ONS BLAD niet tot eiken prijs Wij laten ons niet üan de Oostzee terugdringen Polen wil vrede maar niet tot eikei I I I Het nieuws vangheden Londen antwoordt aan Moskou Toch accoord met de Kroaten? DE BAROMETER Dieseltrein grijpt boerenwagen Restaurant „DEN HOUT' ëhl» VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS In de Poolsche Kamer van Afgevaardigd De kweatie-Danzig Wat wil Berlyn? Polena antwoord Consistorie is in voorbereiding - Creatie Heidebrand bij Deurne Twintig hectaren verwoeat V** HILDE ANNE DE VRIES r u’«n smiMWM»' De overeenkomat met Engeland De Opperste Sovjet- raad bijeengeroepen „Buitenlandache politiek zal het volk vertrouwen inboezemen” Betooging ten gunste van Beek DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN De betrekkingen met Duitachland Voerman met den achrik vrijgekomen Allten Nwtrlcla waakt Chocomel en de grondbeginselen, welke ik uiteen heb gezet, mogelijk. „Wij in Polen kennen niet het verlangen naar vrede tot eiken f ^Schimmelpenmnck Antwoord op vooratellen tot bondgenootachap wordt aan Ruaaiache regee- ring overhandigd De Poolsche minister van Buitenlandsche Zaken, kolonel Beek Het Weer Aparte zalen voor diners Bezuidenhoutscheweg 11 liet Eucharistisch Congres te Algiers. Z I'm Kardinaal Verdier en Mgr Leynaud, Aartsbisschop van Algiers, inspecteeren de eere »gcht b\j de aankomst van den PauseWkcn begaat „Wij in Polen kennen niet het verlangen prijs: onze eer is onbetaalbaar.” In de roolsche Kamer van Afgevaardigden heeft de minister van Buitenlandsche Zaken, Beek, Vrijdagmorgen een verklaring af- gelegd, waarin hij o.a. zeide, dat zich zeer ernstige gebeurtenissen hebben voorgedaan: op de eerste plaats de overeenkomst, welke door Polen met Groot-Brittannië is gesloten. Minister Beek zeide voorts, dat Polen heeft A^xjrgesteld de corridor-facihteiten uit te breiden tot het vervoer op den weg, doch Polen heeft geen reden om zijn souvereine rechten op zijn eigen gebied te beperken. z Wat Danzig betreft, de bevolking daar is overwegend Duitsch, doch haar bestaansmogelijkheid en welvaart hangen van Polen af. We staan op onze rechten ten aanzien van den overzeeschen handel en de maritieme politiek in Danzig. Indien Duitschland geleid wordt door vreedzame bedoelingen vreedzame methoden wil volgen, dan zijn alle besprekingen over van nieuwe Kardinalen wordt verwacht S >«£3^ S* :hbg- Zl G NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD VOOR HET NOORD-OO8TEN VOOR HET ZUID-WE8TEN: met O O en van De verklaring van Beek luidde als volgt: ons der ver worden. Romeinsche correspondent seinde d d. een 4 ■iaat die ak-hself respecteert, doet Een De minister - It... in tegendeel vormen voor politiek. Wat ons betreft, moet geconstateerd worden, dat zich zeer ernstige gebeurtenis.'-en hebben voorgedaan. Ons contact met sommige landen is dieper geworden en heeft zich op gftnakke- lliker wijze ontplooid. In andere gevallen daar entegen zijn ernstige moeilijkheden ontstaan. MOSKOU. 5 Mei (Tass). Het presidium van den Oppersten Raad der Sovjet-Unie heeft besloten op 25 Mei de derde zitting van den Oppersten Raad bijeen te roepen. geen eenzijdige concessies. Waar blijft dus die wederkeerigheidT In dat opzicht ont breekt den Dultschen voorstellen elke dui delijk heid. stand dieper LONDEN, 5 Mei (Reuter) Het antwoord van Engeland op de Russische voorstellen tot vorming van een bondgenootschap tegen agressie is definitief goedgekeurd in een vergadering van de kabinetscommissie voor Buitenlandsche Za ken, die anderhalf uur geduurd heeft. Het ant woord zal vrjjwel onmiddelljjk naar den Brit- schen ambassadeur te Moskou worden gezonden tor overhandiging aan de Russische regeering. EB 2 QO worden feiten Onze 5 Mei: Naar Stand op Zaterdag 18 uur v.aa: 751.4 T 7 Vorige stand: 75A8 DE FIJNSTE CHOCOLADE DRANK DRINKT HET THUIS EN VRAAGT HET IN CAFE'S EN SPORT- GELEGENHEDEN. W; „Ik maak van de bijeenkomst van het parle ment gebruik, om zekere lacunes aan te vullen, welke de laatste maanden in mijn beleid tot Uiting gekomen zijn. De loot) der Internationale gebeurtenissen zou ongetwijfeld van den kant van den minister van Buitenlandsche Zaken een veelvuldlger optreden wettigen, dan mijn enkele Uiteenzetting voor de senaatscommissie voor Buitenlandsche Zaken. Maar aan den anderen kant had de zoo snelle loop der gebeurtenissen bet terecht gebillijkt om een openbare verkla ring uit te stellen tot het oogenbllk, waarop de essentieele vraagstukken van onze politiek een rijpenen vorm zouden aannemen. Voorloopig nog geen luchtverkeer Groningen en Friesland. De gevolgen van die wijzigingen hebben, In den loop der laatste maanden, de grenzen van de republiek bereikt. Meer over het algemeen kan men ten aanzien van die verschijnselen naar het m(j toehjkt, zeggen, dat deze kunnen worden samengevat In de constatecring, dat de verhoudingen tusschen de verschillende landen een meer individueel karakter en aanzien heb ben aangenomen. Polen te isoleeren en aan onzen staat een nor male en vriendschappelijke samenwerking met de westelijke mogendheden ónmogelijk te ma ken, dan zouden wij altUd zelf die interpretatie van de hand hebben geweien. het Olomale d'Italla van hedenavond meldt zal binnenkort een consistorie gehouden worden, waarschijnlijk half Juni. In dit consw- torle zouden 5 of 6 nieuwe Kardinalen «worden benoemd en tevens Kardinaal Tedescnlnl tot Kardinaal-Bisschop worden verheven in plaats van den onlangs overleden Kardinaal Sbarcttl. WU hebben aan het Duitsche RUk alle facili teiten in de spoorwegverbindingen verleend, wjj hebben aan de burgers van dien staat toege staan, om uit het Dultsche Rijk naar Oost- Pruisen te reizen zonder zich te behoeven on derwerpen aan douane- of pasformaliteiton. WU hebben voorgesteld analoge faciliteiten te on derzoeken voor het automobielverkeer en hier liet men opnieuw de vraag verschijnen: Waar om gaat het in werkelijkheid? WU hebben er geen enkel belang bjj de Dultsche burgers te hinderen in hun verbindingen met hun Oos teljjke provincies. Heden om half Mn 11 de Staatssecretaris Kardinaal Magllone naar Pompei vertrokken om aldaar het vernieuwde heiligdom van de tl Maagd In te wijden. De H. Vader heeft het eere-presidium aan vaard van de Pauselijke Archeologische Aca demie. I Gedeeltelijk bewolkt, geen regen van be- i teekenls, zwakke tot matige wind uit Zul- lelijke richtingen, zelfde temperatuur. ^iHNiniiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiih^ WU hebben echter geen enkele beweeg reden, onze aouvereinltelt op ono eigen grondgebied to beperken. Wat de eerste en de tweede kwestie betreft t.w. die der toekomst van Danzig en der verbin ding door Pommeren, gaat het steeds om een zijdige concessies welke de Dultsche regeerlng van ons schijnt op te eischen. iiiiHiiiiiiiiiiinimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH^ Het antwoord van Duitsche eiachen. Het bericht omtrent verwerping van het Servisch-Kroatiach accoord wordt offi cieel tegengesproken. stie van Slowakije te ^gemeen accoord tot nebben Tilet getracht S-to '- '.j- -J WARSCHAU, 5 Mei. (Havas). Vanavond werd voor het ministerie van Buitenlandsche Zaken een groote betooging gehouden ten gunste van Beek Duizenden personen juichten den minister toe Beek verscheen op het balkon en hield een korte toespraak Hij verklaarde, dat een vastberaden buitenlandsche politiek een vastberaden hou ding van het geheele volk vereischt. Werkende aan den opbouw van een dergelljke politiekzullen, aldus Beek, zjjn medewerkers en hij zelf er naar streven een buitenlandsche po litiek te voeren, welke het volk vertrouwen ml kunnen Inboezemen. In zjjn jongste redevoering sprak de Dultecht rUkskanseller van een drievoudig condominium in Slowakije. Ik oen verplicht te verklaren dat ik dat voorstel voor het eerst vernomen hei: uit de rede van den rijkskanselier van 28 Aprti Thans wil ik duidelijkheidshalve nog 'n samen vatting geven van n»ün uiteenzetting. Da be weegreden voor het sluiten van zulk een accoord zou zijn „de vrede". Een woord, dat de Dultsche rUkskanseller In zUn rede met nadruk beeft ge- ongetwüfeld het doel der De vrede is een kostbaar en begeerens- waardig Iets. Onze generatie wejke den oor log heeft gekend, verdient stellig een tijd perk van vrede. De vrede, zooals vrijwel alle dingen op deze wereld, is een hoogen prijs waard, welke evenwel begrensd is. Voor ons. Polen, bestaat echter het begrip van vrede tot eiken prijs niet. Er is in het leven der menschen. der vol keren en der staten slechts een ding dat geen prUs kent: Dat ding is de eer. Droog weer, licht tot half bewolkt, meest matige Zuid-OootolUbe tot OostolUke wind, zelfde temperatuur. De minister besprak vervolgens de betrek kingen met het Dultsche rijk en gaf een histo risch overzicht van de totstandkoming van het accoord van 1934. Het verdrag van 1934 was een poging om aan de geschiedenis der betrek kingen tusschen twee groote volken een gun stiger wending te geven. Uit dit oogpunt be- TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 185 DE PRIJS DE» ADVERTENTIEN bedraagi 20 C’ P regel; Ingezonden Mwdedeellngen 40 cl p 1 BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTH Uitvoerig tarief voor edverteoren bij abor nament wordt op aanvrage gaarne door onr Administratie verstrekt A.s. Zondagmiddag om 12 uur Rom tijd (11.4b Ned. U)d> zal de H. Vader een toespraak hou den tot het Nationaal Eucharistisch Congres te Algiers. Deze rede w^rdt door Radio Vatlcana uitgezonden. Wilt ge V zelf in Den Haag tracteeren Ga dan in „DEN HOUT” dineeren. n.b. Staatsspoor Den DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of geboden, geplaatst onder de Omroepe' nibrtok 10 et oer regel VrUdagmlddag is in het uitgestrekte boech- en heldecomplex nabij het kerkdorp Brouwhuis onder de gemeente Deurne brand ontstaan. Van verschillende kanten toegesnelde blua- sebers slaagden er na gerutmen tijd in de vlam men te dooven. Circa twintig hectaren heide en dennenboech werden vernield. Het geteis terde gedeelte was eigendom van den heer Clsrcx te Helmond en van de gemeente Deurne. De zaken behandelend in chronologische volg orde, zal ik in de eerste plaats onze overeen komst met Groot-Brittannlë vermelden. Na een voellngname langs diplomatleken weg, welke ten doel had het terrein te verkennen en het doel van onze toekomstige betrekkingen vast te stellen, hebben wij ter gelegenheid van mijn bezoek aan Londen een rechtstreekse!) accoord gesloten, gebaseerd op het beginsel van weder- keerlgen bijstand In geval eener rechtstreeksche of nlet-rechtstreeksche bedreiging der onafhan kelijkheid van een onzer belde landen OU kent den tekst van dit accoord, volpens de verklaring van minister-president Chamberlain d.d. 8 April, omtrent welker bewoording wU het eens zijn geworden, en welke beschouwd mort worden als een accoord, dat gesloten is tusschen de twee regeeringen. Ik zou wenschen, dat de Pool sche openbare meenlng weet, dat ik van -ie sjjde der Engelsche staatslieden niet slechts een diep begrip ontmoet heb voor de algemeene vraagstukken der Europeesche politiek, doch ook een zoodanige houding jegens ons land, dat ik met de grootste openhartigheid en in volkomen vertrouwen alle essentieele ^kwesties zonder eenlge reserve en zonder eenlgen twUfel open te laten heb kunnen bespreken. Indien het mogellJk geweest Is, snel tot een definitie der beginselen van de Engelsch-Pool sche samenwerking te komen, Is dit vooral om dat wU duldelUk geconstateerd hebben, dat belde regeeringen, wat betreft de groote Euro peesche vraagstukken, dezelfde Inzichten hebben. Het staat vast, dat noch Engeland, noch Polen eenlge agressieve bedoeling hebben jegens wie ook, doch aan den anderen kant blüven zU zien stevig bewegen op het gebied van eerbiediging van bepaalde fundamenteele beginselen In het internationale leven. De evenwUdig loopende verklaringen der lei ders van de Fransche politiek toonen aan. dat ParUs en Warschau het er over eens zUn, dat de doeltreffendheid van ons defensief accoord niet verzwakt kan worden door wijzigingen in Het Britsche antwoord op de Russische voorstellen werd naar Moskou gezonden. BELGRADO, 5 Mei (Havaa) Hel pers- bureau van bet minister-prealdiam ontkent formeel het bericht va» de „Hrvatskl Dnevnk” te Zagreb, volgens hetwelk de regent de overeenkomst tusschen Tsvetko- witaj en Matsjek van 27 April sou hebben verworpen. Binnenkort zal een communiqué gepubliceerd, waarin de werkelUke bekend zullen worden gemaakt Wat Danzig betreft, zal ik met eenlge aiwe- meene opmerkingen beginnen. De vrUe stao Danzig is geen uitvinding van het verdrag van Versailles. ZU is een verschUnsel. dat sinds eeuwen bestaat. ZU is een voortvloeisel van een positieve mengeling van Poolsche en Dultscne belangen. De Duitsche kooplieden in Danzig, hebben de ontwikkeling en den bloei van die stad verzekerd, dank zU den overzeeschen handel van Polen. Welnu, Polen zal zich niet van de Oost zee laten terugdringen. Dezelfde overwe gingen zUn van toepassing op de verbindin gen door onze Provincie PWmmeren. Ik leg den nadruk op die woorden „P r o v i n c I e Pommeren' Want de uitdrukking „Cor ridor” |o een kunstmatige uitvinding, om dat hrt hier immers een provincie betreft, welke van alle t(jden Poolaeh la geweest en slechte een uitent klein percentage aan Duiteche kolonisten bezit. Minister Beek op de Tegen den hoofddader van den moord op een oude vrouw te Amsterdam is twintig jaar gevangenisstraf geëischt; te gen den tweedert dader twaalf jaar. De gevolgen voortvloeiende uit de verzwak king der collectieve internationale Instellingen en uit de diepgaande herziening der methoden van samenwerking tusschen de landen, welke ik overigens meer, dan eens aan de Kamers heb kenbaar gemaakt, hebben in de verschillende declen der wereld een reeks nieuwe kwestieo doen ontstaan. WU hebben niet gewild eenigen stelselmati- gen druk uit te oefenen op de vrUe hationale, Ideologische en cultureele ontwikkeling der Dultsche meerderheid in de vrUe stad. Ik ver neem, dat men da annexatie van Danzig bU het Duitsche RUk opeischt. Nu ons voorstel van 26 Maart om gemeenschappelUk het bestaan en de rechten van de vrUe stad te waarborgen zonder antwoord Is gebleven en ik Integendeel verneem, dat men in dit voorstel een weigering ziet om te onderhandelen, ben ik wel verplicht mU af te vragen, waarom het in werkelUkheld gaat. Gaat het om de vrUheden van de Duit sche bevolking van Danzig, die niet bedreigd om een prestlge-kwestie of gaat het om een voornemen. Polen van de Oostzee terug te dringen? verzwakt kan worden door wUzlgingen in de internationale conjunctuur, en dat dit accoor 1 een der essentieele elementen moet de structuur van de Europeesche noemd. De vrede Is Poolsche diplomatie. Twee voorwaarden moeten vuld worden wil dit woord zün wer kelijke waarde hebben. Ten eerste: vreedzame bedoelingen, ten tweede: vreedzame methoden van optreden. Indien de Duitsche regeering zich in haar betrekkingen met ons land door twee beginselen laat leiden, is iedere bespreking mogelijk mits hier bij natuurlijk de beginselen welke ik zoo juist heb uiteengezet, in acht worden genomen. Gistermiddag te ongeveer Koskange «en dieseltrein. komende uit de Dea ling Meppei, op een mrt paard an bespannen boerenwagen gebotst, welke juist den overweg in een particulieren landweg wilde passeeren. De wagen werd van achteren door den diesel trein gegrepen. Het voertuig werd vernield, doch de voerman, de landbouwer H. Dolsma uit Koekange, kwam met den schrik vrU- Aangezien het uitzicht ter plaatse goed moet het ongeval aan onoplettendheid worden toeg&sch reven. De trein heeft met enkele minuten vertraging de reis vervolgd. zien, is de verbj^king van dit accoord iets van niet gering^ beteekenls. Elke overeenkomst Is slechts waard wat haar gevolgen waard zijn Het Poolsch-Duitsche accoord van 1934 was een overeenkomst van wederzjjdsche eerbiedi ging en van goede nabuurschap, doch het ver-' loor zUn werkelijk karakter van hrt oogenbllk af. waarop de neiging zich openbaarde om hrt zoodanig te interpreteeren, dat de vrUheid van onze politiek beperkt werd, of als motief te ge bruiken' om van ons eenzijdige concessies te 'eischen, welke onvereenigbaar zijn met onze vitale belangen. Overgaande tot den huldigen toestand, zeide Beek, dat hU met betrekking tot de verschil lende juridische bezwaren welke van Dultsche zUde zUn opgeworpen, de juristen verwees naar den tekst van het Poolsche antwoord op het Duitsch memorandum, dat vandaag aan de Dultsche regeerlng zal worden overhandigd. Zooals blUkt uit den tekst van het Dultsche memorandum, heeft de Duitsche regeerlng bU hrt nemen van haar besluit zich gebaseerd op persberichten, zonder de meening na te gaan van de Britsche regeerlng of van de Poolsche regeering. wat het karakter van de gesloten overeenkomst betreft. Evenwel bracht dit geen moeilijkheden, omdat ik mij terstond na mijn terugkeer uit Londen bereid had verklaard, den Dultschen ambassadeur te ontvangen, die tot op heden gemeend heeft hiervan geen gebruik te moeten maken. Waarom is dit feit van be lang? Hrt Is duldelUk, voor Iemand die logisch redeneert, dat het geenszins het karakter, hrt doel of de omraming van het Poolsch-Brltsche accoord waren, welke tot dit besluit geleid heb ben, doch wel hrt feit zelf, dat de overeen komst gesloten was. En dat is op zUn beurt van beteekenls om de bedoelingen van de Duit sche politiek te beoordeelen. Als namelUk de Duitsche regeering de non- agressieverklaring welke tusschen Polen en Duitschland in 1934 gesloten is. in tegenstelling tot haar vorige verklaring aoodanlg interpre teert als te zUn geïnspireerd door den wensch Niet slechts de ontwikkeling maar de bestaansgrond van die stad vloeiden voort uit het feit, dat zij gelegen is aan de monding van de >#?hige groote Poolsche rivier aan den voornaamsten apoorweg, welke op het oogenblik onze ver binding vormt met de Oostzee. De overwegende meerderheid der be volking van Danzig is thans Duitsch, maar haar bestaan en wel zijn hangen af van het economische potentieel van Polen. Wjj hebben ons altjjd geplaatst en plaatsen ons op het oogenblik vastberaden op het standpunt rechten en belangen van onzen zee handel en van onze maritieme po litiek te Danzig. Tijdens zekere voorafgaande besprekingen had men zich beperkt tot zinspelingen over de mogelijkheid om de kwvstij bespreken in geval een zou komen. WU in te gaan op dit soort besprekingen daar hrt niet onze gewoonte Is om van de be langen varT anderen een voorwerp van onder- handellngen te maken. Eveneens is ons het voorstel om het non- agressie-pact met 25 jaar te verlengen in geen enkelen concreten vorm tUdens de jongste be sprekingen voorgelegd In dit opzicht werden eveneens niet-officteele zinspelingen gedaan zij het ook. dat deze afkomstig waren va», vooraanstaande vertegenwoordigers der Dult sche regeerlng. Maar in die besprekingen kwa men ook andere zinspelingen te voorschUn. welke veel verder gingen dan de behandelde onderwerpen Ik houd mij het recht voor om zoonoodig op deze kwestie terug te komen. In zUn rede stelt de Dultsche rUkskanseller als een concessie zUnerzUds voor, om de tusschen Polen en Duitschland bestaande grens te er kennen en definitief te aanvaarden. Ik mort vaststellen, dat het er hier om zou gaan ons onbetwistbaar eigendom de jure en de facto te erkennen. Hieruit volgt dus, dat dit voorstel evenmin mUn standpunt kan wijzigen, dat de Duitsche eischen in de kwestie Danzig en de autostrada eenzijdig blijven In Tiet lidht van die overwegingen verwacht gU van mU en terecht 'n antwbögd op de laatste passage van het Duitsche memorandum: „Indien de Poolsche regeerlng er belang aln hecht, dat de PoolschDuitsche betrekkingen opnieuw bU verdrag geregeld worden. Is de Du»sche regee rlng daartoe bereid". Het komt mij voor, dat ik In beginsel onze houding heb uiteengezet. Aanvoerder van de actie-Bouman we gens beleediging tot geldboete veroor deeld. L VRIJSTAAT DANZIG MZIG I rij SL||j'.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 1