IN
ONS BLAD
Isolement voor V.S.
noodlottig
De Arabieren
en
het Witboek
Auto over den kop
Auto door trein
gegrepen
Prchala wijkt uit
naar Polen
Het nieuws vairheden
OOK PRINSES BEATRIX
UIT VAREN
DE BAROMETER
OCEAANVLUCHT ZONDER
VERGUNNING
HYNBENDE
heit de klok
nat is het signaal, waarmede om vjjf uur
set diner feestelijk' wordt ingeluid
DIJJERS
VEREENIGDE KATHOLIEK F- PERS
DINSDAG 30 MEI 1939
De toestand in het
protectoraat
Uit Vaticaanstad
Duitsche tankboot
vastgelegd
J-
Doodelijk ongeluk op
onbewaakten overweg
In volle vaart tegen
een boom
Gasverstikking te
Groningen
Dionne-vijfling vijf jaar
geworden
Aanslag in bioscoop
te Jeruzalem
Motorrijders op elkaar
gebotst
Koningin Mary gaat
goed vooruit
Heymans en Rous
bijna thuis
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
TOESTAND VAN PADEREWSKI
VERBETERD
Het Weerii
-
E. N.A. van MEVERDEN
ACCOUNTANT
AMSTERDAM
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
■-'S
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 203
VOOR HET GEHEELE LAND:
tijdens de
[por gasver-
of meer lichte kwetsuren
Lmii
I
;en te
O
tot
Twee der
)176
Twee zwaar gewonden
lil
u
Wielrijder te Apeldoorn gegrepen
Verboden uitvoer van benzol?
Duitsche
MAGER MEN
Cordell Hull wijst op de noodzaak
tot wijziging der neutraliteitswet
Pater Leonardo Maria Bello tot
generaal der Franciscanen
herkozen
Met de „Piet Hein” op het
IJsselmeer
Het Prinsesje wuifde
wachtenden toe
Generaal Prchala uit Praag
uitgeweken.
»n die.
n. dit
een
Maandagnacht te circa half drie reed een
personenauto, waarin zes personen gezeten wa
ren. in volle vaart in een bocht nabij het café
bestuurder A..
opliepen.
Hij verklaarde in Polen een Tsjechisch legioen
te willen oprichten om de bevryding van Tsje-
cho-Slowakije voor te bereiden.
de
om
SALLANDER, 30 Mei (Havas). De vijfling van
Dionne is met Plnksteren vijf jaar geworden.
De kinderen hebben bij die gelegenheid veel
cadeaux gekregen.
WASHINGTONN. 27 Mei (Reuter). Minister
Huil heeft het bureau van het Congres vandaag
een program voorgelegd voor de herziening van
de neutraliteitswet.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
27 Mei:
Het generaal kapittel der Franciscanen heeft
heden tot generaal der Orde herkozen pater
Leonardo Maria Bello. Dit is de tweede her
kiezing in de geschiedenis der Orde.
De H. Congregatie der Semlnarlën en Uhiver-
siteiten heeft met goedkeuring van den H. Vader
tot rector van het pauselijk Fransch seminarie
te Rome benoemd pater Fr. Monnler, van de
Congregatie van den H. Geest.
Sneller stoppen,
rustig rijden.
Nimmermeer
dat angstig glijden»
Voor meer comfort en
veiligheid
FISK SAFTI-FLIGHT.
ken c_
troffen
I
NT-
be-
uren
zich
aan.
Cordell Hull over zijn program tot wij
ziging der neutraliteitswet.
VERWACHTING:
Door de gematigden als basis tot
onderhandelingen aanvaard
De vlieger Thomas Smith met zyn
„Baby Clipper” naar Europa
Twee inzittenden vry ernstig ge
wond naar het ziekenhuis
Drie zwaar- en drie lichtgewonden
by auto-ongeluk
De vliegers Heymkns en Rous zijn Zondag op
hun terugtocht te Ankara aangekomen.
Maandagmorgen om 4 45 uur vertrokken zij
na tusschenlandingen te Bagdad en Adana be
reikten zy om 17 30 uur Ankara.
Zij hadden goed weer.
Als alles goed gaat, hopen zij hedenavond
half negen Schiphol te bereiken.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUUIIIUIIIIIIIIUIIIM^
Hjj wil een legioen vormen ter
bevryding van Tsjecho-
Slowakije
De motorrijder Heuving te Amsterdam wilde
ter hoogte van café „De Lugt” naar links den
weg oversteken, juist op het moment, dat de
motorrijder De Jong te Haarlem hem met een
vaart van tachtig K.M. achterop kwam. De heer
De J. zag niet, dat de heer H. van richting wilde
veranderen. Het gevolg was. dat De J. met een
hevigen slag op de andere motorfiets reed. De
echtgenoote van den heer H..die op de duo was
gezeten, sloeg tegen den grond en bleef ernstig
gewond liggen. Ook de heer De J. viel op den
straatweg en liep ernstige verwondingen op.
De heer H. bleef ongedeerd.
De belde slachtoffers zfjn op last van een ge
neesheer naar het Groot Bommelsch Gasthuis
te Zaltbommel overgebracht.’De beide motorrij
wielen werden ernstig beschadigd.
WARSCHAU, 30 Mei (Havas) De vroe
gere minister van Oorlog en Binnenland-
ache Zaken in het ministerie van Wolosjin
en vertegenwoordiger der regeering van
Praag in de Karpatho-Oekraine, generaal
Leo Prchala, is Vrijdagavond te Warschau
aangekomen, nadat hij in het geheim uit
Praag was vertrokken.
Maandagavond zijn in een bioscoop te Jeruza
lem. welke Arabisch eigendom is. twee bommen
tot ontploffing gekomen, tengevolge waarvan
achttien personen werden gewond. De aanwe
zigen drongen In paniekstemming naar buiten
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
1 -
I
In een toespraak te Chicago heeft Cordell Hull
Zondagavond de beteekenis van deze wijziging
uiteengezet. Huil noemde de politiek van isolee-
ling een rampspoedige illusie voor de Vereenlgde
Staten. Sprekende over de mogelijkheid van een
nieuw groot conflict zoo spoedig na den grooten
oorlog, zelde Huil, dat een oorlog thans eea
onvergelijkbaar grootere bedreiging voor den
vooruitgang vormt dan hjj in het verleden ooit
is geweest.
Daarom rust een weergalooze verantwoorde
lijkheid op die nationale leiders, die de naties
welke bedreigd worden door hun acties, dwingen
tot een tragische keuze: zich over te geven of
zich met de welpenen te verdedigen. Zelfs indien
een oorlog zou kunnen worden voorkomen, zou
volgens Huil de wapenfabrikatie op de huidige
schaal economisch en maatschappelijk ontzet
tend drukken op de gehecle wereld.
Maandagmorgen omstreeks half elf is te Jel-
lum een auto, bestuurd door C. Sytsma uit
Dronrijp. op den onbewaakten overweg, door
den sneltrein SneekLeeuwarden gegrepen. De
auto, welke geheel vernield werd, kwam dertig
meter verder in een sloot terecht. De bestuurder
is na ter plaatse verbonden te zijn per auto
naar het ziekenhuis te Leeuwarden vervoerd.
Zijn vader P. Sijtsma, eveneens uit Dronrijp die
mede in den wagen zat. is met den sneltrein,
welke een half uur vertraging had. eveneens
naar Leeuwarden overgebracht, om aldaar in
het ziekenhuis te worden opgenomen. Him toe
stand is vrfj ernstig. Het zicht ter plaatse is
goed te noemen.
'ladat Zaterdagmiddag het prinselijk paar met
de ..Piet Hein” de Jachthaven te Muiden, was
uitgevaren, en gedurende den eersten Pinkster
dag deze haven niet meer had aangedaan, voer
Maandagochtend het fraaie jacht weer binnen.
De Muidenaren, die hiervan getuigen waren, ver
moedden reeds, dat dit geschiedde, om Prinses
Beatrix aan boord te doen komen. Echter werd
men hierin aanvankelijk teleurgesteld. Wel arri
veerde in den loop van den ochtend een hofauto,
doch deze kwam uit Den Haag en wel met gas
ten van het prlnse lijk paar, die zich aan boord
van de „Piet Hein” begaven. Toen het jacht
niettemin niet wederom de haven uitvoer, be
greep men, dat er toch nog iets anders moest
gebeuren.
Het wachten der belangstellenden werd niet
teleurgesteld, want ongeveer 12 uur reed een
auto uit Soestdük voor, waarin het Prinsesje ge
zeten was, op den schoot van haar verpleegster.
Een luid gejuich ging op van de omstanders,
waarop het prinsesje, dat er allerliefst uitzag.
lachend met haar handje wuifde. Algemeen
kwam men onder de bekoring van dit aardige
tafereeltje. Aan boord van de „Piet Hein” nam
Prinses Juliana de kleine onmiddellijk onder
Haar moederlijke zorgen. Ongeveer 1 uur voer
het jacht Muldens haven weer uit, om het ruime
sop te kiezen.
Om ongeveer vier uur ’s middags kwam Prins
Bemhard in zijn raceboot meedeelen, hoe laat
het jacht weer in de haven te wachten was.
Pijlsnel voer de boot weer terug naar het wach
tend jacht op het Ijsselmeer.
Eenige urén later kon, van Muiden uit, wor
den waargenomen, hoe de „Plet Hein" nabij
Pampus voor anker was gegaan, in afwachting
van den terugtocht.
Tot ’s avonds 9 uur heeft het publiek geduld
moeten oefenen, alvorens het jacht weer de ha
ven binnenvoer. Op de Heerengracht had zich
Inmiddels een zeer groot aantal Inwoners van
Muiden verzameld, om getuigen te zijn van het
vertrek der prinselijke familie. Zoodra Prinses
Beatrix, die door «en der dames van het gevolg
op den arm werd gedragen, op den steiger van
de jachthaven verscheen, gingen lulde hoera’s uit
de wachtende menigte op en de kleine, die er
blozend uitzag, wuifde met haar handjes.
De Muidenaren bleven het prinselijk paar en
het kleine prinsesje hartelijk toejuichen. De
prinses, die er zeer welvarend uitzag, en de prins
hielden. Hun dochtertje vóór de autoruit, opdat
de kleine het publiek kon toewuiven. In snellen
rit ging het toen naar den Rijksweg.
Het Condor-legioen, dat aan de zijde van f ranco in Snasje streed, heeft alvorens
dit land te verlaten de gevallen heldcfi geëerd
rivierpolitie, in samenwerking met de
-•2 van de invoerrechten en accijnsen,
op de Waal boven Nijmegen
de ketting gelegd een groote Duitsche
van de Duitsche StoombootondeAie-
geladen was met
Tal van verkeersongevallen
beide Pinksterdagen. V
NEW-YORK,
***0* toestand
0®rewski is, i
zes inzittenden ernstig
gewond
en neemt U het middagmaal tuaschen 12
-- 2 uur. ook dan is een oude Rynbende
vooraf 'n dagelijks terugkeerende tractatie
per Liierkruik f 3.75
Ongelukken op onbewaakte over
Jellum en Apeldoorn.
In een schrijven aan den voorzitter van Se
naat en Huis zet Huil een zes punten omvat
tend voorstel uiteen voor een wetgeving, «He er
volgens hem toe zou bijdragen, 'de Vereenlgde
Staten buiten een oorlog te houden.
Het stelt de volgende bepalingen voor:
1. Een verbod voor Amerikaansche schepen
om. ongeacht hetgeen zij vervoeren, in oorlogs
gebieden te komen.
2. Beperking van het reizen in oorlogsgebied
door Amerikaansche staatsburgers.
3. Export van goeoeren, bestemd voor oor
logvoerende mogendheden moet worden voor
afgegaan door overdracht van het eigendoms
recht aan den buitenlandschen kooper.
4. Het handhaven van de bestaande wetge
ving Inzake leeningen en credieten aan naties,
dfe in oorlog zijn.
5. Regeling van het aanvragen en Inzamelen
in oe Vereenlgde Staten van fondsen voor
oorlogvoerende naties.
8. Handhaven van het nationaal bureau voor
contróle op de munitie en van het systeem van
vergunningen voor in- en uitvoer van wapens
WASHINGTON, 30 Mel (Havas) Het
bureau voor burgerluchtvaart heeft ver
klaard, dat de vlieger Thomas Smith, zon
der toestemming der autoriteiten met z(jn
toestel „Baby Clipper”, voor een tocht over
den Oceaan is vertrokken. Hij hoopte hier
mee Ierland te bereiken.
Het schijnt wel, dat de beide terroristische
aanslagen van Maandag het werk van Joden
zjjn. Een onderzoek heeft aan het licht gebracht
dat de daders van den aanslag in een dorp bij
Jaffa waarbij 10 slachtoffers vielen onder wie
vijf dooden. Europeesche kleedlng droegen en
HebreeuWsch spraken. Men meent te staan
voor manifestaties van de geweldpolitlek, dk
na de publicatie van het Witboek is bepleit.
Aan den anderen kant wordt melding ge
maakt van pogingen der Arabische opstandelin
gen om de gewapende benden opnieuw te for-
meeren. Afgezanten van de opstandleiders zou
den reeds 1500 boeren te Samaria bijeen hebben
gebracht evenals in de Zuidelijke districten.
Daarentegen gaat de gematigde Arabische partij
voort op te wekken tot kalmte.
gedeeltelijk bewolkt, droog weer, in den
middag iets warmer dan gisteren, meest
matige wind uit Noordelijke richtingen.
Zon op 4.47 onder 21.09. Licht op 21.39.
Maan op 18.16 onder 3,20. V.M. 2 Juni.
<iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||||||iuii=
VOOR SLECHTS 1% CENT
noodig om deze annonce uiige-
knipt in open envelop als druk
werk aan ons op te zenden, ont
vangt U uitv. brochures over het
HERSTEL van Uw HAARGROEI
Vermeldt Uw naam en adres op de achterzijde
(V.K.P.) der enveloppe en adresseert aan
Dr. H. NANNING'S PHARM. FABRIEK N.V
DEN HAAG
Den Tweeden Pinksterdag ’s middags om
streeks vijf uur is op den nieuwen verkeersweg
Den BoschUtrecht, onder Kerkdriel, een ern
stig ongeluk gebeurd, waarbU twee personen
zwaar werden gewond.
Na betoogd te hebben, dat alle Tsjechen op
een geschikt oogenbllk zouden opstaan om hun
vaderland te heroveren, besprak generaal
Prchala de positie der Tsjechen onder het Duit
sche bestuur.
,De Duitschers, aldus de generaal,zenden
niet alleen alle voorraden naar het rijk, zoodat
te Praag reeds een tekort aan levensmiddelen
merkbaar wordt, doch letterlijk alles, wat maar
naar Duilschland kan worden verzonden,
gebruikte knoopen toe.”
Hij verklaarde verder, aldus Havas, dat
Duitschers Tsjechische arbeiders, ontslaan
hen te vervangen door uit Duitschland gekomen
arbeiders. Daartegenover zouden meer dan
300.000 Tsjechische werklieden naar Duitschland
zijn gezonden. In de Skodafabrieken wordt door
Duitschers gewerkt.
Lid Ned Unie v Acc.
7 P C. Hooftstraat
Tel 90361 (Na 6 u. 23123) - Tel 22361
l>t-n M i i
Van de drie ernstig gewonden moesten twee,
t. w. M. en K„ per ziekenauto naar het Sint
Ignatius ziekenhuis te Breda worden vervoerd.
M had o.a. een schcdelbasisfractuur gekregen.
Zijn toestand is zorgwekkend. In net zieken
huis is hij voorzien van de H.H. sacramenten
der stervenden. K. had den linkerarm gebroken.
De vier overige inzittenden konden na ver
toonden te zijn, naar hun diverse woningen te-
rugkeeren.
Dokter Wiegman uit Terheljden. die evenals
de politie spoedig op de plaats van het ongeval
aanwezig was. verleende de eerste hulp.
De auto, welke in Princenhage gehuurd was
en waarmede de jonge mannen hun leeftijden
varieerden van omstreeks 17 tot 20 jaar naar
Rotterdam waren geweest, is totaal vernield.
De gewonden zijn per auto van het Roode
Kruis overgebracht naar het Burgerzlekenhuis
te Amsterdam.
Het ongeluk gebeurde, nadat de wagen een
anderen auto was gepasseerd. De bestuurder
van laatstgenoemden auto, die slechts een ma
tige vaart had. kon nog tijdig stoppen. De ver
ongelukte auto kwam dwars op het voetpad
aan den rechterkant van den weg te liggen en
is later weggesleept. Twee geneesheeren uit de
omgeving verleenden de eerste hulp.
Zaterdagmorgen is naar eerst thans be
kend wordt de 72-jarige ongehuwde mej. E.
J. G.. wonende aan den Heerenweg te Gronin
gen, door gasverstikking om het leven gekomen
o
Toen de buren, wie bekend was, dat mej. O.
ziekelijk was. dien morgen na herhaald bellen
geen gehoor kregen, waarschuwden zy de po
litie. Deze verschafte zich toegang tot de wo
ning. waarbij haar een sterke gaslucht tegemoet
Oude vrouw te Groningen
stikking om het leven gekomenS
De gewonden waren: tien Arabieren, een
Joodsche jongeling, een Jodin, drie Engelschen
en drie Joodsche agenten. Een der Britsche
agenten werd een beer, afgerukt.
Na de explosies in de bioscoop is in het cen
trum van Jeruzalem nog een Jood doodgescho
ten en een andere Jood ernstig gewond.
In verband met den aanslag in de Arabische
bioscoop heeft de politie alle schouwburgzalen
en bioscopen gesloten, echter zonder een curfew
af te kondigen.
In de bioscoop, waar de aanslag gepleegd
werd, heeft men nog een derden bom gevonden
Bij Jaffa is een aanslag gepleegd, die vol
gens sommigen aan Joden, volgens anderen
aan Arabieren moet «Orden toegeschreven.
Terroristen hebben door de vensters van de
huizen op de slapende bewoners geschoten.
Vijf Arabieren werden gedood, vijf, onder
wie vier vrouwen, gewond.
Gematigde Arabieren aanvaarden het
Witboek; nieuwe aanslagen in Palestina
naar Polen
Ziekelyke oude vrouw om het
leven gekomen
Buitenhof Telefoon 117.175
Uw lunch wordt ook
op het terras geserveerd
OP VASTENDAGEN’
SPECIALE SCHOTELS
Aanslagen het werk van Joden?
Maandagmiddag is de 45-jarige Van der
Knaap uit Apeldoorn door den locaaltrein
ZwolleApeldoorn overreden en gedood.
De man kwam met zijn vrouw uit de Loolaan
fietsen. Aan het einde van deze laan bevindt
zich een bewaakte overweg, waarvan de hoo
rnen gesloten waren. Ongeveer 150 meter verder
ligt de onbewaakte overweg. De vrouw, die haar
man vooruit was, passeerde hier de rails zon
der ongelukken, doch Van der Knaap kon niet
meer weg komen en werd gegrepen.
Verder verklaarde Prchala, dat hij, alvorens
zjjn werk in Polen te beginnen, de meemng der
Poolsche leidende kringen zou vragen. In poli
tieke Poolsche kringen beoordeelt men de aan
komst van den generaal gunstig. Men maakt
eenige reserve ten aanzien van zijn plannen
tot organisatie der Tsjechen, doch verklaart
een gunstige mogelijkheid te zien voor een unie
van Tsjechen en Slowaken op Poolsch gebied.
Maandagmiddag om twaalf uur is de .Piet
Hein" de haven van Muiden blnnengeloopen.
waar Prinses Beatrix om één uur door Jkvr
Feith aan boord werd gebracht.
Het prinselijk jacht bleef den verderen dag
op het Ijsselmeer. Des avonds om negen uur is
de ..Piet Hein” teruggekeerd en is het prinselijk
gezin per auto naar het paleis Soestdyk ver
trokken.
LONDEN, 30 Mei. (Reuter). In het officieele
bulletin wordt gezegd, dat de toestand van
Koningin Mary in bevredigende mate blijft
vooruitgaan. De toestand van het gekwetste
cog wordt beter. Er wordt aan herinnerd, dat
de genezing van een kwetsuur van dezen aard
aanzienlijken tjjd vraagt.
tht St. John’s (New Foundland) wordt gemeld,
dat sinds het vertrek van Smith niets meer van
de Baby Clipper vemonjen is. Het weer is slecht
en er is bijna geen zicht.
Volgens Press Association heeft men Maan
dagavond boven Londonderry en latej boven
het Engelsche graafschap Cumberlaigreen klein
rliegtuig gezien. Men gelooft-dat van Thomas
Smith. Deze berichten worden echter niet be
vestigd.
Thomas Smith wachtte al een maand op een
P^stig °°genbllk voor zjjn vlucht. Hjj is ver
trokken met slechts een schroevendraaier, een
Engelschen sleutel, een revolver en een zakmes
»ls instrumenten, vier sandwiches, een flesch
“inonade. een flesch water en wat geneesmidde-
^bjj zich. Hjj Is 27 jaar en vliegt al negen
In den afgelaopen nacht te 1.40 uur kon men
nog steeds geen bevestiging krijgen van het
bericht als zou de Amerikaansche vlieger To
mas Smith boven Engeland gezien zijn.
Daar de benzinevoorraad slechts tot twee uur
rckte. verkeert men in de grootste ongerustheid
over het lot van den vlieger. Men vreest, dat
*Un onverantwoordelijke waaghalzerij met
Oen dood heeft moeten bekoopen.
MAYONNAIJE
- I A V IV 5 r«SALADEiAU5
Op den nieuwen provincialen weg te Wees-
perkarspel is Maandagavond omstreeks half
zeven een uit' de richting van het Gooi komen
de personenauto, welke een snelheid van on
geveer 80 KM gehad zou hebben, tengevolge
van het springen van een achterband enkele
malen over den kop geslagen en gedeeltelijk aan
de bovenzijde vernield. Van de zes inzittenden
werden een 54-jarig heer en diens 22-jarige
zoon, beiden uit Amsterdam, vrij ernstig ge
wond. terwijl zij bovendien een zware hersen
schudding opliepen. De andere personen kwa
men er met builen en schrammen af.
lJuiet, noch
aanhouding geschiedde, hetgeen overigens
-moeilijkheden geschiedde. By na-
onderzoek bleek, dat de boot gevuld was
“«benzol, vermoedelijk afkomstig van een
Mcaansche maatschappy, welke vloeistof
Noorwegen naar Antwerpen was vervoerd
was over8eladen in de Duitsche tank-
t- Toen dit uitgelekt was, hebben betrok-
autoriteiten onmlddeliyk de maatregel ge-
om deze boot aan te houden, teneinde
nxxien uitvoer naar Duitschland te voorko-
*nen. z
nader onderzoek wordt nog ingesteld.
JERUZALEM, 30 Mei (Reuter) Op een
vergadering van de leiders en de vooraan
staande personen der verdedigingsjrarty, de
party der gematigde Arabieren, heeft men
besloten het Witboek als grondslag voor on
derhandelingen met Engeland te aanvaar
den. De vergadering veroordeelde het ter
rorisme, dat «l»rd gekenmerkt als gefinan
cierd door zekere mogendheden, die in
verbinding met de party van den Groot-
Moefti staan.
De r:r -
hupectie van -
beeft Maandag C“
7b3 de ketting gelegd een groote
ming Königsbergen. welke
benzol.
.^*e. kepitein van de boot kon geen geleide
pa- _ultvoervergunnlng overleggen, toen
niet zonder
I
kwam. In de kamer lag mej. G. dood naast een
gascomfoor. Een, gevonden afgebrande lucifer
wettigt het vermoeden, dat de ongelukkige, ter-
wyi zy het gasstel wilde aansteken, plotseling
in elkaar is gezakt
Het stoffelijk overschot is in beslag genomen.
De voorzitter der afdeeling Den Haag van het Nationaal Jongeren-Verbond, mr. Th.
M. Bautz, heeft Zaterdag een kransgehecht om de beeltenis van wijlen
generaal Snijders in het monument voor Land- en Zeemacht te Scheveningen
weg staanden boom.
Van de zes inzittenden, die allen uit Breda
afkomstig zyn, werden drie personen ernstig
gewond, terwyi de overige drie, onder wie de
SAVas). De gezond-
ogmden pianist Pa-
léelihg van den be-
•nynerlrftl Ir
30 Mei
van den b<
olgenfi med<
