van
1
Sociaal-economische toestand
a
Nederland
1939
JANUARI
BELANGRIJKE REDE
VAN IR. GULJÉ
De nieuwe gemeen
schap
AFDOEND
GOEDKOOPER
VLUG
DOELMATIG
en
Hollands Noorder-
kwartier
DONDERDAG 15 DECEMBER 1938
Het bieten-alcohol-vraagstuk
Met spoedige opgave zult U ons verplichten
R.K. WESTFRIECHE DAMBOND
Competitie-uitalagen le klasse
klasse
Oost)
2e
Competitie-programma
Gladiolenveiling te Lisse
2e klasse
(West)
Slechte bedrijfs-
uitkomsten
Jaarlgksche vergadering van de
Bestuurderen der Kath.
- IVerkgeversvereeniging
DE ADMINISTRATIE
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
o
o
1
o
s
West Friste
B.M.T.
SKA. 2
DOS.
KroonschQf
VJ.OJ3.
De positie van industrie
en landbouw
De koeien bedragen slechts»
f 0.50 per annonce van tan hoogste 5 regels,
iedere régel méér f 0.10
Ook onze agenten en bezorger» nemen gaarne Uw
te plaatsen Nieuwjaarswenschen aan
U* is dan niet alleen van het tijdroovend kaartje*,
schrijven af, doch hebt bovendien niet de kans van
vergeten.
4 FACTOREN VAN BETEEKENIS BU HET AAN
VRIENDEN, BEKENDEN, ZAKEN-RELATIES ENZ
DOEN TOEKOMEN VAN UW NIEUWJAAR^
WENSCHEN.
Er zal getracht worden de regefering
te interesseeren voor het
bieten-alcohol vraagstuk
Wedstryden om de persoon
lijke kampioenschappen
Bloembollenveiling
West-Friesland
Uw eigen dagblad, hetwelk iederen dag opnieuw
met de regelmaat van een klok bij al de abonné'g
wordt thuisbezorgd, is, tegen 'n kleine vergoadinn
gaarne de overbrenger van Uw beste wenschen.'
f
te
en
mogelijkheid
deugd.
van een gees-
Prof.
(Heer Hugo-
O.S.Z. 2 (Bovenkarspel)Excelsior (Blokker)
Bordpt.
iHoogkarspel)
4
-
L 6K-A.
1
2
2
3
4
2
1
2
3
de
hebben gehad.
WIK.
G.KZ.
OKX).
D.I.D.
Wadway
4
4
4
4
2
4
3
3
2
2
1
1
1
0
0
0
o
o
4
4
2
0
4
4
3
2
2
38—16
44—27
41—36
26— 38
32—44
27— 53
36— 24
54—50
38—40
37— 37
42—66
1.
2
3.
4.
5.
8.
Spr. begon met te zeggen, dat hy het verband
tusschen industrie en landbouw in het licht wil
de stellen. De beteekenis ran de verschillende
2
2
1
1
1
0
1
o
i
i
6
1
1
1
3
5
4
3
2
1
1
T
D
drie
verove-
2.
3.
4.
5.
6.
Excelsior
D.I.O.
T.O.O.
G.8.Z. 2
D.O.O.
D.E.Z.
V
O
T
hl
8
hi
tr
af
of
wl
ju
00
eo
wi
w»
UJ1
en
Zo
1.
2.
3.
Bordpt.
Gesp. Gw. GL VI. Pt. v.—t.
4 3 11» 61—45
Gesp. Ow. GL VI. Pt.
3
3
3
2
1
4
onze
Hem,
B.M.T. (Zwaag)—DOS. (De Goom) 9—5.
Twee ongeveer gelijkwaardige tegenstanders
waarbij ditmaal de thuisclub de favoriet was.
Spr. ging vervolgens aan de hand van de
cijfers van het Boekhoudkundig bureau van de
H. M. v. L. over de laatste zes jaar de po
sitie na van den landbouw, om te zien, welke
resultaten de huidige Regeeringsbemoeiingen
ter ook voor de geestelijke gezondheid
volk in de toekomst van belang, want volgens
-- Thomas is een minimum van stoffelijke
Wéér bestaat het gevaar, dat de gulden
overgewaardeerd wordt en reeds worden
klachten uit het bedrijfsleven vernomen,
dat de export naar de sterlinglanden stag
neert.
Zooals ik in het begin reeds zeide. ligt deze
politiek niet heelemaal in onze hand: zij is
ten deele afhankelijk van externe factoren.
Maar zoo er een oplossing is, ligt zy h i e r en
niet elders.
Ik wil hier, in dit verband, niet onvermeld
laten een probleem, dat enkele jaren gesluimerd
heeft, doch thans weer acuut dreigt te wor
den: de monetaire politiek. De primaire betee
kenis hiervan voor onze volkshuishouding is na
1936 overtuigend gebleken. Thans dreigen wij
door de d,aling van het pond sterling op de
wisselmarkt in een analoge situatie te komen
als vóór de mi|ntcorrectle.
bollenkweekers H. B. O. (G.-A.) te Lisse op 9 m
13 Dec. 1938 Groote aanvoer op de veiling van
9 Dec. Gezonde en goed droog aangevoerde partijen
konden op belde veilingen goed geplaatst worden.
De directie dringt er met klem op aan alle zieke
Gladiolen uit de partijen te verwijderen en alle
Gladiolen goed droog aan te voeren, in bet bij
zonder Betty Nuthal. Graag verkocht werden
Trüdel Grotz, Red Emperor. Ph. Triumph. Pool
ijs. Or. Ou een. Ave Marla. Corryphee. n. Sword,
Rol Solell en Brtllant. Voor prijzen zie men onder-
staand verslag.
Gladiolen 12 op 80, 10-12 29—35, 8-10 ld cent.
10-12 35—150, 8-10 17 et
--.la 23_30 8.10 15
Beat All 8-10 15 cent,
10-13 15—35, 8-10 8
0. 10-12 32 cent. Bet-
•t’s Glory 12 op
1 69—72, 10-12
Boyton 12-14 40, 10-12 21 cent. Caesar 14
mag afleggen, dat de A. K. W. V. ook in de
toekomst in gezond optimisme en met zorg
vuldig behoud van den goeden katholieken geest
leiding zal blijven geven aan de sociaal-econo
mische ontwikkeling van land en volk.
is. blijft nog maar één weg open: het opvoeren
van de inkomsten der publieke lichamen. Ook
dit kan op verschillende wijzen geschieden:
door de belastingschroef vaster aan te draaien
óf door opvoering van het nationaal tnkomeh.
waarbij de belastingen bij denzelfden heffings-
voet óók rijkelijker gaan vloeien.
De laatste weg’is de juiste, die een ge
zond en krachtig volk, dat beschikt over
alle hulpmiddelen der techniek, waardig is.
De eenlge weg, die ons uit dé financieele
impasse kan voeren, is: met alle krachten
de productie op te voeren én de voorwaar
den te scheppen, waaronder deze productie
rendabel is.
alle krachten, de productie op te voeren èn
de voorwaarden te scheppen, waaronder de
ze productie rendabel is.
bestuur de Bleten-alcohol-commissie aal bij
staan en zoo nogmaals de aandacht van de Re
setting op dit vraagstuk te vestigen.
In de middagvergadering hield Prof. A. N.
Molenaar, secretaris van het Verbond van Ned.
Werkgevers, een inleiding over De Positie van
Industrie en Landbouw.
VIOS. (Wester
(Nibblxwoud) 88.
Ook met deze ontmoeting werd met een twee
krakelingen-stand een gelijke puntenverdeeling
verkregen. V.I.OJB. dat nog steeds puntloos was
gebleven, kan nu zelfs tegen West-Frlsla, die
momenteel de leiding heeft, gelijk werd ge
speeld het met het verdere beloop .der com
petitie zeer waarschijnlijk wel tot voor haar
gunstige resultaten brengen.
De stand is thans:
resseeren voor den bieten-alcohol.
Aan deskundigen ontbreekt het ons land niet.
Spr. wijst er op, dat Prof, van Loon uit Deven
ter aangezocht werd als deskundige by den
bouw van vijf aardappelalcoholfabrieken in
Ierland, die er gekomen zyn.
Na nog eenige discussie werd besloten contact
te zoeken met het Landbouwcomlté, waarby het
*7 -1 by-
De wedstrijden om de pers, kampioenschap
pen zyn een week verschoven, zoodat we thans
twee weken achtereen competitie-wedstryden
hebben gehad. --
Deze week worden aldus de pers, kampioen- "e®taan tusschen de belangen
schappen gespeeld n.L
Op Dinsdag 13 December te Hoogkarspel.
Op Donderdag 15 December te Zwaag.
Op Donderdag 15 December te Obdam.
rhéf. 20 December: WJK Wadway; 22
December: OKD—GB.Z.; 22 December SKA.
2e Klasse (Oost). 20 December: G.&Z. 2—D.
E.Z.; 22 December: Excelsior—D.O O.; 22 De
cember: T.O.G.—DXO.
2e Klasse (West). 20 December West Friste—
DOS.; 21 December; V.I.OS.—Kroooachljf- 22
December; SNA 3-BML
nen te verhoogen, dan mag zy op grond van
de Landbouwcrisiswet de boeren en tuinders
niet dwingen om deze verhooging van hun ge
middeld nog lagere Inkomen te betalen, maar
dan dienen de richtpryzen te worden ver
hoogd; lage loonen zyn oorzaak van vermin
derde koopkracht met als gevolg weer werk
loosheid by andere groepen.
De secretaris, de heer G. Nobel, deelde mede,
dat de vereenlglng donateur is geworden van
het 5de Intern. Grasland-congres, dat in 1940
te Den Haag zal worden gehouden. In de com
missie uit Wieringerineer is aangewezen de heer
Breebaart Kz.
Besloten werd de volgende voorjaarsvergade
ring In Alkmaar te houden.
In plaats van de aftredende bestuursleden J.
de Veer. D. Nobel en J. Blaauboer werden be
noemd de heeren P. Blaauboer, Groetpolder, D.
P. Timgiennan, Behagen en E. Govers Dz., te
Alkmaar.
Tot voorzitter werd benoemd de heer P. Bür-
mann te Schermeer.
In de financieele commissie werden op voor
dracht van het bestuur benoemd de heeren J.
Dokter, Mr. H. Judell en G. J. Stokreef.
Aan het door den heer Bürmann uitgebrach
te rapport van de Bleten-alcohol-commlssle ont-
leenen wy het volgende:
den landbouw. De overeenstemming ta de be
langen van landbouw en industrie is zóó groot,
dat men elgeniyk moet betreuren, dat er niet
één organisatie is, waarin beide bedryfstakken
zyn opgenomen.
Het is dus onjuist, dat er een tegenstelling
*- t van land**
bouw en industrie. Integendeel, wanneer wy de
problemen in breeder verband bezien, springen
verschillende gemeenschappelijke belangen in
het oog. Ongetwyfeld zyn er verschillende on
derwerpen, welke zich voor een gezamenlijk
optreden van landbouw en industrie leenen.
Laat ons derhalve, aldus besloot spr., nog meer
dan voorheen den nadruk leggen, op hetgeen
landbouw en industrie samenbindt.
en
'ld
de
evi
de
te
Tr
in
bö
«et
Bo
wl<
drl,
tre
de
var
«8
vee
ong
har
des
te 1
one
diet
Zoe
len
Got
leng
den
Nas
sinc
den
wor
*on<
M
lang
gaai
Gro
enki
als
nis ti
nom
«taa
de u
ren,
natii
de I
derd
sche
van
afko
den
natii
conf
de I
die
hebb
Voori
tr
die s
groot
waag
de zi
Delai
het l
de n
gelini
deiin
te vi
Doch
hand-
een <j
van i
halln
In
htakk
trouw
contn
den i
k>es.
W»k,
ken e
den v
te drl
hemei
Een i
dat d
In Augustus van dit jaar zoo meldde het
Centraal Bureau voor de Statistiek was t
aantal werkloozen 16.000 minder dan in
Augustus 1937. Meer dan de helft van dezen
teruggang vindt zyn oorzaak in de verrui
ming van werkgelegenheid in de industrie.
Men mag er niet aan denken, hoe het werk
loosheidsvraagstuk er op het oogenblik zou
voorstaan, indien wy onze Industrie niet
door contlngenteeringen beschermd hadden.
gaat van het verdienen van eigen levensonder
houd; per H A. bieten wordt circa f 95.meer
vertoond dan per H A. tarwe. Verder worden in
dit rapport verschillende punten besproken uit
het rapport der Regeeringscommissle, waarme
de zy het niet eens is; zoo vindt de commissie
het in het rapport der Regeeringscommissle
genoemd cyter van f 19.64 per HL. alcohol te
hoog en meent zy, dat dit circa f 16.moet
bedragen. Geconcludeerd wordt, dat de Regee
ringscommissle meer de belangen van den bul-
tenlandschen producent heeft aangevoeld, dan
die van den Ned. Boerenstand.
Ir. Lienesch, de sprekers beantwoordend, wees
erop, dat de Regeerlng zit met een surplus aan
bieten, die nu als veevoeder gedroogd worden,
hetgeen aardig gaat en voordeeliger is dan het
versuikeren van een te groot kwantum.
De Regeering is geneigd met het surplus iets
van 10 per H A. vertoont. Hieruit blykt, dat I te doen, het gaat er nu maar om haar te inte-
door de slechte bedryfsultkomsten op het loon -
bezuinigd moet worden.
Betere bedryfsultkomsten in den landbouw
lelden dan ook tot werkverruiming.
By de akkerbouwbedryven ziet men die ver-
schynselen niet in die mate en is de loonfactor
vry constant; de bedryfsultkomsten vertoonen
groote schommelingen. De gemiddelde opbrengst
,per H A. is de laatste zes jaar f 35.90, omgerekend
tegen de gemiddelde bedrijfsgrootte beteekent
dit een inkomen van 1148,80.
De toestand van den tuinbouw in den Lan-
gendUk is slechter dan ooit, d.w.z. zeer slecht.
Alleen het zuivelbedrijf is iets gunstiger gewor
den, hoewel het mond- en klauwzeer v. d. laat
ste maanden de resultaten weer zeer ongun
stig zal beïnvloeden.
Zoo hebben de maatregelen de bedrijven voor
algeheelen ondergang behoed, hoewel door het
age peil van de pryzen aan boeren en arbei-
lers een zeer sober bestaan Is gelaten en de
werkloosheid vergrootte.
Als de regeerlng het noodig acht de lage kx>-
In het Noordhollandsch Koffiehuis
Behagen vergaderde gisteren de Vereenlglng
tót ontwikkeling van den landbouw in Hol
lands Noorderkwartier, onder voorzitterschap
van den heer Joh. de Veer, die hoopte, dat
waar de Ned. Werkgeversvereenlging. hoe
wel landbouwsteun onontbeeriyk achtend,
ta.v. verschillende vraagstukken een an
der standpunt inneemt de rede van prof.
Molenaar over de positie van den land
bouw en industrie tot resultaat mocht heb
ben, dat er meer begrip en waardeering
voor elkanders standpunt komt.
Woensdag had tie 's-Gravenhage een ver
gadering plaats van het Federatiebestuur
der Algemeene Katholieke Werkgevers-
vereeniging efi van de Besturen der by het
R.K. Verbond van Werkgeversvereeniglngen
aangesloten organisaties,«waar om. Z.Exc.
Minister Prof. Mr. Romme aanwezig was.
De voorzitter, Ir. F. H. E. Guljé, hield
een openingsrede, waaraan wy een en an
der ontleenen:
Tevens zUn wy echter geinige
Heke volk voor een nieuwe Gemeenschap, waar
aan ook w(j, werkgevers. ik twijfel daaraan
teiyk reveil, dat z(jn uitdrukking vond in een
krachtige actie voor geestelijke herbewapening.
Nergens schooner, nergens principieeler en
verhevener komt dit tot uitdrukking dan in de
geooncentreerde actie van het geheele katho-
Diet met volle overgave van ons willen en
kunnen zullen deelnemen.
Een dergeiyke groote overwinning zullen de
Excelsior spelers zelf wel niet verwacht hebben,
temeer nog daar het tweede van G.S.Z. in een
voorgaanden wedstrijd T. O. G. geklopt had
en voordien een groote overwinning op hun
buurtciub D.O.O. (niet D.E.Z. echter, zooals in
een voorgaand verslag was medegedeeld) had
behaald. Een gewaarschuwd man telt voor
twee en zoo zullen de Excelsior spelers die zich
thans ongeslagen nog steviger aan den kop
hebben geplaatst het vry zeker wel hebben
opgevat.
D. O. O. (Bovenkarspel)T O. G. (Groote-
broek) 8—12.
Ook in deze klasse afdeeling heeft een kam
pioen van het voorgaande Jaar. nJ. T.O.G. zich
na twee nederlagen weten te herstellen. Door
aan de drie bovenste borden te winnen wist de
bezoekende club hier het overwicht te behalen,
verder ging de wedstryd zeldzaam geiyk op.
daar alsof het afgesproken was precies om
het andere bord werd gewonnen en verloren.
Vanaf bord No. 3 tot 10 won D.O.O. aan al de
even en T.O.G. aan al de on-even nummers.
Bordpt.
Gesp. Gw. G’.. VI. Pt.
4
3
2
2
1
D.I.O. (WervershooDDE.2L
11—9.
Met een kleine overwinning heeft DJ.O. zich
nog in haar eentje op de tweede plaats weten
te handhaven. Vanaf deze plaats biyft zy met
twee punten achterstand nog steeds Excelsior
bedreigen. De club die thans gewonnen heeft,
kan op papier als iets sterker worden geacht,
dit neemt echter niet weg, dat de uitslag ook
het omgekeerde had kunnen zyn.
De stand is thans:
Over den financieelen toestand van den staat
ja juist de laatste maanden veel te doen ge
weest. Negen mannen hebben ons een beeld
voor oogen gesteld van reèele tekorten, die 140
millloen hooger zyn dan die, welke in de tnll-
lioenen-nota paraisseeren, van een staats
schuld, die in 6 Jaar met 700 millloen is opge-
loopen, van een uitgebeende begroeting en een
dreigend faillissement. Men begrypt niet goed,
hoe men in zoo'n desolaten boedel nog rustig
kan slapen, vooral als men weet, dat het in
het overige Europa nog veel erger is maar
gelukkig gaat het nog.
AM het verlagen der uitgaven niet mogeiyk,
op 60. 11
America 12-14 100—120, 1_
Adoration 12 op 6165, 10.
Allee Tlplady 10-12 33 cent,
Betty Nuthal 13 op 35—81,
cent. Boule de Nelge 12 op 1
ty Snow 10-13 25 cent. Bijwet’a Glory 13 op 56 ck
Brlllant 14 op 90—110, 12-M 89—73. 10-lj 30 et
Capt. Boyton 13-14 40. 10-12 21 cent. Caeaar 14 op
110, 13-14 65. 13 op 120. 10-13 31—35. 8-10 30 CL
Copernicus 10-13 3239 cent. Comm. Koehl 12 op
95—100. 10-12 55 cent Or. Glow 14 op 85—95,
12-14 52—55, 12 op 70. 10-12 24—29, 8-10 14 oont
Corryphee 14 op 180. 12-14 130, 10-12 65 cent Dr.
Bennet 14 op 125. 12-14 70. 12 op 80—85. 10-12 35
41 cent. Energie 14 op 105. 10-12 30 cent. Barly
Sunrise 14 op 60—75, 12-14 4046, 12 op 40, 10-12
35—33, 8-10 15 cent. Fl. Sword 14 op 115. 12-14
55—80, 12 op 60—63, 10-12 19—29, 8-10 18 cent.
Graf Zeppelin 14 op 70105, 12-14 7080. 10-12
45 cent. Gen. Petaln 12 op 60, 10-12 28 cent. Oiod.
neoo 12 op 145. 10-13 45 cent, Halley 14 op 135,
12-14 65. 12 op 60—65. 10-12 33. 8-10 16 cent,
Hlmmelator 12 op 75. 10-12 50. 8-10 26 cent Im
pressive 14 op 80. 12-14 45 cent, Jac. v. Beieren 14
op 75. 12-14 45. 10-12 19 cent. Lady Boreel 12 op
70. 10-12 46 cent. L' Innocence 92 op 80. 10-12
3143 cent. L' Immaculee 12 op 86. M-14 53—
61. 12 op 65—75. 10-12 40—45. 8-10 6—17 ct. Mew.
Konijnenburg 14 op 130, 12-14 85—75. 13 op 70,
10-12 29—35, 8-10 11 cent, M van Orleans 14 pp
80—100. 12-14 55—75. 10-12 32—52. 8-10 14 cent
Mnt. Everest 14 op 110. 12-14 65. 12 op 65, 10-12
25 cent. Lil Wonder 10-12 25. 8-10 15 cent. Nim
rod 10-12 24—28 cent. Non Plus Ultra 10-12 27
cent, Nancy Hanks 12-14 70—100. 12 op 90. 10-12
2431 cent. Or Princess 14 op 80—105. 13-14 47
—55. 13 op 50—55. 10-12 14—30, 8-10 10—15 Ct
Cr. Imperator 14 op 100. 12-14 59, 10-12 26—30
ct. Or. Queen 14 op 115, 13-14 90. 10-12 28-81
cent. Odln 12 op 70—73, 10-12 32 cent. Or. BrU-
lant 10-12 37 cent. Pelegrlna 12 op 6075. 10-12
29. 8-10 15 cent. Ph. Triumph 14 op 110, 12 op
54105 10-12 29—31. 8-10 15—19 cent. Plcarty
14 op 40—80, 12114 25—49. 12 op 25—50. 10-13
15— 28. 8-10 5—17 cent. Poolijs 14 op 125—140,
12-14 90—100, 12 op 95—120. 10-13 40—80. 8-10
18—20 cent. Paradise 12 op 70. 10-12 33 cent.
Prof. v. Slogteren 14 op 80 cent. Peace 14 op 50.
12 op 39 cent. Red Admiral 12 op 50. 10-12 30—
29 cent. Red Emperor 14 op 130. 12-14 70. 12 Of
6695. 10-12 30—45 cent. Rol Solell 14 op 145.
12-14 100 cent. Rose Précose 12-14 50 cent. Star
of Bethlehem 12-14 75 cent. Sonatine 14 op 78
—90. 12-14 55. 10-12 25—32 cent, Salm. Emperor
12 op 55—60. 10-12 25—29 cent. Souvenir 12-14
115, 10-12 23—35 cent. Trüdel Grotz 14 op IBS.
12-14 105—186. 12 op 90—105. 10-12 35, 8-10 18
cent. Tb. Edison 12 op 120—140, 10-12 41. 8-10
20 cent, The First 12 op 70 cent, v. Tienhoven 14
op 100. 12-14 65—70. 12 op 75, 10-12 38—50, 8-10
17 cent. White Trlumphator 14 op 8095. 12-14
55— 58. 12 op 55—60. 10-12 30—44. 8-10 17 csnt.
White Lady 12 op 100. 10-12 46 cent. War 14 CO
70—105, 12-14 55—61. 10-12 30. 8-10 14—16 cent,
Tvonne 14 op 80—90, 12-14 52—55, 12 op 50, 10-
12 26—35, 8-10 10 cent.
Bijgoed. LU Regale 24 op 200. 22-24 125—145,
20 op 42—125. 20-22 56—90, 18-20 90. 16-18 21-
50 cent. LU. Tlgrlnum.20 op 63. 16 on 60. 12-14
30. 10-12 113 cent. LlUTenulfollum 10 op «>.«-
10 9 cent, LU. Umbellatum 20 op 250. 18-20 130,
16- 18 75—95. 14-16 35—55 eent. Lil. Tigr. Splen-
dena 18 op 200. 16-18 100 cent. Anem. de Cam
7 op 40 cent. Anem. Slphrlde 7 op 40. 6-7 24 et
Dahlia's in Meuren 2.00, Montbretia’s in soortan
634 cent.
AIb ik tenslotte een blik in de toekomst van
onze Vereenlglng mag werpen, dan mag ik nu
wel reeds gewag maken van ons vyfde lustrum,
dat we in 1940 hopen te vieren. Reeds in het
komende jaar zullen we daarvoor de voorberei
dingen moeten treffen, wy zullen dat feest in
gepaste vreugde vieren; wy hopen aan die vie
ring ook een Inhoud te geven door de behan
deling var* een beiangryk sociaal-economlsch
onderwerp.
Ik wil myn beschouwing besluiten met de
verklaring, die ik zeker wel namensu allen
vormen van bedryvigheld in ons land kan men
het beste illustreeren met de cyfers betreffen
de de beroepstelling. Sedert 1899 tot 1930 is het
aantal arbeiders in de industrie gestegen van
647.000 tot 1.236000 Uit deze groote toename
blykt het groote belang van de Industrie voor
de werkgelegenheid in ons dichtbevolkte land.
Een zoodanige vergrooting van werkgelegen
heid wordt door den landbouw niet geschapen.
Aan het einde van de vorige eeuw waren in
den landbouw werkzaam 525.000 personen en In
1930 600.000 personen.
Deze geringe toename heeft een natuuriyke
oorzaak, omdat per eenheid cultuurgrond
slechts een beperkte hoeveelheid producten kan
worden voortgebracht. De industrie daarentegen
kan per oppervlakte eenheid een toenemend
aantal menschenwerk verschaffen.
Hierby komt dan nog, dat de beschikbare hoe-
veedheld cultuurgrond in verband met den be
volkingsaanwas ten plattelande onvoldoende is,
om allen, die uit een landbouwmilieu komen,
ook hun verdere leven in den landbouw werk
zaam te laten biyven.
Landbouw en industrie hebben groote gemeen-
schappeiyke belangen. In de eerste plaats we!
doordat beide bedrtjfstakken wat den afzet der
producten betreft, op elkaar zjln aangewezen.
Maar ook uit een bedryfstechnlsch oogpunt
biykt een zeer duideiyk verband tusschen land
bouw en industrie te bestaan.
De spreker wees op het belang van den land-
bdtJXv by een aantal industrieën, die bepaalde
grond- en hulpstoffen voor het landbouwbe
drijf leveren (kunstmest, emballage, landbouw
werktuigen. veevoederstoffen enz.
Voorts worden tal van landbouwproducten
als grondstof door de industrie verwerkt.
Ook ta.v. den export treft ons de overeen
stemming in de positie van landbouw én indus
trie. Immers belde bedryfstakken zyn voor
I een groot deel aangewezen op den export. In
1937 werd naar de waarde gerekend, voor een
bedrag van 1148 millloen geëxporteerd. Hier
van was de export van zuivere landbouwpro
ducten rond 138 millloen.
De export van landbouwproducten, welke een
industrleele bewerking hebben ondergaan, als
mede van artikelen, welke noch tot den
landbouw, noch tot de industrie kunnen wor
den gerekend, rond 320 millloen gulden en de
export van zuivere induatrie-producten rond
690 millloen.
Niet ontkend kan worden, dat zoowel de voor
de industrie genomen steunmaatregelen, als
ook de landbouwcrisismaatregelen wel eens ge
schilpunten tusschen landbouw en Industrie
hebben doen ontstaan.
Immers beide vormen van Regeeringslngrij-
pen hebben de strekking de concurrentie van de
zyde van buitenlandsche producten té beperken.
De lasten, welke de landbouwcrisismaatregelen
op onze bevolking leggen, kunnen grootendeels
worden afgelezen uit de cyfers, welke ons leder
jaar in de begroeting van het landbouwcrisis
fonds worden verstrekt. Welke lasten de con-
tingenteeringsmaatregelen met zich mede bren
gen, is uitermate moeliyk te benaderen.
Minister Coiyn noemde indertyd een bedrag
I van 160 millloen, maar minister Gelissen meen
de kort daarna, dat op rekening van de con-
tingenteeringsmaatregelen slechts een totale
druk van 3 millloen kon worden gesteld.
Er is wel eens gezegd, dat de industrie de
landbouwcrisismaatregelen zou willen opheffen,
maar dit is niet Juist. De industrie beseft zeer
goed, dat de landbouwsteun onder de hujdige
omstandigheden niet kan worden gemist, wan-
I neer men ziet, dat de wereldmarktprijzen van
belangrijke artikelen ongeveer de helft zyn
van de richtprijzen. Wel heeft de industrie
vaak gemeend tegen overdrijving in den land
bouwsteun te moeten waarschuwen. Trouwens
ieder zal het er wel mee eens zyn, dat deze
steun zoo efficient mogeiyk moet zyn en zoo
36—22 weinig mogeiyk lasten op de geheele bevolking
28—26 moet leggen.
33—24 Daarop toonde spr. aan, dat zoowel de land-
15—15 bouw, als de export-industrie, als onbeschutte
8— 8 bedryven ten volle het nadeel ondervinden van
23—45 het verstarde loon- en kostenpeil. De verdien
sten in de beschutte en overheidsbedrijven zyn
veel hooger dan die ta de exportindustrie en
St. Thomas i
welvaart zelfs verelscht voor de beoefening der
Wadway (Wognum)—8. N. A. (Heer Hugo-
waard). 1. P. Gropt—L. Konyn 1—1; 2 Jn.
SmiersP. Groenveld 2—0; 3. L. Moöy A
Hoogeboom 3—0; 4. L. Boos—J. Tromp 0—2;
5. 8. Bijman—C. Groenveld 0—2; 6. T. Beere-
poot—J. Smit 0—2; 7. Ant. Groot—C. Steur
11; 8. P. SteltenpoolC. Oudhuis 02; 9. C.
RoosendaalJb. Appelman o2; 10. J Stam—
J. Konyn 0—2; 11. B. Mol—D. Tromp 0—2; 12
J: Groot—J. GAot 0—2; 13. H. Byman—Jb
1 Borst 0—2. Totaal 6—20.
Na een goed begin de eerste wedstryd werd
door „Wadway” gewonnen beginnen de ben
jamins thans door drie in successie verloren
wedstryden, steeds mee,; terrein te verliezen.
Hoewel de club uit De Waard met deze ontmoe-
ting eên groote overwinning heeft behaald en
de wisselvalligheid van het wedstryd-spei hier
ook wel eenigennate een woordje meegesproken
zal hebben, zoo kan men dit in vergelijking
met de vele voorgaande wedstryden die SNA
al gespeeld heeft toch vaststellen, dat de
grootste kracht van SKA. mede schuilt in de
spelsterkte van de staartborden. Daar met deze
ontmoeting zes staartbordspelers van de thuis
club in serie verloren, boekte SK A. hiermede
alreeds een winst van 12 wedstrydpunten
Schakelen we nu voor een wyie deze laatste
groep spelers uit en bejMlen ons nu tot de pres
tatie van de zeven bovenste bordspelers. dan
hééft de thuisclub met een aparten 68 uitslag
waarby „Wadway" aan de bovenste
borden zelfs alreeds 5 punten wist te
ren zich nog niet onbetuigd gelaten.
Met genoegen mogen wy vaststellen, dat
het mechanisme, dat de regeering geschapen
heeft om de zelfordening van het bedrijfsleven
te bevorderen, op gang komt. Ondernemers-
«vereenkomsten zyn thans in zes bedrijfstakken
verbindend verklaard, collectieve arbeidsover
eenkomsten by myn weten, alleen nog maar in
de schoenindustrie. De vestigingswet voor het
kleinbedrijf wordt krachtig toegepast. Met de
Industrie-vestigingswet is het nog niet zoo ver,
maar nu de vorige maand de adviescommissie
voor deze wét is geïnstalleerd, zal ook de toe
passing daarvan wel niet lang meer op zich
laten wachten.
Wil kunnen maar weinig bewondering voelen
voor het wetsontwerp tot coördinatie van het
goederenvervoer, dat dezen zomer is Ingediend.
Zonder dat ook maar eenige waarborgen zyn
geschapen voor een juiste uitvoering van het
vergunningsstelsel, met voorbygaan van alle
betrokken ondernemers, wordt daar het geheele
wegvervoer, zelfs het eigen vervoer van onder
nemers, van een concessie afhankeiyk gesteld.
Zoozeer wy ordening door het bedryfsleven
zélf vóórztaan, zoozeer achten wy de regle-
menteering-van-boven-af gevaariyk: het wets
ontwerp is voor ons dan ook onaanvaardbaar.
Reeds langs wachtte het land op uitbreiding
van de rechtstreeksche werkloosheidsbestry-
ding en daarom heeft de Jongste troonrede,
toen deze zich hieromtrent nogal voorzichtig
uitllet, by sommigen teleurstelling gewekt. De
later bekend gemaakte plannen der regeering,
gebaseerd op het plan-Westjjoff, hebben echter
by de meeste van deze critici het vertrouwen
weer hersteld, wy Juichen deze plannen tot
rechtstreeksche werkverschaffing toe, omdat het
moreel van onze arbeiders door de langdurige
werkloosheid al te zeer wordt ondermynd.
Naar aanleiding van het rapport van de in
1934 door H. N. Ingestelde Bietenalcohol-com-
missie, die tot opdracht kreeg te onderzoeken
het vraagstuk van de bereiding van alcohol uit
bleten, ter verkryglng van motorbrandstof,
werd een Regeeringscommissle Ingesteld om de
vraag te bestudeeren der .technische mogeiyk-
heid en technische consequenties als motor
brandstof. een-en ander mede In verband met
de kosten.
De conclusie van deze Regeeringscommissle
was. dat bü afweging der verschillende aspecten
gebleken Ws. „dat de technische nadoelen van
het gebruik van een benzine-alcohol-mengsel
iets grooter zyn dan de voordeelen, doch dat
dit nadeel toch niet zoo groot is, dat de invoe
ring van gemengde brandstof daardoor zou be
hoeven te worden tegengehouden.” Verder hield
de conclusie in, dat de technische mogeiykheid
der bereiding zeker aanwezig was.
De Regeeringscommissle geeft dus de moge
lijkheid der alcoholbereiding uit bieten toe, doch
haar oordeel over de kosten is minder gunstig.
De kostenberekening van de Regeeringscom-
missie is van dien aard, dat de commissie van
Holl. Noorderkwartier zich hiermede niet kan
vereenigen en daarom haar inzichten heeft uit
eengezet in een Inmiddels verschenen zeer
lezenswaardlge brochure, waarin de com
missie nogmaals uiteenzet, dat alcoholbereiding
uit suikerbieten van groot belang is voor Ne
derland en wél ten lemotorbrandstof uit eigen
land is een voordeel by dreigend oorlogsgevaar;
ten 2evermindering van een door exportbelan
gen niet voldoende gecompenseerde invoer; ten
3ewerkverruiming en daardoor steunvermin
dering; ten 4e: dte opvoedende kracht, welke uit-
Verslag van de Bloembollenvelllngvereenlglnt
„West-Friesland”, Bovenkarspel. De aanvoer v«J
de d.d. 14 dezer gehouden veiling was belangrflz
minder, de prijzen bleven echter goed. WIJ no
teerden:
Adoration 14 op 90—100. 12 öp 45—55. America
12 op 75. Allee Tlplady 12 op 80, Ave Maria 12 op
155, J. S. Bach 12 op 190. 14 op 245. Beat,AU H
op 120, 12 op 60—70. Bellnde 14 op 150, 12 op
100, Dr. Bennett 14 op 100—120, 12 op 60—w.
Blériot 12 op 85—95. Blauwe Vogel 12 op >1».
Boule de Nelge 12 op 60, Caesar 14 op 110. 12 op
65. Catharina 12 op 75. Crimson Glow 14 op
100, 12 op 5565, Commander Koehl 12 op W~~
105. Charles Dickens 14 op 115—125, 12 op 7»-
80, Duna 12 op 105. Early Orange 12 op 100.
ly Sunrise 14 op 75—80. 12 op 35—45, Energie i’
op 96. Early Beauty 12 op 85. Excellent 14 op
105. 12 op 60, Flaming Sword 12 op 75. Gl««
Nymph 14 op 96. 12 op 55, Gladness 12_op D’-
Wolfgang von Goethe 12 op 65.
14 op 120—135, 12 op 95—100. Frau Dr. Hanlel M
op 230, Nancy Hanks 12 op 90—110. HlmmeUtor
12 op 100, Dr Jos. Hulot 12 op 75—80. L Imms
culee 14 op 90. 12 op 65—70, L' Innocence 12 «P
80, Kassei 12 op 160. Mevr, van KonllV.eIio 14
14 on 140, 12 op 70—85. Krijtberg 14 op 70^2-1»
45—65, Mac Laren 14 140— KW. 12 op 96-»*
Lilac Wonder 14 op 45-55, Maidenblush 12 op
85. Maagd van Orleans 14 op 95. Marokko 12 «P
170—175, Dr. Moody 13 op 75, P D van Mour»
14 op 135—140. Niagara 13 op 95, Betty NuthsU
14 op 65, 13 op 45, Odln 14 op 125. 12 op
Orange Blossom 14 op 85—95. 12 op 5(P-™'
Orange Globe 14 op 90. 12 op 55. Orange rn
cease 14 op 65—70. 12 op 45—60, Orange.Quern
12 op 75, Pelegrlna 12 op 60—75, Pfltzers Trlumpn
14 op 95—120, 12 op 55—75, Picardy 14 op
70, 12 op 45—60, Ad» de Poy 14 op 80, 12 op
Pink Perfection 12 op 80. Poolijs 12 op 80-»-
Princepe 12 op 46. Mrs Anna Pfltser 14 of 1
12 op 60, Red Admiral 12 op 4566. Red Empo
ror 12 op 50—75. Rot Solell 14 op 140. 13 op
Rose Précose 14 op 100. 12 op 65. Salmon Bmp'”
ror 12 op 4560, Schwaben 14 op 155. 12 op w-"
115, Sonatine 14 op 90. 12 op 55. StuttgarcM
op 275, Souvenir 12 op 95. Van Tienhoven “K
95—110, 12 op 80—65, Trüdel Grote 14 op inv.*
op 125—135, 1'Unique 14 op 100, 12 op 80. v»”
glnla 13 op 50. Vredenburg 13 op 70, War
100. 12 óp 60—65. WasMga 14 op l». «^5
Trlumphator 12 op 45—«5. Baron van WUnbeW
14 op 105. 12 op 60—66, Duke of York 12 op w-
Yvonne 14 op 8595. Zauberflote 12 op
Hum Henry 22 op 440—610, 20 op 220. 18-»
LUlum PhU. Formoeanum zomerbloelers is-J
13-14 80, LUlum Regale 25 op 350-450-
200—410, 2 2op 50—190, 30-22 50—110. 1«-W
80, LUlum Tenulfollum 13 op 55—60. i«p
35, LUlum Tlgrlnum Simplex 16-18 llw—
X wx» B*o»- M.U8 M8. AUm.te
ontgaat, kan m.i. niet bestendigd worden
der gevaar, zoowel voor de welvaart als voor de
politiek.
De minister van Financiën heeft het ten
slotte toch noodzakeiyk geacht om voorloopig
óók door verhooging van de belastingen de
staatsinkomsten te vermeerderen, ofschoon hy
daarmee aan een sluitende begroeting toch
niet toekomt.
De nieuwe Inkomsten- en winstbelasting, die
voor deze gelegenheid met het epitheton „na
tionaal” versierd is. legt een zwaren last op de
bevolking, die zyn weerslag zal vinden op het
bedrijfsleven.
Mijne heeren, ik heb gepoogd eenige aspec
ten te geven op de huidige politiek in verband
met de toekomst van ons volk. Ik heb daarbij
hoofdzakeiyk over economische, materieele za
ken gesproken: deze materieele zaken zyn ech-
I van ons
van
zich
toe op economische zelfstandigheid en de
autarkie, die tot voor kort nog slechts door
Italië en Dultschland officieel werd nage
streefd, beheerscht thans de economische po
litiek van vrywel alle groote staten, zoozeer
aelfs, dat byv. Engeland, dat» door de Shell-
groep de heyt van de petroleum-productie
controleert, niettemin de stooklnstallaties van
zyn schepen weer gaat ombouwen voor het
gebruik van steenkool, omdat die in het eigen
land gevonden wordt. Dit streven naar autar
kie brengt uiteraard een zekere bedryvigheld
mee en een oplossen van de wereldconjunctuur
in verschUlende kleinere conjunctuurgebieden
is daarvan het gevoeg. Tusschen deze- mln of
meer gesloten gebieden liggen wy, als kleine
natie. Onze handel met het buitenland wordt
moeliyker en wy moeten méér dan vroeger
trachten ons sociaal-economlsch leven uit
eigen kracht op gang te houden.
Hoe is thans, winter 1938, de economische toe
stand van ons volk? De productie der industrie
is, vergeleken by het vorige jaar, dat als een
jaar van opleving te boek staat, vrijwel op peil
gebleven. De aanbestedingen voor fabrieksbouw
en de invoer van machines beliepen in het
derde kwartaal 1938 zelfs aanzieniyk méér dan
in 1937, wat niet wegneemt, dat de geldruimte
nog abnormaal groot blijft. Is de bedryvigheld
in de industrie dus nog betrekkelyk bevredi
gend. de landbouw had dit Jaar weer te lyden
van prijsdalingen, die door een verhooging van
monopolieheffingen en export-toeslagen ge
compenseerd moesten worden*. Wat den buiten-
landschen handel betréft: hier liggen de cyfers
in t algemeene iets beneden die van het vorig
jaar. De havenbeweging van Rotterdam was dit
jaar wej aanzieniyk grooter dan in 1937, maar
de styging komt geheel voor rekening van den
transito-handei naar en van Dultschland.
Laat de regeering toch'nauwlettend acht ge
ven op deze symptomefi. Reeds eerder heb ik
er op aangedrongen en nog vraag ik my af.
of het niet gewenscht zou zyn, een vorm van
Baal bewustzyn. I parlementaire contróle in hèt leven te roepen
Twee weken nadat wy onze nationale vreugde over het beheer van het Egalisatiefonds, ook
Uitvierden, trokken donkere oorlogswolken al zou de contróle slechts i posteriori en ge-
boven ons werelddeel tezamen en dreigde een helm zyn. De toestand, dat één der voornaam-
eatastrophe te ontstaan, waarin wellicht ook 5te factoren van onze welvaartspolitlek geheel
ons land meegesleept zou zyn geworden. Nog aan de contróle van de Volksvertegenwoordiging
is de crisis voorkomen kunnen worden, maar ontgaat, kan ml. niet bestendigd worden zon
de bewogen Septemberdagen hebben ons ge
leerd, hoezeer ons leven en streven, ons ge
heele bestaan, afhankeiyk is van Gods voorzie
nigheid en- dat wy. ofschoon zelf steeds doen
de, wat in ons vermogen is. toch slechts
kracht kunnen zoeken in de hulp van
die de volken leidt.
Onder invloed van de
oorlogsgevaar leggen alle groote naties
zelfstandigheid en
slechts
werd
De netto-opbrengst. aldus spr. van de vee-
houdersbedry ven in Noordeiyk Westfriesland, ge
middeld 185 H.A. groot, met y, tot 1 H A. bouw
land, was gemiddeld per H_A. over de laat
ste zes jaar 28.34 per HA, hetgeen met de
gemiddelde bedrijfsgrootte een inkomen geeft
van 51153 per jaar.
Door de hoogere opbrengsten van de zuivel
producten zyn de resultaten van de laatste
twee jaar wat gunstiger beïnvloed; mede ook
door de opbrengst van rundvee en schapen,
welke het laatste Jaar aanmerkeiyk is ver
beterd.
Het steunen van den prys van dezen afzet,
hetgeen uiteindelyk beteekent het steunen van
de vleeschpryzen, beïnvloedt in belangryke mate
de bedryfsultkomsten.
Daarom is het Inblikken van het eigen vee
toe te juichen en moet de Invoer van buiten-
andsch vleesch met beslistheid worden afge
wezen. Ook voor schapen zal men in deze rich
ting iets moeten doen, om inzinking van prijzen
te voorkomen.
Voor varkens is het verband moeliyker te
vinden, omdat de veevoederberekening niet is
gesplitst.
Opmerkelijk is, dat de loonfactor van 70.96
pér H.A. in □a/’SS is teruggeloopen tot 48,48
in *37/*38 en het laatste jaar zelfs een daling
D.IX). (Wervershoof)—GB.Z. (Bovenkarspel).
1. Jb. Grooteman—F. Groot 1—1; 2. N. Koop
man—N. de Jong 1—1; 3. G. Nleuwboer—P v.
d. Gulik 20; 4. V. KoomanJb. Groot 02-
5. B. Koopman—Jn. Jong 1—1; 6. C. Neefjes-1
A. Dalsem 0—2; 7. A. MeesterE. Btws 11’
8. P. Dudlnk—H. v. Leyen 3—0; 9. D. Baas—P*
Dalsem 0—2; 10. J. Dol—P. Baas 1—1; 11. J
Ooievaar—N. Zuiker 2—0; 12. M. Botman—P
Hoogland 0—3; 13. P. Mol-J. Schaper 2—0.
Totaal 11—15.
Na enkele verloren wedstrijden wist GS.Z. de
kampioensclub van het voorgaande jaar, zich
thans te herstellen en boekte tegen den nieu
wen le klasser D.I.D. een matige overwinning.
Beziet men den uitslag in details, dan is het
beloop van den wedstryd met vijf remlse-par-
tyen zeer afwisselend geweest.
De stand is thans als volgt:
In de opstelling van den stand gaan nu D.OJ3.
die eerst bovenstond en BM.T. als No. 3
en 4 geweest zynde, van plaats verwisselen. B.
M.T. komt nu zelfs als No. 2 nog boven S NA. 3
te staan.
De Kroonschyf (Hoorn)SKA. 2 (Heer Hu-
gowaard) 88.
Het gelyke spel is dit voor de club uit Hoorn,
die er verleden jaar als le Klasser met een
puntloos slotresultaat. geheel uit was, geen on
bevredigend resultaat. We nemen aan, dat „De
Kroonschyf” die nu pas van wal is gestoken,
nog wel een hartig woordje mee zal spreken in
de Je klasse van afd. West.
Zwaagdyk)—West Friste
Het zy my vergund, nu het Jaar 1838 ten
einde loopt, enkele woorden te wyden aan den
toestand en de toekomst van onze volksge
meenschap. Ik wil daarby herinneren aan het
40-jarig regeeringsjubi'eum van onze geëer
biedigde Koningin, dat dit jaar heeft gesterrt-
peld tot een jaar van herleving van ons natio-
v
a
Z
81
