Het sieraad van den winterpot
De voorgeschiedenis
van een
DE RIJKSMIDDELEN
I BISIHag
ZICHZELF
UITGESLOTEN
Ir. WESTHOFF VERTELT
De omzetbelasting is een
meevaller
LOF VOOR DE ROOK
WORST
1
MAANDAG 19 DECEMBER 1938
Doblelmam»„.leltlter. man!
We
in
Op vrije voeten
na
UIT DE STAATSCOURANT
Werkverschaffing los
van armenzorgsfeer
Roeping, geboren uit geheel
eigen jeugd-milieu
Failliaaement van den gearreateer
den commiaaionnair aangevraagd
De fraude bij de N.V.
Petra Prima
EEN NIEUW NEDERLANDSCH
FABRIKAAT
Arrestatie leidde op een goed
spoor
Goede raad uit eigen
ervaring
Jonge amid op vreeaelyke wyze
omgekomen
Acetyleentoestel
ontploft
IS
R.K. MOLENAARSBOND
„ST. VICTOR” w
HOE EEN REEKS INBRAKEN
IS OPGEHELDERD
liefde willen opbouwen, verstandig
tactisch zouden handelen, indien
bi) voorbaat een groep van
Ook by dit product ie het gure
winterweer de beate koopman
De van meineed verdachte H.
verhoor in vryheid gesteld
komt alles er kant en klaar uit.
A
binnenkort
die
M*.
Vrijdag
■,G
Ut»
W>/
met een sterk ontwikkeld
leerden kennen.
ne
en.
an
un
ind
net
rite
en
den
jod
:ht bU-
groote
Intusschen ia dit feit niet aoo ernstig als het
zich last aanzien, want de vorige maanden heb
ben Mch aoo goed gehouden dat da tot nu
bet
dine
be
nen
met
ver-
or-
opt
De
Kt
‘tac-
ons
rel»
of
fijn
voo
jee-
rekt
!0O-
x>t-
niet
w«o
<L<
ndaa
•es:
•na-
11M
issa
de
nen
at-
last
oen
i te
„Een Ingenieur ziet de dingen te technisch,
te concreet, een handelsman kijkt alleen naar
de uitkomst, de winst, een plattelander heeft
slechts oog voor zijn groepsbelang,
voorbeeld eens een
stad te overtuigen
Zaterdagmorgen is In het gehuchtje Ep, in.
de gemeente Westerborg, een vreeseiyk onge
luk gebeurd, waarbij de 26-jarige Hlddo Zuider-
weg. zoon .van den dorpssmld, om het leven
is gekomen.
meenschap van
En al krijgt men dan geen beeld van een
overweldigende, Chicagoeche uitgebreidheid, het
wekt toch wel den Indruk van een grootbedrijf,
als men ziet, dat in het eigen abattoir van
deze fabriek per uur ruim tachtig varkens
verwerkt worden. Deze beesten komen hier aan
in groote vrachtwagens, ze worden gewogén en
geslacht. Een abattoir is voor een vreemde in
dit werk altijd een beetje eigenaardig bedrijf
en voor zijn genoegen blijft men er met lang
Maar in die korte oogenbiikken kan men dar.
toch wel constateeren, dat alles hier zeer hygië
nisch toegaat. Een keurmeester doet zijn werk
met kalmte en nauwkeurigheid en geen enkel
Na Drente en Overijssel werd de werkver
schaffing in Groningen en Friesland en ook in
Gelderland op dezelfde wijze opgezet
Zoo groeide het arbeidsveld van den adjunct-
tnspecteur, later Rijksinspecteur Westhoff:
Overysel, Gelderland, Utrecht Zestien duizend
menschep die hier arbeidden, die jaarlijks onder
deskundige leiding 2000 H.A. ontgonnen, onge
acht aanleg van wegen en ontwaterlngswer-
ken. Groote projecten werden uitgevoerd zooals
de ruilverkaveling te StaphorstRouveen van
1800 H.A. Staphorster bouwland,
gevolgd door 3600 H.A. welland.
toe bereikte resultaten reeds 3.726.687 boven
de verwachting uitgaan.
De Rechten op den Invoer deden het
wel niet zoo goed als de vorige maand, toen een
record-prestatie werd geboekt, maar toch is er
volop reden tot tevredenheid, want de opbrengst
van f 8.481.497 kwam nog 314.831 boven de
raming uit, waardoor er voor December nog de
taak overblijft om een bedrag van f 1.096 690 te
boeken, hetgeen, gezien de jongste resultaten, 71
peulschilletje genoemd is. Het ziet er dus naar
uit dat de -toch reeds hoog geschatte raming
glansrijk gehaald zal worden.
De Accijnzen vertoonen een wisselend
beeld. Dat November niet ten onrechte slacht
maand wordt genoemd blijkt overduidelijk uit
de opbrengst van accijns op geslacht, die met
een totaal van 633.935 bijna 34.000 de raming
te boven gaat.
Meters Geldersche rookworst worden ’in
dit barre Jaargetijde van regen en kouden
wind verslonden. Men kan komen waar
men wil, maar overal ontmoet men die
sappige Geldersche worst, die om dan
deze volkomen dwaze beeldspraak maar
eens te gebruiken het fundament en het
sluitstuk vormt van eiken goeden stamp
pot en van de onvolprezen snert. Men kan
eten in welke stad of welk dorp van Neder
land dan ook, ^naar overal ziet men de
rookworst verleidelijk blinken door haar
malsche kleur.
(Van onzen eigen redacteur)
as- t
In onze handen houden wy een
lijvig boekdeel: 500 bladzijden druks,
vol cijfers, staten, tabellen, met uit
vouwbare kaarten. Op den omslag
staat: ,,De directe mogelijkheden der
werkverschaffing bij de werkloos
heidsbestrijding". Nederland kent het
echter als: ,,Het rapport-Westhoff
Van het boek kijken wij naar den
schrijver, wiens gast wij zijn, een nog
jonge man met intelligente, donkere
'oogen, een frisch, open gelaat en in
zijn stem een licht Overijsselsch ac
cent, dat zoo prettig aandoet: ir. J.
Th. Westhoff, inspecteur der werk
verschaffing in Overijssel, Gelder
land en Utrecht, die met dit boek den
weg wijst naar de oplossing van een
der neteligste problemen, misschien
van alle tijden, maar zeker van onze
dagen.
Naar wtf vernemen heeft de N.V. Petra Prima
het faillissement aangevraagd van .haar di
recteur. den commlsslonnalr In effecten P. J K.
Jt. die. zooals men weet, eenige dagen geleden
gearresteerd is, verdacht van fraude. De aan
vrage zal Maandag door de Amsterdamsche
Rechtbank worden behandeld. De commissio
nair K is Zaterdag voor den officier van Jus
titie geleld. De stukken zijn in handen van den
rechter-commlssaris.
De opbrengst van de zg. „overige middelen”
was over de maand November 36.813.782, dat is
1.045.033 boven de raming.
Dit zou men als 'n gunstigen factor kunnen
beschouwen, ware het niet dat 'n vergelijking
met 1937 zeer in het nadeel uitvalt van de af-
geloopen maand. De totale opbrengst van No
vember 1937 was nJ. *38310.382. dus bijna an
derhalf mHlioen meer dan dit jaar.
Hierdoor vermindert uiteraard de voorsprong
op 1937 die tot nu toe was behaald.
Ultimo October was de opbrengst over 1938
nog 5.776.831 meer dan over hetzelfde tijdvak
van 1937 welk voordeel door het minder fraaie
resultaat téruggeloopen is tot f 4280330.
Wanneer we echter de werkelijke inkomsten
over 1938 vergelijken met de daarvoor opgegeven
raming, dan kan men nog alleszinj tevreden
zijn; wUnt eind November valt er ten aanzien
van de eerste elf maanden van 1938 een voor-
deellg saldo van 10.064.650 boven de geschatte
opbrengst te constateeren. Natuurlijk blijft de
Dividend- en Ta n t i m eb e 1 as 11 n g
belangrijk ten achter op de raming, daarvoor is
bet seizoen nu eenmaal voorbij, maar het feit
dat de opbrengst over November 1938 slechts
de helft is van diezelfde maand in 1937 mag
toch niet onvermeld blijven.
De grondslag van de werkverschaffing
was van meet af aan goed. Ir. Westhoff kon
de eigen organisatie opbouwen, zich het ge
regeld contact ten nutte makend met de
uitstekend georganiseerde gemeente-dien-
sten der groote steden. De maatregelen, die
hl) trof, waren hierop geïnspireerd en vol
deden onmlddeliyk aan de hoogste elschen.
om te dlscussleeren of het een kwestie is van
goed of kwaad. W(j hebben het te aanvaarden
als de logische consequentie van allerlei maat
schappelijke en economische omstandigheden,
niet het minst het verstoorde evenwicht tus-
schen productie en consumptie. Wanneer *?y
echter nagaan, hoe de omstandigheden by de
werkverschaffing, de loonsvoorwaarden In het
bijzonder, by vroeger vergeleken zijn verbeterd,
mogen wij stellig niet langer de werkverschaf
fing alleen als een kwaad beschouwen.”
Maar zoo eenvoudig als deze kinderlijke
fantasie het voorstelt, is het toch niet, want
bjj de pogingen om onze nieuwsgierigheid
ten aanzien van sommige ingrediënten van
den winterkost te bevredigen, zijn we ook
terecht gekomen in een vleeschwarenfa-
briëk, een der grootste en oudste die van
Anton Hunlnk te Deventer waar het
bleek, dat de vervaardiging van de Gelder
sche rookworst een bezigheid is, waarbij
weliswaar een groote hoeveelheid machines
noodlg is, maar die toch ook aan een flink
aantal menschen werk geeft. En daarbij
krijgt men den indruk, dat het een schrik
kelijk ingewikkeld bedrijf is, doch dat ligt
voor een groot gedeelte' opk aan de andere
producten, die hier worden* vervaardigd en
die elk hun eigen zorg vragen, waarvoor
weer speciale kelders en droogzolders, koke
rijen en bewarfrplaatéen noodlg zijn.
Zoo Is er ergens in Vlissingen een kroegje,
waar men ongelooflijk goed snert kan eten. We
hebben het eens ontdekt, op reis zijnde met
een van de vrinden uit de diaspora, een man,
die zoo onderhand van alle steden in Nederland
wist, waar de goede gaven van de natuur nog
beter worden door de wijze, waarop ce men
schen ze toeberelden. Waar deze taveerne van
de snert staat, zouden we niet meer weten.
Het is ergens rechts af. en dan links, en dan
twee straten voorbij en dan sta Je er plotseling
voor. We hebben den eigenaar ervkn verdacht,
dat hy een oude marinekok te, en dat hy ons
marinesnert voorzette. Want zooals bekend,
wordt er nergens in het land en ver daarbuiten
zulke goede erwtensoep gegeten als by onze
marine. En een portie dat men daar in Vlis
singen krijgt! Een emmer vol! En middenin
ligt dan in zijn volle heerlijkheid een stuk
Geldersche rookworst, Je zóu zoo zeggen een
arm lang, maar dat is natuurlijk overdreven.
Zoo zijn er in Nederland een aantal etablis
sementen, waar Je uitmuntend eet. Hier boe
renkool, daar zuurkool, ergens anders hebben
M weer hun eigen specialiteit, maar overal ont
moet Je in dezen t(jd van het Jaar de producten
van bet Geldersche varken. Het houdt de ge
dachten vast, het wordt een obsessie in "Hen
goeden zin van het woord en Je wilt er meer
van weten. We^t Je hebt evenals ieder ander
wonderbaarlijke verhalen gehoord van Chicago,
.waar slagerijen en vleeschwarenfabrleken zijn
ter grootte van een normale provinciestad. Hier
Jagen ze aan den eenen kant heele varkens In
een ot andere machine en aan de andere zijde
handelsman In
van de groote waarde van
I den boerenstand, hjj zal het nooit begrijpen.
En er valt ook niet over te redetwisten; men
moet dat aanvoelen.”
In September 1926 behaalde de Jonge West-
boff cum laude zjjn landbouwkundig inge
nieursdiploma en in April 1927 vond hij na
veel moeite een positie, kreeg hjj zijn benoeming
tot adjunct-Inspecteur der Werkverschaffing te
Zwolle, assistent van ir. Mesu, destijds Ryks-
landbouwconsulent. Deze benoeming was mo-
geljjk, daar zy bekostigd kon worden uit het
bekende „potje” van minister Kan, want de
regeerlng, het ministerie De Geer, nam in die
dagen uit bezuinlgingsoverwegingen geen nieu
we ambtenaren aan.
In dat Jaar 1927 was de situatie zoo, dat ter-
wyi Drente reeds sinds een viertal Jaren door
toedoen vooral van den voortvarenden burge
meester van Vries, den heer Jongbloed, reeds
een modem opgezette werkverschaffing kende,
aansluitende op het vrije bedrijf, met de moge
lijkheid tot productief werk en de flnancieele
interesse van meerdere instanties, men in
Overijssel nog aan het begin stond. Met subsidie
van het Waterschap „de Regge” werd op be
scheiden schaal werk uitgevoerd, waar de
het toe-
„Aan het milieu, waarin ik werd opge
voed, dank ik zeer veel,” zegt ir. Wes.hoff
ons. Dat was de Ned. Hervormde pastorie
vsn Stad-Hardenberg, waartoe kerkelQk
ook een groot deel van bet landelijke Ambt
Hardenberg behoorde. Hier stond mijn
vadeig ds. W. Westhoff, als predikant en in
zyn woning kwamen allen, rijken en armen,
met hun kwesties, bun zorgen en moeiiyk-
beden; heel het leven der omgeving vond
hiér rijn weerslag. In 1900 geboren, bleef
ik te Hardenberg tot 1920 en deed in mijn
vaders woning en in myn geboortestreek,
die ik door en door leerde kennen, een rijke
«ervaring op in alle economisch-geografische
problemen, die er zoo talrijk waren.
Myn overtuiging is het dan ook, dat al
leen het predikanten-gezln èn het onder-
wyzers-gezin, zonder gevaar van eenzydig-
held, de sodaal-maatschappeiyke vorming
geven, die zoo noodlg is om in het leven de
dingen breed te zien en aan te voelen en
een taak ten uitvoer te leggen, zooals dat
b.v. in myn ambteiyke functie wordt ge
vraagd.”
De laatste weken is te Rotterdam, zooals
reeds gemeld werd,'een groot aantal Inbraken
gepleegd, waarbij de buit meestal gering was.
By haar onderzoek kon de poll de vaststellen,
dat In vele gevallen dezelfde Heden aan het
werk moeten zijn geweest. Een arrestatie, waar
bij bet geluk de politie diende, is aanleiding
geworden, dat een reeks inbraken thans kon
worden opgehelderd en dat nog eenige aan
houdingen kontfen geschieden.
Dinsdagavond wandelden twee rechercheurs
van de hondenbrigade met een politiehond in
de nabyheid van het Feyenoord-stadion, toen
uit de tegenovergestelde richting een mo.or-
flets naderde, waarop twee mannen gezeten
waren. By de rechercheurs gekomen, bleef de
motor onverwachts in de sintels van den weg
steken. Begrypeiykerwys zagen de rechercheurs
hierin niets verdachts. Echter wèl, toen de hee-
ren, na verschillende malen getracht te heb
ben met den motor te smarten, dit voorwerp in
den steek lieten en aan den haal gingen. De
rechercheurs zetten onmiddellljk een achter
volging in, met het resuliaa:, dat een var^ de
vluchtelingen, de 21-Jarige los-werkman P. O.,
wonende te Rotterdam, gegrepen kon worden.
De ander werd later gevat, doch die bleek niet
geweten te hebben, dat zyn vriend, die den
motbr onlangs gestolen had, zulk een kwaad
geweten had. Hjj werd dan ook 'spoedig op
vrye voeten gesteld.
O. werd op het politiebureau gefouilleerd en
men vond twee horloges op hem. Al spoedig
bleek, dat hy meer van een heele serie ge
pleegde inbraken afwist.
Een langdurig verhoor had tot resultaat, dat
zyn handlanger, de 21-Jarige schippersknecht
W. T., eveneens kon worden gearresteerd.
Het onderzoek wordt nog voortgezet, waarby
intusschen nog twee inbraken konden worden
opgehelderd.
Met ingang van 1 Januari 1939 te aan J. W.
Egberts, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend
ah burgemeester der gemeente Huizen.
Tydens de algemeene ledenvergadering van
den nationalen katholieken bond van mole
naars, graan- en meelhandelaren ,Bt. Victor",
welke dezer dagen te "s Hertogenbosch is ge
houden. werd Jhr. mr. F. van Ryckevorael ah
eerelld van dezen bond geïnstalleerd.
De Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat’’
schrijft ons. dat blijkens een binnengekomen
mededeellng van de Nederlandsche Zekeringen -
fabriek te Bunnik thans door dit bedrijf zeke-
ringspatronen worden vervaardigd en in den
handel gebracht. Dit artikel werd voorheen
steeds geheel uit het buitenland Ingevoerd.
Daar ook byna alle onderdeelen door Neder
landsche fabrieken worden gelevérd is dit pro
duct te beschouwen als Nederlandsen fabrikaat.
stukje vleeach. dat minder d^ugdeiyk zou zijn,
komt in de fabriek. De slachtrulmte is immers
les van de elgeniyke fabriek, waar be; vleeach
verwerkt wordt.
Als het vleeach van de beesten is goedgekeurd,
wordt het deskundig uitgesneden. Het ia be
stemd voor allerlei producten, maar m dezen
tyd van het jaar U de Geldersche rookworst
wel het voornaamste. Tenminste als het weer
een beetje guur en koud wil zyn, want eok
hiervoor geldt het, dat het weer de koopman
1» en dat een koude winter de menschen naar
zwaren kost doet verlangen.
Het vervaardigen van .de worst siet er zeer
eenvoudig uit. Het vleeach wordt gemalen in
groote molens, gemengd met vet en kruiden,
de worst wordt machinaal gestopt, gaat naar
de rookery en is na eenigen tyd gereed voor
de expeditie. Maar by dit zeer simpele proces
komt nog heel wat vakmanschap kijken; weet
u, hoe precies de verhouding van het vleeaph
moet rijn? welke krulden in welke hoeveelheden
er precies by moeten? Hoe lang de worst in
de rookery moet blyven en hoe men die moet
rooken om dien fijnen, pittlgen smaak te kry-
gen. die den geheelen winterschotel docrdrlngt
en die er een aroma aan geeft, dat niets anders
geven kan? Al deze dingen te weten, eisrht goed
vakmanschap en dat is een van de redenen,
waarom deze worst zoo’n btjaonderen smaak
heeft. De andere reden is, en de directeur,
die ons zyn fabriek liet zien, vertelde het niet
zonder trots, dat het Geldersche varken
het beste en fijnste is’^an de heele wereld en
dat daarom de producten ervan de fynste zyn.
die men krygen kan; niet alleen de rookworst,
waarover we hier een en ander vertellen, maar
j ook de andere producten, die het in groeten
getale oplevert en die van hier verzonden wor-
den over de heele wereld.
J De beschrijving van al de details, hoe Interes-
sant deze voor vaklieden mogen zyn. zou ons
te ver voeren, en evenmin als de huisvrouw de
t geheimen van haar keuken verklapt, evenmin
zegt men in deze groote keuken aan de gasten
al datgene, wat slechts voor de koks bestemd
is. We willen alleen nog een goeden raad geven
uit onze eigen ervaring met rookworst. Eet se
vooral versch. Niet, dat er iets aan bedorven
wordt als ze desnoods een paar weken oud is.
maar er zyn nu eenmaal op de wereld maar
twee dingen, waarvan de smaak met den ouder
dom beter wordt, dat zyn wyn en sigaren, en
dan nog maar alleen, als ze goed en deskundig
bewaard worden.
Een tweede raad is dit: de combinatie van
bier en rookworst is uitmuntend, maar wees
voorzichtig met de combinatie van bier en snert
met rookworst. Want als ge dezen raad vergeet,
kan het gebeuren, dat ge ophoudt met snert
eten in hetzelfde kroegje te Vlissingen. waar
we begonnen zyn, en dat ge, in welvol.laanheld
neerziende op het slagveld, een glas bier drinkt
om'den smaak van de rookworst te accentuee-
ren. Ge hebt dan nog een paar uur rijd voor
de D-treln vertrekt, en ge moest maar eens
even met het electrlsche trammetje naar Mid
delburg gaan om den Langen Jan te beklimmen
en het mooie eiland Walcheren te bekyken.
£eker, zeker, het is heel mooi, maar doet het
niet als ge bier hebt gedronken na het maal,
want als ge het eerste tiental treden van den
toren achter den rug hebt, begint ge iets te
vermoeden van de moeiiykheden. die u wich
ten; als ge halfweg zyt, wanhoopt ge er aan.
dat ge ooit boven suit komen, en als ge boven
zyt, laat de schoonheid van het eiland u vol
komen onberoerd. Ge wilt niets anders meer
dan rusten en uitblaren. En ge doet dit nog,
als ge allang weer op den terugweg zyt en th
den trein gedurende een groot deel van de
reis. Geloof het nu, dat ligt niet aan de rook
worst. maar aan het bier. De combinatie van
deze twee Is uitmuntend, maar laat dan liever
de erwtensoep achterwege. Men moet nu een
maal van twee kwaden het minste Hezen.
1 scheiden schaal werk uitgevoerd,
nieuw benoemde adjunct-lnspecteur
zicht op kreeg.
Nochtans was Overijssel rijk aan prachtige
objecten voor werkverschaffing, maar zelf telde
de provincie In tegenstelling tot Drente, be-
trekkeiyk weinig werkloozen. Ir. Westhoff kreeg
nu de taak uitvoering te geven aan het voorne
men van minister Kan. om werkloozen uit de
groote steden, zoowel in Overysel als Drente,
te werk te stellen. In October 1927 werd daar
mee vanuit Utrecht een begin gemaakt, spoe
dig ook vanuit Rotterdam. Den Haag en Am
sterdam.
De Jonge smid was buiten aan het werk voer
de smederij van zyn vader. Daarby maakte hy
gebruik van een acetyleen-laschapparaat. Plot
seling ontplofte dit apparaat, waarby Zuider-
weg door wegvliegende deelen werd geraakt.
Het hoofd werd hem van het lichaam geschei
den. aoodat hy op slag dood was. Niemand
heeft het ongeluk zien gebeuren, zoodat men
de juiste toedracht niet weet. Men hoerde een
hevigen slag en toesnellende, vond men het
zwaar verminkte lichaam van den Jongeman.
De wyn-lnkoopen voor de as. feestdagen zyn
reeds lang achter den rug en het behoeft dar
ook geen verwondering te wekken, dat de No-
vember-opbrengst van accyns op wijn nog niet
een vierde deel bedraagt van de raming. Het
staat echter te bezien of de totale opbrengst
over 1938 het bedrag van de raming kan halen
Daarvoor zou December het respectabele bedrag
van ƒ218.384 moeten opbrengen.
Speciale vermelding verdient de Omzetbe
lasting. Deze bracht het respectabele bedrag
van 8.550203 op hetgeen 2300203 meer is
dan de raming. Natuuriyk is dit wel eenlgszlns
te verklaren uit de toenemende aankoopen voor
St. Nicol aas, maar het stemt toch tot gepaste
voldoening, wanneer men constateert dat de
huidige November-opbrengsten nog 1.300.782
boven de inkomsten van November 1937 uit
gaan.
Door dit fraaie resultaat is na 11 maanden
het voordeelig saldo boven de raming gekomen
op M82.634. Hetgeen in December meer bln-
Txat het R. K. Werkliedenverbond
1 geen enkel contact wenscht met
en geen enkel heil voor de nieu-
w gemeenëeha'pBgedachte verwacht van
KJDJ.’era; die in flagranten strijd mat
die andere vermaarde Encycliek van
Pius XI .Jjlvinl Redemptoris” over het
«oddelooze communisme stelselmatig
hameren op het vermen van een „onver-
wlnbare phalanx van het anti-kaplta-
liztlsche proletariaat van allerlei
nog en stand, van alle politieke en
todsdienstlge richting” en die even stel-
Nhnatig schrijven in een trant, waarin
nelfs de meest elementaire, laat staan
Christelijke rechtvaardigheid en liefde
**k zyn, spreekt vanzelf. Men kan de be-
tüuelen van „Quadragesimo Anno” niet
?«rwezeniyken door die van ,J)ivini Re-
demptoris” te negeeren. Deze „leiding"
gevende KDJ».’ers hebben zichzelf per-
•ooniyk en bij voorbaat niet alleen van
de vergadering in Bellevue, maar ook
van de actie voor de nieuwe gemeen
schap uitgesloten en elk beklag van deze
Mide is dan ook volkomen ongegrond,
wy
zyn er echter van overtuigd, dat
•chter deze zgn. „leiders” nog goed- en
**flyk-willenden, maar onwetende of
®i»leide katholieken staan, die voor de
nieuwe gemeenschapsactie gewonnen
•ouden kunnen worden en het was uit
buitend met het oog op hen, dat wij
0Oï* beschouwing schreven. Door de
waarop de zich gekrenkt voelende
redacteur van „Onze Vaan” in een geest,
dien wy als den niet goeden hebben ge-
dtakwallficeerd, thans met propagandls-
tiachen nayver het eerstgeboorte
recht in de nog te verwezenlijken nleu-
*e gemeenschap voor zichzelf en de
K-D.P. opelscht en het in zich goede
initiatief van het R. K. Werkliedenver
bond zoekt verdacht te maken als een
“dnderwaardig politiek gedoe met mate-
riallstlsche baatzuchtige organlsatie-be-
**lingen, heeft hij zichzelf tot een
•teen gemaakt, die als on deugdelijk voor
den bouw van de nieuwe gemeenschap
**rworpen dient te worden.
Vrijdag heeft de rechter-commlssaris m
strafzaken te Den Haag, op vordering van den
officier van Justitie, zooals gemeld is. het voor
onderzoek geopend in de strafzaak tegen den
heer A H., te Amsterdam, beschuldigd van
meineed.
De rechtercommissaris heeft dit onderzoek
geleid in tegenwoordigheid van dan officier van
.Justitie en van den verdediger van H.. mr. Ber
nard M. Cohen, advocaat te Amsterdam.
Na verhoor van den door den officier van
Justitie opgeroepen getuige en een zeer kort
verhoor van den heer H., die zyn onschuld
volhield, heeft de rechter-commlssaris diens in
hechtenisneming geweigerd en de onmiddeliyke
invrijheidstelling van den beschuldigde be
volen.
nenkomt dan 3.362.634 is nu voordeel boven
de totale raming.
De Zegelrechten blyven nog steeds in
een Impasse. Met een bedrag van 1.451.092
blyven we deze maand wVer 715374 onder de
raming, zoodat het nadeelige saldo over 1938 nu
reeds een bedrag van 4203.653 aangeeft. Een
vergelijking met het vorige jaar geeft een nog
somberder beeld, want na 11 maanden effecten
handel is de opbrengst van de Zegelrechten liefst
10.894.773 minder dan in dezelfde periode van
1937.
De Registratierechten bleven weder
om onder de raming, zoodat er na 11 maanden
een nadeellg verschil tusschen de raming en de
opbrengst in het loopende jaar van 931.979 te
constateeren valt.
By de directe belastingen is het
geraamde bedrag van ƒ116.400.000 dollar het zui
ver bedrag der kohieren overtroffen. De op
brengst bedraagt nl. 120.133.304. Tot en met
November 1938 bedroeg het zuiver bedrag der
kohieren 49.832.706 tegenover een raming van
53300.000.
Wat het Verkeersfonds betreft, kan ten
aanzien van de motorrijtuigenbelasting gecon
stateerd worden dat de opbrengst van de eerste
elf maanden van 1938 21.779.493 bedroeg, het
geen nog 1.420307 beneden de totale raming
is. De opbrengst in November was hier 1.412.696
dus In de volgende maand zal nog iets meer
moeten worden gepresteerd om het benoodigde
bedrag te halen.
De R y w ie 1 be 1 as11 ng komt nog 30.692
te kort en het is te betwijfelen of dit bedrag
nog in December binnen kan komen. Wil men
in de verwachtingen 7.800.000)" niet be
schaamd worden, dan zal het noodzakeiyk zyn,
dat een actieve rijwielplaatjes-contróle in dez»
laatste maand van het jaar nog een behooriyk
aantal slachtoffert kan maken. Men rij dus ge
waarschuwd.
Een groote ervaring viel hier in enkele
r Jaren te winnen. Ir. Westhoff reed in zyn
auto van Oost naar West, van Zuid naar
Noord. Op de hoogveengronden van Ambt-
Een provinciaal, geboren te Stad-Harden
berg, ter HBS te Coevorden, op de hoogeschool
te Wagenlngen. sedert In ambteiyke functie te
Zwolle. Maar een provinciaal ulu overtuiging,
die aan de plaats en de sfeer van zyn Jeuga en
opvoeding dankt de kennis van en het inzicht
In vele prpblftnen, die aan de overgeërfde rust
van zyn omgeving een logisch denken paart,
alsmede een natuuriyk aanvoelen en waardee-
5en der dingen op hun juiste waarde.
T aar aanleiding van de Actie van
M 1x61 R" K’ Werkliedenverbo*i<i tot
I 1 v het'verwezenlijken van een nieu-
ge gemeenschap op den grondslag van
I dé beginselen van „Quadragesimo An-
I po" hebben wy als onze meening te
I jennen gegeven, dat een dergelyke
I actie alleen dan kan slagen, wanneer
I deze actie een klemmend beroep doet
I op alle goed en eeriyk willenden, zoo-
I we] katholiek als jilet-katholiek. Dat
I yet Werkliedenverbond datzelfde inzicht
I deelt, heeft het op de groote verga-
Idering in Bellevue te Amsterdam be
wezen, toen verschillende sprekers be-
‘^toogden, dat de beginselen van „Qua
dragesimo Anno” een natuuriyken en
I - dus algemeen geldenden grondslag vor
men voor een overeenkomstig de eischen
van rechtvaardigheid en liefde geor
dende maatschappy en uitdrukkeiyk
de hoop werd uitgesproken, dat ook
niet-katholleken zouden willen mede
strijden voor dit schoone ideaal. Niet
temin bleek uit een artikel In het
orgaan van de Katholieke Democrati
sche Party, dat deze politieke organi
satie géén ultnoodlging had ontvan
gen voor het bij wonen der groote Inau-
(ureerende vergadering voor de nieu
we gemeenschapsgedachte. De redac
teur van het K.D.P. -orgaan toonde
zich daardoor gekrenkt en gegriefd en
dat verwonderde ons niet, omdat wy
t mans lichtgeraaktheid, welkea even
redig is aan de grofheid, waarmee hl]
anderen vaak, heeft gegriefd en ge
krenkt, kennen, wy betoogden echter,
dat uit het niet uitnoodigen van de
KD.P. als zoodanig niet de conclusie
getrokken mocht worden, dat ook op
medewerking van die zyde geen prys
sou worden gesteld.' Immers, vóórdat
zulk een conclusie gerechtvaardigd zou
kunnen zyn, zou eerst moeten worden
vastgesteld, of er überhaupt uitnood!-,
gingen aan organisaties als zoodanig
dan wel aan indivldueele personen met
verschillende functie en qualiteit, of
dat deze zoowel aan de eene als aan de
anderen werden verzonden. Zelfs als
het mocht biyken, dat het R. K. Werk
liedenverbond met opzet de KDJP. niet
ter vergadering zou hebben geroepen,
dan nog zou het Werkliedenverbond
daarmee niets onrechtvaardigs heb- I
ben gedaan. Het is nu eenmaal het
goed recht van een gastheer te zynen
huize te noodigen, wie hy als gast I
wenscht te ontvangen. Indien het Werk
liedenverbond uit is gegaan van de
stelling, dat alleen de belangrijkste or- I
ganisaties en personen van het katho
lieke openbare leven, zoowel op gees- I
teiyk, wetenschappeiyk. sociaal, poli
tiek als cultureel gebied op zyn byeen-
komst tegenwqprdig dienden te zyn, is
het volkomen Juist, dat de K.DJ». als
niet belangryke organisatie niet werd
uitgenoodigd. Een andere vraag is ech
ter, of zy, die een waariyk nieuwe ge
rechtvaardigheid en
en
zy
mogeiyk I
goedwlllenden by dien arbeid zouden uit
buiten. Aangezien wy dit niet
tisch zouden vinden, schreven wy
artikel „Niet 'genoodlgd”, dat met een
niet onbedenkelijke Instemming
«Onze Vaan” van 16 Dec. JJ. gedeelte
lijk werd overgenomen.
Niet altyd uiteraard was het goede begrip
wederzydsch. zyn moed, om zelfs wanneer een
geschil zeer hoog liep en de stemming gevaar
lijk was, toch persoonlijk onder de menschen
te komen om met hen te praten en te trachten
hen te overreden, heeft ir. Westhoff eenmaal
byna het leven gekost. De messteek, hem ver-
raderiyk in den rug toegebracht, is gelukkig
echter zonder ernstige gevolgen gebleven. i
„Ziet u de werkverschaffing als een nood-
zakeiyk kwaad?” vroegen wy hem.
„Neen, ik geioof, dat het hier geen zin heeft
Hardenberg, in de laagveenwereld van blin
kend water en ruischend riet in den kop
van Overysel, overal was hy thuis, dage
lijks contact houdend met de menschen,
die er arbeidden, met hun moeiiykheden
en bezwaren. Waren er kwesties of geschil
len, de lange inspecteur met zyn doorzond
en doorwaiald gezicht kwam onmiddeliyk
ter plaatse, om een oplossing te verkrijgen.
En daarby won hy het vertrouwen niet al
leen van het landvolk, maar ook van de
breede massa der stadsarbeiders, die in
dezen „buitenman” een begrypend mensch
sociaal gevoel
„En als de strekking van uw rapport in
practyk wordt gebracht?”
.Dan in geen geval meer. De belangrijke
stip die gezet moet worden is de werkver
schaffing geheel loe te maken uit de sfeer
van armenzorg. Vooral de z.g. „ultamering”
der loonen moet verdwyney.”
Behalve de noodzakelijkheid van het vër-
dwynen der armenzorg-sfeer komt verder
het rapport, dat zooals bekend is opge
maakt met een reeks vragen, door Minis
ter Ronune gesteld, als leidraad, tot de
slotsom, dat het geld. In de werkverschaf
fing geïnvesteerd, voor een groot gedeelte
weer terugkomt. En tenslotte wenscht het de
bedryfsgedachte aanvaard te zien, waar
door met een sterkeren samenhang een
beter overzicht van de economische ont
wikkeling wordt verkregen en vooral een
andere basis nJ. die van een nationaal
plan.
Van den schryver zien wy weer naar het
boek. Het weegt zwaar in onze handen, er is
ook een schat van practische ervaring in vast
gelegd met cyfers en feiten bevestigd. Het is
een waardevol stuk werk, tot in détails verant
woord. Minister Ronune heeft zyn vertrouwen
aan dien bekwamen ambtenaar niet zonder
grond geschonken. Moge de uitkomst groote
sociale winst beteekenen ten bate der duizen
den, die naar den schaduwkant van het leven
werden gedrongen. Voor hen is ir. Westhoff to
den besten zin een profeet.
