HOOFD
VERSTOPT?
Vicks Va-tro-nol
De avonturen van een verkeersagentje
Italië’s wenschen inzake het
- Suez-kanaal
Wifaal van den daq
De man van Iracema
ALLEABONNÉ’S
F 250.-
OOK EEN NEDERLANDSCH
BELANG
Kunstgebeurtenissen te
Brugge
HOHIG’s KEUKENSTROOP46^//^ -J/
VRIJDAG 23 DECEMBER 1938
w.
Een Memlinc-tentoonstelling
in
DOOR OTFRID VON HANSTEIN
De souvereiniteit Dan Egypte
Zijn laatste
boek
IANGIFTE MO ET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
4viAtMu<ur. t
kamer
I
Prt>. per flacon f o.so
■N
b
oprust maakte
met
vlammende
Ut
CWordt varrolcd)
1
de
ik
meeste
eniueel
■n van
ie beet
ster B
r geval
ooi bet
matcb
Een paar van desa
druppels—en U
weer vrijvH.
nulligB schrijven! Wat heeft de wereld aan een
der ge lijk betoog, waarin geen overtuiging steek?
Niemand kan onder den Indruk van deze, boven
water drijvende, onberedeneerde weerlegging ko-
het
re In
het
Fine
van
ganl-
ZU herkende mü blijkbaar niet, we deden
nooit samen dienst en had er geen vermoeden
van, dat ik haar kende.
Wjj waren In Londen in een hotel toen Ro
bert Severing Ineens weer opdook. Ik trof hem
in de lift en knap dat hij geworden was. Mijn
oude liefde vlamde weer op en ik vergat dat ik
geen Jong meisje meer was. Daarna zag ik het
huwelijk sluiten en werd heelemaal wild van Ja
lousie. Toen heb Ik Juffrouw Severing in het
gezicht geslingerd, dat haar man de misdadiger
Benjamin Huxley was. In mijn haat ben ik met
meer meester van mijzelf, en daarom heb Ik
hem op het Fransche schip in het verderf willen
storten."
In koortsachtige spanning hing heel de zaal
aan haar lippen.
Wel was de houding en de manier van spreken
van Eliza brutaal, maar haar verklaringen wa
ren dermate ongunstig voor haarzelve, dat Ieder
een voelde dat zij de waarheid sprak.
.Jndien dat alles zoo is hoe komt u er dan
zoo plotseling toe uw houding radicaal te wij
zigen?"
„Ik ben erg gepasslonneerd, en Impulsief, maar
ik ben niet slecht. Tien dagen geleden was ik op
Funchal. Daar ontmoette ik Iracema Severing.
Weer gebeurde Iets geheel onverwachts. Plot
seling verloor Eliza Merrem haar zelfbeheer-
sching, barstte in tranen uit, én verklaarde tel
kens doOr snikken onderbroken:
.Heen, meneer de president, dat wil ik niet
op mijn geweten hebben. Het verdriet, dat op
dat gezicht ligt, en nog minder dat Robert Se
vering onschuldig veroordeeld blijft. Ik heb de
□elen-
er 1»
ub Be
strijden
par
een
xisch
onder-
Ijechln
>d was
VJLO.-
m als
zsm-
satcbes
winnlk,
ok nog
hard-
Zater-
'ver al
le baan
1.
eurs In
Decem-
IJsclub
eert de
:mstede
nrijden
Doom-
paren
«.«o.
0 cent,
74 et-
idaard-
per W
hanen
kontt-
eleren
t 34—
Vette
Vette
anteO-
Hasen
n O-"-
1—5.50,
er 100
nt P«
25 kg.
2.40-
-3M.
drle-
even ter
>choon-
es als
•nschap
gevolgd
en voor
De stad Brugge, die dit jaar nog door de
prachtige openluchtvertoningen van het H.
Bloedspel haar naam eer aandeed, heeft voor
1939 een programma samengesteld, dat door zijn
opzet weerklank zal vinden in de geheele kunst
wereld.
Pt' 'N'-' I
JMt donkere dagen." klaagde Ronald Effers
„Ik kan mijn geschrift bijna niet meer den.”
Nog dieper boog hU het hoofd over het blanke
papier, om zijn manuscript af te maken. „Ik aal
het licht maar opsteken." prevelde hij kort daar
na met een zucht.
Even later trad zijn dochter Alma
in en keek verbaasd.
„Nu de lamp al aan, vader? En het li nog
zoo licht."
„tls hier donker. Ik kon haast niets meer
zien, kind."
„U moet naar een oogarts, vadertje. Dat is
alles," zei Alma, en teeder streelde ze het grjjae
haar van den schrijver „Uw bril deugt niet
meer."
„Ja, ik zal eens moeten gaan.** stemde hij in.
.Je zegt.... Je zegt.... dat het nog licht is?"
Er lag angst in zijn stem
„Ja. de zon schijnt zelfs."
Zou ik misschien blind worden, dacht hij met
een huivering. Hoeveel schrijvers krijgen deze
kwaal niet? Niet meer kunnen schrijven....
Zou dit dan mijn laatste boek zijn, en zou ik het
nog wel kunnen eindigen"
Dienzelfden dag nog vernam nU de wreede
diagnose. Zijn oogen konden niet meer genezen
Niet lang meer, of hij zou volslagen blind zijn.
Dit tijdstip was nog eenigszins te rekken, maar
dan moest hij onmiddellijk zijn werk staken.
Doch dit kon hij niet van zich verkrijgen. Met
koortsachtige haast schreef hij verder, hoewel
Alma hem had aangeraden een secretaresse te
nemen, of het haar. Alma, te dlcteeren.
„Neen kind.” was zijn antwoord, „dat kan niet.
Ik sou mijn gevoelens niet kunnen uitdrukken,
zooals ik dat wilde."
En hij schreef door, blad na blad, turend op
het witte papier met zijn doffe .oogen, waarin
het licht verminderde als van een uitbrandende
lamp. Toen kwam er een dag, dat hij de letters
niet meer kon onderscheiden, maar het boek
was af. Echter, om het nog wat te kunnen sche
ven, ontbrak hem zijn gezicht.
„Zal ik het handschrift voorlezen?” bood Al
ma aan, toen hij hierover zijn spijt uitdrukte
„U kunt me dan aanwijzingen geven. Indien het
veranderd moet worden."
Gretig aanvaardde zij het voorstel.
Op een avond begon hij aan „De Strijd In de
Toekomst", geschreven voor het maatschappe
lijk leven, dat, zooals hij hoopte, als een stan
daardwerk in alle werelddeelen Ingang zou vin
den.
SU1, de oogen gesloten alsof hij i
den rustend op de knieën, luisterde
en Ne-
*Un de
s alle
Mieeteeeseseeeseoe«eeseeteseeeeeMsee«esevses<
10 kg.
2.00^
Ontar
io 00—
«o—
130.00
iverm
1000
arken*
1 mi-
0.00-
z- en
jortan
ooltf*.
tahou-
nvo«r,
Volt*
hoe snel de ver*
velende verstoptheid bij hoofdverkoudheid of
neuscatarrh te verhelpen te wanneer U een paar
druppels Va-tro-nol in de neusgaten doet. U soett
de tintelende geneeskracht, die zich snel door de
dieper gelegen neuskanalen verspreidt. Spoedig
verdwijnt het hinderlijke slijm en vermindert de
zwelling der slijmvliezen. De irriteerende prikkeling
in den neus houdt op en het schoonhouden der
neusholte wordt erdoor bevorderd. U kunt wee
frisch en gemakkelijk adem halen.
Voorkomt ook vele verkoudheden
Maar dat is niet alles. Vele verkoudheden kunt U
nu geheel voorkocnerwof in het eerste stadium
afweren, wanneer U slechts Vicks Va-tro-nol bij
het eerste waarschuwende niezen gebruikt. Dit
merkwaardige middel is speciaal bereid voor neus
en keel, waar verkoudheden ontstaan. In deze
"gevaarzAne” helpt Va-tro-nol de natuur verkoud-
le. De H. Bloedprocessie. Deze beroemde
processie, die een godsdienstig en een histo
risch gedeelte bevat, en telkenjare tienduizen
den toeschouwers van heinde en verre naar
Brugge doet stroomen. gaat uit op Maandag
8 Mei 1939. tc 10.30 uur Maatregelen zullen
worden getroffen om de toeschouwers, hoe tal-
opeens middelpunt der geheele zaak en kroon
getuige geworden.
,Jk moet het eerst even over mijzelf hebben.
Ik ben nu stewardes een fatsoenlijk beroep. Ik
sla mij door het leven. Ik heb nooit iets met het
gerecht te doen gehad, maar wel altijd nog al
wat met mijn temperament.
„Wat heeft dat nu allemaal met de zaak te
maken?"
„Meneer de president, heel veel. Ik was toen
ter. tijd verpleegster en heel kqgp. Echt knap, u
kunf mU gerust gelooven.”
De zaal schudde van het lachen, de president
greep weer naar zijn bel. Eiliza keek kwaad om
zich heen.
,Jk was toen nog heel knap. En ook nu nog
enfin, daar zullen we het maar niet over
hebben. Toen leerde ik Robert Severing kennen.
Ik was zoo een beetje op item verliefd geraakt en
smokkelde brieven uit zijn vaderland voor hem
binnen. Van zijn vader uit Bonn. Hij wou naar
zijn land terug. HU was een droomer, een suf
ferd. die niets van mij wou weten.
Toen kreeg ik in de gaten, dat hij met een
andere verpleegster dweepte, met Juffrouw Seve
ring, die daar zit. Beiden heb ik toen zoo gehaat,
dat ik ze wel had kunnen vermoorden."
Weer beweging in de zaal, weer luid bellen.
„Severing is toen, met den pas van Benjamin
Huxley, er in geslaagd naar Dultschland te
vluchten. Bijna bad ik hem op het laatste oogen-
bllk nog verraden.
Pas voor kort zag ik Iracema Severing in
Amerika terug. Mij was het niet voordenwind
gegaan, en ik was blij, dat zü mij la dienst nam.
men. Ze moet dieper zUn en dan ook dieper kun
nen zinken tot op den bodem van bet mensche-
ÜJk hart, waar ae blijft geankerd tegen den
strijd, die in de toekomst den mensch wacht."
Met de fijne vingertoppen tegen bet hooge
riioofd t:eef de schrijver nadenken, over
wegen. tot hij meende bet kemachtige gevonden
te hebben, dat noodig was voor de uiting van
zijn gevoelens.
Eiken avond werden aldus een reeks blad
zijden nagegaan. Maar dikwijls sprong de blinde
op. greep In het «rilde over de schrijftafel en
riep: „Geef hier, dat Ik bet verscheur! Ik heb
het te vlug afgewerkt! Ik heb het af geraffeld,
niet genoeg laten rijpen I t Deugt nieL geef
hier!"
Maar dan drukte Alma het manuscript tegen
zich aan. beschermend met haar handen en
trachtte haar vader te sussen, hem te overtui
gen, dat ook dit werk, zooals zijn andere boeken
steeds, met vreugde ontvangen zou worden. Dan
schudde hjj het hoofd: ..Neen. kind. Dit Is niet
af. Ik voel, dat er iets aan ontbreekt. Er zfjn
leemten In, die niet meer aan te vullen zijn. De
zorg om het geëindigd te krijgen, heeft bet in
de war gestuurd. Mijn scheppingskracht heeft
gefaald. De opaet had grootscher moeten zijn.
Verscheur het. lieve! Verscheur het!”
Op een anderen dag voegde hij er met tranen
sen,
icht
-on-
Er
dan
we
nen
>ene
rren
ddt
het
Hen
'sch
tuw,
ZÜA
yra/
ien.
dit
zou
oj>
hun
de
:en-
tich
n u
■en-
■ven
tien
teer
me
al op
ie een
i voor
an MO.
dtrope*
verleenen. wordt op de Groote Markt, op Zon
dag 23 Juli 1939. gevierd.
4e. H. Bloed spel. in acht nemende het
succes dat dit openluchtspel In het eerste jaar
zijner opvoering, ook vanwege onze landgenuo-
ten, te beurt viel en om te voldoen aan de vra
gen van talrijke vreemde reisagentschappen,
heeft bet Gemeentebestuur ertoe besloten op
5. 8. 10. 12 en 13 Augustus, telkens te 31 uur,
heropvoeringen van het H. Bloed-spel te geven.
Na 13 Augustus zullen stellig geen vertoonln-
gen meer in overweging worden genomen.
van het Sues-kanaal niet uitsluitend in de
handen van een onder Brltsche bescher
ming staanden staat (Egypte) mag worden
gelegd. Hetgeen de nationalistische politici
in Egypte met des te meer kiem de efftt-
tleve onafhankelijkheid en soevereiniteit
voor hun koninkrijk doet opelschen
De vele pogingen, die in het laatste half
jaar werden gedaan om de vriendschap
tusschen Italië en Egypte aan te wakkeren,
waarbij de bezoeken der koninklijke familie
aan Rome en andere Italiaansche steden
opvielen, werden onlangs bekroond door
een bijzondere Italiaansch-Egyptische' ma
nifestatie. Bij de onthulling door koning
Faroek van het standbeeld voor zijn groot
vader, Khedive Isnqail, was Signor Feder-
zonl, voorzitter van den Italiaanschen se
naat, met een voornaam gezelschap naar
Alexandria gekomen, waar hij onder ap
plaus van de aloude vriendschap van Italië
en Egypte gewaagde. Zoowel de Khedive
als wijlen koning Foead had Immers zijn
militaire opleiding in Italië ontvangen.
Voor een vreedzame oplossing van het
vraagstuk der Egyptische soevereiniteit en
der toekomstige contróle over het Suez-
kanaal behoeven de aanspraken van Italië j
op een directeuren-zetel nog geen hinder-
paal te zijn. De „Times” hield nog dezer 1
dagen een, zij het voorzichtig gesteld, piel- 1
dool voor de rechtmatigheid van die aan-
spraken. En de „Times" heeft het. tegen
aller verwachting in soms, wel méér aan
het rechte eind gehad....
De aanvankelijke beweging en onrust In de
gerechtszaal had plaats gemaakt voor adem-
looze stilte. Alle oogen, alle lorgnetten, richtten
zich op Eliza Merrem, die voor de groene tafel
stond, een hand in de zijde en haast uitdagend
kijkend.
„Hoe denkt u te bewijzen, dat die andere per
soon, die u op den burgerlijken stand zag,
Robert Severing was?”
alk kende hem zeer goed!"
„Hoe kende u hem?"
jk leerde hem kennen tijdens den wereld-
eoriog. Hij lag toen in Engeland in het hospi
taal. wilde nadat hjj genezen was naar
Dultschland terug en heeft zich toen, zooals
zowelen het deden, een valschen pas weten te
verechaffeft een pas op naam van een zekeren
Bsojamln Huxley."
Weer ontstond er een geweldige onrust in de
zaal en slechts met moeite wist de president
als een razende met zijn bel luidend stilte te
scheppen.
„Getuige ik maak u er opmerkzaam op,
dat uw verkterinsen niet overeenkomen met uw
tjjdens de instructie gedaan. Toen
in de stem b(j„Ik smeek het Je, Alma! Wil je
Je ouden vader, dit genoegen niet doen? Ik mag,
na hetgeen ik pu
bliceerde, dit boek
niet uitgeven. Ik
zou mezelf verne
deren Het werk
van een schrijver j
moet stijgen.
steeds maar zijn
andere boeken o.ertreffen en dit is een.... prul.
Alma. kind, begrijp me...."
Toen nam Alma eenlge bladen ongeschreven
papier en scheurde ae In stukken.
„Daar dan! U dwingt er mij toe,” «ei ae aacht
„Bent u nu tevreden, vadertje?”
De schrijver antwoordde niet. Hij sloeg de
handen voor zijn gezicht en snikte. Waarom
had hu niet nog enkele weken het Ucht van zijn
oogen mogen behouden, dan sou bet boek naar
zijn wensch voltooid zijn gewkest.
Alma sloot het handschrift zorgvuldig In een
la. Toen boog ae haar armen om zijn hals en
beproefde hem te troosten door haar kinderlijke
liefde. Den dag nadien ging zij naar een bevoegd
criticus en verzocht hem „De Strijd in de Toe
komst” te willen beoordeelen
„Vader meent, dat dit boek ver beneden Hjn
andere staat,” vertelde ae. „maar Ik vind, dat
hij het hoogtepunt bereikt heeft. Ik kan hem
hiervan echter niet overtuigen. De gedachte, dat
hij dit niet zoo goed heeft kunnen verzorgen,
laat hem niet los.... Zal Ik het gauw weten,
meneer Lakers?” vleide ze. En tevreden over
zijn belofte, spoedde ae zich naar huis.
De schrijver sprak de eerste dagen aeer wei
nig. Het scheen Alma toe. dat haar vader spijt
had. het handschrift te hebben laten vernieti
gen. Maar ae vermeed elk woord hierover en
trachtte hem. door muziek te maken.' af te
leiden.
Zoo gingen enkele dagen voorbij, die Alma in
angstige spanning doorbracht. Wat sou het ant
woord van den criticus zijn? Had zij het boek
wel goed kunnen beoordeelen? Verwachtte ae
niet te veel van dit werk, omdat het door baar
vader geschreven was? Had ae niet te veel ver
trouwen in hem?
Eindelijk kwam bericht: „De Btrjjd in de Toe
komst" overtreft, volgens mijn meenlng, al de
vorige werken van uw vader. Ik voorspel hem
groot succes,” schreef Vincent Lakers
Met een juichkreet snelde Alma naar haar
vader en bekende hem. hetgeen ae gedaan had.
„Heeft vincent Laken je dat gemeld?”
vroeg hij met trillende lippen.
Ze las hem den brief voor.
Hij streelde het papier, zooals een moeder een
kleedingstuk van haar gestorven kindje. Toen
zochten zUn handen Alma Hj) drukte haar met
teederheld tegen zich aan en zei diep bewogen:
,Jk dank Je voor Je goed doorzicht en je ver
trouwen in mijn werk. Je hebt me heel gelukkig
e antl-Fransche perscampagne in
I lltalië, met name die met betrekking
•L-'tot Tunis, heeft voor Italië zelf het
nadeel, dat zij de Italiaansche wenschen
ten opzichte van een verandering in het
internationaal statuut van het Suez-kanaal
overstemt. Deze wenschen, naar de „Ti
mes" opmerkte, op zichzelf niet van rede
lijkheid ontbloot, verdwijnen aldus in een
reeks aanmatigingen, die a prior! een\roo-
te natie als Frankrijk ongunstig moeten
stemmen. Niettemin hebben de Italiaan
sche eischen het probleem van den veel
omstreden waterweg weer actueel gemaakt
en er zjjn redenen, om ook de Nederland-
sche belangstelling voor dit vraagstuk te
wettigen. De verdediging van Nederlandsch
Indië; de veiligheid van ons zoo belang
rijk handelsverkeer via dat kanaal; de
enorme beteekenls, Welke elke verlaging
van de kanaaltarleven voor de Nederland-
oehe scheepvaart heeft; verder het feit,
dat Nederland mede-onderteekenaar is van
de Suez-kanaal-conventle van Constanti-
nopel (29 Oct. 1888) en een commissaris
heeft in den Raad van Beheer der Suez-
kanaal Maatschappij: dit alles geeft ons
goede gronden om onze aandacht aan dit
plotseling weer actueel geworden onder
werp te wijden. De Rljkseenheid, gelijk die
in 1922 werd vastgesteld en in 1925 in bij
zonderheden geregeld, en die de Neder-
landsche gebiedsdeelen in Oost en West
nader tot elkaar moest brengen is nauw
met kwesties aangaande den voomaam-
sten verbindingsweg met Indië en den Stil
len Oceaan verbonden.
Onder de verschillende vraagstukken om
trent het Suez-kanaal, welke ook Neder
land interesseeren, rekenen wij die betref
fende het Internationaal Statuut de voor
naamste. Onder deze zijn er zoowel
politieke als economische. Naar het econo
mische willen wij slechts terloops verwij
zen; want hoewel de ééne Nederlandache
directeur, die in den Raad van Beheer
zetelt naast 10 Engelsche en 21 Fransche
directeuren, er niets meer dan officier-de-
liaison voor de Nederlandsche desiderata
kjm beteekenen, worden onze belangen er
zoodoende toch niet doodgezwegen.
Dat de Suez-kanaal maatschappij, die in
pen uitzonderlijke monopolie-positie ver
keert, welke eerst in November 1968 af
loopt, niettemin onder den druk der En
gelsche perscampagne en van de publieke
opinie in heel Europa in de laatste acht
Jaren niet minder dan vijf tariefsverlagin
gen heeft toegestaan ('resp. in 1930 en ’31,
voornamelijk onder Engelsche pressie, en
in 1935, '36 en ’38 hoofdzakelijk onder den
Invloed van oorlogsbedreiging in de Mid-
dellandsche Zee) bewijst duidelijk, dat een
halve eeuw monopolistische bedrljfspolitlek,
zooals de „Compagnie Universelie du Canal
Maritime de Suez” ze kon voeren, in ónzen
tijd niet te handhaven valt. Evenmin als
de enorme dividend-politlek dezer parti
culiere maatschappij, die een voor de in
ternationale scheepvaart toch meest nood-
zakelijken verkeersweg op zoo lucratieve
wijze exploiteert.
Van de steeds slechter wordende be
drijfsresultaten dezer maatschappij (in 1933
kondigden verschillende groote reederijen
in de voor de internationale scheepvaart
„magere Jaren” aan, dat zij haar schepen
weer om de Kaap zouden zenden) waren
de zuiver economische zeker niet alléén de
oorzaken, noch het nlet-bunkeren en dus
sneller varen van de in het kanaal steeds
talrljker wordende tankbooten van en naar
de Perzische Golf. Alles wijst er op, dat het
veeleer de groeiende invloed was der ge
noemde politieke bedreiging.
honderd i>ond die men die vent daar gegeven
heeft alleen aangenomen om hier tenslotte de
waarheid te kunnen getuigen.
De echte Robert Severing Is onschuldig ver
oordeeld! En die daar is een gemeene be
drieger!"
Een ontzaglUke bewaking en oprust maakte
zich van de geheele zaal meester. Minutenlang
luidde de president de bel, zonder dat het stil
wilde worden. Iracema stond steunend op haar
advocaat op, en slaakte zenuwachtige kreten.
De uitbarsting van smart van Eliza Merrem
had iets volstrekt overtuigends niet alleen
voor de toeschouwers, maar ook voor de rech
ters. r
Toen tenslotte de rust rvms teruggekeerd,
'richtten zich alle blikken op Jenkina Deze stond
rechtop, doodsbleek, gaf blUken van een ijzeren
zelfbeheersching hoewel al de spieren van aijn
gezicht trilden.
„Ik moet den president nogmaals verzoeken
aan de schaamtelooce beschuldlgngen van
een klaarblijkelijk omgekochte, geen geloof te
schenken. Ik heb zooals ik nog eens met nadruk
verklaar, in het Jaar 1915 door mijn -vingeraf
druk te Rlo bewezen....*
Eliza Merrem keerde zich
oogen naar ham toe.
HU kon niet verder praten.
„Omgekocht? Ja. dat wou JU mU!"
De president onderbrak haar.
Even stond ze zwijgend, scheen na te denken
m dan plotseling in lachen uit te barsten.
•„Ik verbied u te lachen!"
„Neemt u mU-Olet kwalijk, meneer da presl-
Benjamin Huxley van de mailboot „Queen Vic
toria" even voor Madeira op verzoek der
Fransche regeering overgebracht werd op het
Fransche schip .Xlberté", heeft u die als
stewardes aan boord van het Fransche schip
waart hem luid zUn naam Benjamin Huxley
toegeroepen en daarmee tot zUn identificatie
en zUn verbanning bUgedragen."
„Dat heb ik gedaan, maar dat was valsch, en
ik heb het ook niet bezworen!”
,jlet werpt in eik geval een buitengewoon
merkwaardig Ucht op uw geloofwaardigheid.”
„Ik zou den president willen verzoeken mij toe
te staan, wat uitvoeriger Xe willen zUn."
Voor het eerst stond dbk advocaat Monteiro
op.
.Jlamens mUn cliënt verzoek ik de getuige
die overigens niet door ons. maar door de tegen-
partU is gedagvaard te laten spreken."
„Zegt u maar wat u zeggen wilt, maar maak
het kort."
,Jk ben dertig Jaar zeer gepasslonneerd, ik
geloof, dat ik wat zigeunerbloed in de aderen
heb.”
- De president viel haar in de rede.
„Dat te hier niet ter zake dienende.”
.Jawel meneer de president, dat te juist wel
ter zake dienende en ik verzoek u mU niet in de
rede te vallen anders raak ik den draad
kwUt."
Er was iets aeer bijzonders gebéurd. Dit oude
re meisje, op wier gezicht heel wat geschreven
stond, dat in haar nadeel was. deze getuige,
waar niemand veel acht op had gealagen, waa
de Brltsche tegenwerking bij de volle uit
oefening van de Egyptische soevereiniteit.
Met name bij de kwestie der defensie, zoo
wel van Egypte als van Soedan, vooral van
de versterking der Kanaal-zone, waar ka
zernes moeten gebouwd worden, vliegvelden
aangelegd en geschut aangebracht; waar
voor de Egyptische regeering niet verkiest
te betalen, indien de Egyptische soeverei
niteit er niet uitdrukkelijk wordt erkend.
En alléén wanneer de kanaal-zone „gemi
litariseerd” wordt op afdoende wijze, kan
de neutraliteit buitengaats gehandhaafd
worden, meenen de militaire en vloot-
experts in de Brltsche vakbladen.
Wat zal er dan gebeuren, wanneer een
maal de concëtesle van het Suez-kanaal af
loopt? De concessie ontleent haar rechts
geldigheid uit de Egyptische souverelnlteit
ze kan door géén internationale wet of
eenig politiek of Juridisch machtsorgaan
worden gewijzigd. Over dertig jaar zal het
Suez-kanaal en alles wat in de kanaal-zone
gebouwd werd den Egyptischen staat ten
deel vallen: ziedaar zoowel het Egyptische
als het Brltsche standpunt. Maar in Fran
sche tijdschriften werd tegen dat denk
beeld reeds opgekomen lang vóórdat de
anti-Fransche perscampagne voor Italië
een directeurenzetel in den Raad van Be
heer vroeg. Het argument, dat het -Suez-
kanaal er is ten behoeve van de internatio
nale scheepvaart en daarom onder in
ternationale controle dient gesteld te wor
den, zoodra de concessie afloopt, zou, vol
gens het officieele Brltsche standpunt
„evenzeer van toepassing zijn op het Pa-
nama-kanaal, hoewel een dergelijke aan
spraak voor dit geval niet wordt gemaakt”.
De Italianen zijn echter van meenlng
en dezelfde meenlng was tot voor eenlge
Jaren geleden nog de meest gangbare in
Frankrijk dat de toekomstige contróle
sliep, de han-
le hu met ge
spannen aandacht. Als een woord of een'uit
drukking hem niet beviel, tikte hU even met zUn
rechterhand op de schrUftafel en wendde zUn
gestorven oogen naar de plaats waar Alma zat.
„Even, kind. Lees dien dn nog eens over....
Neen, zoo mag het niet blijven. Schreef ik het
zóó? Er zit geen pit, geen kern in. ’t Ia te op
pervlakkig 1 dringt niet tot de menachen
door, vrees ik. Ik moet er een krachtiger term
(‘voor den te vinden. Hoe kon ik zoo iets on be-
1 nullifffi Arhriiven! Wat aan aan
WUiUCH gCHUiiCU UU1 MC IUCOV11UU wC* <3, S4X4C V<*1-
rUk ze ook mogen zijn, een behoorlUke plaats
te verschaffen. Onder meer worden ongeveer
10.000 genummerde en voorbehouden zitplaat
sen op den doortocht geplaatst Deze^ plaatsen
zUn uitsluitend voor de vreemdelingen'bestemd.
2e. Hans Memlin/ -tentoonstelling (24 Juni
30 September 1939). Deze internationale ten
toonstelling, waaraan Z. M. de Koning van
België zUne hooge bescherming heeft willen
verleenen en waarvoor een groot aantal on
schatbare doeken van den Vlaamschen meester
werden toegezegd, zal de aandacht van de ge
heele kunstwereld op het roemrijke kunstver-
leden van Vlaanderen vestigen.
3e. Nationaal Vlaamsch Zangfeest. Dit
JaarlUksch zangfeest, waaraan een groot aan
tal zangvereenlglngen hunne medewerking
Voor de Engelache staatslieden doemde
toen, met de spanning in de Middelland-
sche Zee, ontstaan door de sanctle-polltiek
der Volkenbohdstaten tegen Italië, gevolgd
door de malaise wegens „zeerooverij” en de
geweldadige rivaliteit der op Spanje varen
de tank- en wapenen-cargo’s onder con-
vooL het éérste vraagstuk op der Suez-
kanaal problematiek: de Egyptische soeve
reiniteit. Voor Nederland en Indië is dit
vraagstuk van even groot belang, gezien de
problemen der toekomstige contróle.
De Egyptische soevereiniteit strekt zich
óók uit, althans in theorie, over de kanaal
zone, d.l. de smalle strook Egyptisch grond
gebied, waardoorheen het kanaal werd ge
graven en waarover de maatschappij zekere
politie- en defensle-rechten uitoefent. Vol
gens het Internationaal Statuut van Con-
stantinopel moet het Spez-kanaal niet al
leen bij vrede, maar ook in oorlogstijd „al
tijd vrij en open (blijven) voor elk koop
vaardijschip óf eiken oorlogsbodem, zonder
onderscheid var» vlag”. Nu heeft Groot-
Brlttannië al in 1888, vóór de onderteeke-
nlng van de Conventie, dadelijk zekere
reserves bij deze redactie gemaakt, „mét
het oog op de huidige en tijdelijke omstan
digheden, waarin Egypte zich bevindt”.
Men herinnere zich, dat destijds de Brit-
sche militaire occupatie van Egypte pas
dateerde van den zgn. opstand van Arabi
Pasja (1882), terwijl er Brltsche oorlogs
schepen voor de reede van Alexandrië
kruisten, om ook daar ’n oogje in ’t zeil
te houden. Maar dat is nu al meer dan een
halve eeuw geleden.
Thans, met onze na-ooiwfcseha'ervaring,
weten wij, dat deze „eeuwige neutraliteit”
van het Suez-kanaal in oorlogstijd weinig
behoeft te beteekenen voor een belligerents
mogendheid, die de opén zee kan beheer-
scijen aan weerszijden \van de uitmondin
gen van het Kanaal. Wat dit feitelijk be-
teekent, hebben we nog pas drie jaar ge
leden kunnen merken. Toen Italië de vijan
delijkheden tegen Abessinië opende en zich
niet liet inUmideeren door de ongekende
Brltsche vloot-concentratles in de Middel-
landsche Zee, noch door zekere politieke
stemmen, die het Kanaal wilden gesloten
zien, juist op grond van de bij ondertee-
kening van het Internationaal statuut door
Engeland gemaakte reserves toen werd
eigenlijk de aloude status quo der Brltsche
overmacht in de Oude Wereldzee verbro
ken. Want Mussolini Het, niet Bonder durf
en aelfbewustheld te toonen, zijn troepen
en transportschepen onder Italiaansche
vlag resoluut door het Suez-kanaal stoo-
men, terwijl Engelands Home- en Middel-
landache Zeevloot ’n belangrijk gedeelte
van de Brltsche vloot moest In het Verre
Oosten gehouden worden! den vrijen
doorvoer van het Kanaal niet heeft willen
(kunne^) verhinderen....
De italiaansche „politiek van het vol
dongen feit” in Abessynië bracht plotse
ling het vraagstuk van de Engelsche belan
gen in Egypte en Soedan weer op den voor
grond, en daarmede dat der Egyptische
soevereiniteit. Door Engeland werd Egypte
op 28 Febr. 1921 erkend als een „onafhan
kelijke soevereine staat”. Dit geschiedde,
weliswaar, nadat bloedige beroeringen te
Cairo en elders een dreigend anti-Britsch
karakter hadden aangenomen. De natio
nalistische propaganda voor hereeniging
van Rgypte met den Soedan was op haar
hoogtepunt. En de premier Zaghloel Pasja
moest bij zijn terugkomst berichten over
een diep teleurstellende reis naar Londen
en vruchtelooze conferenties met den La
bour-premier Ramsay MacDonald, terwijl
op 19 Nov. 1924 Sir Lee Stack, de sirdar en
gouverneur-generaal van Soedan, in voile
daglicht in de straten van Caïnj werd dood
geschoten. De constitutioneele troebelen,
die daarna, onder wijlen Koning Foead
regelmatig terugkeerden, hadden aUe den-
zelfden ondergrond: ontevredenheid over
dent maar sta mU toe. één vraag te stellen.
Wanneer heeft die meneer xUn vingerafdruk te
len legalteeeren?'
.Reeds in 1915."
Advocaat Vieira antwoordde voor sJJn cliënt.
Eliza Merrem scheen weer'te vergeten, waar
<U stond en trad op de groene tafel toe.
„Ik heb self wel nooit als beklaagde terecht
gestaan, maar iemand, zooals ik ontmoet toch
heel wat wonderlijke menschen; maakte men
In 1915 werkelUk al te Rlo vingerafdrukken op
passen?"
Jenkins antwoordde:
„Dat sal de Dultsche consul aldaar wel beter
geweten hebben dan JU
„Hoe heette toen de Dultsche consul?"
„Getuige. Ik kan niet toestaan, dat u aulke
.ragen stelt”.
.Mijnheer de president, dan verzoek ik u, dat
zelfde te vragen daarvan hangt vennoedelUk
heel wat af."
- De rechter Uet zich na eenig aarzelen Jenkins*
pas reiken.
,De onderteekening luidde „Gregori".
Weer lachte Eliza luid.
..En wat zegt u daarvan meneer de pre
sident. wanneer ik u bezweer, dat ik con
sul Gregorl ken. dat ik volkomen zeker
weet, dat die meneer, die overigens op het
oogenblik Dultech consul te Madrid is
pas in 1925 naar Rlo is gekomen, en dus die
vingerafdruk pas toen gemaakt kan zUn. Waar
uit volgt, dat er van een vervalsching sprake
moet sQnl"
kan Ik nu mUn blindheid dragen. „De StrUd in
de Toekomst" zet de kroon op mUn werk. Kind,
ik ben Je zoo Innig dankbaar."
„Vadertje," lispelde Alma met verstikte stem
en kuste hullend zUn doode oogen.
Eki de groot-vizler liet den officier van de wacht stokstüf
staan en Uep op zUn beurt naar den sultan, om bem het groote
nieuws te vertellen. Ik wist niet, dacht de officier, dat die vent
zoo hard kon loepen. Ik ben nieuwsgierig, wat mUn gebieder,
de sultan, aal zeggen.
stllstoat. Want, wae-
naar dis licht vaart,
mag alléén 'n rechtt-
Zfttsnd lam pi broa
den. dat eoar versa
tea wM Mn gaeftl
Niet weinig verschrikt was de gsoot-vizier. toen hu van den
officier hoorde, dat waarschUnlUk de prinses was gevlucht,
want dat de tralies van haar gevangenis «laren doorgevUld.
„Wat seg Je me nu,” vroeg stomverbaasd de hooge meneer, ,ja
.ae weg? Wat zal de sultan, onze heer, wel zeggen?"
