Sint Alphonsus
en
Steunfraude te
West woud?
AMSTERDAMBA TA VIA
IN ÉÉN DAG?
Ml?
ZATERDAG 10 JUNI 1939
s
VAN WEEK TOT WEEK
niet groot
onze jeugd
iA-
n
id
NED. PERIODIEKE PERS
PUISTJE OPENGEKRABD
Kind in put verdronken
Geen audiëntie
BESMETTING DOOR
MOSTERDGAS
Ook UW Haren
groeien door Silvikrin
Om de toekomst van
k
Burgemeester en gemeente-
i. Het middel
Commissie stelt een onderzoek in
Rekkensche inrichtingen
te
Terwijl
I
Wu H)n «een vijanden van
«ezond
een
v
Mundi Victor<^^;
Spr. Is er van overtuigd, dat ook hier de grens
der natuurlijke expansie nog niet bereikt Is. Ons
stelsel van wegen en bruggen, hoewel in den
laatsten tijd vooruitgaande, is nog lang niet vol
tooid. Nog teveel steden behelpen zich met het
schromelijk verouderde tramverkeer, dat boven
dien hare straten verstopt.
Tegenover die tram moet de autobus van
moderne uitrusting worden gesteld.
In hotel Wittebrug te Den Haag is Vrijdag
de Algemeene Nederlandsche Verkeersfede-
ratie. waarin de voornaamste instellingen en
organisaties op het gebied van verkeer, han
del en industrie, land- en tuinbouw zijn ver
tegenwoordigd, onder leiding van haar voor
zitter, mr. W. J. van Balen, in ledenverga
dering bijeen geweest.
De heer Plesman spree kt voor de
Alg. Ned. Ver keer s federatie
Nationale inzameling voor R. K.
Jeugd werkloozenzorg
De afschrijving bedraagt ongeveer IS pct. van
de totale exploitatiekosten der K.L.M., terwijl
de subsldieering slechts 5 pet. bedraagt.
In de bijna 20 jaren van haar exploitatie heeft
de K.L.M. ƒ68,5 mlllioen uitgegeven en ƒ59.2
mlllioen aan Inkomsten genoten. Er is derhalve
9 mlllioen subsidie verbruikt, hetgeen betee-
kent, dat de K L M. voor 864 pet. haar uitgaven
heeft gedekt.
In een afzienbare toekomst rekent spreker op
het afleggen van den afstand Amsterdam—Ba
tavia in ruim een etmaal.
afschrijving van de vliegtuigen. Hoewel deze
vrijwel een "bnbeperkten levensduur hebben,
moeten we toch in vrij korten tjjd af schrij
ven, om met onze toestellen op de hoogte
van den tijd te blijven.
Z H. Exc. Mgr Dr J. H O. Lemmens. bisschop
van Roermond, zal a-s. Dinsdag geen audiëntie
verleenen-
grepen
van
ge-
HU
HARTJES vaa MI1NHARDT
bfj hoofdpijn, kiespijn, zenuwpijnen,
rheumatlsche pijnen, periodieke pijnen,
migraine, spierpijn, spit, kou en griep
BI) apothekers en drogisten,
koker 12 st. 50 ct. doosje 6 st 30 ct
Vrijdagmiddag verspreidde zich in West-
Friesland het gerucht, dat de burgemeester-
secretaris van Westwoud, de heer G. P. H
en de gemeenteontvanger, de heer N. O, in
arrest zouden zijn gesteld als verdacht van
fraude bjj steunverleening.
Direct na het vernemen van dit gerucht
hebben wy ons ter plaatse op de hoogte
gesteld. Wy vernamen, dat Dinsdag de ge
meenteontvanger in arrest gesteld en naar
Alkmaar overgebracht Is, terwijl de burge
meester Woensdagmorgen werd gearresteerd.
De heer O. Is Woensdagavond weer op Vrije
voeten gesteld.
kort
i den
■r de
chter
ram-
bren-
IB De
en dan
slecbU
winning
kgisebe
verlies
speiera
n door
de aas*
dat ds
lebben.
Op uitnoodlging van de KL.M werd hier
liet zoo belangwekkende luchtbedryf der K LM.
bezichtigd, waarna een gemeenschappelijk diner
in het restaurant van Schiphol den, mede dank
zij bet fraaie zomerweer, zoo geslaagden con
gresdag der N. P. P. besloot.
Um-
r lozen
i van
omen.
Ui ven
a on-
H*-
MX1-
n be-
haod
men
er nog
in do
n en
dat da
vinnen
daar-
n. we
geven.
bek
en da
orden.
1. dat
;t«n
In de ochtenduren waren de deelnemers
gast bij het
bureau ,ANP.”, waar
H. H. J. van de Pol. de gasten persoonlijk rond
leidde.
In de drukbezochte des middags gehouden
algemeene ledenvergadering kon de voorzitter,
de haer A. J. G. Strengholt, die bij acclamatie
als zoodanig werd herkozen, constateeren, dat
de vereenlging, dank zij een steeds toenemende
activiteit, haar aanzien naar buiten weet te
versterken en megr en meer in de perswereld
de plaats gaat innemen, die met de belangrijk
heid van de periodieke pers in ons land in
overeenstemming is.
Na afloop der vergadering werd per boot een
rondvaart door de grachten gemaakt, waarna
koers gezet werd naar Schiphol.
Dr E van Schothorst, sedert drie jaar ge-
neesheer-directeur van de Rekkensche inrich
tingen en van de stichting Oldenkotte, opvol
ger van dr. W. L. Slot, heeft tegen 1 November
ontslag aangevraagd.
Ook dr. Slot, sedert drie jaar belast met de
geestelijke verzorging van de verpleegden der
Rekkensche Inrichtingen, gaat met 1 Augustus
de inrichtingen verlaten.
Het is beider bedoeling zich geheel aan den
arbeid der psychopathen te blijven wijden.
te
Algemeen Nederlandsen Pers-
de directeur, de heer
*•"«001».
ijzen op
•ch. Het
In een.
Kamer over het ontwerp van wet tot goedkeu-
nirg van het op 23 Maart 1937 te Londen ge
sloten verdrag nopens bet vaststellen van een
maaswl/dte van vischnetten en van minlmum-
maten op sommige visqhsoorten is het volgende
ontleend
Algemeen bleek men met de regeering van
oordeel, dat maatregelen dienen te worden ge
nomen tegen overbevisschlng van de Noordzee.
Tegen de voorgestelde voorziening werden ech
ter van verschillende zijden seer ernstige be
zwaren geuit. Verscheidene leden waren van de
doelmatigheid dier regeling geenszins overtuigd.
Zij meenden integendeel, dat de met het wets
ontwerp beoogde bescherming van den visch-
stand door het verbod van den aanvoer van
puf niet zal worden bereikt.
Het kwam hun voor, dat een beter resultaat
ware te bereiken ter beperking van de visscherij
door, bijvoorbeeld, vermindering gedurende eeni-
ge jaren van de uitvaart vergunningen.
Naar het oordeel van eenige andere leden
zouden de twee volgende oplossingen de voor
keur verdienen: of bepalen, dat van de aan
gevoerde viach slechts een deel ondennaatsche
visch mag zijn de opzettelijke pufvisscherii
zou aldus ónmogelijk worden gemaakt of een
gedeelte van de kustwateren als een soort re
servaat aan wijzen, in welk gebied de pufvissche-
ry wordt verboden.
Sommige leden waren eemgszins ver wondere
ever de sedert eenigen tijd gewijzigde opvat
ting der regeering ten aanzien van dese materie.
Ettelijke leden vxren van oordeel, dat de
gewenschte bescherming van den viachstand
slechts zou kunnen worden bereikt door een
regionaal vischverbod. gelijk andere leden hier
boven reeds als alternatief In overweging gaven.
Verschillende leden meenden, dat Nederland
zich bij de onderhavige internationale regeling
zal hebben aan te sluiten. Zij drongen er echter
op aan, dat de overheid de moreele verplich
ting zal erkennen hun, die onmiddeliyk nadeel
van deze voorziening zullen ondervinden, den
grootst mogelijken steun te bieden.
De directie van ’t StaatsbedrjjT der Artillerie-
Inrlchtingen heeft een commissie Ingesteld om
een onderzoek in te stellen naar de onlangs
plaats gehad hebbende mosterdgasbesmetting
aan de Artillerie-Inrichtlngen.
De werkloozen, die gedurende den winter
in werkverschaffing werkten, moesten, als
zij hun steun ontvingen, hiervoor lijsten tee-
kenen, wat wel eens door groote haast of
onachtzaamheid achterwege bleef.
De burgemeester of de gemeente-ontvanger
zette, naar men ons mededeelde, den naam
van den betrokkene achter het bedrag Zoo
moet het plan gerijpt zijn om ook ’s zomers,
als de werkloozen met meer in de werkver
schaffing maar in het vrije bedrijf werkten,
deze lijsten met handteekeningen in te vul
len, waardoor dus steungelden uitbetaald
werden, welke niet aan de werkloozen, maar
aan den burgemeester en den gemeente
ontvanger ten goede kwamen. Gedurende
vier A vijf jaar moet dit reeds geschied zijn,
tot dit verleden jaar de Inspectie ter oore
kwam, mede door de geruchten, welke ten
tjjde van het ontslag van den toenmaligen
burgemeester van Blokker de ronde deden.
de moeder aan het ramen lappan
was aan den voorkant van ^t huis, ia gister
middag om 5 uur het 14-jarig soontje van da
familie Ham, wonende in de Gasstraat 43 te
Den Helder in een put achter de woning ge
vallen. Een buurman, schilder De Ridder, hoer
de hulpgeroep en wist het ventje uit den put
te halen. In bewusteloozen toestand Is het kind
naar het Marlnehospitaal vervoerd, waar bleek,
dat het kind inmiddels was overleden.
Het gebeurde verwekte in de Gasstraat groo
te consternatie.
spoorwegverkeer, doch wij zien in plaats van
een verouderd bedrijf, dat zich In stand
tracht te houden op kosten van anderen,
liever een gesaneerd spoorwegnet, dat zich
tot vlotte prestaties in staat toont.
Onze correspondent te Westwoud schrijft ons
nog:
Nu, ingezet door de sensatie pers het onge-
luksnleuws rondom den persoon van den burge
meester algemeene bekendheid heeft gekregen,
meenen wy goed te doen, in de lawine van de
meest wilde en fantastische geruchten, enkele
oogenblikken bjj de feiten stil te staan.
Een ieder zal begrijpen, dat wat thans de ge
moederen in opschudding brengt, een voorge
schiedenis heeft gehad. Zoo blijkt het inderdaad
te zijn geweest.
De nog versch in het geheugen liggende ge
schiedenis met de vorige burgemeester van
Blokker, schijnt het beginstadium te zijn ge
ureest, waarop ook, boven het hoofd van West
wards burgemeester het zwaard van Damocles
werd geheven. Er schijnen destijds tijdens het
onderzoek te Blokker, woorden gezegd te zijn,
die de autoriteiten er toe brachten ook naar de
administratie der Westwoudsche gemeente een
onderzoek in te stellen. Dit nu is geschied en
naar verluidt werden er na een zeer ingrijpend
onderzoek, enkele onnauwkeurigheden ontdekt,
t.a van de werkverschaffing en de werkloosen-
uitkeering in de jaren 1934 en 1935.
Ongetwijfeld moet hier gesproken worden van
onnauwkeurigheden, want het bedrag waarover
het eigenlijk gaat, en dat niet controleerbaar
zou zjjn, zaj vermoedeljjk de f 200.niet halen.
Een ieder die maar even bekend is met de
geweldige rompslomp eener gemeente-admini
stratie. zal de zucht slaken: is dat nu alles en
moet hiervoor de wereld in rep en roep worden
gebracht? En wat het ergste is. moet hiervoor
een onkreukbaar ambtenaar met zyn gezin in
zulk een poel van ellende worden gestort?
Wie zal zeggen welk een onnoemelijk leed dit
hooggeachte burgemeestersgezln in stilte reeds
heeft moeten verdragen. Diepe deernis gaat dan
ook in deze dagen uit naar deze menschen,
waarvan de vader als eerste burger het alge
meen belang met groote nauwgezetheid steeds
heeft gediend. „Wie werkt maakt fouten", dit
is in de praktijd altijd nog bewezen en zoo is
t ongetwijfeld ook hier het geval. Op deze wijze
bezien, wordt dit opgeschroefde voorval tot zijn
ware proporties teruggebracht en mag de kroon
op 't hoofd van den burgemeester niet worden
afgestooten.
Laten wy hopen, dat de feiten die mogelijk
aan het licht zullen komen, de waarheid van
bovenstaande niet te na komen.
De omzet van de K LM. bedraagt thans
14 mlllioen per jaar en hy zal, naar een
schatting van spreker, over een tiental jaren
veertig mlllioen per jaar beloopen.
Remmend op de rentabiliteit werken nog
de onvoldoende bezettingsgraad en de snelle
Het onderzoek leidde evenwel tot weinig re
sultaat. Bjj een Inwoner van Westwoud, zekeren
S., werd later een schrift met bezwarend ma
teriaal ontdekt, dal reeds geruimen tijd bij
Sociale Zaken is ondergebracht.
Enkele dorpelingen meenen, dat het verduis
teren van de steungelden kan samenhangen met
het failliet gaan van den schoonvader van^den
burgemeester, voor wien de burgemeester, naar
men meent, borg was en dat zijn uitwerking op
de financieele positie van den heer H. natuur
lijk niet gemist heeft. Op deze wijze is een ver
klaring te geven van de handelwijze van den
burgemeester.
Men fluistert in de gemeente eveneens, dat ook
gelden, verleden jaar ontvangen als verma^lyk-
Leidsbelasting, zijn verdwenen. Wy konden hier
van echter nog geen bevestiging verkrijgen.
Ook over de geruchten, als zouden uit het
De vereeniging de Nederlandsche Periodieke
Pers, waarbij zijn aangesloten de uitgevers van
rond 700 in Nederland verschijnende nieuws
bladen en tijdschriften, hield Woensdag
Amsterdam haar jaariykschen congresdag.
reeds by de wieg hoorbaar was geweest, dringt
door tot het subjectieve bewustzijn, nu de we
reld haar ontgoochelingsmacht heeft laten
voelen.
Bescheidenheid kende Alphonsus van jongsaf.
ze gaat met gematigde eerzucht, samen. Maar
nederigheid moest hij nog li
hiertoe was vernedering. Dat hij die zoo diep
voelde, teekent hem. Nu eerst werden de krach
ten werkzaam, die zijn godsdienstige natuur in
reserve had gehouden. De man, die 31 December
1726 op dertlg-jarlgen leeftijd priester wordt
gewijd, is van die werkzame krachten geladen.
Zes jaar later sticht hjj de Coongregatle van
de Redemptoristen.
Maar dat verhaal is voor de volgende week.
A. V. D.
Er heerscht ontsteltenis in het anders zoo
rustige dorpje, daar het beheer op de secretarie,
naar een raadslid ons mededeelde. Steeds uit
stekend geschiedde. De burgemeester heeft veel
gemoderniseerd en de gemeente-admlnlstratie
geheel gereorganiseerd, na een periode, waarin
de oud-secretarls, de heer K„ de zaken nogal
kalm had opgevat.
Het gezin van den heer H. leefde sober en
er was geen enkele reden, waarom dan ook over
den burgemeester gepraat zou worden, hoewel
enkele gemeenteOaren den burgemeester door
verschillende oorzaken, die hier buiten beschou
wing kunnen blijven, geen sympathie toedroegen
De raad was volkomen onkundig van deze
kwestie. Een raadslid heeft^ evenwel anderhalf
jaar geleden iets ten laste van den burgemeester
hooren opmerken, waarna deze dit in comité-
vergadering ter sprake bracht en uitlegde. Hier
uit bleek dus wel, dat hjj geheel te goeder trouw
was.
Om nu tot de feiten terug te keeren: Woens
dagmorgen, nadat de rjjksveldwacht de kwestie
in handen had gegeven van de recherche, heb
ben twee heeren van de rijkslnspectle den bur
gemeester in arrest gesteld.
Met het noodige voorbehoud geven we hier
weer wat we van een dorpeling. die goed Inge
licht is, vernamen en wat ook .van andere zijde
werd bevestigd. 0
In zijn openingsrede zeide de voorzitter os,
dat het verkeersfront zoo breed mogelijk moet
worden uitgebouwd, waardoor niet alleen het
prestige der verkeersfederatie, doch ook haar
effectieve werkkracht wordt verhoogd. Overleg is
noodig tusschen diverse verkeersgroepen onder
ling. maar ook tusschen vervoerders en ver
laders. kortom tusschen allen, die met 1 vervoer
in aanraking komen.
Open en bloot, in het geheel niet verborgen voor onbescheiden oogen. zit een wilde
eend, boten op een berg anthraciette broeden op een kolenschuit, die gemeerd ligt
aan de Stadhouderskade te Amsterdam. Vrijdag was het de vier en
twintigste dag. dat de wilde eend op het nest met negen eieren zit te broeden.
Eigenlijk had de kolenschuit al lang gelost moeten zijn. maar de eigenaar heeft
besloten rustig af te wachten, dat de jonge eendjes het levenslicht zullen aan
schouwen. De eend trekt zich niets aan van de werklieden, die de kolenschuit regel
matig moeten betreden om een tweede schuit, die naast de eerste ligt, te lossen.
Rustig wacht zij het openbreken van de gespikkelde eieren af, die allengs een bijna
anthracietkleurige tint hebben gekregen ten gevolge van het voortdurende draaien
onder het broeden. Ook de eend zelf is er niet zindelijker op geworden, maar een
paar ferme duiken in het water van de Singelgracht zullen haar wel snel de oor
spronkelijke kleur hergeven. In het begin van de volgende weck wordt de groote ge
beurtenis verwacht en vol spanning zien de kolensjouwers reeds uit naar den dag,
waarop negen jonge eendjes op den anthracietberg uit de eierenschalen te voor
schijn zullen komen
Thans is een herziening van de belasting op
auto's aangekondlgd. De voorgestelde wijzigingen
kunnen ons nog niet geheel bevredigen, maar
tenminste kunnen wij hierin een stap op den
goeden weg zien.
De actie der wilde bussen heeft tramlnste deze
goede zijde gehad, dat nogmaals duidelijk is
aangetoond hoeveel nieuw verkeer er nog te
scheppen valt, en hoe averechtsch 't is, 'n spon
taan opkomend verkeer kunstmatig te willen
beknotten.
De actie inzake het wetsontwerp tot coördina
tie van het goederenvervoer, zooals de verkeers
federatie die tezamen met eenige bevriende or
ganisaties van onderscheiden doelstelling heeft
opgezet, heeft geleld tot de bijeenkomst in Ja
nuari. op dezelfde plek. Binnenkort mag ver
wacht worden, dat zij zal leiden tot een gezamen
lijke eindconclusie, die dan bestemd is' om ter
kennis van de Tweede Kamer te worden ge
bracht.
De heer A. Plesman. directeur der K.L.M.. die
hierna een causerie hield, begon met een schets
van het begrip luchtvaart.
Wil Nederland in de luchtvaart van groote
beteékenis zijn, dan zullen we ons absoluut moe
ten instellen op internationale diensten aan der
den. Door de gescheiden ligging van Nederland
en Nederlandsch-Indië met een afstand van
14 200 KM. hebben we sedert vele Jaren dien
sten op den langen afstand kunnen verrichten.
Begin dezer week bleek by den heer L. Wils,
kapper van beroep en wonende aan den Boule
vard te Roosendaal, bloedvergiftiging te zijn
ontstaan tengevolge van het openkrabben van
een puistje aan zijn gezicht. Op medisch advies
werd de patiënt met het oog op den reeds
spoedig Ingetreden emstigen toestand in het
ziekenhuis Charitas opgenomen.
Vrijdag is de man. na van de HH Sacramen
ten te zijn voorzien, aan de gevolgen der bloed
vergiftiging overleden.
fonds van de Bootsgezellenbeurs gelden zijn
ontvreemd, vernamen wjj geen bevestiging.
De grootte van het verduisterde bedrag is niet
bekend. Met reden mag men echter veronder
stellen, dat dit niet groot is. Het is opgevallen,
dat de gemeente-ontvanger onlangs een nieuw
huls betrok en dat hy niet op bescheiden voet
leefde.
noeg, maar zy stelt den modernen schrijver
voor een uitzonderlijk moeilyke taak.
Al dadelijk treffen ons in de geschiedenis
van zijn leven twee bijzondere feiten, die den
psycholoog tot onderzoek aanzetten. Het eerste
is de voorspelling van den heiligen Franciscus
de Hleronymo 8. J. by de wieg van Alphonsus
de Liguori in 1696, het andere is de ommekeer
in diens geestelijk leven ten gevolge eener te
leurstelling als advocaat in 1723. Het verband
tusschen die beide gebeurtenissen is moeiiyk
aan te wijaen, maar nog moeilyker te ontken
nen. wy willen trachten, het eenlgermate te
benaderen, omdat het ons voor de psychologie
van Sint Alphonsus beslissend lykt.
Op 27 September 1696 werd Alphonsus te
Marlnella by Napels geboren, eenige weken
later kregen zyn ouders bezoek van den volks
prediker Franciscus de Hleronymo, een Jesuïet,
die wegens zyn opofferenden Uver als een hei
lige beschouwd werd. Ook hyis heilig ver
klaard op 26 Mei 1839, dus tegeiyk met Sint
Alphonsus Men bracht hem by het wiegje
en de vrome ouders vroegen hem, hun kleine
kind te zegenen. Een oogenblik bad pater Fran
ciscus by den zuigeling en toen opeens sprak
hy de woorden, die letteriyk vervuld zyn: ,JJit
kind zal niet sterven voordat het zyn negen
tigste jaar voleind heeft; het zal een bisschop
worden en groote dingen tot stand brengen
voor Jezus Christus."
Alphonsus' ouders waren ryk, van adel en be
gaafd. Zy droomden voor hun zoon van 'n schit
terende carrière in de wereld. Zy lieten hem by
de beste leermeesters studeeren. Hy studeerde
graag en veel In twee vakken vooral bekwaam
de hy zich: in de letterkunde en in de rechts
geleerdheid. Het schryverschap trok hem, maar
hy was meer begaafd voor de advocatuur en die
beloofde ook meer succes. Hy zag de rechts
wetenschap in groot verband met de zeden,
leer, de wijsbegeerte, de welsprekendheid en
de zielkunde. Aanleg had hy genoeg om een
groot theoreticus van het recht te worden,
maar de familietraditie, die zyn smaak
vormd had, dreef hem naar de practyk.
werd advocaat.
Roemzuchtig was hy zeker. Doch het bleef
de getemperde, rustige roemzucht der edel ge
borenen, die van hun plaats in de maatschappij
verzekerd zyn en de harde worsteling om het
dagelyksch brood evenmin kennen als de
schroeiende begeerte naar onderscheidend eer-
bewys. Kind uit den hoogen ambtenarenstand,
was hy tevreden met lof, hem wegens zyn
nauwgezetheid, zyn betrouwbaarheid, zyn oor
deelskracht toegezwaaid. De eerzucht der yve-
rlgen is een andere dan die der oorspronkeiy-
ken. Alphonsus werd de advocaat van den
hoogeren adel.
In 1723 werd een meeningsverschll tusschen
graaf Orsini en den groothertog van Toscane
aanleiding tot een groot en ruchtbaar proces.
Alphonsus de Liguori verdedigde de party van
Orsini. Hy bestudeerde de stukken, was over
tuigd van het goed recht van zyn cliënt, voel
de zich zeker van de overwinning, toen voor
de rechtbank bleek, dat hy een der documen
ten totaal verkeerd begrepen had. Alphonsus
sloeg een flater, erkende rultarlyk zyn vergis
sing, maar trok zich meteen uit de rechtsprac-
tyk terug. Drie jaar later werd hy priester ge
wijd. De profetie van pater Franciscus de Hie-
ronymo ging zich vervullen.
Psychologisch is deze felle reactie merkwaar
dig. De stipte ambtenaar, die zich éénmaal ver.
gist, maar dan goed, krygt op slag een on-
overwinnelyken tegenzin in zyn vak. verandert
zyn leven, trekt zich terug uit het milieu, waar
in hy zich mislukt waant, en wordt priester.
Hy is niet opgewassen tegen zyn flater, die hem
ineens de leegheid en de nutteloosheid van zyn
succesryk bestaan voorspiegelt. Hy wil zyn le
ven een nieuwen zin en zyn bestaan een nieu
wen grond geven. Hy vlucht naar God.
Waardoor werd de richting van deze vlucht
aangegeven? Door een hooge -opvatting van
het priesterschap, daarenboven door een groote
vroomheid, maar zeker niet het minst, dunkt
ons, door het vooruitzicht, dat een profetie
vervuld moet worden. De roeping, die objectief
Het eeuwfeest der heiligverklaring van Sint
Alphonsus Maria de Liguori is op 26 Mei door
gyn geesteiyke zonen, de leden van de congre
gatie des AUerheillgsten Verlossers vreugdevol
gevierd, maar al verschenen er waardevolle
artikelen over den heilige, een uitvoerige mo.
DOgraphie. die den Kerkleeraar zou schetsen
volgens moderne methode, zagen wy by deze
gelegenheid vergeefs tegemoet. En toch zyn er
weinig heiligen, wier portret zoozeer vraagt
otn den toets, dien de nieuwere zielkunde kan
aanbrengen, als deze teleurgestelde jurist, aan-
ggnkelyk een man van de wereld,* later de
stichter van een groote en moderne klooster-
congregatie. Hy is iemand, die niet altyd be-
wordt. Tusschen de klaarder gestalten
andere heiligen uit de nieuwere geschie
denis vertoont hy iets duisters en vaags. Juist
de scherpte van zyn welhaast spitsvondigen
geest heeft die betrekkelyke vaagheid veroor
zaakt. Moralist van zoo groote beteekenis, dat
zyn school gerust de meest ernstige van de
laatste eeuwen mag heeten; schryver van zoo
vervoerende zeggingskracht, dat zyn teksten
werkelyk duizenden hebben meegesleept.; Maria-
vereerder, die in zyn commentaar op het .JSalve
Regina", het boek, dat „Maria's Heeriykheden”
heet, aan de teederste devotie der Katholieke
Kerk nieuwen gloed heeft gegeven; volksapos
tel, die de verbreiding des geloofs leerde zien
als een werk van sociale rechtvaardigheid; be-
heerscher der vorsten, die met zyn vlugschrift
j,la FedeltA del Vasalll" de koningen en mi
nisters der katholieke landen waarschuwde te
gen de diepste beweegkracht van de groote om
wenteling. die hy voorvoelde; oongregatle-
atichter die den meest modernen vereenigings-
vonn in dienst stekte van het behoud der oud
ste traditie; geesteiyk leidsman van Clemens
Maria Hofbauer, dien hy bereid maakte om
de opkomende krachten der Duitsche romantiek
in rechte banen te stuwen; bestryder van kei.
zer Joseph n. dien hy het recht ontzegde,
over den godsdienst van het volk te heerschen;
vyand van het Jansenistisch iigorisme, waar
tegen hy de mildheid van de Moederkerk ver
dedigde; kerkleeraar tenslotte, die voor alle
eeuwen het resultaat eener ryke geesteiyke er
varing boekstaafdf, scheen Sint Alphon-
(US, populair patroon van zooveel Roomsche
kinderen, by uitstek voorbestemd om de ge
negenheid te winnen van den hedendaagschen
katholieken Intellectueel en man-van-actie, die
in hem zyn voorbeeld en zyn prototype vindt.
Toch kan men niet zeggen, dat hy deze
(ympathie ten volle geniet. Hy bleef een be
mind volksheilige, maar hy werd nooit zoo le
vendig bewonderd, zoo gevoelig beschreven als
Sint Franciscus of Sint Ignatius. Hy draagt
voor den historischen waarnemer den doem
mee, dat hy een kind is geweest van zyn wei
nig aantrekkelyken tyd. Zyn moraal-theologie.
een vrucht van vroomheid en menschenkennis,
vereenigd in zeldzaam gave Jiarmonie, houdt
voor den leek iets afschrikwekkends, voor den
andersdenkende iets stuitends in. Een deel van
dit boek werd, in Fransche vertaling, te koop
aangeboden als prikkel-lectuur. Uitspraken, er
aan ontleend, en buiten hun verband met zyn
stelsel aangehaald, dienden op Godloozen-by.
eenkomsten, doch ook in officieele Kamerzit
tingen, zelfs in Nederland, als bewijsplaatsen
voor de dubbelhartigheid of onzedelykheid van
de Roomsche moraal. Liguori komt vlak na
Loyola over de lippen van de redenaars en
de debaters die zonder haar te kennen
dé Katholieke Kerk beschimpen, zyn styifiguren
telfs, beïnvloed door de religieuze gevoeligheid
van de late barok, worden gebezigd als getui
gen tegen hem. Hy is de man. die geschreven
beeft: „Lieve Jesus, ik zou altyd geketend wil
len liggen aan uw altaar” of iets van dien
aard, de beschuldigers weten het nooit precies
en zulk een vrome overdryving duidt op
»en ongezonden geest. De pathetische vervoe
ring van zyn letterkundig proza heet vandaag
gezwollenheid, de nauwgezetheid van zyn mo
ralistisch verantwoordeiykheldsgevoel wordt
opgevat als het kleinzielige paasen en meten
van een buiten spoor geraakten kruldenlers-
geest. Wanneer hy zich verteedert, kan men
«ich moeiiyk losmaken van de gedachte, dat hy
een advocaat was, die de gevoelens van zyn
gehoor stelselmatig bespeelde. Wanneer hy de
afschuwelykheid der zonde schetst, e^fcert men
zich aan de gedetailleerde 'breedvoerigheid van
1 betoog. Hy biyft, by al zyn scherpte en zyn
’èënr'"ftVth van het ancien régime, een
heilige uit den pruikentyd, weliswaar dapper
en geleerd, maar toch behept met den geest
en den styl zyner eeuw. Hy vertegenwoordigt
ook in I godsdienstige een tydperk van verval.
Streed hy tegen de oorzaken van dit verval, hy
bleef niet vry van de gevolgen. De heiligen uit
andere perioden van de Kerkgeschiedenis stra
len ons helderder toe. Alphonsus met de neer
geslagen oogen, de gekruiste armen, het gebo
gen hooge voorhoofd, bevredigt zelfs den aan-
dachtigen blik niet. Wat er aan stormen en tor-
kienten in zyn ziel bedaarde, werd aangeraakt
door al de kwalen van zyn eeuw; het rationalis
me, het rigorisme, het naturalisme, het senti
mentalisme, het doodse he formalisme
Dit is ook eën beeld van Suit Alphonsus en
*ie het leven van den heilige beschrijft, ra'
met al deze trekken rekening moeten houden,
al weet hy, «dat zy werden aangebracht door
•anbegrip en onvoldoende kennis. Hy zal onder
de aschkleur van het historisch portret den
«ngedoofden gloed eener mystieke bezieling
moeten toonen. Hy zal den verklaarder van
Bint Paulus’ hymne op de liefde moeten laten
•preken in de taal, die onze tyd verstaat. Hy
ml den innigen samenhang moeten blootleg
gen van de zoo verschelden en schynbaar te.
géhstrydige vermogens, die de structuur zyner
Pérsoonlykheid bepaalden. Hy zal de theorieën
’an den geleerde, de daden van den kerkvorst,
de reglementen en statuten van den congre-
gatie-stlchter met elkaar in overeenstemming
moeten brengen door te wyzen op een sterk
beginsel dat het leidmotief van Sint Alphonsus'
1» geweest. Grootsch is die opdracht ge-
Man aan bloedvergiftiging
overleden
Uitgevers van 700 edities bijeen
Het luchtverkeer biedt aan leder land de mo
ge lykheld tot vergrootlng van zyn rijk. Hiervoor
is nog ruimte in overvloed, want slechts 15 pet.
van het aardoppervlak is bekend gebied. Langs
luchtfotografischen weg kunnen nieuwe gebie
den. grondsoorten en zelfs schatten onder den
grond worden onderkend, zooals byv. olierijk
dommen. Heeft men iets gevonden, dat voor de
exploitatie van belang is, dan behoeft men
slechts een vliegveld te bouwen en men springt
over 1000 kilometer moerassen heen.
Nederland trachte door zyn luchtverkeer een
plaats vooraan op de wereldmarkt te verkrijgen
en te behouden. Luchtverkeer verrijkt hét leven
en slechts wanneer we over een sterile lucht
vloot beschikken, zulen we den wereïd-concur-
rentiestrijd met succes kunnen voeren. Hier
komt het niet op woorden, doch op daden aan,
die we niet tegen elkander, maar in samenwer
king met alle belanghebbenden dienen te ver
richten.
Nadat mr. van Balen den dank der aanwezi
gen jegens den heer Plesman had vertolkt, werd
met een gemeenschappelyk ooenmaal de samen
komst beëindigd.
De Nationale R.K. Commissie voor Jeugd-
werkloozenzorg schrijft het volgende:
Katholieken van Nederland, mobiliseert met
uw steun onze jonge krachten. Geeft aan onze
werklooze jeugd de middelen, die haar geeste
lijk en lichamelijk sterk zullen maken voor.de
verovering van haar toekomst.
Onze jeugdkampen gaven aan tienduizenden
jongens en meisjes wederom een levens-ideaal.
vormden hen als katholiek, als mensch en als
arbeider en wezen hun den weg naar het be-
drijfs. en beroepsleven.
Het voortbestaan, de uitbreiding en de bloei
van dat kampwerk zal afhangen van het ant
woord, dat Gy zult geven op het dringend be
roep, dat onze commissie op. u zal doen op
Zondag 11 Juni.
„Draagt elkanders lasten en zóó ziAt gy de
wet van Christus vervullen" (Gal. 63.)
Wilt Zaterdagavond uw radiotoestel omstreeks
half tien afstemmen qp Hilversum den K RO
golflengte 4.15.5 of 1875 m. r
Minister Romme, Mgr. K. Frencken, oud-
Mlnister Verschuur en de heer A. C. de Bruyn
hebben u iets te zeggen, dt uwe belangstelling
ten volle verdient.
We herinneren er even aan, dat in het uitge
breide comité van aanbeveling voor deze col
lecte o.a hebben zitting genomen prof. mr. C.
Romme. minister van Sociale Zaken en het ge-
heele Nederlandsche episcopaat.
Ernatige beswaren uit de
Eerete Kamer
