ril
de
van
I
Hoitika
De luchtroovers
van
I
het verschil met
De verdubbeling
„Territorials
Het gezantahap bij WUt dtn dM
R.K.STAAT SPART Li
1914
DROGE KEEL
door overwarme treinen, bioscopen, osoorv
etc.'Verzacht de keel, alvorens het een
verkoudheid wordt,met de medicinale
den H. Stoel
En de „drie procent
cheepsrecht
VICKS H0ESTB0N80NS
..STMT
WOENSDAG 12 APRIL 1939
mat
Kloosterjubileum in de missie
Oudheidkundige vondst
Drieaui is
x
a
1
4iT
720
itte
Engeland heeft twee legers:
het Regular en het
Territorial Army
De diefstal
TPOUw
hi-KÉRk;
reek).
lagen
I uur.
>r
Gouden kloosterfeest
(Nadruk verboden)
I
len
Die Delftsche Sanghers
=3
MJ writes wn een han4»
door Percy King
bevestiging
zaak, om er een loopje mee te
sluiten.
trouwd.
eerwaarde
(Wordt vervolgd)
en ofschoon
man sterk,
woorden, begreep Piet niets; hü stond daarom op en besloot
eens een kijkje In de stad te nemen. Het huisje waar ze waren,
was niet veel meer dan een vierkante, groote kist van leem
en wat latten en de zolder waar Piet «at, werd gevormd door
een soort zeil over wat staken gespannen.
te
het
:U)den.
D. L. de Jonge
reenlge middel"
de betreurens-
ontstentenls bij
ileidool voor het
>-U
i Dr.
lin
ken.
he
ten!"
9b
itwljfeld «eer onpo-
id, sou de Invoering,
By het ültvoeren van restauratie-werkzaam
heden in een oude woning aan de Vlamingstraat
te Delft, heeft men een aantal gouden en zil
veren munten gevonden, welke dateeren uit de
16e eeuw.
als een standbeeld. De mond van koster Wilson
viel wijd open; de man vergat, hem weer te
iade
Hng
B18-
l
I
f: I
07
O*.
8 00
tater.
Roo.
Hein
U
irber
zak.
I, n
Spi-
ard-
oud.
den
18.40
irtch;
Pr
Ber-
d'Ch
iu ton
-17,
‘each
If red
isaen
100,
-17.
'olie-
fcuwe
18—
Sny-
Ken_
-n.
erop,
cent
kool
aan-
maar
Pa
ll 50
Radk
2.35—
Reg.;
Reg
lo P
-19 35
-20 20
-21.40
22 30
-24.00
en
In-
•a-
80,
Hy had dus niets anders te doen, dan zich onder het "zeil
door te werken, aan zijn handen te gaan hangen eil zich
laten zakken. Zelfs voor een kleinen jongen als hij. kras 1
een sprong van niets, maar als je je naar beneden laat\gl;jd<
moet Je zorgen, dat je op den grond terecht komt....
Aan het zangtournooi. dat Zondag 16 April
as. In de Stads Doelen te Delft zal worden ge
organiseerd ter gele^nheld van het eerste lus
trum der Mannenzangvereenlging ,.Dl« Delft
sche Sanghers", zullen meewerken de KOn.
Zangvereenlglng ..Bredas Mannenkoor", Kon.
amgvereenlglng ..Schiedam s Mannenkoor ..Or
pheus". Mannenkoor ..Apollo" uit Rotterdam en
de jubileerende vereenlglng.
Na afloop van dit zangersfeest zal het be
stuur van „Die Delftsche Sanghers" In Btads-
Doelen recipieeren.
AT T f7 «P (fit blad «ün ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen p HPA Mj levenlange geheele ongeechlktheid tot werken doo» TT» *7^0 MJ een ongeval met f-»
Af s| ,r*4 f\ l\l IN I*, O ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeertngen JT f Ovls“ verlies van beide armen, belde beenen at belde oogen F Ovle“ doodaWken afloop F zZOUe*
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
=g^== - - - -1=B=== ■■■- - -- - i 1 - - - 1 j 1 1
Intusschen, het feit is geschied. Ongedaan
mtrtten la onmbgelfjk. Maar voorkomen kan'
worden, dat het zich herhaalt. Het eenlge mid
del daartoe Is echter, gezien de tirannie welkt-
de 3 procent, waarop wU hebben gewezen. blük-
baar nog in onze „natie" uitoefent, dat een
blijvend gezantschap van Nederland bü de.i
Heiligen Stoel, zooals wj) dat vóór 1870 hadden,
wordt hersteld.”
Fred Gruber slenterde door het Museum als
een bezoeker die door een stortbui overvallen
In het gebouw dekking zoekt, totdat de regen
heeft opgehouden en schijnbaar de schilderijen
bewondert.
Maar als de zaalwachters Fred niet konden
zien, begluurde hj) meer van nabij de schilder
stukken der groote meesters.
„Het zal moeilijk zijn," meende hij. „We zullen
afwachten Maar wie zal Fred Oruber belet
ten uit te voeren, waar hU «ün «Innen op gezet
heeft?”
Fred verliet het Museum. HU had ai een plan
gevormd.
Mlnny. of wel liefste, hetgeen haar «eer aan
genaam scheen te «ün.
Druk babbelend gingen «e dan naar de zaal,
waar hun schildersezel stond. Fred vertelde haar
nieuwtjes en als dan met haar werk begon,
nam hU eveneens zijn palet op. HU schilderde
kwasle Overig voort, «eggend dat hU spoedig
aan een andere copie wilde beginnen.
Fred trachtte «Un aenuwachtigheld verborgen
te houden, maar telkens ontdekte Mlnny dat
hij stiekem op «Un horloge keek. HU wist dat
Minny een half uur voordat het Museum ge
sloten werd, haar schildersgerlef Inpakte en
beneden haar handen ging waaschen. HU bracht
dan haar doos mee. Van deze gelegenheid wilde
hü heden gebruik maken het doek uit de lijst
sssesssssessssssssssesseessssssesssseessesesese«assess
Chrichton maakte haar hand onmid-
delHjk los met een gebaar, alsof ze door een kil
reptiel was aangeraakt. Ze zag Carline strak
aan. En in dien blik was iets, dat Cullmgwood
zich zelf deed geluk wenschen. dat hü daar
niet als bruidegom stond De uitdrukking In
Sybil's oogen kon niet direct wraakzuchtig ge
noemd worden, evenmin dreigend, zelfs niet
boosaardig, X Leek hem. alsof zU een doode
aanzag. die haar volmaakt onverschillig liet.
Keith kon X juiste woord er niet voor vinden.
Doch hU wist, dat op dit moment Sybil Chrich
ton haar gedragslUn had vastgesteld, en 1
voorspelde Carllne niet veel goeds.
Dominee Baillie schraapte de keel. In afwach
ting of nog meer onderbrekingen zouden vol
gen. Niets van X tooneel ontging Cullmgwood.
Nog was X oogenbllk. om tusschenbeiden te tre
den, niet aangebroken, maar hü voorvoelde,
dat X zich niet lang zou doen wachten.
Broeder Willibald (In de wereld de heer M.
Blesbrjeckult Hulst) van de Witte Paters van
Kardinaal Lavigerle uit Boxtel, heeft In de
Mldden-Afrtkaansche Missie zijn veertigjarig
kloosterfeest mogen vieren. De 63-Jarige broe
der. die in Buboka aan het Vlctoriameer veer
tig Jaren arbeidde, heeft «ün Congregatie en
het missiewerk groote diensten bewezen als
bouwer van kerken, kleinere bedehuizen en in
richtingen voor ziekenverpleging.
onder God geen gezag.
..Er Is genoeg geschreven en gesproken, door
katholieken en nlet-katholleken, over het treu
rige feit, dat ons land afwezig la gebleven bij
de kroning van Pius XII. om met zekerheid te
kunnen vaststellen, dat de schuld hiervan niet
ligt bij het Nederlandsche volk. Niet bü de 37
procent katholieken, zooals van zelf spreekt,
en evenmin bü de 03 procent andersgezlnden,
met aftrek van eenlge groepen, wier gezamen
lijk percentage met 3 eerder te hoog dan te
laag geschat wordt. Algemeen was onze be
langstelling In de pauskeuze, algemeen de over
tuiging. dat deze keuze In onzen tüd van over
wegend belang Is voor de geheele menschheld,
algemeen de Instemming, waarmede de uitslag
der keuze Is begroet. Onder dit drievoudige
opzicht heeft het Nederlandsche volk zich
spontaan geschaard onder de overige beschaaf
de volken der wUde wereld. Welke Is dan de
reden, waarom het niet stond geschaard onder
de meer dan vUftlg volken, die door speciale
gezantschappen of door schriftelUke geluk-
wenschen hun hulde aan den nieuwen Paus
op den dag zUner kroning mochten aanbieden?
Van nationaal gezichtspunt bekeken Is het
beschamend: weg te blüven bü zulk een zeld
zame gelegenheid. waar verreweg het grootste
gedeelte der wereld vertegenwoordigd Is. Weet
men hier soms niet, met welke glimlachjes
dergelükeafwezigheid In zoo'n Internatio
naal gezelschap wordt opgemerkt? Onder
godsdienstig opzicht maakt een geloovlge natie,
nota bene een In Christus geloovlge natie, een
zonderling figuur In den hoek van het moham-
medaansche Turküe. het heidensche Japan en
het god-loose Sovjet-Ruslandl De „protestante
natiën" Engeland en Vereenlgde Staten begre
pen beter, hoezeer zü „thuis hooren" bü de
kroning van het Hoofd der Katholieke Kerk,
die Christus predikt aan de wereld. En van
algemeen menschelük standpunt uit lükt het
büna harteloos, niet mee te leven In de alge-
meene, luid uitgesproken verwachting, dat de
nieuwe Paus met den Invloed, waarover hü én
door «Un waardigheid én door «Un persoonlüke
gaven beschikt, den zoo begeerden vrede onder
de volken zal trachten te herstellen.
tot ontvluchten doet."
In aller haast kwamen twee polltie-agenten,
die in de nabijheid van het Museum voor even-
tueele hulp bü aanhouding waren aangewezen,
door een wachter gewaarschuwd, aangestormd.
Fred Bauer wist, dat hj verloren was. Met
woedende blikken keek hü naar Minny. die de
revolver aan een der bewakers teruggaf.
dragen en deze, zooals hü opzetteluk al een
paar maal gedaan had. vergeten haar te ge
ven. wanneer zü op de tram «tapte
Later hadden ze toen om hun verstrooidheid
gelachen.
Zün horloge wees half drie Nog één uur be
dacht hü. dan gaat ae naar beneden
„Ik moet eens even oploopen. liefste," zei hü
tot Minny. „Mün beenen «ün stüf van t zitten."
„Zoo’n oude man ook." plaagde ze.
HU ging bü verschillende wachters een praatje
maken en toen zün horloge halfl vier aanwees,
nam hü «Un plaats weer In. Het groote oogen
bllk brak aan. Alles sou naar wensch gaan: er
waren zeer weinig bezoekers en de wachters, aan
de aanwezigheid van Mlnny en hem gewoon,
kwamen niet eens meer een oog In het zeil hou
den.
Neuriënd begon Minny haar gerief In te pak
ken en ging, als naar gewoonte, naar beneden,
aan hem overlatend haar doos mee te brengen.
Doch een oogenbllk later was «e al terug, op
den voet gevolgd door twee wachters, die hem
aanstonds vast grepen, terwijl Mlnny hem met
een revolver dreigde, zeggend: „Handen op,
Fred Gruber. Dacht Je. dat wü je den tüd zou
den laten, om met dat mes die kostbare schil
derij uit de lüst te snüden?"
„Wat heeft dit te beteekenen?" vroeg hij.
„Een Fred Oruber. of liever Fred Bauer brengt
niet weken In een museum door enkel en alleen
om copies te maken." antwoordde Mlnny Wils.
..Een Fred Bauer flirt niet met een vrouw, als
hü er voor zichzelf geen belang bü beeft. En
waarom verandert men van naam. als men niet
ongekend wenscht te blüven? Je wilde van mün
afwezigheid gebruik maken het doek uit te snü-
den en het dan In m U n schlldersdoos stoppen,
nietwaar? En Ik zou Jouw bult In veiligheid heb
ben moeten brengen; JU zoudt vergeten mü de
doos te geven, zooals meer gebeurd Is. Maar
Fred Bauer weet misschien niet dat er tegen
woordig vrouwelüke detectives zün, waaronder
ook Ik behoor?"
..Fred Bauer laat zich toe maar niet van
gen," siste hü en trachtte zich k» te rukken.
Minny Wils dreigde: „Ik waarschuw je. Ut
zal niet aarzelen te schieten, als je een poging
De geestelijke sprak weer. .Alvorens u, Eric
Carline, en u, Roberta Falkner. In den echt
te verbinden, ben Tc verplicht, de gebruikelüke
vragen te stellen is een van uw beiden een
tot dusver verzwegen beletsel bekend, dat een
wettelüke huwelUksverbintenis in den weg
sisal? 'k Verzoek u, niet onmiddellük daarop
te antwoorden, maar eerst met uw geweten te
rade te gaan De tweede vraag luidt: is iemand
aanwezig, die een dusdanig bezwaar, bf dusda
nige bezwaren kan aanvoeren, waardoor moet
worden afgezien van X sluiten van een huwelijk i
tusschen Eric Carllne en Roberta Falkner? Dat
hü dan nu spreke, opdat hü zich later niet te
verwüten heeft, de waarheid verzwegen te heb
ben!"
„Onze beurt Is gekomen!” fluisterde CuUing-
•wood. Hü stapte de consistoriekamer in, ge
volgd door Margaret. Holliday en Barber .Jk
heb bezwaren, eerwaarde!" riep hü met stem
verheffing uit. „De dame, die zich Roberta
Falkner noemt, heet In weritelükheld Sybil
Chrichton!"
Strakke, doodelijke stilte trad op deze woor
den In. Een moment genoot Keith van X too
neel. dat aan dramatisch effect niets te wen
schen liet. Dominee Baillie stond beweginglooa
naam van zijn aanstaande vrouw Roberta
Falkner opgegeven."
„Tc Wist wel, dat X den schavuit Juist be
oordeelde." antwoordde Keith. „Waar Eric Car
line verschünt, kan je den stormbal hüschen,—
weest op uw hoedel”
n „Studiën” schrijft
8 J onder den titel „H,
een beschouwing ov*
waardige Nederlandsche!
de Pauskroning en een'
nerstel van een vaste diplomatieke ver
tegenwoordiging ten Vatlcane.
Wü geven dit oordeel vtbv^^tudlën",
waarmede wij volkomen Instemmen, hier
onder in zijn geheel weer.
„Volgens de mü ter hand gestelde stukken Is
deze dame Roberta Falkner, geboren te Durham
2 Januari 1916. U bent Eric Carline, wonende
In deze gemeente, geboren 19 Mei 1893. Zoo is
X Immers?"
„Zeker!" antwoordde Carline fier.
Sybil's bevestiging bepaalde zich tot een
hoofdnik.
„Beiden bent u meerderjarig en In bezit van
uw volle verstandelüke vermogens. Ukuntalaoo
zelf beslissen over X sluiten van een huwelük,
zonder toestemming van ouders of voogden
noodlg te hebben. Allereerst moet u kort en
klaar, met ja of neen, de volgende vraag be
antwoorden: Eric Carllne, neemt u Roberta
Falkner tot uw wettige vrouw?"
„Jal"
„En u, Roberta Falkner, verkiest u Eric Car
line tot uw wettigen echtgenoot?"
X Meisje zweeg. Plotseling riep zü uit: „Eerst
moet ik X zien, Ericl Eerst moet ik X zien!"
Carllne haalde de schouders op. Een trek van
verveling gleed over zijn gezicht. Daarna glim
lachte hü- X Was voor dominee Balllie de
eerste aanwüzlng, dat hier inderdaad iets niet
in den haak moest zün. Hü huiverde onmerk
baar op X zien van dien glimlach koud,
valsch, sinister.
„X Is een eigenaardig gebruik In de familie."
legde Carllne den geestelüke uit. .Teitelük een
dwaasheid, maar van geslacht op geslacht
wordt er de hand aan gehouden. Och...." Hü
schokschouderde, haalde een enveloppe uit den
binnenzak, maakte voorzichtig X zegel los en
hield vervolgens Sybil Chrichton 'n papier voor
Nog dienselfden dag ging hü bü e«n oud-
kleerkooper binnen, waar hü een fluweelen jasje,
een zwart züden strik en flambard kocht. Bü
een anderen uitdrager kon hü een schllders-
eael bemachtigen en in een warenhuis schafte
hü zich de verdere schlldersbenoodlgdheden aan,
waarmee hü den volgenden morgen naar het
Museum stapte, om daar van het een of ander
doek een reproductie te maken.
Fred Gruber was van voorname afkomst en
had een «eer verzorgde opvoeding genoten. Ook
schilderen behoorde hiertoe. Toen «ün ouders
stierven, kreeg hü een groot fortuin In handen,
dat hü echter door eigen toedracht verloor. Het
einde was het verkeeren In kringen waar hü
niet thuis hoorde Steeds lager en lager «onk
hü. totdat hü. betrokken In verschillende in
braken. daarvoor eenlge jaren gevangenisstraf
opliep.
Nu had hü het land, waar men hem volgens
zün meenlng. zoo onbarmhartig behandeld had.
verlaten Hier In de groote wereldstad, waar
niemand hem sou kennen, wilde hü opnieuw
zün geluk beproeven.
Na hier en daar rondgekeken te hebben, zocht
hü een plaats uit. die hem büzonder gunstig
scheen, om zün plan te volvoeren
De wachter, die schünbaar poolshoogte kwam
nemen nu een hem onbekend schilder zün
tenten In het Museum kwam opslaan, groette
hü met een vrlendelük ..goeden morgen" en
begon, om zün vertrouwen te winnen, een ge-
moedelük praatje met hem.
Weldra was Fred met de wachters bevriend
en liet men hem rustig werken. Na enkele da
gen kreeg hü tot zün groote spüt 'gezelschap
Een jonge vrouw, gevolgd door een man. die
schildersgerlef droeg, plaatste zich In zün na
bijheid en begon, zonder hem eenlge aandacht
te schenken, eveneens te schilderen.
Die stllzwügendheld beviel Fred niet en wel
dra probeerde hü met haar In gesprek te ko
men. hetgeen dan ook door zün knap ulterlük.
zooals hü vermoedde, gelukte.
Mlnny Wils, zooals zü zich voorgesteld had.
was zeer spraakzaam en scheen Fred In de
hoogste mate te boeien, zooals hü voorgaf.
Samen bespraken zü hun werk en soms kwam
Mlnny naast hem staan, om zün kunst te be
wonderen, of zü vroeg hem een Inlichting, waar
door hü genoodzaakt was naar haar copie te
komen küken.
Ze houdt van me, dacht Fred. Hierin heb Ik
al mün doel bereikt. Als Ik haar vraag met mü
te trouwen, dan stemt ze beslist toe. Maar zoo
ver mag je het niet laten komen, Fred, waar
schuwde hü zichzelf. Je hebt haar als hand
langster noodlg. meer niet. Zü moet voor jou de
kastanjes uit het vuur halen. Zü moet zorgen
dat JU. als de berichten over den diefstal In de
dagbladen geluwd zün. In een ander werelddeel
je leven van eertüds kunt hernemen. Je weet
bü wlen je het onmiddellük van de hand kunt
doen. Je weet dat Je geen gevaar kan dreigen.
Den morgen na het gebeurde zit je hier te schil
deren. of er niets gebeurd Is. Hebben de wach
ters disOtal yiog'nfe» ontdekt, dan gebaar
JU ook maar niets te merken. Geen slapende
hdhden wakker maken, FTed.
Hü wachtte Minny nu voortaan aan den in
gang van het Museum op en nam dan aan
stonds haar schlldersdoos van haar over. Hü
drukte een kus op haar hand, die zij hem toe
stak. Fred ging nog verder en noemde haar
op
wezig.
De eerwaarde heer Baillie volgde ditmaal
niet X gebruikelijk ceremonieel. Hü was op «ün
hoede, wilde eerst de kat blükbaar eens uit den
boom küken.
Bü den dood van Plus XI woel in Den Haag
van Bultenlandsche Zaken de vlag halfstok.
Dat was betamelük, evenals onze vertegenwoor
diger bü zün uitvaart, omdat een souverelnc
vorst, wiens Internuntius bü het Nederland-
eche Hof Is geaccrediteerd en tot wlen wü In
goede verstandhouding staan, was overleden.
De konsekwentie elschte, dat wü ook bü de
kroning van zün opvolger de gewone eerbe-
wüzen hadden gegeven.
(Van onzen Londcnschen correspondent)
De diepe Indruk, welken de onverwachte
nededeellng van Chamberlain betreffende de
uitbreiding van het territoriale veldleger tot
340 000 man een sterkte van 26 divisies
Kovel in als bulten Engeland gemaakt heeft,
j, toe te schrüven aan verschillende oorzaken.
Dc voornaamste daarvan is van zuiver polltle-
ken sard. In geen land Immers kan men er
thans nog aan twüfelen, dat de Brltsche regee-
nng vast besloten Is haar nieuwe bultenland-
nhe politiek van „collectief verweer”, welke het
onmiddellUke uitvloeisel is van de Inlüvlng van
Tsjecho-Slowaküe. te steunen door middel van
een gewapende macht, die zoo zü tegen alle
hoop In niet preventief mocht werken, geducht
genoeg Is om Engeland In staat te stellen on-
mlddellük ten volle deel te nemen aan een
gewapend conflict De maatregel Is de militaire
aanvulling van een politiek, welke de laatste
twee weken eenigszlns vaag leek, maar omtrent
welker aard thans niemand meer In het on-
tekere verkeeren kan.
X Was nog geen half «even Zaterdagmorgen,
toen Culllngwood de bel van dominee Baillie's
pastorie opnieuw deed weergalmen. Hoe ge
waagd Margaret X plan ook vond toen zü er
eenmaal haar goedkeuring aan had gehecht,
verleende zij ook haar volle medewerking. Dit
verklaarde de aanwezigheid van de heeren Hol
liday en Barber op dit vroege morgenuur. Zü
hadden zich In een goedkoop, stemmig confec
tiepak gestoken, droegen een zwarten bolhoed
en schoenen met vierkante neuzen. Op X oog
verschilden zü In niets van den doorsnee-
detectlve, zooals Scotland Yard ze bü honder
den telt. Toch waren deze Jonge mannen nog
nimmer op menschenjacht geweest, zelfs niet
in de «eer ondergeschikte functie van drüver.
Prank Holliday was een neef van Margaret
studeerde medlcünen en kon voor een avon
tuurtje op elk uur van den dag of den nacht
gevonden worden. Zün vriend Dick Barber deed
In dat opzicht voor hem niet onder.
Keith stelde hen voor als «ün assistenten. De
te snüden en in
hAAr doos te
stoppen. Bulten
zou hü. »ls ga
lante ridder, zoo
als de vorige da
gen telkens de
doos voor haar
dragen en deze, zooals hü opzetteluk al
Het besluit der regeering heeft ook een groote
binnenlandsch-politleke beteekenls. Op verster
king der landstrüdmachten werd aangedrongen
lang vóór de Jongste crisis uitbrak. Wü moeten
tuet vergeten, dat. vóór de verhoudingen een
zoo scherpe wending ten kwade namen, de
toestand reeds een paar maanden lang zeer
gespannen was, en dat In het büzonder de
Engelsch-Dultsche betrekkingen büna alles te
wenschen overlleten. In Engeland won de over
tuiging veld, dat München niets anders dan
een adempauze geweest was, en dat van deze
pauze gebruik gemaakt moest worden om zoo
vel militaire als de diplomatieke positie des
lands onnoemelük te versterken. Hieraan schonk
de regeering al haar aandacht en zeker niet
tonder succes, maar van alle züden werd er
toch op aangedrongen dat door een stelsel van
verplichte deelname aan de nationale verde
diging den „dlctator-landen” de overtuiging sou
worden bijgebracht, dat zü in geval van agres
sie de geheele Brltsche macht tegenover zich
zouden vinden. De uiterste consequentie van
sulk een stelsel was militaire dienstplicht, en
deze werd bepleit door een deel der conserva
tieven, en men neemt aan dat mannen als
Eden, Winston Churchill en Duff Cooper, zon
der het woord „conscriptie" te bezigen, In wer
kelijkheid tooh streefden naar haar InVoeetagt
De (fcpositie,Ofschoon voorstandster vn» 4e
troetft mogelljhev versterking der strijdmacht,
was principieel tegen conscriptie In vredestijd
gekant, en op dit punt harmonieerde zü blijk
baar met e regeering.
Dienstplicht Is In strüd met alle Engelsche
opvattingen en tradities; heel het openbare
leven In Engeland wordt beheerscht door vrü-
willlg dienstbetoon. Toch won een door zoo In-
vloedrijke mannen geleide beweging, onder den
drang van de politieke gebeurtenissen der laat
ste weken, voortdurend terrein en wü mogen
unnemen, dat zü thans gefnuikt is doog het
besluit tot verdubbeling van de volle oorlogs
sterkte van het territoriale veldleger.
Met „volle oorlogssterkte" wordt niet bedoeld,
dat dit leger numeriek de sterkte krügt. die het
In geval van oorlog hebben zou; het is «elfs
mogelük, dat, al blüft de vrede bewaard, een
nieuwe versterking tot 500 000 man noodzake-
Hjk geacht zal worden. Het wil zeggen, dat te
vens de geheele militaire organisatie gebou
wen, oefenplaatsen, kampen, militaire fabrie
ken, bewapening onmiddellük opgevoerd zal
worden tot het hoogere peil, en wel In overeen
stemming met de elschen van oorlogs-, niet
van vrede^tüd.
De beteekenls van de uitbreiding blükt reeds
hieruit, dat het nieuwe territoriale leger meer
«al kosten dan het heele Brltsche leger drie of
vier jaren geleden.
In vredestüd heeft Engeland twee legers, het
Regular Army of .staande leger" en het Ter-
ritorlal Army, aldus genoemd, omdat het be
stemd is voor de verdediging van het binnen
land (dus van Britsch „territory”).
Het Regular Army doet, behalve In Groot
Brittannië, dienst In Indië, In de koloniën en
Protectoraten, en ook In bultenlandsche oor-
zal. naar men In politieke kringen gelooft, zün.
dat de regeering overgaat tot Instelling vao
een Ministry of Supply (een ministerie voor
Legervoorzlenlng waarop reeds zoo lang door
een groot deel der openbare meenlng en door
tal van parlementsleden aangedrongen Is. Men
gelooft, dat de regeering de noodzakelükheld
hiervan thssns erkennen zal. en bevindt zich
tn de geestesgesteldheid, waarin datgene, wat
noodzakelük acht, ook onmiddellük uitvoert.
Groot als de militaire beteekenls van de uit
breiding van het leger, maar tevens vin de
heele oorlogsorganlsatle ongetwüfeld is. nog
grooter wellicht is de beteekenla van de nieuwe
bultenlandsche politiek der regeering, waarmee
de legerultbreldlng zóó nauw verband houdt,
4at zü er onafscheidelük van Is.
Toen Chamberlain Woensdag zün verklarin
gen betreffende het Territoriale Leger aflegde
voor een hoogst aangenaam verrast Lagerhuis,
begreep men onmiddellük dat de regeering fei-
telük reeds besloten had elke verdere „agrsAie
In Europa tegen te gaan, en dat elke a^ze-
Ung, of schünbare aarzeling, tot het verleden
behoorde. Maar bovendien waren er velen, die
gedacht hadden, dat de regeering de gedachte
aan dienstplicht nog niet opgegeven had.
Terwül dlenatpllcht ongel
pulair zou zün In EngelahC
wat de verzterking van het leger aangaat, voor-
looplg geen enkel voordeel bieden, aangezien
de toerusting nog lang niet berekend is op een
landmacht, welke In omvang vergeleken sou
kunnen worden met die van Frankrük. Is het
territoriale plan geheel uitgevoerd, dan zal
Engeland, met Inbegrip van de 100.000 man
schappen der luchtafweer, beschikken over
440 000 territorials. Het Staande Leger ts thans
246 000 man sterk, hetgeen nog 16 000 minder
Is dan in het schema vastgesteld la. Na aan
vulling van dit tekort en de schepping van een
Territoriaal Leger In tweede linie zal de totale
landmacht dus 686 000 man bedragen.
De administrateur der St. Jansstlcht}ng te
'a-Hertogenbosch, frater M. Amadeüs, hoopt In
het klooster aan den Papenhulst daar ter stede
op 21 April az. «ün gouden kloosterfeest te
vieren.
eerwaarde heer Balllie keek een beetje sip over
dat plotseling noodzakelük geachte machtsver
toon en aarzelde niet, zün opinie dienaan
gaande kenbaar te maken.
„Een kwestie van voorzorg, meer niet,” stelde
Culllngwood hem gerust. „X Is altüd zaak, om
op alle mogelüke eventualiteiten voorbereid te
zün. Neen; er beslaat geen reden, u zorg te
maken, dominee. Zoover Ik Eric Carline ken.
zal hü X niet In zün hooftl halen, verzet te
plegen, als hü merkt X spel verloren te heb
ben.-”
X Viertal verdween In X catechlsatielokaal.
vanwaar zü alles konden waarnemen, wat er
in de consistoriekamer voorviel, zonder zelf
opgemerkt te worden. De klok van zeven was
nog niet koud, toen Eric Carline binnentrad,
met Sybil Crichton aan den arm. X Meisje zag
er bleek en afgetobd uit. Onwillekeurig vroeg
Keith zich af. hoe vaak zü hem in haar hart
wel verwenscht zou hebben, omdat hü na een
bezoek aan X Knightsbridge Hotel niets meer
van zich had laten hooren. Eric Carllne daar
entegen was één en al zelfbewustheid, hü zag
zich waarschünlük zün aandeel in Sir-Malcolm's
vermogen reeds uitgekeerd en met Sybil
Chrichton zou hü 't gauw genoeg klaar spelen.
Wilson, de koster van X kleine Schotsche
kerkje, en «ün broer hielden zich bescheiden
den achtergrond. Publiek was niet aan-
Daafrentegen moeten kanonnen, tanks, voer
tuigen enz. voor het meer darr verdubbelde
Territoriale Leger op voet van oorlog nog ge
fabriceerd worden; nieuwe fabrieken voor toe-
rustingsstukken moeten Ingericht of gebouwd
worden. Kortom: het werk van 1914 moet wor
den herhaald, doch onder veel gunstiger om
standigheden.
De laatste maanden waren duizenden vrü-
willigers afgewezen, omdat de afdeelingen van
het Territoriale Leger, waarvoor zü zich aan
meldden, compleet waren. De Territoriale Bon
den in de Graafschappen hadden dus verwacht
dat zü weldra gemachtigd zouden worden meer
recruten aan te nemen; zü waren evenwel niet
voorbereid op een zoo geweldige uitbreiding.
Die vrüwilllge plaataelüke organisaties welke,
onder leiding van burgemeester en andere
autoriteiten, wonderen doen In een land waar
alles vrüwllllg (of onder den schün van vrij
willigheid) geschiedt, «chünen echter ook dit
maal weder ten volle op haar taak berekend
te zün.
Aangeworven worden bü voorkeur mannen
van 18 tot 25 jaar; maar In dienst tredlng tot
op 38-jarigen leeftüd Is mogelük. De omstan
digheid, dat groote werkloosheid heerscht,
werkt aanwerving In de hand. Bovendien weet
een leder dat In geval van oorlog dienstplicht
ingevoerd zou worden, en dat diegenen die als
territoriale vrüwilllgers in het leger gegaan
zün, In een gunstiger positie verkeeren dan zü
die in oorlogstüd krachtens een dienstplichtwet
bü de troepen ingelüfd worden.
Gedurende den wereldoorlog hebben de Ter
ritorials bewezen In geen enkel opzicht achter
te staan bü de elgenlüke beroepssoldaten van
het Staande Leger. Zü leveren de onuitputte-
lüke reserves op. welke Engeland van 1914 tot
1919 tüdelük tot een der grootste militaire
mogendheden maakten.
Een der gevolgen van den nieuwen maatregel
logen en expedities Het te het typische be
roepsleger. met langen dlensttüd,
slechts weinige honderdduizenden
vertegenwoordigt het een ontzagwekkende
macht.
Het Territoriale Leger wordt ultalultend
geworven voor dienst In hët binnenland,
zoowel indlvldueele soldaten en officieren als
heele corpsen kunnen, wanneer «u hiertoe op
geroepen worden, vrüwllllg dienst In het bui
tenland verrichten, doch ultalultend in geval
van oorlog.
Hbg Iets. Ik verzoek u dringend, X daarheen
Willen leiden, dat als getuigen eenlge per-
«°nën uit Streatham fungeeren, van wier dls-
“506 u verzekerd bent, als bü de trouwerij
scheefs mocht gaan. Of heeft Carllne al
'°°k getui8en gezorgd?"
bm**11’’. Domil'ee BalUle schudde X hoofd.
"U liet X aan mü over, voor getuigen te zor-
ten. k Heb Wllson, mün koster, en zün broer
“**rtoe aangezocht. Door en door betrouw-
*ro mannen."
Culllngwood stond op. „Ten slotte nog een
«ztste verzoek, dominee. Sybil Chrichton heeft
reeds eerder ontmoet. Is X mogelük. dat Tc
wn»? bijwoon zonder door haar te
gezien? Gebeuren er geen ongerechtlg-
®*n. dan bUjf 'k achter de schermen.”
^^t kan. In de consistoriekamer wordt ge-
Opzü ts een vertrek, dat als catechl-
h“elokaal dienst doet.” Baillie liep met Cul-
j“**°od en Margaret mee naar de deur. „Er
te» wa*rschünlüks In uw veronderstelling.
Townley. Eric Carllne heeft inderdaad als
De eerwaarde heer Baillie knikte langzaam,
„•k Hoop van harte, dat die twee zich tüdig
bedenken en er bü de trouwerij niets scheef
gaat, zooals u X uitdrukte. Een huwelük Is een
te verheven iL, .j'
netaen.”
Breekt een oorlog uit, dan vervalt praktisch
het onderscheid tusschen het Regular Army
het Territorial Army. Ofschoon beide hun
dlvldualiteit behouden, worden feltelük
mengesmolten tot een Nationaal Leger.
Het elgenlüke doel van het Territoriale Leger
te de vorming van reserves voor het Nationale
Leger in geval van oorlog.
Zelfs In de jaren vóór 1914 werd het ate een
bewüs van het toenemende wantrouwen tus
schen Engeland en Dultschland beschouwd,
dat het Territoriale Leger een sterkte kreeg.
die, ofschoon naar continentale opvattingen
gering, toch vrü ver ging boven datgene wat
voor de blnnenlandsche verdediging noodzake
lük was.
De schepper van dit leger te de beroemde
minister van Oorlog. Haldane, geweest Het lag
nimmer In de bedoeling den Territorials. Indi
vidueel en organisatorisch, in vredestüd een
zoodanige opleiding te geven, dat zonder
verdere opleiding, zich zouden kunnen meten
met de keurtroepen van een der groote Euro-
peesche legers. Als de reserves van het staande
leger opgeroepen werden'.dan zouden gelük
dan ook In de betreffende wet vastgesteld werd
de Territoriale strüdkrachten automatisch
speciale oorlogsopleldlng krijgen, maar onder
alle omstandigheden wordt dit leger afgericht
op mogelüken oorlogsdlenst, zoodat ook In het
büzonder de strüdvaardigheld «üner artillerie
verzekerd te.
De organisatie te nog dezelfde, ate vastgesteld
in de wet van Lord Haldane, welke dertig Jaren
geleden het Engelsche leger revolutlonnteeerde,
maar sindsdien heeft Engeland de lessen van
1914 geleerd, en deze brengt het thans ten volle
in praktük. Op volledige militaire (In tegen
stelling tot maritieme) deelname aan een
Europeeschen oorlog hadden, zelfs kort voor de
catastrophe van Augustus 1914 uitbrak, weini
gen gerekend. Terwül In de eerste weken hon
derdduizenden zich aanmeldden voor dienstne
ming, ontbraken het materiaal en de toerusting
voor al deze vrüwilllgers. Een tüdlang moes
ten deze exerceeren met stokken Inplaate van
geweren. Er ontstond wel een geweldig Terri
toriaal Leger in tweede linie, maar de toerus
ting ontbrak grootendeels.
Thans wordt zulk een leger in vredestüd ge
schapen. Wat toen onder de moellükste om
standigheden gedaan moest worden dat wil
zeggen: terwül een oorlog in vollen gang was
geschiedt thans terwül de vrede nog voort
duurt. De Graafschaps Bonden, die de aanwer
ving plaatselük organteeeren, zün onmiddellük
aatf HVt weflt f «togen, en de eerste resultaten
schünen hoogst bevredigend te zün. Voorloo-
pige oefenplaatsen worden alom besdhfkbaa
gesteld.
Zü staarde er eenigen tüd op. Haar oogen
verwüdden zich, zü boog zich iets naar voren,
als wilde ze van dichtbü eenlge woorden lezen,
die haar niet duldelük voorkwamen. Toen
strekte eensklaps een hand uit. Carline, die
haar onafgebroken beloerd had, „stak vlug
papier weer in den binnenzak, vóór zü X had
kunnen aanraken.
..Een oud gebruik, zooals 'k zei een oud
famillegebrulk.herhaalde hü. ..Na afloop van
de plechtigheid komt X document In bezit van
de jeugdige echtgenoote.” Hü nam een hand
van 't meisje in de «üne „Je weet er toch Im
mers alles van? NA de plechtigheid eerder
niét."
Sybil
