NORTH OATE I
Défilé Icings
haar baar
Mevr. Theo Mann Bouwmeester uit haar schouwburg gedragen
■■■■■■■■■lmmmmhmMRMRV
t
1
De blinde mysticus
gang
Lentebloemen, zonlicht en de belangstelling
van duizenden bij haar
laatsten
DIVIDEND-UITKEERING
DER „KONINKLIJKE
ZATERDAG 22 APRIL 1939
ierom
iingen
ter
Provinciale Staten
van Drente
Baron Van Wijnbergen
1 V pAMfinCAN W CIGARETTES]^J
De uitvaart
UIT DE STAATSCOURANT
C tear i n gkoer sen
lit
T ar ief s ver laging
bij de post
Waar de Eru-kaas
gefabriceerd wordt
Nieuwe diergaarde
te Rotterdam
Candidaat met voorkeurstemmen
..gekozen
FONDS VOOR BIJZONDERE
NOODEN
Gift tan tienduizend gulden
ontvangen
Een tweede interim-dividend
van 8 pet.
Nieuwe fabriek te Woerden
geopend
Zuiderzeesteunwet
Voor ongeadresseerde gedrukte
stukken
In het üolle licht omringd door
een weelde Dan Doorjaars-
bloemen lag zü daar
Een plan van twee millioen gulden
Restaurant DORRIUS
M. Z. Voorburgwal b. h. Spoi. Amsterdam
PLATS DU JOUR SN A LA CAATS
Den zeventigjarige een eere-
maaltyd aangeboden
Burgemeesters
I
i
ge-
wor.
i hier-
ZOU
verkregen
bü
en
met
waar
D.
Spoedig stroomde het publiek In zoo groo-
de heer J. A Kramer te Assen.
In
te
e/;en
gram
L
rouw-
voor.
t
o
trrf-
Uev»
-Tal van genoodigden
middag L.
ontvangen
De tuin zal. evenals de oude, een oppervlak
te kragen van ca. 12 H A Eer alles gereed zal
zijn, rekent men 50 4 60 000 M3 grond te moe
ten verzetten De kosten van het geheel zijn op
ongeveer f 2 000 000 begroot Reeds Is voor cir
ca een half millioen gulden gegund.
ren
en»
te»,
ch
(Er
kende
Met
een
men
cent
cent
cent
cent
cent
cent
ain een
niet in
sen en
slecht
rerigens
msema,
troffen.
van,
vai^
ng
Blf-
ug-
is ome
oemen,
ïd iet
B” toe
ar een
safden
nnetje»
hU 1°
en
jen
eu
I «H
va»
raar-
eek»
raan-
12 '44
xoac
erlsnd-
en er
wel d>
oogen-
st ook
Is onze
ligsdos
ledigde,
en bet
nonderd
oor den
:en.
igesteld.
tjjn on-
irop dit
gelaakt,
niet de
en dat
i waren
een beweging, die de strenge inachtneming
dus.
be-
van
Dé heer G. Ritmeester, burgemeester der ge
meente Den Helder, is benoemd tot lid der ge
nerale commissie, bedoeld in artikel 3 der Zui
derzeesteunwet 1935 (Staatsblad no. 290
lelies,
slechts
pears
ach-
van
interlokaal
0.35 cent
0.4
0.45
04
0.6
04
14
ten getale toe. dat zich in de Marnixstraat
een file vormde, welke onder politietoezicht
geleidelijk tot de hall werd toegelaten. Er
stroomde een menigte van honderden eerst,
van duizenden later, ononderbroken langs
de baar om met ontbloot hoofd, een lichte
buiging of een gedachte alleen de groote
doode nog eenmaal haar hulde te betuigen.
Onder de laatste groepen die binnengaan,
is ook de hoogbejaarde Marie van Wester-
hoven. Met trillende hand legt zij een
tuiltje seringen bü de baar.
Om zooveel mogelijk te voldoen aan den
van vele zijden geulten wensch. de beta
ling van een eventueel slotdividend niet
langer dan strikt noodzakelük uit te stellen,
heeft het bestuur van de Koninklijke Ne-
derlandsche maatschappij ,ot Exploitatie
van Petroleum bronnen In Nederiandsch-
Indlë besloten een tweede Interim-dividend
van 8 pet. uit te keeren. betaalbaar op 35
April.
Na het afsluiten der boeken zal worden
beslist ofnog een slotdividend zal worden
gedeclareerd
-
Koersen voor stortingen op 22 April tegen
verplichtingen. luidende in: Reichsmarken
7557, Lires 920.
Om negep, uur werd het publiek in de gele
genheid gesteld 'n laatsten groet aan de doode
te brengen. Door de kleine peristyle aan de zij
de Marnixstraat had men toegang tot de hal-,
waar vier suppoosten de eerewacht bü het stof
felijk overschot hadden betrokken Langs de
baar gaande verliet men den schouwburg weer
aan de tegenovergestelde zijde.
Achter den Ijjkauto volgde de Senaat van
het Amsterdamsch Studenten Corps met hel
vaandel en daarbij sloten in lange rijen aan de
acteurs en actrices, die aldus hun groote voor
gangster de laatste eer wilden bewijzen In tien
volgauto's namen familieleden en genoodigden
plaats.
Langzaam stak de stoet het Leidschepleln
over, eerbiedig gegroet door de dicht samen
gedrongen menigte, om voor den ingang van 't
modemagazijn Hlrsch een oogenblik stil te
houden. Hier bracht namens de directie de
heer E. Kahn een bloemenhulde in den vorm
van een grooten krans met veelkleurige tulpen
De stoet vervolgde zijn weg onder het jonge
groen der boomen van de Weteringschans tot
bjj het Rljksmuseum, waar zjj, die tot daar
waren meegeloopen, achter bleven en de auto's
doorreden naar Westerveld Hier volgde Vrijdag
middag de crematie van het stoffelijk overschot
Dezer dagen heeft de gemeente Rotterdam
den grond overgedragen, die bestemd is voor
de vestiging van een nieuwe diergaarde in den
Blydorppolder
De architect, Ir 8. van Ravesteyn en ir. W. N.
van Nooten, bestuurslid der stichting Rotter-
damsche Diergaarde, hebben een uiteenzetting
gegeven betreffende de voorbereidende werk
zaamheden voor deze pieuwe Diergaarde.
duet in een kleine verpakking in den handel
te brengen. Twee jaar geleden moest reeds
aan uitbreiding gedacht worden.
Spr. dankte allereerst God voor den zegen,
die op het bedrijf rustte en uitte dan zijn er
kentelijkheid tegenover zijn mededirecteur, den
heer J. A. Warnes uit Amsterdam en den da-
gelijkschen opzichter, den heer Jansen.
De burgemeester van Woerden, de heer H.
G. van Kempen, verklaarde »ei volgens de f*-“
bliek voor geopend.
Hierna werd de eerewjjn rondgediend.
Een - lange rij van sprekers volgde nu. van
wie de eerste was een heemeef van de direc
teuren. Pater Ruijs O. F. M. missionaris
China, die den grooten ondernemingszin van
beide heeren prees Om steeds indachtig
blijven, dat men Gods Zegen noodig heeft, gaf
spr. een kruisbeeld ten geschenke en als een
symbool van den eerbied,
het wereldlijk gezag moet bestaan, tevens een
portret van H. M. de Koningin.
Op dit moment zongen alle aanwezigen
spontaan het „Wilhelmus".
De heer Job. Th. Keune bood namens de fa
milie een gebrandschilderd raam aan, dat het
voormalige pakhuis aan den Rijn voorstelt.
De heer Van der Most, voorzitter van de
Nederlandsche Vereenlging van Kaashandela
ren. voerde eveneens het woord en bood na
mens de vereenlging een groot bloemstuk aan.
Nadat de architect, de heer Warnes zijn ge-
lukwenschen had overgebracht volgde een
aardig intermezzo met het optreden van twee
kinderen, die een voordracht hielden, waarbij
zii een Inktstel en een bureaulamp aanboden.
Vervolgens spraken nog de heeren Van Beek,
vlce-voorzitter van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Gouda en Omstreken, afdee-
llng Kleinbedrijf. Schutte, namens eenlge gros
siers en agenten; Moolenkamp. namens de
Woerdensche vereenlging van kaashandelaren;
Fosman. depóthouder van de Krukaas te Rot
terdam. die een foto van den Eru-auto offreer
de en K. van Deel Piepers, handelsagent der
Nederlandsche Spoorwegen.
De heer J. J. Ruijs dankte voor de groote
belangstelling, zeer in het bijzonder den bur
gemeester voor het verrichten van de opening.
De genoodigden hebben daarna de fabriek
die na het uitspreken van de rede v4n den bur
gemeester onmlddellijk in bedrijf was gesteld,
bezichtigd.
Later op den middag werd een zeer druk
bezochte receptie gehouden.
Met zeer groote dankbaarheid' maakt net
Nationaal Foods voor Bijzondere Nooden
melding van een gift van t 10.000.—, welke ge
schonken is door een Nederlandsche Industri-
eele maatschappij.
De nooden vermeerderen, moge daarom dit
voorbeeld tot navolging stemmen.
Het gironummer van het Nationaal Food* 1*
372727.
Dit Is de zwaarste dag van mijn leven, zelde
de heer Theo Frenkel In zijn dankwoord tot
de aanwezigen. Ik heb het voorrecht gehad tot
op hoogen leeftijd een moeder te bezitten en
al wenschte zü. bü haar afscheid, geen droef
heid en rouw, het valt moellük aan dit verlan
gen te voldoen. Zü heeft midden in het leven
gestaan tot het laatste toe; alles had haar be
langstelling en groot was steeds haar deernis
met de moeilükheden van anderen. Spr. wilde
hier, geheel in den geest, van zün overleden moe
der, een woord van hulde en dank brengen aan
de nagedachtenis van wülen wethouder Wibaut,
die door het stichten van een pensioenfonds
voor tooneelspelers zoo geheel in den geest van
Mevr. Mann heeft gehandeld.
Zij voelde deernis met anderen, maar vooral
heeft het groote wereldleed, de vervolging en
verdrukking van hen. die „men" als minderwaar
dig bestempelt, haar laatste janen verbitterd. Zr
kwünde onder dit leed en gaf daar meermalen
uiting aan.
Met ingang van 1 Mei wordt het tarief voor
ongeadresseerde gedrukte stukken verlaagd en
- -1 vermel-
In verband met het bereiken (op 8 Maart jj.)
van den 70-jarigen leeftijd door dr. A. I. M. J.
baron van Wünbergen. oud-lld van de Tweede
Kamer en gewezen voorzitter van den Centra-
len Raad van Beroep te Utrecht, is Donderdag
avond In hotel Wlttebrug te 's-Gravenhage een
aan hem en baronnesse van Wijnbergen uit
parlementaire kringen aangeboden eeremaal-
tijd gehouden. Het was den dag tevoren juist 35
;aar geleden, dat de heer Van Wünbergen zijn-
Intrede in de Tweede Kamer deed, van welk
college hü tot 8 Mei 1933 lid is gebleven.
Tot de 35 aanzlttenden behoorden de minis
ters Colijn, Van Dük en De Wilde, staatsraden
Aalberse en Schokking, oud-ministers Decker*.,
Reymer en Rutger*. de voorzitter van de
Tweede Kamer, mr van Schalk en het op dezen
dag <20 April) 89 jaar geworden Eerste-Kamer-
lld jhr. mr. A. F. O. van Sasse van Ysselt, die
indertüd vele jaren met mr. Van Wünbergen
zitting heeft gehad In de Tweede Kamer
geldt een voor elk geval door den directeur-
generaal de- P T T. vast te stellen port.
gebarcht op de in onderstaande tabel
oe bedragen:
Gewicht
t/m. 10 gram
boven 10 t/m. 30
boven 20 t/m. 30 gram
boven 30 t/m. 40 gram
boven 40 t/m. 50 gram
boven 50 t/m. 75 gram
boven 75 t/m. 100 gram
In de groote hall van den Stads
schouwburg W^s fiet stoffelijk over
schot vzh Mevr. Theo Mann-Bouw-
meester hedenmorgen opgebaard: de
mahoniehouten kist met zilveren be
slag geplaatst op een katafalk met
witte zijde gedrapeerd en gericht
naar den hoofdingang van den
schouwburg. Op een wit kussen waren
haar onderscheidingen neergelegd.
Naar wü nader vernemen is de .JConlnklüke'
tot dezen maatregel het ultkeeren van een
tweede mterim-dividend overgegaan, naar
aanleiding van den meermalen ui tgeoefenden
aandrang om met hdt ultkeeren van een dl-
vldend niet langer te wachten dan strikt nood-
zakelük is. Dit is bü een lichaam als de JKo-
ninklüke" echter mede afhankelijk van de
resultaten van diverse dochtermaatschappijen.
Thans Is de situatie echter zoodanig, dat het
bestuur heeft gemeend in het belang van aan
deelhouders deze geste te doen, al zijn dan de
uiteindelüke resultaten nog niet volledig be
kend
De zekerheid bestaat thana, dat veertien pro
cent in totaal kan worden uitgekeerd, doch
omtrent een eventueel slot-dividend bestaat op
dit moment niet de minste zekerheid. Hierom*
treht kan eerst worden beslist als alle resulta
ten volledig te overzien zün en de boeken zijn
afgesloten.
Om half twaalf reden de
auto's voor. Op twee völgwagens.
een open en een gesloten auto, wer
den de kransen en bloemstukken, de
garven en tuiltjes geplaatst. Om tien
minuten over half twaalf werd het
stoffelijk overschot uitgedragen en in
den auto geplaatst. Er yiel een stilte
Uit de gedetailleerde opgave van de in de
provincie Drente uitgebrachte stemme» blijkt,
dat in den kieskring Assen op de lijst van de'
Christelijk-Historische Unie voldoende voor
keurstemmen zün uitgebracht op den tweeden
candidaat. Als gevolg hiervan is in de provin
cie Drente van de Christelijk Historische Unie
niet gekozen de heer H. van Dijk te Assen maar
-i hadden zich ^/rüdag-
in het kantoorgebouw, dat door de vele
„-m bloemstukken een lusthof geleek,
vereenigd om de openingsplechtigheid bü te
wonen. Wü noemen behalve den burgemeester,
de wethouders, de heeren H. Smits en G. Son-
neveld en vele handelsvrlenden van de beide
directeuren, de heeren J. J. Ruüs en J. C.
Ruijs.
In de morgenuren
Te klokslag half elf moest het défilé van het
Amsterdamsche publiek worden afgebroken. In
de foyers verzamelden zich Inmiddels familie
leden en artlsten.
Toen de deuren van den schouwburg gesloten
waren, daalden zü allen af naar de hall, waar
zü zich om de baar en om de bloemen schaar
den. Bü hen voegden zich de vertegenwoordigers
van het gemeentebestuur, de heer E. A Kuipers,
w aamemend chef van de afdeiling Kunsten en
Wetenschappen namens den minister, en tal
van officieele belangstellenden.
De familieleden namen dicht bü de -baar
plaats. Op het witte kussen werd naast de
onderscheidingen der doode een tuil orchideeën
gelegd. De zoon van mevrouw Mann de heer
Theo Frenkel, trad naar voren om een kort
«•oord te spreken. Mün moeder zoo zelde hü
heeft verzocht geen redevoeringen te houden.
Maar voor den vertegenwoordiger van haar ge
liefd Amsterdam heeft zü een uitzondering ge
maakt. Spr. gaf hierop het woord aan wethouder
Boekman, die voor de microfoons van twee om-
rcx^ivereenigingen staande, zün afscheidswoord
tot Neerlands grootste actrice sprak.
Met 1 Mei is benoemd tot burgemeester der
gemeente Vries: mr. E. W de Fielliettaz Goet-
hart.
Opnieuw zün benoemd; met 4 Mei tot bur
gemeester van Veldhoven. A J. van Hooft;
met 14 Mei tot burgemeester van Zevenhoven.
W J. Fncxe. secr. dier gemeente; met 1 Mei
tot burgemeester van Ilpendam. W. A.
Oorschot; met 1 Mei tot burgemeester
Adorp. dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot, teer dier
gemeente; met 1 Mei tot burgemeester van
Hom. L. M. Klrkels. secr. dier gemeente; met
24 Mei tot burgemeester van Tegelen, mr F
M. C. Pesch
op het plein. Eerbiedig zwijgend zag
de menschenmenigte toe. Als slippen
draagster traden naast den lijkauto ter
linkerzijde Julia Cuypera, Mevr.
Baumgarten-Bouwmeester en Elae
Mauhs, ter rechterzijde Annie van der
Lugt Melsertv. Ees, Lily Bouw
meester en Wiesje Bouwmeester.
Overal trouwens brandden luchters en
kronen: het licht, dat zü had lief gehad,
het feeste'.ük licht van zoovele glorie-
avonden. op deze plaats niet het minst.
Geen sombere draperie, geen rouwfloers,
licht en kleur en het aroom van duizend
voorjaarsbloemen vulden de ruimte, die zü
zoo vaak in de beste uren van haar leven
had doorschreden.
had het personeel reeds
getuigd van zün groote waardeering voor het
geen tot stand was gebracht door het aanbie
den van een fraaie verlichte electrtschdt klok
bü monde van den heer G A. Slteur. waarna
de heer J. v. d. Bosch namens het personeel,
dat In vasten dienst Is éen geldkist offreerde
Deze geldkist was gevuld met stuivers-etiketten,
een origineele verpakking van Eru-smeerkaas
Des namiddag voerde allereerst de heer J. C.
Ruüs het woord, die een kort overzicht gaf van
de ontwikkeling van het bednjf.
In 1919 werd de firma E. Ruüs. door den va
der van spr. gesticht, ontbonden, waaruit mét
een andere firma de tegenwoordige firma E
RUÜ* is voortgekomen, die in 1929 in een N V.
werd omgezet. J. C. en J. J. Ruüs werden de
directeuren.
De eerste jaren legde men zich uitsluitend
toe op de fabricatie van blokkaas. Ondanks
vele moeilijkheden bewoog de omzet zich in
stijgende Ujn en ging men er toe over het pro-
Het stadje Woerden, dat vermaardheid ge
niet door zün kaasmarkt, heeft nu ook een
koasfahriek die een product fabriceert, de be-
Eru-smeerkaas, dat algemeen bekend is.
trots mocht de burgemeester, de heer
H. G. van Kempen, bü de opening der nieuwe
fabriek van de ondernemende firma E. Ruijs,
welk gebouw achter het station en bü den toe-
komstigen nieuwen verkeersweg is gelegen,
daarop wüzen.
Geen uiterlijk rouwbetoon, geen omfloerste lichten, geen vlaggen half
stok Haar leven was rijk geweest, schoon en gezegend, haar dood een rustig
ontwaken in een bétere wereld; daarom mocht er niet worden getreurd. Haar
laatste gang uit haar schouwburg, over haar plein en door haar stad
blijmoedig en vredig wezen zonder somberheid. En zoo is het geschied.
VAN WEEK TOT WEEK ««ntrekkelüks beeft, ztult op het practl-
•che bezwaar, dat nu eenmaal het meerendeti
v*n de geloovlgen, voorzoover wü kunnen na-
8**n. nooit aan de mystiek toekomt. Indien
TtJ tóch hiertoe geroepen zijn, missen zü dan
allen hun roeping? e
De blinde mysticus antwoordt, dat voor deze
Reioovlgen de beproeving de weg tot de ver
vulling van hun roeping is. „Alleen de beproe
vingen kunnen de gewone menschen heilig
maken, ook al gingen zü nooit langs den weg
des Geestes en der beschouwing van God. Want
rte i’rproeving is de top van het gansche ac
tieve leven. Doch weinigen doorstaan de be
proevingen neliik het behoort
Vandaar, dat de beproevingen na dit leven
worden aangevuld door het louterende vage
vuur „De menschen moeten geest worden
door Goddelijke instortingen en zü moeten in
God omgevormd worden, het zü door liefdevuur
ir dit leven, het zü door loutering in het vage
vuur”
Het meest lükt deze mystieke leer op die van
ttuusbroec, ofschoon de blinde mysticus na-
tuurlük ook de groote 'leeg^res züner orde, de
H Teresia en den H. Johannes van het Kruis
heeft geraadpleegd Het is opmerkelijk dat de
Nederlandsche mystiek zoo diep heeft inge
werkt op het geestelüke leven van Europa,
'.ooral in de zeventiende eeuw. Over het alge
meen zün de Nederlanders, die groot gaan op
het buitenlandse!) succes van de nationale
schilderkunst, zich van deze beteekenis onzer
cultuur voor heel Europa te weinig bewust
Juist nu het natlonaliteitsbesef zoo vaak ter
sprake komt en nu hiervan, zoo vaak een to
taal verkeerde voorstelling wordt gegeven, is
het nuttig te bedenken, dat het Nederlandsche
volkskarakter zün zelfstandigheid niet alleen
toonde In een onnavolgbaar realisme met het
jjcnseel. maar dat het door Ruusbroéc Geert
Groote. Hendrik Herp, Thomas van Kempen
en Petrus Canisius aan de vorming van den
religieuzen geest in Europa aanzienlijk heeft
bügedragen. zooals het ook aan de vorming
van den humanistischen geest bljdroeg door
Erasmus en Hugo de Groot. Ons volk waar
deert zün Europeesche waarde vaak eenzüdlg-
artistiek en heeft daardoor een verkeerd. nJ.
een te laag, idee van zich zelf.
Ook de blinde mysticus, die op zün beurt
Nederlandsche schrüvers der zeventiende en
achttiende eeuw beïnvloeden zou, heeft de ster
ke werking van dien Nederlandschen Invloed
ondergaan.
Uit zün losse gedachten, door pater Albertus
Groeneveld verzameld, zijn er vele, die voor
elk lezer, kloosterling of leek, van groot be
lang zün en die zelfs voor de heele hedendaag-
sche samenleving der katholieken een leidende
beteekenis kunnen hebben. Wü halen er tot
slot enkele aan. uit den overvloed
„Geloof, dat alleen door studie
werd, is slechts een leege massa, waar zoo goed'
als geen leven in zit; men kan amper zeggen
of het dood of levend Is: zulk een geloof is
veeleer wetenschap dan geloof."
„De naastenliefde van het gros der men
schen is zóó klein, dat ze heel gemakkelük bü
een lastig werk overwonnen wordt, vooral wan
neer het een beetje lang duurt."
„Zü. die gedeeltelük aan God en gedeeltelijk
aan de wereld toebehooren, worden door God
versmaad en de wereld neemt z^. op, om rich
van hen te bedienen voor alles wat ze maar
wil
„Wü zien heel wat beter de leelijkheld van
onze onvolmaaktheden in anderen dan in ons
zelf
..Liefde, die niet gepaard gaat met nederig
heid. is een duivelin.”
Er zün tallooze gedachten van dezen alge-
tr.eenen aard, verstrooid tusschen meer theo
retische aforismen, die rechtstreeks het mys
tieke leven behandelen. Het boekje doet ver
langen naar een breeder opgezet werk over
leer en leven van den blinden mysticus, die in
deze uitgave slechts „voorlooplg” geschetst
werd. Hü verdient een grootere bekendheid, en
wü hopen, dat hü die verwerven zal.
Achter de kist, in een halven toog op
verhooging, met tapüten gedrapeerd, had
de bloemstukken en kransen gelegd, de bloe
men, zooals zü die gewensoht had: tulpen en
seringen, anjers en hyacinthen. rozen
alles frissche en blüe kleuren,
zeer spaarzaam door palmgwen en
gebroken. Tusschen de bloemen, ]M1
ter de kist, verhief zich het sierstuk
de hall, de groote lichtende kelk als een sym
bool Geheel terzijde was Mevr Mann's portret
geplaatst, geschilderd door Theo Frenkel Sr.
lokaal
0.25 cent
0.3 cent
0.35 cent
0.4 cent
05 cent
0 75 cent
1.«ent
Voor gedrukte stukken zwaarder dan 100 gram
Broeder Jan van Sint Samson heeft eigenlük
voor leeken geschreven. Zün leeringen
wzrtn gericht tot zün medebroeders en zusters
jn de Orde van den Carmel, en bij de lectuur
no zijn werk zal men goed doen, dit in de
gedachte te houden. Anders klinken sommige
raadgevingen wat rigoureus. Voor hem stond
bet vast, dat alle Carmelleten tot het mystieke
leven geroepen waren Dit is. gelük wü reeds
mededeelden, overeenkomstig den Regel van den
Carmel D* roeping tot deze kloosterorde be-
ataat grootendeels in de roeping tot de mys
tiek De Winde raadgever legt hier herhaalde-,
lijk grooten nadruk op. Hü dicteerde zün werk
tn een tijd, die bereid was. deze oude waarheid
ojmleuw te beleven. Bovendien was hü de del
tan
van den Regel voorstSnd. Geen wonder
dat hü vooral dit cardinale punt helder
lichtte. Hieraan ontleent zijn werk een deel
de beteekenis. want het beïnvloedde den geest
der Carmelleten. vooral in de Zuidelüke Neder
landen, ook in het huidige Noord-Brabant,
waar de mystiek der Carmelleten aldra een der
groote positieve bouwkrachten van de contra
reformatie werd. Professor Brandsma herinnert
aan de stichting van het Carmelletenklooster
te Boxmeer In 1853. in 1672 gevolgd door ds
■tichting van een Carmelitessenklooster al
daar Verscheidene mystieke schrüvers tn de
gutdelüke Nederlarttten werden door broeder
Jan van Sint Samson mede geïnspireerd, b v.
pater Daniël van de H. Maagd Maria. van
Oudenaerde en .pater Michael van Sint Augus
tinus. van Bellaert.
Het Innige verkeer met God, dat een voor
narde tot de mystieke vereenlging is. dient
volgens broeder Jan ieder Carmeliet zandach
tig te onderhouden en te bevorderen, allereerst
door het wegnemen van alle beletselen. Mis
verstanden omtcent de mystiek moeten u»
broeders vermüden. Zij moeten vooral niet den
ken, dat het mystieke leven bestaat in g*-
nchten en visioenen, In stigmata en wondet-
bare feiten. Het bestaat In de levende llefd»
teoer mensch kan dezen staat bereiken, hoewel
riet uit eigen kraeht. Hü moet medewerken
met de genade Gods Er bestaan vele wegen
mn tot God te komen. Zooals het natuurlüke
kven buitengewoon weelderig is In soorten en
■chakeerinoen. zoo is ook het tovennatuur-
HRe leven niet saai en eenvormig, doch rük
genuanceerd Broeder Jan verheugt zich, dat
er zoovele religieuze orden bestaan, die alle op
bun wüze de ziel tot God voeren Hü vermeit
zich in deze weelde, die als de kleurenpracht
der Katholieke Kerk is. Dat hü tusschen deze
vele orden vooral den tuin van Carmel
gmote liefde beschouwt, zal hem niemand kwa
llik nemen. Hier rust zün overwegehde geest
Ir. zuivere bespiegeling en hü zet uiteen, dat
God eigenlük veel meer zou willen uitwerken
In de mensehenztel. wanneer de ziel zich maar
gtheel en zonder voorbehoud overgaf aan deze
Bligende werking. Het gebed is hiertoe het
voornaamste middel en de blinde mysticus gaat
dan’ ook diep tn op de beschouwing van het
gebed H0 onderscheidt vier trappen van ge
bed: de algeheele opoffering van zich zelf aan
God, de voortdurende smeekbede om genade
en büstand. de steeds toenemende gelükvor-
migheid en elndelük de steeds inniger vereeni-
Het hoogtepunt is de alles-overtreffende
■ehouwlng Gods, waarbij het onderwerp zich
geheel verliet in Voorwerp. Dit is de reden,
waarom hij zün werk over het bidden ten titel
8*f: „Over het zich verliezen van het onder
werp in zün Voorwerp”.
Door deze methode van gebed ontstaat een
heerlijke wisselwerking tusschen de ziel en
God. .Maar de ziel verliest zich in God en be-
grlJpt. dat zü het onbegrijpelüke wil begrijpen,
het onultsprekelüke onder woorden en begrippen
wil uitdrukken Het wordt licht voor haar en
duisternis tegelük. Zü kan geen woorden vin
den om uit te drukken wat zü ziet en ve/-
rtaat en wordt er toe getrokken, dit in het
innerlükste van haar wezen te genieten en daar
met God te verkeeren. Daar gloeit dat „vonk
je", door God in de ziel neergelegd als een
wonder vermogen om Hem te kennen, te be
grijpen en naar Hem het leven te richten. Dat
kennen van God en dat streven naar Hem
wordt het allesbeheerschende In de ziel. En dat
„vonkje" wordt een licht en een vuur, dat de
eenlg ware wijsheid en de daardoor ontstoken
meest oprechte en zuivere liefde in haar het
beginsel van .Jeven met God” doet wezen."
Ben bijzonder aspect der mystiek van Broe
der Jan, en van de Carmelltaansche mystiek
tn het algemeen, is de groote devotie jegens
de Heilige Maagd, die vereerd wordt als onze
en als de leidster van het
In de hal van den Stadsschouwburg te Amsterdam, welke op verzoek van de
overleden actrice niet als chapelle ardente was ingericht. stond Vrijdag
het stoffelijk overschot van mevrouw Theo Mann-Bouwmeester opgebaard, te
midden van witte bloemstukken en kransen. Suppoosten van den Stadsschouwburg
hadden de dooden wacht betrekken
Dan richtte spr zich tot den heer Ben-
dien. wien hü namens zün moeder dank
bracht als den braven administrateur van
haar paleis, haar huis, haar tempel, waar zü
voor altjjd had willen rusten.
Aan Wethouder Boekman vroeg spr.:
Laat haar naatn en dien van haar broer
Louis voortlevén in den naam van een straat
of plein. En geef het doodenmasker, door
Hildo Krop vervaardigd, een plaats In dezen
schouwburg.
En eindelek richtte spr. zich tot Cor v. d.
Lugt Melsert. Van U, zoo zelde hü. heeft
mijn moeder gezegd Er staat eenTttnteTta-
pitein op de brug van het Nederlandsche
Tooneel Moge het publiek je den steun ge
ven waarop je recht hebt!
Lentebloemen, licht, zonnewarmte. Zoo had zij zich haar uitkaart ge-
wenscht. En zoo was Vrijdag 't Amsterdamsche Leidscheplein met zijn volle
caféterrassen, zijn winkel-étalages met flaneerende kijkers, de bloemen-
stalletjes, de kleurige affiches aan de zchouwburg-pui, het, jonge groen der
boomen. heel de sfeer van gTöote stadsplein op een voorjaarsmorgen, die
zjj. Theo Mann-Bouwmeeuter, zoo heeft lief gehad. En uit haar schouwburg,
over haar plein, langs de winkelzaak, die haar voorkeur had, is zij voor
de laatste maal gegaan, gevolgd door hen. die haar het liefste waren, haar
familieleden? haar confraters in de kunst en eerbiedig gegroet door de
duizenden, die zich langs den weg hadden geschaard, de ouderen: haar
publiek, de jongeren op wie zjj bouwde voor de toekomst van haar
liefde tooneel.
Inmiddels was buiten het zonnige Leidsche
plein volgestroomd met vele duizenden belang
stellenden. De politie had het plein voor de
die ook tegenover peristyle over grooten afstand vrijgemaakt. Zoo
werd, bü haar laatsten gang, het historische
Leidscheplein terecht het centrum der belang
stelling. Daar Immers had deze begenadigde
kunstenares gedurende een leven lang haar
groote tooneeltriomfen behaald. Daar had ze
uitgebeeld de koninkiüke gestalten en de n?en-
schelüke tragiek, dkar nam ze temidden van
de toegest roomde duizenden bü hare tooneel-
jubilea de hulde der massa tn ontvangst.
Als een vorstin is ze op dit plein, zoowel In
den Schouwburg als daarbuiten, gehuldigd
Wanneer mevr MannBouwmeester een nieuwe
rol creëerde, dan was het costuum. dat ze
dragen zou. een onderwerp van gesprek voor
velen en de firma Hlrsch en Cie;. aan de over-
züde van den Schouwburg, etaleerde voor de
kijkgrage nieuwsgierigen de toiletten der actrice
Hier werd men aan herinnerd ook bü haar uit
vaart. want deze modefinna had hare nage
dachtenis waardig geëerd, en even heeft de
stoet, zooals de overledene .dat had verlangd,
nog voor dit modepaleis stil gestaan.
middelares bü God
l*estelüke leven
Ziedaar een samenvatting van de mystieke
leer van den blinden Broeder Jan van Sint
Bamson. zooals prof. Titus Brandsma die weer
geeft in zjjn voorbericht tot den bundel „Car-
wel-Ucht”. Hierna volgt nog een ulteenzet-
ttng: ,jioe de eerbiedwaardige het geestelük
teven schildert” en ..hoe hü het mystieke leven
•ctildert”, welke voomamelük ten doel heeft.
8e taal van den mysteken schrüver toegankelijk
te maken vóór den hedendaagschen lezer.
Van de mystiek geeft de blinde broeder een
*er eenvoudige en alles omvattende definitie,
•üe in het Latijn wordt aangehaald: „Deus
ineffablllter perceptus”, d.wx. „God. op een
«muitsprekelüke wijze ervaren”. In deze woor-
8en Ugt alles besloten In het gewone geeste
lijke leven, aldus broeder Jan. handelt de
lnen«eh onder leiding van het verstand, dat
Boor het bovennatuurlüke geloof wordt ver-
Bcht, maar in het mystieke leven handelt de
mensch uitsluitend door de gaven van den Hei-
Geest. Het mystieke leven vangt BAAr
waar God op een büzondere wüze in de
**el begint te werken. De schrüver meent ech-
dat deze büzondere werking Gods, waar-
door het mystieke leven ontstaat, het normale
ei“tamt Is van aDe geestelük leven. Met an-
woorden: het vrome leven van alle ge-
'6ovlgen vervolmaakt zich In de mystiek.
®e«e theorie, die niet door alle leeraren ver-
fcdigd wordt, maar die toch voor het verstand
en-
xa-
he-
