Utrechts Station in vlammen
heden
Het
Polen waarschuwt
Felle Oostenwind blies het vuur door
heel het gebouw
Donkere dreiging
tegen de Kerk
OP INSPECTIEBUREAU
ONTSTAAN
nieuws van
FISK safti flight
is
„SINT PETRUS”
MAUEBAAN M UTMCBT
RESTAURANT
DEN HOUT
TE DEN HAAG
BEZUIOEBHOUTSCHEWEC 11-13
BIJ STaATSSPOOR
II
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 68
Zal het concordaat
Impoaant schouwspel
Loketten in het bagage-depót
van
SUPER
KWALITEIT
Waterleiding bleek
bevroren
Amaterdamache brandweer
rukt uit
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Plaatakaartenbureau tijdig
ontruimd
Nieuwe confiscaties van
kerkelijk bezit
Zekere haarden en organieatiea
in Tajecho-Slowakye worden
ala ongewenacht beschouwd
MAANDAG 19 DE
Een instorting
Volgen» de Oaaervatore wordt de
poaitie der Duitsche katho
lieken ateeda hachelijker
Muren met houtkrullen
worden opgezegd?
Prof. Goudriaan over
de ramp
Het vuur bedwongen
Praag beantwoordt het
Poolsche memorandum
L
Aenvankelijk onechuldig van aan-
gien, nam de brand anel in
hevigheid toe
Een nieuwe bovenbouw
Joh. Lauwere - Opticien
PATQLOP 3 ALKMAAR TEU 3083
(Van onzen specialen verslaggever)
Een zeer felle brand is Zaterdagavond uitgebroken in het Cen
traal Station te Utrecht, vermoedelijk tengevolge van kortsluiting.
Aangeblazen door den feilen wind breidde het vuur zich^o snel
uit, dat in korten tijd een groot gedeelte van de houten statiohskap
en de kantoorlokalen op het eerste perron en kort daarna ook het
pas gemoderniseerde gedeelte in lichter laaie stonden.
Hoog laaiden de vlammen op in den vrieskouden nacht, een
fantastisch schouwspel voor de duizenden, die den snijdenden
Oostenwind trotseerden en samendrongen op Stationsplein en om-
geving.
De hevige vorst bemoeilijkte het blusschingswerk.
t V
UTRECHTS CENTRAAL STATION
DOOR BRAND GETEISTERD.
De toeatand op Zondagmorgen
N.V. VEKZEKERING MAATSCHATrU
t
Iten
reel
Ute
ler
nf
en
>*n
►en
«n
ter
*n
mi
het vuur zich als een wgre vl
Kletterend vielen springende
nen zakten scheef, braken door en sloegen met
een harden slag tegen den grond. Uit vensters en
deuren lekten de vlammen, nu eens smeulend en
dan weer hoog oplaaiend, tot een groote vlam,
welke het vernielingswerk voortzette. Ofschoon
de electrische lampen voor een groot gedeelte
niet brandden, was het station inwendig hel
verlicht, zoo sterk zelfs, dat de roode schijn
meermalen in een verblindend wit overging.
Omtrent den weg, welken het vuur door het
station nam, kunnen wij nog melden, dat de
brand was ontstaan in eenjder bureaux van den
dienst Weg en Werken. Door den vrij krachtigen
wind aangewakkerd, sloeg het vuur over op de
woning van den huismeester van Glnkel,' gren
zend aan een der bureaux. Vervolgens werden
de bureaux van den dienst van Vervoer aan
getast en verwoest.
Zondagmorgen om 12 uur zijn we nog eens
gaan kijken op het station. Over een groote
rï
Ml
bleek de brand gewoed te hebbelC Nog slechts
de muren stonden overeind.
Door de groote gaten, waar de ramen uit
gebrand waren, schitterde de blauwe lucht waar
tegen de verkoolde balken zich scherp aftee-
kenden.
De ruiten van de restauratie en de loketlen-
intact
beft hier echter gisteren gewaakt.
idag zaï de administratie voor een deel
in deze ruimten ondergebracht worden.
De centrale verwarming is er inmiddels ge
reed gekomen.
Al-
rea
rte-
AC
ükt
ngt
□n-
de
lan
een
de
id-
md
ran
en.
Bh»
sn
ul,
sn
ee
m.
de
n-
I de
nip
jcht
id-
R1C-
MO.
KV-
tste
van
jen
MT-
len.
•Wk
van
len.
raai
rer
an
de-
rnd.
elte
aiet
reer
ad-
ten,
SM
tien
i al
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
1
ONS BLAD
Al het aanwezige bluschmaterieel werd door
de Utrechtsche brandweer in werking gesteld
om het vuur te stuiten. Men kon evenwel niet
voorkomen dat het grootste gedeelte van het
stationsgebouw totaal werd .vernield
deelte van de overkapping van het eersi,
eveneens een prooi der vlammen werd.
Daar het Stationsplein was afgezet, werd het
Kaartjes moet men nu kooien in het bagage-
depót bij den uitgang, waar in allerijl nood-
loketten zijn getimmerd, zoodat we hier Onwil
lekeurig even aan den ouden toestand moesten
terugdenken. Perronkaartjes worden voorlooplg
niet verkocht, om te voorkomen dat een te
groot aantal nieuwsgierigen zich weldra op de
perrons zalverdringen
en/een ge
us^: perron
Op een gegeven oegenbitk stortte een
groot bouwstuk van dat gedeelte vin het
station, waar momenteel nog aan de ver
nieuwing gewerkt wordt, onder groeten von
kenregen naar beneden. Daar men de per
rons juist daar ontruimd had, zijn hierbij
geen ongelukken voorgevallen.
EDS
AF
<3
Heel den Zondag zijn brandweermannen be-
lengte van bet' gebouw, tot ver voorbij de klok, zig geweest met 't nablusschen.
Enkele zolderkamers in de nabijheid van het
verwoeste gedeelte zijn nog intact gebleven.
itram- en busverkeer omgelegd. De trams naar
Zeist kreeg als vertrek en eindpunt toegewezen
de halte Vredenburg bij het Jaarbeursrestau
rant, terwijl de bussen van lijn 2, 6 en 7 over
den Cathrjjnesingcl reden.
Op het terrein van den brand was nog aan
wezig architect S. van Ravesteyn, onder wiens
leiding het station kortgeleden vernieuwd werd
en spoedig arriveerde ook de heer Gordijn, com
mandant van de Amsterdamsche brandweer.
Het brandende stationsgebouw leverde éen im
posant schouwspel op. Tegen de strakke vries
lucht, waarin de sterren met groote helderheid
schitterden, stak de voorgevel af, voor een groot
deel van de rechterhelft bekroond met laaiende
vlammen.
Tot achter op het Stationsplein kon men het
geknetter van het vuur hooren, zoo nu en dan
onderbroken door een loeiende windvlaag, die
felle vonkenregens voor zich uitdreef..
Binnen het stationsgebouw, op de perrons, liet
menzee aanzien.
Iten, raamkozij-
I’ Hel aangewezen adres voor Uw maaltijden
SPECIAAL MENU OP VASTENDAGEN
Geweldige watermassa's verspreidden zich in-
tusschen door het gebouw. Het plaatskaarten
bureau stond zelfs vrij spoedig blank. Men
hoopte echter dit gedeelte tegen het vuur te
vrijwaren.
Verkenners van de Charles de PZacauldgroep
van het St. Bonifaciuslyceum verleenden assis
tentie bij het maken van een dam tegen het
water en by de afzetting, daar tegen half twee
nog veel publiek by het brandend station aan
wezig was. s
Ónze Rometaeehe correspondent seinde id.
17 December:
De Vicaris-Generaal van het diocees Aa
Malta heeft aan de burgerlijke autoriteiten Be
ier stad een nota geconden, waarin de bescher
ming van den staat voor de™, conventen en
parochies wordt gevraagd' in verband met aan
wijzingen, dat voor een bepaalden dag agres
sieve demonstraties tegen 'de Katholieke Kerk
beraamd zjjn.
Het Schwarae Korps noemt deae nota 0.8.
een provocatie, waMkjj de „Oeservatore Bon»-
-LO“ in een bericht uit Freiburg vóórziet, dat den
btaèhop van Mains hetaelfde iet te wachten
staat als dien van Rottenburg en Weenen. De
situatie voer de katholieken In Duftèehland
wordt steeds hachelijker.
„In ieder geval geen nieuw station! Daar i sar
is de nieuwbouw niet voldoende vernield.^ Het
gegedeelte, dat de loketten bergt aal zoo spoedig
mogeljjk voor het publiek 1^ orde gebracht
worden.
De wachtkamers suHen wel een vijf maanden
gesloten blijven.
Het ie niet te verwachten, dat bet station ook
een nieuwen bovenbouw krijgt.
hal jeeken wit geschilderd door de bevroren wa
termassa’s, die er langs waren afgegleden.
In de lokettenhal stond over de heele opper
vlakte en men weet hoe enorm groot deze is,
bet water één decimeter hoog en nog steeds
droop het door de plafonds naar beneden. Bul
ten is alles bevroren. Aan de uitstekende gevel-
randen, aan de borden „Tweede- en derde
klas wachtkamer" hangt het' verstytdef water
als in een druipsteengrot. Ook op het eerste per
ron is de verwoesting goed te zien.
Boven is alles tot een ontbrandbare verkool
de massa géwordén, de nieuwe derde klas-
wachtaamer beneden heeft geweldige schade ge
leden. Het plafond is over een groote opper
vlakte doorgescheurd. Hierdoor vielen branden
de stukken naar beneden, dl» het meubilair,
dat er onder stond, danig geschonden hebben.
Ook de appartementen van den stationschef
zyn vernield. Zondagmorgen was men bezig de
electrische bovengeleiding van het electrisch
verkeer te ontdoen van het bevroren water, dat
er op viel, toen men de vlammen van de bran
dende overkapping terugdrong.
Omstreeks half een 'is een motor-
spuit van de Amsterdamsche brand
weer met volledige bezetting uaar
Utrecht vertrokken om hulp te ver-
leenen bij het blusschingswerk.
Ook de brandweercommandant, de
heer C. Gordijn Jr., begaf zich naar
Utrecht
De brandweerauto uit Amsterdam was reeds
om tien voor half twee op het terrein van den
brand, zy behoefde evenwel geen dienst te
doen, doch was onmiddeliyk gerequlreerd we
gens de groote belangen, die de Spoorwegen
hebben by het behoud van het Station. De spuit
werd wel steeds in gereedheid gehouden.
Omstreeks twee nur was de situatie
JBtaburig/TIat voor verdere uitbreiding
niet meer behoefde te worden gevreesd.
Het grootste gedeelte van het stations
gebouw is totaal vernield. De bovenver
diepingen zfjn ingestort en bieden een
troosteloocen aanblik.
De vlugge uitbreiding van den brand was
mogelijk door de ouderwetsche constructie van
het gebouw. Er waren zoogenaamde Brabant-
sche muren (opgevuld met krullen voor ge-
luidsdemping).
De brandweer is begonnen met slangen op de
leiding van het perron en later op de
kraan van het Stationsplein. Met vier
werd het vuur bestreden.
De bovenbouw waarin de centrale kantoren
••ren gevestigd, is geheel door t vuur verwoest.
**arby alle bescheiden een prooi der vlammen
geworden. Het plaatskaartenbureau heeft
men nog bytyds kunnen ontruimen.
Toen het gevaar dreigde, dat het vuur op de
overkapping van het station zou overslaan, heeft
®*t het stationsemplacement gedurende eenlgen
MM stroomloos' gemaakt, waardoor het treinver
keer stagnatie ondervond. Later heeft men den
J~oom weer ingeschakeld en de treinen van het
tweede en derde perron doen vertrekken.
De publieke belangstelling was enorm. Onder
te autoriteiten die zich op het terrein van den
“•nd bevonden, zagen wij de drie directeuren
<te MM. te verschillende burgemseMerw uit
Ontrek.
WARSCHAU. 17 December (FAT.)
Officieel wordt gemeld: op M December
heeft de zaakgelastigde van Pelen te Praag
aan den minister van Bnitenlandsehe Za
ken van Tsjecho Slowakije een memoran
dum overhandigd, waarin de Poolsche ro-
gegrtng de muadacht der regeering van
Tsjecho Slowakije vestigt op den stand van
zaken voorvloeiende nit het bestaan en
het optreden van sekere haarden en orga
nisaties op bet grondgebied van de Repu
bliek Tsjecho Slowakije, en waarin aU de
regeering van Tsjecho Slowakije waar
schuwt voor den weerslag, welken een der-
geltike toestand op de betrekkingen tas-
seben Polen en Tsjecho Slowakije iiwng
kan brengen.
De Utrechtenaren, die met belangstelling
den brand gadesloegen, zochten bescher
ming tegen de felle koude door zich te be
geven lutar de café’s In de omgeving, die
voor deze gelegenheid speciale nachtver
gunning hadden verkregen.
Tegen kwart over tien be
merkte men brand verschijnselen in
de bovenverdieping van het inspec
tiebureau op het eerste perron. On-
middellük werd getracht met een
slang op de waterleiding den brand,
die zich niet ernstig liet aanzien, te
blusschen. Öe waterleiding was ech
ter bevroren, zoodat men de brand
weer waarschuwde. In enkele minu
ten nam de brand door den straffen
.wind zoo’n omvang aan, dat de in
middels verschenen brandweer on
der leiding van commandant D.
Vleming met groot materieel in actie
meest komen. De vlsunmen sloegen
van (hd inspectiebureau over op de
Mbende kantoren en de houten
Kin hft eerste perron.
R Stationsplein had zich ondanks bet
het was inmiddels reeds by elven, al
een groote menigte verzameld, door
te polliie op behoorlijkenafstand gehouden.
Onder de belangstellenden merkfen wy op den
burgemeester, mr. dr. ter Pelkwyk en den neer
D. Schuitemaker, hoofdcommissaris van poli
te, (fok de perrons stonden vol belangstel
lenden. De treinen, die op het eerste perron
•ouden aankomen, werden naar de andere per
rons geleld, zoodat het verkeer geen noemens-
•sardlgen hinder van den brand ondervond.
Ook spraken /we nog Ir. S. Ravesteyn, den
man, die de verixniwlng en restauratie van het
station ontwierp'
„Zoudt U ons ook kunnen vertellen, wat er
nu gaat gebeuren?”
PRAAG, 1» Dec. (Havas). Oeteka ver
klaart naar aanleiding van den Poolschen stap
te Praag, dat een streng onderzoek zal. worden
Ingesteld naar de in het Poolsche vertoog ge
noemde feiten. De regeerlng heeft er den nadruk
op gelegd, dat zy geen irredentlstlsche actie op
haar gebied tegen een anderen staat zal dul
den.
Films - fotopapieren Ontwikkelaars
Fotopieten Albums - Fotohoekjss - FOMsplsgMB
Fototasscben - Projectle-apparsten - Projsctts-
fllms - Geelfllten
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Onlangs citeerde de „Oaservatore Romano",
naar wy berichtten, het „Luxemburger Wort",
volgens welk Wad minister Kerrl een aantal
decreten tegen de Katholieke Kerk in porte
feuille had. De ..Osservatore Romano" deed
niets anders dan citeeren en nam dus geen
verantwoordeiykheid op zich t. o. v. de waarheid.
Uit het feit, dat de „Osservatore" het „Luxem
burger Wort" citeerde, kan men begrypen dat
het blad goede redenen had om aan te nemen,
dat het bericht waarheid bevatte. De situatie
ontwikkelt zich zoo, dat de door het ..Luxembur
ger Wort” aangekondlgde maatregelen geens
zins voor het Vaticaan als een verrassing sullen
komen.
Uit doorgaans seer goad Ingelichte kringen
vertfamen wij, dat men ten Vatlcane voorbereid
is op een opzegging van het Concordaat en po
gingen om de Duitsche katholieken van Rome
te isoleeren. Men acht het mogelyk. dat dit zou
komen in den vorm, welken het .Luxemburger
Wort" aangaf. Op onze vraag of men van den
H. Stoel eenlge reactie mocht verwachten, ant
woordde men ons, dat men publicatie van een
Witboek niet geheel uitgesloten achtte.
De encycliek ,J41t brennender Sorge” was In
Bekeren zin veel meer dan een Witboek, en
voorts heeft Z. H. de Paus in talryke audiënties
over de situatie in Dultschland gesproken. Ieder
weet dus hoe in Dultschland de zaken staan.
Niet alleen over Dultschland bestaat In Vati-
caansche kringen groote bezorgdheid, maar
ook over Italië. Men verheelt zich niet, dat de
goede verhouding tusschen Kerk en Staat in
Italië gevaar loopt. Men moet echter van den
H. Vader geen groote redevoeringen in- ver
band met dit alles verwachten. De H. Vader,
die nog altijd een groote activiteit ontplooit,
bevindt zich niettemin in een gezondheidstoe
stand, die 4e bezorgdheid van zyn omgeving
gaande houdt en Hem dwingt zich in vele za
ken te ontzien.
Zooals wy reeds mededeelden, brak de
brand uit in het oude gedeelte van het
station, doch ook het nieuwe gedeelte werd
•poedig door het vuur aangetast.
De vlammen, die als het ware den halven
•oorgevel bekroonden, vormden, gezien
»»n het Stationsplein, een fantastisch
Khouwspel, terwyi naar de'andere zyde
«lichte vonkenregen door den wind werden
•Mrtgeblazen.
De hevige koude vergemakkeiykte de
taak van- de brandweer mek Het blusch-
•n lekwater bevroor onmiddeliyk.
Te middernacht woedde het vuur
BoE steeds met groote hevigheid.
De bovenbouw was op dat oogenblik
teheel uitgebrand, terwijl er vrees
*oor instorting ontstond. In dit ge
val zou ook het onderste gedeelte
van het gebouw.^waarin de moderne
keukeninrichting, restauratiezalen en
Plaatskaartenbureau zijn gelegen, ge-
keel verlore.n zijn.
De brandweer stond voor een ho-
pelooze taak. Met man an macht
Dachtte men althans de overkapping
van het station te behouden.
de situatie der Duitsche katholieken
steeds hachelijker.
Warschau richtte een waarschuwend
memorandum tot Praag over bepaalde
haarden en organisaties.
Mededeeling over de verdediging
onze grenzen.
Het verbieden van den voetbalwedstrijd
Nederland-Duitschland heeft de vol
ledige goedkeuring ven de Regeering.
De brandweer die in het tegin gehandicapt
werd doordat er niet voldoende druk op de
waterleiding was, heeft daarna het vuur te-
ruggedrongen, zoodat het naastgelegen bureau
van tractie behouden kon biyven. De woning
van den huismeester, den heer Van Glnkel, is
afgebrand. Doordat de stroom moest uitge
schakeld worden kunnen geen electrische trei
nen binnen- of ultryden. De laatste trein uit
Amsterdam was een stoomtrein.
De G. G. en G. D. was met een ziekenauto
aanwezig om onmlddeUyk assistentie te ver-
leenen wanneer dit noodig mocht zyn. De di
recteur van den G. G. D. en dr. Carstens, arte
van de brandweft- waren aanwezig.
De G. G. D. heeft enkele brandweerlieden
verbonden, die eenlge niet ernstige snywon-
den hadden opgeloopen.
BERLIJN, 17 Dec. (Havas) Het „Relchs-
esetzblatt” publiceert een beschikking, waarbij
le bezittingen van den bond van. Roomsch
Katholieke jongelieden In het bisdom Limburg
die onlangs ontbonden is, worden verbeurd
verklaard ten gunste van den PrulsLschen
staat. De verbeurdverklaring heeft ook betrek
king op de onderafdelingen van den bond en
op de goederen van de Roomsch Katholieke
vereenlgtng „Neu Deutschland”, terwyi verder
een terrein, toebehoorende aan de parochie
Irmtraut in Limburg, verbeurd verklaard is.
Deze beschikking is genomen op grond van d«
wet van 14 Juni 1938, die vooniet tn de con
fiscatie van goederen, toebehoorende aan de
vijanden van volk en staat.
Op het terrein van den brand hadden
wij een onderhoud met prof. Gpudriaan,
president-directeur van de NeddHendsche
Spoorwegen. Deze betuigde zyn leedwezen
over het verlies voor de Spoorwegen, hoe
wel verzekering de schade dekt. De Brand
weer staat hier, aldus prof. Goudriaan,*
voor een zeer moeiiyke taak. Vooral de
weersomstandigheden zyn moeiiyk. Onder
dezelfde omstandigheden is indertijd het
Leldache stadhuis afgebrand. Het is daarom
maar goed, dat men de hulp van de Am
sterdamsche brandweer heeft ingeroepen.
Op bet oogenblik Is het moeiiyk by bena
dering d^pchade te schatten.
Een hevige brand heeft het pas verb ouwde Centraal Station te Utrecht Zater dagavond verwoest. Tijdens het blus-
schtngswerk, dat door stren ge vorst zeer bemoeilijkt werd
WACHTKAMEI
5 sa» K LASSC