ONS BLAD
aan
Hongaarsche troepen doen een
inval in Slowakije
Moskou sluit zich aan bij het
Britsche voorstel
I
Hitler uit Memel
vertrokken
Handelsaccoord
met Boekarest
formeel protest van
BRATISLAVA
Lebrun bezoekt
Westminster Hall
Sportbetrekkingen
met Duitschland
Het nieuws van heden
1
ra
DE VERKLARING VAN
CHAMBERLAIN
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Besluit der Britsche
assuradeurs
Verhoogde premie»
De Duitsche radio
propaganda
Hitler gaat spoedig
naar Bratislava
Sabotage bij de Skoda-
fabrieken
Parijs weigert vloot
uit te leveren
Pétain wordt" Wellicht heden
door Franco ontvangen
RUITEN VAN SYNAGOGEN
TE KAUNAS VERNIELD
Omtrent de houding der regeering
te Berlyn ia nog niet»
bekend geworden
Een verklaring van
Gafenco
Alweer een geheime
zender in actie
Het Weer imimiiiiiiiiiiiiimitiimiiimiiiiiuiiiHiH^
Geeatdriftige ontvangat door
de leden van Lagerhuia
en Hoogerhuia
De atad wordt tot een aterkte onder
commando van de Duitache
marine gemaakt
Het Duitache at and punt
Het Duitach-Slowaakache
verdrag
VRIJDAG 24 MAART 1939
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 149
Gaf Roemenië aan Duitachland
veel meer dan eerat in de
bedoeling lag?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
B
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
VERWACHTING:
Jongste
VOOR DE OVERIGE PROVINCIES:
echter
geen
=s
De regeerlngspersd lenst meldt:
MEMEL, 23 Maart
Fransche regeering bereid.
de
Gatfenco, de minister van Bultenlandsche Za-
3
eoo.
VOOR ZUIDHOLLAND, ZEELAND,
NOORDBRABANT EN LIMBURG:
overeenkomst in hoofdzaak vóórziet in reeksen
Duitsche beleggingen in Roemenië. Deze zullen
worden terugbetaald uit de opbrengst dezer be
leggingen gedurende een periode van vijf jaren.
Duitsche kringen noemden de overeenkomst
een soort Duitsch-Roemeensch vijfjarenplan.
KAUNAS, 23 Maart (Reuter) Onbekenden
hebben vandaag de ruiten van vrijwel alle sy
nagogen alhier vernield.
Stand op Vrtfdag IS aar Al 14SB
Vorige ajaad 74S.T
to. n
spt-
oent,
6 11
Ben.
cent.
Berlfjn is op de hoogte gebracht door de Slo-
waaksche regeering. Men weet echter nog niet
af Duitsche militaire hulp Is gevraagd.
teekenlng tegenover den vertegenwoordiger van
Reuter verklaard:
„WU zijn bereid verdragen van overeenkom-
stigen aard te onderteekenen met andere lan
den, die dat zouden wenschen".
Uit Duitsche kringen wordt vernomen, dat de
Verschillende redactie-burcaux en ooi politie
autoriteiten hebben van onbekenden weer een
.seintje" gehad, dat er na het beëindigen van
het VA R A.-programma op Hilversum I zich
opnieuw een clandestiene zender zou laten hoo-
ren. Met eenlge spanning heeft men Donder
dagnacht na twaalf uur geluisterd en ook de
autoriteiten waren zeer benieuwd, wat men nu
weer te hooren zou krijgen. Het werd kwart over
twaalf half één, kwart voor één. doch niemand
kondigde zich aan, totdat men om tien minuten
voor een plotseling een stem hoorde, die aan
ving met te zeggen „Hier Is een lid van de
aether-geuzen". Dadelijk daarop volgde het Wil
helmus en werd een korte politieke toespraak
van ongeveer vijf minuten gehouden. Hiermede
was de uitzending geëindigd. De politie en de
P.T.T. hebben reeds onmiddellUk overleg ge
pleegd en men kan In de komende dagen we
derom met belangstelling den strijd gaan vol
gen tusschen de herrezen aether-geuaen en de
snelle polltie-auto.
-alen
X.
6-1
lood®
1-25.
6 kg.
>20—
üien
-370.
Pl-
cent
cent,
cent,
8 20
rudel
-22,
8-8
ent,
-22
OP
kO—
Dr.
I 14
Pi.
0-12
de
bol-
17
iing
B ’t
?oed
Ha
ren,
nen
o".
Aa
it ooi
1230
1
33.
cU
-60,
21
ent,
65—
sent,
0 22
0-12
0-12
>ele-
Red
Red
4 80
L'S
sent,
Naar Havas uit Berlijn bericht verwacht
men veer spaedig een bezoek van Hitler aan
Bratislava, lender twijfel zal het bezoek nog
vóór 1 April gebracht worden.
Artikel 1: Het Duitsche rijk neemt dn be
scherming op zich van de politieke onaf
hankelijkheid van den Slowaakscheu staat
en de onschendbaarheid van zijn gebied
Artikel 3; Voor de ten uitvoerlegging van
door het Duitsche Rijk owjgenomen
meest zwaar bewolkt, geen neerslag van g
betekenis, zelfde temperatuur als giste
ren, zwakke veranderlijke wind.
Telegrammen taaachen Bra-
tialava en Boedapeat
Hitler heeft zich tegen vier uur weer aan
boord begeven van de torpedoboot .Leo
pard," waarmede hij de haven van Memel heeft
verlaten.
nstar,
srgerz
8 kg.
vf
nazi.
r 100
)00—
ingsa
5
torpedoboot
Ingescheept
verlaten.
Toen hij voet aan land zette, loeiden de si
renen. Hitler werd begroet door den leider der
Duitsche bevolking, Neumann. Na de eerewacht
der marine geïnspecteerd te hebben, reed hij
per auto naar het hoofdplein van Memel en
hield daar een rede.
Reeds lang voor de aankomst van den pre
sident en zijn echtgenoote kwamen de leden van
Hooger- en Lagerhuis met hun dames aan.
De leden van het Hoogerhuia namen ter lin
kerzijde plaats, de leden van het Lagerhuis
aan de rechterzijde.
I
gehouden zijn in verband met de
ontwikkeling."
„Ik wensch duidelijk te maken, aldus ver
volgde Chamberlain, dat bij de regeering van
Groot Brlttannlë geenszins de wensch bestaat
om redelijke pogingen van de zijde van Duitsch
land om zijn uitvoerhandel uit te breiden In
den weg te staan. Evenmin is deze regeering er
op belust In Europa twee tegenover elkander
staande blokken van landen met verschillende
opvattingen over de vormen van hun Intern,
bestuur in het leven te roepen.
Maar wij betoogen met nadruk, dat wij ons
niet kunnen onderwerpen aan een procedure,
op grond waarvan onafhankelijke landen on
derhevig zijn aan een zoodanige pressie, onder
dreiging met geweld, dat zij er toe verplicht
worden hun onafhankelijkheid prijs te geven
en wij zijn vastbesloten met alle middelen
waarover wij beschikken, indien pogingen zou
den worden gedaan een dergeiijke procedure In
werking te stellen, ons daartegen te verzetten."
De Londensche assuradeurs hebben een cir
culaire uitgegeven, waarin bekend gemaakt
wordt, dat de mlnimnmpremies op ooclogsrisico
voor vrachtverschepingen in verband mei d.
tegenwoordige internationale spanning, ver
hoogd worden. De verhoogde tarieven sjjn reed,
morgen van toepassing.
De bezetting door Hongarije van eenlge
Oekraïnsche gemeenten in Oost-Slowakije be
schouwt men in welingelichte politieke kringen
ie Berlijn als een uitvloeisel van de arbitrage
van Weenen, waarbij deze gebieden, die meeren-
éeels door Oekraïners bevolkt zouden zijn, aan
Hongarije zonden zijn beloofd. Men schijnt hier
hei Hongaarsche standpunt te deelek, volgens
hetwelk men nog niet van een Slowaaksche
•«•tgrens zou kunnen spreken, aangezien de tot
ëuzverre bestaande grens door de Tsjechische
bewindhebbers is vastgesteld, zonder mei het
•ihnlsche standpunt rekening te houden. Onder
deze omstandigheden is er, zoo zegt men te Ber-
•Dn, alle aanleiding om aan te nemen dat het
Hongaarsche optreden, dat In zijn objectief zeer
beperkt is, tot geenerlei verwikkelingen tusschen
Hengarjje eenerzjjds en Slowakije en Duitsch-
bM anderzijds zal lelden.
Naar wij vernemen, is een der „Aethergeu-
sen", van O die Zaterdagnacht tijdens de poli
tieke uitzending van den clandestienen sender
in *n bollenschuur bjj Llsse gearresteerd werd,
vrij plotseling overleden In de ziekenverple
ging aan de Prinsengracht te Amsterdam, waar
hij Woensdagmiddag een operatie heeft onder
gaan. Van G. was de eigenaar van den gehei
men zender.
BOEKAREST. 23 Maart (DJX.B.j. Na vrij
langdurige en in vriendschappelijken geest ge
voerde onderhandellngen werd hier heden een
DuHach-Roemeensche overeenkomst geteekend,
welke den grondslag vormt voor een verdere
uitbreiding der wedersjjdsche handeisbetrek-
kingen.
Artikel 3De Slowaaksche regeering
haar eigen militaire krachten In nauw
overleg met de Duitache weermacht
ganiseeren.
LONDEN. 23 Maart. (Reuter). Hei ant
woord van de Sovjet Unie op het Brit-
«che voorstel inzake een gemeenschappe
lijke verklaring is gisteren te Moskou over
handigd. Naar Reuter verneemt is het ant
woord toestemmend.
In het Lagerhuis heeft minister-president
Chamberlain verklaard: „De regeering heeft
reeds uiteengezet, dat de jongste actie van
de Duitsche regeering de vraag heeft doen
rjjsen, of die regeering niet door opeenvol
gende daden wil trachten Europa ie over-
heerschen en misschien zelfs nog verder te
gaan. Indien dese uitlegging van de bedoe
lingen der Duitache regeering sou blijken
juist te zijn dan acht de Britsche regee
ring zich verplicht te verklaren dat een
der ge lijk optreden, zooais ook in het ver
leden ia gebeurd, den succes vollen tegen
stand van Engeland en andere landen, die
prijs stellen op hun vrijheid, tot gevolg sal
hebben.
Ik kan nog geen mededeellngen doen
zoo zeide de premier verder over de be
raadslagingen. die met andere regeeringen
BRATISLAWA, 23 Maart. (D.NJL) Van
de zijd* der Slowaaksche regeering wordt mede
gedeeld. dat Hongaarsche troepen deelen vsn
Oostelijk Slowakije zijn binnengerukt.
BERLIJN, 23 Maart. (Reuter;. Volgens
de laatste berichten, die in Duitsche poli
tieke kringen zjjn ontvangen, schijnt de
Hongaarsche inval in Slowaaksch gebied
ernstiger en van grooter strekking te sjjn
dan men eerst meende.
BERLIJN. 23 Maart. Het is volgens het D. N.
B. noodzakelijk gebleken, dat de Duitache radio
overeenkomstig haar verstrekkende beteekenls
thans ook nieuwsberichten in vreemde talen op
ae middelmatige golflengte uitzendt. In ver
band hiermede worden voorlooplg de volgende
uitzendingen Ingeschakeld: van 22 Maart af
geven de rUkszenders Hamburg en Keulen da
gelijks. ook des Zondags, van 20.15 tot 2030
uur berichten in de Engelsche taal. Al naar ge
lang van de behoefte zullen nog meer nieuws
berichtendiensten in vreemde talen verzorgd
worden.
Het op 23 Maart te Berlijn gedateerde en
<loor rjjksmlnlster von Ribbentrop eenerzjjds en
J}»». Tuka en Durcansky anderzijds ondertee-
•ende „Schutzvertrag” met Slowakije is gepu
bliceerd.
De voornaamste bepalingen hieruit lulden als
Wgt:
LONDEN,^3 Maart (Reuter) Ter gelegen
heid van het bezoek van den Franschen pre
sident Lebrun was heden het koudste gebouw
van Londen, de Westminster Hall, welke nooit
verwarmd is, selfs niet voor bezoeken van den
konlng en andere leden van de koninklijke
familie, verwarmd. Gedurende drie weken
hebben monteurs gewerkt om de verwarmlngs-
installatie aan te brengen.
Zooais United Press aan haar bladen meldt
heeft de Fransche regeering geweigerd, otn
Franco’s eisch in te willigen, om onmiddellUk
aan de Burgos-regeering de Spaansche vloot uit
te leveren, die sedert 7 Maart te Bizcrta ge
ïnterneerd is. Deze vloot bestaat uil 3 kruisers,
één onderzeeër en 8 torpedojagers.
BUREAUX:
ALKMAAR, Hof 6, Talaloon 4530 an 4220
oen HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN, Groot» Noord 54, rood, Talaloon 412
gCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
plee Inbegrip van gratis ongavallenverzak»-
ring: voor Alkmaar 2.per kwartaal of
15 cents per week, voor buiten Alkmaar
y 2-50 per kwartaal of 20 cents per week.
Ultg N v- Drukk. De Spaamestad - Haarlem.
Het hooge gezelschap in de koninklijke loge. Van links naar rechts: Koningin-moeder Mary, President Lebrun, Koningin
Elisabeth, Konlng George en mevrouw Lebrun
bescherming beeft de Duitsche weermacht
te allen tijde het recht in een zone, be
grensd ten westen door de grens van den
Slowaakschen staat en ten oosten door
de algemeene lUn: oostrand van de Klei
ne Karpathen, de Witte Karpathen en den
oostrand van het Javomlk-gebergte. mili
taire posities In te richten en in de door
haar noodig geachte sterkte bezet
houden.
nevelig tot gedeeltelijk bewolkt, overwe
gend droog weer, in den middag iets kou
der dan gisteren, «wakke lot matige wind
uit Oketel(jke richtingen.
^IIIIIIIIIIHHHIlilllllllllllllllllllllllHI lIllillllllllllllllllllllllllllllllllllT^
Omtrent het bezoek
van den Führer deelt D.N.B. alsnog mede, dat
deze om twee uur aan land Is gekomen met de
„Leopard”, waarop hjj zich had
na de .JJeutachland" te hebbert*
De bevoegde officieele instanties
van Nederland en Duitschland zijn in
gedachtenwisseling getreden over de
sportbetrekkingen tusschen de beide
landen. De besprekingen, welke in
een geest van wederzüdsche waardee-
ring werden gevoerd, hebben tot de
bevredigende conclusie geleid dat
aan een voortzetting van het interna
tionale sportverkeer tusschen Neder
land en Duitschland geen belemme
ring in den weg staat.
Artikel 4: Overeenkomstig de aatxgega-
ne beschermlngs-overeenkomst zal de
Slowaaksche regeering haar bultenland
sche politiek steeds voeren In overeen
stemming met de Duitsche regeering.
Artikel 5: Deze overeenkomst treedt bU de
onderteekenlng direct in werking en geldt
voor 25 jaar. De belde regeeringen zullen
zich voor den afloop van dezen termijn
tijdig met elkaar verstaan voor een ver
lenging.
DIENST-AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct- per regel.
Ook heeft de Fransche regeering Franco’s
eisch van de hand gewezen, om de artillerie,
kanonnen en tanks, die het terugtrekkende Ca-
talaansche leser mee over de Fransche grens
heeft genomen, aan hem uit te leveren.
De Fransche regeering baseert haar weige
ring op de non-lnterventie-politlek. die het
overhandigen van oorlogsschepen en oorlogs
materiaal aan Franco vóór het einde \an den
krijg verbiedt.
Wel is de Fransche regeering bereid. o«n
reeds thans er In toe te stemmen, dat alle be
zittingen. die aan Spanje behooren. naar dat
land zullen worden teruggezonden, zoodra
vrede is geteekend.
Havas meent te weten, dat maarschalk Pë-
tain heden of morgen door Franco zal worden
ontvangen en zün geloofsbrieven zal overhan
digen.
DE PRIJS DER ADVERTENTfEN badrafct 20 ct- P-
Ingezonden Mededeelingen 40 cl p.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
LNtvoarig tarief voor advartaaren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrakt
De voornaamste punten
zUn:
le. Duitschland zal hulp verleenen bU den
toenemenden verbouw van oliehoudende plan
ten (soya en zonnebloemen), vlas en hennep,
veevoeder, zooais hooi, wortelen en maïs.
2e. Roemenië zal bauxiet en andere zeld
zame ertsen In Noord-Roemenië explolteeren.
De bauxiet komt er veel voor en volgens de
nieuwe Duitsche methoden kan er gemakkelijk
zuiver aluminium worden gewonnen.
3e. Een Dultsch-Roemeensche maatschappij
zal de oliebronnen explolteeren.
4e. Het economische plan behelst bovendien
't leveren van oorlogsmateriaal en uitrustings
stukken voor het Roemeensche leger, de marine
de luchtmacht en de bewapenlngsindustrte. als
mede de oprichting van openbare bedrUven
De minister van bultenlandsche zaken der
regeering <te Bratislava heeft, volgens het Hong
Tel. Ag., een telegram gezonden aan den Hon-
gaarschen minister van Bultenlandsche Zaken,
waarin h(j er tegen protesteert dat Hongaar
sche troepen uit Rusinko (Karpathisch Oekraï
ne) Slowaaksch grondgebied zUn binnengedron
gen en daar militaire operaties zouden ten uit
voer brengen.
In zUn antwoord aan den Slowaakschen mi
nister van Bultenlandsche Zaken heeft minis
ter graaf Csaky beloofd direct een onderzoek
te zullen laten instellen waarvan hU het re
sultaat aan de Slowaaksche regeering zal me-
dedeelen
Tegelijkertijd heeft de minister er de regee
ring te Bratislava opmerkzaam op gemaakt,
dat de oostelijke grens wan Slowakije nimmer
was vastgesteld en dat het derhalve mogelUk
te, dat uit deze omstandigheid een eventueel
plaatselijk geschil tusschen Hongaarsche en
Slowaaksche troepen ontstond
Van militaire operaties kan
sprake zUn.
BOEDAPEST, 23 Maart. (Havas) Officieel
wordt medegedeeld: De Hongaarsche troepen in
Roethenië hebben, om de noodige veiligheid van
de spoorlijn In het Ungdal te verzekeren. Don
derdag verscheidene punten ten westen van het
Ungdal bezet. Er wordt aan herinnerd dat de
grenslijn tusschen Slowakije en Roethenië nooit
te afgebakend, hetgeen, zelfs in het verleden,
voortdurend tot wrijving aanleiding heeft gege
ven. De rust is volledig weergekeerd. Om echter
in de toekomst allen eventueelen woordenstrijd
te vermUden zal een gemengde Hongaarsch-Slo-
waaksche commissie de definitieve grenslijn vast
stellen. Tot dit doel zoekt de Hongaarsche re-
jeering contact met de regeering te Bratislava.
Volgens een Donderdagavond te Bratislava
gepubliceerd officieel communiqué hebben de
Slowaaksche troepen aan de Hongaren krachtig
tegenstand geboden. Slowaaksche vliegers heb
ben boven de Hongaarsche troepen gevlogen en
deze met hun mitrailleurs bestookt. In het ge
bied van Oelic hebben Slowaaksche vliegtuigen
twee Hongaarsche infanteriebataljons op de
vlucht gedreven. De vliegers verklaren, dat zU
lijken hebben kunnen waarnemen en gewonden,
die zich moeizaam voortsleepten.
Volgens een na middernacht ontvangen Ha-
vasberlcht werd uit Hoemenne aan de Hon-
(aarach-Slowaaluche grens gemeld:
De Hongaarsche troepen ontruimen het bezette
Slowaaksche gebied. Wat de Slowaaksche strijd
krachten betreft, zij aarzelen tot een offensief
Wer te gaan uit vrees voor een hinderlaag.
De verzekerlngstarleven voor reizen van en
naar de Oostzee zijn verhoogd tot tien shillings
percent. De verschepingen van Engeland of het
vasteland naar buiten zUn onderhevig aan een
tarief van tien shillings percent en reizen naar
Engeland en het vasteland aan een tarief van
12 shillings 8 pence percent Het tarief voor
verschepingen naar de Vereenlgde Staten of
Canada bedraagt een halfcrown percent en In
omgekeerde richting 5 shillings percent.
Naar Reuter nader bericht behoudt Roeme
nië ander deze overeenkomst zijn economische
onafhankelijkheid.
In Roemeensche politieke kringen echter
krijgt men den Indruk, dat Roemenië heeft toe
gestemd In veel meer dan het oorspronkelUk
wenachte te onderteekenen.
Klokslag elf uur arriveerde de president.
Bulten het gebouw werd de president luide
toegejuicht door de vele belangstellenden, die
zich hier hadden verzameld. Toen de president
de zaal binnentrad stonden alle aanwezigen
onmiddellUk op en riepen „Vive le président”,
„Vive la France,” waarna de Marseillaise werd
gezongen.
LONDEN. 23 Maart. De Praagsche corres
pondent van de ..Dally Telegraph" meldt, dat
ae Gestapo bü de wapenfabrieken van Skoda
te Pilsen meer dan honderd arbeiders, die van
sabotage verdacht werden, gearresteerd heeft.
Eenlge belangrUkc machines, aldus terluidt.
waren zóó ernstig beschadigd, dat zU voor ten
minste zes weken niet gebruikt zullen kunnen
woiden.
Volgens Reuter wordt de aankomst van een
aanzlenhjk getal oorlogsbodems te Memel te
Kaunas beschouwd als een demonstratie van
Dultschlands kracht in het noordoosten van
Europa. In politieke kringen achk men het
Bij het vertrek van de Fransche gasten werd
wederom de Marseillaise gezongen, gevolgd
door het Britsche volkslied.
Na de belde hulzen van het parlement te
hebben bezichtigd legde president Lebrun nog
een krans op het graf van den onbekenden
soldaat In Westminster Abbey, waarna hU zich
naar Windsor begaf om daar met den Konlng
en de Koningin te lunchen.
Verder bericht Havas uit Berlijn dat
het vandaag door leger en vloot van
Duitschland bezette Memel een sterkte
onder commando van de Duitache marine
worden sal.
waarschUnUJk. dat de Duitsche Invloed in Li- ken. heeft kort na de plechtigheid der onder-
tauen zal toenemen, en het non-agressiepact
zou wellicht in dien zin kunnen worden uitge
legd. Hier wordt gemeld, dat vele Litauers te
Memel gearresteerd zQn. Ohdaukantas, oud-
minlster van Oorlog, zou in hechtenis genomen
zUn.
der overeenkomst
De Duitsch-Roemeensche handelsover-
eenkomst kwam tot stand.
Een Hongaarsche inval in Slowakije.
Bratislava protesteert officieel te Boeda
pest.
Moskou spreekt zich uit voor een ga
meenschappeljjke verklaring.
De troonrede van Koning Victor Em
manuel.
President Lebrun werd in Westminster
Hall ontvangen.
Hitler is weer uit Memel vertrokken.
Geldboete en voorwaardeljjke gevange
nisstraf geëischt tegen mr. Rost van
Tonningen wegens artikelen in het Na
tionale Dagblad.
Ontslagen burgemeester van Ootmarsum
in beroep bjj het Ambtenarengerecht.
