De voorgeschiedenis
van een
rapport
DE RIJKSM1DDELEN
I
IBISIhag
1
Het sieraad van den winterpot
ZICHZELF
UITGESLOTEN
Ir. WESTHOFF VERTELT
De omzetbelasting is een
meevaller
LOF VOOR DE ROOK
WORST
1
MAANDAG 19 DECEMBER 1938
M
mH»
ep
Op vrije voeten
UIT DE STAATSCOURANT
Werkverschaffing los
yan armenzorgsfeer
Roeping, geboren uit geheel
eigen jeugd-milieu
HOE EEN REEKS INBRAKEN
IS OPGEHELDERD
EEN NIEUW NEDERLANDSCH
FABRIKAAT
R.K. MOLEN AARSBOND
„ST. VICTOR”
De fraude bij de N.V.
Petra Prima
Acetyleentoestel
ontploft
en
MS
Goede raad uit eigen
ervaring
Failliaaement van den gearreeteer-
den commietionnair aangevraagd
1
Ook bij dit product ie het gure
winterweer de beete koopman
De van meineed verdachte, H. na
verhoor in vrijheid geeteld
boUelmoimJeklier. man!
V
«p
(Van onzen eigen redacteur)
weten.
V<
binnenkort
die
gevoel
in
A
•eras-
naam
IS
Arrestatie leidde op een goed
•poor
t-WaM
L*d.-C,
Wadas
and
het
Mlte
idea
tood
Intusschen la dit feit niet aoo ernstig als het
zich laat aanzien, want de vorige maanden heb
ben rich aoo goed gehouden dat de tot nu
Jonge emid op vreeeelgke wpze
omgekomen
ing.
Den.
aan
iaa
bet
ibine
be
nen
met
ver
i de
«m.
jert.
i de
men
i «f*
pat
ion
n te
fsels
ie of
g te
i fijn
woon
rbee-
trekt
zoo-
«or-
nlet
tac-
ons
oor-
topt
De
i
la n^u woördeel boven
alsmede een natuurlijk aanvoelen en waardee-
ren der dingen op hun juiste waarde.
zonder
groote
sociale "winst beteekenen ten bate der duizen
den, die naar den schaduwkant van het leven
werden gedrongen. Voor hen is ir. Westhoff In
den besten zin een profeet.
En al krijgt men dan geen beeld van een
overweldigende, Chlcagosche uitgebreidheid, het
wekt toch wel den indruk van een grootbedrijf,
als men ziet, dat in het eigen abattoir van
deze fabriek per uur ruim tachtig varkens
verwerkt worden. Deze beesten komen hier aan
In groote vrachtwagtps, ze worden gewogén en
geslacht. Een abattoir Is voor een vreemde in
dit werk altijd een beetje eigenaardig bedrijf
en voor zijn genoegen blijft men er niet lang
Maar in die korte oogenblikken kan men dar.
toch wel constateeren, dat alles hier zeer hygië
nisch toegaat. Een keurmeester doet zijn werk
met kalmte en nauwkeurigheid en geen enkel
toe bereikte resultaten reeds 2.726.687 boven
de verwachting uitgaan.
De Rechten op den Invoer deden het
wel niet zoo goed als de vorige maand, toen een
record-prestatie werd geboekt, maar toch is er
volop reden tot tevredenheid, want de opbrengst
van 8.481.437 kwam nog 314.831 boven de
raming uit, waardoor er voor December nog de
taak overblijft om een bedrag van 1.006.690 te
boeken, hetgeen, gezien de jongste resultaten, *n
peuleschllletje genoemd is. Het ziet er dus naar
uit dat de toch reeds hoog geschatte raming
glansrijk gehaald zal worden.
De Accijnzen vertoonen een wisselend
beeld. Dat November niet ten onrechte slacht
maand wordt genoemd blijkt overduidelijk uit
de opbrengst van accijns op geslacht, die met
een totaal van 633.935 bijna 34.000 de raming
te boven gaat.
Naar wtf vernemen heeft de N.V. Petra Prima
bet faillissement aangevraagd van haar di
recteur, den commissionnair In effecten P. J K.
Jr. die, zooals men weet, eenlge dagen geledeh
gearresteerd is, verdacht van fraude. De aan
vrage zal Maandag door de Amsterdamsche
Rechtbank worden behandeld. De commissio
nair K. is Zaterdag voor den officier van Jus
titie geleid. De stukken zijn in handen van den
rechter-commlssaris.
De Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat”
schrijft ons, dat blijkens een binnengekomen
mededeellng van de Nederlandsche Zeiceringen-
fabriek te Bunnlk thans door dit bedrijf zeke-
rlngspatronen worden vervaardigd en in den
handel gebracht. Dit artikel werd voorheen
steeds geheel uit het buitenland Ingevoerd.
Daar ook bijna alle onderdeden door Neder
landsche fabrieken worden geleverd Is dit pro
duct te beschouwen als Nederlandsch fabrikaat.
Na Drente en Overijssel werd de werkver
schaffing in Groningen en Friesland en ook in
Gelderland op dezelfde wijze opgezet
Zoo groeide het arbeidsveld van den adjunct-
inspecteur, later Rijksinspecteur Westhoff:
Overijsel, Gelderland, Utrecht Zestien duizend
menschen die hier arbeidden, die jaarlijks onder
deskundige leiding 2000 H.A. ontgonnen, onge-
ontwaterlngswer-
ken. Groote projecten werden uitgevoerd zooals
de ruilverkaveling te StaphorstRouveen van
1800 H.A. Staphorster bouwland,
gevolgd door 3600 H.A. weiland.
om te dlscussieeren of het een kwestie is van
goed of kwaad. Wjj hebben het te aanvaarden
ris de logische consequentie van allerlei maat
schappelijke en economische omstandigheden,
niet het minst het verstoorde evenwicht tus-
schen productie en consumptie. Wanneer wij
echter nagaan, hoe de omstandigheden bij de
werkverschaffing, de loonsvoorwaarden In het
bijzonder, bij vroeger vergeleken zijn verbeterd,
mogen wij stellig niet langer de werkverschaf
fing alleen als een kwaad beschouwen.**
De opbrengst van de z.g. „overige middelen”
was over de maand November 36.813.782, dat Is
f 1.045.032 boven de raming.
Dit zou men als ’n gunstigen factor kunnen
beschouwen, ware het niet dat *n vergelijking
met 1937 zeer in het nadeel uitvalt van de af-
geloopen maand. De tqfale opbrengst van No
vember 1937 was n.l. f 38310.382, dus bijna an
derhalf mlllioen meer dan dit jaar.
Hierdoor vermindert uiteraard de voorsprong
op 1937 die tot nu toe was behaald.
Ultimo October was de opbrengst over 1938
nog f 5.776.831 meer dan over hetzelfde tijdvak
van 1937 welk voordeel door het minder fraaie
resultaat teruggekropen is tot 4 280 230.
Wanneer we echter de werkelijke inkomsten
over 1938 vergelijken met de daarvoor opgegeven
raming, dan kan men nog alleszins tevreden
zijn; wttnt eind November valt er ten aanzien
van de eerste elf maanden van 1938 een voor-
deelig saldo van 10.054.650 boven de geschatte
opbreryst te constateeren. Natuurlijk blijft de
Dividend- en Tantlèmabelastlng
belangrijk ten achter op de raming, daarvoor is
het seizoen nu eenmaal voorbij, maar het feit
dat de opbrengst over November 1938 slechts
de helft Is van diezelfde maand in 1917 mag
toch niet onvermeld blijven.
De grondslag van de werkverschaffing
was van meet af aan goed. Ir. Westhoff kon
de eigen organisatie opbouwen, zich het ge
regeld contact ten nutte makend met de
uitstekend georganiseerde gemeente-dien-
sten der groote steden. De maatregelen, die
hij trof, waren hierop geïnspireerd en vol-
deden onmiddellijk aan de hoogste elschen.
>nze handen houden w\j een
>o$kdeel: 500 bladzijden druks.
scheiden schaal werk uitgevoerd,
nieuw benoemde adjunct-inspecteur
zicht op kreeg.
Nochtans was Overijssel rijk aan prachtige
objecten voor werkverschaffing, maar zelf .telde
de provincie In tegenstelling tot Drente, be
trekkelijk weinig werkloosen. Ir. Westhoff kreeg
nu de taak uitvoering te geven aan het voorne
men van minister Kan. om werkloozen uit de
groote steden, zoowel in Overjjsel als Drente,
te werk te stellen. In October 1937 werd daar
mee vanuit Utrecht een begin gemaakt, spoe
dig ook vanuit Rotterdam, Den Haag en Am
sterdam. v
De laatste weken Is te Rotterdam, zooals
reeds gemeld werd, een groot aantal inbraken
gepleegd, waarbij de bult meestal gering was.
Bij haar onderzoek kon de poll.Ie vaststellen,
dat in vele gevallen dezelfde lieden aan het
werk moeten zijn geweest. Een arrestatie, waar
bij het geluk de politie diende, Is aanleiding
geworden, dat een reeks inbraken thans kon
worden opgehelderd en da nog eenlge aan
houdingen konden geschieden.
Dinsdagavond wandelden twee rechercheurs
van de hondenbrigade met een politiehond In
de nabijheid van het Feyenoord-stadlon, toen
uit de tegenovergestelde richting een moor-
flets naderde, waarop twee mannen gezeten
waren. B(j de rechercheurs gekomen, bleef de
motor onverwachts In de sintels van den weg
steken. Begrijpelijkerwijs zagen de rechercheurs
hierin niets verdachts. Echter wél, toen de hee-
ren, na verschillende malen getracht te heb
ben met den motor te starten, dit voorwerp In
den steek lieten en aan den haal gingen. De
rechercheurs zetten onmiddellijk een achter
volging in, met het resultaat, dat een van de
vluchtelingen, de 31-jarige los-werkman P. O„
wonende te Rotterdam, gegrepen kon worden.
De ander werd later gevat, doch die bleek niet
geweten te hebben, dat zijn vriend, die den
motor onlangs gestolen had, zulk een kwaad
geweten had. Hjj werd dan ook spoedig op
vrije voeten gesteld.
O. werd op het politiebureau gefouilleerd en
men vond twee horloges op hem. Al spoedig
bleek, dat hjj meer van een heele serie ge
pleegde inbraken afwist.
Een langdurig verhoor had tot resultaat, dat
zijn handlanger, de 21-Jar>ge schippersknecht
W. T., eveneens kon worden gearresteerd.
Het onderzoek wordt nog voortgezet, waarbij
intusschen nog twee inbraken konden worden
opgehelderd.
Van den schrijver zien wij weer naar het
boek. Het weegt zwaar in onze handen, er is
ook een schat van practlsche ervaring in vast
gelegd met cijfers en feiten bevestigd. Het is
een waardevol stuk werk, tot In détails verant
woord. Minister Romme heeft zijn vertrouwen
aan dien bekwamen ambtenaar niet
grond geschonken. Moge de uitkomst
Maar zoo eenvoudig als deze kinderlijke
fantasie het voorstelt, is het toch niet, want
bij de pogingen om onze nieuwsgierigheid
ten aanzien van sommige Ingrediënten van
den wtnterkost te bevredigen, zijn we ook
terecht,, gekomen in een vleezchwarenfa-
briek, een der grootste en oudste die van
Anton Hunlnk te Deventer waar het
bleek, dat de vervaardiging van de Oelder-
sche rookworst een bezigheid is, waarbij
weliswaar een groote hoeveelheid machines
noodig is, maar die toch ook aan een flink
aantal menschen werk geeft. En daarbij
krijgt men den Indruk, dat het een schrik
kelijk ingewikkeld bedrijf is, doch dat ligt
voor een groot gedeelte ook aan de andere
producten, die hier worden vervaardigd en
die elk hun eigen zorg vragen, waarvoor
weer speciale kelders en droogzolders, koke
rijen en bewaarplaatsen noodig zijn.
Met Ingang van 1 Januari 1939 is aan J. W.
Egberts; op zijn verzoek, eervol ontslag vrirleend
als burgemeester der gemeente Huizen.
In or
lijvig bi
vol cijfers, staten, tabellen, met uit
vouwbare kaarten. Op den omslag
staat: ,,De directe mogelijkheden der
werkverschaffing bij de werkloos
heidsbestrijding”. Nederland kent het
echter als: „Het rapport-Westhoff'.
Van het boek kijken wjj naar den
schrijver, wiens gast wjj zijn, een nog
jonge man met intelligente, donkere
oogen, een frisch, open gelaat en in
zijn stem een licht Overijsselsch ac
cent, dat zoo prettig aandoet: ir. J.
Th. Westhoff, inspecteur der werk
verschaffing in Overijssel, Gelder
land en Utrecht, die met dit boek den
weg wijst naar de oplossing van een
der neteligste problemen, misschien
van alle tijden, maar zeker van onze
dagen.
Tijdens de algemeene ledenvergadering van
den nationalen katholieken bond van mole
naars, grastn- en meelhandelaren ,Bt. Victor*,
welke dezer dagen te *s Hertogenbosch is ge
houden. werd Jhr. mr. F. van Rjjckevorsel als
eerelld van dezen bond geïnstalleerd.
f
De wjjn-lnkoopen voor de as. feestdagen zijn
reeds lang achter den rug en het behoeft dan
ook geen verwondering te wekken, dat de No-
vember-opbrengst van accijns op wijn nog niet
een vierde deel bedraagt van de raming. Het
staat echter te bezien of de totale opbrengst
over 1938 het bedrag van de raming kan halen
Daarvoor zou December het respectabele bedrag
van f 218.384 moeten opbrengen.
Speciale vermelding verdient de Omzetbe
lasting. Deze bracht het respectabele bedrag
van 8.550.203 op hetgeen 3.300303 meer Is
dan de raming. Natuurlijk is dit wel eemgszins
te verklaren uit de toenemende aankoopen voot
8t. Nlcolaas, maar het stemt toch tót gepaste
voldoening, wanneer men constateert dat de
huidige November-opbrengsten nog 1.300.782
boven de Inkomsten van November 1937 uit
gaan.
Door dit fraaie resultaat is na 11 maanden
het voordeellg saldo boven de raming gekomen
op 3363.634. Hetgeen in December meer bin-
VrUdag heeft de rechter-commissaria in
strafzaken te Den Haag, op vordering van den
officier van justitie, zooals gemeld is, het voor
onderzoek geopend In de strafzaak tegen den
heer A H.. te Amsterdam, beschuldigd van
meineed.
De rechtercommissaris heeft dit onderzoek
geleid In tegenwoordigheid van den officier van
justitie en van den verdediger van H., mr. Ber
nard M. Cohen, advocaat te Amsterdam.
Na verhoor van den door den officier van
Justitie opgeroepen getuige en een zeer kort
verhoor van den heer H„ die zijn onschuld
volhield, heeft de rechter-commlssaris diens in
hechtenisneming geweigerd en de onmiddellijke
invrijheidstelling van den beschuldigde be
volen.
Zaterdagmorgen is in het gehuchtje Kip,
de gemeente Westerborg, een vreeeelijk ooge-
i luk gebeurd, waarbij de 26-jarige Hlddo Zuider-
weg, zoon van den dorpssmld, om het leven
is gekomen.
De jonge smid was buiten aan het werk voer
de smederij van zijn vader. Daarbij maakte hij
gebruik van een acetyleen-laschapparaat. Plot
seling ontplofte dit apparaat, waarbij Zuider-
weg door wegvliegende deelen werd geraakt.
Het hoofd werd hem van het lichaam geschei
den, zoodat hij op slag dood was. Niemand
heeft het ongeluk zien gebeuren, zoodat men
de juiste toedracht niet weet. Men hoorde e<n
hevigen slag en toesnellende, vond men het
zwaar verminkte lichaam van den jongeman.
stukje vleesch, dat minder deugdelijk sou zijn,
komt in de fabriek. De slachtrulmte is immers
k» van de eigenlijke fabriek, waar bet vleeach
verwerkt wordt.
Als het vleeach van de beesten ia goedgekeurd,
wordt het deskundig uitgesneden. Het U be
stemd voor allerlei producten, maar m dezen
tijd van het jaar is de Gelderscbe rookworst
we! het voornaamste. Tenminste als bet weer
een beetje guur en koud wil zijn, want ook
hiervoor geldt het. dat het weer de koopman
ia en dat een koude winter de menschen naar
zwaren kost doet verlangen.
Het vervaardigen van de worst ziet er zeer
eenvoudig uit. Het vleeach wórdt gemalen in
groote molens, gemengd met vet en kruiden,
de worst wordt machinaal gestopt, gaat naar
de rookerij en is na eenlgen tijd gereed voor
de expeditie. Maar bij dit zeer simpele proces
komt nog heel wat vakmanschap kijken; weet
u, hoe precies de verhouding van het vleesch
moet sUnf welke kruiden In welke hoeveelheden
er precies bij moeten? Hoe lang de worst in
de rookerij moet blijven en hoe men die moet
rooken om dien fijnen, plttlgen smaak te krij
gen. die den geheelen wlnterschotel doordringt
en die er een aroma aan geeft, dat niets anders
geven kan? Al deze dingen te weten, eisrht goed
vakmanschap en dat is een van de redenen.
Waarom deze worst zoo’n bijsonderen smaak
heeft. De andere reden is, en de directeur,
die ons zijn fabriek liet zien, vertelde het niet
zonder trots, dat het Oeldersche varken
het beste en fijnste is van de heele wereld en
dat daarom de producten ervan de fijnste zijn,
die men krijgen kan; niet alleen de rookworst,
waarover we hier een en ander vertellen, maar
i ook de andere producten, die het in grooten
getale oplevert en die van hier veraonaen wor
den over de heele wereld.
De beedirijvlng van al de details, hoe interes-
sant deze voor vaklieden mogen rijn, zou ons
te ver voeren, en evenmin als de huisvrouw de
geheimen van haar keuken verklapt, evenmin
zegt men in deze groote keuken aan de gasten
al datgene, wat slechts voor de koks bestemd
is. We willen alleen nog een goeden raad geven
uit onze eigen ervaring met rookworst: Eet ze
vooral versch. Niet, dat er iets aan bedorven
wordt als ze desnoods een paar weken oud is,
maar er zijn nu eenmaal op de wereld maar
twee dingen, waarvan de smaak met den ouder
dom beter wordt, dat zijn wijn en sigaren, en
dan nog maar alleen, als ze goed en deskundig
bewaard worden.
Een tweede raad Is dit: de combinatie van
bier en rookworst is uitmuntend, maar wees
voorzichtig met de combinatie van bier en snert
met rookworst. Want als ge dezen raad vergeet,
kan het gebeuren, dat ge ophoudt met snert
eten in hetzelfde kroegje te Vlissingen. waar
we begonnen zijn, en dat ge. in welvoldaanheid
neerziende op het slagveld, een glas bier drinkt
om den smaak van de rookworst te accentuee-
ren. Ge hebt dan nog een paar uur rijd voor
de D-treln •vertrekt, en ge moest maar eens
even met het electrische trammetje naar Mid
delburg gaan om den Langen Jan te beklimmen
en het mooie eiland Walcheren te bekijken.
Zeker, zeker, het is heel moot, maar doet het
niet als ge bier hebt gedronken na het maal,
want als ge het eerste tiental treden van den
toren achter den rug hebt, begint ge iets te
vermoeden van de moeilijkheden, die u wach
ten; als ge halfweg sijt. wanhoopt ge er aan.
dat ge óóit boven zult komen, en als ge boven
zijt, laat de schoonheid van het eilana u vol
komen onberoerd. Ge wilt niets anders meer
dan rusten en uitblazen. En ge doet dit nog.
als ge allang weer op den terugweg zijt entitl’d
den trein gedurende «en groot deel van de
reis. Geloof het nu, dat Ugt niet aan de Tooit-
worst, maar aan het bier. De combinatie van
deze twee is uitmuntend, maar laat dan liever
de erwtensoep achterwege. Men moet nu een
maal van twee kwaden het minste kiezen.
Meters Oeldersche rookworst worden in
dit barre jaargetijde van regen en kouden
wind verslonden. Men kan komen waar
men wil, maar overal ontmoet men die
sappige Oeldersche worst, die om dan
deze volkomen dwaze beeldspraak maar
eens te gebruiken het fundament rn het
sluitstuk vormt van eiken goeden stamp
pot en van de onvolprezen snert. Men kan
eten In welke stad of welk dorp van Neder
land dan ook, maar overal ziet men de
rookworst verleidelijk blinken door haar
malsche kleur.
Zoo is er ergjns In Vlissingen een kroegje,
waar men ongelooflijk goed snert kan eten. We
hebben het eens ontdekt, op reis zijnde met
een van de vrinden uit de diaspora, een man,
die zoo onderhand van alle steden In Nederland
wist, waar de goede gaven van de natuur nog
beter worden door de wijze, waarop ce men
schen ze toeberelden. Waar deze taveerne* van
de snert staat, zouden we niet meer
Het is ergens rechts at, en dan links, en dan
twee straten voorbij en dan sta je er p.otsellng
voor. We hebben den eigenaar ervan verdacht.
da£ hij een oude marinekok is, en dat hij ons
marinesnert voorzette. Want zooals bekend,
wordt er nergens In het land en ver daarbuiten
zulke goede erwtensoep gegeten als bij onze
marine. En een portie dat men daar in Vlis
singen krijg}! Een emmer vol! Ebt middenin
ligt dan In zijn volle heerlijkheid een stuk
Oeldersche rookworst, je zou aoo zeggen een
arm lang, maar* dat is natuurlijk overdreven.
Zoo zijn er in Nederland een aantal etablis
sementen. waar Je uitmuntend eet. Hier boe
renkool, daar zuurkool, ergens anders hebben
se weer hun eigen specialiteit, maar overal ont
moet Je In desen tijd van het jaar de producten
vin het Oeldersche varken. Het houdt de ge
dachten vast, het-wórdt een obsessie In den
goeden zin van het woord en Je wilt er meer
van weten. Want Je hebt evenals ieder ander
wonderbaarlijke verhalen gehoord van Chicago,
waar slagerijen en vleeschwarenfabrleken zijn
ter grootte van een normale provinciestad. Hier
Jagen ze aan den eenen kant heele varkens in
een of andere machine én aan de andere zijde
komt alles er kant en klaar uit.
„Een Ingenieur ziet de dingen te technisch,
te concreet, een handelsman kijkt alleen naar
de uitkomst, de winst, een plattelander heeft
slechts oog voor rijn groepsbelang. Tracht bij
voorbeeld eens een handelsman In de groote
stad te overtuigen van de groote waarde van
den boerenstand, hij zal het nooit begrijpen.
En er valt ook niet over te redetwisten; men
moet dat aanvoelen.'*
In September 1926 behaalde de Jonge West-
hoff cum laude zijn landbouwkundig inge
nieursdiploma en In April 1937 vond hij na
veel moeite een positie, kreeg VÜ rijn benoeming
tot adjunct-inspecteur der Werkverschaffing te
Zwolle, assistent van Ir. Mesu, destijds Rijks-
landbouwconsulent. Deze benoeming was mo
gelijk, daar zjj bekostigd kon worden uit bet
bekende „potje** van minister Kan, want de
regeering, het ministerie De Geer, nam in die
dagen uit bezuinigingsoverweglngen geen nieu
we ambtenaren aan.
In dat jaar 1927 was de situatie zoo, dat ter
wijl Drente reeds sinds een viertal Jaren door
toedoen vooral van den voortvarenden burge
meester van Vries, den heer Jongbloed, reeds
een modem opgezette werkverschaffing kende,
aansluitend» op het vrije bedrijf, met de moge
lijkheid tot productief werk en de flnancieele
Interes»» van meerdere Instanties, men in
Overijssel nog aan het begin stond. Met subsidie
van het Waterschap „de Regge” werd op be
scheiden schaal werk uitgevoerd, waar de
het toe-
nenkomt dan 2.363.634 is
de totale raming.
De Zegelrechten blijven nog steeds in
een impasse. Met een bedrag van f 1.451.062
blijven we deze maand w*er 715374 onder de
raming, zoodat het nadeellge saldo over 1938 nu
reeds een bedrag van 4.202.653 aangeeft. Een
vergelijking met het vorige Jaar geeft een nog
somberder beeld, want na 11 maanden effecten
handel is de opbrengst van de Zegelrechten liefst
10.894.773 minder dan In dezelfde periode van
1937.
Ds Registratierechten bleven weder
om onder de raming, zoodat er na 11 maanden
een nadeellg verschil tusschen de raming en de
opbrengst in het loopende jaar van f 931.979 te
constateeren valt.
Bij de directe belastingen is het
geraamde bedrag van ƒ116.400.000 dollar het zui
ver bedrag der kohieren overtroffen. De op
brengst bedraagt n.l. 120.133304. Tot en met
November 1938 bedroeg het zuiver bedrag der
kohieren 49.832.706 tegenover een raming van
53300.000.
Wat het Verkeersfonds betreft, kan ten
aanzien van de motorrijtuigenbelasting gecon
stateerd worden dat de opbrengst van de eerste
elf maanden van 1938 21.779.493 bedroeg, het
geen nog ƒ1.420.507 beneden de totale raming
is. De opbrengst in November was hier 1.412.696
dus in Se volgende maand zal nog iets meer
moeten worden gepresteerd om het benoodigde
bedrag te halen.
De Rij wlelbelasti ng komt nog 30.693
te kort en het is te betwijfelen of dit bedrag
nog in December binnen kan komen. Wil men
In de verwachtingen 7.800.000) niet be
schaamd worden, dan zal het noodzakelijk zijn,
dat een actieve rijwlelplaatjes-contrOle in deas
laatste maand van het Jaar nog een behoorlijk
aantal slachtoffers kan maken. Men rij <•-
waarachuwtL
„Aan het milieu, waarin ik werd opge
voed, dank ik zeer veel,” zegt Ir. Wes.hoff
ons. Dat was de Ned. Hervormde pastorie
van Stad-Hardenberg, waartoe kerkdijk
ook een groot deel van het landelijke Ambt
Hardenberg behoorde. Hier stond mijn
vader, ds. W. Westhoff, als predikant en m
zijn woning kwamen allen, rijken en armen,
met hun kwesties, hun zorgen en moeilijk
heden; heel het leven der omgeving vond
hler zijn weerslag. In 1900 geboren, bleef
ik te Hardenberg tot 1920 en deed In mtn
vaders woning en In mijn geboortestreek,
die ik door en door leerde kennen, een rijke
ervaring op in alle econonusch-geografische
problemen, die er zoo talrijk waren.
Mjjn overtuiging is het dan ook, dat al
leen het predikanten-gerin én het onder-
wijzers-gezin, zonder gevaar van eenzijdig
heid, de sociaal-maatschappelijke vorming
geven, die zoo noodig Is om in het leven de
dingen breed te zien en aan te voelen en
een taak ten uitvoer te leggen, zooals dat
b.v. In mijn ambtelijke functie wordt ge
vraagd.”
mogelijk
goedwillenden bij dien arbeid zouden uit-
sluiten. Aangezien wij dit niet
tisch zouden vinden, schreven wij
srtikel „Niet genoodigd”, dat met een
niet onbedenkelijke instemming
„Onze Vaan” van 16 Dec. j.L gedeelte
lijk werd, overgenomen.
Txat bet R. K. Werkliedenverbond
1 geen enkel contact wenscht met
en geen enkel heil voor de nieu
we gemeenschapsgedachte verwacht van
KDF.’ers, die in flagranten strijd met
die andere vermaarde Encycliek van
Pius XI „Divini Redemptoris" over het
goddelooze communisme stelselmatig
hamertn ojb het vormen van een „onver-
winbare phalanx van het anti-kapita-
lütlsche proletariaat van allerlei
«ng en stand, van alle politieke en
todsdienstige richting” en die even stel
selmatig schrijven in een trant, waarin
»lfs de meest elementaire, laat staan
Christelijke rechtvaardigheid en liefde
*°ek zijn, spreekt vanzelf. Men kan de be-
thuelen van „Quadrageslmo Anno” niet
verwezenlijken door die van .Divini Re-
■demptoris” te negeeren. Deze „leiding”
«evende KHP.’ers hebben zichzelf j>er-
•oonlijk en bij voorbaat niet alleen van
de vergadering in Bellevue, maar ook
™i de actie voor de nieuwe gemeen-
Khap uitgesloten en elk beklag van deze
«ilde is dan ook volkomen ongegrond,
zijn er echter van overtuigd, dat
echter deze zgn. „leiders” nog goed- en
«ériljk-willenden, maar onwetende of
“hrieide katholieken staan, die voor de
nieuwe gemeenschapsactie gewonnen
«ouden kunnen worden en het was uit
fluitend met het oog op hen, dat wij
beschouwing schreven. Door de
•U«, waarop de zich gekrenkt voelende
^dacteur van „Onze Vaan” in een geest,
dien wij als den niet goeden hebben ge-
dl»kwallficeerd, thans met propagandls-
htehen naijver het eerstgeboorte-
I*cht in de nog te verwezenlijken nieu-
Wï Cemeenschap voor zichzelf en de
K-f>F. opeischt en het in zich goede
hUUatlef van het R. K. Werkliedenver-
^ond zoekt verdacht te maken als een
Minderwaardig politiek gedoe met mate-
vMllstische baatzuchtige organisatie-be-
d0eUngen, heeft hij zichzelf tot een
*'**n gemaakt, die als ondeugdelijk voor
den bouw van de n'.euwe gemeenschap
’dorpen dient te worden.
o. j acht aanleg van wegen en
Een provinciaal, geboren te 8tad-Hardenr
berg, ter HBS te Coevorden, op de hoogeschool
te Wagenlngen. sedert In ambtelijke functie te
Zwolle. Maar een provinciaal ul„ overtuiging,
die aan de plaats en de sfeer van zijn jeuga en
opvoeding dankt de kennis van en het inzicht
In vele problemen, die aan de overgeërfde rust
van zijn omgeving een logisch denken paart.
Een groote ervaring viel hier in enkele
Jaren te winnen. Ir. Westhoff reed In zijn
auto van Oost naar West, van Zuid naar
Noord. Op de hoogveengronden van Ambt-
Hardenberg, in de laagveenwereld van blin
kend water en rulschend riet in den kop
van Overijsel, overal was hU thuis, dage
lijks contact houdend met de menschen.
die er arbeidden, met hun moeilijkheden
en bezwaren. Waren er kwesties of geschil
len, de lange Inspecteur met zijn doorzond
en doorwaald gezicht kwam onmiddellijk
ter plaatse, om een oplossing te verkrijgen.
En daarbij won hjj het vertrouwen niet al
leen van het landvolk, maar ook van de
breede massa der stadsarbeiders, die in
dezen „buitenman" een begrijpend mensch
met een sterk ontwikkeld sociaal
leerden kennen.
aar aanleiding van de Actie van
‘Aj het R. K. Werkliedenverbond tot
X 1 het verwezenlijken van een nieu
we gemeenschap op den grondslag van
de beginselen van „Quadrageslmo An-
no” hebben wij als onze meening te
gennen gegeven, dat een dergelijke
Müe alleen dan kan slagen, wanneer
den actie een klemmend beroep doet
op alle goed en eerlijk willenden, zoo-
Vel katholiek als niet-kathoUek. Dat
het Werkliedenverbond datzelfde inzicht
deelt, heeft het op de groote verga
dering in Bellevue te Amsterdam be-
^mn, toen verschillende sprekers be
toogden, dat d« beginselen van „Qua-
dragesimo Anno” een natuurlijken en
dps algemeen geldenden grondslag vor
men voor een overeenkomstig de elschen
m rechtvaardigheid en liefde geor-«
dende maatschappij en uitdrukkelijk
de hoop werd uitgesproken, dat ook
niet-kathdieken zouden willen mede-
gtrljden voor dit schoone ideaal. Niet
temin bleek uit een artikel in het
orgaan van de Katholieke Dembcrati-
eche Partij, dat deze politieke organi-
Mtie géén uitnoodiging had ontvan
gen voor het bij wonen der groote inau-
gureerende vergadering voor de nieu
we gemeenschapsgedachte. De redac
teur van het K.D.P.-orgaan toonde
rich daardoor gekrenkt en gegriefd en
dat verwonderde ons niet, omdat wjj
mans lichtgeraaktheid, welke even-
jedlg is aan de grofheid, waarmee hij
anderen vaak heeft gegriefd en ge
krenkt, kennen. Wij betoogden echter,
dat uit het niet uitnoodigen van de
KDP. als zoodanig niet de conclusie
getrokken mocht worden, dat ook op
medewerking van die zijde geen prijs
sou worden gesteld. Immers, vóórdat
nik een conclusie gerechtvaardigd zou*
kunnen zijn, zou eerst moeten worden
vastgesteld, of er überhaupt uitnoodl-
gingen aan organisaties als zoodanig
dan wel aan individueele personen met
verschillende functie en quallteit, of
dat deze zoowel aan de eene als aan de
anderen werden verzonden. Zelfs als
het mocht blijken, dat het R. K. Werk
liedenverbond met opzet de KDF. niet
ter vergadering zou hebben geroepen,
dan nog zou het Werkliedenverbond
daarmee niets onrechtvaardigs heb
ben gedaan. Het is nu eenmaal het
goed recht van een gastheer te zijnen
huize te noodigen, wie hij als gast
wenscht te ontvangen. Indien het Werk
liedenverbond uit is gegaan van de
stelling, dat alleen de belangrijkste or
ganisatie;} en personen van het katho
lieke openbare leven, zoowel op gees
telijk, wetenschappelijk, sociaal, poli
tiek als cultureel gebied op zijn bijeen-
komst tegenwoordig dienden te zijn, is
het volkomen juist, dat de K.D.P. als
niet belangrijke organisatie niet werd
ultgenoodigd. Een andere vraag is ech
ter, of rij, die een waarlijk nieuwe ge
meenschap van rechtvaardigheid en
liefde willen opbouwen, verstandig en
tactisch zouden handelen, indien
bij voorbaat een groep van
Niet altijd uiteraard was het goede begrip
wederzjjdsch. Zijn moed, om zelfs wanneer een
geschil zeer hoog liep en de stemming gevaar-
lijk was, toch persoonlijk onder”*de menschen
te komen om met hen te praten en te trachten
hen te overreden, heeft ir. Westhoff eenmaal
bijna het leven gekost. De messteek, hem ver
raderlijk in den rug toegebracht, is gelukkig
echter zonder ernstige gevolgen gebleven.
.Ziet u de werkverschaffing als een nood
zakelijk kwaad?” vroegen wjj hem.
„Neen, Ik geioof, dat het hier geen zin heeft
..En als de strekking van uw rapport in
practjjk wordt gebracht?"
„Dan in geen geval meer. De belangrijke
stap die gezet moet worden Is de werkver
schaffing geheel los te maken uit de sfeer
van armenzorg. Vooral de z.g. „uitsmering”
der loonen moet verdwijnen.”
Behalve de noodzakelijkheid van het ver
dwijnen der armenzorg-sfeer komt verder
het rapport, dat zooals bekepd is opge
maakt met een reeks vragen, door Minis
ter Romme gesteld, als leidraad, tot de
slotsom, dat het geld, In de werkverschaf
fing geïnvesteerd, voor een groot gedeelte
weer terugkomt. En tenslotte wenscht het de
bedrijfsgedachte aanvaard te zien, waar
door met een sterkeren samenhang een
beter oéerzlcht van de economische ont
wikkeling wordt verkregen en vooral een
andere basis nJ. die van een nationaal
plan.
