ONS BLAD
Een vredesstaD door den
Heiligen Vader
aan
Britsche tegenvoorstellen
Moskou overhandigd
1 AMb h
I
DOMIHIT
al
Nuntius in Polen
bij Beck
De alliantie
van
Milaan
Het nieuws van'heden
aan
Lagerhuis neemt
dienstplicht
Spanje uit den
Volkenbond
Rusland biedt
garanties aan
I
Verschillende staten worden gepolst voor een
algemeene bemiddeling in Europa
Een pleidooi voor
den vrede
DE BAROMETER
•*T ACCUa^JzaMi-
SIR WILLIAM SEEDS BIJ
MOLOTOF
■- TACKv
PRINS-REGENT PAUL OP
WEG NAAR ITALIÉ
I
s
DIJJERS
v DINSDAG 9 MEI 1939
Ciano in Juni naar
Berlijn
De rei* van Potemkin
De indruk in Polen
Een verklaring van Arita
ti
Vliegramp in Ecuador
mi -Kirxia»MaB
Alle kleinere ttaten aan de west
grens zullen zoo noodig steun
kunnen ontvangen
De Duitsche minister over zyn
ontvangst in Milaan
Een interview met
von Ribbentrop
De versterking van het
anti-|cominterapact
Ook een gezantschap
in Roemenië?
Hetze tegen de Joden
te Bratislava
Ontploffing in een
Japansche fabriek
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
vênJe^^ën^^Diepenv weg 265
De regeering der Sovjet-Unie heeft
een gezant te Warschau
benoemd
i
Z. H. DE PAUS TRACHT TE BE
MIDDELEN IN HET BELANG VAN
DEN VREDE.
Ik heb namens de Spaansche
regeering de eer u mede te deelen,
dat Spanje door dit telegram mede
deelt uit den Volkenbond te treden,
overeenkomstig par. 3 van het «et
ste artikel v«n het p«cL
Het Weeriiimiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiig
„Een blok van de Oostzee tot de
kutten van Noord-Afrika”
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
De Hertog van Wind tor richt zich
in een radiorede tot de
Vereenigde Staten
Onze Romeinsche correspondent seinde d.d. 8 Mei:
Naar wij thans met zekerheid kunnen berichtei) had het onder
houd van Mgr. Orsenigo met Hitler ten doel te polsen naar de
mogelijkheid voor den H. Stoel om voor het behoud van den vrede
te bemiddelen. Het zou te veel gezegd zijn te beweren dat de H.
Stoel Duitschland zijn tusschenkomst zou hebben aangeboden om
in het conflict met Polen te bemiddelen. Het Vaticaan heeft slechts
willen onderzoeken in hoeverre de H. Vader als politiek onpar
tijdige voor den vrede zou kunnen bemiddelen in het algemeen in
alle hangende of nog te rijzen geschillen. Het ligt derhalve in de
bedoeling van den H. Stoel zich ook te richten tot de andere sta
ten. In dien zin worden ook andere regeeringen gepolst.
Naar verluidt zou de H. Vader heden Pater Tacchi Venturi
S.J., den bekenden historicus, die als een vertrouwensman van
Mussolini geldt, in audiëntie ontvangen.
Hieruit zou blijken dat dit onderhoud in verband staat met de
diplomatieke actie van het Vaticaan tot het behoud van den vrede.
s
EN
mis
het
LAU-
rlem)
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 187
man-
ister-
Al*
Spanje treedt uit den Volkenbond.
(Den
Rit*.
[aar
den
wet
op
nan*
i, M.
-lem.
van
am)
tik-
tar-
len-
Vo-
Stand ap Dinsdag aar v-aa.: 788
nster-
(Den
K.V. */k TECRM. BVB. BBBMMSB
AMERSFOORT - TM, Md».
Op weg naar Canada. De „Empress of Australia" met aan boord het Engelsche
Koningspaar op den Oceaan, gefotografeerd uit een der begeleidende vliegtuigen
De eerste vice-volkscommlssaris van Bulten-
landsche Zaken der Sovjet-Unle. Potemkin, Is
Maandag In Roemenie aangekomen.
Spoedig na zjjn aankomst heeft Potemkin
met den minister van Buitenlandsche Zaken,
Gafencoe, een bespreking gehouden over den
polltieken toestand.
noemd. Hienbade is de sinds het najaar van
1937 leegstaande post te Warschau weer bezet
Maandag-
Waracbau
Deze twee mannen en hun beider volken wil
len den vrede. ZU cQn evenwel precies zoo bereid
deaen vrede en hun onafhankelijkheid gemeen
schappelijk te verdedigen. Dultschland en Italië,
aldta besloot von Ribbentrop, zUn tegen lederen
Tot gezant der Sovjet-Unle te Warschau* is
de vroegere gezant te Athene, Charonof, be-
een
zUn
en
is
een
De
men
,vr.
st
esJ
Voortgezette Interdiocesane Jeugdatudie-
dagen op Bouvigne.
O O
ichl
het
650.
men
e.a.)
0.
•nan-
I
I
8.—.
6.50.
riaar-
650.
(Am-
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
msterdam - Tel 36948 - Mernixtlr 425
F
Sir William Seeds heeft
Britsche tegenvoorstellen
overhandigd.
Het Lagerhuis neemt de
dienstplicht aan.
MOSKOU, 8 Mei (Reuter). De Brttache
ambassadeur te Moskou. Seeds, heeft van
middag een onderhoud van 40 minuten met
den nieuwen volkscommissaris van Buiten
landsche Zaken, Molotof, gehad. Over het
resultaat is geen mededeeiing gedaan.
timldaUe
dus
WARSCHAU, 8 Mei (Havas). De Pool-
sche minister van Fuitenlandsche Zaken,
kolonel Beek, heeft Vrijdagmiddag den
Apostolischen Nuntius In Polen. Mgr.
Cortesl, ontvangen.
VERWACHTING:
VOOR HET NOORD-WESTEN
In den middag iets warmer dan gisteren,
gedeeltelijk bewolkt, droog weer, awakke
tot matige. Noordelijke tot Oostelijke wind.
VOOR HET ZUID-OOSTEN:
Meest zwaar bewolkt, droog weer, zelfde
temperatuur als gisteren, zwakke tot ma
tige. Noord westelijke tot Noordoostelijke
wind.
Zon op 4.17 - onder 19.37 - Licht op 20.07
Maan op - onder 9.10
11 Mei LK.
QUITO, 9 Mei (Havas) Boven Guayaquil
is het vliegtuig van kapitein Cristobal brandend
omlaag gestort. Hierdoor zijn vijf huizen in
vlammen opgegegaan en vijf en twintig men-
schen zijn om het leven Bekomen. De materieels
Ofschoon het Britsche aanbod geen aanvaar
ding beteekent van het Russische voorstel, dat
practlsch neerkwam op het sluiten van een
bondgenootschap, is er reden om aan te nemen,
dat het gebaseerd Is op samenwerking op grond
slag van wederkeerlgheld Ingeval van een aan
val op de aan de Sovjet-Unle grenzende Mid
den- of Zuld-Europeesche staten. Het zou
voorzien In overleg en uitwisseling van Inlich
tingen. doch op bet oogenbllk schijnt er nog
niet spra&e te zijn van nader omschreven voor
stellen omtrent den vorm der samenwerking.
ROME, 8 Mei (Stefani). De Italiaanse he
minister van Buitenlandsche Zaken, graaf
Clans, ia vanmiddag uit Milaan te Rome
teruggekeerd. Toen htf het station verliet,
viel hem een harteljjke begroeting namens
een groote menigte ten deel.
Minister Ciano zal zich de volgende
maand naar Berlijn begeven om het nieuwe
militaire bondgenootschap tnsaehen Italië
en Dultschland te onderteekenen.
Het feit echter, dat de Britsche ambassadeur
den tekst der Britsche voorstellen heeft over
handigd, toont, naar de diplomatieke corres
pondent van Reuter verklaart, duidelijk aan,
dat de Britsche autoriteiten bevredigende ver
zekeringen hebben ontvangen, dat het aftreden
van Litwinof geen verandering in de buiten
landsche politiek van Rusland beteekent en
vervolgens, dat zij de hoop koesteren, dat de
Britsche tegenvoorstellen als basis zullen kun
nen dienen voor een overeenkomst.
TOKIO, 8 Mei (DUB.) De Japansche
minister van Buitenlandsche Zaken, Arita. heeft
verklaard, dat hij van de noodzakelijkheid van
verdere versterking van het antl-komlnternpact
met het oog op de vroegere ervaringen van
Japan en den tegenwoordlgen toestand over
tuigd is.
Ben dergelijke verdere versterking was vol
gens Arita ook noodig can „van Japans eigen
standpunt uit" aan den Internationalen toestand
Congres van den Katholieken metaalbe-
werkerabond te Utrecht.
LONDEN, 8 Mei (Reuter). In het Lager
huis is de wei inzake de militaire opleiding
in tweede lezing zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen, nadat het door de
labourpartU ingediende amendement met 387
tegen 145 stemmen was vei worpen.
Molotof de
aan Moskou
Men verwacht de benoeming van een
gezant der Sovjet-Unie in Roemenië.
De geheele brandweer van Tokio, geholpen
door een regiment genietroepen, heeft het vuur
bestreden en volgens de laatste berichten is men
Rusland biedt aan alle kleinere staten
aan zjjn westgrens defensieve garanties
aan.
De apostolische nuntius in Polen brengt
een bezoek aan minister Beek.
TOKIO, 9 Mei (DNB) Tengevolge van
ontploffing in een cellulotd-fabriek alhier
tachtig arbeiders om het leven gekomen
tweehonderd gewond. Door de ontploffing
brand ontstaan in negen groote fabrieksgebou
wen. terwijl veertig hulzen geheel werden ver
nield.
Voor die juridische woordbrekers, pennelik-
kers en de steeds weer orakelende ophitsen
hebben de asmogendheden nu ook een punt ge
zet, ten einde het de wereld definitief duidelijk
te maken van welken aard hun betrekkingen zijn
en dat niets de solidariteit der beide naties kan
beïnvloeden.
De democratische wereld, aldus de minister
moge er kennis van nemen, dat de vriendschap
tusschen Mussolini en Hitler niet te verstoren
is en dat hun belde volken in gelijke gevoelens
gesloten achter hen staan.
De Engelsch-Fransche omsingellngspolltlek
wil het evenwicht der Êuropeesche krachten
verbreken en een superioriteit vestigen tegen
Dultschland en Italië. De Itallaansch-Dultsche
alliantie herstelt dat evenwicht en verhoogt
tevens de waarschijnlijkheid van den vrede,
aangezien een initiatief voor een offensief hier
door wordt afgeschrikt. Voor alle In Milaan
bestudeerde vraagstukken en vooral voor de
netelige kwesties der Duitsche en Italiaansche
elschen is een handelwijze overeengekomen,
welke geïnspireerd wordt door een sterken wil
naar vrede en samenwerking. Daarom is behalve
de alliantie van Milaan, geen enkel nieuw uit
zonderlijk feit aangekondigd dat de rust in
Europa zou kunnen verstoren. Echter zouden
de verschillende verantwoordelijke regeerlngen
zich sterk vergissen, wanneer zij die politieke
rust van Italië en Dultschland uitlegden als
een ultnoodlglng om de vraagstukken, welke
een oplossing vereischen. in het archief te ber
gen, of als een aanmoediging tot provocaties
Om kwart voor negen
avond is Potemkin naar
vertrokken.
Welingelichte kringen meenen te
weten, dat de Sovjet-regeering bin
nenkort een gezant te Boekarest zal
benoemen.
Sinds een jaar worden de zaken
der Sovjet-Unie te Boekarest door
een zaakgelastigde geleid.
In hun commentaren op het pact van Milaan
schrijven de Romelnsche bladen, dat deze
alliantie de permanente vorming beteekent van
een blok van volkeren, dat zich uitstrekt van
de Oostzee tot de kusten van Noord-Afrlka, be
staande uit 130 mlllioen mensedenwaarbij men
nog kan voegen de tien mlllioen burgers van
Hongarije en de tien mlllioen van het Ita
liaansche koloniale rijk, tezamen dus 150 mll
lioen menschen. Met dit formidabele blok moe
ten de mogendheden, die het hebben uitgelokt,
rekening houden, zoowel in vredes» als in oor
logstijd. Weer staat men, schrijft Gayda, voor
een politiek van verdragen, maar de verant
woording hiervoor komt neer op Engeland en
Frankrijk, die er mede begonnen zijn.
BRATISLAVA. P Mei (Havas) Manschappen
der SS. en van de Hlinka-garde hebben
Maandagavond het bureau voor Jqpdache emi
gratie geheel verwoest.
Later trokken Slowaaksche en Duitsche
jongelui langs de café's. Zij dwöngen Joden
deze inrichtingen te verlaten.
De politie heeft verscheidene Joden gearres
teerd. o. m. leden van het emigratiebureau. Zij
worden er van beschuldigd een provocatie te
BURGOS. 8 Mei (Havas). Offi
cieel wordt medegedeeld,4 dat Jor-
dana den aecretaria-genegaal van
den Volkenbond het volgende tele
gram heéït gezonden:
w.g. Jordana.
BOEKAREST, 9 Mei (ReaSer). Naar
vernomen wordt biedt de Sovjet-Unie allen
kleinen staten aan haar westgrens defen
sieve garanties aan, gelijk aan de garan
ties van Engeland en Frankrijk aan Roe
menië en Griekenland. Algemeen is men
van meening, dat indien deze op een kal
me w0xe geregeld knnnen worden en op
dusdanige wijze, dat hierin geen beleedi-
ging van de as-mogendheden wordt gerien,
landen als Turkije, Bulgarije. Roemenië en
Finland gaarne dergelijke garantie* zouden
aanvaarden.
Vrijdagmiddag
Nuntius In Polen.
Rede van prof. De Quay over Arbeids
dienst.
OP V \sri SD M.I
SPEC’I AI E SCHOT
^IIIIIIIIINIinHIllllllHHIIIIIIIUIIHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU^
Alvorens uit Boekarest naar Warschau te
vertrekken verklaarde de vice-volkscommlssa
ris voor buitenlandsche zaken Potemkin, dat hij
zeer tevreden was over de gevoerde besprekin
gen. HU bevestigde, dat binnenkort een nieu
we gezant van de Sovjet-Unle naar Boekarest
zal worden gezonden. De vorige gezant is In
het begin van het vorig jaar teruggeroepen,
aangezien men te Moskou ontevreden was over
de toenmalige regeering Goga.
Buitenlandsche kringen te Warschau achten
de benoeming van een nieuwen Russischen am
bassadeur van groote beteekenis. omdat het
de eerste daad van Molotof in zün nieuwe func
tie is. Bovendien wijst men er op. dat de am
bassade langer dan anderhalf jaar door eeo
zaakgelastigde is bestuurd. Men gelooft, dat
Moskou een levendiger contact met Warschau
wil en dat dit denkbeeld een gunstigen weer
klank bij de Poolsche regeerders zal vinden.
De nieuwe ambassadeur. Charonef. komt
binnen enkele dagen te Warschau aan.
MILAAN, 8 Mei. De Duitsche ruksxnlnlster
van Buitenlandsche Zaken, von Ribbentrop,
heeft in een onderhoud met den vertegenwoor
diger van het Duitsche Nieuwsbureau uitdruk
king gegeven aan zijn groote voldoening over de
enthousiaste ontvangst, welke hem in Milaan is
deelachtig geworden.
Graaf Ciano heeft hem mededeeiing gedaan
van de belachelUke uitlatingen van eenlge
Fransche bladen over een tg. vijandige houding
der bevolking van Milaan tegenover de Duitsch-
Itallaansche vriendschap. Toen hij vervolgens
dooi' Milaan reed en met eigen oogen gezien
heeft hoe de geheele bevolking hem met jubel
heeft ontvangen, heeft hjj, von Ribbentrop, ge
voeld hoe treurig en fnuikend het is, dat onver-
beterlijke ophitsers steeds weer probeeren de
volken met leugens te vergiftigen.
Deze leugens zUn te betreuren, doch de as
mogendheden hebben er de les uit getrokken. In
het bijzonder is von Ribbentrop de hartelijk
heid opgevallen, waarmede de arbeiders van Mi
laan hem hebben ontvangen. HU beeft een
overzicht gekregen van de productiekracht der
bevolking van Milaan, dat hjj als een bloeiend
modern centrum van Noord-Itallë heeft aan
schouwd.
VERDUN, 8 Mei. (Reuter) De Hertog van
Windsor heeft Maandagavond van Verdun uit
een radiorede gehouden tot de Vereenlgde
Staten.
Nu Ik. zoo zeide hU om., van deze histori
sche plaats tot u spreek, ben Ik mij diep
bewust van de tegenwoordigheid van het
groote gezelschap der dooden en Ik ben er
van overtuigd, dat zU, zoo zU hun stem kon
den laten hooren. met mij zouden zUn Ir. wat
ik thans ga zeggen.
Ik spreek voor niemand dan mUzelI en zonder
voorkennis van eenige regeering. Ik spreek al
leen maar als soldaat uit den laatsten oorlog,
wiens vurigste bede het is, dat zulk een wreede
en vernietigende waanzin zich nooit meet van
de menschheid meester zal maken. Ik verbreek
mUn vrUwillig stilzwijgen thans alleen In ver
band met het duidelUk aanwezige gevaar, dat
wU allen nader kunnen komen tot een herhaling
van de gruwelUke gebeurtenissen, die zich
kwart eeuw geleden hebben voorgedaan,
ernstige spanning in den tUd. waarin wU leven,
dwtngt mij. mUn stem te verheffen oir. uiting
te geven aan het algemeen verlangen, verlost tc
worden van de vrees waarin wU leven en terug
te keeren tol normale omstandigheden
Ik kan mU niet beroepen op bijzondere staats-
manskennls, doch Ik heb tenminste het groote
geluk gehad de wereld te bereizen en zoodoende
de menschelUke natuur te kunnen bestudeeren.
Deze waardevolle ervaring heeft bU mU de diepe
overtuiging gewekt, dat er geen land is. welks
volk oorlog wenscht. Ik geloof, dat dit geldt voor
de Duitsche natie, zoowel als voor de Britsche
natie, waartoe Ik behoor, en de Fransche natie,
op wier vrijndel ijken grond Ik thans woon.
De vraagstukken, die ons op dit oogenbllk
bezig houden, zUn slechts de weerspiegeling op
grooter schaal van de afgunst en achterdocht
van het alledaagsche leven. In ons perzoonlUk
contact streven wU er allen naar, In harmonie
met onze medemenschen te leven, anders zou de
moderne beschaving ncolt ontstaan kunnen zUn.
Gaan wU thans die beschouwing verwoesten,
door Internationaal niet te doen, wat wU in
dividueel geleerd hebben wel te doen?
Na gewezen te hebben op het ontmoedigende
van alle schadeluke propaganda en zUn leed
wezen te hebben uitgesproken over het gebruik
van woorden als omsingeling en agressie, ver
volgde de hertog, dat In breederen geest dan
van zuiver persoonlUke of nationale belangen
naar vrede moet worden gestreefd, De staats
lieden. die zich tot taak gesteld hebben de in
ternationale veiligheid en het vertrouwen te
herstellen, moeten handelen als goede wereld
burgers en het nut voor hun eigen naties moet
worden gevonden door het nut van de wijdere
gemeenschap, waartoe wU allen behooren. Uit
naam van hen. die in den laatsten oorlog vie
len. doe ik een dringend beroep op alle poli
tieke leiders, zich vastberaden van deze taak te
kwuten. Ik doe een beroep op hen uit naam
van de levenden, wier bestaan en geluk in hun
handen is en Ik doe In het bUzonder een be
roep op hen uit naam van de hedendaagse!»
jeugd, met al haar onschatbare mogelUkheden
van toekomstig nut voor de menschheid. Het
grootere succes, dat een regeering voor haar
eigen nationale politiek zou kunnen behalen
zou niets zUn in vergelUklng met den triomf
van te hebben bUgedragen tot redding van de
menschheid van het verschrlkkelUke lot, dat
haar thans bedreigt.
Buitenhof I <li loon 117.7.’» n II
Uu, lunch uordt ook
op het terras geserreerd
ROME, 8 Mei (Stefani). De regent
Joego-Slavië, Prins Paul en zUn gemalin, ver
gezeld van den minister van Buitenlandsche
Zaken Markowltsj en den Italiaanschen ge
zant te Belgrado, zullen morgenmiddag in
Italië aankomen.
ZU zullen de gasten zUn van het Quirinaal
De regent zal in het Palazzo Venezia een onder
houd hebben met Mussolini. Zaterdag keeren
de Joego-Slavische gasten naar Belgrado terug
Het Poolsche regeeringsorgaan „Dobry Wlec-
ror" achrUft: Dultschland had het accoord met
Italië noodig om zich op een nieuw succes te
kunnen beroepen, gezien de vele nederlagen
welke het den laatsten tUd geleden heeft. Ber-
H)n wilde den Duitsehers bewUzen. dat men op
Italië kan rekenen. Het lijdt geen twUfel, dat
Italië geen oorlog wil en om Danzig geen cata
strophe wil riskeeren. De socialistische „Dzien-
nlk Lidove" ziet in het pact een poging tot In-
en bedreiging Jegens de wereld,
Jegens Polen.
(Hoewel omtrent het doel van dit bezoek
van Mgr. Cortesl officieel niets wordt mede
gedeeld. is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat
de apostolische nuntius de Poolsche regeering
heeft willen polsen, In hoeverre de H Vader,
als politiek onpartUdlg persoon, zou kunnen
bemiddelen voor de zaak van den vrede. Red.)
Het verdrag van bondgenootschap la
slechts het logische besluit voor een toe
stand. welke reeds sinds jaren werkelijk
heid is.
3M
I
591
schade wordt op 200.000 dollar geraamd.