Waterfestijn te Luik
I
in de pijp!
DOUWE EGBERTS
BIJ DEN DOOD VAN
EEN VRIJDENKER
en
Geleerde en amusante
wateruionderen
Prachtig schouwspel
van
Naar vernieuwing
het onderwijs
De hengel
in de hand 4
DE)
Bevordering van
den uitvoer
FOKKER D. 23 VOOR HET
EERST DE LUCHT IN
OCEAAN"
WOENSDAG 31 MEI 1939
Geslaagde proefvlucht
weer
4
Datum nog niet vastgesteld
Voor de Brusselsche
politie
H. R. Krapels overleden
J
GEHEIME ZENDER IN
BESLAG GENOMEN
VAN C^MIJNHARDT
-
Het Lido
Nieuwe secretaria benoemd
i LANDDAG VAN DE N.S.B.
'A
Belgische visschers voor
den rechter
Gevaarlijk gewond door
mosterdgas
Regeering kocht
lammeren
AMSTERDAM
>o
NEDERLANDSCH-INDIE
Duitsch tegenbezoek
aan ons land?
Stichting opgericht
dere- diensten aan
bedrijfsleven
Carillon voor het Leidsche
stadhui* gekeurd
xyn ideale pynverdryvera
door do typische hartvorm
gomakkelijk in te nemen.
R. K. METAA^BEWERKERS-
BOND e
FRIESCHE HEEREN BAAI en BAAI-TABAK
f
Nederlandsche
H
fc’>
(Van onzen specialen verslaggever)
Luik. Mei 1939.
hadden
ge-
t
Hartjes
spektakel
net
en
Pauselijke onderscheiding
Besmette yzeren staaf in den
grond de oorzaak
Stoomvnsurt MIJ.
R.K. Vacantiecursus te Amsterdam
door minister van onderwijs
geopend
Eerste Nederlandsche vliegtuig
met neuswielonderstel
Het huidige onderwijs sluit niet aan op net
milieu, waarin de leerlingen leven. De schooi
is te veel ingesteld op de leerstof; het ver
schijnsel van het didactisch materialisme. De
leerplannen zijn schromelijk overladen, een ge
volg van concurrentierecht tusschen de scffolen
en van een traditie van meer dan 150 jaar. Men
zoekt het niet in het betere, maar in het geven
van meer leerstof, een uitvloeisel van de zucht
naar „algemeene ontwikkeling”, het verlangen
om van alles een klein beetje te weten.
Dinsdagavond te zeven uur is op Schip
hol voor de eerste maal het nieuwste pro
duct der Fokkerfabrieken, het tweemotorl-
ge eenpersoons jachtvliegtuig D. 23, dat
op den Parjjscben luchtvaartsalon In Oct.
jJ. zoo groot opzien baarde, door de geheel
nieuwe principes, volgens welke het gecon
strueerd was. de lucht ingegaan.
Het was voor de Nederlandsche vliegtuig
industrie een merkwaardig moment, aan
gezien dit tevens de eerste maal was. dat
een Nederlandsch vliegtuig met neuswiel
onderstel den luchtdoop onderging.
•ld.
De leuze „vom Kinde aus" beschouwt spr. als
een gevaarlijke leuze. Het kind mag niet be
palen, hoe en wat het leeren moet. De onder
wijzer zal de leiding moeten behouden in de
school.
den. die listige
bedacht heb-
hun
het
van
actie
ionale
Den
Z^l er uit de beweging, die het laatste jaar aan
het groeien is. iets goeds willen voortkomen, dan
moet er samenwerking zijn. Laten we ons vooral
niet voorstellen, aldus spr., dat we er zijn.
Ten slotte besprak inleider de fouten, welke
gemaakt worden bij het onderwijs in (Mant- en
dierkunde en in de physica, doordat er naar ge
streefd wordt een aftreksel te geven van het
geen op hoogere onderwijsinstellingen wordt ge
leerd.
«•«MW
'Wwwta
Geregelde Vracht- en Faaeagieredlenot naar en van
terrein «Dn thans gestaakt, terwijl waarschu
wingsborden het betreden er van beletten.
arbeiders werden direct ontsmet
»n nadeelige gevolgen ondervon-
Het is een betreurenswaardig feit, dat vele
fouten in bet onderwijs voortkomen uit de
vorming van te groote klassen. Zoolang de
tijdsomstandigheden daar geen verandering
in kunnen brengen, zal de vernieuwing
baar doel niet kunnen bereiken, omdat zy
van den onderwijzer grooter Inspanning en
algeheele toewijding vergt. Niettemin zyn
er binnen het kader dezer structuur tekor
ten, die niet souden mogen voorkomen.
Als men die kabelbaan bestijgt by een zy-
ingang op den linkeroever, dan verlaat men het
luchtvoertuig in den uitersten hoek op den
rechteroever en dan kan men zich meteen ook
verdere rondzwervingen besparen, vermits men
dan is aangeland aan de voeten van H. M. La
reine Pédauque, die met haar fameus restau
rant een gedeelte van het Lido heeft afgebuurd.
Meisjes
Am-
cur-
landsche kust af hun netten uitgeworpen, het-
**en bjj de wet van 15 Juni 1883 verboden is.
De vaartuigen werden aangehouden en naar
Bchevenlngen opgebracht.
Na storting van een waarborgsom van 380
doch
Bjj verstek
Vijf andere i
en hebben geen
den.
Naar sprekers meenlng zou het mogelijk zijn
om bij een. juist ingericht onderwijs den school
tijd in de laagste klassen tot drie uur per dag
te reduceeren Veel meer kunnen de kinderen
niet verwerken en een groot deel van den dag
stellen zij hun natuurlijk afweerapparaat in wer
king: zij laten den Onderwijzer maar praten. In
de eerste klassen zou het onderwijs veel meer
in de richting van kleuteronderwijs moeten gaan.
Wat de taalkundige opvoeding betreft beval
spr. aan de kinderen zooveel mogelyk te laten
schrijven en praten, al zal dit laatste vooral In
groote klassen veel problemen scheppen. Bjj het
lezen moet voorop staan, dat de kinderen leeren
begrijpen, wat ze lezen. Het is nuttig, dat de
kinderen in de laagste klps zoo spoedig mogeljjk
opstelletjes leeren maken. Spreker lichtte zijn
ideeën met vele voorbeelden uit de practijk toe,
welke een duidelijk beeld gaven van de verstar
ring, die zich van het onderwijs heeft meester
gemaakt. Het is noodzakelijk zich bewust
te maken, wat er mét de kinderen, te bereiken is.
De experts J. Wagênaar. J. Casparie en Leo
Mens hebben in tegenwoordigheid van architect
Blaauw van het Leidsche raadhuis het uit «T
klokken bestaande groote carillon, bestemd voor
het nieuwe raadhuis te Leiden, gekeurd. Deee
keuring geschiedde by Van Bergen klokken
gieterij te Heillgerlee. De totaal-indruk van het
carillon' is zeer gunstig. De klokken sullen spoe
dig naar Lelden worden verzonden.
Hierdoor liep de markt tegen het einde een
beetje op en eindigde beter dan zij begonnen
was.
Het godsdienstig leven zal heel het onderwijl
moeten doordringen, wil het werkelijk doel be
reiken. Zou men lezen, schrijven en rekenen de
eerste plaats hergeven, dan zou de onderwijs
vernieuwing al een heel eind benaderd zyn,
want dit zijn de instrumenten, die de menseb
noodig heeft om zjjn vermogens In zijn later
leven verder te ontwikkelen.
Zoo er vernieuwing Tromt, zal het er voor de
onderwijzers niet gemakkelijker op worden, al
dus besloot spr. zijn pileiding, die door een korte
gedachtenwisseling gevolgd werd.
In de middagzittlng van den eersten dag sprak
Wil de school aansluiten aan het leven,
dan moet men de jeugd leeren haar oogen
open te houden en haar hersens te gebrui
ken. Naar sprekers meenlng moet de meeste
tijd bestefd worden aan het taalonderwijs,
want zonder taal is geen ontwikkeling moge
lijk. Onder taai moet dan óók verstaan wor
den lezen, spreken en luisteren.
De fouten van het onderwijs vloeien voort uit
de rationalistische levensopvatting. Bij de ver
nieuwing zullen we ons moeten doordringen
van het wezen van „de school”. We moeten er
van overtuigd zijn, dat de ouders van nature
de opvoeders zijn van het kind, omdat zy de
oorzaak zijn van het bestaan van bet kind.
Wanneer de school, die over het kind van nature
niet te zeggen heeft, voedt slechts op, voorzoo-
ver zij daartoe het recht ontvangt van de ouders.
Natuurlijk zal de verstandelijke vorming op
de school altijd een voorname plaats moeten
blijven innemen, doch zij zal in dienst moeten
staan van het leven. Dat wil absoluut niet zeg
gen, dat we het geheele leven in de school moe
ten halen. Er zal rekening moeten worden ge
houden met het milieu, waarin het kind leeft
De school moet een kind van 7 Jaar opvoeden
als een kind van dien leeftijd, dat in een be
paalde plaats onder bepaalde omstandigheden
leeft. Dan zal elke school ook anders geaard
moeten zijn
het
de
da-
de
Rotterdam
- --1 van
de Rijnvaart, een bezoek hebben gebracht, tot
een tegenbezoek uit te noodigen.
De datum is weliswaar nog niet vastgesteld,
doch aangenomen mag worden, dat de Dultsche
gasten in het najaar hier verwacht kunnen
worden. zy zullen dan Den Haag, Rotterdam
en Amsterdam bezoeken.
De regeer Ingspersdienst meldt: Op 19 Mei Is
te ‘s-Gravenhage op machtiging van den minis
ter van Economische Zaken opgericht de ..Stich
ting tot bevordering van den uitvoer”.
Deze stichting heeft ten doel, werkzaamheden
op het gebied der economische voorlichting te
verrichten, ter aanvulling van hetgeen de eco
nomische voorlichtingsdienst op dat gebied ver
richt. Waar laatstgenoemde dienst in hoofdzaak
ten behoeve van den export werkzaam is, zal
zulks ook het geval zijn met de in het leven ge
roepen stichting, hetgeen in den naam der
stichting tot uitdrukking is gebracht.
Geiyk bekend, heeft de economische voorlich
tingsdienst tot taak, aan het bedrijfsleven koste
loos voorlichting en hulp op economisch gebied
te verstrekken. In de practyk is gebleken, dat
bij het bedryfsleven meermalen behoefte bestaat
aan meer uitgebreid en ingrypend dienstbetoon,
dan de economische voorlichtingsdienst met de
te zyner beschikking staande krachten, welke
geheel door de loopende werkzaamheden in be
slag worden genomen, zou kunnen bewyzen,
hoewel de hulpmiddelen voor dat dienstbetoon
veelal aanwezig zijn. Teneinde in de aldus geble
ken behoefte aan aanvullend dienstbetoon te
voorzifen, is bovengenoemde stichting opgericht.
zy opent de mogeiykheld, aan het bedryfs
leven bijzondere diensten, welke bulten het nor
male kader der werkzaamheden van den econo
mischen voorlichtingsdienst vallen, tegen beta
ling te bewyzen. Gedacht wordt speciaal aan
meer diepgaande onderzoekingen naar afzet
mogelijkheden in het buitenland, waaraan on
derzoek ter plaatse in het te bewerken markt
gebied kan worden vastgeknoopt Om misver
stand te voorkomen, worde er uitdrukkelijk on
gewezen, dat de normale werkzaamheden van
den economischen voorlichtingsdienst, als tot
dusver, kosteloos zullen worden verricht.
De minister heeft tot directeur der stichting
benoemd dr. T. P. van der Kooy, chef van den
economischen voorlichtingsdienst. Het adres der
stichting is Rijnstraat 24. 's-Gravenhage
Als opvolger van den onlangs overleden se
cretaris van den Ned. RK. Metaalbewerkers-
bond is in de hoofdbestuursvergadering van
den bond benoemd de heer J. Grasso, hoofd
bestuurder.
Agenten
MEYER CO’S SCHEEPVAART MIJ., N.V.
AMSTERDAM ROTTERDAM
Als eerste inleider sprak pater dr. Joannes
O.M.C., docent aan het paedagogisch psycholo
gisch instituut te Tilburg, over de grondslagen
der onderwijsvernieuwing. Achtereenvolgens be
schouwde spr. het feit, dat men om vernieuwing
vraagt en de grondslagen waarop de vernieu
wing moet berusten.
De tegenwoordige school heeft slechts eër.
doel. Men vergeet te veel het lichaam en eerlyk
moeten we erkennen, dat nog altijd een groot
percentage leerlingen verstoken blyft van licha
melijke opvoeding.
Dinsdag is te Den Durg op Texel de derde
groote lammerenmarkt gehouden. Deze markt
kenmerkte zich door een grooten aanvoer; er
waren nJ. 5838 beesten, tegen het vorige jaar
P* Prüzen liepen vanaf ƒ3.79 tot ƒ7.75
was eerst erg
I door een te
aan gras.
Te Lunteren heeft Maandag de NSB. haar
Jaariyksche Hagespraak gehouden, waarby vale
nationaal-socialisten canwezlg waren.
Het woord werd gevoerd door de heeren Ros
kam. ten Hoorn, van Geelkerken en Fr. Mussert.
De byeenkomst werd afgewisseld met het zin
gen van strjjdllederen. De deelnemers defileer
den ten slotte voor den heer Mussert.
Drie Belgische visschers hebben 20 April van
dit Jaar op minder dan drie myl van de Neder-
Bij apoth. en drogisten, 12 st. 50 ct. - 6 st. 50 ct-
Dit alles levert een ongemeen fraai schouw
spel op. een lyrischen lofzang op het !le(eiyke
- ement. dat; water kan zijn.
En men heeft nog meer party getrokken van
het water aan den hoofdingang nJ. op den
linkeroever. Op het plein voor dezen hoofd
ingang, die zelf geflankeerd wordt door luch-
5422. 1
voor de allerbeste. De handel
stug, hetgeen veroorzaakt werd
grooten aanvoer en een schaarschte aan gras,
door de aanhoudende droogte. De gemiddelde
prijs was 5.50
e heer Hoving was mandenmaker
I 1 en rietvlechter van zijn stiel, maar
hij heeft in ons Christelijk land
een treurige vermaardheid verworven
als een der meest actieve en fanatieke
voormannen van de in het dogma der
Oodloochening gevangen vrijdenkerij.
De invloeden van Domela Nieuwenhuis,
het historisch materialisme en Multa-
tuli, die ook den geest van den jongen
Wibaut eenmaal vergiftigd heeft, hebben
van dezen eenvoudigen, zeker sociaal
voelenden, ongeletterden arbeider een
gevaarlijken half-intellectueel gemaakt,
die heel zijn leven besteedde aan den
strijd tegen God, wiens bestaan hij ont
kende. In tal van geschriften en rede
voeringen, maar vooral in het blad „De
Vrijdenker”, dat door hem werd opge
richt en geredigeerd,-is hij tegen God
en godsdienst ten velde getrokken met
een heftigheid, welke Goddank niet
enkel instemming vond, maar ook ge
zegend verzet wekte. Hij was de beramer
en leider tah de beruchte Dageraads-
',.-*sie in Limburg, een veldtocht, welke
dank zij de prachtige houding van de
Katholieke Limburgers mislukte in een
éclatant, beschamend échec. Het vorig
jaar nog vertegenwoordigde de heer Ho
ving op het Godloozen-congres te Lon
den, waartegen ondanks de aanwezig
heid van Sovjet-agenten de Britsche
minister van Binnenlandsche Zaken
geen maatregelen durfde nemen, de
Nederlandsche vrijdenkers.
de heer L. Welling over het onderwerp ..Naar
een nieuwe didactiek”.
Wat de hervorming van de Uchameiykc oefe
ning betreft, sloot spr. zich geheel aan bij de des
morgens gehouden inleiding van dr. Joannes,
terwyi hy er op wees, dat het den leerkrachten
vrij staat zooveel uren aan dit vak te wyden,
als hun nuttig schynt. Spr. verklaarde veel van
wat dr. Joannes gezegd had, Xolkoméh te on
derstrepen.
et meest beslissende moment in
I—I ’s menschen leven is dat van den
A A dood. Onmiddellijk na het schei
den v*n de 2161 van het Schaam voltrekt
zich Gods byzonder oordeel. Dan wordt
het goede, wat de mensch tijdens zjjn
léven heeft verricht, tegen het kwade
afgewogen en de rekening der gerech-
tigheid door de alwetende goddelijke
rechtvaardigheid opgemaakt en afge
sloten, onverbiddelijk en onverander-
iyk in alle eeuwigheid. Voor berouw,
boetvaardigheid en herstel is dan de
tijd voorbij. De barmhartigheid en ge
nadenrijke lankmoedigheid Gods hebben
uitgepleit en de Goddelijke Rechter
velt het vonnis, waarop geen beroep
meer mogelijk is. Schrikwekkende ge
dachten voor hen, die in vyandschap
met God leven en Zijn goedertieren
heid en liefde miskennen, maar heilzame
gedachten voor hen, die, ook al hebben
zy uit zwakheid vele misslagen begaan,
eerlijk en met telkens hernieuwden wil
gestreefd hebben het goede te doen en
het kwade te laten. Zooals gij geleefd
hebt, zoo ook zult gij sterven. De
waarheid van dit waarschuwend woord
schijnt bewaarheid bij hiet afsterven van
Jan Hoving, den voorzitter van de vrij-
deHkersvereeniging ,J)e Dageraad”, dfe
op 62-jarigen leeftijd te Halfweg over
leed. „Schijnt”, want geen mensch kan
weten, wat Gods genade in onbegrype-
lyke goedheid en barmhartigheid nog
uitwerkt in den stervenden mensch tot
op het allerlaatste oogenblik.
By het uitvoeren van bouwwerken op de ter
reinen van bet Staatsbedryf der Artillerie-In-
rlchtingen by de Hembrug vond de 29-jarige
ongehuwde arbeider P. Tichelaar uit Zaandam
een stuk yzer. dat hy met de handen aanraak
te. Direct voelde hy een vreemd gevoel. Zonder
er by na te denken, veegde hy zyn handen aan
zyn werkkleeren af. In den loop van den avond
kreeg de man pijn in het geheele lichaam, wel
ke 's nachts zoo verergerde, dat een geneesheer
geroepen moest worden. Uit het onderzoek
bleek, dat T. in aanraking moest zyn geweest
met mosterdgas.
Het slachtoffer werd zoo spoedig mogeiyk
naar het ziekenhuis vervoerd, terwijl de ge-
meentelyke ontsmettingsdienst van Zaandam
de woning van T. met chloorkalk deed ontsmet
ten. Een onderzoek naar de herkomst van net
gevaariyke mosterdgas heeft uitgewezen, dat
men maanden geleden proeven genomen had
met een mengsel van gas, waarvan mosterdgas
het hoofdbestanddeel vormde. De met dit gas
in aanraking geweest zynde materialen o. a.
een yzeren staaf heeft men na de proefne
ming in den grond gestopt.
De werkzaamheden op dit gedeelte van het
Op 77-Jarigen leeftijd is Dinsdag te Lochem
overleden dc heer H. R. Krapels. oud-chef van
het Centraal Station te Amsterdam.
De heer Krapels was oud-voorzitter van de
Herstellingsoord-vereeniging voor spoor- en
tramwegpersoneel. Te Lochem was hy voorzitter
van de vercenlging „Lochem Vooruit”, welke
vereeniging hy heeft helpen oprichten, en ad
ministrateur der wonlngbouwvereeniglng. De
overledene was Ridder in de Huisorde van
Oranje en Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
tige zuilengalerijen verheft zich een enorme
witte pilaar ten hoogen hemel. En vervolgens
komt men langs terrassen, waar bloemen groeien
en fonteinen rijkeiyk spatten op een door
groote beelden van België’s beste beeldhouwers
omgeven esplanade.
Bij het visschen rookt men natuurlijk een pijp tabak.
Want een pijp stemt zoo rustig en is zoo gemoedelijk.
In dezen bewogen tijd, al een reden op zichzelf om
pijprooker te worden. Denkt er daarbij aan:
D.E. tabak geeft „Wolken van genot"
w- y oorwaar, een droeve staat van
\j dienst. De heillooze actje van den
heer Hoving en zijn vrijdenkers-
beweging was en is een schandevlek in
het leven van ons land, en allen, die in
God gelooven, moéten eendrachtig de
handen ineenslaan om te bewerken dat
zy wetmatig wordt uitgewischt. De Ka
tholieke actie „Voor God” heeft dien
goeden stryd aangebonden in een wel-
georganlseerd tegenoffensief, dat zich
niet slechts concentreert op de godloos
heid, maar ook op haar natuurnoodza-
keiyke uitvloeisels als het tegennatuur-
Ujke neo-Malthusianisme en plat-mate-
rlallstische bolsjewisme. Laten wy by de
groeve van hem, die in waanwysheid de
goddelijke Almacht en Wijsheid zocht te
ontkennen, ons voornemen hernieuwen
om hetChristeiyk erfdeel onzer vaderen
te verdedigen tegen alle aanvallen van
welken kant die ook mogen komen. Maar
laten wy tevens niet vergeten een gebed
om ontferming te storten voor hem, die
dé troostelooze, geesteiyke duisternis der
godloochening een dageraad noemde,
opdat ook voor hem de dageraad van het
eeuwige licht door Gods eindelooze goed
heid moge opengaan.
Naar wy vernemen, heeft H. M. Konin
gin Wilhelmina den burgemeester van
Brussel, den heer Adolphe Max, een be-
langryke gift doen toekomen ten behoeve
van het steunfonds van het Brusselsche
politiecorps.
Er dreigden een paar duizend lammeren on
verkocht te biyven, toen de' regeering wederom
ingreep en wel door het koopen van 1700 lam
meren tegen den gewonen marktprys.
1700 dieren te Texel uit de
markt genomen
Dat Lido is trouwens toch een centrum van
vermaak en tevens een van de mooiste bouw
sels van de overigens aan architecturale
schoonheden niet overmatig ryke tentoonstel
ling. Het is een half cirkelvormig gebouw met
treede. of stygende terrassen gelegen om het
zwembassin, waar in den loop van den zomer
vele artlsten van het water hun kunsten zul
len vertoonen en waar men ook in kleine mo
torbootjes kan stappen om er onder een oor-
verdoovend geraas een vaartocht te beginnen
door een Ingewikkeld kanalehstelsel, dat de
bezoekers voert langs de waterwonderen. die
een vernuftig architect hler’op den rechter
oever gewrocht heeft en die wel beschouwd we!
zoo interessant zyn als de onafzienbare pa
viljoens, waarin Frankryk, de stad Parys en
België zelf den bezoekers hun knapheid terzake
van den waterbouw 'toonen. Want deze alleen
voor de vermakelijkheid van de tentoonstelling
bedreven waterbouw «is net zoo knap als de
waterwerken, die mem u 14' de pavlljoeps toont..
Alleen zyn deze laatste veel minder amusant
en daarom richten de meeste bezoekers
aandacht op de vroolyke wonderen van
vernuft, die bestaan uit allerlei soorten
fonteinen, van kleine klaterende waterstraal
tjes "tot sonoor rulschende waterpilaren en
bourdonneerende cascades, dit alles temidden
van een lusthof, waarin de grilligst gevormde
bloemen eir planten van heon- en kwikllcht
gegroeid zyn en waardoor zich wandel-
waterwegen slingeren.
voor byzon-
het
Oud-chef van het Centraal Station
te Amsterdam
R. K. Lyceum voor
Reynier Vmkeles^ade te
wordt door den R. K
de hoofdacte een vacantiecursus
gehouden, welke de vernieuwing van t on
derwijs als onderwerp heeft. Dinsdagmorgen
heeft Z.Exc. de minister van Onderwys den
cursus officieel geopend.
In het
aan de
sterdam
sus voor
De radiocontróledienst der P.T.T. heeft Dins
dag in samenwerking met de gemeente-politie
te Leiden een clandestienen zender in. beslag
genomen ten huize van C. M. R.. aan den Ouden
Riln te Leiden
De zender werkte in de 20 m.-banden onder
den roepnaam P.A. O. C.M.L.
De eigenaar heeft bekend; tegen hem za
proces-verbaal worden opgemaakt.
De Nederlandsche regeering zou, naar
Handelsblad verneemt, voornemens zyn
Rynlandsche autoriteiten, aan wie eenige
gen geleden twee onzer ministers, benevens
burgemeesters van Amsterdam en
met een aantal deskundigen op het gebied
Z. H. Paus Pius XII heeft den heer A. B.
Kappers te Dedemsvaart begiftigd met het
«ouden eerekruis „Pro ecclesia et Pontlfice’ als
etkennlng voor zyn groote verdiensten.
De heer Kappers is 45 Jaar penningmeester
het R. k. Armbestuur in de parochie
Awreest
Belangrijke gift van H. M. de
Koningin
Plan van Le Corbusier
Deze esplanade, die recht óp de Maas uit
loopt is het overbiyfsel van een koen plan,
ontworpen door Le Corbusier, den beroemden
Franschen architect „van de toekomst" in eigen
persoon.
Op een goeden dag toen de organisatoren
van deze tentoonstelling zich byzonder over
moedig voelden, hebben zy Le Corbusier uit-
genoodigd om hun te komen vertellen, hoe zy
de tentoonstelling moesten bouwen. Le Corbu
sier kwam en ontwierp een plan, volgens het
welk de hoofdingang van de tentoonstelling
den toegang zou openen tot een esplanade, die
recht op de Maas aan zou loopen en dan zou
overgaan in een brug. die zich in een flauwen
boog over het water zou welven en vervolgen»
op den rechteroever voort zou gaan met een
systeem van passerelles, loopbruggen, die de
bezoekers moesten voeren over de boven be
schreven waterpartyen tusschen de paviljoens
door. -
Van dit plan is het een en ander bewaard
gebleven. nJ. de passerelles en de esplanade De 3
brug is er niet gekomen en daarom moet mer.
r.u aan het einde van de esplanade yllngs
rechts of links afslaan. Maar alles bijeen ge
nomen is dit toch niet een van de ergst mis
lukte plannen van Le Corbusier, die eigenlyk
beroemd is geworden wegens zyn plannen, die
nooit werden uitgevoerd, weshalve zyn vereer
ders hem houden voor een genie, dat te groot
voor zyn tyd is.
In leder geval dankt men nu om. aan de
bemoeiingen van den grooten man een riante
entrée, en als’ een goed begin het halve werk
lx. dan is de tentoonstelling daarmee ook al
voor de helft geslaagd.
altyd fascineérende
spattend en stralend en stroomend water.
Zy is voor méér dan de helft geslaagd,
want zy is ruim gebouwd, vroolyk van aan
blik en haar bouwers hebben inderdaad zeer
verdienstelyk party getrokken van het
water.» Al die vroolyke gebouwen met hun
lichte kleuren, die zich over een groote
uitgestrektheid langs het water verheffen,
de vlaggen, die aan hooge masten wappe
ren, de roode cabines van de kabelbaan,
het miniatuur spoortreintJe. dat over het
terrein tuft, de booten, die over de Maas
schieten en de breede terrassen langs de
oevers, dit alles maakt van de inter
nationale tentoonstelling van watertechniek
een sci^uwspel. waarby men de techniek
misschien minder aandacht zal schenken,
dan het water zelf, maar waarmee men
zich dus des te beter zal amuseeren. De
kenners van ’t metier kunnen binnen in dé
paviljpens h^rn hart te goed-doen, de
groote menigte Interesseert het meer hoe
groot en hoe mooi de paviljoens zyn, zy
kykt vooral naar de kleuren en naar het
van het
»yn ze weer vrygelaten.
De visschers moesten zich voor dit feit voor
8en Haagschen kantonrechter verantwoorden,
doch waren niet verschenen.
By verstek veroordeelde de kantonrechter
''der tot een geldboete van 15.subs. 5 da
ten hechtenis, met in beslagneming van
waarmede de overtreding is begaan
De uitlevering van dit tuig werd bevolen en
d* waarde daarvan, by in gebreke biyven, be-
Pjakl op
Deze eerste vlucht werd gemaakt door den
Jongsten invlieger der Fokker-fabrieken, den
heer G Sonderman, die eerst sedert eenige
maanden in dienst der N.V. Nederlandsche
Vliegtutgenfabriek «is. Voorts waren aanwezig
de onder-directeur der Fokker-fabrieken, de
heer J. E. van Tijen en de procuratiehouder,
de heer L. Janse. lid der directie, de hoofd
constructeur, de heer Z. M. Beeling, de chef
van de constructie-afdeeling, de heer H. Bar-
tho, de chef der afdeeling publiciteit, de heer
E. Smits en vele andere belangstellenden uit
luchtvaartkringen.
Sonderman taxide nog eenige malen naar
het einde van het veld, zooals hy in de afge-
Joopen dagen reeds herhaaldelyk tydens de
verschillende taxiproeven heeft gedaan, toen
zette hy het vliegtuig met den neus in den
wind en startte vol gas weg, om halverwege
gas te verminderen en naar het uitgangspunt
terug te keeren. Opnieuw startte hy tegen den
wind in en te zeven uur precies verhief zich
de D 23 voor de eerste maal in de lucht. Zon
der het landingsgestel in te trekken, draaide
Fonderpian op circa honderd meter hoogte een
kleine bocht hoven het veld om daarna, pla-
neerende, te landen, zonder af te vangen, te
gen den grond vliegende, zooals dat door het
neuswiel mogeiyk wordt gemaakt.
Ten tweeden male startte de vlieger en maak
te nu een wyde bocht boven het veld, weder
om een prachtige driewiellandlng makende.
Hiermede had het toestel zyn luchtdoop gehad
en had het in eerste Instantie zyn luchtwaar
digheid bewezen.
Natuuriyk is deze eerste vlucht slechts het
begin van een groote serie proefvluchten, waar
by het vliegtuig zal toonen over welke capaci
teiten het beschikt en waartusschen door nog
telkens kleine technische verbeteringen zullen
worden aangebracht.
By de Fokker-hangar hadden directie, in
vlieger en constructeurs tal van gelukwenschen
in ontvangst te nemen.
Naar men weet is de D. 23 uitgerust met
twee, in tandem gebouwde Walter Sagitta mo
toren van 540 PK. elk en beschikt het over
een Intrekbaar landingsgestel met neuswiel.
De heer Sonderman, die nog enkele maanden
geleden lultenant-vlleger in Soesterberg was.
heeft voor de eerste, maal een prototype inge
vlogen en is voor het eerst geland met een
vliegtuig met neuswlel-onderstel. Hy verklaar
de. dat zoowel start als landing door het
neuswiel ten zeerste vergemakkelykt worden,
omdat het neuswiel het toestel richting geeft
en het afvangen vrywel overbodig maakt.
Het vliegtuig had een groote stabiliteit
toond en was gemakkeiyk bestuurbaar.
Het antwoord zal men niet vinden, alvorens
men de heele stad is door gewandeld en nog
verder langs de Maas tot waar ter hoogte var.
de samenvloeiing van deze even schilderachtige
als lastige rivier en het nieuwe Albert-kanaal
de tentoonstelling van watertechniek zich uit
strekt over de beide Maasoevers.
De Luikenaren zyn op de tentoonstelling en
amuseeren zich daar meer dan voortreffeiyk
met alle wonderiyke schouwspel
organisatoren van het vermaak
ben. Het beste deel van het vermaak evenwel
is niet bedacht: het wordt geleverd door de
Maas zelf, die hier in een breedte van twee
honderd meter dwars door de tentoonstelling
stroomt en den menschen de gelegenheid heeft
gegeven op haar beide oevers een menigte van
weidsche paleizen en paviljoens te bouwen met
terrassen langs het water. Over de Maas vaart
men met snelle motor booten, die ronken als
watervliegtuigen, en boven de Maas zweeft men
tientallen meters hoog over een kabelbaan, die
de bezoekers desverlangd opneemt en hen
zachtkens op den anderen oever weer neerzet
Wie op het oogenblik op een Zondag aan
komt in de goede, maar zwarte stad Luik,
krygt de gewaarwording, dat hy beland is in
een stad, welke zoo Juist door haar bewoners
verlaten is. De feest poort tegenover het sta
tion met de Waalsche hanen erop, bewyst hem,
dat er een feest werd gevierd, maar verder de
stad in wandelend vraagt men zich af. waar
het feest is gebleven tezamen met de Luikena
ren. voor wie het toch aangericht behoorde
te ziin
