ONS BLAD
niet tot eiken prijs
Wij laten ons niet üan de Oostzee
terugdringen
Polen wil vrede maar
niet tot eikei
I
I
I
Het nieuws vangheden
Londen antwoordt
aan Moskou
Toch accoord met
de Kroaten?
DE BAROMETER
Dieseltrein grijpt
boerenwagen
Restaurant „DEN HOUT'
ëhl»
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
In de Poolsche Kamer van Afgevaardigd
De kweatie-Danzig
Wat wil Berlyn?
Polena antwoord
Consistorie is in
voorbereiding
-
Creatie
Heidebrand bij Deurne
Twintig hectaren verwoeat
V**
HILDE ANNE DE VRIES
r u’«n
smiMWM»'
De overeenkomat met
Engeland
De Opperste Sovjet-
raad bijeengeroepen
„Buitenlandache politiek zal het
volk vertrouwen inboezemen”
Betooging ten gunste
van Beek
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
De betrekkingen met
Duitachland
Voerman met den achrik
vrijgekomen
Allten Nwtrlcla waakt Chocomel
en
de grondbeginselen, welke ik uiteen heb gezet, mogelijk.
„Wij in Polen kennen niet het verlangen naar vrede tot eiken
f ^Schimmelpenmnck
Antwoord op vooratellen tot
bondgenootachap wordt
aan Ruaaiache regee-
ring overhandigd
De Poolsche minister van Buitenlandsche
Zaken, kolonel Beek
Het Weer
Aparte zalen voor diners
Bezuidenhoutscheweg 11
liet Eucharistisch Congres te Algiers. Z I'm Kardinaal Verdier en Mgr Leynaud, Aartsbisschop van Algiers, inspecteeren
de eere »gcht b\j de aankomst van den PauseWkcn begaat
„Wij in Polen kennen niet het verlangen
prijs: onze eer is onbetaalbaar.”
In de roolsche Kamer van Afgevaardigden heeft de minister
van Buitenlandsche Zaken, Beek, Vrijdagmorgen een verklaring af-
gelegd, waarin hij o.a. zeide, dat zich zeer ernstige gebeurtenissen
hebben voorgedaan: op de eerste plaats de overeenkomst, welke
door Polen met Groot-Brittannië is gesloten.
Minister Beek zeide voorts, dat Polen heeft A^xjrgesteld de
corridor-facihteiten uit te breiden tot het vervoer op den weg, doch
Polen heeft geen reden om zijn souvereine rechten op zijn eigen
gebied te beperken. z
Wat Danzig betreft, de bevolking daar is overwegend Duitsch,
doch haar bestaansmogelijkheid en welvaart hangen van Polen af.
We staan op onze rechten ten aanzien van den overzeeschen handel
en de maritieme politiek in Danzig.
Indien Duitschland geleid wordt door vreedzame bedoelingen
vreedzame methoden wil volgen, dan zijn alle besprekingen over
van nieuwe Kardinalen
wordt verwacht
S >«£3^ S*
:hbg-
Zl G
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
VOOR HET NOORD-OO8TEN
VOOR HET ZUID-WE8TEN:
met
O O
en
van
De verklaring van Beek luidde als volgt:
ons
der
ver
worden.
Romeinsche correspondent seinde d d.
een
4
■iaat die ak-hself respecteert, doet
Een
De minister
- It...
in tegendeel
vormen voor
politiek.
Wat ons betreft, moet geconstateerd worden,
dat zich zeer ernstige gebeurtenis.'-en hebben
voorgedaan. Ons contact met sommige landen
is dieper geworden en heeft zich op gftnakke-
lliker wijze ontplooid. In andere gevallen daar
entegen zijn ernstige moeilijkheden ontstaan.
MOSKOU. 5 Mei (Tass). Het presidium
van den Oppersten Raad der Sovjet-Unie
heeft besloten op 25 Mei de derde zitting
van den Oppersten Raad bijeen te roepen.
geen eenzijdige concessies. Waar blijft dus
die wederkeerigheidT In dat opzicht ont
breekt den Dultschen voorstellen elke dui
delijk heid.
stand
dieper
LONDEN, 5 Mei (Reuter) Het antwoord
van Engeland op de Russische voorstellen tot
vorming van een bondgenootschap tegen agressie
is definitief goedgekeurd in een vergadering van
de kabinetscommissie voor Buitenlandsche Za
ken, die anderhalf uur geduurd heeft. Het ant
woord zal vrjjwel onmiddelljjk naar den Brit-
schen ambassadeur te Moskou worden gezonden
tor overhandiging aan de Russische regeering.
EB
2 QO
worden
feiten
Onze
5 Mei:
Naar
Stand op Zaterdag 18 uur v.aa: 751.4
T 7 Vorige stand: 75A8
DE FIJNSTE CHOCOLADE DRANK
DRINKT HET THUIS EN VRAAGT
HET IN CAFE'S EN SPORT-
GELEGENHEDEN. W;
„Ik maak van de bijeenkomst van het parle
ment gebruik, om zekere lacunes aan te vullen,
welke de laatste maanden in mijn beleid tot
Uiting gekomen zijn. De loot) der Internationale
gebeurtenissen zou ongetwijfeld van den kant
van den minister van Buitenlandsche Zaken een
veelvuldlger optreden wettigen, dan mijn enkele
Uiteenzetting voor de senaatscommissie voor
Buitenlandsche Zaken. Maar aan den anderen
kant had de zoo snelle loop der gebeurtenissen
bet terecht gebillijkt om een openbare verkla
ring uit te stellen tot het oogenbllk, waarop de
essentieele vraagstukken van onze politiek een
rijpenen vorm zouden aannemen.
Voorloopig nog geen luchtverkeer
Groningen en Friesland.
De gevolgen van die wijzigingen hebben, In
den loop der laatste maanden, de grenzen van
de republiek bereikt. Meer over het algemeen
kan men ten aanzien van die verschijnselen
naar het m(j toehjkt, zeggen, dat deze kunnen
worden samengevat In de constatecring, dat de
verhoudingen tusschen de verschillende landen
een meer individueel karakter en aanzien heb
ben aangenomen.
Polen te isoleeren en aan onzen staat een nor
male en vriendschappelijke samenwerking met
de westelijke mogendheden ónmogelijk te ma
ken, dan zouden wij altUd zelf die interpretatie
van de hand hebben geweien.
het Olomale d'Italla van hedenavond
meldt zal binnenkort een consistorie gehouden
worden, waarschijnlijk half Juni. In dit consw-
torle zouden 5 of 6 nieuwe Kardinalen «worden
benoemd en tevens Kardinaal Tedescnlnl tot
Kardinaal-Bisschop worden verheven in plaats
van den onlangs overleden Kardinaal Sbarcttl.
WU hebben aan het Duitsche RUk alle facili
teiten in de spoorwegverbindingen verleend, wjj
hebben aan de burgers van dien staat toege
staan, om uit het Dultsche Rijk naar Oost-
Pruisen te reizen zonder zich te behoeven on
derwerpen aan douane- of pasformaliteiton. WU
hebben voorgesteld analoge faciliteiten te on
derzoeken voor het automobielverkeer en hier
liet men opnieuw de vraag verschijnen: Waar
om gaat het in werkelijkheid? WU hebben er
geen enkel belang bjj de Dultsche burgers te
hinderen in hun verbindingen met hun Oos
teljjke provincies.
Heden om half Mn 11 de Staatssecretaris
Kardinaal Magllone naar Pompei vertrokken
om aldaar het vernieuwde heiligdom van de tl
Maagd In te wijden.
De H. Vader heeft het eere-presidium aan
vaard van de Pauselijke Archeologische Aca
demie.
I Gedeeltelijk bewolkt, geen regen van be-
i teekenls, zwakke tot matige wind uit Zul-
lelijke richtingen, zelfde temperatuur.
^iHNiniiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiih^
WU hebben echter geen enkele beweeg
reden, onze aouvereinltelt op ono eigen
grondgebied to beperken.
Wat de eerste en de tweede kwestie betreft
t.w. die der toekomst van Danzig en der verbin
ding door Pommeren, gaat het steeds om een
zijdige concessies welke de Dultsche regeerlng
van ons schijnt op te eischen.
iiiiHiiiiiiiiiiinimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH^
Het antwoord van
Duitsche eiachen.
Het bericht omtrent verwerping van het
Servisch-Kroatiach accoord wordt offi
cieel tegengesproken.
stie van Slowakije te
^gemeen accoord tot
nebben Tilet getracht
S-to '- '.j- -J
WARSCHAU, 5 Mei. (Havas). Vanavond werd
voor het ministerie van Buitenlandsche Zaken
een groote betooging gehouden ten gunste van
Beek
Duizenden personen juichten den minister toe
Beek verscheen op het balkon en hield een korte
toespraak Hij verklaarde, dat een vastberaden
buitenlandsche politiek een vastberaden hou
ding van het geheele volk vereischt.
Werkende aan den opbouw van een dergelljke
politiekzullen, aldus Beek, zjjn medewerkers en
hij zelf er naar streven een buitenlandsche po
litiek te voeren, welke het volk vertrouwen ml
kunnen Inboezemen.
In zjjn jongste redevoering sprak de Dultecht
rUkskanseller van een drievoudig condominium
in Slowakije. Ik oen verplicht te verklaren
dat ik dat voorstel voor het eerst vernomen hei:
uit de rede van den rijkskanselier van 28 Aprti
Thans wil ik duidelijkheidshalve nog 'n samen
vatting geven van nȟn uiteenzetting. Da be
weegreden voor het sluiten van zulk een accoord
zou zijn „de vrede". Een woord, dat de Dultsche
rUkskanseller In zUn rede met nadruk beeft ge-
ongetwüfeld het doel der
De vrede is een kostbaar en begeerens-
waardig Iets. Onze generatie wejke den oor
log heeft gekend, verdient stellig een tijd
perk van vrede. De vrede, zooals vrijwel alle
dingen op deze wereld, is een hoogen prijs
waard, welke evenwel begrensd is. Voor ons.
Polen, bestaat echter het begrip van
vrede tot eiken prijs niet.
Er is in het leven der menschen. der vol
keren en der staten slechts een ding dat geen
prUs kent: Dat ding is de eer.
Droog weer, licht tot half bewolkt, meest
matige Zuid-OootolUbe tot OostolUke wind,
zelfde temperatuur.
De minister besprak vervolgens de betrek
kingen met het Dultsche rijk en gaf een histo
risch overzicht van de totstandkoming van het
accoord van 1934. Het verdrag van 1934 was
een poging om aan de geschiedenis der betrek
kingen tusschen twee groote volken een gun
stiger wending te geven. Uit dit oogpunt be-
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 185
DE PRIJS DE» ADVERTENTIEN bedraagi 20 C’ P
regel; Ingezonden Mwdedeellngen 40 cl p 1
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTH
Uitvoerig tarief voor edverteoren bij abor
nament wordt op aanvrage gaarne door onr
Administratie verstrekt
A.s. Zondagmiddag om 12 uur Rom tijd (11.4b
Ned. U)d> zal de H. Vader een toespraak hou
den tot het Nationaal Eucharistisch Congres te
Algiers. Deze rede w^rdt door Radio Vatlcana
uitgezonden.
Wilt ge V zelf in Den Haag tracteeren
Ga dan in „DEN HOUT” dineeren.
n.b. Staatsspoor Den
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of
geboden, geplaatst onder de Omroepe'
nibrtok 10 et oer regel
VrUdagmlddag is in het uitgestrekte boech-
en heldecomplex nabij het kerkdorp Brouwhuis
onder de gemeente Deurne brand ontstaan.
Van verschillende kanten toegesnelde blua-
sebers slaagden er na gerutmen tijd in de vlam
men te dooven. Circa twintig hectaren heide
en dennenboech werden vernield. Het geteis
terde gedeelte was eigendom van den heer
Clsrcx te Helmond en van de gemeente Deurne.
De zaken behandelend in chronologische volg
orde, zal ik in de eerste plaats onze overeen
komst met Groot-Brittannlë vermelden. Na een
voellngname langs diplomatleken weg, welke
ten doel had het terrein te verkennen en het
doel van onze toekomstige betrekkingen vast te
stellen, hebben wij ter gelegenheid van mijn
bezoek aan Londen een rechtstreekse!) accoord
gesloten, gebaseerd op het beginsel van weder-
keerlgen bijstand In geval eener rechtstreeksche
of nlet-rechtstreeksche bedreiging der onafhan
kelijkheid van een onzer belde landen OU kent
den tekst van dit accoord, volpens de verklaring
van minister-president Chamberlain d.d. 8 April,
omtrent welker bewoording wU het eens zijn
geworden, en welke beschouwd mort worden
als een accoord, dat gesloten is tusschen de
twee regeeringen. Ik zou wenschen, dat de Pool
sche openbare meenlng weet, dat ik van -ie
sjjde der Engelsche staatslieden niet slechts een
diep begrip ontmoet heb voor de algemeene
vraagstukken der Europeesche politiek, doch ook
een zoodanige houding jegens ons land, dat ik
met de grootste openhartigheid en in volkomen
vertrouwen alle essentieele ^kwesties zonder
eenlge reserve en zonder eenlgen twUfel open te
laten heb kunnen bespreken.
Indien het mogellJk geweest Is, snel tot een
definitie der beginselen van de Engelsch-Pool
sche samenwerking te komen, Is dit vooral om
dat wU duldelUk geconstateerd hebben, dat
belde regeeringen, wat betreft de groote Euro
peesche vraagstukken, dezelfde Inzichten hebben.
Het staat vast, dat noch Engeland, noch Polen
eenlge agressieve bedoeling hebben jegens wie
ook, doch aan den anderen kant blüven zU zien
stevig bewegen op het gebied van eerbiediging
van bepaalde fundamenteele beginselen In het
internationale leven.
De evenwUdig loopende verklaringen der lei
ders van de Fransche politiek toonen aan. dat
ParUs en Warschau het er over eens zUn, dat
de doeltreffendheid van ons defensief accoord
niet verzwakt kan worden door wijzigingen in
Het Britsche antwoord op de Russische
voorstellen werd naar Moskou gezonden.
BELGRADO, 5 Mei (Havaa) Hel pers-
bureau van bet minister-prealdiam ontkent
formeel het bericht va» de „Hrvatskl
Dnevnk” te Zagreb, volgens hetwelk de
regent de overeenkomst tusschen Tsvetko-
witaj en Matsjek van 27 April sou hebben
verworpen.
Binnenkort zal een communiqué
gepubliceerd, waarin de werkelUke
bekend zullen worden gemaakt
Wat Danzig betreft, zal ik met eenlge aiwe-
meene opmerkingen beginnen. De vrUe stao
Danzig is geen uitvinding van het verdrag van
Versailles. ZU is een verschUnsel. dat sinds
eeuwen bestaat. ZU is een voortvloeisel van een
positieve mengeling van Poolsche en Dultscne
belangen. De Duitsche kooplieden in Danzig,
hebben de ontwikkeling en den bloei van die
stad verzekerd, dank zU den overzeeschen
handel van Polen.
Welnu, Polen zal zich niet van de Oost
zee laten terugdringen. Dezelfde overwe
gingen zUn van toepassing op de verbindin
gen door onze Provincie PWmmeren. Ik leg
den nadruk op die woorden „P r o v i n c I e
Pommeren' Want de uitdrukking „Cor
ridor” |o een kunstmatige uitvinding, om
dat hrt hier immers een provincie betreft,
welke van alle t(jden Poolaeh la geweest en
slechte een uitent klein percentage aan
Duiteche kolonisten bezit.
Minister Beek op de
Tegen den hoofddader van den moord
op een oude vrouw te Amsterdam is
twintig jaar gevangenisstraf geëischt; te
gen den tweedert dader twaalf jaar.
De gevolgen voortvloeiende uit de verzwak
king der collectieve internationale Instellingen
en uit de diepgaande herziening der methoden
van samenwerking tusschen de landen, welke
ik overigens meer, dan eens aan de Kamers heb
kenbaar gemaakt, hebben in de verschillende
declen der wereld een reeks nieuwe kwestieo
doen ontstaan.
WU hebben niet gewild eenigen stelselmati-
gen druk uit te oefenen op de vrUe hationale,
Ideologische en cultureele ontwikkeling der
Dultsche meerderheid in de vrUe stad. Ik ver
neem, dat men da annexatie van Danzig bU
het Duitsche RUk opeischt. Nu ons voorstel van
26 Maart om gemeenschappelUk het bestaan en
de rechten van de vrUe stad te waarborgen
zonder antwoord Is gebleven en ik Integendeel
verneem, dat men in dit voorstel een weigering
ziet om te onderhandelen, ben ik wel verplicht
mU af te vragen, waarom het in werkelUkheld
gaat. Gaat het om de vrUheden van de Duit
sche bevolking van Danzig, die niet bedreigd
om een prestlge-kwestie of gaat het
om een voornemen. Polen van de Oostzee terug
te dringen?
verzwakt kan worden door wUzlgingen in
de internationale conjunctuur, en dat dit accoor 1
een der essentieele elementen moet
de structuur van de Europeesche
noemd. De vrede Is
Poolsche diplomatie.
Twee voorwaarden moeten
vuld worden wil dit woord zün wer
kelijke waarde hebben. Ten eerste:
vreedzame bedoelingen, ten tweede:
vreedzame methoden van optreden.
Indien de Duitsche regeering zich
in haar betrekkingen met ons land
door twee beginselen laat leiden, is
iedere bespreking mogelijk mits hier
bij natuurlijk de beginselen welke ik
zoo juist heb uiteengezet, in acht
worden genomen.
Gistermiddag te ongeveer
Koskange «en dieseltrein. komende uit de Dea
ling Meppei, op een mrt paard an bespannen
boerenwagen gebotst, welke juist den overweg
in een particulieren landweg wilde passeeren.
De wagen werd van achteren door den diesel
trein gegrepen. Het voertuig werd vernield,
doch de voerman, de landbouwer H. Dolsma
uit Koekange, kwam met den schrik vrU-
Aangezien het uitzicht ter plaatse goed
moet het ongeval aan onoplettendheid worden
toeg&sch reven.
De trein heeft met enkele minuten vertraging
de reis vervolgd.
zien, is de verbj^king van dit accoord iets van
niet gering^ beteekenls. Elke overeenkomst Is
slechts waard wat haar gevolgen waard zijn
Het Poolsch-Duitsche accoord van 1934 was
een overeenkomst van wederzjjdsche eerbiedi
ging en van goede nabuurschap, doch het ver-'
loor zUn werkelijk karakter van hrt oogenbllk
af. waarop de neiging zich openbaarde om hrt
zoodanig te interpreteeren, dat de vrUheid van
onze politiek beperkt werd, of als motief te ge
bruiken' om van ons eenzijdige concessies te
'eischen, welke onvereenigbaar zijn met onze
vitale belangen.
Overgaande tot den huldigen toestand, zeide
Beek, dat hU met betrekking tot de verschil
lende juridische bezwaren welke van Dultsche
zUde zUn opgeworpen, de juristen verwees naar
den tekst van het Poolsche antwoord op het
Duitsch memorandum, dat vandaag aan de
Dultsche regeerlng zal worden overhandigd.
Zooals blUkt uit den tekst van het Dultsche
memorandum, heeft de Duitsche regeerlng bU
hrt nemen van haar besluit zich gebaseerd op
persberichten, zonder de meening na te gaan
van de Britsche regeerlng of van de Poolsche
regeering. wat het karakter van de gesloten
overeenkomst betreft. Evenwel bracht dit geen
moeilijkheden, omdat ik mij terstond na mijn
terugkeer uit Londen bereid had verklaard, den
Dultschen ambassadeur te ontvangen, die tot
op heden gemeend heeft hiervan geen gebruik
te moeten maken. Waarom is dit feit van be
lang? Hrt Is duldelUk, voor Iemand die logisch
redeneert, dat het geenszins het karakter, hrt
doel of de omraming van het Poolsch-Brltsche
accoord waren, welke tot dit besluit geleid heb
ben, doch wel hrt feit zelf, dat de overeen
komst gesloten was. En dat is op zUn beurt
van beteekenls om de bedoelingen van de Duit
sche politiek te beoordeelen.
Als namelUk de Duitsche regeering de non-
agressieverklaring welke tusschen Polen en
Duitschland in 1934 gesloten is. in tegenstelling
tot haar vorige verklaring aoodanlg interpre
teert als te zUn geïnspireerd door den wensch
Niet slechts de ontwikkeling maar
de bestaansgrond van die stad
vloeiden voort uit het feit, dat zij
gelegen is aan de monding van de
>#?hige groote Poolsche rivier
aan den voornaamsten apoorweg,
welke op het oogenblik onze ver
binding vormt met de Oostzee. De
overwegende meerderheid der be
volking van Danzig is thans
Duitsch, maar haar bestaan en wel
zijn hangen af van het economische
potentieel van Polen.
Wjj hebben ons altjjd geplaatst
en plaatsen ons op het oogenblik
vastberaden op het standpunt
rechten en belangen van onzen zee
handel en van onze maritieme po
litiek te Danzig.
Tijdens zekere voorafgaande besprekingen
had men zich beperkt tot zinspelingen over de
mogelijkheid om de kwvstij
bespreken in geval een
zou komen. WU
in te gaan op dit soort besprekingen
daar hrt niet onze gewoonte Is om van de be
langen varT anderen een voorwerp van onder-
handellngen te maken.
Eveneens is ons het voorstel om het non-
agressie-pact met 25 jaar te verlengen in geen
enkelen concreten vorm tUdens de jongste be
sprekingen voorgelegd In dit opzicht werden
eveneens niet-officteele zinspelingen gedaan
zij het ook. dat deze afkomstig waren va»,
vooraanstaande vertegenwoordigers der Dult
sche regeerlng. Maar in die besprekingen kwa
men ook andere zinspelingen te voorschUn.
welke veel verder gingen dan de behandelde
onderwerpen Ik houd mij het recht voor om
zoonoodig op deze kwestie terug te komen.
In zUn rede stelt de Dultsche rUkskanseller
als een concessie zUnerzUds voor, om de tusschen
Polen en Duitschland bestaande grens te er
kennen en definitief te aanvaarden. Ik mort
vaststellen, dat het er hier om zou gaan ons
onbetwistbaar eigendom de jure en de facto te
erkennen. Hieruit volgt dus, dat dit voorstel
evenmin mUn standpunt kan wijzigen, dat de
Duitsche eischen in de kwestie Danzig en de
autostrada eenzijdig blijven
In Tiet lidht van die overwegingen verwacht
gU van mU en terecht 'n antwbögd op de laatste
passage van het Duitsche memorandum: „Indien
de Poolsche regeerlng er belang aln hecht, dat
de PoolschDuitsche betrekkingen opnieuw bU
verdrag geregeld worden. Is de Du»sche regee
rlng daartoe bereid".
Het komt mij voor, dat ik In beginsel onze
houding heb uiteengezet.
Aanvoerder van de actie-Bouman we
gens beleediging tot geldboete veroor
deeld.
L
VRIJSTAAT DANZIG
MZIG
I rij
SL||j'.