ONS BLAD
HACHA HOOFD VAN HET
NIEUWE TSJECHIË?
r
Het nieuws van heden
weer
om
Het decreet van
den Fuehrer
B
Hitler heeft Praag
verlaten
Roethenië vraagt
hulp
Hitler gaat naar
Bratislava
VRIJDAG 17 MAART 1939
vereenigde KATHOLIEKE PERS
LANDDAG VAN MEMEL
25 MAART BIJEEN
JAPANSCHE TROEPEN
NAAR SOVJET-GRENS?
De Führer dankt de
Duitsche luchtmacht
Uit Vaticaanstad
SCHOENEN
2
Vluchtelingen trekken
naar Roemenië
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Het betere
merkt
Na het inraepen der Duitsche „bescherming” door de
Slowaken, hebben de Duitsche troepen reeds
alle Slowaaksche grenzen bezet
BgrlyA spreekt de berichten
een bezetting van het Memel-
gebied tegen
t
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
1
odenwetten in Hongarye aangenomen.
r
5
a
e
c
n
r.
r.
9.
en
Avang
(Telegrafisch
en
aar
den radio-omroep te Praag afgekondigd.
L
L
Rijkakanselier Hitler ia Donderdag weer
Praag vertrokken onder de toejuichin
gen der Duitsche bevolkingsgroepen.
De organisatie van het protectoraat
Bohemen en Moravië
Bohemen.
Tsjechischen
stad Chust reeds bezet
hebben-
vormen en tenslotte dat de binnenlanosche orde
in Slowakije die bezetting elscht.
De eerste gemotoriseerde Duitsche troepen rukken Praag binnen,
overgebrachte foto)
Maart 1939 door de Duitsche
deelen van de vroegere Tsjccho-
republiek behooren van nu al aan
1;
as
K.
3
40 ct p. t.
REDUCTIE
bij «bon-
door onze
n
n
M
V
a.
r;
Haagsche kantonrechters achten het nieu
we R. A. P. onverbindend.
De Rüksmiddelen zijn over Februari ruim
f 1.98 millioen onder de raming gebleven
o
De Duitsche troepen hebben de Slowaak
sche grenzen bezet.
Men vermoedt, dat Hacha aan het hoofd
zal komen van het protectoraat Bohemen
en Moravië.
Roethenië zou een beroep gedaan hebben
op de mogendheden; Chust door de
Hongaren bezet.
>t behoort tot het
van het Duitsche rijk en staat onder
ebestuur van het rijk.
10: Wettig betaalmiddel is naast de
tot nader order de kroon. De verhou
den beide valuta's wordt bepaald door
leering.
Intusschen neemt het aantal vluchtelingen
uit de Karpathlsche Oekraïne, dat de Roemeen-
sche grens overschrijdt, van uur tot uur toe.
De plaatselijke autoriteiten stellen alles in het
werk om voldoende accommodatie te verschaf
fen in de dorpen rondom Stghet.
in
van
groot-Praag, het rechtsche verkeer worden in
gevoerd.
In Memel waren de straten vol nationaal-
socialisten in uniform en overal was de haken
kruisvlag uitgestoken.
Te Berlijn doet volgens Reuter het gerucht
de ronde, dat Neumann een telegram aan Hitler
heeft gezonden, doch de Inhoud daarvan is niet
bekend.
In een Duitsche verklaring voor de buiten
landsche pers worden de berichten, volgens wel
ke Duitschland voornemens zou zijn hetMe-
melland in de naaste toekomst in te lijven,
tegengesproken
Te Kowno verklaart men, dat de in de bul-
tenlandsche pers verschenen berichten over de
verklaringen van Neumann betreffende politieke
veranderingen in het Memelgebied overdreven
zijn, in officleele Utausche kringen hecht men
aan de verklaringen van Neumann slechts een
plaatselijke beteekenls, die op het oogenbllk
geen invloed op den loop der gebeurtenissen
kan uitoefenen.
De Hongaarsche troepen zouden
de
De Poolsch-Hongaarsche
grens
Volgens te Londen ontvangen inlichtingen uit
goede bron zou Hitler den Hongaarsdsen rtfks-
bestnnrder Horthy iet een bezoek hebben «H-
genoodigd.
Hy zou den Hongaarschen ryke-
bestuurder Horthy tot een
bezoek hebben uitge
nood igd
regel; Ingezonden Mededeelingen
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE
Uitvoerig tarief voor adverteeren
nement wordt op aanvrage gaarne
Administratie verstrekt
Echter wordt m buitenlandsche berich
ten verklaard, dat er dit jaar geen aanwlj-
znlg is voor eenige merkbare vermindering
der sterkte van het garnizoen in Mano-
sjoekwo en Korea vóór de verplaatsing.
Er wordt verondersteld, dat de gar
nizoenen, in hoofdzaak ten minste, zullen
warden uitgebreid zoolang het Japansch-
Russische visscherjjgeschil nog niet is bij
gelegd.
Het protectoraat Bohemen en Moravië
werd bij decreet van Hitler officieel bij
het Duitsche Rijk ingeljjfd.
Hitler heeft vanmiddag op den burcht even
eens de vertegenwoordigers van het Praagsche
gemeentebestuur en van de Duitsche bevol
kingsgroep ontvangen. De eerste burgemeester,
Klapka, verzocht den Führer de stad en het
Tsjechische volk onder zijn bescherming te
willen nemen. Hitler dankte in een korte toe
spraak en beloofde de stad Praag en den lan
den Bohemen en Moravië een lange periode van
vrede en cultureele ontwikkeling.
Shakespeare geeft in het Britsche Lager
huis een uiteenzetting over de sterkte
van de Britsche oorlogsvloot
'BERLIJN, 17 Maart (Havas). HHler
heeft den nacht in Igiau doorgëbracht en
begeeft zich heden naar Bruenn.
Hij zal vervolgens naar Bratislava gaan
om Slowakije onder doeltreffende bescher
ming te nemen, en zal Zaterdag' te Wee
nen zijn voor een troepenschouw, welke op
IS Maart had moeten worden gehouden.
Koningin Elisabeth van België
by den H. Vader
Een Duitsche
verkeersagent
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiig
VOOR GRONINGEN, DRENTE
OVERIJSEL. GELDERLAND EN
LIMBURG:
aanvankelijk betrokken weer met regen
of natte sneeuw, later t--
rend met buien, meest matige wind
Noordelijke richting, iets zachter
gisteren.
VOOR DE OVERIGE PROVINCIES:
meest zwaar bewolkt met plaatsclijk nog
regenbuien, meest matige wind uit Noor
delijke richting, iets zachter dan gisteren.
1 of Aan-
da Omrodpnr-
MENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd
geboden, geplaatst onder
rubriek 10 ct- por regeL
Poolschen Senaat,
dat de Hongaarsche
mgaande het bezetten van de Slowaaksche
aen heeft de leider der Slowaaksche propa-
la, Sano Mach, verklaard, dat dit gerecht-
'dlgd wordt door het feit, dat de in 1921
«tigde grenzen voorloopig zijn, dat aanvallen
Hongaarsche vrijcorpsen nadeel toebrengen
Slowakije, dat de gespannen verhoudingen
chen het Tsjechische leger in de Oekraïne
te Karpatlsch-Oekralnsche Bitch een gevaar
Te Praag zyn reeds tal van
personen door de Gestapo
gearresteerd
BUREAUX;
MKMAAR, Hof 6, Telefoon 4530 eo 4320
pfN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN, Groote Noord 54, rood. Telefoon 412
SCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon BI.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met inbegrip van gratis ongevallenveszeke-
sing: voor Alkmaar 2.per kwartaal of
15 cents per week, voor buiten Alkmaar
u 2-50 pet kwartaal of 20 cents per week,
(fitg. N. V- Drukk. De Spaamestad - Haarlem.
Radiorede van minister Romme over de
organisatie der geestelijke en lichame-
Ijjke ontwikkeling van werkloozen
Vervanging van het zgn. stempelen.
Naar volgens D.N.B. verluidt zal heden
Bohemen en in Moravië, met uitzondering
troepen in Moravië
inlichtingen aan een
Opvallende troepenbewegingen
aan de grenzen
Voorts wordt vernomen, oat verscheidene
divisies Japansche troepen, ter sterkte van
40.000 man, in de afgeloopen week aan land
zijn gezet op het eiland Sjamhali -aan de Ja-
panschRussische grens.
Een buitenlandsche militaire waarnemer heeft
uiteengezet, dat deze bewegingen van Japan
sche troefien geen bijzondere beteekenls behoe
ven te hebben, daar Japan op normale wijze
troepen In Korea en Mandsjnekwo verplaatst.
Voor de
leid en
1 schep-
wapemng
iesteld.
iddellijke con-
en telegraafbe-
PRAAG, 16 Maart. Hitler heeft
Donderdagmiddag president Hacha
op den burcht te* Praag ontvangen.
Hacha werd met militaire eerbewijzen
begroet. De chef van het protocol,
Von Dörnberg, begeleidde den pre
sident naar Hitler.
Het kaartje geeft zeer aanschouwelijk weer de tegenwoordige f eitelijke grenzen
van het Groot-Duitsche Rijk. De bevolking van het Rijk is met 6 800.00C inwoners
der beide protectoraten Bohemen en Moravië toegenomen en telt thans plm. 86
millioen zielen. Men overziet op de kaart den nieuwen staat Slowakije, welke nu
ook bescherming gevraagd heeft bij Duitschland. en eveneens als protectoraat
-- getrokken,
het
VATICAANSTAD, 18 Maart. (Stefanl). De
H. Vader heeft Donderdag Koningin Elisabeth
van België en Prins Boudewfjn ontvangen. De
Koningin heeft ook den Kardinaal-Staats
secretaris Maglione een bezoek gebracht.
Artikel 7: Het rijk verleent het protectoraat
militaire bescherming. Ter uitoefening dezer be
scherming legt het ryk in het protectoraat gar
nizoenen en militaire établissementen,
handhaving der binnenlandsche veilig,
orde kan het protectoraat eigen organ»
pen. Organisatie, sterkte, aantal en/bc
worden door de rijksregeering vasj
Artikel 8: Het rijk heeft de onpi:
tróle op verkeer, post, telefooi
drjjf.
Artikel 9: Het protectoi
tolgebied i
het douan.
Artikel
rijksmark/
ding tus^cl
de rijksleg
Artikel 11: Het rijk kan voor het protectoraat
geldende wettelljke voorschriften uitvaardigen,
voor .'zoover het gemeenschappelijk belang dat
eiscjlt. Voor zoover daaraan een gemeenschap
pelijke behoefte bestaat, kan het rijk takken
va» bestuur in eigen beheer nemen en dc daar
voor noodige rijksorganen instellen. De rijksre-
geenng kan de maatregelen nemen, die noodig
/zijn voor de handhaving van orde en veiligheid.
Artikel 12: Het thans In Bohemen en Mora
vië geldende recht bluft van kracht voor zoo
ver het niet in strijd is met den zin van dc over
neming der bescherming door het Duitsche rijk.
Artikel 13: De rijksminister van Binnenland
sche Zaken vaardigt in overleg met de bevoegde
rijksmlrristers de wettelljke en bestuursvoor-
schnften uit. die noodig zijn voor de tenuitvoer
legging en aanvulling van dit decreet.
Het decreet is onderteekend door den Fuehrer,
de rjjksministers van Binnenlandsche en Bui
tenlandsche Zaken én den chef der rjjkskanse-
larjj.
De rijksminister van Buitenlandsche ZAken,
Von Ribbentrop, heeft het decreet van den.
F uehrer in opdracht van Hitler door middel van
den radio-omroen te Praaxr a.f ppknnriigri
De Gestapo heeft te Praag een aantal arres
taties verricht, vooral onder de Journalisten. De
vroegere perschef van Fienesj. Hajek, is door
twee agenten van de Gestapo weggevoerd en
ook een der correspondenten van Reuter, die
van Tsjechische nationaliteit was, is gearres
teerd.
Naar verluidt, heeft de leider van de Gestapo
bij zijn aankomst verklaard, dat meer dan
tienduizend arrestaties moesten worden ver
richt. De correspondenten van de buitenland
sche pers hebben opdracht ontvangen hun In
lichtingen te komen inwinnen bij den rjjkscom-
missans, of bij diens afwezigheid bjj den pers
attaché van de Duitsche legatie. De bladen pu-
bllceeren artikelen over de enthousiaste ont
vangst van de Duitsche troepen. Zij schrijven
evenwel niet over de vechtpartijen, waarbij
Duitschera door Tsjechen worden geslagen.
Zooata wfj reeds in een deel onzer vorige
•plage berichtten, beeft ook Slowakije de
•beoeberming” van Hitler ingeroepen. Dit
verzoek der Slowaaksche regeering heeft in
Dnitache politieke kringen weinig verwon
dering gewekt. Men scheen dezen stap te
verwachten. Het staat nog niet geheel vaat,
welke maatregelen ingevolge het verzoek
van Tizao genomen rullen worden. Het ia
•ehter waarschijnlijk, dat de Dnitache troe
pen zeer binnenkort het Slowaaksche gebied
vallen bezetten.
Hitler heeft als Führer en hoogste bevel
hebber der weermacht, aan den opperbevelheb
ber van het luchtwapen. generaal-veldmaa-'-
schalk Goering, een dankbetuiging gericht van
óen volgenden inhoud:
„Het luchtwapen heeft op 15 en 18 Maart 1939
bij de bezetting van Bohemen en Moravië door
zijn koen optreden ondanks de ongunstige
weersomstandigheden zijn hoogste bereidheid tot
optreden^en persoonlijken moed bewezen. Ik
spreek derhalve aan officieren en manschappen
voor hun prestatie en houding mijn bijzondere
erkentelijkheid uit.”
tegenhe-
ünder de
S itenland.
worden door het rijk behartigd. Het,njk zal de
buitenlandsche aangelegenheden behreren in
gemeenschappelijke
De intocht der Duitsche
motor-ordonnans vraagt
PRAAG. 18 Maart. Het persbureau Ce-
teka meldt volgens Havas: De minister van
Buitenlandsche Zaken der Karpathlsche
Oekraïne heeft aan alle buitenlandsche
ambassadeurs te Berlijn het volgende tele-^
gram gezonden:
„Reeds vier dagen vloeit aan de gren-
aen der Oekraïne bloed in een niet-ver-
klaarden oorlog. Vraag namens de regee-
ring der Karpathlsche Oekraïne de inmen
ging van ut» hooge regeering bjj de Hon-
gaanche regeering, opdat de kwestie der
Karpathlsche Oekraïne langs diplomatie-
ken weg en niet door wapengeweld wordt
opgetoot”.
Havas verneemt uit Boedapest, dat de Hon
gaarsche minister-president Telekl in het par
lement heeft verklaard, dat het Hongaarsche
leger de geheele Karpathlsche Oekraïne zou
bezetten. Tegenstand is niet mogelijk en de
Hongaarsche troepen zullen In snel tempo zon
der bloedvergieten het gebied bezetten.
Ander gebied zal niet worden bedreigd door
deze actie en de Roethenen zullen autonomie
krijgen.
Donderdagavond om zeven uur zouden de
Hongaarsche troepen de stad Chust hebben
bezet.
Gisteren reeds heeft oe commandant der
lihka-wacht de leden uitgenoodlgd zich ter
fschikklng van het Duitsche militaire com-
lando te stellen. Bovendien werd de bevolking
ingemaand haar kalmte te bewaren, daar de
üitsche troepen niet als aanvallende troepen
sschouwd werden. Zeer waarschijnlijk zal 81o-
aLjje een tweede protectoraat naar het model
m Bohemen en Moravië vormen.
iReeds «ijn kleine afoeelingen Duitsche
loepen langs de grens van Moravië korten af-
Rnd op Slowaaksch gebied doorgedrongen. Zij
Erken samen met de Hlinka-garde, welke de
tens bewaakt na het terugtrekken der Tsje-
lische troepen.
[Aan alle grenzen rond Slowakije bevinden zich
pitschers. Presau werd reeds bezet. Men ver-
Dcht. oat Duitsche troepen binnen een paai
fcr te Bratislava zullen binnenrukken.
top den Donau patrouilleeren acht kanon-
Vanmlddag heeft zich volgens het Poolsche
telegraafagentschap in het plaatsje Kllmlec
<Oost-Karpathen> een ontroerende betooging
van Poolsch-Hongaarsche broederschap voorge
daan ter gelegenheid van het herstel der ge
meenschappelijke grens tusschen de beide staten,
na een onderbreking gedurende 166 jaar
De eerste Hongaarsche patrouille, welke den
grenspaal naderde, riep in het Poolsch: „leve
Polen", waarop een eerecompagnie van het
Poolsche leger, onder leiding van generaal Bo
ni ta Spiechowicz, antwoordde met den kreet:
„leve Hongarije",
De Poolsche generaal drukte den commandant
der patrouille stevig de hand en bracht hem
de accolade.
Er werden door de commandanten hartelijke
toespraken gehouden, waarin uiting werd ge
geven aan vreugde over de verwezenlijking van
een eeuwenouden wensch der belde landen, een
gemeenschappelijke grens te krijgen
De president van den
Mledzinsky, deelde mede,
troepen aan de Poolsche grens waren aangeko
men. Hij verklaarde, dat met de zustematle een
handdruk was gewisseld voor eeuwige trouw,
vriendschap en goede buurschap.
De woorden van den president gingen onder in
een hartstochtelijke ovatie der senatoren
in het Rjfk wordt opgenomen. De dunne lijn, in het Duitsche gebied
geeft de grens weer van 1935. Het Duitsche Rijk vormt nu, nd Rusland,
i grootste rijk in Europa
bestuurt zichzelf. Het oefent de souvereine rech
ten. waarover het beschikt in het kader van het
protectoraat, uit in overeenstemming met de
politieke, militaire en economische belangen van
het rijk. Deze souvereine rechten worden uit
geoefend door eigen organen en eigen autoritei
ten met eigen ambtenaren.
Artikel 4: Het hoofd van het autonome be
stuur van het protectoraat geniet de eererech-
ten en de bescherming van een staatshoofd. Het
hoofd van net protectoraat heeft voor de uit
oefening van zijn ambt het vertrouwen van den
Fuehrer en rfjkskanselier noodig.
Artikel 5. Als beschermer der rijksbelangen
benoemt de Fuehrer een rijks protector in Bo
hemen en Moravië. Zijn ambtszetel is Praag De
rljksprotector heeft als vertegenwoordiger van
den Fuehrer en als gevolmachtigde der rjjksre-
geering de taak om zorg te dragen voor de eer
biediging der politieke richtsnoeren door den
Fuehrer gegeven.
De leden Her regeenng van het protectoraat
worden door den rljksprotector bevestigd. Deze
bevestiging kan worden herroepen. De rijkspro-
tector is bevoegd zich over alle maatregelen der
regeering van het protectoraat te laten inlichten
en haar raad te geven. Hü kan bezwaar ma
ken tegen maatregelen, die het rijk kunnen be-
nadeelen, en de voor het algemeene welzijn nooy
alge maatregelen treffen indien door uitstel ge
vaar zou ontstaan. De afkondiging van wetten,
verordeningen en andere wettelljke voorschrif
ten en de uitvoering van bestuursmaatregel,
gerechteljjke vonnissen moeten worden
schort, wanneer de rljksprotector
maakt.
Artikel 6: De buitenlandsche aangej
den van het protectoraat, en in het bijl
bescherming van zijn burgers in het bi
SJANGHAI, 16 Maart (Reuter). Volgens te
Sjanghai ontvangen berichten uit buitenland
sche militaire bron, welke over het algemeen
betrouwbaar wordt geacht, zijn In de afgeloopen
week groote aantallen Japansche troepen die
onlangs uit Japan in Mandsjoekwo en Korea
waren aangekomen, naar de grensstreken der
Sovjet-Unie verplaatst.
Een der berichten spreekt over 40.000 man.
Vernomen wordt, dat de Kbreaansche haven
Rasjin plotseling voor alle scheepvaart wéKl
gesloten, behalve voor Japansche militair*
transporten.
De dienst op den Zuid-Mandsjoerijachen
spoorweg tusschen Charbln en Mandsjoeh ia,
naar verklaard wordt, door de troepenbewegin
gen volkomen ontwricht.
JWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 143
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct. p.
WW, «WW—
gedeeltelijk opkla-
- uit
dan
Zon op 6.13 - onder 18.93 - Licht op 18.33
Maan op 4.24 onder 14J8
21 Maart N.M.
^IIIHWimilMHIUIHHIIIIIIIUIIUIIIIIIIIinHIlllllllllttlIllllllllllllll^
KOWNO, 16 Maart De Utausche gou
verneur van het Memelgebied heeft, naar
Reuter meldt, den Landdag voor 25 dezer
bijeengeroepen. Men verwacht, dat dan de
wet zal worden aangenomen, waarbij ri®n
natlonaal-socialistiachen leider Neumann
volmachten worden verleend.
hemen en Moravië worden staatsburgers van het belangen. Het protectoraat krijgt een vei tegen-
protectoraat Bohemen en Moravië.
Artikel 3; Het protectoraat is autonoom en
Officieel wordt medegedeeld, dat
minister Von Ribbentrop tevoren een
bezoek aan Hacha had gebracht en
hem het decreet van den Führer over
de atichting van het ryksprotectoraat
Bohemen en Moravië had overhan
digd.
Men acht het mogelijk, dat president
Hacha zal worden benoemd tot hoofd
van het protectoraat Bohemen
Moravië.
PRAAG, 16 Maart (DNB.) De Fuehrer en
rijkskanseller Hitler heeft op den Burcht te
Praag een decreet over het protectoraat Bohe
men en Moravië onderteekend. Na een Inlei
ding waarin hij zijn optreden rechtvaardigt, be
paalt Hitler het volgende als grondslag voor de
toekomstige samenleving der bewoners van dit
gebied:
Artikel 1: De.
troepen beze|
S10 TV tl fk it SCi"l
tot het gebied van het groot-Duitsche Rijk en
komen als .Frotectoraat Bohemen en Mortvië"
onder zijn bescherming. Voor zoover de verdedi
ging van het rijk nooolg maakt, treft de Fuehrer
voor afzonderlijke gedeelten van het gebied een
afwijkende regeling.
Artikel 2: De volks-Duitsche bewoners van het
protectoraat worden Duitsche staatsburgers, en
volgens de voorschriften van de wét op het
Rijksstaatsburgerschap van September 1935
rjjksstaatsburgers. Voor hen gelden daarom ook
de bepalingen ter bescherming van het Duitsche
bloed en de Duitsche eer. Zij staan onder Duit
sche jurisdictie. De overige bewoners van Bo- overeenstemming met de
woordiger bij de ruksregeering met den ambtsti
tel van gezant.