haar einde kwam
aan
DOUWE EGBERTS
DE
Hoe de „Ekster” bij Schiphol
Een gestigmati
seerde
De gezelligheid
van het gheurig
hruyt taback
VAN GERINGE HOOGTE
AFGEGLEDEN
ZATERDAG 10 DECEMBER 1938
VAN WEEKTOTWEEK
A« 1753
HOOGLEERAAR TE UTRECHT
Door een bestelauto
Mr. J. E. Jonker» benoemd
gegrepen
Clearingkoersen
de werktuigkundige Jaedicke
d- Seyde; de radio-tele gra/irt A. Bekking; de piloot C. M. Schrep en
De 4 slachtoffers van de vliegtuigramp: piloot
SCHOUT 15 ct.
COOPVAERT 10ct.
Het voor de oefenvlucht oei-
belaste vliegtuig boorde
zich diep in den grond
LEVENSBIJZONDERHEDEN
DER SLACHTOFFERS
DIOC. R. K. VROUWENBOND
BISDOM HAARLEM
SLORDIGE EN ZORGELOOZE
NAVIGATIE
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIES
Onmiddellijk sloegen
de vlammen uit
Steunvergoeding erwten
en vèldboonen
genoten onze voorouden In ruime mate. U kunt zich
eveneens wolken van genot verschaffen door de geurige
Oud Hollandsche Pijptabak van
Herdenking van het 25-jarig
bestaan
Schippers met schorsing gestraft
Nog een geval van alordige
navigatie
Scheepsradiotelegrafist en
-telefonist
Teeltregeling pluimvee
houder y 1939
Vader van groot gezin om het
leven gekomen
i*
o
K «O
i n
ver-
Den
dm
tntl
jere
Komen voor stortingen op 10 December 1938
tegen verplichtingen, luidende in: Reichsmar-
ken ƒ7335, Lires ƒ9,88»
In Januari 1939 en zoo noodig ook in do
daarop volgende maanden zullen examens wor
den gehouden ter verkrijging van certificaten
als scheepsradiotelegraftet en -telefonist.
Verzoeken om toelating moeten vóór 34 De
cember tot den directeur-generaal der P.T.T.
gericht worden.
Het 35-jarig bestaan van den Dioceaanen R.K.
Vrouwenbond in het Bisdom Haarlem aal op
Maandag 19 Dec. te Haarlem worden herdacht.
Des morgens om tien uur sal de geestelijke
adviseur, pater A. Fennell Of een p. MIs op-
itcb
rfd-
Het achterstuk van het vliegtuig was van het
voorstuk loegerukt en lag, op ongeveer vijf
meter afstand, op den rug. De vleugel was ge
deeltelijk versplinterd en verder in elkaar ge
kreukeld als een blad zilverpapier. Een der mo
toren lag op een afstand van de overige resten
van het wrak en was met de schroef omhoog
in den grond ingedrongen. Een zwarte streep
in het grasland duidde erop, op welke wijze de
Lockheed den grond had geraakt.
Omtrent de oorzaak van het ongeluk tast men
in het duister. Wei hebben ooggetuigen waar
genomen, dat het vliegtuig In de lucht reeds
vreemde slingeringen maakte. Vermoedelijk is
het toestel in een rechterbocht afgegleden en
Is men er niet in geslaagd, het toestel tijdig in
De plaats, waar het ongeluk gebeurd is,
llgc op slechts gerlngen afstand van het
vliegveld Schiphol, op circa 500 meter van
de zuidgrens aan den voet van den Ring
dijk. Daar het vliegtuig juist langs den
kant van een smallen weg, die naar een
boerderij voert, terecht was gekomen, kon
men bet wrak gemakkeljjk benaderen.
Arie van der Seyde werd geboren op 23 Fe
bruari 1913 In Dordrecht. HU bezocht de Hoo-
gere Handelsschool, waarvan hjj het einddiploma
den goeden stand terug te brengen. HM onge
luk moet zich als volgt hebben afgespeeld:
Tusschen de wrakstukken van het vlieg
tuig heeft men een belangrijke vondst ge
daan, welke wellicht tot een gedeeltelijke
opheldering van deze ramp kan leiden. Het
dashboard van een der bestuurderszltplaat-
sen is namelijk vrijwel geheel in takt ge
bleven. Aan de hand van den stand der
verschillende handles en knoppen sal het
wellicht mogelUk aün op te maken, welke
manoeuvres het laatst In de lucht zijn uit
gevoerd.
(Gedeeltelijk geplaatst in een deel
der vorige oplage)
roed
«n-
aen.
ode
itljd
leid
250
Lier
•rdt
tde
rife
niet
:ans
de
bet
ige-
8.C.
de
□als
VC.
ietn
De tweede omgekomene,
uit Heemstede, heefOree
Hier was dan ook een zwarte streep, die breed
uitliep, zichtbaar. Het toestel is daarna nog
verder doorgeschoven, over een smalle sloot
heen. Tegen den berm van de tweede sloot, die
haaks op de eerste staat, heeft het toestel zich
ten slotte in den grond geboord in een boek
van een klein >eMje.
a
Onmiddelltyk nadat het toestel was neer
gestort, vloog het in lirand. Geweldige vlam
men schoten omhoog en iedere mogelUkheid
om den inzittenden, zoo dit nog had mogen
baten, te hqlp te komen, was uitgesloten.
Het brandende toestel verspreidde een
enorme hitte, zoodat het gevaarlijk was te
dicht bjj het toestel 4e komen.
Karl Leo Hans Jaedicke is geboren op 9 April
1915. HU trad op 24 Augustus 1929 In dienst bü
de KL M waar hü alle rangen doorliep. HU
was thans In dienst als boordwerktuigkundige
Europa, d.ws. dat hü niet op de IndlëlUn vloog.
Jaedicke was in het bezit van alle bevoegdheden
van zUn rang. Evenmin als Becking was hU ge
huurd.
Prof. Jonkers is geboren In 1890 en studeerde
te Leiden. In 1916 naar Indlë vertrokken, was hU
daar aanvankelUk werkzaam bü de Landraden.
Na een vUftal jaren werd hü substltuut-offider
bU parket te Padang.
Na zUn eerste verlof is de beer Jonkers steeds
bU 't openbaar ministerie werkzaam geweest. HU
bekleedde bU elk der drie raden van justitie op
de buitengewesten, te Makassar, Padang en Me-
ran, de functie van officier van justitie. Daarna
volgde zUn benoeming tot officier van justitie
te Semarang.
In Juni 1935 werd hU. aanvankelUk tüdelük en
later definitief advocaat-generaal bü het Hoog
gerechtshof in Batavia.
Officieel vernemen wfj van de zijde van
de K.L.M., dat de gezagvoerder-leeraar van
der Slide was aangewezen om den heer
Schrey les te geven in de behandeling van
het Lockheed-vliegtaig. IlierbU worden vol
gens een bepaald programma oefeningen
uitgevoerd onder nabootten* van de meest
ongunstige omstandigheden.
Vrijdag werden met het vliegtuig „Ekster”
op vollast oefeningen uitgevoerd in het
sttlaetten van één motor ha den start.
Aangenomen moet oorden, dat het vlieg
tuig door te weinig snelheid is afgegleden
en tegen den grond Is gestootowt waardoor
bet in brand is geraakt.
Voordat het
verschUnselen
langdurig en
In het geval
behaalde. In Augustus 1931 trad hU in dienst
van de Luchtvaartafdeeling Soesterberg. Op 15
April 1934 kwam hü in dienst van de KJL.M.
Van der Seyde bezat de brevetten A en B en
het groot militair brevet. HU was navigator
tweede klasse en trad sedert 1 Mei 1937 als
instructeur op. Voorts was hü tweede lultenant-
vlieger van de luchtvaartafdeeling Soesterberg.
HU was gehuwd.
Cornells Menne Schrey Is geboren op 28 Octo
ber 1907 In Rotterdam. HU volgde de eerste twee
jaren van de H.B.S., waarna hU de Zeevaart
school bezocht. HU was In t bezit van het di
ploma derde en tweede stuurman bü de groote
vaart en was In dienst van de Holland Amerika
LUn. Op 1 Juni 1934 trad hü In dienst van de
KLM. HU was In het bezit van de brevetten
F.AJ. (Federation Aeronautique Internationale),
was navigator tweede en eerste klasse en was
reserve-lultenant bU de luchtvaartafdeeling
Soesterberg.-Schrey was gehuwd.
Antonie Becking Is geboren op 8 Maart 1907
in Amsterdam. HU doorliep de eerste drie klas
sen van de vUfjarige H B S. en ging vervolgens
naar de Kweekschool voor de Zeevaart, waarvan
hU het diploma behaalde. Voorts was hU in het
bezit van het diploma tweede en derde stuur
man, het certificaat tweede klas radtotelegra-
fist, behaalde in 1935 het diploma van navigator
tweede klasse, werd In hetzelfde jaar luchtvaart-
telegraflst en trad op 1 Juli 1935 In dienst bü
de KL.M.
Het college van curatoren van het fonds
ten behoeve van ^ndologkKhe studiën asm
de RUksuniverslteit te Utrecht heeft tot bü-
zonder hoogleeraar in het strafrecht en
strafprocesrecht van Nederlandach-IndM
benoemd mr. J. E. Jonkers, advocaat-gene
raal bU het Hooggerechtshof te Batavia.
Men begon met alle kracht het vuur, dat
hoog oplaaide, te bestrUden. Met schulm-
Uuschapparaten poogde men de vlammen te
dooven en spoedig was men het ergste vuur
meester. Eerst toen kon men het wrak van
meer nabU naderen, daar de redders tenge
volge van de geweldige hitte-uitstraling aan
vankelUk gedwongen waren op ezn afstand te
bhjven.
Men kon zich nu een goed denkbeeld
vormen van de ontzaglUke kracht, waar
mede de neus van het vliegtuig zich in den
grond geboord had. Het voorste gedeelte
met den cockpit' was in de berm van een
sloot gedrongen en totaal vernield. Hieruit
valt ook met zekerheid af te lelden, dat de
bemanning reeds doof''den slag het leven
heeft verloren, hetfjfeen ook bevestigd wordt
uit de verklaring*
enkel geschreeuw
hoord.
De 64-jarige fabj^ksarbeider M. Stoffels
kwam van zUn werkfen reed op zün flets In de
richting Halsteren. Achter hem kwam een auto,
welken hü liet passeeren. OnmlddellUk achter
den gepasseerden auto stak S. over naar de
UnkerzUde van den weg om zich naar zün wo
ning, welke 25 meter verder lag, te begeven.
Op hetzelfde oogenbllk kwam uit de richting
Halsteren een bestelauto uit Dlnteloord. De be
stuurder van dezen wagen zag plotseling den
wlelrUder vtoor zich. Een aanrUding was niet te
vermUden. S. werd tegen den weg geslingerd en
bleef ernstig gewond liggen.
Nadat hem eerste hulp was verleend, werd hü
per ziekenauto naar het ziekenhuis te Bergen-
op-Zootn overgebracht, waar hü terstond na
aankomst aan zUn verwondingen is bezweken.
Omstreeks bek twaalf, zoo meld
de onze verslaggever, nam men van
uit Schiphol in de richting van Aals
meer een feüfen vuurgloed waar. On-
middellyk liep het gerucht, dat een
vliegtuig was neergestort en in brand
geraakt Aanvankelijk verkeerde men
nog in het onzekere omtrent de iden
titeit van het toestel, doch weldra
drong de werkelijkheid door en werd
men er zich van bewust, dat de
K. L. M. opnieuw door een ramp ge
troffen was.
Da slachtoffers xgjn de piloten
v. d. Süde en Schrey, de mecanicien
Jaedicke en de marconist Bokking.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de steunvergoeding voor erwten van
den oogst 1938, welke zUn gedenatureerd in
het tUdvak van 5 tot en met 10 December 1938,
zal bedragen ƒ1.35 per 100 KG. voor groens
erwten, door handelaren gedenatureerd, en vol
doende aan het standaardmonster van kwall-
teitsklasse C, en 0.85 per 100 K.G. voor voeder-
erwten, welke zUn gedenatureerd door Uiers, dis
deze erwten zelf hebben geteeld.
De steunvergoeding voor veldboonen van den
oogst 1938, welke voldoen aan de kwalitelts-
elschen en in genoemd tijdvak door Uien ot
handelaren zün gedenatureerd, aal ƒ2.50 per
100 K.G. bedragen.
rvan getuigen, die geen
u gekerm hebben ge-
Om kwart over elf Vrijdagmorgen
is in de onmiddellijke nabijheid van
Schiphol weer een ernstig vliegonge
val gebeurd.
Het Lockheed-vSegtaig „Ekster”
van de K. L. M. ia kort aa den
start op korten afstand van Schiphol
afgegleden, neergestort on in brand
gevlogen. Het toestel Kgt nabij den
dük van den Haariemmermeerpolder
1Ȇ den Vijfhuiaerweg.
Da vier inzittenden zjjn omgeko-
dragen in de kerk van den H. Antonlus aan de
Nieuwe Groenmarkt.
In de vergadering, wblke om elf uur In restau
rant Brinkmann begint, sal de voorzitster, mej.
Tcos Post, de herdenkingsrede uitspreken.
Z H Exc. mgr. j. P. Hulbers heeft toegezegd de
herdenking bü U wonen.
Eenigen tUd, nadat de .Ekster” van Schip
hol tras opgesUgen, zag men dat het vlieg
tuig, toen het uit de richting Bovenkerk de
Ringvaart naderde, onzekere bewegingen
maakte. Het toeetel vloog toen op slechts
geringe hoogte. Met den vleugel werd een
der boomen, welke langs de Ringvaart staan,
licht geraakt, zonder dat dit echUr van
groeten Invloed kan zUn geweest. Vlak ach
ter deze boomenrU is het toesUl met den
grond In aanraking gekomen, aan den voet
van den dUk, die de Haarlemmermeer be
grenst bU den weg, die leidt naar
de boerderij ,4ohanneehoeve”, van den heer
van de Veldt.
De Raad voor de Scheepvaart heeft uitspraak
gedaan Inzake het aan den grond loopen tüdens
mist van den motorlogger „Vier gebroeders"
KW. 18 onder de Oostkust van Engeland, ter
hoogte van Holy Island op 9 Juli 1938.
De Raad is van oordeel, dat het aan den grond
loopen is U wUten aan slordige en sorgelooae
navigatie van den schipper.
De Raad straft den schipper door hem de be
voegdheid U ontnemen, als kaplUin U varen op
een schip, als bedoeld bU artikel 2 der schepen
wet, voor den tüd van een maand.
Voorts heeft de Raad uitspraak gedaan In
zake het aan den grond varen van het motor
schip „Nottingham” bU Haisborough Sand op
31 Juli 1938.
Ook in deze zaak te de Raad van oordeel, dat
het aan den grond loopen van de ..Nottingham"
geheel is U wijten aan slordige en zorgelooss
navigatie.
De Raad straft den kapitein, door hem de be
voegdheid te ontnemen, als kapitein te varen op
een schip, als bedoeld bU artikel 3 der schepen
wet, voor den tUd van 14 dagen.
Het vMegen op vollast geschiedt met een ge
heel belast vliegtuig. Behalve lading kan een
Lockheed, zooals de „Ekster” tien passagiers
meenemen. Het gewicht dezer passagiers en de
gebruikelUke lading wordt bü de oefenlngs-
vluchten vervangen door Wikken zand. Het ver
ongelukte vliegtuig was dus zwaar beladen.
De Lockheed Super Electra „BFrtir* ge
nummerd PH -A.P.E. Is een van de belde
Lockheed-vliegtulgen. waarover de KLM.
tot dusver beschikte. De heer A. van der
SUde. woonachtig te Amstelveen, was de
vlieger van de KL.M., die de Lockheed
hier te lande het eerst gevlogen heeft. Daar
om te hü als leeraar op de Lockheed opge
treden. HU was een bekend zweefvlieger.
l, de heer C. M. Schrey
ireeds geruimen tüd als
gezagvoerder op het Europeesche net van de
K.L.M. gevlogen. HU was thans bezig met rich
op de Lockheeds te oefenen.
De boordwerktuigkundige, die bü de ramp
omgekomen te, te de heer K. Jaedicke, de radio-
telegraftet is de heer A. H. Q. Bekklng, beiden
uit Badhoevedorp.
Reddingsmanschappen van het technisch
personeel van de K. L. M. werden naar de
plaats van bet ongeluk gezonden en ook de
brandweer uit Amsterdam en de Geneeskun
dige Dienst werden gealarmeerd. Met groot
materiaal rukte de brandweer uit en weldra
verschenen op de plaats van het ongeluk een
motorspuit, een slangenwagen, een ladderwa
gen, een polderspuit en een baby-spult. De Ge
neeskundige Dienst zond drie ambulance-
auto’s.
itngzaamheid
“Wris
Pelüke
“n zulke
Mln deze
«hysterie” aj te doen. Zeker kunnen bü hyste-
r“che personen soms vreemde verschUnselen
’■'orden waargenomen, maar even zeker ia het
dat heiligheid bestaat, dat de rüken van na-
Miur en genade op onverklaarbare wüse in el
kander kunnen grüpen en dat de stigmattea-
In aansluiting op het reeds gepubliceerde
wordt er nog de aandacht op gevestigd, dat
ook eventueels verzoeken ter verkrijging van
een nieuwe broedvergunning voor hen. die uit
sluitend voor eigen bedrijf broeden, In 1938
geen broedvergunning beften en bU bet Ingaan
der teeltregeling in 1933 in het bezit van een
of meer broedmachines waren, welke rij bij de
verplichte inventarisatie van broedmachines
hebben aangegeven, vóór 24 December 1938 bü
de Nederlandsche Centrale voor Eieren en
Pluimvee te Beekbergen moeten zün ingediend,
onder storting van f 2.50 op haar postgiroreke
ning as- 99851.
-Gtrirenhage, 9 December 1933.
Vrüdagavond omstreeks half zes te op den
RÜksweg HalsterenBergen-op-Zoom een
droevig ongeluk voorgevallen, dat een vader
van een groot gezin het leven heeft gekost.
tie slechts ten deel valt aan personen van weer
zuiveren levenswandel, die In Innige geloofs-
en liefdesgemeenschap met Jeais leven. BQ
hen wordt realiteit wat bü talloooe anderen
vage voorstelling of intellectueel begrip blüft.
De vrome vrouw van Dülmen heeft, door
haar brandend hart, de geestelUke élite van
haar tjjd in Duitachland in beweging gebracht
en tn sommige gevallen tot inkeer en bekee-
ring. Dit Is te meer merkwaardig, omdat in
die dagen het rationalisme van Fransche ori
gine nog betrekkelUk nieuw was en door tal
van „verlichte’’ geesten werd aangehangen.
Maar de Duitsche romantiek had elementen,
die reeds op een reactie wezen. Clemens Bren-
tano typisch vertegenwoordiger daar
van, zün spontane en gevoelige natuur wacht
te maar op het levend water, dat den akker
van zün ziel sou bevloeien en voorgoed vrucht
baar maken voor het bovennatuurlüke. HU
werd voor het eerst bü Anna Katharina Em
merick gebracht door den geneesheer Wese-
ner> den dokter van Dülmen, die bü de zieke
non was geroepen toen zich de stigmatisaUe
vertoonde en die haar langdurig had onder
recht en gadegeslagen. Wesener was; naar
de mode des tüds, ongeloovlg en zocht voor
alles een natuurwetenschappelüke verklaring.
Maar toen hü zün onderzoekingen lang ge
noeg had voortgezet kwam hü op het punt
waar niet meer te twüfelen viel, daar waar
óf de afgrond, óf de hemel open gaat, hü be
keerde zich en werd naast de priesters Sailer
en Overberg, een der krachtigste verdedigers
van het wonderbaarlüke karakter der wonde-
teekenen bü Anna Katharina Emmerick. Een
kring die zich ook levendig en godvruchtig be
zig hield met de opzienbarende gebeurtenis
sen te Dülmen was de kring van de familie
Diepenbrock, die dicht In de buurt woonde.
Het zün de voorouders van de muzikale fami
lie Diepenbrock te Amsterdam. Maar er Vas
er één onder hen, die met een sceptisch lachW
de verhalen over de mystlca aanhoorde.y^lat
w^s een der zonen, Melchior Diegenbn>e£ een
jong officier, die zich zeer had onclérscheiden
in de veldtochten tegen Nkipoleon, doch van
de Fransche verlichting en het rfansche llber-
tlnlsme niet afkeerig was. Brentano onderhield
vooral met hem en met zün zuster ApoUonla
vriendschapsbetrekkingen. Hü nam Melchior
mee naar het huls van Anna Katharina en
toen Brentano was binnengetreden vroeg zü>
helderziend, direct waarom de jonge officier
buiten bleef, hoewel zü hem gezien, noch ge
hoord had. Toen Melchior daarop binnen
kwam, openden zich hare wanden en begon
nen te bloeden. Zü begroette hem als een door
de Voorzienigheid gezondene en Brentano Het
Melchior met haar alleen. Toen de dichter na
langen tüd terug kwam zag Melchior doods
bleek en SHMSt op den arm van Brentano
steunen. I> sMgmatteatie en de ontstellende
dingen die de mystica hem had geopenbaard,
waren voor zün bekeering voldoende. Hü is
priester geworden en later Sailer opgevolgd
als aartsbisschop van Breslau en kardinaal.
Brentano bleef, met enkele onderbrekingen,
tot aan den dood van Anna-Katharina Em
merick te Dülmen. Zü stierf op 9 Februari
1824 en „de Pelgrim”, zooals zü den dichter
noemde, was erbü. HU hoorde haar laatste
woorden: „Heer Jezus sta mü bU! Kom, Heer,
kom!” HU heeft hare prachtige visioenen op-
geteekend: „Das Bittere Leiden unseres Herrn
und Heilandes Jesus Christus”, „Das Leben
der heiligen Jungfrau Maria”, „Das Leben
unseres Herrn und Heilandes Jesus Christus”
devote en tegelük dichterlüke lectuur, die
vol te van diepen geestelükan zin en rijke ver
gezichten.
Het bergen van de stoffelüke resten bracht
groote moellükheden met zich mede, daar de
cockpit, welke büna geheel versplinterd was,
zich In de modder van den berm en den bodem
der sloot had ingewerkt. Met geweld moesten
de metalen deelen uit elkaar gerukt worden. Een
lichte rook steeg nog steeds uit de verkoolde
resten omhoog en telkens bestond de kans, dat
het vuur opnieuw op zou laaien.
Na ruim een uur van onverpoosd werken wer
den de stoffelüke resten tenslotte geborgen en
op brancards gelegd.
De vier brancards werden op een klein gras
veld nabü de plaats van het ongeluk gelegd.
Door de politle-autoriteiten werd onmiddellük
getracht de stoffelüke resten te Identificeeren.
Personeel van de KLM. verleende hlerbü as
sistentie. Slechts met veel moeite slaagde men
hier in.
Omstreeks half een arriveerden op de plaats
vsm net ongeluk de burgemeester van Amster
dam. dr. W. de Vlugt, en wethouder mr. O. C.
J. D. Kropman, vergezeld van den heer A.
Thompson stationchef der K.L.M. op Schiphol.
in Clemens Brentano zün otn-
hü, op een Octoberdag van het
U18, binnentrad in de ziekenkamer van
Katherine Emmerick te Dülmen en haar
Ded zag Hg8«n- uitgeteerd, maar vol van
Bwendige vreugde van een half-hemelschen
De mystica herkende hem direct als
Moeder van Christiaan Hrentano, die haar
jgar daarvoor had bezoctiU en ontving
met vreugde. Sober te de romantische
aeOr in Mjn mededeelingen over deze eer-
flt ffihnoetin». „Ik onderging geen "vrees, zoo
ggt hü in zün correspondentie, geen afkeer
nrrassing. niets dan een groot gevoel van
en liefde voor dat levendige, na-
tuurljjke en blühartlge wezen.” Er was niets
WH voorgewende Ingetogenheid om haar heen,
4 glimtechte en klapte zelfs, om het gesprek
te ondersteunen, In hare handen, In die arme
geklgmatiseerde handen, als een ongeduldig
en gelukkig kind.
Voor bet eent in zün leven voelde de dich
te de realiteit van de gemeenschap der hel-
Asn deze Hjdenssponde, bü dit simpele
en bemlnnriüke wezen, doodziek, maar Inwen-
verlicht en nimmer klagend, levend zon
der voedsel, zag hü wat Gods Kerk te, het 11-
eheem van Christus, waarin Hü wejrkelük
leeft.
Het geheim dezer Kerk is dat zü van het
uiterlüke «toffriüke niet afhankelük te. De
menschen kunnen meenen, dat verdwünen van
bate uitwendige macht ook haar zelf doet
renlwljnen, dat te een fundamentele misvat-
Hny Vervolgd, beroofd, vernederd, met moord
bedreigd blüft dezelfde Kerk. Het
chrtetendom kan verscheurd zün of verwor
pen, en hoe men het verder noemen wil, het
bbjft xfch manlfesteeren in zün getrouwen, in
die bende Gideon’s die er tot het eind der
tüden zün zal. De ongeletterde Westphaalsche
mystics heeft dat zelf zoo kemachtig onder
woorden gebracht, toen zü tegen Clemens
Brentano telde: „Als er nog maar één katho
liek in leven bleef op de aarde, hü zou heel
alleen de Kerk van Jezus Christus zün, die
moet triomfeeren over de poorten der bel.”
b bet wonder dat Brentano diep onder den
indnik kwam van de toestanden en de uit
latingen dezer merkwaardige vrouw? Hü had
een teer bewogen leven achter den rug, vol
van de verrukkingen en vertwüfellngen van
den romanticus, .Jümmelhoch jauchzend, zum
Tode betrübt”, altüd Innerlük onrustig. Maar
sinds eenigen tijd was hü door de kracht van
den godsdienst weer gegrepeb, hü kreeg een
afkeer van poëzie die niet religieus bezield
was en hü trok zich terug uit het kunste-
naarsmllieu waarin hu te Berlün verkeerde.
Toen hü ging logeeren bü graaf Frederik-
Leopold von Stolberg op het kasteel Sonder-
mühlen, dicht bü Dülmen, kwam hü In de
nabijheid van de analphabete, die voor de
verdere richting van zün geestelük leven be-
aliseend zou zün.
Weetpbalen Is een land, dat naar zün aard
tiet veel met Pruisen en den Prutetechen geest
heeft te maken. ®r heeft' altüd, sinds het hel
dendom werd overwonnen, een diep ernstige,
ingekeerde, godsdienstige bevolking gewoond en
mystieke verschUnselen zün er, evenals geval
len van het „tweede gezicht”, lang niet zeld-
Mam.
Anna Katharina Emmerick kwam ter we
reld op 8 September 1774 In het gehucht
Hzmske bü Coesfeld, als kind van arme boe
renouders. In 1802 werd zü opgenomen In het
Augustlnessenklooster Agnetenberg, bü Dülmen.
Het Fransche gouvernement hief het klooster
to 1811 op en de religieuzen namen bü vrome
families haar intrek. Anna Katharina kwam
•1« huishoudster bü den rector Lambert In
Genat, maar reeds een jaar later werd zü aan
het ziekbed gekluisterd. Zü was er twee mun
ten lang fa geslaagd de stigmatisatie te ver-
hergen, maar op 25 Februari van het jaar 1813
'rer<len deze door een andere August ines ont-
d'ht en direct werd zü het middelpunt van
tol belangstelling die, als gewoonlük, bü velen
met zucht naar sensatie was vermengd. Dik-
•Ü1* vertroebelt dit de zuivere waarneming
ter feiten, zooals ook weer het geval bleek bü
Therese Neumann te Konnersreuth. Zeker te
toiter, dat velen oprecht en tot eere van
verlangden en verlangen naar een er
kenning van de bovennatuurlüke gebeurtente-
**n Dülmen. Het proces der zaligverklaring
Anna Katharina Emmerick te aanhangig
«em*«kt, doch het te weder opgeschort. Zal
te procedure te eenlger tüd heropend worden?
Stlgmatteatie te het werkelük ondergaan van
te wonden van den gekruisigden Heiland, deels
berustend op innerlüke zinnelüke ervaring,
®**r deels ook uiterlük zichtbaar wordend
D* ^stigmatiseerde heeft zóó Hefdevol, hevig
*o owt gegeven het lüden van Christus over-
*°8to, dat hü zichzelf ais gekruisigd gaat
voelen, ook komt het voor dat de wondetee-
fctoen van de doornenkroon gevoeld worden.
Katharina Emmerick had deze ervaring
1! vóór Mj In het klooster trad, maar niemand
tem hare beweringen ernstig. Toen zü ge-
‘tlgmatiseerd werd en de wonden richtbaar
terden kon men niet meer twüfelen.
Het u te begrüpen, dat de ^erk bü
B**nde gevallen van stigmatisatie met groote
’oorzlchtlgheid te werk gaat
•toderbaarlüke karakter der
wortt' vastgesteld wordt een
b'epgaand onderzoek ingesteld.
’»n Anna Katharina Emmerick wicht de Kerk
te »1 130 jaar.... Maar deze voorzichtigheid
-1 is heel wat anders dan de
van de vele verlichte en wetenschap-
geesten, die kortweg verklaren dat zü
sprookjes niet gelooven en geneigd
mystieke krachten met het woord
.1
den
and
nda
