Toen zy ge-
I werd en de wonden zichtbaar
men niet meer twijfelen,
begrijpen, dat de Kerk by ver-
gevallen van stlgmatisatie met groote
Voordat het
verschynselen
langdurig en
In het geval
