ONS BLAD
Hitler
de rede
in
van
Rede feller van toon
inhoud
IISK
J
J
I
I
Geen sensationeele mededeelingen
dan van
Uit Vaticaanstad
Dr. Martens vraagt
ontslag
Het laatste oorlogs-
communiqué*
Beek is Berlijn al
gepasseerd
De verkiezingen in
België
Als wij door onderhandelingen problemen
hadden moeten oplossen, hadden
wij nooit iets bereikt”
Het nieuws van heden
rynbende
heit de klok
nat in het signaal, waarmede om vdt uur
het diner feestelijk wordt ingelüld.-
BESTEIRO IN ARREST
GESTELD
HET VISSCHERIJVERDRAG
ONDERTEEKEND
DE BAROMETER
jxvwwwwuiii mufiiihiwa
goed
beter
Het Weer niHiiimiiiiiiiiHiiiHiiiHHiiimiiiiiiiiinifê
VERWACHTING:
.Engeland wordt deugdzaam
op zijn ouden dag’’
Partijcongres heet dit jaar
„Partijcongres van
den vrede”
L-
o
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 3 APRIL 1939
Fransch schip gepraaicl
RT:
eer-
NIEUW TWEEDE KAMERLID
Polen acht de reis naar Londen een
beslissende fase in de inter
nationale gebeurtenissen
Met de hem verschuldigde
bewijzen ontvangen
Cambridge wint de
bootrace
Ex-Koning Alfonso
bij den H. Vader
Nederlaag van de
Rexisten
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Amerika erkent Franco
de jure
Aanzienlijke winst der katholieken,
verlies voor de socialisten
Er wordt een speciaal proces tegen
hem voorbereid
Geen omsingeling van
Berlijn beoogd**
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 157
„DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl p
regal; Ingezonden Mededeelingen 40 ct p
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nament wordt op aanvrage gaarne door enz®
Administratie verstrekt
Het 40-jarig priesterfeest
van den H. Vader
Zaterdagmiddag heeft Hitler te Wilhelmshaven zijn met
spanning verwachte rede gehouden, die in het geheel twee en zestig
minuten heeft geduurd. Bij deze rede, die, hoewel fel van toon tegen
Engeland, weinig sensationeele aankondigingen bevatte, werd
Hitler herhaaldelijk onderbroken door kreten van „schande”, tel
kens wanneer hij Engeland noemde.
Over het Engelsch-Duitsche vlootverdrag zeide Hitler o.m.:
„Wanneer in Engeland de wensch naar vrede niet meer bestaat,
is de noodzakeiijke voorwaarde voor het vlootverdrag opgeheven.”
Verder wees de rijkskanselier er op, dat Duitschland niet van
plan is zich te laten omsingelen.
Een bezoek van Kardinaal Fuma-
soni-Biondi aan Nederland?
„Om de atmosfeer van kalmte te
scheppen, die voor het land
onontbeerlijk is”
Een verklaring van Paderewski
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
VOOR HET GEHEELE LAND:
aan-
proces tegen Julian
on-
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
Head-of-the-riverrace
o o o
met
vereenigbaar
18031
(Vervolg elders in dit nummer)
op Maandag 1* uur v.m.: 759.4
Vorige stand: 769,4
Wanneer thans een Britsch staatsman eischt.
dat ieder probleem, dat temidden van de Duit-
Sche levensbelangen en de levenssfeer van ons
volk ligt, eerst met Engeland moet worden be
sproken, dan kan Ik. Juist zoo elschen, dat leder
Britsch probleem eerst met ons besproken moet
worden.
heeft hij alles ontnomen. Het is nu slechts de
vraag met welke middelen de deugdzame naties
zich dit vierde gedeelte der wereld verworven
hebben. En dan moet ik zeggen, dat zijn geen
deugdzame methoden geweest
In de omgeving van het Albert-kanaal zijn door het Belgische leger
groote manoeuvres gehouden. De chef van den Generalen Staf bij go-
camufleerd anti-tank-geschut
„Duitschland laat zich
niet omsingelen”
Onze Romelnsche correspondent seinde ons
Zaterdagavond
C. DB
aat 103
J 28059
Een ding zou ik hier willen uitspreken: Het
Duitsche volk van thans, het Duitsche rijk van
tegenwoordig, zijn niet' bereid levensbelangen
prijs te geven. Zij zijn ook niet bereid werkeloos
te staan tegenover opkomende gevaren. Wan
neer de geallieerden zonder rekening te houden
met doelmatigheid, met recht, met historische
traditie of ook slechts met verstand de land
kaart van Europa zouden wijzigen, dan zouden
wij niet de macht hebben dat te verhinderen.
De voorzitter van het Centraal Stembureau
heeft in de vacature, ontstaan door het over
lijden van het lid der Tweede Kamer, den heer
W. Drop, benoemd verklaard dr. H Bruamans
te Amsterdam.
Nereus wint de
vóór Laga.
paarne
ld 18-
onder
L blad.
huur,
week.
25a,
28083
jen
ten.
18158
van
RK
ev«n
ngen
\wn
de
Ier-
r
en
I Haar-
28064
i oude
PC*.,
r. ond.
dit W.
1, 2
oer
:ken-
i. r-
mnd.
itver-
28082
IAAGD
s met
aarlem
f5.—
'asting
letter
blad
Groe-
in teil,
ar oud.
king te
a.
C 28133
De Poolsche
kl. had zich 1
aangesloten.
Uit den aard der 2^ak hechten Poolsche
kringen groot belang aan deze reis van den
minister van Buitenlandsche Zaken. Vol
gens diplomatieke kringen te "Warschau zal
de reis van Beek naar Londen een wellicht
beslissende fase vormen in de internationale
gebeurtenissen.
Wie zich reeds bereid verklaart, om voor
deze groote mogendheden de kastanjes ifit
het vuur te halen, moet erop bedacht zijn,
dat hij zich daarbij de vingers verbrandt.
aanvankelijk opklarend, later weer toe
nemende bewolking met kans op regen.
Iets kouder dan gisteren. matige tot
krachtige wind uit Zuidelijke richtingen.
Zon op 5.33 onder 18.35. Licht op 19.95.
Waan op 18A6 onder 4.55. V.M. 4 April.
De Heilige Vader heeft Zaterdag in plechtige
audiëntie ontvangen den nieuwen gezant van
Brazilië, dr. H. Pompeu Pinto Accioly en gevol
machtigd gezant van Brazilië, die aan Z. H. den
Paus zijn geloofsbrieven heeft overhandigd.
Hedenmorgen werden namens de Zusters
Camaldolezen van Sin te Prisca en namens de
familie Bresca van San Remo overeenkomstig
de traditie aan den Heiligen Vader twee artis
tiek bewerkte palmtakken aahgeboden.
MOSKOU, 3 April (Reuter). Zondag is
een Sov jet-Russisch-Japansche risoehertj-
overeenkomst onderteekend, welke een jaar
geldig zaj zijn.
De „Osservatore Romano" van Zaterdagavond
herdenkt het feit, dat voor veertig jaren Z. H.
Paus Pius XII in de Santa Maria Maggiore tot
priester werd gewijd.
Het blad herinnert er daarbij os. aan, dat de
Heilige Vader als legaat van Paus Plus XI tot
dujgenden en duizenden priesters over de ver
hevenheid van het priesterschap heeft gespro
ken.
Eenmaal sprak Hij als volgt:
„Er is nlemknd onder ons, die zich niet met
ontroering het uur herinnert, waarin de handen
van den blsschop ons op 1 hoofd werden gelegd en
deze ons door de hemelsche macht van den Hei
ligen Geest tot priesters van Christus
maakte, ons bekleedend met een waardigheid,
de engelen evenarend, waardoor wij met ons
mede dragen het hoogste onderpand van de God
delijke vriendschap.”
De „Osservatore” eindigt het artikel met te
verzekeren, dat de hoop van allen gevestigd is
op het priesterlijk hart van Paus Plus XII en
dat de Paus aan het altaar van God smeekt om
het groote geschenk van den vrede.
Havas meldt uit Marseille, dat het Fransche
schip „Winnipeg”, hetwelk zich op den Atlan-
tischen Oceaan bevindt, door middel van de
radio heeft medegedeeld, dat het buiten de ter
ritoriale Spaansche wateren is aangehouden door
het Spaansche oorlogsschip „Vulcano”. Het schip
zet de reis naar Bordeaux voort.
Reacties en commentaren op de rede van
Hitler.
^iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
en DWS deelen.
De oud-president van Polen, Padrewski. heeft
te Los Angelos verklaard, overtuigd te zijn, dat
de Polen hun vrijheid niet zonder feilen strijd
zullen prijs geven.
Indien noodig zuilen de Polen zich op het
slagveld verdedigen, doch Paderewski hoopt,
dat de Europeesche staatslieden niet zullen ver
geten, dat een andere wijze van het regelen van
geschillen bestaat.
ROME. 3 Aril (Havasi. De H. Vader heeft
Zondag ex-Koning Alfonso XIII van Spanje in
particuliere audiëntie ontvangen. Vervolgens
bracht Alfonso een bezoek aan den Kardinaal-
staatssecretaris. In Vatlcaansche kringen deelt
men mede, dat Alfonso door den Paus ontvan
gen werd „met de eerbewijzen, die zijn rang
verschuldigd zijn."
ie an^assadeur te Berlijn, Laps-
t^JKikfort a. d. Oder bij Beek
DIENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper
rubriek 10 cl. par reaal.
De krijgsgevangenen mochten niet terugkee-
ren, de Duitsche koloniën zijn geroofd, de be
zittingen van Duitschland in het buitenland in
beslag genomen, de Duitsche handelsschepen
weggelokt, voor een deel afgeperst. Daarbij
kwam een financieele uitplundering, zooals de
wereld nog niet had gezien. De Volkenbond zelf
1» niet geworden tot een instrument van een
rechtvaardige politiek van overeenstemming,
maar tot den garant voor het gemeenste dic
taat, dat menschen ooit uitgedacht hebben. De
algemeene verblinding heeft verschrikkelijke vor
men aangenomen. De ontwapening, die Duitsch
land geheel alleen ten uitvoer heeft gelegd, is
door de anderen niet in acht genomen. Inte
gendeel, zij hebben verder bewapend. Men heeft
«en groot volk door woordbreuk zijn recht ont
nomen en zijn bestaan practise!) onmogelijk ge
maakt. Zoolang het Dictaat van Versailles op
bet Duitsche volk drukte, was het in feite ge
doemd om ten gronde te gaan.
De Führer sprak vervolgens over den weder
opbouw van Duitschland sedert 30 Januari 1933,
vaarna hij om. zeide:
..Het Duitsche volk is door de Voorzienigheid
niet geschapen om een wet, die Engelschen of
Eranschen past, gehoorzaam op te volgen, maar
“n zijn levensrecht te vertegenwoordigen. Wij
■tjn niet meer afhankelijk van de genade of
ongenade der andere staten of van hun staats
lieden.
Hedenmorgen bracht de „Messagero” het
bericht, dat de prefect van de H. Congre
gatie de Propaganda Pide. Kardinaal Fu-
masonl Biondi in Mei van dit jaar naar
Nederland zal komen ter gelegenheid van de
inwijding van het grafmonument, dat in het
Redemptoristenklooster te Wittem thans
wordt opgericht voor Zijn grooten voor
ganger als prefect der Propaganda Fide, den
Nederlander Willem, Kardinaal van Rossum.
Kardinaal Fumasonl Biondi zou dan deze
plechtigheid persoonlijk leiden.
ut
5 meube-
IngeUche
gebeeia.
kussen»
fel f 1M.
'oornsme
‘ke He«.
boeken,
i 225 i
che Lite.
Wortel-
laznesbu-
Gebeéla.
Lapje,
Tevüu
ordijnen
"neesche
te huur
>n: Zon-
>nderdte
ve Park.
1680.
H 2B089
Icht ris»,
■-Hnnen-
r-bureau
MYBR
meubel,
12167
H 28174
BRUSSEL, 2 April. (Belga) Doctor Mar
iens deelt ons heden, 2 April, om 13 uur
mede, dat hij vanmorgen aan konlng Leopold
ontslag gevraagd heeft als lid van de Ko
ninklijke Vlaamsche Academie voor Ge
neeskunde van België.
5
Hij heeft deze aanvraag gestuurd voordat de
uitslag van de verkiezingen bekend is, om te
voorkomen dat aan deze daad een andere ver
klaring zou kunnen gegeven worden dan zijn
wensch mede te werken om de atmospheer van
kalmte te helpen scheppen, die voor 's lands be
leid in de huidige omstandigheden onontbeerlijk
is. Zoolang zijn benoeming, waaraan hij alleen
een wetenschappelijke beteekenls heeft toege
kend, een onderwerp van partijtwist was, kon
hij geen verantwoordelijkheid nemen. Met de
verkiezing zijn deze redenen vervallen.
Hij betreurt intusschen diep, dat een maat
regel, die als een daad van bevrediging was be
doeld. in een zoo verschillenden geest werd be
grepen.
Nadat in het raadhuis van Wilhelmshaven aan
Hitler de eereburgerbrief was overhand d be
gaf de rijkskanselier zich naar het raadhuis
plein, waar hij na een korte toespraak van den
gouwleider en rUksstadhouder Röver het woord
nam voor het uitspreken van zijn redevoering.
Hitler gaf in den aanvang van zijn rede een
overzicht over de gebeurtenissen in Duitsch
land en de wereld sedert het sluiten van den
vrede. HU herinnerde er aan, dat honderddui
zenden in den oorlog gevallen zjjn, niet door
vjjandelijke wapenen, maar goot de hotiger-
blokkade, die nog maanden lang is voortgezet
om het Duitsche volk nog meer te kunnen
afpersen.
MADRID, 3 April. (Havas) Julian Besteiro,
de president van den Republikeinschen Ver-
dedigingsraad, is te Madrid gearresteerd,
evenals Sanches Guerra, oud-secretaris van
het bureau van den president der republiek
Zooals men weet heeft Besteiro geweigerd to
vluchten, wat de meeste andere linksche
autoriteiten wel hebben gedaan.
Het rechtsche radiostation in
Spanje „Radio-Nacional" heeft
Zaterdag het laatste communiqué
van het groote hoofdkwartier
verspreid, waarin gezegd wordt:
Na het roode leger te hebben ge
vangen genomen en ontwapend,
hebben de nationale troepen hun
laatste militaire doel bereikt. De
oorlog is geëindigd.
Ferraz wereldkampioen biljarten libre.
Kaers wint de Ronde van Vlaanderen.
Zaterdag werd voor de 91ste maal de
bootrace gehouden tusschen de achten van
Oxford en Cambridge, op het bekende tra
ject tusschen Mortlake en Putney. Cam
bridge won van Oxford met vier lengten.
Hitler’s rede te Wilhelmshaven bracht
weinig sensationeele aankondigingen
6e verkiezingsuitslagen in België;
zienlijke winst voor de katholieken.
Maar wanneer zy van het tegenwoordige
Duitschland verwachten, dat het trawanten
staten, welker eenige taak Is tegen Duitschland
in het spel gebracht te worden, geduldig laat
rUpen tot den dag, waarop dit netwerk dicht
getrokken moet worden, dan verwisselt men
het tegenwoordige Duitschland met het
Duitschland van den vorigen oorlog.
Wu zouden waarschünlük voor altijd hebben
kunnen wachten. Wanneer de wereld thans
*gt. dat men de volkeren moet indeelen in
^URdzame naties en in naties, die niet deugd-
toam zijn, en tot deze deugdzame naties behoo-
in de eerste plaats de Engelschen en de
^ranschen en tot de niet deugdzame behooren
de Duitschers en de Italianen, dan kunnen wij
«•«hts zeggen: De beoordeeling of een volk
deugdzaam is of niet, kan een sterveling nau-
**lUks uitspreken, dat moet men aan Onzen
Lieven Heer overlatep. Misschien zal nu een
Britsch staatsman tegen mU zeggen: God heeft
Let oordeel reeds uitgesproken, want hU heeft
den deugdzamen naties een vierde deel der
>ereld geschonken en den niet deugdzamen
Besteiro is aanvankelijk vastgehouden op het
Ministerie van Financiën en later overgebracht
naar een gevangenis. De autoriteiten hebben
speciale attenties voor Besteiro. Zoo krijgt hU
het speciale voedsel, dat voor zijn wankele ge
zondheid noodig is, doch tegelijkertijd wordt een
proces tegen den republikeinschen leider voor
bereid. Aanvankelijk lag het in de bedoeling,
dat hü voor den krijgsraad zou moeten ver
schijnen, doch men is tot een andere procedure
overgegaan, omdat de zaak met bUzondere ob-
jectiyiteit bestudeerd moet worden en de in
structie geruimen tijd zal duren. Er is een spe
ciale rechter benoemd: Kasabater. De Instructie
zal betrekking hebben op de verantwoordelijk
heid van Besteiro by de organisatie van de revo-
lutionnalre stakingen van 1917 en de oprichting
van de Spaansche socialistische beweging, op de
handelwijze van Besteiro sedert 1931 tot Juli
1936, op den aard en het doel der besprekingen,
die Besteiro met Engelsche jxiliticl heeft gehad^
toen hU de Spaansche republikeinsche regeering
b(j de kroning van koning George vertegenwoor
digde, en op de rol, die hU heeft gespeeld ge
durende den burgeroorlog en in het bUzonder in
de gebeurtenissen te Madrid van den laatsten
tüd.
De laatste dagen heeft de militaire politie van
Madrid ongeveer 2000 personen gearresteerd, die
zich in verschillende stadsdeelen schuil hielden.
Men hield het toen nog voor
met de deugd, dat men heeie koloniën hééft
veroverd, eenvoudig, omdat men de macht had
Toen wU nationaal-socialisten aan de macht
kwamen trachtte ik leder probleem door be
sprekingen op te lossen en ik heb bU leder pro
bleem aanbiedingen gedaan en zU zUn afge
wezen. Er is in het geheel geen twijfel aan,
dat ieder volk belangen heeft, die heilig zijn,
oindat zij identiek zUn met zUn leven en zün
levensweg.
WARSCHAU, 3 Aril. Zondagmiddag
tegen haf twee is'' de Poolsche minister
van Buitenlandsche Zaken, kolonel Beek,
uit Warschau via Berlijn naar Londen ver
trokken. HU wordt vergezeld door Joseph
Potocki. directeur der afdeeling Weot-Polen
van zijn ministerie, en van twee secretaris
sen.
Te Madrid Wordt een
Besteiro voorbereid.
Japansch-Russisch visscherijverdrag
derteekend.
Kolonel Beek wordt heden te Londen
verwacht.
Overeenkomstig het vlsscherUverdrzg zullen
de Japanneezen deelnemen aan de inschrij
ving voor vischconcessies op 4 April te Wladi-
woatok.
BU de overeenkomst zijn aan de Japansche
visschers 27 concessies ontnomen en zyn de
kasten voor de overigen met 10 pet. verhoogd,
een extira-uitgave van 300.000 yen voor de Ja
panneezen.
De Japansche visschers behouden 359 con
cessies. waarvan 254 voor den tUd van vUI Jaar
waren verleend. In Sovjet-Russische kringen
is men zeer tevreden over de overeenkomst,
aangezien d* Japanners hiermede hebben toe
gegeven, dat de Sovjets het recht hebben con
cessies in te trekken en omdat men is terugge
keerd tot het systeem van InschrUvingen.
waartegen men zich van Japansche zUde
heeft verzet.
WASHINGTON. 1 April. (Reuter). De
Vereenigde Stoten hebben besloten
regeering-Franco de jure te erkennen.
BRUSSEL, 3 April. De verkiezingen voor
het Belgische parlement hebben een groot
te overwinning meegebracht voor de ka
tholieken, die de sterkste partij in het par
lement lullen vormen met een winst van
tien zetels. De Rexisten leden een
gevoelige nederlaag. De liberalen zijn met
tien netels vooruitgegaan.
De socialisten daarentegen rijn zeer sterk
achteruitgegaan. ZU verloren ses zetels.
De nieuwe Kamer van Afgevaardigden ral
bestaan uit: 73 katholieken (winst 10 zetels),
64 socia listen (verlies 6 zetels), 33 liberalen
«winst 10 zetels), 17 vlaamsch-nationaien (winst
1 zetel), 9 communisten (onveranderd), rexis
ten 4 (verlies 17), 2 partyloozen.
De nieuwe Senaat zal als volgt zUn samen
gesteld
38 katholieken (winst 4), 35 socialisten (ver
lies 4): 16 Ubqfalen (winst 5): 8 vlasunsch-na-
tionalen (winst 3), 3 communisten (verlies 1),
1 rexist (verlies 7).
Wat de verplichtingen van Polen tegenove»
Groot-Brittannlë aangaat, wyst de Poolsche re-
geeringspers erop, dat Warschau meer dan ooit
besloten is de onafhankelijkheid van zUn poli
tiek niet te vervreemden. ZU herinnert er aan.
dat Polen drie weken geleden geweigerd heeft
in te gaan op het Britsche voorstel van een
gemeenschappeiyke verklaring met Rusland te
gen een aanvallenden staat Volgens de Kurjer
Poranny beoogt de verklaring van Chamberlain
niet een ideologisch blok te vormen om Duitsch
land in te sluiten niet in stryd met
de nonagressiepacten^^Wpolen met Duitsch
land en Polen met ^■Et-Rusland.
en neemt U het middagmaal tusschen 12
en 3 uur. ook dan la een Oude Rynbende
vooraf 'n degelijke terugkeerende tractatle
Per Liierkruik f3.75
Hoewel het bezoek reeds voor de jongste cri
sis van Tsjecho-SlowakUe werd onder oogen
gezien, zal de Britsche verklaring van VTUdag
een nieuw uitgangspunt der besprekingen vor
men.
De beslissing over de hulpverleening door
Londen en ParUs hangt tot nu toe van War
schau af en bU de eerste besprekingen zal aan
de orde komen, welke waarborgen Polen Van
zUn zijde zal geven. Ook zullen de Poolsch-
Russische, de Poolsch-Roemeensche. de Poolsch-
Litausche betrekkingen en op oeconomisch ge
bied de kwestie der grondstoffen, der emigratie
en der Engelsche credieten aan Polen aan de
orde komen.
Wanneer thans een Engelsch staats-
■nan meent, dat men alle problemen
moet bespreken, dat men ze door
vrijmoedige besprekingen en onder
handelingen moet oplossen want
dat kan men toch dan zou ik de
ren staatsman slecht* willen zeggen:
daarvoor was vóór onzen tijd vijftien
jaar lang gelegenheid. Wij zijn tot de
overtuiging gekomen, dat wij noch
m de binnenlandsche, noch in de bui
tenlandsche politiek van on* volk ook
maar het geringste zouden hebben
bereikt, wanneer wij nog vijftien
jaren gewacht hadden tot deze bela
chelijke instelling van Genève er toe
>ou zijn gekomen om door rede
voeringen dé problemen op te lossen.
Ajax wint zijn eersten kampioenswedstrijd
van Achilles; Eindhoven
Driehonderd Jaar lang heeft Engeland
ondeugdzaam gehandeld en thans op zUn
ouden dag spreekt het over deugd.
Nog twintig Jaar geleden was de kwestie
der deugd voor de Britsch* staatslieden
niet volkomen opgehelderd, 'in zooverre zU
naar willekeur omgingen met vreemden,
eigendom.
Hedenochtend zou Beek te Oostende aan
boord gaan; hü wordt te half vUf in den mid
dag te Londen verwacht.
Toen de Noord-Express, waarmee kolonel
Beek de reis maakte, te BerlUn stopte, werd de
Poolsche minister aldaar begroet door den
Dultschen adjunct-chef van het protocol, von
Halem, en het personeel van de Poolsche am
bassade.
Ui
iT
