ONS BLAD
1
I
Een sneeuwkl
bedekt
Het nieuws van heden
Groote diamant-
diefstal
Reddingsboot voer
tevergeefs uit
Treinramp in
Mexico
Zal Duitschland
toegeven
I
Zware brand te
’s-Hertogenbosch
POSTBOOT-PASSAGIERS
OP URK
DE BAROMETER
A
BRANDSTOFFENBIJSLAG
NIET VERHOOGD
BREUKLIJDERS!
f Ijl
I
DONDERDAG 22 DECEMBER 1938
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 71
Ho
[erige wolven
vaB
aan
Gevel stort in
Geen persoonlijke ongelukken
I
l3r
Urk wil vleesch hebben
Nieuwe verrassingen in
den dampkring
Kortsluiting vermoedelyk
de oorzaak
Het schip in nood by Scheveningen
was op eigen kracht losgekomen
ifaorpen in Engeland
geheel geïsoleerd
Berlijn zou belangrijke concessies
inzake het Joodsche kapitaal
willen doen
Talrijke arrestaties
te San Sebastian
Verscheid,
ligge.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Voldoende geacht om aan de
moeilijkheden het hoofd
te bieden
FRANSCH STOOMSCHIP AAN
DEN GROND
K'
i
90 opvarenden van de „Von
Geusau” trotseerden te
voet het ys
Voor 18 millioen frank aan boord
van de Elisabethville ontvreemd
Vooralsnog waarschijnlijk geen
dooiweer
- Mededeeling
DE ADMINISTRATIE
XKWWWWUMIIi llll/f///////Z0K
GRACIETTA
HET LUCHTKVSSEN-BREUKAPPABAAT
HONGAARSCH-SLOWAAKSCH
INCIDENT IS BIJGELEGD
o o
Tekort wui postzegels
Tot nu toe werden veertig dooden
en vele’gewonden geteld
f
Winkelpand van V. en D. en het
daarnaast gelegen hotel „Groen
huis” door het vuur verwoest K
VULPENHOUDERS^01’
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
In
te laai
Cavaliersplichten b(J 12 graden vorst
B
Bij V. en D. te ’s-Hertogenbosch brak Woensdagmiddag een brand uit, die
onder: het brandende magazijn
en
n,
i
Onze weerkundige medewerker schrijft ons:
eigen
ta brand
*4
MO
Stand op Donderdag oor vjs.: 75S.7
Vorige stand: MM
i
i
i
i
Is
at
De negentig passagiers van de postboot „Von
Geusau” zijn te voet het ijs .overgestoken en
hebben Woensdag in den vroegen middag Urk
bereikt.
Enkelen van hen waren bij aankomst zeer ver
moeid en hebben steunende op de schouders
van anderen het laatste gedeelte van den tocht
moeten afleggen.
De „Von Geusau” tracht Kampen te bereiken.
Doch dit is een moeilijk karwei. Woensdagmid
dag om vijf uur bevond het schip zich nog
in den mond van de Ketel.
LONDEN. 31
sneeuwval heel
land het verki
wegen Is het
le
kd
18
Het personeel van Vroom en Dreesmann en
de klanten, die zich op het moment, dat de
brand uitbrak, In het perceel bevonden, verlieten
volkomen kalm net gebouw. Ook degenen, die
sich in het-naastgelegen hotel „Groenhuis” op
hielden, konden zich snel in veiligheid stellen.
Er hebben sich dan ook geen persoonlijke
ongelukken voorgedaan.
Vele duizenden belangstellenden hadden zich
op de Pensmarkt verzameld om het blusschlngs-
verk te aanschouwen.
Het uitgaande Fransche sw. .Jlhuys”. geladen
met kolen en bestemd voor Marseille, is Woens
dagavond laat op de Maasvlakte aan den grond
geloopcn.
Op het postkantoor te Urk waren Woensdag
middag nagenoeg geen postzegels meer te ver
krijgen. In den ochtend waren er nog enkele
soorten aanwezig, doch tegen den avond moes
ten velen teleurgesteld worden.
Het departement van Sociale Zaken meldt:
In verband met de heerschende koude bereik
ten den minister van Soclaie Zaken eenlge ver
zoeken om den brandstoffenbijslag voor werk
loosen te verhoogen.
Daar dit
vorige Jaaz
tot 11 Maa.
bedrag van t 1<— reeds sedert het
gedurende de periode 37 November
t gebracht is op t 1J0, een aanzien
lijke verhooging derhalve, dia in belangrijke
mate ook een materieels verruiming beteekent
en ongeacht de koude van een bepaalde week
steeds uitgekeerd wordt la de minister van
meenlng, dat deze uitsluitend voor oranaswi
bestemde bijslag in zijn geheel voldoende moet
worden geacht om ook aan de moeilijkheden,
zooals zich bij de thans neerschende koude voor
doen, het hoofd te bieden.
De minister heeft gemeend, daaAoe niet
te moeten overgaan, zulks op grond van het
feit, d<* de brandstoffenbijslag, welke oor
spronkelijk f 1.— per week bedroeg, bere
kend is op gemiddelde koude, waarin uiter
aard ook vorst voorkomt.
s-
d.
tijc
et
Ik
te
er
pc. (Reutel
In vele oe
r gestremd
l^atselijk v
belemmerd, doch detheujM
den en de boottreinen zijn
Londen aangekomen, in so
zelfs uren te laat.
Vele dorpen In Kent en Sussex zijn door
de sneeuw geheel geïsoleerd, aangezien de
autobussen niet door de sneeuw kunnen.
Hedenochtend om vijf uur zal een Usvlet, be
mand met tien oewoners van Urk, naar oe
postboot vertrekken om tweeduizend K.O.
vleesch naar Urk over te brengen.
De hevige
elen van Enge-
Bü de spoor-
Kkeer niet erg
i ulvjiet btour-
Van dat oogenblik af verminderden de vlam
men aanmerkelijk en verwachtte de brandweer
het vuur te kunnen overmeesteren. Om zeven
uur woedde de brand nog voort, voornamelijk
in het hotel „Groenhuis”. De daarnaast gelegen
kruidenierswinkel van de weduwe G. Vos werd
toen aan de achterzijde ernstig bedreigd.
In verband met de ongewone ligging der ach-
terperceelen in dit oudste gedeelte der stad had
de brandweer veel moeite een behoorlijk over
zicht te krijgen van de ontwikkeling van den
brand.
een
half millioen schade ten gevolge had. Het bekende hotel „Groenhuis" werd even
eens een prooi der vlammen. Boven
De oorzaak der ontsporing, waarbij alle 13
wagens van den trein omsloegen, is nog niet
vastgesteld.
In sommige kringen spreekt men over de
mogelijkheid van een aanslag. Het aantal ge
wonden is nog niet bekend.
Op ditzelfde tijdstip kreeg de brandweer as
sistentie uft Tilburg. Men vreesde, dat de nooge
muren niet overeind zouden olijven staan en
Inderdaad stortte te kwart over vier de geheele
gevel aan de Pensmarkt, welke veertig tot vijftig
meter breed en *13 tot 15 meter boog is, met
donderend geraas neer, de binnenmuren in zijn
val meesleurend.
Men zal dus verstandig handelen door reke
ning te houden met het voortduren van da
strenge koude, want voor zoover kan worden na
gegaan. zal de storing in de luchtdrukverdeeilng
vooralsnog niet leiden tot doolweer. Wel neemt
he» machtige gebied van noogen druk in het
Ncord-Oosten, dat eigenlijk de oorzaak is van
de strenge koude, «enigszins in beteekenis af,
maar het beheerscht nog den weerstoestand
over Mldden-Europa, onderhoudt nog e«e.
stroom van koude lucht uit het Oosten en is
dus voorloopig nog te vreesen. -
(Nadruk verboden)
De brand brak omstreeks kwart voor drie uit
in het winkelpand der firma Vroom en Drees-
msnn, dat speciaal in ingericht voor den ver
koop van meubelen, stoffeering, tapijten en
bedden. Het vuur vond gretig voedsel in de
brandbare stoffen, welke zich op de bovenver
dieping bevonden.
Een torenhooge rookzuil steeg uit het dak op
en weldra sloegen aan alle kanten de vlammen
aaar buiten.
Omtrent den feilen brand te 's-Herto
genbosch kan nog nader worden gemeld,
dat de brandweer in totaal met achttien
stralen onafgebroken tot diep in den nacht
heeft gewerkt. De nablusschlng ging nog
met veel moeilijkheden gepaard. Behalve
-de brandweer uit Tilburg verleende ook
die uit Vught assistentie.
De schade wordt op ongeveer een half
millioen gulden geschat, doch wordt door
verzekering op beurspolis gedekt.
De brand is waarschijnlijk ontstaan door
kortsluiting.
J In verband met de weersom-
standigheden kunnen wjj er niet
voor instaan, dat de bezorging
der couranten op den gewonen
tijd geschiedt.
S Wij stellen echter alles in het
werk om de couranten zoo tijdig
mogelijk in het bezit onzer abon-
né’z te doen zijn.
duidelijk, dat het pand reddeloos verloren was.
Het vuur drong verder door naar de weer la
ger liggende étage der slaapkamerameuble
menten dekens enz.
Nadat de acht groote ruiten met een gewel
digen kiwi in stukken waren gesprongen, woedde
het vuur in ontembare hevigheid. Het parterre-
gedeelte, waarin de tapijten- en vloerzeilenafdee-
ling was gevestigd, bleef ook niet langer vrij en
om circa vier uur leefc het gebouw een gigan
tische fakkel.
De gevel aan de Pensmarkt stortte gelukkig
LONDEN,. 31 Dec. (Beater). De finan
cial News" verneemt, dat de laatste twee
dagen een zeer belangrijke wijziging is ge
komen in de bending der Dnitache regee-
ring ten aanzien van de kwestie der over
brenging van Joodsche activa en dat de
Dnitache regeering bereid is groote conces
sies op’ het Oorspronkelijke plan te doen,
ten einde In dit stadium een volkomen mis
lukking der onderhandelingen ingevolge
het vraagstuk van het Joodsche kapitaal
te voorkomen. Tevens kan aldus worden
verhinderd, dat een slechte geest óntstaat
voor de algemeene handetobesprokingen,
welke thana overwogen worden.
AL spoedig sloegen do vlammen aan den ach
terkant door de ramen van de logeerkamers
naar buiten. Aan de zijde van de vrij smalle
Minderbroederstraat konden de vlammen den
overkant bereiken, doch de brandweer greep
resoluut in, zoodot het gevaar aan die zijde
spoedig geweken was. w
Om vier uur bad de brand alle vijl verdiepin
gen van het gebouw van V. en D. aangetast. De
vloeren waren doorgebrand en het vuur loeide
door het pand. De vuurkolommen drongen langs
de zwart geblakerde muren omhoog en alles wat
binnen het bereik van het woedende element
was, werd vernield.
s
ST. JEAN DE LUZ, 31 Dec. (Reuter).
Naar gemeld wordt zijn te San Sebastian
tweehonderd personen gearresteerd, verdacht
van deviesensmokkel. Er bestaat geen aan
wijzing, dat deze arrestaties verband houden
met het Incident met den dipkxnatlefcen zak.
De Spaansch-Fransche grens wordt thans zeer
scherp bewaakt
Langs het trappenhuis plantte de brand zich
voort naar de verschillende verdiepingen. Met
donderend geraas sprongen de groote etalage
ruiten in stukken^
De brandweer stond aanvankelijk machteloos
tegenover de groote vuurzee. Onder persoonlijke
leiding van burgemeester Van Lanschot werd
het blusschingswerk krachtig aangepakt.
Het bleek duidelijk, dat het groote win
kelpand niet behouden zou kunnen worden
en het was dus zaak bet vuur zooveel mo-
gelijk te beperken.
Men slaagde er echter niet In het bekende
hotel „Groenhuis”, dat op de Pensmarkt
naast het gebouw van V. en D. is gelegen, te
behouden. Toen de brand het felst woedde,
tastte het vuur het hotel aan.
Op de Theems was vanochtend eenlgen tijd
't verkeer gestremd tengevolge van den sneeuw
storm, thans is'het hersteld, doch er mag
slechts zeer langzaam worden gevaren.
De liefhebbers van schaatsenrijden hebben
reeds hun hart kunnen ophalen op de kleine
vijvers van de Londensche parken. Op ae groote
vijvers is het nog verboden, aangezien het Ijs
nog slechts twee duim dik Is en niet de ver-
eischte dikte van drie duim heeft oerelkt
In Roemenië zijn met de Intrede van bet
koude winterweer de wolven voor den dag ge
komen. dte aanvallen ondernemen cp Roe-
meensche .boeren. In Bessarabié bij at Rus
sische grens zouden wolven drie boeren onge
twijfeld hebben gedood, wanneer tuet vier
andere boejen zouden zijn voorbijgekomen. Pas
na een langdurig gevecht, waarbij de boeren
van hooi en stroo pakken maakten, «relke zij
in brand staken en naar de wolven gooiden
konden zij vluchten De wolven achtervolgden
de boeren tot een dorp aan den Dnjestre.
WARSCHAU. 31 Dec. (PAT.) In Polen is de
hevige koudegolf thans opgevolgd door zware
sneeuwstormen, welke in bet geheele land woe
den en het verkeer belemmeren. Werkloozen zijn
opgeroepen om de verkeerswegen en spoorlijnen
van de sneeuw te bevrijden. Op de hoofdwegen
zijn sneeuwmachlnes in werking gesteld. De
treinenloop ondervindt belangrijke vertraging.
•onder veeren. Bonder onnoodigen druk ot pun.
Geeft gemak, rust en veiligheid. LAGE PRIJS.
Joh. Lauwers - Opticien
PAYOLOP 3 ALKMAAR - TEL tSSS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Berlijn zou belangrijke concessies in de
kwestie van het Joodsche kapitaal willest
doen.
De vlammen werden het eerst in de kapok-
afdeellng ontdekt.
Personeel poogde nog met brandbluschap-
Paraten het vuur tebeperken, doch een ver
klikkende rook noopte hen den bluscharbeid
te staken.
Daarop kregen de vlammen vrij spel in den
uiterst brandbaren inhoud van de bovenste
Verdieping, waar de behangerij en stoffeerderij
Was ondergebracht. In een minimum van tijd
stond de gansche étage over een lengte van
veertig meter en een diepte van vijftig meter
en sloegen de vlammen boog uit het
dak.
Door den liftkoker lekten zij naar beneden,
hier weer nieuw voedsel vindend in de afdee-
Ung meubelen. Met razende snelheid grepen
«U ook hier om zich heen en toen bleek zeer
PRAAG, 20 Dec. (Havas) Het Hon-
gaarsch-Slowaaksche grens-incident aan den
spoorweg Kosice-Uzhorod 11 bijgelegd. De
onderhandelingen over de grensafbakening
zijn hervat.
Op de lichtsignalen, welke door een bewoner
van de Zwolschestraat te Scheveningen uit zee
Woensdag waren opgemerkt, is de reddingsboot
„Zeemanshoop” met 7 man aan boord onder
leiding van Tinus de Bruin uitgevaren. Toen
men even voorbij het wandelhoofd was gekomen,
zag men op ongeveer 1 kilometer afstand de
vage omtrekken van een haringlogger, welke
echter tn beweging bleek te zijn. De Zeemans
hoop kon tengevolge van groote stukken drijfjjs
den logger niet dicht genoeg naderen. Bovendien
zette het vaartuig, toen het de reddingsboot
opmerkte, er groote vaart in. De schipper van
de Zeemanshoop gaf toen lichtsignalen, waar-
«p men verplicht is te stoppen, doch de logger
stoorde zich hier niet aan en was weldra uit het
gezicht verdwenen. De Zeemanshoop keerde
daarop naar Scheveningen terug, waar zij om
ongeveer half vier in de haven aanlegde.
Naar men ons mededeelde, heeft men nier
vermoedeltjk te doen met een logger uit Vlaar-
dingen, die vsn LJmuiden op weg was naar den
Nieuwen Waterweg, en die ter hoogte van den
boulevard te Scheveningen, ongeveer 3 Km. uit
de kust, aan den grond neeft gezeten.
Inmiddels schijnt het vaartuig op
kracht te zijn losgekomen en, daar men liever
niet heeft, dat een dergelijk voorval bekend
•wordt, heeft de schipper getracht vóór de aan
komst van de „Zeemanshoop” weg te zijn. Toen
de Zeemanshoop het vaartuig desniettemin
naar binnen in, anders waren er zeker doöden
te betreuren geweest. Korten tijd later viel de
rest van den gevel aan deze zijde, recht naar
voren tot op de Markt, echter ook zonder per
soonlijke ongelukken te veroorzaken.
Angstige momenten ontstonden nu, want men
meende dat de nog staande gevel aan de zijde
van de Minderbroederstraat, die bedenkelijk
overhelde, eveneens zou instortenden dan op een
zaak in huishoudelijke artikelen zou terecht
komen. Dit is echter niet gebeurd. Door net In
storten was het gevaar voor uitbreiding van den
brand voorkomen, doch het hotel „Groenhuis"
brandde geheel af.
Diefstal van ruwe diamant ter waarde
van 18 millioen franken aan boord van
een Belgisch schip.
De Tweede Kamer heeft de begrooting
van Sociale Zaken z.h.a. goedgekeurd.
De Eerste Kamer is begonnen met de
behandeling van de wijziging der Tarief-
machtigingswet
Het winkelpand van Vroom en Drees
mann en het daarnaast gelegen hotel
..Groenhuis" aan de Pensmarkt te Den
Bosch door brand verwoest
opmerkte, heeft het schip de reddingsboot vol
komen genegeerd.
Van het voorval heeft men op het strand niets
bemerkt, daar het zicht zeer slecht was. De
Scheveningsche bevolking was evenwel ervan
overtuigd, dat het hier geen Scheventngschen
logger betrof, daar men van alle uitgevaren
Scheveningsche loggers bericht had gekregen
Wij zijn nauwelijks bekomen van de verras
sing. die het plotseling Invallen van de strenge
verst ons heeft bereid, of een nieuwe in den
vorm van een voor ons land zeldzaam over-
vloedlgen sneeuwval komt ons verbazen. Ver
wend als wij waren dóór een reeks van zachte
winters dachten wij, dat er ook nu, nadat het
al zoolang te warm was geweest, geen scherpe
koude zou komen. De werkelijkheid is anders
en bevestigt de meenlng der meteorologen, dat
de strenge winters even goed als in oude tijden
kunnen voorkomen.
Verschillende veranderingen in 'de algemeene
luchtdrukverdeeilng hebben tengevolge gehad,
dat in Noord-Dultschland de temperatuur van
Maandag op Dinsdag weer belangrijk was ge
stegen, en daar de wind nog vandaar de min
dere'koude naar ons land overbracht, vermin
derde ook hier de vorst. Er vormde zich over
Centrahl-Europa een ondiepe depressie, die de
oorzaak is van den sneeuwval van Woensdag
Het zeldzame geval deed zich hierbij voor, dat'
net nu.eens niet bi) nul graden, maar bij ster
ke vorst sneeuwde, waardoor wü de hier te
lande zoo zeldzame droge poedersneeuw kregen
en niet de vieze pap van andere winters. Bui
ten de steden was dit van ongekende pracht en
wel omdat er bijzonder veel sneeuw is gevallen.
Voor- het verder verloop van de vorstperiode
heeft de overvloedige sneeuw hoogstwaarschijn
lijk ernstige gevolgen. De aanwezigheid van een
uk sneeuwkleed oevordert in.hooge mate de
verdere daling van de temperatuur. De strengste,
winters hadden altijd de meeste sneeuw.
MEXICO, 33 Dec. (DXB.). Bij een
ernstig spoorwegongeluk tusschen Ometusco
en Irolo zijn, naar tot nu toe kon worden
vastgesteld, veertig personen om het leven
gekomen.
In den trein bevonden zich meer dan
1000 menschen, in hoofdzaak ambtenaren,
die op weg waren naar Vera Cruz om er
de Kerstdagen te vertoeven.
ANTWERPEN. 31 Dec. Woensdag to het Bel
gische schip Elisabethville, dat uit den Congo
te Antwerpen werd verwacht, aangekomen. TB
Vltosingen was het parket van Antwerpen aan
boord gegaan om een onderzoek in te stellen
naar den belangrijken dlamantdtefstaL welke
op zee was gepleegd.
Uit de brandkast waren drie poetcolU met
goud en een met ruw diamant ontvreemd,
zonder dat sporen van braak te bemerken
waren. Het ontvreemde to verzekerd voor 18
millioen franken.
Bij het onderzoek werd een gedeelte terug
gevonden. Het onderzoek is nog gaande.
De diefstal aan boord van de EUsabethvlllc
to ontdekt doordat de gezagvoerder, naar de
Libre Belgique meldt, een doos vond, die ge
diend had voor de verpakking der gestolen
colli. Hij gaf bevel een onderzoek in te stellen,
waarbij bleek, dat vier koolnare colli verdwe
nen waren. De colli waren geborgen in de
brandkast van het schip, in een kamer met
versterkte wanden. Zes leden der bemanning
worden bewaakt tot het onderzoek zal zijn ge
sloten. Er bestaat tegen nen echter geen enkel
bewijs. Toen de Elisabethville te Antwerpen was
aangekomen, mocht niemand zich aan boord
begeven.
WfÉ
ce
ie
re
w
1-
5Q
ie
ld
n
e-
MET
GARANTIE
Een zeer felle brand, de grootste,
welleen Den Bosch sedert tientallen
jaren heeft gekend, heeft Woenadag-
middag het magazijn der firma
Vroom en Dreesmann aan de Pens
markt en het daarnaast gelegen hotel
„Groenhuis" in twee uur tjjd totaal
verwoest.
