1939 Duitsche duikbootenvloot uitgebreid tot 70.000 ton I a f ONS BLAD De Jose Luis Diez in moeilijkheden Vredespoging, van Wang Tsjing Wei Een ontslag van Suez-employé’s De Artillerie- inrichtingen TONNAGE WORDT GELIJK AAN DE BRITSCHE DE BAROMETER I A - i 1.734.000 noodig Memellandsche eischen* worden ingewilligd Kardinaal Kakowski overleden ,z r De voortvluchtige kassier Officieele bespreking te Berlijn -V Door oorlogsbodems van Franco op het strand gedreven DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN „Bijzondere omstandigheden” hebben Duitschland tot dit besluit gebracht Door da Fransche regeering uitgeleverd Vergeldingsmaatregel der Kanaal- directie wegens aanvallen van Italiaanse he zijde De Giornale bespreekt Fransche eischen I. V.C.B. - wedstrijden afgelast NUTRICIA S „CHOCOMEL DE FIJNSTE CHOCOLADEDRANK NUTRICIA Amerikaansch graan in Spanje VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZATERDAG 31 DECEMBER 193S Nieuw administratiegebouw; aan koop van terrein en perceelen; nieuwe werktuigen en installaties Joh. Lauwers - Opticien TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 71 K- t Le ZOETERMEER f '■j hun voor die voor o o dot aan <3 reet bet opt ach hU eerst by s Do rn op Ten tilde van de onderteekentng der vlbot- overeenkomst had Engeland ongeveer 50.000 ton Het sprekende moderne affiche van de Wereldtentoonstelling te New York, die in April 1939 geopend wordt. De plaat is in opdracht van de Holland-Amerika- Lijn ontworpen door W. F. ten Broek te Amsterdam en gedrukt bij Enschedé te Haarlem Een kijkje in Djïboeti, de hoofdstad van Fransch Somaliland, dat thans door de Fransche regeering versterkt wordt can be- voor de J de daar bad. blik voo rn al gebe- raad- i van De delegatie bestaat uit admiraal Cunning ham. gedeputeerd chef van den Britschen ma rinestaf, en drie andere vertegenwoordigers der admiraliteit. De delegatie heeft vandaag den dag doorgebracht in besprekingen met ambte naren van het Duitsche ministerie van Marine. ZU vertrekt morgen naar Engeland. De Brit sche vlootattaché te Berlijn, kapt. Troubridge, is bU de heden gevoerde besprekingen tegen woordig geweest. aan onderzeeërs. Thans heeft Groot Brittannlë onderzeeërs tot een tonnage van 70.000. Er verluidt, dat om een gelijk peil als Enge land te bereiken, Duitschland ongeveer 45.000 ton aan onderzeeërs zou moeten bouwen, aan gezien het thans een onderzeesche vloot met een tonnage van 25.000 ton heelt. odA sjes mar ids het weer van mild eng* ons» eunt irtoe van en op In de ig te ilende TOUW, ieneer weer te hij stopte sn? In". i pie- stoor, 1 tijd imen. t In- n af- catste het ver n on tpakt, ;speu- biezen kt land, i hart ot hjj aan naar Dr Ket thu-S r- Nadere bijzonderheden t Uit Londen verneemt Reuter, dat de Britsche delegatie gisteren per vliegtuig naar Berlijn is vertrokken. Admiraal Reeder, commandant van de Duitsche vloot en schout bij nacht Schnle- wing, de directeur van den Dultschen marine staf bevonden zich onder de ambtenaren met wie de Britsche delegatie hare besprekingen voerde. arm ach- >rief, ■us.. Bee- tem- aan. baar, t s*n raagt aan voelt men. an., weer laats ge- lp het een Jkken plekje •iiMMeee ruige t had tn de srdere roken, fd en den. i voor e ha- heeft vang waart van zijn kringloop begint, ons volk zichzelf blijven in stoere handhaving van aijn bestaan temidden der naties, en moge het zich ook dieper bezinnen en zich straf fer en hooger spannen in zijn zedelijk en geeatelijk bestaan al* christenvolk. LONDEN, M Dec. (Beater). Doltochtend heeft het voornemen aangekondigd zijn rechten alt te v«MW volgens de Bagetoeh-Mtoeba viest ovareenkeoM* va» 19M ra een'teéote teanagv aaa andMnssësp te beewen gelijk aaa de Mate tonnage van de Britsche oude»morloot, aldas werd heden te Londen vernomen. Een delegatie van Briteche drefcandigen bevindt zieh op het oogenblik te Berlijn om deee kwestie te be spreken. Reuter bericht uit Washington, dat pre sident Roosevelt heeft bevestigd, dat een half millloen schepel graan naar Spanje zal worden gezonden ter verdeellng aan de belde partijen, aldaar, om de bevolking voor den hongerdood te bewaren Deze hoeveel heid graan is bedoeld voor den tijd van een half jaar. De man was per boot naar Amerika over gestoken. HU werd daar na waarschuwing van uit Nederland niet aan land gelaten en moest per zelfde bootgelegenheld naar Europa terug- keeren. In Le Havre is hU dooe de Fransche politie aangehouden. Ingediend is bjj de Tweede Kamer een aan vul llngsbegrooting van het Staatsbedrijf der ar- tlllerle-lnrichtlngen voor het dienstjaar 1*3*. In verband met de belangrijke toeneming van het aantal door de artillerie-inrichtlngen uit te voeren opdrachten, is uitbreiding van het ge bouwencomplex der artillerie-inrichtlngen nood zakelijk geworden. Een dergelijke opeenhoo- ping van gebouwen op het terrein aan de Hem- brug ia echter uit een militair oogpunt niet toelaatbaar, aoodat dientengevolge tot disloca tie zal moeten worden overgegaan. Tot dit doel worden b(j dit wetsontwerp gel den aangevraagd voor: a. Het stichten van een administratiegebouw met btjbehoorende dienstwoningen en garage in de gemeente ‘s-Oravenhage. waar de directie de hoofdadministratie, de buitendienst en de kostprUsberekenlngsadmlnlstratie zullen worden gevestigd. Ben bedrag van 120.000 voor aankoop van een terrein, van 225.000 voor den bouw, en \an ƒ30.000 voor aankoop van twee belendende perceelen, bestemd voor dienstwoningen en ga rage, wordt daarvoor noodig geacht. b. Het overbrengen naar elders van de labo- reerwêrkplaatsen. De commissie, welke een on dersoek instelde, naar een plaats voor even tueels vestiging van daas werkplaatsen, ia eer der tot een resultaat gekomen dan' verwacht wat, weshalve voor de hierbedóelde overbren ging reeds in 193* het noodlge is verricht. Voor aankoop van een terrein en stichting van hulp gebouwen. met inbegrip van de bUbehoorende U rrelnvoorzleningen, kan met een bedrag van ƒ225.000 worden volstaan Voorts dienen maatregelen te worden geno men om het fabriekspersoneel tegen luchtaan vallen te beschermen. Daartoe moeten ver schillende voorzieningen getroffen worden, wel ke naar raming 115.000 zullen vorderen. Ook Is voor de uitbreiding van de electrtcl- teitsvoorzlenlng 'n transformatorengebouw noo dig, waarvan de kosten op 30.000 geraamd worden. loet Dan laar ik nen I en.” Met htt oog op den toestand der terreinen zijn aha wedstrijden van den I.V.CA, welke voor Nieuwjaarsdag waren vastgesteld, afgelast schap tot Tsjang Kai Sjek gericht. Jaar lijk ache Studiedagen van het Apos tolaat der Hereeniging in Nederland. In een plechtige zitting beeft de Hoog» Raad afscheid genomen van zijn voor zitter, jhr. nar. Rh. Feith. De postboot Ameland ia vlot gekomen. Voor uitbreiding der Artillerie-inrichtin gen wordt bj) een wetsontwerp een cre- diet van f 1.734.000 aangevraagd. !.V.CB.-wedstrjjden voor Nieuwjaar»® dag afgelast. NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD By het viootverdrag was echter tevens over eengekomen, dat alvorens een dergelijke ver hoogde vlootbouw ten uitvoer sou worden ge legd, er vriendschappelijke besprekingen ge voerd zouden worden tusschen de Engelsche en Duitsche regeeringen. Op den grondslag van deze laatste clausule nu is de Britsche delegatie naar Berlijn gegaan. HONGKONG, 3* Dec. (Boater). Da vtea- president van de Kwomlnteng, Wang Tsjing Wei, heeft aan boodschap gericht aaa Tsjaag Kai Sjek. waarin hjj hem aanraadt spoedig vredeaon lingea met Japan te apenen. Da oud-kassler P. J. L. N. van de Mld- denstandsbank te Maastricht, verdacht van ernstige malversaties aan de bank, waar h(j werkzaam was en die naar Amerika trachtte uit te wijken, ia thans door de Fransche regeering aan de Nederlandsche justitie uitgeleverd en in het Huis van Bewaring te Maastricht Ingesloten X1 T u teUen 1939- Het C1Jfer 13 nlet meer \A/ dan een vluchtige merkslag In den snel en nu zoo donker spoelenden stroom van den tijd. In het Rijk van den Geest worden de jaren niet geteld, maar gewogen op bun gehalte aan menscheiyke. lat is zedelljke levensgoedheld. Moge in het nieuwe jaar, dat heden de van Het kabinet van Litauen heeft ook een neu- t rail tel tawet goedgekeurd, waarvan de tekst overeenkomt met de desbetreffende wetten In ■totland en Letland. Men herinnert er aan, dat Duitschland er met de EngelschDuitsche vlootovereenkomst in toestemde in de kategorie der onderzeeërs zijn vloot te beperken tot 45 procent van de to tale tonnage der Britsche duikbooten. Er werd echter verder overeengekomen, dat Duitschland het recht had, wanneer het van oordeel was, dat de omstandigheden zulks noodig maakten, onderzeeërs te bouwen tot een totale tonnage gelijk aan de Engelsche. Duitschland heeft thans bekend gemaakt, dat bet van dit recht gebruik maakt. KAUNAS, 30 Dec. (Reuter) De Lltausche regeering heeft besloten oen de Lltausche vei ligheidspolitie uit het Memelgebled terug te trekken, zulks ter vervulling van de eischen der Memelduitschers. Op grond van een ander besluit van het kabi net zullen Memellanders de voorkeur krijgen by de aanstelling van ambtenaren voor de re- geeringsbureaux te Memel. PATOLOP ALKMAAR TKL «MM Brillen Hrlletur. - Brilmonturen UI. «ra ZriMglamn BrUreparauea Ktectriacn. 81yp«nj Zak.ch.ren Nagelwheren - verhen^M-fiarra Eakmeemn - Scheermnaaizi ailetto-apparetea Blljpapparaten - Gehoorapparaten Caauleo ZIEKEN FONDSLEVEBANCIEK WARSCHAU. 30 Dec. (P.A.T.) Alexander. Kardinaal Kakowakl, Aartsbiascnop van War schau, is vanavond op aeven en zeventlg- Iprigen leeftijd overleden. Kardinaal Kakowakl bekleedde sedert 1*13 de Aartat4sachoppelljke waardigheid. Gedurende den wereldoorlog werd hjj lid van den regentachaparaad van het Ko ninkrijk Polen. In 1919 werd hij tot Kardinaal benoemd, en tn hetaelfde jaar beeft de overleden prelaat Achille Ratu, den tegenwoordlgen Paua, tot Aartabiaachop gewijd. Omdat de totale tonnage van de Duitsche vloot voor alle kategorleën volgens het En gelachDuitsche viootverdrag beperkt blijft tol 35 pCL van de totale Britsche vloottonnage, zal er een aanpassing moeten geschieden in de Duitsche kategorleën naast de duikbooten. Met medeweten en goedkeuring van Duitsch land is het Duitsche voornemen medegedeeld aan de andere mogendheden, die het Londen- sche viootverdrag en de bilaterale overeenkom sten, die uit dat verdrag voortvloeien, onder- teekend hebben. BUREAUX: ALKMAAR. Hoi 4. Telefoon 45» en 4220 DEN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771 HOORN Koepoortsweg 94, Telefoon 412 SCHAGEN. Motenstraat 52. Telefoon tl. ABONNEMENTSPRIJS: Mot Inbogrlp wan gratis ongevsllanvarzwke- rtng: voor Alkmaar ft.— pos kwartaal of 15 cents por weak, voor button Alkmaar 2 50 por kwartaal of 20 cent* per «reek. Uhg. N. V. Drukk. De Spaamostad - Haarlem ROME. 30 Dec. (Saatanl). Uit AlezandrH wordt aan de Maden getneM. dat da diiectle dar Suez-ksmaalmaatachapptj dreigt de Italiaanse ha employe’s en maaae te ontslaan, als de aanvallen In de pers envan Itallaansche kringen in Egypte tegen deze maatschappij niet gestaakt worden. Dezelfde bedreiging is door de gaa- en electriciteltamaatecbapplj te Alexandri* en Cairo, welke tn hoofdsaak door Franschrn wor den geleld, tot de in baar dienst zijnde Itall- aansebo arbeiders gericht. De ItaUaanacbe Ma den spreken In dit verband van chantagepo gingen. De „Giornale dTlalla” wijst op een artikel in de „France Militaire”, bet orgaan van de na tionalistische Fransche militaire kringer waar in verklaard wordt, dat In ee.i conferentie over territoriale eischen,ook Frankrijk tegenover Italië wenschen zou kunnen doen gelden, en wel de vereenlging van Sardinië met Corsica de annexatie of ontwapertkig van het eiland Pantellaria (dat tegenhver Tunis ligt) en ten slotte de demilitarlsatie van da straat van Mes sina. De Giornale wUat erop, dat Sardtnl* nooit Fransch geweest is en dat daar ook nimmer een taal is gesproken, die op Fransch HJks. Nooit hebben zich in de geschiedenis van Sardinië oorlogen voorgedaan tegea de souvereüutett van Italië, terwijl herinnerd kan worden aan tal van opstanden op Corsica tegen Frankrijk. Wat Pantellaria betreft, verklaart bet blad, dat dit versterkt is zonder dat Italië rich tot net tegen deel verbonden had en wei om oen teaenwteM te vormen tegen de versterking van Blserte. da* Frankrijk versterkt beeft In strijd met het In ternationale accoord van 1931. Op den derden elsch. aldus het blad, behoeft zelfs n4et eena te worden ingegaan. Het is, aoo vervolgt de Giornale dan. allaa- sins duidelijk, dat hier sprake is van een po ging om verwarring in de situatie te brengen, doch het is niet duidelijk, af dit geschiedt me* het doel te provoceeren, dan wel om een vraag stuk belachelijk te maken, dat daarentegen be- handeld moet worden in oen geest van loyauteit ten aanrien van de onderteekende en niet na- cekomen pacten. s, om dit op de eerste plaats te noemen, onze bewapening ver genoeg gevorderd en wordt zij in voldoenden omvang en tempo voortgezet, om een kritisch Jaar, weliswaar niet met gerustheid wie zou dat kunnen? maar met geruste verant woordelijkheid In te gaan? WIJ meenen, dat op dit punt ernstige bezinning nog niet overbodig is en dat alle zeilen moeten wor den bijgezet. Aan de verdediging van ons nationaal bestaan denken wij, door vele gelukkige vredesjaren verwend, nog altijd al te onwillig en Al te voorwaardelijk. De enorme spanning, waarin de wereld ver-' keert, eischt echter een even groote span ning van parate kracht en nationaal be wustzijn binnen onze grenzen, wil de leegte den storm niet aanzuigen. Geen ijver ia te groot, geen'offer te zwaar, geen spanning te strak waar het geldt, als natie onszelf te blijven In diplomatieke kringen te Washington wordt vernomen, dat de mlllionnair George MacDo nald, een katholiek, voorzitter zal zijn der com missie, welke belast is met het bijeenbrengen, bij openbare inschrijving, van <00.000 dollar, noo dig voor het vervoer en de bewerking van het voor Spanje bestemde graan. In de volgende zes maanden zal voor een bedrag van 2.400.000 dollar aan levensmiddelen naar Spanje worden gezonden, waarvan 80 pro cent bestemd ts voor het door de regeering be zette gebied. Reuter meldt, dat het meel door de marine- commissle der Vereenigde Staten vrlf van las ten naar Spanje zal worden vervoerd. BARCELONA, 30 Dec. (Reuter) De re- geerlngstroepen hebben vanmorgen een krachtlgen tegenaanval ontketend ten Zui den van Lerlda. Zjj bedreigen de achter hoede der Italiaansche divisies, die thans Blancas Borjas aanvallen. De tegenaanval werd geopend om half elf en Ingezet in een richting parallel met de Segre. Uit Gibraltar wordt bericht, dat volgens een officieele mededeeling 'inzake den strijd van fle „José Luis Dies" hedenochtend vier opvarenden zijn gesneuveld, terwijl elf werden gewond. Van de gewonden is later een In het hospitaal ovsr- leden. De kapitein en de bemanning van den torpedojager zijn aan boord van de sleepboot Rambler aan wal gebracht; zU zijn ondergfl- bracht in de kazerne, wast zij worden bewaakt. Het schip zal naar de haven van Gibraltar wor den gesleept. Tijdens het gevecht ®|n een aantal granaten aan de Oostzijde van de rots van Gibraltar neer gekomen; een Brltsch constabel werd ernstig gewond, drie andere Britten werden licht gé- kwetst. De „José Luis Dies” zal binnenkort, naar Reuter van niet officieele zfjde verneemt, ge ïnterneerd worden te Gibraltar. De torpedojager ligt nog steeds aan den grond In de Britsche wateren In Easter Beach. Een wacht van ge wapende Britsche soldaten heeft rich aan boord begeven en de Britsche manne-sleepboot „Ram bler" bevindt zich bjj het schip. DE PRIJS DER ADVERTENTiEN bgriraogt ct p. rogol; Ingozondon Mododooltogon 40 O. O. BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE Ultvoorlg tarlgf voot advangaron bU aboo- nomont wordt op aanvrega oaamo door onrg Administratie varswokt. wekklng van het zedeHJk besef en streven, de verlevendiging van de waarden en nor men, die onze samenleving moeten be- heerschen, de weer-opstelling te midden Tan ons volk van die goedheid, die het doel van alle menschelijk. dat is zedelijk, streven is. Het woord herbewapening zou bedrieg lijk kunneh zijn, als men zou meenen, dat het zedelijke en geestelijke goed op zijn beurt slechts een wapen zou zijn in den strijd om ons nationaal bestaan. Het is er integendeel de Inzet en het doelwit van; het is dat, wat dien strijd waard maakt, gestreden te worden. Maar het woord „bewapening” duidt zeer goed aan, dat die zedelijke en geestelijke normen en waarden géén ontbeerlljk ver siersel zijn aan den gevel van een natio naal gebouw, maar van eiken menschelU- ken opbouw het noodwendige geraamte vormen •w -- iar deze Inspanning om onszelf te b 1 IJ en moet vergezeld gaan van, ja veronderstelt in zekeren zin een moreele en geestelijke Jnspanning om ons zelf te vernieuwen. De bestaanswil van een volk kan niet slechts de biologi sche beteekenls hebben van zichzelf te handhaven in den strijd om het stoffelijk bestaan. Het is een zedelljke wil, die op een zedelijke hoogte en zuiverheid van dat bestaan gericht is. En zulk een zedelijk streven kan er niet mee volstaan, dat wij onszelf willen blijven. Eerder zou men bet tegendeel kunnen zeggen, want zelfvol daanheid zou juist de zedelljke wilsinspan- ning neerslaan, die op het volstrekt goede gericht is. Daarin ligt juist, zoo moge terloops op gemerkt zijn, de zedelijke onvruchtbaar heid van een rasslsme, dat bloed en af- 'stamming in de plaats van het zedelijk goede stelt, dus een biologische eigenschap, waarop men zich al of niet kan verhoo- vaardlgen, maar die een geschenk van de natuur is, in de plaats van een zedelijk ideaal, dat de nederigheid van het streven geeft, maar ook den wil tot de edelste in spanning aantrekt. Naast de defensie is aldus de geestelijke herbewapening een moreele noodzaak voor ons nationaal bestaan. Zij is de op- GIBRALTAR, 3 Dec. (Reuter). Van den republlkeinschen torpedojager Joaé Luis Dlez, welke in den afgeloopen nacht op ongeveer 50 meter uit de kust aan den grond raakte, werden zeven opvarenden dood en elf gewond aan wal gebracht. DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd o» Aan geboden, geplast** onder de Omfosose rubriek 10 e* oe' 'egel. Nadat bet schip de haven van Gibraltar had verlaten, werd het beschoten uit de batterijen van Ceuta en het scheepsgeschut van oorlogs bodems van Franco. Vannacht om kwart voor eéu was de José Luis Dlez uit Gibraltar ver trokken. waar het gerepareerd was na den see- slag, welke rich In den afgeloopen zomer had algespeeld. Het verluidt, dat de Joaé voor hy op het strand werd gedreven een schip der rechtochen, de Jupiter, heeft geramd. Men gelooft, dat de Jupiter gezonken is. Twee huizen werden door bomscherven ge troffen, terwijl enkele bewoners wonden op liepen. Vernomen wordt, dat de José Luiz Dlez mid scheeps getroffen is. Vooral de machinekamer heeft schade geleden. Volgens berichten uit Madrid hebben batte rijen der rechtse he troepen gisteravond om half elf een kwartier lang de hoofdstad gebombar deerd. Om elf uur werd het bombardement hervat. Door een en ander is in totaal een ver- hocglng van artikel 1* met 735.000 nood- takeiyk. Ten gevolge van de belangrijke uitbrei ding van de orders voor geschut en muni tie en het opvoeren van het tempo van aanmaak is het op de begroeting 193S toe- gestane bedrag voor de aanschaffing van de benoodlgde nieuwe werktuigen en instal laties ontoereikend. Een verhoogtng van het bij artikel 1* beschikbaar gestelde bedrag met ƒ700.000 wordt hiervoor noodig geacht. Tegenover de verhoogtng der uitgaven wordt artikel 3* (ontvangsten) verhoogd met 1435.000. waardoor de raming van de uitgaven en de ontvangsten gelijk blijft. f X "T T- *J schrijven negentlenhonderd- negen-en-dertig. Verandert er iets op het oogenblik, dat de wijzer op twaalf springt? Een nieuw jaar, verschilt het van het oude? Onze uren en jaren zijn slechts als slagen in stroomend water, dat njet anders is aan den éénen dan aan den anderen kant van hun snel verwischt spoor. Nieuw is het jaar alleen voor men- ■chen, die weliswaar met hun stoffelijk bestaan in den stroom van het verganke- Hjke zijn opgenomen, maar die hun gees telijk leven altijd opnieuw beginnen. Elk oogenblik, niet aljeen een bepaalde datum van den kalender, is voor den geest een begin. Maar de wisseling van het jaar met haar vermaan van vergankelijkheid, met haar rhythmischen merkslag in den vagen stroom des tljds, met haar rekenkundige maat van het onberekenbare leven, is tel kens óók voor den geest een bijzondere ge legenheid tot bezinning en een spoorslag tot vernieuwing. Wij schrijven 1939. Sommige teekenen schijnen erop te wijzen, dat het nieuwe Jaar wellicht een kritisch hoogtepunt zal bren gen in de politieke spanningen, die ons werelddeel en bijna de gansche wereld ver vullen, dat het een Jaar van bijzondere be proeving zal kunnen zijn. Zijn wij als volk voor zulk een beproeving gereed ien M* en. Jd* l)u M Sydney is geteisterd door een tornado, welke een schade van 600.000 dollar veroorzaakte, De schepen in de haven hadden het zwaar te verantwoorden Het verluidt, dat de Britsche deleggtle tot taak heeft inlichtingen in te winnen ten aanzien van den aard der omstandig heden, die de Duitsche regeering tot de meenlng gebracht hebben, dat het noodza kelijk is den bouw van Duitsche onder zeeërs te vergrooten. 'Duitschland gaat zijn onderzeevloot be langrijk uitbreiden. m m i «i Stand op Zaterdag 1* aur vsa. 153.1 Vecige stand

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 1