AMERIKA WIL LEIDEN
Toekomst der mijnstree
mijnen?
7
„Verhuizing” der
WEST-FRIESLAMD
tl
FIRMA GEBR.HAGE - JEUOJE 36 - HOORN
FIRMA B. HARING - WONINGINRICHTING
D. FELLER - NIEUWE NOORD 66 - HOORN
M.NOOIJ- TURFHAVEN 24 -HOORN
MACHINEFABRIEK „PATENT SCHOOF”
I
ging
HEERLEN ALS CENTRUM
DE DREIGING VAN HET
ISOLATIONNISME
F
aarom Eden naar de
Ver. Staten
ZATERDAG 31 DECEMBER 1938
F
BRINK EN KEET
-•HOORN
JEVRINK EXPEDITIE
HOORN-ROTTERDAM
COR VAN STRAATEN'S
Finis Comediae
STOOMVAARTLIJNEN
V
Aanbestedingen
ZALIG NIEUWJAAR
1
C.KOK
VEEMARKT 13
HOORN
Tat 1M
J
ar
n
J. D. THIE vJi, O. de Hart,
Café Central
Veemarkt
GROSSIERS
1
Eerste ItaUaaussche Terrauo- en Kunststeenbedr^f
F. COLAUTO HOORN
P. f. Wesierdijk 38-40
Grsuiietwerken - Houtgraniei Beien Emaille
HOORNSCHE BOUWMATERIALEN-HANDEL
P.f. Bouwmaterialen, Beionfabriek, Kalkbranderij
KLEINE NOORD 38-39-nO HOORN
BILJARTHANDEL
AMSTELBIEREN, LIMONADES, WIJNEN, LIKEUREN
P. f. DUBBELE BUURT 12 - HOORN
Onze beste wenschen voor 1939
N.V. TRIO HOORN TEL. 1 SS
Kunstmest Turfsirooisel Tuinbon wartikelen
Electr. SdieenreparaMe-lnr. Nieuwe Noord 4A, Hoorn
-GELUKKIG NIEUWJAAR
Nil
te
willen
zijn
nu
beschi
betrekkingen
die
tei
te Genu*
7
j
p. f.
p. t.
leur,
P- f-
p. f.
TT
M. b. t-
S. N.
G. N.
p. f.
PX
G. N.
Hoprnsche Electr. Koek- en
p. f.
P- t.
Z. N
p. t.
ml
P. t.
p. f.
P. f.
p. f.
PX
Z. N.
p. f.
Gouw 32
-
Z. N.
I
p. f.
P t.
ZK.
Rk'
HART OO.
/X-
::T-
de
«Ui
BLOEMENMAGAZIJN
JOH. RAMKEMA
Turfhaven 46
B. SCHERMER EN ZOON
Hoorn
SIGAREN- EN TABAKSFABRIEK
DE KROOT,
Kleine Noord 1,
G. BOX en Eehtgenoote -
Zadelmakerij en Rijwielstalling
Kleine Noord
G. TIMMERMAN
Grossier tn Boter. Kaas en Eieren
Breed 30 Hoorn
O. SPAANS
Nieuwland 16
Hoorn.
W. TAP
Metselaar
Tweeboomlaan 43
A. VAN B
Hotel De D
Hoorn
F. JAGER
vJt. GrosslerderU Jan Molenaar,
wenscht zijn cllënteele een
GELUKKIG NIEUWJAAR
Drogisterij en Fotohandel
De Eenhoorn
JOH. VAN BERKEL
Nleuwsteeg Hoorn
DROGISTERIJ
DE VERGULDE VIJZEL
vj». J. Groot Chrzn.
Gedempte Turfhaven 43, Hoorn
PX
TH. DIJKMAN,
Schilder en Behanger»
Nieuwland 32
Aan vrienden en begunstigers een
gelukkig voorspoedig Nieuwjaar toe-
gewenscht. A. KNIP,, Bakker!)
„De Toekomst”, Keern 39, Hoorn.
P. J. DE GIT
A. O- DE GIT—HONIG
Tweeboomlaan 7
U>E KEIZERSKROON"
NIC. DE BOER
en Eehtgenoote
L ZWAREKANT
Rijwielhandel
Groote Oost 99
Breed 30
Ges. Bierlaagh
N. en A. VERBERNE
Luxe Bakkerij, Ged. Turfhaven 56.
’t Devies voor 1939
Eet Brood en Banket van Verberne.
p. f.
N. HARDER,
Schilder
Groote Oost 31
toege-
GEMAN
Gouw IA
Fa. FREMEYER EN WUNA. Hoorn
Handel in Ti
PX.
H. J. OKX,
Oerrltsland 30 Hoorn
Electrlsche smederij en autogeen-
lasscherl).
JONKMANS
BRANDSTOFFENHANDEL N.V.
Pakhulsstr. 16-18 Hoorn
p. f.
C. GROOT
Depot SingermaatschappU,
Gr. Noord, Hoorn
v d OORD
Weet-Friesche Bakkerij
Joh. Meeschaertstr. 11, Hoorn,
te.
WESSEMIUS
Expediteur,
Turfhaven.
JN. VEERMAN
en Eehtgenoote
Berkh.weg Hoorn.
cllënteele een voorspoedig nuzlkaal
1939.
J. GROOT
Electrlsche Smederij
Nieuwland 12
■I
P. KWANTE8 en Eehtgenoote
Café „Hoornsch Veerhuis"
Dubbele Buurt 33
Merope
Ariadne. a„
a.. Ar-
W (■!■,»-
Mlddl.
Ka
lt VAN KLEEF
Brandstoffenhandel
Vfechmarkt 5. Telef. 341.
P- f
CAFÉ JAN PIETERSZ. OOEN
Veemarkt 17
J. O. RUS
BATA
wenscht zUn cllënteele sen Gelukkig
en Voorspoedig 1939.
HOTEL GEEL
Kleine Noord Hoorn
P- X
Fa. ME8CHER EN VAN WEES
Handel tn Boter en Kaas
Z. N.
D. rijk* dient te handelen els de
I rentmeester van God.
TH. BLOEM
Groenten- en Fruithandel
Nieuwland 10 Hoorn
Z. N.
N SCHOENMAKER
Groenten- en Brandstoffenhandel
KI. Noord 31 Hoorn
Z. N.
ROELOF WASSENAAR
MuzleU—Uil,
wenscht zijn leerlingen, vritnden en
D* Nieuwe Eeuw schrijft naar «anteteing
van het verdwijnen van den Plantage-Schouw-
burg te Amsterdam:
De volgende werken zijn door het Provinci
aal Bestuur aanbesteed:
Het driejarig onderhoud van de voormalige
zeewering te Muiderberg, van den voormallgen
Zeedijk tusschen Muiderberg en Naarden en
Banketfabrlek
J. R. WIGMANS en SCHOUTEN
Keern 43a, Hoorn.
HOLLANDS GARAGE
K. MOLENAAR
Keern 33
wenscht geachte cllënteele een
GELUKKIG NIEUWJAAR
W. COVERS
Fourage-handel
Koepoortsweg 113 Hoorn
P X
T. ENGEL en Eehtgenoote
Carrosserlebouw
Keern 3J Hoorn
P- X /-
J. J. PAAUW
M. PAAUW—KOOPMAN
Vleesch-SpekslagerU
Groote Noord 128. Tel.. 206
Z. N.
Fa. S. WAGENMAKER
Drogisterij
Kerkplein 31 Horn
J. VERELL,
Bloemenmagazijn
Nleuwstraat Hom
Voorspoedig Nleuwnar
Aan mijn- geachte clientele en fa
milie eenZalig Nieuwjlar
wenscht. -J. C. JAC
In Goud en Zilver, ‘Go
Hoorn.
Z. N.
G. DE BOER
Timmerman-Aannemer
3e Boomlaan 30
Z. N.
B BAAS VAN DIJK
V lBoek- Papierhandel
Nleuwsteeg 30 Hoorn
P. f. ALKMAAB—BBVKRWISK—HAABIlZM—DEN HAAG
G. W. FROST
Rijwielhandel en Electr. InstaDat.
wenscht ellénteele en kennissen
een VOORSPOEDIG NIEUWJAAR.
Keern Tl.
K O K T A X
H. KRAMER
Ged. Turfhaven 32 Telef. 374
hand terrein aan andere volksschouwbur-
gen Waarschijnlijk heeft ook de afgelegen
ligging hem geen goed gedaan: het is iets
waaronder ook Artis lijdt. In alle geval
finis comoediae. En er gaat weer *n stukje
oud Amsterdam heen. Er is al zooveel heen
gegaan....
P. BOON
Huisschilder en Behanger
Tweeboomlaan 41, Hoorn
P. t.
CAF* DE WITTE ENGEL
Groote Noord Hoom
p. f.
J. F. MAK As..
Gerrltsland 32
Handel in Aardappelen en Groenten
wenscht zijn cllënteele en kennissen
een Gelukkig Nieuwjaar.
J. VERBEEK
Vlachhandel Turfhaven
wenscht zijn geachte begunstigers,
eoowel binnen als bulten de stad,
een Gelukkig Nieuwjaar. j
Aan vrienden en begunstigers een gouw 33
Voorspoedig Jaar. Vleeschhouwerlj
Jb. APPEL
Merenstraat 74 A
Timmerman en Aannemer
HENK HARTOG en Eehtgenoote
In Verkade's Artikelen
wenschen allen een voorspoedig
1939 toe.
Nieuwendam Hoorn
R GROOT,
Ged. Turfhaven 10,
r.-- J en Spekslagerij,
Tel 336, wenscht geachte clWnteele,
vrienden en kennissen een Gelukkig
Nieuwjaar. -
-
namelijk, dat het dringend noodlg was net
Amerikaansche isolatlonnlsme te bestrijden. Eden
nam dus op zich den Amerikanen uiteen te zet
ten, wat Chamberlain trachtte te bereiken en
dat deze^Chamberlain niet onwrikbaa. aan zijn’
ideeén sou vasthouden, maar uit de teleurstel
lingen en hetgeen hij verder ondervonden had,
kon leeren. En hij kon daarginds ook vertellen,
hoe verstandig de Brltsche natie op München
gereageerd had.
Nu moet men slch dezen Eden echter niet
alt ben onschuldlgen herder voorstellen, die
culk een taak op sljn schouders neemt zonder
haar in een grooter verband In te schakelen.
Eden zelde tot zich self: welaan, ik zal Cham
berlain schoonwasachen, wijl Ik een Brltsche
patriot ben. Maar ik zal er tegelijk voor zor
gen, dat het hem moeilijk zal worden gemaakt
in zjjn oude fouten terug te vallen. Wanneer
de angst voor Amerika hem er toe gebracht
heeft juist mjj als zijn verdediger te verkie
zen. dan weet ik. dat men hem via het Witte
Huls sterker kan beïnvloeden dan vla West
minster. Mr. Rooeevelt zal ml) wel begrijpen.
Breed 13-U -s Hoorn
Cllënteele, -vrienden er. bekenden
een Voorspoedig Nieuw aar.
J. v. d. BERQ
Vischhandel,
KuU Hoorn - Tdef. 366.
H. HOUTER
Café West
wenscht sljn vrienden er cllënteele
een Voorspoedig Nieuwjaar.
GARAGE SCHOONHOVEN
West 37-37 Hovm
wenscht zijn geachte cllëiteele een
GELUKKIG NIEUWJAAR
Fa. GEBR. KAREL
Expediteurs,
wenschen hun geachte begunstigers
eer. Zalig Nieuwjaar. l
NIC. MANTE
Dameskapper
Kerkstraat 3 Hoorn
P X
CAFé t HOORNSCHE
KOFFIEHUIS
J C. ATTEVELT,
A. SCHNEIDERS
Kapper
Dubbelebuurt 16 Hoorn
wenscht zijn geachte cllënteele een
Zalig Nieuwjaar. c
CENTRAAL VEERHUIS
TH. WIJNKER
Dubbele-buurt 17
K. REUS Jzn.
Auto- cn
Kleine l^ord te
houdt. Een beteren voorspreker kon Chamber-
lain dus ónmogelijk vinden. Nu te Iemand, die
mijn politiek bestrijdt, nu juist niet de man om
als mijn advocaat op te treden. Doch over het
belangrijkste punt konden Chamberlain en
Eden het gemakkclljk eens worden. Daarover
dat het dringend noodlg was net
bemerkt, dat niemand anders het tot haar te
vredenheid doet. En dezen Indruk nu heeft
g^elt, als hij de Brltsche Europa-polltiek
De situatie, waarin Engeland daardoor ge
raakt, te niet gemakkelijk te ovarzien. Cham
berlain zocht vriendschappelijke betrekkingen
met het Derde Rijk. Thans, nu hij dit vergeefs
geprobeerd heeft, wil hjj de Brltsch-Dultsche
relaties minstens op een voorzichtige correct-,
jheld baseeren. Op zich zou dit met de anders
geaarde houding van het ver weg liggende
Amerika nog heel goed te vereenlgen zijn. Het
kan echter elk oogenbllk niet meer te vereenlgen
zijn, wanneer Dultschland of Italië met nieuwe
wenschen om zijn gebied uit te breiden bij En
geland aankomt. Terwijl Chamberlain nog
steeds bereid zou zijn ze welwillend in over
weging te nemen, te Amerika reeds zoo ver,«
zelfs de overweging alleen al als gevaarlijk te
beschouwen. Het Amerlkaansch parool luidt:
geen duimbreed meer voor de dictators. Een
gedachte, welke heel de Llma-conferentie be-
heerschte, was de Latljnsche staten van Zuld-
Amerika voor totalitaire invloeden te bescher
men.
De Amerikanen hebben het incident-Ickes
geschapen om de Brltsche regeerlng heel dul-
delljk te maken, dat een sterke en vaste hou
ding tegenover de dictators noodzakelijk te, als
men het bondgenootschap van Amerika niet
wil verspelen. Een vaste houding, niet omdat
Amerika oorlogzuchtig te, maar omdat Amerika
er van overtuigd te, dat slechts op deze wijze
de vrede Is verzekerd.
Menig Europeaan zal zulk eeh toestand on*,
behaaglijk vinden. De herinnering, dat Amerika
eens een Brltsche kroonkolonie was,' te nog niet
geheel verdwenen. Zal de oude leeraar zich
door zijn vroegere leerlingen op zijn beurt als
leerling moeten laten behandelen? De Europe
anen zullen er echter goed aan doen, zulke ge-j
voelsoverweglngen te laten rusten. Men moeti
eerlijk tegenover zich zelf zijn. Wanneer een
oude wereld zich zoo slecht gedraagt als del
onze, dan moet zij bljj sljn. wanneer haar uit
een Jongere wereld Tregenereererlde krachten
toestroomen. Zonder veel fantasie kan men
zich voorstellen, dat het avondland heel wat
erger dingen zouden gunnen overkomen, dan
voorbijgaand door Amerika op sleeptouw te wor
den genomen.
Er te weer een stukje ras-echt Oud-
Amsterdam verdwenen: de tnventarte van
den Plantage-Schouwburg la geveild. Flnls
comoediae I
Er zullen toch veel oud-Amsterdam
mers en nog-Amsterdammers zijn, die me
lancholisch zuUen glimlachen bij het lezen
van het bericht. Want als er ooit een stuk
echt oud-Amsterdamsch volksleven ver
dwijnt, dan te het wel de schouwburg In de
Plantage Fransche Laan, die zoo lang de
beroemde namen van Stoel en Spree heeft
gedragen.-
Het Is daar in dien Plantagehoek altijd
een tooneelwljk geweest. Velen stélen zich
nog le schilderachtige ruïne herinneren,
achter het Werthelmparkje, bU den ingang
van de Plantage; de tijd dat de ruïne nog
een bespeelde schouwburg was ligt nog een
heelen tijd verder terug. In de Plantage
Mlddenlaan kreeg je dan eerst - een
schouwburg, die om de keuze der gespeelde
stukken een beruchten naam had, en dan
verderop den Franschen Schouwburg. En
een laan meer naar links, bjj het gebouw
van den Dlamantbewerkersbond, lag de
Grand Guignol van Amsterdam, da^Plan-
tage-schouwburg. Stoel en Spree.
Wat een heerlijke völklsche romantiek
werd daar gepleegd! Wat 'n tranen sljn er
geplengd, wat 'n snikken Ingehouden, hoe
veel geprangde borsten gelucht; wat 71
edele theorieën rijn er donderend toege
juicht; hoe hartverheffend werd er het
kwade altijd bestraft en 7 goede beloond!
En hoe leefde het publiek mee. als de
schurk zijn laaghartig doel bijna had be
reikt en een booze dolk een edele borst bijna
had doorstoken! Het te gebeurd, dat een
opgewonden krljschstem van het balcon af
den held of de heldin een waarschuwing
toegilde, toch achter zich te kijken naar
het aansluipende gevaar
Stukken met klinkende namen en adem-
benemenden Inhoud vierden er triomfen,
soms maandeh lang. De Voddenraper van
Parijs en De Twee Weezen en een heele
reeks dereelHke aantrilpende tragedies von
den er steeds weer 71 sympathiek publiek.
Maar De vijf stuivers van Lavarëde en an
dere werken van dit genre wls»en zich even
zeer te handhaven.
Ik heb dezen emotlevollen tempel der tra
nen slechts éénmaal bezocht. Het was In de
oorlogsjaren en er liep een stuk van een
kapper, wijlen den heer Inte Onsman: een
oorlogsstuk, spelende om een blinden va
der en een in den oorlog blind geschoten
zoon. Het stuk zat heelemaal niet” onver-
dlenstelljk tn elkaar. Het was het debuut
van Enny de Leeuwe. die vandaar naar
Royaards overgtng, en wéér later op een
hooger plan (maar niet véél hooger!) aan
slagen op de traanklieren te gaan plegen
met de „RozenkransEk kwam in dat
oorlogsstuk een bultje voor (merkt u al het
beproefde tooneelrecept?» die In zijn mis
maakt lichaam helaas vergeefs naar de
liefde,van het lieve meisje dong, maar die
des te meer de menschllevende Idealen van
den pacifist tegen den oorlog uitdroeg,
had de stormen van applaus moeten hooren
na zijn bewogen exclamaties; het was een
wonder dat het heele balcon niet tnstortte!
Maar dat zijn nu allemaal tempi passati
De Plantageschouwburg verloor langzamer-
NIC. KALDENBACH
Lederhandel,
Broed
J. DONTJE,
Fruithandel,
Gr. Noord 71 Hoorn
wenscht de geachte cllënteele een
gelukkig en Zalig Nieuwjaar. e
V GARAGE
V. d. LINDEN WINKEL
Veemarkt 30 - Hoorn
wonsdht geachte, cllënteele. een
7 -4*4* GELUKKIG NIEUWJAAR.
J. ZIJLSTRA
In Kaas en Boter
Achterom 10 Hoorn
P t
HANDELSONDERNEMING
k vB. J. Keetbaas A Co.
Achterom 47 Hoorn
k
DAPPER EN HARDER
Mm Steenhouwerij Hoorn
Dët mag men durf en optimisme noemen
Niettegenstaande al de weinig bemoedigende
maren omtrent den matigen levensduur van
ons mijnwezen, tenminste aan den Zuld-Ooat-
rand, onderneemt Heerlen het nog zich in de
kern geheel te vernieuwen. De berichten dien
aangaande, en recente mededeellngen betreffende
aanleg van Peelmjjnen. doen natuurlijk de ge
dachten gaan naar de toekomst van ons kolen-
revler.
Voorbarig mag men deze bezorgdheid niet
heeten. We mogen het nageslacht, met behoor
lijke wetenschap, der komende dingen, niet met
él de gebakken peren laten zitten. Vroeger, tn
den tjjd. dat de koten nog met mandjes er
over ladders uit des aardrijks ingewanden ge
haald werden, kon het gebeuren, dat een
mijnwerker gemoedereerd tegen zijn patroon
zei: .Meneer, de mlln Is leeg.” Mogelljk dat de
baas dan antwoordde: .Jammer, dan moeten
we wat anders gaan beginnen, een handel In
aardappelen of zooiets.” Onze geologen vrij
waren ons voor dergeljjke verrassingen. Vóór
een mijn in exploitatie komt weet men al onge
veer hoe lang ze het uithouden zal, Wgen welk
Jaar men uitgehold fcan raken.
Met vrij groote zekerheid weten we. dat het
binnen tien, vijftien Jaren In de buurt van
Kerkrade ten einde loopt en dat de ondergrond
van Heerlen binnen een halve eeuw ook kaal
begint te worden. Vijftig Jaar Ujkt wel veel,
doch in. de geschiedenis van een stad en een
volk Is het maar een korte spanne tyds. Me
nig „leesjongen" van nu kan als pas gepenslon-
neerd houwer het nog beleven, dat de schach
ten met puin en afvalgesteente volgestort wor
den ert de bokken gesloopt.
Wat moet er dan gebeuren met onze tot ste
den uitgegroeide mijndorpen? Ziedaar een moei
lijk probleem. Men spreekt wel van industria
lisatie der streek van anderen aard, van aan
trekkelijke woongemeente worden, doch dit al
les te erg problematisch. Niettegenstaande de
uiterste moeite verkreeg onze mijnstreek tot
heden geen nevenindustrie van eenige be-
teekenis, terwijl toch groote machten er voor In
de weer zijn geweest. Vooral door bemiddeling
der Stai
jes. wai
doch
goed.
smijnen kwamen er een paar fabrlek-
ap jonge meisjes werk vonden, bij,
beteekent niet meer dan elders. De
zijde ervan is natuurlijk dat er nu In de
Jc iets als arbeidstradltie ontstaat, van an
ti aard dan het ruwe miJhwerk. Overigens
de kansen op nevenindustrie door het tot
standkomen van het Julianakanaal er niet be-
op geworden.
fUverheld met zware transporten, massapro
ducten fabrlceerende, kiest natuurlijk de na
bijheid van goed vaarwater. Nu tracht men af
en toe In Heerlen wel een steekkanaal te ver
krijgen, doch de kansen daarop zijn volmaakt
nul. De mijnen worden Immers te Bom en
Stein, voor den overslag der kolen, goed be
diend en doen aan de actie ervoor niet mee.
Het overige transport wettigt niet de vele ml'-
lioenen, die zulke onderneming vordert.
Langzaam maar niet mlndër zeker komt dus
aan de steenkoolwinning In den Zuid-Oosthoek
een einde. Of juister: ze verhuist Reeds is hel
zwaarte punt der productie naar het Noorden
verplaatst, waar de drie reusachtige Staats
mijnen Emma, Hendrik en Maurits ongeveer de
helft der opbrengst van het bekken voor haar
rekening nemen, terwijl de typische nevenin
dustrie ervan zich om LutteradeGeleen con
centreert.
Vermoedelijk zal evenwel een deel der parti
culiere mijnindustrie, In den loop der jaren,
naar de Peel overgeplaatst worden. In hetzelf
de tempo als er kolehputten In het Zuiden
leegraken. Men kan dan ervaren werkkrachten
overhevelen en voorkomt massale werkloosheid.
Natuurlijk blijven dé administraties der
Pik te
Barslngerhom voor 1*6.384; perceel II; N.V.
Bltumenweg te Utrecht voor t 15.470; perceel
III- A. K Pik te Barslngerhom voor 12.964.
Het onderhoud van de wegen en vaarten tus
schen de zes Noordhollandsche steden, gedu
rende het jaar 1939, in 4 perceelen.
Laagste Inschrijvers: perceel I: Valentljn en
Mol te Monnikendam voor f 15.666; perceel II:
A. K. Pik te Barslngerhom voor 3316; perceel
ITÏ: J Ooms Pzn. te Avenhom voor 4974;
perceel IV: J. Ooms Psn. te Avenhorn voor
f 25.334.
8. MIDDELKOOP
Melk- en Zuivelhandel,
Gravenstraat 40
wenscht zijn geachte cllënteele een
GELUKKIG NIEUWJAAR
grootste concerns voor onafzlenboren tijd nog 1
in Heerlen Honderden mijnbeambten zijn in del
kantoren dezer ondernemingen werkzaam, dochl
hun aantal beteekent niet veel, vergeleden me*|
de ^duizenden arbeiders, dié eenmaal In döel
omgeving geen werk meer zullen vinden, tanJ
gen tjjd wilde men het netelige probleegfl
der toekomst liever niet spreken en wanneaffl
iemand in de krant schrééf wat nu iederead
als onvermijdelijk aanvaardt, haastte men starl
zulk „pessimisme” té dementeeren.
Nu begint men, in sommige gemeenten, esa*;
achterdeur te openen, welke perspectief biedt:
woongemeente blijven Natuurlijk schuilt irv dit
optimisme ook iets goeds, doch overigens maakt j
men zich dienaangaande wat veel illusies. Voor^
zekeren tijd en tot op zekere hoogte kan men
ingezetenen, die door omstandigheden vrij val
buiten de gemeente arbeid moesten aanvaarden,]
aan hun oude woonplaats binden Wordt de af. J
stand tusschen woning ten werk té groot, du
laat deze band spoedig los. Eiken dag langnl
reizen maker in bus of trein vermoeit en de- j
moraliseert; het is niet goed voor de bedrtj«|
ven. die minder goed uitgeruste werkkrachta»]
krijgen, en niet voor de arbeiders zelf, die ver-j
kankeren Men stelle zich van steden der oudaj
mijnstreek als woongemeenten voor een indu-
striecentrum, dat vijftig of meer kilometer ver-1
der gelegen te, dus niets voor. Hoe scherp tn-7
woneratal en wezkgelegentield in naaste omge-j
ving op elkaar reageeren, ondervond men In dn]
voor de mijnstreek afgeloopen crisisjaren bat 1
beet te Heerlen, waar het bevolkingscijfer tot i
beneden de 50000 dook, om zich bij de opleving]
te herstellen
Mogen we.' gezien in het licht van de minder J
rooskleurige verwachtingen, de Heerlenschrj
plannen nu „vermetel vertrouwen” noemenf.J
Toch niet. Vooreerst al niet, omdat we de toe-’
komst niet werkelijk kannen. Er kunnen uit-1
vindingen gedaan worden, die heel de IndusJJ
trieele bedrijvigheid veranderen. Evenmin we-J
ten we welke werkgelegenheden binnen eea
halve eeuw zullen ontstaan. Wat men ondeme- J
men wil voorziet in bestaande behoeften.
Het Raadhuis, dat door een nieuw en ultrg-
modem wordt vervangen, dateert uit de periods 1
toen Heerlen nog, wat wijlen Frans Eren» j
noemde „een deftig dorp" was, toen het zielen
tal maar een tiende van tegenwoordig bedroeg.
Reeds lang waren administratieve diensten in
nabij gelegen hdlzen ondergebracht. Men gaat I
nu de gewenschte eenheid scheppen. Mogeljjk
krijgt Heerlen ook een echten schuilkelder. 5
Daarover zal met het Rijk’ nog wel wat cecor-
respondeerd moeten worden, want vadertje
Staat voelt meer voor schuilloopgraven,
vooral bij Poolwinters aanlokkelijk zijn.
Het nieuwe gemeentehuis komt te liggen
het Raadhuisplein, een open relmte die nu
bedenkeljjjt veel Ujkt op oud-Klondyke of iets S
dergelljks. Van zulke halfbebouwde rommel- «M
terreinen is Heerlen nog wel-voorzienhet zal
goed doen, wil het een aangename woongemeen-
te wezen voor de adspirant Peeihazen van. 1980 H
deze voordien proper vol te metselen
Toen eenmaal de H.E.M.A.-ia-wordlng weg-
getroond was van het Emmaplein, was een door-
braak naar het Raadhuisplein, waar het nieuws
warenhuis geheel vrij liggend zal verrijzen, on- B
vermijdelijk Ook omwille van het nieuwe stad-
huis zelf, dat Inders „achterom*' zou komen
te liggen. Het Raadhuisplein zal men grondig
opknappen, modern bebouwen en als markt
gaan bezigen. Er ontstaat dis een nieuw
centrum van zoo eigentüdsch kankter, dat hier
wellicht het meest moderne stadsbeeld van heel
ons land ontstaat B
Dank zij de offervaardigheid - van enkele
vooraanstaande katholieken worit de aloud* 1
monumentale dorffekerk, nu al schuilgaand*
achter een overdonderend warenhuis in cement
en glas, voor algeheele verduistering achter mo- I
deme architectuur behoed.
Het nieuwe H E M A.-gebouw z«u ze Immers
verder maskeeren dan alreeds h»t geval was.
Wel dreigt er aan de Noordzijde rog het hooger
trekken van V. D„ doch daai is toch niet
veel meer te bederven. De vrij tomende hoek
kan met lage woonhuizen worder afgerond.
Gelijk men ziet, zal Heerlen n binnen een
paar jaar, heel anders en nóg wel moderner
ultzlen. Als koopcentrum gaat het veer aantrek
kelijker worden, wel ten nadeele van Aken,
Slttard en Maastricht.
GARAGE RUTTER
Achterstraat 18 Telef. 353
Modern Materiaal. Billijke prljaen.
Correcte toediening.
Van alle verschijnselen, die uit München
2”^“?dBt ch*"“*rlaln het meest
heeft doen schrikken. Dat was net ontwaken
van het Amerikaansche Isolatlonnlsme De oo-
offerlng van TsJecho-SlowakUe had bü de
Amerikanen zooveel afschuw verwekt, dat zii
,pet dlt met dit Enge-
Land nlet8 “eer U dOen w,lden hebben. Men
herinnert zich, dat een van de voornaamste
Amerikaansche publicisten toen zelfs schreef,
dat de Brltsche Konlng zijn reis over den
Oceian maar liever tot Canada moest beper
ken en de Ver. Staten er maar buiten moest
laten. Nu moet men weten, dat de verwonder
lijke zielerust, waarmee de Brltache
den achterstand in de. eigen luchtbewapenipg
beschouwt, op de stille en nooit uitgesproken
overtuiging berust, dat In geval van nood een
massa-zending Amerikaansche vliegtuigen ze
ker niet zal ultblljven. En daarom moest haar
de springvloed van het nieuwe Isolatlonnlsme in
Amerika juist als een levensgevaar toeschynen.
Anthony Eden is aan de overzijde van den
Oceaan ongetwijfeld populair, misschien, zoo-
als een boosaardig Engclschlhan onlangs zeiae,
wijl Amerika zóó ver weg is, dat men van daar
uit zijn goede woorden reeds voor goede daden
J. URSEM
vJi. D. J. Reek,
Vleesch-Spekslagerlj Gr. Oost 129.
wenscht zijn cllënteele een
VOORSPOEDIG NIEUWJAAR
N.V. HOORNSCHE BOOT
N.V. ReederU „West-Frfesland"
wenschen geachte begunstigers een
Voorspoedig Nieuwjaar
M. KIND
Heeren- en Dameskapper
Appelhaven
Kort na Eden’s thuisreis kwam de rede van
den Amerikaanschen minister van Blnnenland-
sche Zaken, Ickes. HU had reeds vaak onaan
gename dingen over het Derde RUk gezegd,
doch ditmaal bevatte zUn rede een sin, welken
wü uit het Engelsche Reuterberlcht letterlijk
vertalen: ,Mr. Ford en kolonel Lindbergh zUn
niet de eenlgen. die een verachtelUke onder
scheiding accepteerden In een tijd, waarin de
gever van deze onderscheidingen eiken dag als
verloren beschouwt, waarop hU niet een nieuws
misdaad jegens de menschheld kan begaan."
Dat was een rechtstreeksche en ongehoorde
aanval op het Duitsche Staatshoofd en een
Duitsch protest kon dus niet ultblljven. Ickes
nad hem geprovoceerd en Staatssecretaris
Welles was er op voorbereid. ZUn antwoord
bestond hierin, dat hU zich In naam van de
regeerlng en het volk met den heer Ickes soli
dair verklaarde, waardoor de woorden van
Ickes de waarde kregen van een officieels ver
klaring.
De kloof, welke door zoo’n voorval gemaakt
is, Is niet te overbruggen en daar Amerikaan
sche staatslieden geen kinderen zUn. la het
duidelijk, dat zij dit resultaat hebben
bereiken. Met welk^doel? Natuurlijk niet om
huh gal uit te spuwen, maar om daarmede
wereldpolitiek te maken. WU zeggen uitdrukke
lijk wereldpolitiek, niet alleen Amerikaansche
politiek. Roosevelt weet dat er voor het Isola
tlonnlsme, dat hU niet uitvoerbaar acht, slechts
een enkel alternatief bestaat, en wel de we
reldpolitiek. Wanneer een groote mogendheid
zooals Amerika wereldpolitiek voert, dan be
teekent dat op zich nog niet, dat zU overal lei
dend moet optreden. ZU kan overal degenen,
die nauw bij een kwestie zUn betrokken, tn de
voorste rUen laten ageer en. Maar zU moet
dkAr zelf In de voorste rUen treden, waar zU
M. KOOL en Eehtgenoote,
Melkhandel
J. P. Coezutraat 57,
wenschen geachte cllënteele een
GELUKKIG NIEUWJAAR
-2
Prettig loopsn en g*ld be*|Mren dost U In 198» door ons Uw echora-
h*lkken'J L- dr***“’ HMr,n,ol,n bakken 1-40, Ubg!
rvan een bUnonderen oorre^ent)
<5ok In Engeland stonden velen verbaasd
toen de minister van Buitenlandse Zaken
Itord Halifax m het Hoogerhute verklaarde dït’
volkomen particuliere reis van Anthony Eden
naar Amerika geschiedde met de volledige
goedkeuring en toestemming der Brltsche re-
geering. Wanneer een Engelschman naar het
buitenland gaat, behoeft h«, naar men weet
noch de toestemming, noch den eegen van de
autoriteiten. En waarom, zoo vroeg men zich
af, maakte men een uitzondering voor Eden
die toch in de voorste rUen stond van degenen
die de offldeele bultenlandsche politiek bestre
den hebben?
BINNEMtaNDSCHE havbnb
WMUIDEN. aangekomen 39 Dec., Urmajo,
mu. RoVUrdam (voor Zaandam); Megara, tank.
Hamburg: Gateshead, a.. Newcastle; Texaco Hl.
m Rotterdam; Monica, ma., Idem.
30 D«c.. Lena. ma.. Sas van
Rotterdam: Ransel, ma., idem; Aria
Hamburg; Maaskerk. Idem: Alm* Ata.
c ban gel (voor Zaandam); J aar» t room.
Afrika laatst RRotterdam; Agamemnon.
Zee laatst Rotterdam; Uranla, Bremen;
sacbIatan, a.. Leningrad; Aragon. Hamburg:
Ranell*. Antwerpen; Enid Mary. s-. Gools<
Vechtstroom, Huil; Amstelstroom. ma.. Ion-
den.
Vertrokken 29 Dec., Duurawold, ma., Rotter-
dam
30 Dec.: Borasee. e.. HerrenwUïi^papeUa.
Malmo; Felspar, a.. Bly th; Cremon, a„ Konings
bergen; Norma, a.. ChriaUnehamn; Hennle, a
Rotterdam-.
Aangekomen 30 Dec.. Poelau Tello, ma.. Java;
Honteetroom, Londen.
AMSTERDAM, aangekomen 28 DecMegara
Hamburg, ledig. En. Boelen. Ruya en Co; Oates-
head. Newcastle, stukgoed. Handelskade. Verg.
Cargadoorakantoor. A
SO Bee., Monica. Rotterdam, petroleum. Petro
leumhaven. Ruya en Co; tan*. Sas van Gent,
stukgoed. Handelskade, A bees; Merope. Rotter
dem. stukgoed. Surlnamekade, Verg. Cargadoors
kantoor; Ransel. Rotterdam, ledig. Handelskade
Ruys Co; Ariadne. Hamburg, stukgoed. Su-
matrakade. Verg. Cargadoorakantoor; Maaakerk.
Hamburg, stukgoed. Handelskade, Holl. Afrika
Hjn; Jaarstroom, w-Afrika, cacao. Handels
kade. idem; Agamemnon. Mlddl. Zee laatst Rot
terdam. erts. Surlnamekade. Verg. Cargadoors-
kantoor; Uranla. Bremen. ledig. Rietlanden.
Vlnke en Cd; Kaaachlstan. Leningrad, hout. Hout
halen. Oebr. öcheuer; Aragon. Hamburg, ledig.
J. P. Coenhaven. Ned. Steenkolen Hand. MU;
Banella. Houston laatst Antwerpen, gaaolie
Steiger Bat. Petr Mij; Ruya Co; Knld Mary.
Ooole, stukgoed. Handelskade. Gebr. Scheuer;
Vechtstroon-.. Huil, stukgoed. Handelskade. Holl.
Stoomboot MU: Texaco In. Rotterdam. Petroleum
haven. Texaco
MM. NEDERLAND
POELAU BRAS, uitreis. 30 Dec. te Genua
TAJANDOKN. thuisreis. 30 Dec. van Marseille.
CHR. HUYGENS, uitrei*. 29 Dec. van Colombo.
POELAU TELLO. 30 Dec. van Java te Amat
JAN PZ. COKN. thuisreis. 30 Dec. van Genua
POELAU ROEBIAH, thuisreis. 30 Dec. van
Port Said.
TAJANDCWN, thularela. 30 Dac. te Mareellls
TJIKANDI. ultrela, 30 Dec. van Sues.
&INTANG. St Dec. vm. S uur van Java te
Amsterdam verwacht.
POELAU THLO. 30 Dec. n.m. 3 uur van Java
te Amsterdam verwacht.
MM. OCEAAN
ALCYNOU8, Java naar Amsterdam. 30 Dac. van
Port Said.
EURYMEDON. Liverpool naair Java. pare. 38
Dec. Gibraltar.
EURYADKS. Java vla Harre en Londen naar
Amsterdam, was 28 Dec. 10 uur M n.m. 480 mljlan
ZZW van Lands End.
POLTDORU8. Arcst. naar Java. 29 Deo. van
Suea.
HOLLAND—AMERIKA LUN
MAASDAM. 30 Dec. van New Orleans te Botter
dam.
BOSCHDIJK. 88 Dac. van RotterSaaa te New
Orleans.
ZAANDAM. 30 Deo. te Rotterdam, terug van
proeftocht.
ran de voormalige zeewering beoosten Naarden,
gedurende de Jaren 1838, 1940 en 1941, loopend»
ran 1 Januari 1939 tot en met 31 December
1941.
Laagste Inschrijver G. de Gooyer, te Naarden,
voor; In 1939 550, In 1940 f 5TO. in 1941 f 610.
Het onderhoud van de provinciale wegen:
Diemen Weesp—Graveland Hilversum,
Hilversum—Baarn en Hilversum—Vreeland, in
de gemeenten Diemen. Weesp. Weesperkarspel.
Bussum. Hilversum, ’«-Oraveland, en Korten
boef. gedurende het jaar 1939.
Laagste Inschrijvers Oebr. Hogenblrk
Laren voor f 37.793.
Het onderhoud van de provinciale wegen:
Schagende Stolpen, Behagen—Kolhorn, Nle-
dorper-VerlaaU-Schagen, Nledorper-Verlaat—
Aartewoud. Nledorper-Verlaat—Wognum, Koe
dijk—Noordscharwoude—Nledorper-Verlaat, Hul-
gendük—Ursem met zijtak naar Beterhuizen,
Omval—Schermerhorn en Omval—Westgraft-
dUk. gedurende het jaar 1939, In drie
Laagste Inschrijvers: perceel I; A.