NIEUWS
HOORN
Zitting van den Kantonrechter
Zomersproeten
gaan verdwijnen door
„ARDATT”
JALOUSIE-GORDIJNEN
Rocken
GERARD EEKEN
SPOORSTRAAT M TE LEF.
WIJN IN LIMONADE- EN
THERMOSFLESSCHEN
ft
3
3
2
2
Gebr. WOKKE
Tusschen
Uruittorei^^,
tn
DONDERDAG 8 JUNf 1939
Zomerpraatje
Onderzoek over het
koprot der uien
l
HET CARILLON
Callantsoog
DE SACRAMENTSPROCESSIE
In het Missiehuis
Pakhui» al» bruilof tazaal
WILSON-THEATER
HET IDEALE ZONWERENDE GORDIJN
VERVAARDIGD VAN PAPIER IMPREGNé
GEMAKKELIJK ZELF TE BEVESTIGEN
Niet erg link
ENZ.
Telegram
DEMONSTRATIE EN VERKOOP ETAGE
OF
MB
De waarheid en niets
dan de waarheid
Al» het waait, dan ataat de
klok »til
I
RUILVERKAVELING IN DEN
EILANDSPOLDER
HONDERDDUIZEND
GULDEN
fok.
e
k
l
ZEER GOEDKOOP IN AANSCHAFFING
WORDT ALS AFDOENDE GEGARANDEERD
8
Eun vr ooi ijk gezeltchap, dat zich
in de pakhuia-bruilofttzaal
te goed deed
PRIJS PER GORDIJN, GEHEEL COMPLEET.
INCLUSIEF TREKWERK
VEILINGOVERZICHT VAN
„DE STREEK”
Drogisterij
Jan de Vries N.V.
Hoornsch Geluks-
en Assurantiekantoor
.ook toi Botch
„De onzichtbare troubadour”
en „De zoon van Tarzan”
Gemeenteraad van
1
9
wa-
o
Jon-
te
c
Giro 135198
c
7UIRO
D
n
De
Potten
Pr*
Breedte
Prijs
Breedte
Helpt behouden
Wat WUlibrord bMWde.
50 c.M.
60 C.M.
70 CM.
80 c.M.
90 C.M.
100 C.M.
110 c.M.
120 C.M.
130 C.M.
140 C.M.
150 c.M.
160 C.M.
170 c.M.
180 c.M.
190 c.M.
200 c.M.
een bont gezelschap
pakhuis keurig met
voer
werd
gemeente
bijeen.
Gedurende het afgeloopen najaar is een zeer
ernstige rotting voorgekomen in de opgeslagen
uien,
..Bisschopsfonds" H. Sondaal.
pr. Secr.-Penn. Oegstgeest
93 ct.
98 et.
103 ct.
114 ct.
120 ct.
128 ct.
134 ct.
148 et.
8
o
54 ct.
59 ct.
61 ct.
63 ct.
66 ct.
69 ct.
82 ct.
86 Ct.
I
du!
lev
be
let
1
de
zoc
sis
He
kai
v<x
ter
I
1
n
h
t
Volgens lijst H.A.C.O. No. 9680
Weest wijzer, koopt Hoefijzer.
7 Juni 1939.
van
toch
sn ver-
W1
▼ai
▼ei
1.25
1.50
1.75
1.50
1.75
2.00
1
Am
•tor
infs
doo
de
wat
D
tw
Bul
juic
den
•chi
der
tret
Wo
op
Er
woc
de
dw(
D
ond
heil
De
bek
V.
aan
draf
conl
hag<
sch<
tig
«ch
blik
en 1
luk
Waarschijnlijk was de Enkhuizer politie van
wege ht burengerucht of den geur een pakhuis
Mn de Westerstraat. dat vroeger dienst had
gedaan voor café, blnnengeloopen en niet
aooals de schoenmaker K. K. meende omdat
dat daar drank ge-
BIJ
2 GROOTE KOMKOMMERS
10 cent
4 MOOIE GOUDGELE STRUI
KEN ANDIJVIE 10 cent
Jelcloon 2431 - 2U1
van 50 75 150 cent*
ZAADMARKT - ALKMAAR
TELEFOON 2S75
p. gemalen spek
p. rauwe reuzel
p. mager rookapek
p. dik vet rookspek
p. rauw koevet
p. gesmolten koevet
hulpzame hand geboden.
Majoor Korver zei, dat het een goede
gen was en dat móéder de boete wel zou beta
len. maar dat hij gewoonlijk veel te hard reed,
reden waarom 15.of 15 dagen geëischt werd.
De kantonrechter vond 8.voor 's lands
schatkist reeds voldoende.
Geertruida. die met een taxi naar de Coen-
veste gereden was. en die iemand had moeten
Mnstellen om op haar moeder, die ziek te bed
lag te passen, keek leelUk op haar neus, toen
aij hoorde, dat ze niets meer dan de buskosten
kon vangen.
„In drie weken geen regen'' meldde de krant,
en er achter stond vermeld, dat dit sedert las,
een warmte-record is voor het droge seizoen.
Er gaat bijpa geen dag voorbij of men leest van
een heidebrand, de gewassen verdorren langza
merhand op het veld, heele grasvlakten hebben
reeds een dorren aanblik, zoodat men zich af
vraagt wanneer er nu eens een kentering zal
komen. Zeker, we hebben er allen naar ver
langd. en velen genieten ook rustig op het strand
en aan zee of op een koel café-terras van deze
zomersche dagen, doch we dienen niet te ver
geten. dat zoowel de tuinders als de boeren
snakken naar wat water. De grond is droog en
de gewassen groeien niet; zoodat het voor hen
te hopen is. dat het weer spoedig omslaat en
enkele frissche regenbuien weer nieuwen groei
en snellen wasdom mogelijk zullen maken.
Intusschen maken strandbaden, zweminrich
tingen en ijsco-venters beste zaken. Het strand
bad aan den Westerdijk kan op druk tx
bogen, evenals dat aan den SchelHrfkhoutei
Het zal ons benieuwen of de vaste cliënt^rf
het binnenbadhuis op deze stralende mjar
wel wat zwoele zomerdagen de kuip hebber
laten om zich in den grooten vijver te verfris-
schen. Men zal het Zaterdag in krant kun
nen lezen.
We hebben er reeds meermalen op gewezen,
dat de gemeente zeer veel doet, om de plantsoe
nen en parken 's zomers zoo bloem- en kleurrijk
mogelijk te maken. Zij zijn inderdaad een wan
deling waard, doch in deze dagen bestaat het
gevaar, dat de planten verdorren, zoodat het
mooie gedurende den verderen zomer want
we zijn nog maar aan het begin! niet meer
aanwezig zal zijn. Vandaar dan ook. dat <je
gemeente werklieden aan den arbeid gezét heeft,
‘die dé planten besproeien en ze aldus voor uit
drogen behoeden. We zagen bij den Spoorsin-
gel mannen bezig met dit zeer nuttige werk.
Met eenlge verbeelding kon men spreken van
een aquadaat, daar de leiding op handige wijss
boven den weg hing, zoodat het van het ver
keer geen hinder zou ondervinden. Ook hier zet
dus de Plantsoenendienst zijn beste beentje
voor Het ware te wenschen dat iets dergeljjks
in ons geheele gewest mogelijk was.
Laten we hopen dat er spoedig eenige flk-
sche regenbuien mogen komen. De tuinders en
boeren zullen dez?T buien met vreugde begroe
ten. terwijl den stadsmenschen ook wel een oase
in de droogte welkom zal zijn. Wie weet hoe
mooi het weer na de regenbuien wordt! Bo
vendien we staan nog maar aan het begin van
dezen zomer.
leidt
aonxlon van <w
vuuK
papier van de vuilstortplaats, dat dikwijls over
den weg wordt verspreid door d«n wind.
Hiernaar zal een onderzoek worden ingesteld.
De heer v. d. PLAS vroeg vervolgens hoe het
staat met de straatverlichting. De zaak is daar
iast niet goed genoeg geregeld. Het komt vaak
voor, dat de straatverlichting reeds brandt als
de zon nog schijnt! 8pr. was van meening, dat
dit de gemeente noodeloos op onkosten jaagt.
Men zal trachten verbetering in dezen toe
stand te brengen.
Het uurwerk van den gemeentetoren func-
tionneert ook niet goed. Als het hard waait,
weigert de klok!
De VOORZITTER antwoordde, dat hierin
reeds is voorzien. Het electrisch uurwerk blijkt
echter lang geen succes te zijn. Er Is verder
niets meer aan de orde.
De VOORZITTER sloot de vergadering.
Naar wij vernemen begint de tijd te naderen,
dat Hoorn weer in het bezit zal zijn van een
carillon. De 37 ktokken staan te Helligerlee ge
reed en wachten op de keuring, die op 10 Juni
geschieden zal door eenf adviescommissie van
de Nederlandsche Klokkenspelvereenlging.
Als bij deze keuring alles in orde bevonden
is, waaraan wij niet twijfelen, dan zal direct
met de verzending en plaatsing begonnen wor
den. Als het eenigszins mogelljk Is zullen de
klokken, voor ze in den toren geplaatst worden,
nog te bezichtigen zijn. De officieele overdracht
aan de gemeente zal op een nader te bepalen
datum In de eerste week van Juli geschieden.
Zooals bekend, is het mooie carillon. ..dat
Hoorn bezat, in 1838 door brand vernietigd
Hoorn heeft het dus gedurende honderd jaar
zonder klokkenspel moeten stellen.
Het nieuwe carillon, dat niet alleen mecha
nisch zal werken met heel en half uur, zal ook
door bemiddeling van een klavier bespeeld
kunnen worden. Dit kan bijv, op bijzondere
feestdagen geschieden.
Het is te hopen, dat op den dag van de over
dracht een feestelijke stemming in onze stad
zal heerschen. We mogen het zeker wel een
belangrijk feit noemen, dat na een eeuw weer
torenmuziek gehoord zal worden.
„De boom moet niet opzij gaan voor u." zei
de ambtenaar tot den Wognummer chauffeur
J. van *M.. die op den avond van den dertien-
den April met zijn vrachtauto recht tegen een
boom aan de Noorderveemarkt, hoek Kleine
Noord gereden was.
Het was een ongeluksdag geweest voor den
chauffeur, die op dezen zomerseden dag wel
gemoed met ontbloote bofst en armen voor de
edelachtbare heeren verscheen.
Eerst had hij malheur gehad met zijn „voor-
motor." zooals de twaalfjarige getuige, Teunis
H., die naa^t verd. in den auto zat. verklaarde
en toen de motor goed en wel uit de garage
was, volgde de botsing met den boom, waarna
het vehikel weer naar de répara tie-plaats* kon
terugkeeren.
Er kwam op dat moment nog al veel verkeer
vanaf het Kleine Noord, zoodat verd. z^n aan
dacht hierop moest concentreeren en het
regende hard, waardoor verd.’s „gezicht werd
bedwelmd,” zoodat het ongeval in te denken
is. De kleine baas, die dapper als getuige zijn
woordje deed, had enkele scherven van de zij
ruit in z(jn been gekregen, maar gelukkig
ren de wonden weer geheel genezen.
De ambtenaar vond, dat de Romeinsch uit
gedoste jongeman niet erg „link” geweest was.
Hij moest in het vervolg maar wat voorzichti
ger zyn.
„Ik zag het niet en ik kon er ook niks an
doen.” was z'n bescheid, waarna hij veroordeeld
werd tot 10.of 5 dagen.
1.00
1.00
1.00
1 00
0 90
o.»o
0 60
0.60
0 30
0.30
0 30
0.25
0 25
0.20
0.20
0 25
onz.f hrk. reclame
1 pond prima Metworst a 40. cent
pond LEVERWORST CADEAU
Beleefd aanbevelend,
Profileert van deze lage
prijzen, uiisl. Ie kwaliteit
5
5
5
5
5
5
hier In den regel veel vroeger dan ergens an
ders en als zooals dit jaar het geval was
geen nachtvorstde berekeningen doet falen, Is
men hier met den oogst het eerst aan bod.
De aanhoudende droogte en de zomerhitte
van de laatste dagen doen echter het aanzien
van de akkers geen goed en houden den uitgroei
sterk tegen. Een flinke regenval zou wonderen
doen, maar de toestand is helaas van dien
aard dat het .reeds een puzzle is om voor een
kleinen oogst een goed heenkomen te vinden
en een ieder weet waar bij een goeden oogst
ons kostelijk product terecht komt.
Een uitvoercontingent van 1000 wagons aard
appelen voor hiet geheele seizoen en voor hqt
geheele land is alles wat na moeizame onder-*
handelingen met Duitschland is tot stand geko
men en aan deze veiling alleen moeten reeds
In twee maanden 2500 wagons weggewerkt wor-;
den!
De vorige w^ek hadden we reeds eenigen aan-
van aardappelen, doch Maandag 5 Juni
de dagelijksche middagveiling officieel
geopend met een aanvoer van 2000 balen.
Nog slechts even tevoren waren de Duitsche
invoer-Genehmlgungen verstrekt. zoodat de
export direct kon ingrijpen en 1100 balen voor
zijn rekening nam. Bij gebrek aan voldoende
binnenlandsche vraag lag het prijspeil laag. n.L
3.65 k 3.95 voor giooten, 2.50 k 3.30 voor
drielingen en 1.60 i 2.60 voor kriel.
Dinsdag was de aanvoer 2200 balen en had
men een middenprUs voor de grooten van 3.55
en drielingen 2.55 per baal.
Woensdag passeerden 2500 balen de klok en
noteerde men voor de grooten onveranderd
3.55; de drielingen en kriel liepen resp. op
tot 3 25 en 2 80 per baal.
Voor de meeste tuinders zijn deze prijzen nog
totaal onvoldoende en is de behoefte aan geld
de drijfveer.
Wat zal de naaste toekomst brengen?
De leidinggevende instanties zijn pessimistisch
gestemd.
Op België, dat het vorige jaar zoo prachtig
steunde, valt dit jaar niet te rekenen, Engeland
laat ons nu reeds lang in den steek en wacht
in ieder geval Juli af, wanneer het hooge In
voerrecht wordt gehalveerd. Over Zuld-Amerika
luiden de berichten ook niet hoopvol, ofschoon
toch wel eenlge vraag kan worden verwacht.
Op de binnenlandsche markten zitten groot?
voorraden heel goedkoope oude aardappelen in
den weg. Erg prettig ziet dit alles er niet uit!
Indien echter de droogte blijft aanhouden
zijn verrassingen niet uitgesloten en zal een
teveel allicht niet zoo spoedig zijn noodlottigen
invloed doen gevoelen.
Na een lange rustperiode heeft de veiling
„De Tuinbouw" te Grootebroek haar campagne
«teer hervat. Zooals gewoon gingen de Meirapen
aan de vroege aardappelen vooraf.
Dit artikel had reeds lang zijn beteekents voor
handel en tuinder verloren, daar de resultaten
wegens de uiterst beperkte Engelsche markt
jaarlijks terugliepen. Het waren dit Jaar nog
slechts een tiental tuinders, die van hun oude
liefde geen afstand hadden gedaan; doch de
kooplust en de prijs waren thans zoo bedroevend
dat de Meirapen nu wel geheel uit de lijst van
de producten zullen verdwijnen.
Het aardappelgewas liet zich in de Streek
eerst veelbelovend aanzien. De uitzaai geschiedt
Van bevoegde zijde vernemen wij:
De plaatselijke tuinbouwvereenigingen
Graft en De Rijp en te Schermerhorn hebben
het Initiatief genomen om bij Gedeputeerde
Staten van Noordholland een aanvrage tot ruil
verkaveling in te dienen voor een complex gron
den ter oppervlakte van ca. 830. H A. in den
Eilandspolder.
Dit gebied is gelegen In de gemeenten Graft,
De Rijp. Zuid- en Noordse hermenen Schermer
horn.
Uit onderzoekingen was gebleken, dat hier de
bezits- en bedrijfsverhaudingen aanmerkelijk
kunnen worden verbeterd, terwijl bij herinpol-
dering ca. 200 H.A. cultuurgrond zal kunnen
worden gewonnen.
Het is ten zeerste toe te Juichen, dat de
plaatselijke vereenigingen door het nemen van
bovengenoemd besluit op zoo duidelijke wijze
blijk hebben gegeven er naar te streven dit ge
bied in land- en tuinbouwkundig opzicht tot de
grootst mogelijke ontwikkeling te brengen.
Bij de totstandkoming van de werken, welke
aan deze ruilverkaveling zijn verbonden en wel
ke een zeer belangrijk werkverschaffings-
object vormen, zal een aanmerkelijke verrui
ming van blijvende werkgelegenheid worden ver
kregen.
anderen hadden verteld,
schonken werd.
De politie vond daar
bruiloftsgasten, dat het
guirlandes e.d. had opgesierd, prachtige llede-
zong en zich te goed deed aan.... llmo-
ren
node.
Doch de Enkhuizer politie is niet oppervlak
kig en ook geen toeschouwer, zoodat één der
mannen van het corps letterlijk! diep in
da glaasjes keek en bemerkte dat het gezelschap
zich laafde aan verschillende soorten wijn, die
in thermosflesschen en limonadeflesschen was
meegebracht.
Wat dan nog. zal men zich afvragen. De
heele zaak draaide om de B-vergunnlng van
K.. hetgeen beteekent. dat hij een alcoholhou
dende dranken mag schenken. HU stond te
recht dat hU een of meer flesschen wijn aan
de bruiloftsgasten verkocht had. maar hU ver
weerde zich door te zeggen, dat de gasten zelf
den wijn hadden meegebracht en dat hij hun
van te voren er nog op attent gemaakt had.
dat zij geen alcoholhoudende dranken mochten
drinken „Overigens.” zei de schoenmaker, die
slch niet b(j zUn leest hield, „het gaat heele-
maal mün vrouw aan. die, daar het te warm
was, niet kon komen. Ik heb genoeg werk aan
m’n schoenlapperu.”
De ambtenaar had gehoord dat er meer
bruiloften In het pakhuis gevierd waren. „Is
daar ook geschonken?''
»'t Wanen geheelonthouders” zei K. kalm
weg tot verbazing der edelachtbare heeren.
Verd. verklaarde voor alles slechts 5.te
hebben ontvangen en dat hü geen wijn In limo
nadeflesschen geleverd had.
De eisch van 20.of 15 dagen vond de
gezette schoenmaker, die echter weinig last
van de warmte had. te veel. Het ging alleen om
de huur, zei hU en met stemverheffing ver
klaarde hij dat het een schande was, dat hU.
burger van Dikhutzen. terecht stond.
10.of tweemaal huur van de bruilofts
maal moest K. tenslotte betalen.
zen in werkverschaffing te hebben.
Het voorstel tot beperking, dat ontvangen was
van den rijksinspecteur van de werkverschaf
fing. werd met algemeene stemmen aangenomen.
Verdere ingekomen stukken.waaronder ver
slagen van den vleeschkeuringsdlenst. kring
Barsingerhorn, van het Middenstandsborgstel-
■ingsfonds en van het Agentschap der arbeids
bemiddeling werden voor kennisgeving aange
nomen
Volgde de benoeming van een lid van het
Armbestuur in de vacature-M. vries.
Door het Armbestuur waren op de voordracht
geplaatst: 1. G. W. Jimmink; 2. J. Sleutel Pzn.
Eerstgenoemde kreeg 5 stemmen, de heer
Sleutel 2 stemmen.
Desgevraagd verklaarde de heer Jimmink zijn
benoeming aan te nemen.
De agenda vermeldde voorts de vaststelling
van de nieuwe politieverordening.
Naar aanleiding hiervan verzocht de heer v.
<1 PLAS in het vervolg meer en beter toezicht
uit te oefenen op het losloopen van honden,
vooral In den lammerentjld.
VOORZITTER zegde toe. dat hieraan
beter de hand zal worden gehouden.
Een voorstel tot continueering van 't subsidie
aan het Centraal Ziekenhuis te Alkmaar werd
zonder hoofdeluke stemming aangenomen.
Men besloot den subsidie term Un tot wederop-
zeggens toe te verleenen
Voor extra-hulp aan werkloozen zal een be
drag van 19 x 5.78 worden beschikbaar gesteld.
De nieuwe veldwachtersverordenlng'werd ver
volgens vastge.steld. terwUl tevens werd beslo
ten het salaris van den veldwachter met ingang
van 1 Jan. 1940 met 50te verhoogen. <Het
salaris van dezen ambtenaar bedraagt thans
1565.met Inbegrip van nevenbetrekkingen.)
Na een toelichting van weth. KOOGER ver
klaarde de raad zich bereid tot een bijdrage
voor bezoek van leerlingen uit de gemeente
aan het Lyceum te Den Helder.
Bij de Incassobank is door de gemeente eer
fraudeverzekering afgesloten, waardoor de ze
kerheid van den gemeente-ontvanger kan ver
vallen.
Vastgesteld werd vervolgens een nieuw be
sluit inzake overname voor de somma van 1
van gedeelten van den Jewel en den Westerweg
van den polder Callantsoog.
De overdracht van diverse stukjes grond aan
de Z O. zijde van het dorp heeft haar beslag
gekregen.
Men besloot de erfpacht van het perceel van
M. Mooy Jzn.. afloopende 1 Oct. 1939, met 10
jaar te verlengen.
Tot wUziging der begroetingen over 1938 en
1939 werd besloten.
Het laatste punt van de agenda vermeldde
öe vaststelling vsn het kohier dër brandver-
zekeringsbelasting 1939. Men besloot dit vast te
stellen op 775.25.
BU de rondvraag zelde de heer WEY gehoord
te hebben, dat nlet-aar.geslotenen bU de wa
terleiding dikwUls watergebrek hebben. Spreker
vroeg of daar, eventueel door het aanbrengen
van een kraan, geen verbetering In zou zijn
aan te brengen.
De VOORZITTER antwoordde, dat T plaat
sen van een kraan wel eenlge moeilUkheden
met zich zou brengen en zegde toe, zich in ver
binding te stellen met den heer Bel, chef van
het P.WN. te Schagen.
De heer WEY lüaagde vervolgens ower tvat
1
Dinsdagmorgen kwam de raad der
Callantsoog in openbare vergadering
Aanwezig waren alle leden.
De voorzitter, Mr. REHORST, opende te
ruim half elf en wijdde in zijn openingswoord
eenige woorden aan de nagedachtenis van het
overleden raadslid M Vries De heer Vries was.
aldus spr een rustige, kalme persoonlijkheid,
die evenwel, als het er op aankwam, voor zijn
meening durfde uit te komen. ZUn nagedachte
nis zal bU ons nog lang In aangename herinne
ring blUven.
Door de commissie van onderzoek werden
vervolgens de geloofsbrieven van den heer J. C.
v. d Plas onderzocht en in orde bevonden. Men
adviseerde, den heer v. d Plas als raadslid toe
te laten. Het nieuwe raadslid wordt binnen
geleid en legt vervolgens de verelschte eeden af.
Nadat de VOORZITTER den heer v. d. Plas
heeft gelukgewenscht, gaat men over tot het
behandelen van ingekomen stukken.
Hieraan ontleenen wtf:
De werkverschaffing in de gemeente wordt
'ngehouc'en van 29 Mei tot 23 September, waar-
bU twee werklieden kunnen worden aangehou
den De gemeente Callantsoog verkeert in de
Omtrent de Sacramentsprocessie in het Mis
siehuis. hedenavond (Sacramentslofvalt nog
het volgende te melden:
Uitstelling van het Allerheiligste in de kapel
vanaf 6 uur Begin der processie om 8 uur (n. t.).
De volgorde is als volgt: Kruis met twee lan
taarns Mannen. Manl. vereenigingen. Harmonie
St. Cecilia van Zwaag. Zangkoor. Studenten.
Lantaarn- en toortsdragers. Priesters. Wierook-
dragers. Allerheiligste onder baldakijn, omge
ven door lantaarndragers. Eerw. Zusters. Vrou-
welUke vereenigingen. Vrouwen.
Er zal gezongen worden: bU het verlaten van
de kapel: Adoro Te, Rex Clementiaslme, Tientje
van den Rozenkrans, Panis Angelicas, Knielt
Christ enschaar.
BU het rustaltaar voor den hoofdingang: O
Salutaris, Predikatie. Acte van Eerherstel. Tan
tum ergo.
Tijdens het 2e gedeelte van den weg: Lauda
Sion (alleen door koor en volk». Lof zU het Hei
lig Sacrament. Tientje van den Rozenkrans, - -- --- -
Ave verum. Pan,<e lingua. gelukkige omstandigheid, slechte twee werkloo-
BU het laatste rustaltaar op de speelplaats:
Te Deum, Tantum ergo.
BU het terugbrengen van het H. Sacrament
naar de kapel: Aan U o Koning der eeuwen.
Ofschoon er in het Missiehuis alreeds ge
beden wordt voor den zoo hoognoodigen regen,
hopen we toch tUdens de processie-uren door
droog weer begunstigd te worden.
G. v. LEEUWEN, Directeur
mate optreedt en in de tusschenliggende jaren
büna niet, tracht dezelfde onderzoeker daar
mee te verklaren, dat er zeer bepaalde weers
omstandigheden gedurende groeiseizoen en
droogperiode moeten optreden, wil men een
oogst verkrUgen. die ernstig vatbaar is voor
koprot.
In de betreffende Amerikainsche uiendistric
ten zou regenrUk, koel weer tUdens de groei
periode en vochtig weer tUdens de droog
periode een vatbaren uienoogst opleveren.
Men moet hierbU in aanmerking nemen, dat
het klimaat der AmeriJcaansche uiendistric
ten "in velerlei opzicht afwUkt van ons klimaat,
zoodat gevolgtrekkingen di misschien Juist
kunnen zUn voor de Amerikaansche districten,
niet zender meer van toepassing zullen zün op
onze uiendistricten.
De bestudeerlng der weersomstandigheden, die
voornamelijk op den voorgrond traden in onze
Isaprot-jaren, heeft den indruk gegeven, dat on
ze koprot-jaren niet samenvallen met de zegen-
rUke jaren, maar veeleer met de droge jaren.
Mét de noodige reserve zou de groote vat
baarheid van het uiengewas 1938 misschien op
deze wijze verklaard kunnen worden. De aan-
vankelUke koude en de later in.het groeiseizoen
optredende droogte hebben de ontwikkeling der
uien aanvankelijk geremd, maar daarna hebben
een voldoende regenval, gepaard gaande met
groote warmte een zeer 'snellen en lang aanhou
denden groei doen ontstaan, zóó zelfs, dat van
een aanvankelUk achtelpk gewas over het al
gemeen een meer dan normale opbrengst ver
kregen werd. Tegen het einde van het groei
seizoen moet dus een zeer snelle groei hebben
plaats gehad. Daardoor zal het gewas niet nor
maal uitgerUpt zUn óf wel het ging na een
periode van noodrUpheid tegen het einde va«i
het seizoen wederom aan den groei. Zoodoende
zal tegen den oogsttüd het halsgedeelte niet
voldoende afgerUpt. zUn geweest, terwUl de
weersomstandigheden tUdens de droogperiode
niet voldoende gunstig waren om een snelle
droging van het niet voldoende rUpe loof te
maken. Hierdoor zal de zwam gelegenheid heby
ben gekregen om vanuit het afstervende loog
door te dringen tusschen de vleezige schubbep
Er zullen echter ook wel andere factoren ge
weest zUn, die de vatbaarheid voor koprot heb
ben bevorderd. Hiernaar Is verleden najaar
met behulp van een vragenlijst een onderzoek
bU verschillende uientelers ingesteld.
Uit de vele gegevens, die op deze wijze ver
kregen werden, is de conclusie te trekken, dat
de welige gewassen over het algemeen meer
vatbaar waren dan de meer normaal ontwik
kelde gewassen.
Verder is de indruk verkregen, die op t eerste
gezicht wellicht eigenaardig aandoet, dat par-
tUen die tijdens de drogingsperiode nu en dan
een beetje regen gehad hebben, veelal vrU van
koprot gebleven zUn, terwUl partUen. die ge
durende die periode in het geheel geen regen
gehad hebben, een groot percentage koprot
opleverden. Deze indruk komt wel overeen mei
de meening van een aantal uientelers, die gaar
ne zien, dat de uien, terwUl ze op het veld lig
gen. eens een keertje nat regenen. Het heet,
dat dan de droge schubben beter om de uien
blUven, hetgeen de houdbaarheid zou verhoo
gen.
Of een verklaring van den gunstlgen invloed
van een enkel buitje regen misschien gevonden
kan worden in het aanwezig zUn van een zwam-
werende in water oplosbare stof4 die alleen
aanwezig zou zUn in de droge schubben en
van daar uit binnen kan dringen in het hals
gedeelte, zooals een der Amerikaansche' onder
zoekers meent, is een der vragen, die een nader
onderzoek vereischen.
Voorloopig kan aan de praktük alléén wor
den aangeraden alle rotte uien diep te begra
ven. Laat men de koprotte uien in hoopen lig
gen, dan ontwikkelt de bewuste zwam zich hier
op in sterke mate en vormt een massa sporen,
die wanneer althans de omstandigheden
daarvoor gunstig zUn een bedreiging vor
men voor het nieuwe gewas.
Overigens laten de resultaten van de bedoelde
rondvraag niet toe bepaalde adviezen af te lei
den, wel brengen zU een aantal gezichtspunten
naar voren, die een nader onderzoek rechtvaar
digen.
Voor nadere bUzonderheden en meer uitvoe
rige gegevens wordt verwezen naar de hier
boven genoemde Mededeeling van den Planten-
ziktenkundigen Dienst.
Er bestaat in ons moderne leven een plaag,
die niet algemeen bekend is, maar die toch
menigeen veel last bezorgt: de microfoonvrees,
de angst voor de radio op te treden, het ver
lammende gevoel van onmacht, dat iemand
kan overvallen, zoodra het roode lampje bran
den gaat en hu zich zal moeten laten hooren
aan de wereld, door middel van 6e luidsprekers
Eddy Kane, overigens een beste jongen,
leed daaraan. HU was een zanger van talent.
hU had recht op ieders applaus, maar hu werd
wanhopig van een microfoon. Daar zwol zUn
tong van op. daar werd zUn keel schor van.
daar gingen zUn tanden van klapperen, dat
mislukte strük en zet.
Doch er was een Hef meisje. Alice Huntley,
die hem daar overheen zou helpen. Dat dit
niet gemakkelUk ging, laten de komische scènes
in de film „De onzichtbare troubadour” zien,
welke deze week in het Wilsontheater draalt
De jongeman bleef aan het oefenen. terwUl
heel Amerika met bewondering eiken avond
naar de mooie stem door de radio luisterde
Het zou niet goed zUn nu al te veel over de
film te vertellen. Men moet haar deze week eens
gaan zien, gaan lachen om de komische ver
wikkelingen en genieten van de goede songs.
„De zoon van Tarzan” brengt een boeiende
geschiedenis temidden der oerwouden in beeld.
Het gaat hier om de redding van de godin van
Joba. de zuster van Baru, een knaap die In de
wildernis leeft en die vergezeld is van een reus-
achtlgen aap. Er komen opwindende avontu
ren in voor met vliegende menschen en wild?
dieren, zoodat de liefhebbers van sensatie en
spanning deze week weten, waar zjj verpoozlng
moeten zoeken.
Het programma is geschikt voor 18-jarigen.
uien, zoowel In Zeeland en het eiland Goerree-
Overflakkee als aan den LangendUk. Meerma
len moest 30—50 pet. uit een partU verwUderd
worden, alvorens deze voor export kon worden
goedgekeurd.
De schade, die vele uientelers door deze rot
ting leden, gaf de Nederl. Uien-federatle aan
leiding een verzoek te richten tot de betref
fende Landbouw-Consulenten en den Planten-
zlektenkundlgen Dienst om een onderzoek in
te stellen naar de oorzaak ervan, alsmede naar
de omstandigheden, die haar bevorderen.
Zeer binnenkort zullen de resultaten, die dit
onderzoek hebben opgeleverd, uitvoerig worden
gepubliceerd in een mededeeling van den Plan-
tenziektenkundigen Dienst te Wageningen.
In het 'k^rt kan hierover thans reeds het
volgende worden medegedeeld.
Door laboratorlum-onderzoek is komen vksi
te staan, dat zoowel de rotting bU den hals
der uien (den telers bekend als: koprot) en ook
de rotting bij den bodem der uien (in de prak-
tUk vaak aangeduid als „wortelschimmel”, maar
in bedoelde mededeeling ..Bodemrot’’ genoemd)
veroorzaakt wordt door een bepaalde zwam en
wel door Botrytls allil Munn.
Aangezien de grootste verliezen ontstaan door
het koprot, is hieraan de meeste aandacht be
steed.
Het is niet de eerste keer, dat dit uienrot
in ons land Is opgetreden. Ernstig koprot is
voor zoover bekend ook voorgekomen:
in 1928 aan den LangendUk;
in 1929 in Groningen en misschien ook in
Zeeland;
In 1938 in Zeeland, Goeree-Overflakkee en
aan den LangendUk.
In de tusschen liggende jaren was het koprot
wel niet geheel afwezig, maar de verliezen wa
ren dan van weinig beteekenis in vergelUklng
met die, welke in de „koprot"-jaren geleden
werden. Ook in het buitenland is dit koprot
bekend; het was vooral in Amerika, dat reeds
vele proefnemingen verricht om de schade te
verminderen.
Naar aanleiding van deze Amerikaansche
onderzoekingen is men daar de meening toe
gedaan, dat de zwam, die het rot veroorzaakt.
tUdens den oogst of gedurende de periode,
waarin de uien op het veld te drogen liggen,
vanuit het afstervende loof doordringt tusschen
de vleezige schubben. Na verloop van korteren
of langeren tUd zou een aantasting dier schub
ben volgens met als gevolg rotting. GewoonlUk
merkt men deze rotting eerst op, nadat de uien
korten tUd in de .jennen” of in de „putten”
gelegen hebben.
De groei van de zwam vanuit het afstervende
loof naar den bol zou gestuit kunnen worden,
wanneer het loof tUdens de droglngsperiode
voldoende snel uitdroogt. Dit drogen zou ge-
makkelUker kunnen plaats vinden bU volkomen
rUpe uien dan wanneer het halsgedeelte nog
gedeeltelUk groen en sappig is.
Naar aanleiding van deze opvatUng werd
dan ook de raad gegeven om in geval de weers
omstandigheden na den oogst niet gunstig zUn
voor het drogen en het koprot begint op te
treden over te gaan tot een kunstmatige dro
ging. tenminste bij de vatbare rassen.
Met kleine proefpartutjes bereikte men in
derdaad hiermede gunstige resultaten. Toch
heeft deze methode In Amerika in de groote
praktUk geen toepassing gevonden.
Het meermalen waargenomen feit, dat het
koprot slechts in zeer bepaalde Jaren in ernstige
2% p. doorr. koelappen
p. doorr. koerollade
2% p. achoudercarbonade
2% p. doorr. varkensrollade
p. doorr varkenslappen
p. saucijzen
p. ossen- en varkensgehakt
p. kalfs- en varkensgehakt
p. ham
p. pekelvleesch
p. procureurspek
p. ontbijtspek
p. Tongeworst
p. boterhamworst
1 p Extra fijne leverworst
1 p overheerlijke bloedworst
Neemt proef met
Het zal weinig voorkomen, dat de kanton-
»»chter het begrip: waarheid moet uitleggen,
ïédereen die als getuige gedagvaard wordt,
weet doorgaans wel. dat h(j niet moet staan te
draaien en Liegen, maar dat hU de waarheid en
•Heen de waarheid moet zeggen.
Woensdagmiddag echter was het noodig dat
tnr. Van den Brandeler tot driemaal toe moest
vragen of de waarheid gezegd zou worden,
tot de 20-jarige Venhuizensche schoone
Geertruida Wilhelmina A., die merkbaar ze
nuwachtig was. hem begreep, maar toen gin
gen dan ook flink haar twee vingers van haar
rechterhand in de hoogte om den eed te doen.
Op den hoek van de .Nleuwsteeg en de Kruis
straat was zjj aangereden door den motorrij
der J. B., die in zUn dagelijksch leven zuivel
producten aan de menschen levert. Dit jonge-
tnensch had reeds een fietser voorrang ver
leend en meende, dat de weg toen vrij was.
Doch daar kwajn nog Geertruida In haar fleu
rig zomerjurkje den hoek omschieten en ter
wijl zUn motor nog niet veel gang had. was het
ongeluk al gebeurd. De jongedame kwam in
aanraking met de straatsteenen. wat haar een
PMr kousen kostte, die echter direct door den
culvelhandelaar vergoed werden.
De ambtenaar wees er op. dat de jonkman
aeer galant was. want in minder dan geen tUd
had hU de jonge dame bU het opstaan de be-
