i
geenpojjtiek advies?
Optreden tegen extremisme.
I
B
Begroeting
Waterstaat
van
Simplex het ri
POKON
DE JUSTITIE-BEGROOTING
MEDEDEELINGEN IN
ANTWOORDMEMORIE
Uw leven 4650
voor
e
OVERZICHT EERSTE KAMER
Hazepeper zonder haas
G.
Sint Willibrordus-
monument
Een pryavraag uitgeachreven
wi
ff
Uit gesteld tot Donderdag 16 Maart
W
Duitachland
Apothekers-assistentsexamen
EERSTE KAMER
ting
LUCHTBESCHERMINGSACTIE
In de drie noordelijke provinciën
De lasten voor het
mptorverkeer
V
Mr. Baron v. Wijnbergen
zeventig jaar
De heer Ploegmakers
zestig jaar
Nederlandsche pionier
overleden
Minister Steenberghe
op de Leipziger Messe
Radiorede minister
Romme
F. M. baron van Voorat tot
Voorat benoemd
STAATSRAAD RAMBONNET
75 JAAR
VESTIGINGSWET VOOR
ALUMINIUMBEDRIJF
Hartelyke huldiging
burgemeeater van
Geen directe verplichte periodieke
hearing van particuliere
motorrijtuigen
Haarlemmer op zoek naar
in Johanneaburg
van den
Oaa
NIEUWE BURGEMEESTER
VAN OUDER-AMSTEL
Toeapraak over betrekkingen
tuaachen Nederland en
Telegrafische gelukwensch van
Prins Bernhard
Vele bewyzen van belangatelling
DONDERDAG 9 MAART 1939
de ambtenaren het
namens
goud
Men bericht ons uit Kaapstad:
g
mogen
>oorgeschreven
be-
de
de
n
(Van onzen parlementairen redacteur)
DEN HAAG. 8 Maart 1838
w
AMSTERDAM Geslaagd de dames: G. F. J.
Meyerink te Bilthoven en C. Voogd te Oegstgeest
meen werkverruimingsplan, volgens de door hen
daarbij aangegeven richtlijnen.
Onder zeer groote belangstelling heeft de
burgemeester van Oss, de heer J. F. Ploegma
kers. Woensdag zijn zestigsten verjaardag ge
vierd.
Namens den raad en het college van B. en W.
sprak wethouder P. Cremers ten huize van den
burgemeester woorden van gelukwensch tot den
jubilaris, waarna de hoofden van takken van
I. Mgr. dr. v. Oils
■bij hem een por-
baron Van Wijn-
Kon. Besl. van 4 Maart 1939 is met In-
van 1 April benoemd tot burgemeester
Ouder-Amstel: G. F. M. baron
IfilPZIG. 8 Maart (D.N.B.) Ter eere
van den Nederlandschen minister van Eco
nomische Zaken, mr. Steenberghe. die voor
bezoek, dat twee dagen duren zal, in Leipzig
is aangekomen, heeft de Nederlandsche ge
zant. jhr. mr. A. M. van Haersma de With,
een receptie gehouden, waarop de minister
een toespraak hield.
oen
recht
Mmie
nnan
..Hjj (de Kbning) kan aan bijzondere, door
.hem aangewezen commissarissen opdragen de
•larf
imer-
Theo
ormd
bom-
rrilM
op
onder
inach
g M
vroo-
Enge-
lachl
■k.
Don-
volk,
groc-
Par-
X Bescherm U
bijtijd» door
VOOR KAMERPLANTEN
k 25 et V 40 et
eeren
>fd. 4
mon-
U
•ietri,
vaar-
soort,
Gei
ntred,
rente,
k O
scuw,
nunt,
ehed
De nieuwe Burgemeester van Ouderamstel, de
heer G. F. M baron van Voorst tot Voprst Is 9
October 1907 te Groningen geboren en Is thans
volontair ter gemeentesecretarie van Vught.
Bij
gang
der gemeente
van Voorst tot Voorst.
Ter gelegenheid aan zijn zeventigstan
verjaardag is Woensdag aan mr. A. J M.
J. baron van Wijnbergen, voorzitter van
het Curatorium der Katholieke Econo-
nomische Hoogeschool en voorzitter van
het Curatorium der R.K. Leergangen te
Tilburg, door zijn medecuratoren een
portret aangeboden, geschilderd door
Jan van Delft, docent aan de Academie
der R.K. Leergangen. Baron van Wijn
bergen is af geheeld in zijn kwaliteit van
Malteezer Ridder
De toestand van ”s Rijks financiën laat een
vermindering van de overige lasten, welke op het
motorverkeer drukken, niet toe.
Het ligt niet in de bedoeling van den minister
aanstonds een periodieke keuring van motor
rijtuigen. geen autobussen, taxi* of huurauto*
In de belastingvoorstellen van den minister
van Financiën zal worden opgenomen een voor
stel tot afschaffing van de personeele belasting
naar den grondslag motorrijtuigen, waarbij voor
plm. 30 pCt. van de opbrengst dier belasting
compensatie zal worden gezocht In een verhoo-
glng met 1214 pCt. van de motorrü'uigenbelas-
tlng voor de voor personenvervoer ingerichte
motorrijtuigen.
In zijn woning te Linden is dezer dagen over
leden de heer A. B. Giesken, een pionier van
den Rand. HU was hierheen gekomen, omdat
hU in een Nederlandsch dagblad gelezen had.
aldus de ..Rand Daily Mali", dat de wegen van
Johannesburg met goud bestraat waren. HU
was bü zUn aankomst zeer teleurgesteld, toen
hü moest constateerer^ dat de goudstad slechts
een mUnwerkerskamp was.
De heer Giesken was geboren in Haarlem in
1862 Hu kwam te 'voet naar Durban, reisde
per spoor naar Ladysmith en legde de rest te
voet af. Drie weken lang heeft hU geloor>en
om naar Johannesburg te komen, waar hü op
17 Juni 1888 aankwam.
Na zUn- teleurstelling te hebben overwonnen,
begaf hU zich in het bouwbedrUf. TUdens den
oorlog met de Engelschen streed hU aan de zü-
de van de boeren. Daarna vestigde hij zich op
een boerderij te Linden. Deze wordt thans door
zün zoons gedreven.
Woensdag was vice-admiraal J. J. Ram bon net,
oud-min. van Marine en lid van den Raad van
State, 75 jaar geworden. Admiraal Rambonnet
heeft dien dag in den kring van zUn familie
doorgebracht. Bezoekers heeft hij niet ontvan
gen, maar wel zeer vele schriftelUke gelukwen
schen en bloemen.
Prins Bernhard zond uit Zwitserland een tele-
gramtaan den oud-hoofdverkenner der Neder-
Iqjid^lje i padvinders. Verder ontving admiraal
Rambojinet felicitaties van den vice-president
en van de leden van den Raad van State, van
velen uit de padvlndersbeweging uit blnnen-
en buitenland en van tal van vooraanstaande
personen uit het geheele land.
Het nieuwe kanaalgedeelte tusschen Utrecht
en VreeswUk zal vermoedelUk in September van
dit jaar kunnen worden opengesteld, waarna
de scheepvaart tusschen Amsterdam en de Lek
nog slechts te Vreeswijk zal behoeven te schut
ten. Verwacht wordt, dat de verruiming van
het Merwedekanaal tusschen Amsterdam en
Utrecht einde 1942 gereed zal zün.
Van het nieuwe kanaalgedeelte tusschen
Jutphaas en WUk bü Duurstede zal de open
stelling vermoedelUk in de eerste helft van 1943
kunnen geschieden en van het Betuwepand om
streeks einde 1943.
HierbU wordt er op gerekend, dat afschaffing
van de personeele belasting voor motorrUtuigen
een niet onbelangrijke toeneming van het aan
tal personenauto's tot gevolg zal hebben, waar
door reeds een aanzienlUk gedeelte van het ver
lies door vermeerdering van de opbrengst van
andere belastingen (motorrUtuigen be lasting,
benzinebelasting en invoerrechten) zal worden
gedekt.
In aansluiting bü de in de provinciën Fries
land, Groningen en Drenthe op 27 en 28 dezer
te houden verduisteringsoefeningen heeft de de
zer dagen in het leven geroepen interprovinciale
contactcommissie uit de besturen van de drie
noordelUke verbanden van de Nederlandsche
vereenlging voor luchtbescherming besloten tot
het organlaeeren van een propagandaweek voor
de luchtbescherming. Deze week wordt gehouden
20 tot en met 25 Maart, dus vlak voorafgaande
aan de interprovinciale verduisteringsoefening.
De bedoeling is. dat alle bestaande afdeelingen
van de Nederlandsche vereenlging voor Lucht
bescherming in deze week een of meer vergade-
ringen zullen houden ter verspreiding van de
kennis van de zelfbescherming en de bevolking
te wUien op het nut van een goede verduiste-
Iring.
Deze figuur beeft tot dusverre weinig toepas
sing gevonden, doch waarom zou zU niet kun
nen worden toegepast bij de voorbereiding en
de verdediging eener hóóg noodige administra
tieve rechtspraak Prof. Kranenburg wist zelfs
een geschikten candidaat voor het commissaris
schap in deze materie aan te wijzen: Staats
raad Kooien, die het administratieve recht kent
- ën de Kamer!
De katholieke spreker, de beer Mlchiel* van
Kessenich. die den minister verdedigde, ging
op dit denkbeeld niet in Ook de anderen sne
den het niet verder aan. En toch verdient het
wellicht ernstige overweging.
zijnde, verplicht te stellen. Een andere vraag
is, in hoeverre bevorderd kan worden, dat auto
bezitters hun voertuigen vrijwillig aan een
periodieke keuring doen onderwerpen. Deze
vraag is in onderzoek.
De regeeringspersdlenst deelt het volgende
mede:
De radiorede van den minister van Sociale
Zaken over het onderwerp „De organisatie der
geestelijke en llchamelüke ontwikkeling van
werkloozèn ter vervanging van het zgn. stem
pelen", welke is aangekondigd tegen he
denavond 7.15 uur, kan wegens verhin
dering niet doorgaan en is uitgesteld tot
Donderdag 18 Maart as. des avonds te 7.15 uur
BlUkens de memorie van antwoord aan
Eerste Kamer Inzake de begroeting van Water
staat voor 1939, de begrootlng van het Ver-
keersfonds voor 1939 en de begrootlng van de
StaatsmUnen in Limburg voor 1939 kan de mi
nister niet volledig ingaan op het betoog der
leden, die net wenschelUk zouden vinden, dat
oe regeerlng zou doen samenstellen een alge-
In bet Staatsblad is verschenen een Konink-
lük Besluit van 17 Februari, waarin bü alge-
meenen maatregel van bestuur wordt bepaald,
dat een aluminium-, wals-, pers- en trekbedrUf
zonder daartoe ingevolge deze wet verkregen
vergunning niet zal mogen worden: a. geves
tigd; b. uitgebreid, dan wel uitgebreid boven
een bü dien maatregel vast te stellen grens.
Ministers bU het behandelen van die voorste.len
(zün wetsvoorstellen) in de vergaderingen der
Staten-Generaal bü te staan".
gemeentedienst
woord voerden.
Voorts kwam de reguliere en seculiere gees
telijkheid den jarigen burgemeester haar ge
lukwenschen aanbieden. terwUl d*. mr. F
Boenders als vertegenwoordiger van de Ned
Here. Gemeente kwam.
Ook werd de burgemeester gehuldigd namens
de Kamer van Koophandel en Fabrieken te
's-Hertogenbosch. den Dijkstoel van het water
schap Maaskant en vele vereenlgingen en cor
poraties uit Oss en omgeving, alsmede door de
directie van de firma's Zwanenberg, gebr. v. d.
Bergh. Hartog en Organon en vele persoonlijke
vrienden.
In de avonduren brachten de inwoners van
Oss den burgemeester een serenade, waaraan
twee plaatselUke muziekvereenlgingen mede
werking verleenden. De voorzitter van de ver
eenlging ..Ons Belang" sprak den heer Ploeg
makers toe. waarop de burgemeester op harte-
lUke wUze antwoordde.
De burgemeester mocht in den loop van den
dag vele schriftelUke gelukwenschen ontvan
gen. zoowel uit Oss als ver daar bulten, terwul
hem ook vele bloemstukken werden aangebo
den.
De soclaal-democraat mr. In t Veld heeft
het nog opgenomen voor den Neo-Malthusiaan
schen Bond. HU vreesde, dat de Minister zich
op het standpunt zou stellen, dat de doelstel
lingen van dezen Pond strijden tegen de goede
zeden. En dat doen zU niet! Een voor een
academisch gevormd man tamelük zonderlinge
redeneerlng moest dienen ofn dit waar te ma
ken. Vooreerst moest men het begrip goede
zeden niet afmeten naar de beginselen, zooals
oe katholieken doen, maar naar de ..volksover
tuiging". Met andere woorden: als men den
Neo-Malthusiaanschen Bond maar rustig pro
paganda laat maken, zóó. dat hü ..het volk"
overtuigt, is zün actie sowieso synoniem met
de actie voor „goede zeden" Vervolgens: de
Neo-Malthusiaansche Bond Uvert voor de re
geling van het kindertal, voor het kleine gezin
en wat is daaraan onzedelUk? Onzin! Het
verzet tegen den Neo-Malthusiaanschen Bond
komt niet voort uit de liefde voor het groote
gezin dat is een kwestie op zich maar
uit afkeer tegen de door dezen Bond aanbe
volen middelen tot kinderbeperking. Voor
menschen met beginselen heiligt het doel de
middetysn nog altijd niet. En al gaat men vol
komen accoord met de uitspraak van den heer
In t Veld, dat de ouders verantwoorde'Ukheid
moeten toonen in het aantal kinderen, dat zü
het leven schenken, dan nóg blüft het een
andere kwestie of men de Neo-Malthusiaan
sche middelen daartoe zedelUk geoorloofd acht.
En op dat punt staat de volksovertuiging
niet ver af van de katholieke opvatting, die
deze''middelen verwerpt als een denatareering
van het huwelUk.
Arme sociaal-democratle, als zaj over zulke
advocaten beschikt. Zjj heeft het tóch "al zoo
hard te verantwoorden in de wereld; en dan
nog geen kinderen meer! Waar bleef een pro
test van den oud-A. J. C.-leider Vorrink tegen
zulk een ondermUnen van de toekomst zijner
partü en van zün nog steeds zoo geliefde so-
clallstische jeugd waarvan een deel toch
naar den smaak van zün partijgenoot beter*
niet ter wereld had kunnen komen?
bevoordeeling van partij ot groep en tot
schade van de gemeenschap, die elke partü
en groep heeft te dienen. De politieke par
tijen en hun politiek beantwoorden niet
altijd aan de eischen, welke daaraan uit op
rechte zuivef Nederlandsche, slechts het al
gemeen belang op het oog hebbende over
wegingen moeten worden gesteld, maar dat
moet men aan die partijen en niet aan het
partijstelsel als zoodanig verwUten. Wat „de
Waag” zoo wiel willend is als natuurlUk zeer
wel mogelUk te veronderstellen, nl. dat op
de candidatenlUsten goede Nederlanders
voorkomen, weten wU zeker, even zeker als
w|j weten, dat deze candidaten juist gesteld
rijn, omdat zij goede Nederlanders zijn, die
terwille van het redeluke partij- en groeps
belang niet het algemeen belang uit het oog
•zullen verliezen. Geen partij, en groepsbe
lang kan doelmatig gediend worden ten
koste van de gemeenschap, want wie af
breuk doet aan de gemeenschap, benadeelt
zichzelf, daar hu deel van die gemeenschap
uitmaakt. Dit inzicht moge dan al niet zoo
diep in alle partU-politici en politieke par-
tuen zjjn doorgedrongen als wel te wenschen
ware, dat het dieper doordringen kan en
ook bezig is dieper door te dringen, staat
vast. Van het negatieve standpunt, dat „de
Waag” ten aanzien van de als het ware vleze
politiek meent te moeten innemen, wordt
niets bereikt. Dit negativisme stelt een vrij
wel inhoudlooze. wazige en onbestemde
volkseenheidsillusie boven de werkelukheid,
terw’Ul er in de werkelukheid opbouwend en
verbeterend werk moet worden verricht.
Op ons katholieken, die'aan het openbare
nationale leven hebben mede te bouwen op
den onveranderluken en voor geheel het
menschdom geldenden grondslag van Gods
wil en wet in een geest van naastenliefde
en rechtvaardigheid, rust de dure plicht bU
de komende verkiezingen die candidaten te
kiezen, die onze beginselen huldigen en
naar best vermogen in practük willen bren
gen tot heil van de gansche nationale ge
meenschap en in overeenstemming met het
devies van onze geëerbiedigde Koningin:'
Christus vóór alles. Voor oogen hebbende,
dat'de grootst mogelUke politieke eenheid
der katholieken niet alleen voor het katho
licisme en de Kerk, maar ook voor geheel
het land van het allerhoogste belang is, moe
ten wU ter stembus gaan en onze stem
uitbrengen in het besef, dat een zekere par
tij-discipline onontbeerlUk is en wel eens
een offer kan en mag vragen van ons meest
eigen en persoonlUke, niet altüd onbeperkte
inzicht, terwUl wU van den anderen kant
vertrouwen, dat de partU bü haar
candidaatstelllng en advies zich door geen
andere motieven laat leiden dan die, welke
uitsluitend toorgeschieven worden door
haar hoogen plicht en groote verantwoorde
lijkheid tegenover God en de natie.
Naar wU vernemen wordt door het bestuur
van den Algemeenen Nederlandschen Katho
liekendag een prüsvraag uitgeschreven, om te
komen tot een goed ontwerp voor het Sint
Wlllibrbrdusmonument, dat zal worden opge
richt op de Mariaplaats te Utrecht. Met name
zUn tot deelname uitgenoodlgd de beeldhou
wers Albert Termote en Charles Vos, doch ook
voor andere kunstenaars staat de deelname
open. Het monument zal maximaal 22.000
gulden mogen kosten.
Overigens blaakte de heer van Vessem niet
van sympathie en vertrouwen jegens minister
Goeeling. Hoe graag hU ook met het oog op
de verkiezingen den bonten Oss van stal had
gehaald, hü hield zich aan het verzoek van
den voorzitter om de behandeling van deze
zaak uit te stellen tot dat de Tweede Kamer
de desbetreffende nota had besproken. De op
merking moest hem alleen van het hart, dat
een Justitie-begrooting zonder Oss veel had
van hazepeper zonder haas.
Merkwaardig alleen; uitgerekend deze afge
vaardigde protesteerde tegen een artikel in een
politieblad, waarin werd geschreven, dat de po
litie de bevoegdheid moet hebben om in bepaal
de gevallen er op te slaan. Dat mag nooit, vond
de heer V. Vessem. Staat er in de nota over
Oss niet iets over een man, die vol blauwe
plekken op zUn rug uit de Marechaussee
kazerne kwam?
Maar goed: géén Oss toch crltiek.
Prof. Kranenburg had heel wat op het beleid
van mr. Goceling aan te merken De bewinds
man is voortvarend in het aanpakken van de
gevolgen eener ontoereikende wetsredactie, doch
den weg der herziening dezer redactie bewandelt
hU niet. Is hü met werk overladen, laat hu dan
gebruik maken van de bevoegdheid, aan de
Kroon gegeven in artikel 113 van de Grond
wet, waar dit zegt:
an verschillende lezers heeft het wtek-
blad „De Waag" de vraag ontvangen.
V hoe zü bü de komende verkiezingen moe
ten kiezen om door middel van de stembus de
ideeën, welke het lentegroene blad verkon
digt, tot hun verwezenlüking nader te bren
gen. Begrijpelük is deze vraag wel, want öe
ideeën, welke „De Waag” pleegt te verkondi
gen, zün doorgaans zoo vaag en ongrijpbaar,
dat de lezers er niet veel houvast aan kun
nen, hebben. De redactie van „De Waag" zit
echter met deze vragen, waarop zU graag
•en afdoend antwoord zou willen geven, let-
«Ut verlegen, ook al tracht zu zich niet zon
der een zekere waardeerbare handigheid van
deze vragende lezers af te maken op een
oogenschünlük boven alle minderwaardige
partü-pobtiek staande wuze. De redactie
antwoordt nJ.: WU adviseeren niet! WU
kunnen het niet. En wel om de vólgende
redenen
Ten aanzien van de verbetering van óen
Gelderschen IJssel mocht de minister er reeds
op wUzen, dat de Economische Raad terzake
advies heeft uitgebracht, dat voor de kanali
satie gunstig mag heeten.
Indien tot kanalisatie van den Gelderschen
IJssel wordt besloten, past in het kanalisatie-
plan een stuwcomplex in een bochtafsnUding
van de rivier bü Doesburg. De vaste brug bü
Doesburg zal dan over de nieuwe bedding van
de rivier komen te liggen, terwül in de tegen
woordige bedding een dam zal kunnen worden
gelegd, waarover de weg kan worden heenge
voerd. Intusschen is het overleg over deze ka-
nalisatieplannen nog niet geëindigd. x
„Het wonderlüke van den legalen strijd
voor een ware volksgemeenschap (waarin
de Staat alle belangen overgrijpende
door zün regeerlng Uitsluitend het gemeen-
schappelüke belang heeft te dienen; is om
te beginnen dat men zich.... partU moet
stellen.
Als er moet worden gekozen, en dat be
hoort volgens onzen gedachtengang zeker
bet geval te zijn, want ook wü willen een
democratische regeerlng. berustende op den
volkswil, en geen ouderwetsche autocratie of
despotic, dan wenschen wü voor onze verte
genwoordiging de beste Nederlanders te kie
zen. Niet de beste, d.wr. de handigste partij
politici, de menschen met de slimste belof
ten, met den grootsten mond, de stevigste
connecties. Nu is het natuurlUk zeer wel
tnogelük. dat op de candidaten-lüsten goede
Nederlanders voorkomen, maar in elk geval
zijn zü niet daarom tot candidaat uitverko
ren en, wat nog belangrijken is, op hen
■temmende geven wü onze stem niet aan
den vertegenwoordigenden Nederlander,
maar aan zün partü-
In het algemeen gesproken is het zoo, dat
bet partü-mechanisme, hoewel onder zijn
leden een zekere selectie uitoefenende, juist
hen, die het landsbelang in zün volledigheid-
wenschen te erkennen, verre van de verkies
baarheid houdt.
Neemt nu eens aan Mat „De Waag" aan
politiek ging doen, dat de „Waagvereeni-
ging" büv. het karakter kreeg van een partü
of dat wü een nationale partü wLs de ver-
kieslijkste voor den stembusstrijd zouden
erkennen dan werd het slechte partüstel-
sel hierdoor slechts opgelapt. Ons doel is,
het op te heffen: wel te begrijpen: naar een
booger doel.
Zeiden wij, dat de legale strijd om te be
ginnen dit wonderlüke vertoont, dat men
zich ten bate van de volkseenheid partü zou
moeten stellen hetgeen dan een onover-
komelük bezwaar lijkt zoowil dat niet
be tee kenen, dat de partüdemocratie aan
haar tegenstanders geen gelegenheid biedt
om haar door middel van de-stembus te
overwinnen!*
De kiezer kan ook blanco stemmen. Het
is een slappe methode, zoo het al een me
thode mag worden genoemd thans. Heeft
eenmaal 'de gedachte der volkseenheid, niet
het üdele geluid dat vrijwel alle partüen
thans laten weerklinken, maar het begrip,
ingang gevonden, dan zal de massale ont
houding als een overweldigende motie van
wantrouwen in het regeeripgssysteem gel
den. Dan is de verkiezing overgegaan in een
referendum, de ware volksstemming!
Thans is daar nog geen kans op. De par
tüen zün zoo goed en zoo kwaad als dat ging
opgelapt, vooral omdat nationale bewegin
gen zich in den partijstrijd hebben gemengd,
ook omdat het volksgevoel tot de eenheid
drijft. Voorloopig voldoen zü in hun gemo
derniseerde gedaante de kiezers weer. Maar
Me gelooft dat het zoo nog zeker wel een
jaar of tien, twintig kan voortduren, vergist
rich. De ellende onzer kleine boeren, de
werkloosheid, de stagnatie onzer bedrijven
al deze slechts schijnbaar materialistische
kwalen welke ons volk naar ondergang en
slavemü beide voeren, kunnen alleen wor
den genezen door een krachtige regeerlng.
Een uit het partüstelsel voortgekomen re
geerlng kan niet waaxlük krachtig zjjn, hoe
lief en braaf de partijen tegenwoordig ook
mogen doen; zü hangt op het partijbelang.
Neen, wü zün geen adviesbureau. Ons doel
is de voorbereiding van wat rich over enkele
jaren gaat voltrekken en een onzer voor
naamste zorgen is het opwekken van hen,
die zich thans van de politiek hebben afge
wend als ware deze iets vies, om weer mede
te doen in het openbare leven dat als hoog-
■ten vorm de politiek heeft. Een kndere poli
tiek natuurlUk!"
Gezag-ondermünende en Nederlandsche
volksgroepen beleedigcnde uitlatingen van de
zijde der extremistische organen hebben in hcx>-
ge mate de ergernis opgewekt van verschillen
de senatoren.
Wanneer de heer v Rappard (Lib.) zegt hoe
sommige nationaal-sociali»Usche groepen open
lik voor aansluiting bü Duitscffland üveren en
trouw zweren aan Hitler, hoe in de blaadjes
van andere soortgelüke groepen geschreven
wordt over de Oxford-beweging, wier büeen-
komsten in orgiën heeten te eindigen, hoe ook
Volk en Vaderland en het Nationale Dagblad
geregeld vol staan met rondweg beleedigende
uitlatingen, dan roept hü niet alleen den natlo-
naal-voclalistischen senatoren toe. dat zü zich
over zulke dingen moeten schamen .Jndien zü
nog een greintje fatsoen in hun lüf hebben",
maar dan vraagt hij ook aan den Minister van
Justitie: kan daar, met de bestaande bepa
lingen in de hand niet scherper tegen worden
opgetreden? En zoo neen, verdient het dan
geen aanbeveling het arsenaal waarover de
Regeerlng in den strüd tegen zulke uitlatingen
beschikt, zoo spoedig mogelijk en zooveel als
noodzakelük is aan te vullen?
Met dit laatste stemde prof. Kranenburg (VD>
grif in. Ook hü vond het welletjes woeden met
de extremistische uitlatingen, die in hun vüan-
dig, weinig open, geheel on-Neder'.andsch,
wrang en zuur karakter een bron van erger
nis en van gezagsondermUnlng vormen. Zeker,
meende hü. de justitie kan wel scherper op
treden, als zü wilde; af en toe krijgt men wel
eens den Indruk, dat zü büvoorbeeld een be-
leediging van een ambtenaar in functie den
burgemeester v^n Rotterdam in cast» on
gestraft laat; doch hü moet toegeven, dat vrij
wel alle artikelen uit Volk en Vaderland, die
hem onder oogen kwamen, op listige wüze zóó
waren geformuleerd, dat zü door de mazen van
de wet heenglippen. Door de mazen van de
wet, die de formeele beleediging van volksgroe
pen, het krenken dus .Jn beleedigenden vorm"
strafbaar stelt. Zü Insinueeren, laten allerlei
verdachtmakingen tusschen de regels dóór
schemeren, doch vermüden voorzichtiglük den
beleedigenden vorm”.
De bestaande bepalingen moeten dus wor
den verscherpt. Maar hoe? In de Twee
de Kamer heeft men den •'Minister in over
weging gegeven de zoogenaamde „haatzagl-
artikelen”, die reeds in Indië bestaan. De mi
nister acht in deze richting geen oplossing te
vinden. De „haatzaai-artikelcn”, die een kwart
eeuw geleden aan de Britsch-Indische- wetge
ving werden ontleend zün in de eerste plaats
ingesteld op de verhoudingen van Indië en
hebben in de tweede plaats nlef tot een be
moedigende practük geleld.
Prof. Kranenburg wees op andere mogelük-
heden. Kan men den term: Jn beleedigenden
vorm" niet vervangen door: ..met den opzet
om te beleedigen". Of. misschien nog beter, kan
men niet te rade gaan bü de Zwitsers, niet voor
zoover dezen een preventief toezicht op de pers
hebben ingevoerd, doch voor zoover hun for-
muleering juister uitdrukt, wat wü ook in Ne
derland strafbaar willen stellen. Zoo heeft men
in één der Zwitsersche kantons' hpt „compro-
mettre”, het compromitteeren en ïiet bewust
verspreiden van onjuiste Inlichtingen strafbaar
gesteld.
De sociaal-democraten voelden er niets voor.
De heer In *t Veld (S. D. A. P.) betreurde na
tuurlUk levendig de extremistische uitlatingen.
maar wijde geen verdere beperking van het
recht der vrije meeningsuiting. Bang voor eigen
vleesch?
Bang, dat wellicht bü "n dergelüke verscher
ping ook allerlei uitlatingen tegen het natio-
naal-soclalisme zullen moeten verdwünen?
Bang voorden heer Van Vessem (N. S B.)
die óók een dult in het extremistische zakje
deed door te clteeren wat een afdelingsvoor
zitter van de V. A. R. A. had gezegd over de
fascisten, als waren dezen arbeidersmoordenaars
en klnderschendërs. en door er bü den minis
ter volkomen terecht op aan te dringen, dat
ook zulke excessieve uitlatingen worden
streden?
Minister Steenberghe wees daarbü op de
groote beteekenls van de Leipziger Messe. die
volgens Nederlandsche gegevens en ervaringen
een onovertroffen internationaal centrum vormt.
In zün toespraak heelt de minister verder nog
gewezen op de beteekenls van de Leipziger
Messe voor de bevordering der goede betrekkin
gen tusschen Nederland en Duitschland. De
vice-president van hes Messeamt, Fichter. her
innerde aan den grooten goederenruil tusschen
de beide landen. Duitschland, zoo zeide hü. heeft
in 1938 15 procent van den geheelen uitvoer van
Nederland opgenomen. De Voorjaarsmessc van
1938 werd door 2600 Nederlandsche zakenlieden
bezocht.
Woensdag zal minister Steenberghe een bezoek
brengen aan de Nederlandsche afdeellng op de
Messe.
n deze voorzichtiglük met beperkingen
als: „In het algemeen „Nu is het na
tuurlUk zeer» wel mogelük, dat....” en
dergelüke uitdrukkingen doorspekte Philip-
pica tegen het politieke partüenstelsel
schuilt, wü moeten het ruiterlük erkennen
en deze erkenning kan alleen maar nuttig
en heilzaam zün, omdat zü stimuleert tot
verbetering, een kern van waarheid. Inder
daad zün er politieke partüen, Maarin de
handigste partü-politici, de menschen met
de slimste beloften, met den grootsten mond
en de stevigste connecties naar voren wor
den geschoven als de meest verkieslüken.
Ek zün zelfs partüen, die van hun candida
ten niet eischen, dat rij goede, laat staan
de beste Nederlanders zün. Maar is daarom
geheel het politieke partij -systeem als zoo
danig te veroordeelen en te verwerpen, gelük
„de Waag” dat doet? Wortelt het partij
stelsel niet in den wil van het
dat zich op bepaalde terreinen in
pen van gelükgerinden verdeeld?
tübeginselen behoeven niet ipso facto in
strüd te zün met het algemeen Neder
landsch belang en de daaruit voort
vloeiende politiek kan wel degelük van
groot nut zün voor geheel de natie,
tooais het behartigen van het belang van
*en bepaalde groep ook van waarde kan
rijn vóór het geheel, waarvan die groep een
deel uitmaakt. Partij-belang en groepsbelang
worden vaak voorgesteld als büna natuur
noodzakelijk in strüd zünde met het alge-
meene belang, maar dit is niet altüd juist
en rechtvaardig. Het is b.v. voor geheel ons
land van de allergrootste beteekenls. dat er
een levenskrachtige, gezonde en zün taak
naar behooren vervullende middenstand is
*n dat de arbeiders er onder economische
*n sociale verhoudingen en omstandigheden
werken, die niet enkel menschwaardig zün.
hiAar ook hen tot de beste productie en
praestatie prikkelen. Eerst dan wordt de
•trüd voor partübelang en groepsbelang ver-
werpehjk. wanneer deze strüd met baatzucht
•n egoïsme wordt gevoerd ter onredeluke
Bü gelegenheid van zün zeventigsten verjaar
dag heeft het A. I. M. J. baron van Wünber-
gen Woensdag niet aan belangstelling ontbro
ken. In de middaguren hield hü te zünen hui
ze aan het Wilhelminapark te Utrecht een re
ceptie. die buitengewoon druk bezocht werd.
Wegens zün groote verdiensten voor de Ka th.
Econ. Hoogeschool te Tilburg, waarvan hü pre
sident-curator is, bezochten twee deputaties van
deze Hoogeschool den Jubilari
sprak een korte rede uit. dsrii
tret aanbiedend? voorstellend
bergen als Malthezer ridder, geschilderd door
Jan van Delft, docent aan de R. K. Leergangen.
Mgr. dr. Goossens bracht de gelukwenschen van
de R.K. Leergangen te Tilburg over.
Nog talrijke andere autoriteiten en verdere
belangstellenden verschenen ter receptie. Ook
het aanttil schriftelUke en telegrafische geluk
wenschen en bloemstukken was zeer groot.
t
F
