ONS BLAD
woordbreuk
van
2
Jetsam
i
L
Chamberlain beschuldigt Hitler
i
Boven den vrede
naar
gaat onze vrijheid
Duitsche troepen
Bratislava
t—
Het nieuws van heden
nog
Hitler te Weenen
Roemenië wacht
af
Duitsch protest
te Londen?
„Dit is de laatste territoriale eisch dien ik
in Europa heb te stellen, verzekerde
Hitler herhaaldelijk”
DE BAROMETER
18 BOMMENWERPERS
BESTELD
ZATERDAG 18 MAART 1939
vereenigde KATHOLIEKE PERS
IMliK
BURCKHARDT NAAR GENÈVE
=3
L
,:x.
De commiaaie-V an Duim thana
op de terugreia k
Roemeensche troepen zyn de
Karpatho-Oehraine nog
niet binnengetrokken
KONING LEOPOLD NAAR
ZWITSERLAND
Tsjechische volk
verbitterd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Twee nieuwe schepen
voor de H.A.L.
„Fijne Oude Genever**
Merk „OLIFANT'
SCHIEDAM
-Iet WeeriiiinihiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiNHiÈ
De Engelsche minister-president, Neville Chamberlain, heeft
Vrijdagavond .zijn met spanning tegemoet geziene redevoering te
Birmingham gehouden.
In scherpe en krachtige bewoordingen keerde hij zich tegen het
optreden van Duitschland in Tsjecho-Slowakije. Hij beschuldigde
den Duitschen Rijkskanselier Hitler ervan zijn met zooveel nadruk
te München gegeven beloften te hebben gebroken.
De Eerste Minister wees er op, dat het voor Groot-Brittannië
thans de tijd was zijn positie nader onder de oogen te zien, zulks in
nauw contact met Frankrijk.
Ook voor andere landen, zelfs voor die buiten Europa, is be
zinning thans noodzakelijk.
K'
Het verdrag van Veraaillea
g3
WE1TIG GKD.
Neville Chamberlain
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 144
t
De laatste territoriale eisch
s
5
I:
der neutrali
ty
Duitsch protest te Londen te verwachten.
t.
re
n
sn
ia
O
tn
de regeering,
i
(Vervolg elders in dit blad)
>e-
US
Ir
SZIGET
R OEMENIE
:dape!
Oi
Ot
A
G
ROLCW
lout VSCMC
AR AD
TXMC;
(«8?»
GO SCAVIÉ
J.
t*
sn
e-
us
ur
Toen Ik naar München ging, hoopte ik door
persoonlijk contact er achter te komen wat
Het kaartje geeft den staat Hongarije weer met de omliggende Duitsche protecto
raten en de aangrenzende Sub-K arphatische Oekraïne (Roethenië)
Het agentschap Rador verklaart gemachtigd
te zjjn het bericht, volgens hetwelk vanmiddag
Roeifieensche troepen de Karpathlsche Oekraïne
zouden binnentrekken, tegen te spreken
Roosevelt acht wijziging
teitswet noodzakeljjk.
Beatemd voor Noord Pacific
kuatdienat
Lof
ding
Lof
nge-
Verrolgens gaf Chamberlain een uiteenzetting
zijn vredespolitiek sinds het accoord van
'Oinchen.
Men meent te weten, dat Hitler morgen
naar Berlijn zal terugkeeren. In de hoofd
stad zijn in allerijl voorzorgen getroffen om
den Fuehrer een trlomfantelijken intocht te
bereiden. Volgens een hardnekkig gerucht
zou de Rijksdag op 31 Maart te Berlijn bij
eengeroepen worden.
Naar aanleiding van rede van
Duff Cooper in het Lagerhuia
Overal staan te Praag op straat groepjes men
schen de gebeurtenissen te bespreken en de pro
clamaties te lezen, welke door de Duitschers zijn
aangeplakt. De bevolking is verbitterd. De hou
ding van de Tsjechische officieren is correct.
Alle vooraanstaande Tsjechische organisaties
hebben opdracht ontvangen zich ter beschikking
van het nieuwe Tsjechische nationale comité
onder leiding van den fascist Gajda te stellen en
vertegenwoordigers in dit comité te benoemen.
De Joden zijn, evenwel uitdrukkelijk uitgesloten.
Stand op Zaterdag 9 uur vjn»i
Vorige stand: 76X3
:nna
tarla
ztste
den
Imus
ricus
e in
en
1st
de
i,
e
N.T. DistKleerdartj van
J. J. Melchers Wn.
de
en
oor
Jes,
&*notóriseerde artillerie in de straten van Praag tijdens de bezetting der stad
door de Duitsche troepen r
de
de
lel
de
iere
;n
us
Te
ren,
on
om
ie:
*-
k>n-
Om
cwie
de
mge
de
^lie.
Om
om-
/J OUtTSCH PttOTCCT GRAAT
SLOWAKIJE^
sr-
St.
ÏS-
ja-
jOf.
St.
St.
1O-
7M
Tajechiache eenheidaparty te Praag
opgericht onder leiding
van Hacha
Sommige lieden hebben gedacht, dat, om
dat Ik rustig sprak en ik weinig uitdruk
king gaf aan gevoel, mijn medemlnlsters en
ik geen sterke gevoelens hebben in deze
«aak. Ik hoop die onjuistheid hedenavond
weg te nemen.
En even later zeide hij in dezelfde rede
voering: „Ik verzekerde Chamberlain en ik
leg daar thans den nadruk op. .dat wanneer
dit probleem is opgelost. Duitschland geen
territoriale problemen in Europa meer
heeft.” Hitler voegde daaraan toe: „Ik zal
niet meer geïnteresseerd zijn in den Tsjecho-
Slo waakse hen staat en_ik kan garandeeren,
dat wjj geen Tsjechen willen hebben.”
Naar wij vernemen is de Nederlandsche
militaire commissie onder leiding van vlce-
admiraal Van Duim vandaag te New-York
scheepgegaan voor de terugreis naar Ne
derland. De commissie heeft tijdens haar
verblijf
voor de
Over eventueele verdere aankoopen zal
van Nederland uit worden onderhandeld.
Ben ding is zeker, aldus spreker, de openbare
meenlng in de wereld heeft een zwaarder
schok gekregen dan haar ooit was toegebracht,,
zelfs door het huidige regime in Duitschland.
Wat de gevolgen kunnen zijn van deze diepe
beroering Aler gemoederen der menschen, kan
nog niet worden voorspeld, maar ik ben er ze
ker van, dat zij verstrekkend moet zijn in baar
tesultaten voor de toekomst.
iets
beteekenta,
tot
Volgens berichten uit Oekrainsche bron
wordt er in de Karpathlsche Oekraïne nog
steeds gevochten, «enerzijds tusschen de
Oekrainsche militie en de Tsjechen, ander
zijds tusschen de militie en de Hongaar-
sche troepen.
FRU88EL, 17 Mrt. (Havas). Koning Leopold
van België is naar Zwitserland vertrokken,
waar hjj Zaterdag en Zondag zal verblijven.
Naar wij vernemen. heeft de HollandAme
rika Lijn bij de N V. Wilton FUenoord te Schie
dam een order geplaatst voor den bouw van een
tweetal dubbelschroefmotorschepen voor haar
Noord Pacific kustdlenst.
De schepen zullen van het „Noordam”-type
«t)n en 13.000 ton meten.-
De koelruimte bedraagt 216.000 kubieke voet.
De schepen sullen plaats bieden aan honderd
passagiers.
De dienstsnelheid bedraagt zestien mijl. De
oplevering zal in de tweede helft van 1940 moe
ten geschieden.
Hitler voor den geest stond en of het waar
schijnlijk was. dat hij zou willen «menwerken
bij een program van dien aard. De sfeer,
waarin onze besprekingen gevoerd werden, was
niet zeer gunstig, omdat wij midden in een
acute crisis zaten. Desalniettemin had ik toch
in de tusschenpoozen tusschen de officieele
besprekingen eenige gelegenheden om met hem
te spreken en zijn opvattingen te vernemen en
ik dacht, dat de resultaten niet geheel onbe
vredigend waren.
Havas meldt uit Berlijn, dat een detache
ment gemotoriseerde Hbngaarsche infanterie
er gisteren in geslaagd is den weg van Mun-
cakz naar de Poolsche grens over den Werecky-
pas af te leggen. 'Hierdoor ia de Karpathlsche
Oekraïne door de Hongaarsche troepen in
tweeën gesneden. Gifcteren hebben de Hongaar
sche troepen Chust bezet. Gevochten wordt nog
bjj Irsawa en Ferecln -
waarschijnlijk den
vorm aannemen van een protest en
een eisch om verontschuldiging.
Het is mogelijk, dat de Duitsche
ambassadeur te Londen zal worden
teruggeroepen.
Gezegd wordt, dat Hitler zich zelf
beleedigd gevoelt door de gebezigde
woorden, wat zijn houding jegens
Groot-Brittannië zou kunnen beïn
vloeden.
Chamberlain begon zijn rede met er op te
wijzen, dat men verteld had. dat hij mor
gen (Zaterdg) 76 jaar werd.” Ik bad ge
keept dit stil te kannen houden. Nu bet
echter bekend is, wil ik wel zeggen, dat ik
hoop nog eenige jaren te mogen leven om
den staat naar beste vermogen te dienen,
wanneer dat gewenncht mocht rijn’’. Ver-
voigens ging Mj onmiddellijk over tot het
eigenlijke onderwerp vaa zijn rede, n.L
Jts geweldige gebeurtenissen, die deze week
b Europe hebben plaste gegrepen”.
VERWACHTING
VOOR HET GEHEELE LAND:
koude ochtend, later op den dag
■achter dan gisteren, gedeeltelijk
wolkt, geen neerslag van
matige tot zwakke. Noordooetelijke
Noord westelijke wind.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST:
Hedenmorgen te 7.45 uur werd geseind
aan alle posten: ..Attenfiesein neerhalen”.
Zon op 6-11 - onder 18.05 - Licht op 18.35
Maan op Ui onder 15.43
21 Maart N. M.
achttien Douglas-bommenwerpers
landmacht besteld.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
t I
En ik had den Indruk, dat ofschoon die ont
moeting wel 4Mh botsing zou kunnen beteeke-
tien Van de belangen tusschen de verschillende
staten, het niettemin mogelijk moest zjjn, door
toepassing van ouderlingen goeden wil, van
begrip voor wat de grenzen waren van de be
geerten van anderen, alle verschillen tot op
lossing te brengen door besprekingen en zonder
conflict.
De politie heeft
gebracht. Van vrijweTalle hulzen waalt de Tsje
chische vlag. Hier eh daar, waar Duitschers
wonen, ziet men het httaMfcrvAs. Uit alle deelen
van Bohemen en zelfs uit Duitschland zijn
Duitschers naar Praag gekomen: Duitschland
wilde, dat zijn troepen met gejuich begroet zou
den worden.
Vanmiddag zijn twee regimenten gepantserde
wagens op het Wenceslausplein aangekomen. De
menigte die zich daar verzameld had. bestond
voor het grootste gedeelte uit Duitschers, die
met uitgestrekten arm groetten. Jongelieden en
kinderen zwaaiden met hakenkruisvlaggetjes.
De Tsjechen sloegen het voorbijgaan van het *-
reglmentsvaandel onbeweeglijk gade. Zij hielden
de hoeden op het hoofd en de handen in de
zakken. Het défilé duurde niet lang, doch nog
steeds kruisen vliegtuigen in de lucht.
Den geheelen morgen hebben Duitsche
bombardementsvliegtuigen laag over de hul
zen van Praag fevlogen met oorverdoovend
lawaai. De TzJecMzche bevolking, <le aan
wanhoop ten prooi is, heeft order ontvangen
de stad als voor een fees/^fe versieren.
fjpsvel huis aan huis over-
I
BOEKAREST. 17 Maart (Havas). De toe
stand van de Roemeensche minderheid in
de Karpathische Oekraïne is voor de Roe
meensche regeering aanleiding geweest de
mogelijkheid van onmiddellijke bezetting der
door deze minderheid bewoonde dorpen te
overwegen. In' gezaghebbende kringen
wordt echter verklaard, dat geen enkele on
verwijlde actie zal worden ondernomen.
Daar de streek in kwestie thans het tooneel
van gevechten tusschen Oekraïner? en
Hongaren is, is het waarschijnlijk, dat de
Roemenen alles 'zullen doen om den reeds
zeer precairen toestand niet nog ingewik
kelder te maken.
Hitler met zijn generalenyggf tijdens een bespreking in den Keizersburcht te Praag
Tijdens de bezetting van Chust door de Hon
garen is de Oekrainsche commandant, Klem-
p&sz, gesneuveld. De man, die hem verving,
werd ernstig gewond.
De regeering van de Karpathlsche Oekraïne
heeft tot de Westelijke mogendheden het ver
zoek gericht het nationaliteitsbeginsel overeen
komstig het verdrag van München te doen
eerbiedigen. Men is verbolgen op Duitschland,
omdat dit niet, niettegenstaande het verzoek
van de Oekrainsche regeering, het land onder
zijn bescherming heeft genomen.
WEENEN, 17 Mrt. (Reuter-ANP) Hitler is
om tien minuten over vier vanmiddag te Weenen
aangekomen.
Bij zijn aankomst in Weenen waar reeds
enkele uren tevoren bekend was geworden, dat
hij uit Bruenn naar Weenen kwam was Hitler
in gezelschap van den rijksminister van Bulten-
landscha Zaken, von Ribbentrop, den chef van
het opperbevel der weermacht, generaal der
artillerie Keitel, rijksminister dr. Lammers,
rijksleider der S. 8. Himmler en rUksperschef
dr. Dietrich. Hitler nam zijn Intrek in hotel
Imperial, waarvoor een eerecompagnle stond
opgesteld.
Krachtige rede van Neville Chamberlain
tegeVi Duitschland.
Hitler te Weenen aangekomen; bijeen-
roeping van den Rijksdag op 21 Maart
verwacht.
BUREAUX:
aiKMAAR, Hof 6, Talafoon 4330 an 4220
deN HEtDER. Stztioniitraat 4, Tulufoon 771
hoORN Groota Noord 54, rood. Telefoon 412
SCHAGÉN, Molenstraat 52, Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met inbegrip van gratis ongevallenveneke-
unq- voor Alkmaar 2.— per kwartaal of
75 'cents per week, voor bulten Alkmaar
y 230 p«r kwartaal of 20 cènts per week.
Ultg. N. V- Drukk. De Spaamestad Haarlem.
Bü de behandeling van de begrooting
van Waterstaat is de vliegveld kwestie in
de Eerste Kamer ter sprake gebracht.
Vrachtauto op onbewaakten overweg on
der Beilen door trein gegrepen; twee
dooden.
Voortgaande zeide Chamberlain:
Op den dag. waarop de Duitschers Tsjecho-
Blowakije binnentrokken, voerden wij debatten
ta het Lagerhuis, en wjj allen, in het bijzonder
hadden een achterstand, omdat
de berichten, waarover wij beschikten, slechts
ran gedeeltelijken aard waren, terwijl veel er
van niet officieel was.
Noodzakelijkerwijze vloeide daaruit voort,
dat ik, sprekende namens de regeering. met
alle verantwoordelijkheid, die aan die positie
gehecht wordt, verplicht was, mij te beperken
tot een al te gereserveerde, voorzichtige uiteen
zetting, en dat die eenigszins koele verklaring
wellicht op natuurlijke wijze tot misverstand
aanleiding heeft gegeven.
Het ging hier om iets, wat steeds bestaan had
•adert het verdrag van Versailles, een pro-
tÊA? OBOuit OorfwMTj
BERLIJN, I 7 Mrt. (Reuter). Welin
gelichte kringen te Berlijn voorspel
len, dat Duitschland. een krachtige
diplomatieke actie te Londen zal
ondernemen over de gisteren door
Duff Cooper in het Lagerhuis gehou
den redevoering.
Deze actie zal
Duitache troepen trekken naar Bratislava;
Tsjechische bevolking ie verbitterd.
Roemeensche troepen zijn de Karpatho-
Oekraine nog niet binnen getrokken.
Opdracht van de H. A. L. voor den bouw
van twee schepen.
bleem, dat lang geleden had behooren te wor
den opgelost, wanneer slechte dé staatslieden
der laatste 20 jaar een breeder en meer ver
licht inzicht haddep gehad in hun plichten. Het
was geworden als een lang verwaarloosde ziek
te en een chirurgische operatie was noodtg om
het leven van den patiënt te redden. Tenslotte
werd het eerste en meest rechtetreeksche doel
van het bezoek bereikt. De vrede in Europa
werd gered en zonder deze bezoeken zouden
thans honderdduizenden gezinnen rouw dragen
voor de bloem der beste Buropeesche mannen.
WARSCHAU. 17 Mrt. (Havas) Van welinge
lichte zijde wordt vernomen, dat de Hooge
Commissaris van Danzig, Burckhardt, naar
Genève is vertrokken.
BRATISLAVA, 17 Maart (Ham) De
Duitschers te Bratislava maken sleh gereed
de rijkstroepen te ontvangen, die reeds het
grootste deel van Slowakije hebben beset.
Zij bewaken alle grenzen des lands en heb
ben de grenzen van de Karpathlsche
Oekraïne bereikt. Eveneens bezetten sü de
voorsteden van Bratislava in het Oosten. In
het Noorden zijn zij te Piestany.
De Duitschers zijn bijeengebracht voor het’
Deutsche Haus, waar hun hakenkruisvlaggetjes
worden verstrekt. De Duitsche scholen zijn ge
sloten en de kinderen zijn opgeroepen om vlag
getjes en bloemen in ontvangst te nemen. De
S.A.-matrozen, die aan land zijn gegaan uit acht
kanonneerbooten aan de oevers van het voor
malige Oostenrijk, wandelen in Bratislava, den
ponjaard in den gordel.
Men verwacht de Duitsche troepen vanavond
te Bratislava.
Bij regeeringsverordenlng zijn thans de vol
gende centrale regeerlngsafdeellngen voor het
bestuur van den Slowaakschen staat ingesteld:
een minister-presidium, ministeries voor Buiten-
landsche Zaken, Blnnenlandsche Zaken, Justitie,
Financiën, School en Volkscultuur, Economische
Zaken, Verkeer en Openbare Werken, benevens
een ministerie voor de Landsverdediging.
In het Hradschin te Praag zijn heden onder-
handelingen gevoekd tusschen dr. Hacha en het
presidium van de Tsjechische nationale een
heidspartij.
Besloten werd het Tsjechische volk in één
enkele partij aaneen te sluiten, aan het hoofd
waarvan dr. Hacha zal staan.
Ik had nog een tweede doel toen ik naar
MUnchen ging. nJ. de politiek te bevorderen,
die ik gevoerd heb vanaf het eerste oogenbllk,
waarop ik mijn tegenwoordige positie bekleed
de. De politiek, die soms genoemd wordt een
Europeeache tevredenstelllng. ofschoon ik zelf
niet meen, dat dit een «eer gelukkige term is et
een woord, dat nauwkeurig de bedoeling om
schrijft. Wilde die politiek slagen, dan was he»
van essentieel belang, dat geen mogendheid er
naar zou streven, de algemeene overheerschlng
te verkrijgen van Europa, ma&r dat een ieder
zich ermede tevreden zou stellen, redelijke fa
ciliteiten te verkrijgen voor de ontwikkeling
van zijn eigen hulpbronnen, z(jn eigen aandeel
te verzekeren in den internationalen handel
en de levensvoorwaarden van zijn eigen volk te
verbeteren.
Toen ik terugkeerde na mijn tweede
bezoek, deelde ik het Lagerhuis de
besprekingen mede, die ik met Hitler
had gevoerd, waarover ik zeide, dat
hjj, met grooten ernst sprekende, her
haald had, wat hjj reeds te Berchtes
gaden gezegd had, n.L dat dit de
laatste territoriale ambitie van hem in
Europa wate en dat hü niet den
wenach bad om in he* Duitsche r^jk
menschen op te nemen van andere
rassen dan de Duitschers. En Hitler
zelf bevestigde dij verslag van het
gesprek in een redevoering in het
Sportpalast te Berljjn, toen hjj zeide:
„dit is de laatste territoriale eisch,
dien ik in Europa heb te stellen.”
te i f
