ONS BLAD
Belangrijke wijziging van de
spoorweg- tarieven
Sovjet-Rusland blijft nog
voorbehoud maken
ST.WILLIBRORDUS
1
Het nieuws van'heden
Een maand verlof
Groote heidebrand
op de Veluwe
Duitsch-Deensch
pact geteekend
WEEKEINDRETOURS EN
ZOMERMAANDRETOURS
MOLOTOF SPREEKT IN
DEN OPPERSTEN RAAD
DE BAROMETER
7/ w
-
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 1 JUNI 1939
man-
aan
vuur meester
Ve-
Focke Wulff toes tellen
op Soesterberg
Rutland
Denemarken treft maatregelen
Bosch- en heidebranden
te Mierlo
De Oostzeestaten
In totaal 30 h.a. door het
vuur verwoest
A
Nieuwe verbeteringen
in het najaar
De brandende sigaar
de schuldige
Bloembollen-export
opnieuw bedreigd
Een dreigement tegen
Japan geuit
Geschenk van Ford aan
Mgr. Yu-Pin
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Op Chequers bloeiden
de tulpen
835 K.M. per uur in
horizontale vlucht?
Inhoud der Britsch-Fransche
voorttellen
W aardeering van minister
president Chamberlain
N.V. NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL4Ö UTRECHT
De begrafenis van wijlen generaal, Snijders. Een overzicht van den rouws:
de Alexander straat te ’s Gravenhage
„Wy laten ont niet gebruiken om
voor anderen kastanjes uit
het vuur te halen”
Tegemoetkomingen aan *t reizend
publiek, nu de wilde hutten hun
dientten moesten staken
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 205
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl. p
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 cl p
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij ebon
nament wordt op aanvrage gaarne door om«
Administratie verstrekt
^^\\\\\\UUIIIlllllf/Z/////Z/Z4 -ft
Het Weer iiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiuiiiimiiiiiiiiiiii
De drie dochtertjes van prins Gustaaf Adolf van Zweden en prinses Sibylla. Van
links naar rechts prinses Desirée, Brigitta en Margaretha. Prinses Desirée wordt
2 Juni één jaar
Woensdagmiddag vond op de
W ilhelmtfratte de officieele
plechtigheid plaats
Niet gebaat by concurrentie
Drietal leeviiegtstigen voor het s
R^k aangenomen
en Japan
Met groote moeite en veler hulp
werd men ten slotte het
-Hi
I
tH -
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
VERWACHTING:
VOOR HET GEHEELE LAND:
(Am,
iuwd:
riem)
aster-
is ter.
Al.
(Den
O C
>oo
•t in
InA^U.
helde door de vlammen
erdam
tndam
Zon op 4.44 onder 21.11. Licht op 21.41.
Maan op 24.29 onder 1J2S. V.M. 2 Juni.
Na de aanvallersstaten In het algemeen te
hebben gegeeseld wees Molotof op de verbe
terde betrekkingen met Italië, waarna hy ver-
De „Evening News" weet te melden, dat
het Engelsche luchtvaartmlnlsterle het pro
totype bezit van een Jachtvliegtuig, dat in
horizontale vlucht een snelheids ontwikkelt
van 835 K.M. per uur en in duikvlucht een
snelheid van 1115 KM. per uur.
Mgr. Yu-Pin, die op rondreis is in de Ver-
eenigde Staten, werd door Mr. Henry Fora uil-
genoodlgd. de lunch bij hem te gebruiken. Daar,
na heeft Henry Ford aan Mgr. Yu-Pin, Aposto
lisch Vicaris van Nanking, een tractor en een
auto cadeau gegeven.
50
veerd)
0.
nan-
vervolgens verklaarde dat Sov-
it op absolute gelijkheid, had
uten lange ovatie In ontvangst
mede Stalin, Vorosjllov en de
i het politieke bureau, alsmede
Stand op Donderdag 10 uur vJB. IK..
Vorige stand 748.4
«50.
i Hel-
«30
laar-
«30
(Am-
elke
roile
men
dan
wie.
:Uef
neer
dder
e n
deze
HVB
trom
con-
doch
iken
lOTRt
eaen
bil
ling
erk-
LS
ser
een
leer
3S1-
im-
«en
rer-
760
De minister van Defensie heeft bij be
schikking bepaald, dat zoo spoedig als de
omstandigheden zullen toelaten, een rege
ling zal worden ingevoerd, waarbij telkens
aan een tiende gedeelte van de opgeroepe-
nen der grenstroepen een maand verlof zal
worden, gegeven. Het ligt In de bedoeling
voor dit verlof in de allereerste plaats In
aanmerking te doen komen de militairen,
die uit de burgermaatschappij noode kun
nen worden gemist.
te kennen dat de Oostzeestaten
deerd waren en dat de-SovJet-
5en verplichtingen op zich kon
en van neutraal blijvende lan-
staat waren hun neutraliteit te
Molotof herinnerde in het kort aan de ver
betering In de betrekkingen met Polen, aan
de normallseering van de politieke betrekkin
gen tusschen de belde landen verleden Jaar
en de totstandkoming van het handelsvgrdrag
dit Jaar. Dit verdrag, zoo zeide hij, heeft tot
ontwikkeling van den handel tusschen de bel
de landen geleid.
In het najaar zullen nog verder strekkende
Maatregelen genomen worden, waarbij gedacht
Wordt aan het v a z t r e e h t tar le t, waarop
prof. Goudrlaan reeds In zijn bekende rede In
Rotterdam gezinspeeld heeft en waarmee vooral
de groote gezinnen gediend zullen zijn.
Om practische redenen kon daarmee echter
nu nog niet worden begonnen.
Afnemende bewolking tot licht bewolkt
of helder. Droog vrij warm weer. Matige,
tijdelijk krachtige Noordelijke tot Oos-
telUke wind.
De drie Focke Wulff Weihe- toestellen, welke
eenlge maanden geleden door de Nederlandsche
regeerlng werden besteld, zijn Woensdagmiddag
omstreeks vier uur op Soesterberg aangekomen.
De vliegtuigen, welke bestemd zijn als les- en
overgangstoestellen, werden overgevlogen door
drie fabrieksvliegers. De toestellen werden voor
het Rijk aangenomen door de ingenieurs A.
Krayenhoff en De Roos en eersten luitenant-
vlieger O. W de Zwaan.
Ongetwijfeld zullen velen In het vooruitzicht
van hun vacantie met vreugde van deze me
dedeelden kennis nemen.
De Sovjet Unie streeft zonder voorbehoud
naar de vereeniging van alle vredelievende vol
ken teneinde agressie tegen te gaan, aldus ver
klaarde Molotof. doch wjj moeten ons wel de
waarschuwing van Stalin herinneren, ons met
te laten gebruiken om voor andere volken de
kastanjes uit het vuur te halen. Deze woorden
lokten onder de afgevaardigden groot applaus
De Vereeniging tot behoud van het bloem
bollenvak in Nederland (Anti-Saneering) deelt
ons mede, dat, met het oog op de dit jaar
te verleenen unportvergunning voor bloembol
len in Denemarken, in dit land momenteel een
telling wordt gehouden over den te verwachten
eigen oogst aan bloembollen.
Van de uitkomst dezer telling zal afhangen,
welk bedrag aan importvergunnlng voor Neder-
vervolgde Molotof. Is In de
•n. Voorts zeide hij dat de
nsche voorstellen op het be-
righeid berustten .hetgeen
arts is".
V'IIIKIRINGIN TOT IIK BIDRAG
V»f1*g»nwoordigeri gevraagd
Ook de directie zelf acht het een ideaal het
enkele rels-tarief te verlagen, omdat daarmee
nog meer aan het toeristisch verkeer, de va-
cantie-gangers. tegemoet wordt gekomen. De
uitbreiding van de geldigheid der retours is
reeds een stap In deze richting.
Beide directeuren van bankinstelling te
Amsterdam staan terecht, verdacht van
verduistering van belangrijke bedragen.
Molotof zeide verder, dat de Sovjet-llnie eei
pact van uitsluitend defensieven aard wensent
evenals een garantie aan al haar buurstaten en
een concreet accoord voor wederzjjdschen OU
stand voor het geval een der onderteekenaars
wordt aangevallen.
De president-dlrecteur der Nederlandsche
Spoorwegen, prof. dr. ir. J. Ooudriaan, met
wien we over deze aangelegenheid een on
derhoud hadden, deelde ons mee. dat dit
nog maar een begin Is van de verbeteringen,
welke men ten aanzien van de tarieven
wenscht in te voeren
De algemeene vereeniging voor bloembollen
cultuur te Haarlem verneemt van bevriende
zijde, dat de minister-president van Ekigelann
en mrs Chamberlain zich dezer dagen In de
meest waardeerende bewoordingen hebben uitge
laten tegenover H. M.’s gezant te Londen en
gravin Van timburg Stfrum over de op „Che
quers" uitgeplante tulpen, waarvan de bloei de
stoutste verwachtingen heeft overtroffen. In een
brief schreef mrs. Chamberlain dezer dagen o.a.
het volgende:
„Mijn echtgenoot heeft mjj verzocht mede
te deelen. hoe prachtig de tulpen, die de Neder
landsche bollenkweekers vorigen herfst aan den
minister-president schonken, geweest zjjn en
welk een Intens genoegen zU; hem dit voorjaar
op „Chequers" hebben gegeven. Bij gelegenheid
wilt U den bollenkweekers wel mededeelen, hoe
zeer hun gedachte gewaardeerd is”.
Molotof deelde mede dat de Britsch-
Fransche voorstellen nog niet kunnen
worden aanvaard.
I
volgde: „Wjj zijn niet ongeneigd onze handels-
betrekklngen met Duitschland te verbeteren.
De DultSch-Russische handelsbespceklngen.
welke onlangs gevoerd zijn, zijn weliswaar af
gebroken, doch er zijn teekenen die erop wij
zen dat de besprekingen hervat zullen kunnen
worden."
Begrafenis van generaal Snijders.
Een regeling zal worden getroffen tot
toekenning van een maand verlof, indien
de omstandigheden dit gedoogen,
de grenstroepen.
H
^lllllllllllllllll■lllllllllllllllllllllllllllllllllll■IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIfF
Ten aanzien van de betrekkingen met Japai*
zeide Molotof dat de Japansche bedreigingen
tegen Buiten-Mongolië belachelijk en onzinnig
zijn. Er is echter een grens aan dezen onzin
en het is tijd, dat de Japanners met deze pro
vocaties ophouden. Gezien ons pact van we
derzijdse hen bijstand, met Buiten-Mongolië
zullen wjj de grenzen van dit land verdedigen
als onze eigen grenzen.
MOSKOU, 31 Mei (Reuter) In zijn van
daag gehouden rede heeft Molotof verklaard,
dat de Britsch-Fransche voorstellen op
verscheidene punten een voorbehoud bevat
ten, waardoor het te sluiten accoord ondoel
treffend sou kunnen worden.
De schkde Is materieel van zeer geringen om
vang doen voor de trouwe bezoekers van deze
streken levert de enorme zwart-gebiakerde
vlakte, die zich uitstrekt tusschen Deelensche-
weg en Apeldoomacheweg en Koningsweg tot
voorbij Terlet, wel een troosteloozen aanblik op.
Groote heidebrand op de Veluwe.
de verder dat de onderhan
ot Brittannië voortduurden
„wij moeten vasthouden aan
aanzien waarvan wjj niemand
Het Duitsch-Deensche niet-aanvalsver-
drag werd te Berlijn onderteekend.
Sprekende over China herinnerde Molotof
aan de onlangs door Stalin af gelegde verkla
ring, dat de Sovjet-Unle de naties die voor
haar onafhankelijkheid strijden zou helpen
Spreker verklaarde dat de Sovjet-Unie de
Chlneezen in hun strijd om de onafhankelijk
heid practlsch bijstond.
Het parlement heeft de verklaring van Mo-
'otof met algemeene stemmen goedgekeurd en
Is voor onbepaalden tyd verdaagd.
Op den Deelenscheweg. tusschen Hoenderloo
en Arnhem, hingen de rooknevels over een
afstand van bijna een K.M. zoo dicht, dat
autobestuurders en motorrijders hun koplam-
Aanvankelijk scheen het, aLsof men mach
teloos stond tegenover de vlammen, welke
soms tien meter hoog oplaaiden, doch om
streeks vijf uur bleek het grootste gevaar
geweken.
Het vuur had Inmiddels de Hoollaan,
welke van Terlet naar Deelen loopt, be
reikt, doch door den straffen wind werd
het over de laan heen gedreven in de
richting van het landgoed „Vrijland”, dat
geheel met boaschen Is bedekt.
Gelukkig draaide de winds lets, zoodat
het vuur juist langs den boachrand van
„Vrijland" In de rlchejng van den Deelen
scheweg voortschreed. Hier wist men het
vuur tot staan te brengen
Onder de gemeente Mierlo hebben Woens
dagmiddag drie bosch- en heidebranden ge-
*°ed, welke in totaal 30 ha. hebben vernield.
Het hevigst heeft het vuur huisgehouden In het
gebied langs den Geldropscheweg, waar onge
veer 25 ha. bosch en
*®rden weggevreten.
De vrijwillige brandweer werd bijgestaan door
militairen en slaagde er eerst na veel moeite
In door het aanleggen van een tegenvuur den
“and tot staan te brengen.
Lang» het Eindhovensche kanaal hebben ver-
®*r nog twee branden gewoed, waardoor zeven
ha. dennebosch Verloren gingen.
Nadat hier eerst een begin van brand was
ontstaan, dat gebluscht kon worden, laaide.het
Tu’*r na eenlgen tjjd opnieuw op.
De oorzaak dezer branden Is onbekend.
De diplomatieke redacteur van Reuter te Lon
den verneemt dat de Fransch-Brltsche ontwerp
voorstellen voorzien In een dlrecten wederzij d
schen bijstand In geval een der drie
sluitende partijen In een oorlog
betrokken
le Als gevolg van een directe agressie en
2e Als gevolg van agressie op door haar
gegarandeerde staten of van staten die een
beroep op bijstand zouden doen tegen een
agressie.
De overeenkomst, welke ook voorziet In directe
besprekingen tusschen de staven Is gebaseerd
op de beginselen van den Volkenbond, doch niet
op de procedure van den bond en het optreden
is impliciet, automatisch en onmiddellljk. De
huidige overeenkomst zou het bestaande
Franseh-Russische pact vervangen, daar zy veel
verder gaat.
BERLIJN 31 Mei. (D. N. B.) Heden zpn
de onderhandellngen tusschen de rjjksre-
geering en de koninklijke Deensche regee
rlng inzake een nict-aanvalsverdrag afge
sloten. Vanmiddag werd in het ministerie
van Buiteplandsche Zaken het niet-aanvals-
verdrag tteSchen Duitschland en Denemar
ken onderteekend door rpksminister van
Buitenlandsche Zaken von Ribbentrop en
den koninklijk Deenschen gezant te Berlijn.
Waarom de directie nu zoo plots met de twee
bovengenoemde voortitelen voor den dag komt?
Z(j werd in de afgeloopen week ten zeerste
verrast door het arrest van den Hoogen Raad
Inzake de wilde busdiensten, dat Maandag 22
Mei werd genomen en wat zij zelf eerst Woens
dagmorgen uit de pers vernam.
In de overtuiging, dat door het verdwijnen
van de Illegale verkeersmiddelen het vervoer
bij de Spoorwegen zal toenemen, wilde de di
rectie onmiddellljk van haar kant het publiek
tegemoet komen.
Dinsdagmorgen werden ae twee desbetref
fende besluiten genomen en nog denzelfden dag
hechtte de minister van Waterstaat zijn goed
keuring aan deze plannen.
Eenzelfde vlotte regeling deed zich voor ten
aanzien van de Pinkster-relours, waarvan een
druk gebruik is gemaakt.
De directie vertrouwt, dat de nieuwe tarief-
herzienlng het reizen aanmerkelijk zal stlmu-
feeren.
Zij blijft alles in het werk stellen om het
reizen zoo goedkoop mogeljjk te maken. Daar
om moeten de kosten echter zoo laag moge-
Ijjk gehouden worden. Hiervoor is echter noo-
dig een bjj elkaar bundelen van de vervoers-
dichtheld Duidelijker gezegd beteekent dit. dat
het onjuist is, dat tusschen station A en sta
tion B naast den trein ook nog een autobus
TUdt, waardoor men dubbele kosten heeft. De
uitspraak van den Hoogen Raad komt de ver-
keerseconomle dus zeer ten goede.
Ook uit een oogpunt van veiligheid
kooper kan worden door Concurrentie. doch
Integehdeel bjj opheffing van concurrentie.
De directie Is van oordeel, dat het reizen In
Nederland nog aanzienlijk opgevoerd kan wor
den.
>taten hebben reeds lang gelo
de buitenlandsche politiek der
n agressie gericht is, doch de
nden hebben dit pas kort ge
;ort geleden zijn veranderingen
landpunt waargenomen en wij
het aanbod tot het voeren
ingen aanvaard.
Een brand van -ongeleenden omvang
heeft Woensdagmiddag op de
luwe gewoed. a
Omstreeks twaalf uur werd het
vuur ontdekt bij Terlet (gemeente
Ede), halverwege den rjj kastraat weg
Apeldoorn-Arnhem.
Oogenbllkkeljjk werden de Veluwsche bosch-
brandweren gerequireerd. welke In den loop
van den middag versterkt werden met 500 man
tewerkgestelden In de werkverschaffing te
Terlet. Ook militairen uit Arnhem boden hulp,
terwijl de marechaussee en „boschwachters
eenlge honderden burgers bjj de blussching be
trokken.
Een poging, om het vuur door middel van
tegenvuur te stuiten, mislukte. De vuurzee,
welke een felle N. O.-wind aanwakkerde, had
des middags om vier uur reeds eenlge honder
den H. A. helde en complexen dennenbosschen
verwoest.
Over deaen brand vernemen wjj nog het vol
gende
De brand werd -het eerst ontdekt door mili
tairen van het garnizoen te Arnhem, die nabil
Terlet aan het oefenen waren.
Met man en macht probeerden zij het vuur
te stuiten, doch de hevige Noord-Oosten-wind
dreef de vlammen steeds verder door de kurk
droge heide, welke op vele plaatsen tot knie
hoogte staat. Inmiddels arriveerden de bosch-
brandweren uit Arnhem. Oosterbeek, Velp en
Ede, terwijl de militairen versterking ontvingen
van het garnizoen te Arnhem. Toen het vuur
op zjjn hevigst woedde, werden een zeventigtal
arbeiders van het werklooëënkamp „De Kem-
perberg" te Schaesbergen, alsmede alle be
schikbare werklieden van den dienst van ge
meentewerken te Arnhem in vrachtauto's naar
de meest bedreigde plaatsen gedirigeerd.
Reeds te beginnen met Zaterdag
3 Juni worden bij de Nederlandsche
Spoorwegen belangrijke maatregelen
ten aanzien v«n de tarieven ingevoerd,
waarmee het reizend publiek ten
zeerste gebaat zal zjjn.
Met ingang van dien datum zullen
gewone retourkaarten, afgegeven op
voor de terugras
geldig zjjn tot en met Maandag.
Behalve deze weekeindretours wor
den ook zomerretours beschikbaar ge
steld. Gewone retours, afgegeven in
het tijdvak I Juli t.m. 4 September,
zullen voor de terugreis één maand
geldig zjjn, met dien verstande echter,
dat deze geldigheid zich niet langer
zal uitstrekken dan tot uiterlijk 5 Sep
tember 1939.
Het verdrag, dat uit twee artikelen en een
protocol bestaat, vormt, aldus het D. N. B.. een
belangrijke bljorage tot de verzekering van den
vrede in Europa. Aan de plechtigheid werd van
Duitsche zijde ook deelgenomen door de heeren
vqn ^Weizsaecker. Gaus en von Orundherr. van
Deensche zijde door een legatieraad.
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper
rubriek 10 ct. per repel.
verdrag
zou worden
Veluwe", werd hier een tegenvuur aangelegd.
Te omstreeks zes uur laaiden hier en daar de
vlammen nog op. doch gevaar voor uitbreiding
bestond toen niet meer.
De verbrande oppervlakte heide bedraagt
200 A 300 H. A„ terwijl verder eenlge dennen-
bosschen zijn vernield
De heide ten Noorden van de Hoollaan was
eigendom van „De Hboge Veluwe” en ten Zui
den „van deze laan van de gemeente Arnnem
De geweldige rookkolommen, welke boven
de brandende helde opstegen, trokken vele be
zoekers naar Terlet, die het vlammenspel gade
sloegen. Onder hen bevonden zich de Com
missaris der Koningin In de provincie Gelder
land. mr. 8. baron Van Heemstra en de heer
H. P. J. Bloemers, burgemeester van Arnhem
Uit de omstandigheid, dat het vuur vlak bli
den Apeldoomschen straatweg is ontstaan, leidt
mén af, dat de oorzaak van den brand moet
worden gezocht 4n het achteloos wegwerpen
van een brandende sigaret of sigaar.
Tegen den avond konden degenen, die zich
met de bestrijding van het vuur hadden bezig
gehouden;, inrukken.
Ook uit een oogpunt van veiligheid ver
dient het reizen per spoor de voorkeur. Het
rall-vervoer. zoo zette prof. Ooudriaan verder
uiteen, zal, om zoo economisch mogelijk te
werken, echter tot zijn natuur moeten terug-
keeren, d.w.z. aangewezen moeten blijven op
massa-vervoer. Uiteindelijk heeft men dan ook
ren gering accres van kosten.
De spoorwegen zijn geen bedrijf, dat goed-
Pater P. J. van Hoof O. M.Cap. over
leden.
- i I
8
verdedigen.
landsche bloembollen In dit jaar zal worden
afgegeven.
