E
Het ontstaan van Hollands
Noordpunt
A
HET OUDE DEN HELDER
VRIJDAG 21 APRIL 1939
MARKTEN
u
‘<JW-
43
3
Bergen
WEEKOVERZICHT
rina Smit. 9 uur gezongen Huwelijksmis.
Caatricum
munie hebben gedaan. 8 uur Marla-Congregatie
Feestviering van den H. Jo
van 4 tot 8 uur biechthooren;
I
Het Nieuwe diep vóór 1811; naar de kaart van I. Peer e boom, Inspecteur Rijkswaterstaat (citchi Marineblad!
Sc hoor l
7 Geradus Lute;
7.30
Ligplaatt voor schepen
DUINENBOSCH
Mis-intenties
uitvoering
de
bijeenkomsten
7
Schermerhorn
PAROCHIE O. L. VROl'W GEBOORTE
hadden
Limmen
(Wordt vervolgd)
De plannen van Brandligt
Oudorp
T uitjenhorn
9=
6.30
Plechtige
Schermer
HELDER.
Waarland
7 uur
een
v
il
4'
(ongeveer om kwart
overleden
M
81
BM
woens:
Maria. Wa.
ZATERl
W«1
ucb
de I
d«n
een
UM
tte»
veel
vrai
beel
na*3
wool
M I
meel
Di
te
eoud
iems
X8
fa*’
metj
M
dat
oper.
Je.
eeiu
V00I
Xind
den,
pat,
-C
«i
lenU
en i
..V
heus
ailer
elfje
aes
ken.
-Ji
«pro
haar
naar
JD
voet
hove
Ki
diept
rün
trui,
een
knot
door
acht
vloei
«na
mast
«tin
rich
bloei
«P
grot
Keit
knik
Ruk
revo
rulp
•or.
ZONDAG: half 8 Vroegmis, half 10 Hoogmis,
3 uur plechtig Lof, half 8 8t. Agnescongregatie.
gezongen H. MIs voor
1 en 2.
Klas IV: les 1, 2.
Klas V: les 1—2.
Klas VI: Les 1, 2. 3, 4.
Klas VII: les 1, 2, 3, 4 en 5.
Katechlsmus Meisjesschool:
Leerjaar 2a: le Les Uittreksel.
Leerjaar 2b: le les Uittreksel.
Leerjaar 3: Les 1.
Leerjaar 4: Les 12.
Leerjaar 5: Les 7.
Leerjaar 6: Les 29.
Leerjaar 7: Les 1 en 2.
DINSDAG: half 10
bruidegom en bruid.
>DAGTialf 8 Lof ter eere van de H
lama St. Aloysluscongregatle.
DAG: Biechthooren van 5 tot 8 uur.
V
Mi
elfje
Mies
telt)
en v
baar
Mies
hard
waar
tag.1
tje i
kwaï
J!>
bloei
JÜ l>
eens
mag
dan
gaat.
Da
ande
bi/l
maai
Er
geltj
waai
,Ji
hebb
ons
oat i
8*n.
dank
de h
je e<
elfje:
Ze
elfje
knop
ren i
v. ei
Mi
nomi
van
Daar
bruii
tijde
den
bul te
beel
pen
tje i
van
vloog
Over
voor dc sieraden der kerk, 's Middags om half
3 Danklof der kinderen met toespraak.
ZONDAG half 8 voor Henricus Kampers,
Cornelia Kagcr en overl. fam. Om 10 uur voor
de parochie.
MAANDAG 7 uur voor Gerardus Kager, om
8 uur voor Nlcolaas Spaansen en Afra Kager.
DINSDAG om 7 uur voor Catharina Kruyf
Schipper, om 8 uur (Hoofd-altaar) uit dank
baarheid bjj gelegenheid van een 45-jarig Hu
welijksfeest. om 8 uur (zij-altaar) voor Cor
nells Bakker. Anna Stam en Allda Stoop.
WOENSDAG 8 uur voor Adrianus en Lau-
rentius Dapper en overl. fam. Om half 10 voor
Bruidegom en Bruid.
DONDERDAG 7 uur voor Joannes Smit en
Cornelia van Assem, om 8 uur voor Margare-
tha Dapper
VRIJDAG om 7 uur voor Cornelia Praat
Schipper. Om 8 uur uit dankbaarheid bij ge
legenheid van een 25-jarig Huwelijksfeest.
ZATERDAG 7 uur voor de fundatie Kruyer,
om 8 uur voor Gerben de Vries.
ZONDAG half 8 ter eere van den H. Anto-
nius uit dankbaarheid. Om 10 uur voor de
Parochie.
De plaatshouders der eerste twee rijen ban
ken worden vriéndelijk verzocht hun plaatsen
ZONDAG 2e Zondag na Paschen. De H.H.
Missen om half 8 en 10 uur; de H. Communie
wordt uitgereikt om 7 uur, onder de Vroeg
mis en om 9 uur. Vandaag onder de H. H.
Missen schaalcollecte voor de sieraden van de
kerk. Dezen middag 2 uur Vespers met rozen
hoedje.
De zanguitvoering,
gegeven worden, moest
den volgenden Zondag.
WOENSDAG 7 uur
8 uur stille H. Mis en
Creator, gezongen H. Mis en trouwplechtigheid
van het bruidspaar KoopmanBakker.
DONDERDAG .7 uur H. Sacramentslof met
rozenhoedje.
ZATERDAG biechtgelegenheid van 3-7 uur.
werf in Amsterdam sturen bU gebrek
andere reparatlegelegenheid.
Wel heel sterk weid het gemis aan een der
gelijke veilige ligplaats gevoeld bij het uitbre
ken van de vijandelijkheden met Engeland in
het jaar 1780.
Wel bevond zich tusschen het Amsteldiep en
het plaatsje Oude Sluis de vaargeul het Oude
Veer (Oudesluls lag toentertijd aan zee), ge
heel vrij van ijsgang, waar een 30 schepen kon
den liggen, maar als nadeel stond hier tegen
over, dat de schepen hun geschut en andere
zware voorwerpen hiervoor moesten afleveren,
hetgeen tijd, moeite en geld kostte.
ZONDAG: Tweede Zondag na Paschen, 23
April. Om 7 uur Communle-ultreikcn. Om half
8 de Vroegmis voor Anna van Baar. Om 10 u.
de Hoogmis voor het geestelijk en tijdelljk wel
zijn van de Parochie. Onder de H.H. Missen
schaalcollecte voor de benoodlgdheden tot een
waardige viering van het Communiefeest van
as. Woensdag.
*s Middags om half 2 Voorbereidingsleering.
Om 2 uur Lof met Rozenhoedje en Litanie
van Maria. Na het Lof aan de pastorie bijeen
komst van de zelatricen van het Apostolaat des
Gebeds. Tevens zou ik gaarne hebben, dat de
Zelatricen van de verschillende Mlsslegenoot-
schappen na het Lof aan de Pastorie de opge
haalde contributies komen afdragen.
MAANDAG 24 April: om 8 uur Fundatlemis
voor Guurtje Groot en overleden familie.
DINSDAG 25 April: feest van den H. Evan-
gelleschrijver Marcus. Om kwart voor 8 proces
sie (bij goed weer rondom de kerk), terwijl de
Litanie van Alle Heiligen (in het Latijn) wordt
gezongen voor de vruchten der aarde (de Ne-
derlandsche vertaling van deze Litanie staat in
het kleine boekje der nieuwe gebeden op blad
zijde 27).
De volgorde der processie is aldus:
Voorop gaat een Misdienaar met het Kruis.
Dan volgen twee Misdienaars met lantaarns
Het Zangkoor; de mannen; de vrouwen,
Misdienaar; de Priester.
Na de Processie volgt
over 9) de gezongen H. Mis voor
ouders Adrichem, Roskam en kinderen.
De Blechttijdcn voor dc kinderen worden op
school geregeld maar de kinderen, die hun PI.
Communle-uitreiken
om half 10 Veni
Rinnegom
ZONDAG: Tweede Zondag na Paschen. De H.
Mis van half 8 wordt aan God opgedragen vöor
een overleden moeder. Om 10 uur de Hoogmis
voor het geestelijk en tijdelljk welzijn der pa
rochie. Ólgjer de H H. Missen collecte voor het
H. Land. Middags om 2 uur Lof met Rozen
hoedje. Na liej Lof Congregatie voor de meis
jes.
MAANDAG: 7t‘Utir»H. Mis voor Adrianus Pe
trus Valkering; half A H. Mis voor Margaretha
en Joannes Noort.
DINSDAG: 7 uur H.Mis voor Jansje en Jan
v. d. Mei; half 8 voor Nicolaas Bernardus Roo-
zen. Feestdag van den H. Marcus. Voor de H.
Mis van half 8 Litanie van Alle Heiligen voor
de vruchten der aarde.
WOENSDAG: half 8 H. Mis voor Geertruida
Boendermaker; half 10 gezongen Trouwmis voor
Petrus Cornells Bloetjes en Afra Henrica
Schuit. 8 uur Congregatie voor de Jongens.
DONDERDAG: 7 uur gezongen Requiem
voor de overledenen van het zielenboek.
VRIJDAG: 7 uur H. Mis voor de geloovige
zielen; half 8 H. Mis voor Petrus Ranzjjn; *s
avonds 7 uur Lof.
ZATERDAG: half 8 H. Mis voor overleden
vader en moeder. Van 34 uur biechthooren
voor de schoolkinderen. Van 48 uur voor de
volwassenen.
ZONDAG: half 8 H. Mis voor Willem Zwart..
^ooels gezegd bood het Nieuwedlep bij Den
Helder een goede ligplaats, doch behalve dat
het voor fregatten onvoldoende diep was, le
verde de bank aan den Ingang, waar gemid
deld 9 voet water stond, een aanzienlijke be
lemmering op.
Toch was op dit vaarwater de aandacht van
deskundigen gevestigd.
Het schijnt, dat in het jaar 1776 de kapitein
ter zee May reeds een plan inzond om het
Nieuwe Diep te hervormen tot een haven voor
oorlogsschepen.
Van deze plannen is evenwel niets meer be
kend. De man, die de plannen voor de tegen
woordige haven ontwierp, is geweest Laurens
Brandligt. Brandligt had 'aan den lijve onder
vonden, hoe noodlg een goede haven in deze
omgeving was.
In 1761 overwinterde hij nJ. met 80 schepen
onder Den Hoorn op Texel. In 1780 verschijnt
zijn boek „Scylla en Charibdis”, waarin hij zijn
plan ontvouwt.
Brandligt wil een hoofd aanleggen op de
Harssens, een bij ^b droogloopend wad. Van dit
hoofd wil hij een dijk trekken naar de West
punt van Wleringen, waarmee het Amsteldiep
afgesloten wordt; dit vaarwater zal verzanden
en een groote lap grond benoorden Wleringen
als waardgrond droog komen.
Vanaf het reeds bestaande Wlerhoofd ngoet
een dijk parallel aan den eersten aangelegd
worden tot aan de Wieringerwaard. Tusschen
deze beide dijken zal nu een veilig kanaal ge
vormd worden, dat door het tij op diepte ge
bracht zal worden en gehouden.
Om de Noordkust en het strand te Kijkduin
te beschermen, zal een aantal hoofden aange
legd moeten worden.
Ook zal, nu het Amsteldiep afgesloten wordt,
de stroom door het Zulderzwin sterker worden
en het Oosteinde van Wleringen extra ver
sterkt moeten worden.
Tot slot wil 7i|j beoosten het Oude Schild
op Texel een haven maken voor berging van
loodsvaartulgen en andere kleine schepen. Een
kom, gewoonlijk het Zoete Meertje genaamd,
lijkt hem daar zeer geschikt toe. Er staat daar
reeds 15 voet water; wel zullen daar hoofden
zeewaarts uitgezet moeten worden ter bevei
liging.
ZONDAG 23 April om J.30 voor het geestelijk
en tijdelljk welzijn van onze parochie; om 9
uur voor de kinderen die hun eerste en plechtige
H. Communie doen. Om half 3 Lot met Hernieu
wing der Doopbeloften en opdracht aan Maria.
De geloovigen worden verzocht de twee eerste
banken voor de kinderen vrij te laten.
MAANDAG voor Maria Petronella van Diepen.
Om half 8 congregatie voor de jonge mannen.
DINSDAG bij gelegenheid van een veertig
jarig Jubileum. Feestdag van den H. Evangelist
Marcus. Voor de H. Mis Litanie van Alle Hei
ligen.
WOENSDAG voor Cornells Jonk en Brlgitta
Konijn. Feestdag van den H. Jozef^ Patroon der
welke dezen avond zou
worden uitgesteld tot
—Louter en Gerrit de
Annie Stuifbergen8
Graaf
VRIJDAG 28 April:
Eerw. Heer Simon en Cor Louter; 8 Antonia
de Groot—Zentveld en overleden familie.
ZATERDAG 29 April: 7 Alie Bijman; 8 over
leden kinderen Jaccbus en Adriana Koper; 9
gez. H. Mis met Te Deum uit dankbaarheid bn
25-jarig huwelijk.
ZONDAG 30 April: 7 Cornelia v. d. Eng
Voorhout; 8.30 Parochie; 10 Petrus v. d. Himst,
Marg. Kneppel en overl. kinderen.
Zieken.: Joanna Taphoorn—Hokkc.
Overledenen: Petrus Kuys; Elisabeth Toorn
vliet—Starrenburg, Petrus Twlsk, Maria Been
tje»—Levering; Antje Njjman de Goede.
eskader is Den Helder getuige. Ofschoon de
vloot deerlijk gehavend binnenkomt met vele
dooden en gekwetsten, is toch de vreugde ovei
dezen roemvollen strijd groot. (Doggersbank
1781).
In het tweede gedeelte van zijn artikel over
de historie van Den Helder en het Nieuwedlep
in het. Februarinummer van het Marineblad,
schrijft de Lt. ter zee der 2de klasse, A. N. Ba
ron de Vos van Steenwljk over het ontstaan
van Den Helder.
Het oude Den Helder (we spreken thans van
„de ouwe Helder") dateert van 1500. Waar de
naam vandaan komt, is niet bekend. We komen
het dorp ook tegen als Tusl of Thusenland, la
ter Helnere of Hellere. Meer nog dan Huisdui
nen heeft Den Helder een strijd tegen hei
water moeten voeren. Hier Immers waren geen
duinen, waar de bewoners een veilige toevlucht
vonden bij stormvloeden. Zoo werd met Aller
heiligenvloed in 1570 geheel Den Helder over
stroomd. (Huisduinen is bij deze gelegenheid
bijna geheel verzwolgen en later herbouwd aan
den blnnenvoet der duinen). De dijk van Den
Helder had evenwel stand gehouden.
In de 17de eeuw is Den Helder, evenals het
Oude Schild op Texel, een pleister- en inslag-
plaats voor de bemanningen der oorlogs- en
koopvaardü-vloten. Overigens vinden we wei
nig belangwekkends van Den Helder vermeld
in de 16de en 17de eeuw.
We lezen van een 'strengen winter in 1608.
Van Kijkduin af, de geheele Holiandsche
kust langs was geen water te zien. Men reed
met sleden en wagens van Enkhulzen naar Sta
voren, van Harlingen naar Medemblik en van
Stavoren over Wleringen naar Den Helder. In
1665 brak de Zanddijk voor het eerst, doch te
vens voor de laatste maal door. Vele hulzen
spoelden hier weg. Een andere plaag dier tij
den waren de muizen. De Medembllkker kro
niek weet ons bjj het jaar 1678 te vertellen:
„zü zwommen achter elkaar over de meeren,
de een zijn neus op d'ander zijn rug”.
7 Jan Stroomer en Grietje De-
l van
HEDEN: Collecte voor het Heilig Land 6 45
oefening v. d. Derde Orde. 7 uur Lof met Ro
zenhoedje.
14 A AN DAG: 7.30 Jongens-Congregatie.
DINSDAG: Feest van den H. Marcus;
uitreiking der H. Communie. 7.30 Ka th Actie-
avond. Vóór de H. Mis. dus 5 mln. voor 7, Li
tanie van Alle Heiligen voor de vruchten der
aarde. Hier zal een aansporen wel overbodig
zijn. Na de H. Mis betaling van plaatsengeld
in het patronaat. Plaatsen die niet worden be
taald en opengevallen plaatsen worden op den
eersten Zondag in Mei na de Hoogmis, zooals
de gewoonte is, verkocht. Vergeet dus niet te
betalen. 3e Dinsdag der St. Antoniusnovene.
WOENSDAG- Bcsclermfeest van den H
Joseph. Na de H. Mis wederom gelegenheid om
plaatsen te betalen in het Patronaat. Des av.
om 7 uur St. Jozeflof. Na het Lof vergadering
rljwielclub. Alg. H. Communie melsjes-congre-
gatle.
ZATERDAG: 4, 5, 6, 7 en 8 uur Biechthooren.
ZONDAG as.: Collecte voor waslicht gedu
rende de Meimaand.
Eerbied in Gods Huis: G. Kamper, J. Wagen
maker, A. Kleibroek, H. Tiebie, J. Dekker.
St. Marthavereeniging: Kerk: Cath. Tol,
Cath. Boerdljk. Vergeb.: Trien Dekker. r
Zeer aangenaam zou het zijn zoo een nieuw
lid zich kwam melden om t vertrokken lid. dat
we zeer dankbaar zijn voor haar werkzaamheid,
te vervangen.
ZONDAG: 7 uur Willem en Anna Groot; 9.30
Geestelijk en tjjdelljk welzijn der parochie.
MAANDAG: 7 overl. Familie Duivesde Jong.
DINSDAG: 7 uur voor de vruchten der aarde.
WOENSDAG: 7 uur Joannes Spaans.
DONDERDAG: 7 Jac. Pronk en Beatrix Mul
der.
VRIJDAG: 7 Jacoba Schouten—Dekker.
ZATERDAG: Joës Mors (Lourdes).
ZONDAG: 7 uur Willem Dekker; 9.30 gMste-
ll)k en tijdelljk welzijn der parochis.
traite gegeven voor dames boven de 17 Jaar.
Zij, die wenschen deel te nemen, geven zich
deze week op aan hun prefecten.
Melsjes-patronaat
Maandagavond beginnen
weer op den gewonen tijd.
Nieuwe leden kunnen zich ’s avonds om
Uur komen aanmelden.
Katechlsmus Jongensschool:
Klas II: Kleine K. les 1, onderstr vr.
Klas III: KI. Ka th. Les 1.
Klas lila en TV a. Ulttr. Groote Katech., les
ZONDAG: de H.H. Missen om half 8 en 10
uur de Hoogmis 6 uur Congregatie voor de Jon
gens le afd. Schaalcollecte voor het patronaat.
In de ’week de H h. Missen om 7 en 8 uur
De H. Communie wordt iedere dag om half
7 uitgereikt.
MAANDAG: 's avonds om 7 uur 3e Orde.
DINSDAG: Feestdag van St. Marcus; voor de
H.H. Missen wordt de groote litanie gebeden
voor de vruchten der aarde.
WOENSDAG: ’s avonds 7 uur H. Familie aid
mannen.
DONDERDAG: 's avonds 7 uur Lof en rozen-
hoedje voor de bekeering van ons vaderland.
ZATERDAG: van 46 en 79 uur gelegen
heid om te biechten.
Weldra geraakt ook het kleine dorp Helder
tot een zekeren bloei. Ook hier zijn in de 18de
eeuw vele kapiteins ter walvischvaart woon
achtig. Als ligplaats voor de schepen werd des-,
tjjds voornamelijk de Texelsche reede gebruikt.
Kleinere schepen vonden een veilige ligplaats
in een kreek beoosten Den Helder, welke het
Nieuwedlep genoemd werd. Deze kreek in den
■Zuidwal moet in de 16de eeuw ontstaan zijn tij
dens stormvloeden. Op kaarten van 1530 ko
men we haar nog tegen. Voor grooteré vaar
tuigen was zU onbruikbaar, daar de toegang
bij het Wierhoofd door een zandbank werd ver
sperd. Moesten de schepen hier overwinteren,
schoongemaakt of gerepareerd worden, dan
werden ze den Zuidwal opgehaald.
Ons land was in de 18de eeuw niet rijk aan
goede en veilige ligplaatsen voor de schepen
van oorlog. De Maasmond was aan het ver
zanden, de reede van Hellevoet was onvelli?
bij Z.W. winden, de reede van Texel bood in de
wintermaanden geen gunstige ligplaats van
wege den Ijsgang.
Meermalen was dan ook op het gemis van een
veilige haven of ligplaats gewezen.
In het bijzonder gold dit voor het Texelsche
zeegat, waar de vloten zich gewoonlijk ver-
eenigden.
Weken, soms maanden verliepen, om de oor
logsschepen van Amsterdam over het Pampus
naar Texel of omgekeerd van Texel naar Am
sterdam te brengen.
Schepen, welke averij hadden opgeloopen
moest men bovendien ten allen tijde naar de
werf in Amsterdam sturen bU gebrek aan een
voor de feestelingen vrij te laten.
Misintenties:
ZONDAG: 7.30 uit dankbaarheid; 10 uur Ge
rardus Brantjes.
MAANDAG: 7 voor een overledene; 7.50 Jo
hannes en Trijntje Buis
DINSDAG:
ken. 7.50 uit dankbaarheid bij gelegenheid
een 40-jarig huwelijksfeest.
WOENSDAG: 7 Jacoba Kaandorp en Catha
rina Smit. 9 uur gezongen Huwelijksmis.
DONDERDAG: 7 Agi KlankerBakker; 9 U.
gezongen huwelijksmis.
VRIJDAG: 7 Maria Zuurbier: 7.50 overl. fam.
BosBlom.
ZATERDAG: 7 Jan Buren, Agatha Zuurbier
en overl. kinderen: 7.50 Grietje van Dam.
ZONDAG^ 7 30 geestelijk en lijdelijk welzijn
der parochie; 10 Anna Meissen.
Intusschen was het kleine dorp menigmaal
getuige van de eerste voorbereidselen van toch
ten, die met grooter letters in de geschiedenis
van het Vaderland geboekt staan dan de stren
ge winters of mulzenjaren.
We doen slechts een greep wanneer we eraan
herinneren, hoe Jacob van Heemskerck, d?
held van Nova Zembla, van deze reede als
opperbevelhebber van een vloot van 21 sche
pen vertrok, het vaderland belovende, „dat het
hem levend of dood voor dezen tocht zou be
danken".
Alhoewel de zege voor de onzen was, werd
hem het tweede schot van den Spaanscheu
Admiraal voor Gibraltar noodlottig (1607).
In 1665 zeilt Van Wassenaer van Obdam het
Landsdiep uit.
Zijn vloot telde pl.m. 150 schepen, was be
mand met 21.600 man, gecommandeerd door 7
admiraals Cs lands bevolking was van de
tegenwoordige).
Den 21sten Augustus 1673 ontwikkelt zich
voor Kijkduin een hevige strijd tusschen de
Hollanders, eenerzijds en de Engelschen en
Franschen anderzijds. Het moet een indruk
wekkend schouwspel geweest zijn, waarop d<
inwoners deser gemeente vergast werden, ge
tuige het fraaie schilderij, in het scheepvaart
kundig museumte Amsterdyn. dat ons een
denkbeeld geeft van de felheid, waarmede ge
streden werd.
Ook van uit- en thuisvaren van Zoutmant
Brandligt hoopt met deze maatregelen te be
reiken, dat deze landen verder beschermd blij
ven tegen het gevaar van de zich steeds ver
plaatsende stroomen en dat de schepen hier
veiliger ligplaats zullen aantreffen.
Om de bedreiging, waaraan deze kusten
bloot stonden, duidelijk te lllustreeren, maakte
Brandligt een kaart, waarop de toestand dier
kusten in den Jare 1715 én 1776 geschetst U.
Daaruit blijkt, dat waar in 1715 nog duin en
strand te vinden was, in 1776 reeds 50 i IOC
voet water staat. De Westelijke dijk van het
Nieuwedlep zou tevens het Koegras Indijken en
hiervan een vruchtbaren polder maken.
Met de opbrengst van tiezen polder berekent
Brandligt alle kosten van het project (13 mll-
lioen) te kunnen bestrijden.
De Admiraliteit van Amsterdam voor wie dezo
geheele zaak van het allergrootste belang was,
richtte zich 10 April 1781 met goedvinden van
den Prins-Stadhouder, tevens Admiraal-Gene
raal dezer gewesten, tot de Staten van Holland
met een schrijven, waarin niet minder gevraagd
werd dan uitvoering van de plannen van
Brandligt.
In het artikel in het Marineblad is dit schrij
ven in extenso opgenomen; het is een typisch
-voorbeeld van den hoogdravenden offlcieelen
stijl dier dagen.
De Staten besluiten op dezen brief in nun
vergadering van 20 April den Prins-Erfstad-
houder te machtigen, om nevens eenige leden
der Staten van de Gecommitteerde Raden en
de Admiraliteit van Amsterdam, „het onderzoek
en de finale executie van deze zoo hoog noo-
dlge en heilzame zaak op zich te willen nemen
en hoe eerder hoe beter ten uitvoer te bren
gen."
21 April is Z(jn Hoogheid hier ter stede, in
specteert in het bijzijn van den Vlce-Admiraai
Reynst, den Kapitein ter Zee Van Klnsbergen,
den Burgemeester van Amsterdam, Rendorp,
den heer Brandligt e.a. per sloep het Nieuwe-
diep, laat nog enkele loodingen doen en gelast
eenige deskundigen him opmerkingen op het
plan-Brandligt met spoed in te dienen.
Wat de resultaten zijn geweest, staat om
nog dagelijks voor oogen. In de Jaren 1782—
1785 werd met grooten ijver aan steenen dam
en vangdam gewerkt. De bank aan den ingang
van de haven verdween, de stroom bracht de
haven op diepte.
De dyk langs den West-oever volgde pas u>
1812. De bedijking van het Koegras kwam eerst
met het graven van het Noord-Hollandsch Ka
naal tot stand.
Weinige jaren na den aanvang der werk
zaamheden zeilden linieschepen en fregatten.
Oost- en West-Indlsche schepen ongehlnderl
In en uit, terwijl de haven een veilige ligplaats
bood met zwaren ijsgang en bij stormweer. Als
in 1788 Van der Hoop (Advocaat-Flscaal, later
Minister van Marine) Den Helder bezoekt, vindt
hjj 151 zeeschepen in het Nieuwedlep. En nog
in 1862 kan Jhr. Mr. J. C. de Jonge schrijven,
dat het Nieuwedlep een der schoonste havens,
niet alleen van het Vaderland Is, maar van ge
heel Europa genoemd mag worden.
H. Kerk.
DONDERDAG voor overleden familie Gar-
jeanne. Feestdag van den H. Petrus Canisius.
VRIJDAG voor Anna Marla Hermes. Om 7
uur Lof ter eere van de H. Maagd met Rozen
hoedje voor de bekeering der zondaren.
ZATERDAG voor de verlaten zielen van het
Vagevuur. Van 58 uur gelegenheid om te
biechten.
ZONDAG 30 April 7.50 ter eere van den H.
Jozef; 10 uur voor het geestelijk en tijdelljk
welzijn van onze parochie.
De gebeden worden verzocht voor Ricus Leen-
stra, die met de H.H. Sacramenten der Sterven
den is voorzien.
ZONDAG: 2e Zondag na Paschen. 's Mor
tens om kwart over 8 H. Mis Intentie: Anna
BakkerDekker.
DINSDAG: ’s Avonds van 5 tot 5.30 uur bi
bliotheek.
VRIJDAG: ‘s Avonds van 6 tot 6.30 uur gele
genheid om te biechten.
Maria-Congregatle:
1. De leden van de Priscagroep worden Dins
dagavond na de Congregatie in de Catechis-
muskamer verwacht.
2. Van 36 Juni wordt er in Bergen een re-
ZONDAG: 7.30 gezongen voor le Communie-
klnderen 10 parochie. 2 uur Lof ter eere van
het H. Hart van Jezus.
MAANDAG: 7 Joh. Komen en overt, fam.;
8 uit dankbaarheid ter eere van den H. Anto
ni us van Padua.
DINSDAG: 7 Maria en Wigbertus Groen; 8
Gertr. Lokin.
WOENSDAG: 7 overt, fam. BleekerAppel.
8 BlauwKoelman, 's Avonds 7 uur Congre
gatie voor de meisjes.
DONDERDAG: 7 overleden oudere Doodeman
Zut; 8 BlauwKoelman, ’s Avonds
Congregatie voor de meisjes.
VRIJDAG: 7 Gertr. Lokin; 8 overt, fam. Mas-
telingBruin, 's Avonds 7 Lot ter eere van het
H. Hart van Jezus.
ZATERDAG: 7 overl. fam. StamJaspers; 8
Maria Tak. hvr. J. Borst.
De gebeden worden verzocht voor Cath. Weel,
hvr. Jac. Pancras. die met de H H Sacramen
ten der Stervenden is voorzien.
In den ondertrouw zijn opgenomen Arte v. d,
Fluit en Wilhelmina Boots te Hoogwoud; Petrus
C. Burger en Anna Mekken, alhier.
HEDEN: 1? uur H. Familie afd. III. waarbij
ook de jongens verwacht worden, die de pl. H
Communie hebben gedaan. 2 uur Vespers. 2.30
H. Familie afd. I; 7 uur Lof ter eere van den
H. Pancratlus met rozenhoedje. Collecte voor
het H. Land.
DINSDAG: Feest van den H Marcus. Evan
gelist. Vóór de H. Mis van 8 uur Litanie van
alle Heiligen voor de vruchten der aarde. 7 uur
Maria-Congregatle afd. Ui; waarbij ook dq
meisjes verwacht worden, die de pl. H Com-
Vloten varen uit
HEDENTweede Zondag na Paschen. Onder
de H.H. Missen preek en schaalcollecte door
den Weleerw. Pater P. van Baar voor zijn Mis
sie. De H. Communie wordt uitgereikt 7 en
8.45 en onder de H. Mis. De stille H MIs om
7.30. De Hoogmis om 10 uur.
’s Namiddags om 3 uur de voorbereldingsoefe-
ningen -voor de kinderen der Plechtige H.
Communie.
’s Avonds om 7 uur Lof met Rozenhoedje en
Litanie.
IN DE WEEK de HJÏ. Missen te 7 en 7 50.
Voor en onder de H.H. Missen wordt de H
Communie uitgereikt. 's Middags om half 4
oefeningen voor de kle’ne communicantjes.
MAANDAG: De H. Mis om 7 uur bjj de Eerw.
Zusters. De H. Communie wordt uitgereikt om
7 en 730 uur.
DINSDAG: H. Marcus, Evangelist. De groote
Biddag. Om kwartier voor 7 zal de litanie van
Alle Heiligen worden gebeden voor de vruch
ten der aarde. Tevens 2e der 9 Dinsdagen ter
eere van den H- Antonlus, den grooten Wonder
doener, Helper in den Nood, 's Avonds om half
8 Maria-Congregatle voor de meisjes boven de
17 jaar.
WOENSDAG:' Beschermfeest van den H.
Joseph. Patroon der H. Kerk, 's Avonds om half
8 Maria-Congregatie voor de jongen^ boven de
17 jaar.
WOENSDAG en DONDERDAG: om 7 50 uit
reiking der H. Communie, waarna gemeen
schappelijk Rozenkransgebed der schoolkinde
ren om Gods zegen af te smeeken over de gees
telijke en stoffelijke belangen der parochie.
Om 9 uur Veni Creator en gezongen Huwelijks
mis voor Bruidegom en Bruid..
ZATKRD AG - morgen11.15 biechthooren voor
de kleine communicantjes, 's Avonds van 58
uur voor de overige geloovigen.
ZONDAG: Derde Zondag na Paschen. Tijdens
de H. Mis van half 8 de Plechtigheid der Eer
ste H. Communie. De Eerste Communicantjes
moeten kwartier over 7 in de Pastorie aanwe
zig zijn. De H. Communie wordt uitgereikt te
7 en 8.45 en onder de H. Mis. Dc Hoogmis om
10 uur. Onder de HJL Missen schaalcollecte
Geloofsbelijdenis doen, komen biechten ’s mid
dags om half drie.
's Avonds van 78 uur voor de ouders en fa
milieleden der feestelingen, alsook voor wie er
verder gebruik van wil maken, gelegenheid om
te biechten.
WOENSDAG 26 April: Beschermfeest van
den H. Joseph, Bruidegom van de H. Maagd en
Patroon der geheele H. Kerk.
De Parochianen worden verzocht om op de-
>zen dag aan den mannenkant en aan den vrou
wenkant de eerste 5 banken voor de kinderen
open te willen laten.
Om kwart voor 8 worden de bruidjes, de Eer
ste Communicanten en zU, die hun Geloofsbelij
denis doen, in de pastorie verwacht.
Om 8 uur gelezen H. Mis. met uitstelling van
het Allerh. Sacrament, zang en gebeden door
de kinderen, welke wordt opgedragen voor de
kinderen, die hun Eerste H. Communie en Pi.
Geloofsbelijdenis doen.
Onder deze H. Mis heeft plaats de Eerste H.
Communie der kinderen en de Plechtige Ge
loofsbelijdenis. alsook een algemeene H. Com
munie der schoolkinderen.
Onder de H. MIs wordt een schaalcollecte ge
houden voor de benoodlgdheden tot een waar
dige viering van het feest.
's Middags om kwart over 2 worden de bruid
jes. Eerste Communicanten en zij, die hun
Plechtige Geloofsbelijdenis doen, wederom in
de pastorie verwacht.
En om half 3Js het Plechtig Danklof. waar
onder plaats heeft de Vernieuwing van de Doop
beloften met Toewijding aan Maria.
DONDERDAG 27 April: Feest van den H.
Petrus Canisius. Patroonheilige van de studie
club van de K.J.M.V.
De H. Mis en de Jaarvergadering van de stu
dieclub worden verplaatst naar 3 Mei. Om 8
uur voor Petrus Schilder en Maria Louwe.
VRIJDAG 28 April: om 8 uur voor do overle
den armen der parochie.
ZATERDAG 29 April: om half 8 Communie-
uitreiken. Daarna H- Mis voor de overl. fam.
van Bohemen en Koning. 's Middags van 35
en van 78 uur gelegenheid om te biechten.
De Meisjes-Kerkwerksters, die In deze week
de beurt hebben, zijn: Annie Schaper en Maria
Ke ijzer.
ZONDAG 30 April: Derde Zondag na Pa
schen. Om 7 uur Communie-ultrelken. Om half
8 de Vroegmis voor Magonda Kuijper. Om 10
uur de Hoogmis voor het geestelijk en tijdelijk
welzijn van mijn Parochianen. Onder de H.H.
Missen schaalcollecte voor het Reclasseerings-
werk. ’s Middags om 2 uur Lof met Rozen
hoedje en Litanie van Maria.
Op 6 April is gedoopt Nicolaas Jacobus AI.
Op 14. April is gedoopt Margarita Maria Schil
der.
Ondertrouwd: Petrus Antonlus Kager <van
onze Parochie) en Johanna Geestruida Pater
(van de Parochie van den H. Bavo te Ursem).
Zijne Hoogwaardige Excellentie de Bisschop
heeft tot kerkmeesters herbenoemd de heeren
Willem Koning en Hillebrand Klaver.
Tot armmeesters zijn door het Kerkbestuur
herbenoemd de heeren Jacob Kraakman en
Cornelia van der Hulst.
afd. II.
WOENSDAG:
aeph.
ZATERDAG:
8.30 Maria-Lof.
ZONDAG a.s. Collecte voor de R.K. Militai
ren- en Marinevereenigingen
Misintenties:
ZONDAG 23 April: 7 Cornells Bakker, echt
genoot» en overl. kinderen; 8.30 overl. fam. We-
lagenv.d. Himst; 10 uur voor de parochie.
MAANDAG 24 April: 7 Engel Zonneveld en
Overl. fam.; 9 uur uitvaart voor Nijman—de
Goede.
DINSDAG 25 April: 7 Catharina Stuifber
gen—Lute; 8 overheden fam. Beentjes—Linmei;
9.30 gezongen Huwelijksmis, huwelijksvoltrek
king van Engelbertus Zonneveld en Agatha Ory
WOENSDAG 26 April: 7 Allda Res—Bibo;
7.30 Petrus Kuys; 8 Cornells Tromp en echt-
genoege
DONDERDAG 27 April: 7 Maria Kasenbroot
Graaf; 7.30 Joanna en
overl. ouders Duinde
HOOFDDORP. 30 April. Granen en Z»4«n.
(Boerennoteerlngen). Rogge 7.708, Chevalier
Gerst 8—8 40. Wlntergerst 7.808.10. Haver
7.50, Duivenboonen 13.0014. Paardenboonen
9.259 50. Groene Erwten 10—10 50. Gele M<»-
terd 16.50—18. Kanariezaad 7.50—8. KarwUzaad
33 0033. Blauwmaanzaad 27.00—28 Per 100 kg.
BEVERWIJK. 20 April. Bloemenveiling 't
trum. Baron 1317, William Copland 711,
William Pltt 8—13, Vlctoire d’Oltvelra 8—
Allard Pierson 710, Albino 1020. Bartlgon 8—
13. Le Nótrc 9—18, Mad. Krelage 10—19. Prlncs»
Elizabeth 920, Farncombe Sanders 613. Pnn»
van Oostenrijk 710. Gele Prins 69. Ibis
Flamingo 58, Hermann Schlegel 78. I» Rei
ne Max 0—10, Cram Brlllant 10—14. Brillan»
Star 9—13, Bouton d'Or 14—19, Murillo
Mr. v. d. Hoef 7—13. dlv. Narcissen 2—8
we Druifjes 934, Anemonen 614. Fulgent 7—
DEN HELDER, 20 April. Gem. VUchafalag.
Aangebracht door Korders: Tongen 7075 een'.
Slips 6068 cent per kg. Schol I 5 60630. ir
2.50—3 30. Schar 3—2 80. Wijting 1.10—140 per
kist. Door gamalenvlsachers: levende garnalen
1.351.55, gekookte garnalen 1618 cent per xg-
AVENHORN. 20 April. Coöp Land- en,Ty‘“*
bouw- en Marktvereen. Avenhorn en Omstrexen.
1000 kg. Roode xool 8—11.80. 2200 kg. Gele XtxM
4.106. 6500 kg. Deensche Witte kool 4.20—
per 100 kg 15800 kg. Bleten: groote 0 SO-Z-Wj
kleine 3.70—4 10 per 100 kg. 1000 kir Wortelen.
Witlof I 18—18 30. II 14 50—16 per 100 kg_
MEDEMBLIK. 30 April. VelUngsver. .3*-
zef". Witlof: I 16—17.10, II 13—13 80. III lo.*o
—11. Bleten 0.82—2.50. Padljs 140.
LEEUWARDEN, 21 April. Zuivel. Sleuteixaa»
15. Nagelkaas 3—24, Goudakaas 16—36,
merkaas 12—23. Aanvoer 2683 kg. Veilingboter
1.18—1.20 per kg. Aanvoer 6/6 vaten. Cotnmis
sle 0.75. Eierenhandel. 21000 kg. kipeterW
4.25 per100 stuks, handelsprijs 55—62*4 cu
per kg., 500 kg. eendeneieren 3—325 per 1
stuks, handelsprijs 40—45 ct. per kg-
30 slachthanen 0.60—1, 120 slachtklppen 0 SO
LID. 40 jonge hanen 0.751.25 per stuk.
LEEUWARDEN. 21 April. Vereeniging
Zulvelmaatschappljen. Edammerkaas 20 p
7 50-8, idem 40 plus 14.50-15. GoudscheMM
20 plus 7.50—8. idem 40 plus 14.50—15 vowetw
40 plus 19—20. Broodkaas 40 plus KS®-**'
Lctdsche 20 plu* «JO per 100 ka- Stenunuu
kalm.
/'.'fcSi
