Kladno krijgt
van
een
Chamberlain: Twee richtlijnen
beheerschen mijn politiek
I
F
b
I
I
I
Bevolking
etmaal respijt
alles
voor
van ons
Het nieuws van heden
aan
Het bezoek
Washington
„Onze veiligheid hangt
zelf af
DE TOEGESTOKEN HAND
AAN BERLIJN
TOT HEDENA VOND
ACHT UUR
ONZE STAATSSCHULD
DE BAROMETER
2
Restaurant „DEN HOUT”
ZATERDAG 1O JUNI 1939
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
van
van een
onzer
4'
Reeks van nieuwe
incidenten
is
Italië
in 1938 met f 71.7
S
3
Naast het wegnemen van de mogelijke oorzaken
oorlog, de opbouw
nationale defensie
Z. H. de Paus ontvangt
Duitschen gezant
Tatarescoe vraagt zijn
ontslag
De leden van het parlement
werden aan het Britsche
koningspaar voorgesteld
„De kleinere landen moeten de
pogingen der oorlogsdryvera
neutraliaeeren”
Als ambassadeur van Roemenië
te Parijs
In 1938 met j 71.7 millioen
verminderd
SULTAN VAN MAROKKO
NAAR FRANKRIJK
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
MARLENE DIETRICH THANS
AMERIKAANSCHE
RAPPORT DER TWEEDE KAMER
COMMISSIE OVER HET BELEID VAN
MINISTER GOSELING INZAKE OSS
VERSCHENEN.
Het W eerHiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiuiiiiuiiuiiiiiiiiiiiiin
Berging der Thetis pas
over drie weken
3elgië oefent zich in
8»
luchtbescherming
De atraten van de stad worden
overstroomd door Duitsche
aoldaten
Gafencoe naar Ankara
Prettige Va cautie
HOTEL FRANSSEN
Lebensraum’
slechts een mythe
BtzaHeakaztsckmg 11
-
^wxwwwviii nu
■■Hl
s
Gafencoe over de politiek
van Roemenië
en de rede van Halifax
A,
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Administratie verstrekt
is
De
VEVRW ACHTING
I
VOOR HET GEHEELE LAND:
O O
BRUSSEL, 10 Juni Belga) Vrijdagavond
CA
&-
9
Stand op Zaterdag 9 uur v.m.: 7833
Vorige stand: 7<M
Roemenië heeft deze vraagstukken bestudeerd
in een geest van Europeesche solidariteit. Wat
de ruimte betreft, die zich tusschen zijn gren
zen ultstrekk is het goed dat men wete, dat deze
licht tot half bewolkt, droog weer, in den
middag iets warmer dan gisteren, meest
zwakke, veranderiyke wind.
bo-
be-
I
I
BOEKAREST, 9 Juni. In de Roemeen,
ache Kamer heeft de minister van Batten-
landsche Zaken, Gafencoe, de buitenland-
sehe politiek van Roemenië uiteengezet. Hij
wees erop, dat Roemenië met alle landen
wil samenwerken.
Niettegenstaande het strenge toezicht der
Duitsche autoriteiten en de zware straf
fen, waarmede „onrustzaaiers" bedreigd wor
den. hebben zich tal van nieuwe anti-
Duitsche incidenten voorgedaan.
Blijkens het thans verschenen Algemeen
Overzicht bedroeg het totaal der Neder-
landsche Staatsschuld op 31 December 1938
f 3 986.629.805 tegen f 4 058 335.974 in 1937 en
f 1.154.266 959 in 1913.
De maatregelen, welke te Kladno getroffen
zjjn, zijn thans nog in zooverre verscherpt, dat
van 8 uur des avonds tot vijf uur des morgens
slechts diegenen zich op straat mogen bevin
den, die kunnen aantoonen, dat zij op weg naar
hun werk zijn en van hun werk komen.
Een speciale correspondent van Havas te
Kladno meldt, dat de Duitsche autoriteiten
een aanvulling hebben gepubliceerd op het
decreet van Von Neurath na den moord op
een Duitsch politieman
i
Radio-foto van de aankomst van het Britsche Koningspaar in Washington,
stoet op weg naar het Witte Huis. In den eersten auto bevonden zich Koning
George en president Roosevelt; in den tweeden Koningin Elizabeth en mevr. Roose
velt. Op den achtergrond het Capitool
in de Roemeensche Kamer gaf Gafencoe
een uiteenzetting over de buitenlandache
politiek van Roemenië.
Onze Staatsschuld i^
millioen verminderd.
In tegenwoordigheid van Koning Leopold is dezer dagen te Brussel het
Jules Bordet-instituut geopend, dat het centrum zal worden van de
kankerbestrijding in België. De Koning toont bij den rondgang door 't
gebouw zVn groote belangstelling voor de nieuwe intirumenten
Westwoud gearresteerd
van fraude met steun-
WASHINGTON, 10 Juni (Reuter) Koning
George en Koningin Elisabeth zijn Vrijdag
naar het Kapltool gereden om daar de leden
der wetgevende vergadering te ontmoeten.
Hun werden in de centrale hall de sena
toren en de leden van het Huis van Afge
vaardigden voorgesteld.
LONDEN. 9 Juni (Havas). Na afloop der
conferentie te Birkenhead heeft admiraal Fra
ser tegenover de pers verklaard, dat het weinig
waarschijnlijk was, dat een nieuwe poging om
de „Thetis" weer vlot te brengen eerder
dan over drie weken zou kunnen worden on
dernomen. De aanzienlijke moeilijkheden, die
ondervonden worden, daar het wrak zich op
zoo groote diepte bevindt, maken een eerder
lichten van de duikboot onmogelyk.
Te Ccske Budejovice zou een Duitsche gen
darme tijdens een relletje door messteken ge
wond zjjn. Te Nachod zou een Duitsche officier
in de lucht hebben moeten schieten om na een
soortgelijk Incident de vlucht te kunnen nemen.
Te Zilina In Slowakije is een Duitsche gendarme
bjj eerc vechtpartij in een cabaret ernstig ge
wond.
Er is echter één ding en dat is, dat wy weer
stand moeten bieden tegen iedere poging om
een overheersching van de wereld tot stand
te brengen door geweld, omdat er in geval van
een dergeljjke poging geen geregelde vrede in
Europa kan bestaan.
Zooals Halifax gisteren in het Hoogerhuls
verklaard heeft, zijn wij bereid aan de ronde
tafel de elschen van Dultschland of van ieder
ander land te bespreken, mits er een redelijk
vooruitzicht bestaat op den werkelijke regeling.
Wjj moeten steeds kunnenavertrouwen, dat een
dergelijk vooruitzicht bestaat en dat een
dergeljjke regeling verkregen wordt door onder-
handelingen en niet door geweld.”
„De Roemeensche regeering, aldus Gafencoe,
is met Koning Leopold van België van mee-
ning, dat de kleine en middelgroote landen de
pogingen der oorlogsdrijvers moeten neutrali-
seeren.” Het begrip levensruimte is slechts een
mythe. Ieder land maakt noodzakelijkerwijze
deel uit van de levensruimte zijner buren, want
om te leven hebben alle staten elkaar noodlg
Daarom moeten de economische banden ver.
menigvuldigd en de aan den handel’ verleende
faciliteiten vermeerderd worden
„Het in Dultschland heerschende gebrek
aan vertrouwen in de oprechtheid der Brit
sche politiek komt duidelijk tot uiting in de
perscommentaren op de jongste redevoerin
gen van Chamberlain en Halifax.”
LONDEN, 9 Juni (Reuter). „Ik heb nog
geen besluit genomen,” aldus Chamberlain
in verband met een toespeling op de moge
lijkheid van algemeene verkiezingen binnen
anderhalf jaar, welke toespeling gemaakt
werd door den voorzitter van een vergade
ring in den kieskring van den premier te
Birmingham.
wjjzigen in haar koers, een nieuwe tactiek aan
nemen en een eenvoudige avance maken jegens
de landen van de spil.
De Corrlere della Sera vraagt: „Gaat het om
een oprecht berouw, of om een tactische ma
noeuvre. die ten doel heeft indruk te maken op
ae regeering te Moskou?”
De Lavoro Fascists, die zich evenmin wil
overgeven aan een ..glimlachend optimisme”
schrijft: De rede van Halifax is een terugkeer
tot het gezonde verstand en üjt redelijke voor
stellen. Maar wjj verwachten, dat de goede
voorstellen veranderd worden In gunstige bereid
heden en den vorm aannemen van concessies
aan de volkeren, die hun rechtvaardig probleem
en hun geheiligde elschen gesteld hebben voor
het geweten van de wereld.
Wat de reactie van Dultschland betreft kan
worden volstaan met da samenvatting, die het
Duitsche Nieuwsbureau geeft van de verschil
lende perscommentaren en waarin het zegt:
VATICAANSTAD. 10 Juni Naar de Daily
Telegraph bericht, heeft Z. H. Paus Pius XII
Vrijdag den Duitschen ambassadeur bij den H.
Stoel en diens echtgenoote Frau von Bergen in
audiëntie ontvangen. Het onderhoud duurde een
uur en naar verklaard wordt, was het van har-
telyken aard. Dit contact gaf den H Vader ge
legenheid om opnieuw den nadruk te leggen op
de noodzakelijkheid oplossingen door middel van
geweld voor de problemen, waarvoor Europa zich
thans geplaatst ziet, te vermijden Daar echter
Frau von Bergen tegenwoordig was gelooft men
niet, dat een werkelijk diplomatiek gesprek heeft
plaats gevenden.
Na hun vertrek van het Kapltool gingen de
Koning en de Koningin naar de marinewerf,
waar admiraal Leahy hen opwachtte. Het ge
zelschap begaf zich aan boord van het presiden-
tieele jacht Potomac, dat naar Mount Vernon
uitvoer, waar de Koning hulde bewees aan het
grafteeken van George Washington» Terwijl de
Koningin en Roosevelt toezagen, logde de Ko
ning een krans van witte lelies, irissen en anje
lieren op den marmeren sarcophaag van den eer
sten president der Vereenigde Stoten. Het gezel-,
schap keerde met de Potomac terug naar Was
hington.
Vrijdag hebben de Koning en de Koningin een
diner aangeboden aan Roosevelt in de Britsche
ambassade.
Overal, waar de Britsche vorsten verschenen,
werden zjj toegejuicht door even geestdriftige
menigten, als die hen gisteren bij het Kapltool
verwelkomden.
BOEKAREST. 9 Juni (DNB) De Roemeen
sche ambassadeur te Parjjs, Tatarescoe, heelt
zijn ontslag aangevraagd. Ofschoon een offl-
cieele mededeeling nog niet verstrekt is. heeft
de Koning. naar vernomen wordt, aan dit ver-,
zoek om ontslag gevolg gegeven.
De motieven vort het plotselinge
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 213
DE PRIJS DER ADVERTENTIES bedraagt 20 cl. p
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 cl. p
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIf
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abor
nament wordt op aanvrage gaarne door onr
Bovendien heeft zich vannacht in een restau
rant te Praag een incident voorgedaan tusschen
Tsjechen en Dultschers. De bezoekers van het
restaurant bespraken den voetbalwedstrijd tus
schen Praag en Berljjn, welke, door Praag was
gewonnen en de Tsjechen gaven levendig uiting
aan hun voldoening. Plotseling trok een
Duitsch soldaat in burgerkleeding zijn revol
ver. De Tsjechen ontwapenden den man, doch
verwondden hem hierbij aan het gelaat. Een
kameraad van den soldaat trok eveneens zijn
revolver, maar ook hy werd ontwapend.
De Duitsche politie, welke door Duitsche be
zoekers was gewaarschuwd, nam eenige perso
nen in arrest en sloot het restaurant. Belde
incidenten hebben opwinding onder de bevol
king veroorzaakt, en de Duitsche autoriteiten
hebben een reeks maatregelen genomen.
VALKENBURG L. Tel. 38. Lift, alle corn!,. K. er.
w. str. water alle 80 kam. Garage vrtf. Vr, prosp.
üit Rome meldt Havas: Op den eersten, be-4
trekkelyk gunstigen Indruk, dien de rede van
Halifax in Italië had gewekt en waarvan vele
dagbladen melding hebben gemaakt, volgt een
meer gereserveerde en soms zelfs wantrouwige
houding.
Volgens de Tribuna zou de Britsche regeering
beginnen de gevaren van haar omsingelings-
politiek in te zien en zou zij, zonder iets te
LOS ANGELES. 10 Juni (Reuter). Mariene
L iet rich is gisteren Amerikaansch burgeres ge
worden.
RABAT, 9 Juni. (Havas) De sultan van Ma
rokko zal zich morgen te Casablanca inschepén
voor Marseille.
Ten aanzien van de door Engeland en Frank
rijk gegeven garanties zeide de minister:
„Wij hebben deze' dubbele verklaring in
groote dankbaarheid ontvangen." Wy beschou
wen dit als een vriendschapsdaad van de mo
gendheden. waarmede wy door onze oprechts
gevoelens en door roemvolle herinneringen ver
bonden zyn.”
Tenslotte besprak de minister de economische
accoorden, welke met Dultschland, Frankrijk
en Engeland gesloten zyn In het accoord met
Dultschland zag hy een garantie voor de vreed
zame bedoelingen der belde landen. De actoor
den met Frankrijk en Engeland zullen metter
tijd nog aan beteekenls kunnen winnen.
Het politiedistrict Kladno is een geldboete ten
bedrage van 50.000 R.M. opgelegd. De Oberland-
rat van Klaono heeft instructie gekregen bij het
innen van deze boete de Tsjechische arbeiders
zoo mln mogelyk te belasten.
Voor de opsporing van den dader heeft
vendlen ook de Tsjechische regeering een
looning van 50.000 kronen uitgeschreven.
De sectie op het Hjk van het slachtoffer heeft
uitgewezen, dat Kniest door minstens twee da
ders is vermoord.
Voorts meldt Havas, dat de leden van het
gemeentebestuur geïnterneerd zyn. Alle leden
der politie van Kladno zyn In arrest gesteld,
nadat zy Donderdag ontwapend waren. De
Duitsche poiitie is overgegaan tot huiszoekingen
in de woningen van de bewoners van het cen-
Sprekendc over de buitenlandsche politiek
verklaarde Chamberlain om.: „Teneinde te
trachten de veiligheid der naties te verzekeren
heb ik ’twee verschillende richtlynen gevolgd,
welke echter niet in het minst onvereenigbaar
met elkander zyn. De eerste was te trachten
uit te vinden wat de mogeiyke oorzaken van
oorlog waren en of ik die uit den weg kon
krijgen. De tweede was de kracht van dit land
op te bouwen, zoodat, wanrteer het ooit zou
komen tot een bespreking van de voorwaarden
eener regeling, geen land in staat zou zyn ons
te dwingen, om tengevolge van onze zwakheid
voorwaarden te aanvaarden, die onteerend zou
den zyn of rampspoedig voor onze vitale be
langen
Wat het eerste deel van die tweevoudige po
litiek betreft moet ik toegeven, dat ik wel vele
teleurstellingen, maar zeer weinig steun onder
vonden heb van de landen, met welke ik hoopte
tot overeenstemming te komen.
Aan den anderen kant is de opbouw van on
ze nationale defensie zoo uitgebreid en zoo snel
geweest, dat ik thans met vertrouwen kan zeg
gen, dat geen land, hoe sterk het ook zy, ver-
moedeiyk een conflict met dit land zou willen
ondernemen.
De geheele wereld weet, dat wy nooit van
deze machtige strydkrachten gebruik zouden
maken om een nlet-ultgelokten oorlog te begin
nen togen iemand anders. En ofschoon ik van
tijd tot tyd het tegendeel hoor beweren, een
bewering, die geuit wordt tot propagandadoel
einden. hoop ik toch, dat geen volk door een
dergelyke verdraaiing van de waarheid zal
worden misleid.
WBt ge U «elf in Den Haag tracteeren
GA dan in „DEN HOUT* dineeren.
APARTE ZALEN VOOR DINERS
n.b. Staatsspoor Den Haag
Zon op 4.39 - onder 21.19 - Licht op 21.49
Maan op 1.03 ond«r 13.15
L.K. 5.27
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirH
lo. de termyn aan de bevolking gesteld
voor uitlevering van de moordenaars
met 24 uur verlengd d.w.z. tot Zaterdag
avond acht uur.
2o. De premie van oorspronkelyk 30.000
Kr. is verhoogd tot 100.000 Kr.
3o. Ieder die de moordenaars kent en ze
niet wil uitleveren stelt zich aan de dood
straf bloot
Voorloopig verslag der Eerste Kamer
over het voorgestelde verbod van den
aanvoer van ptif.
Burgemeester van
op vermoeden
gelden.
De Duitsche autoriteiten hebben de stad
Kladno in Tsjechië een respijt van 24
uur gegeven. t
voorbehouden blijft aan de taak, die het Roe-
meensehe volk geroepen is om te vervullen.
Gafencoe besprak vervolgens het vraagstuk
der minderheden en in het byzonder dat der
Hongaarsche minderheid. Dit vraagstuk, zeide
hy. kan door geen enkele belangryke mogend
heid en door geen enkele verantwoordelijke
regeering beschouwd worden als een territoriaal
vraagstuk. Geen buitenlandache inmenging en
alles zal goed gaan, zoo meende Gafencoe. Het
minderhedenvraagstuk zal dés te gemakkelyker
kunnen worden opge’.ost, naarmate het een
zuiver binnenlandsche kwestie biyft. De regee
ring te Boekarest heeft blijk gegeven van haar
verlangen, zich met Hongarije te verstaan. Het
is in deze aangelegenheid solidair met Joego
slavië.
Gafencoe verklaarde vervolgens plechtig:
„Onze veiligheid hangt voor alles van ons
zelf af. Wjj willen niets, dat niet van ons
is. doch wy zullen dat wat ons toebehoort
met al onze krachten verdedigen. Wy zyn
vastbesloten, de grenzen en de onafhanke-
lUHieid van ons land zelfs met de wapens
te verdedigen. Zoodra de eerste aanslag op
onze goederen wordt gepleegd, zullen wU
toeslaan
DIENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroepe
rubriek 10 ct- per regeL
aftreden
van Tatarescoe zouden hierin gelegen zyn, dat
deze zyn rapporten met passeeren van de be
voegde regeeringsinstanties, rechtstreeks aan
den Koning heeft gezonden, waardoor het tot
een conflict met den premier is gekomen.
UKUbbEL, io juni Belga) Vrijdagavond is
1 luchtbeschermingsoefening gehouden in de
ivlncies Brabant, 'Antwerpen. Henegouwen,
est- en Oost-Vlaanderen. De oefening had in
hoofdzaak ten doel de functionneerlng te beproe-
«n van de alarmeering der bevolking, evenals ’n
crdulsterlngsproef. Zy schynt zeer bevredigen
de resultaten te hebben gehad.
trum der stad en by voormalige communisten
In de buitenwijken. Driehonderd personen zyn
gearresteerd Onder de gearresteerden bevinden
zich de personen, die zich in den nacht, waarin
de moord gepleegd werd, in de cafés' bevonden
in de omgeving van de plaats, waar de moord
gepleegd weid.
De bevolking van Kladno is volkomen ter
neergeslagen. De stad wordt overstroomd door
een groot aantal vrachtauto’s met Duitsche
soldaten in volledig veldtenue. Patrouilles met
de bajonet op het geweer en met mitrailleurs
staan op de hoeken van vrywel alle straten De
café’s, restaurants en bioscopen zyn door
Duitsche soldaten bezet.
De bevolking heeft alleen toestemming zich
In de hoofdstraten op te houden, doch ook hier
staan overal soldaten. De gebouwen, waar de
Duitsche administratie- en andere diensten zün
gevestigd, worden zeer streng bewaakt. Nie
mand mag daar passeeren, zoodat voorbygan-
gers in sommige gevallen een zrooten omweg
moeten maken.
Duitsche soldaten jagen voortdurend samen
scholingen uiteen, die zich vormen. Te elf uur
Vrijdagmorgen ging d^ Duitsche politie over
tot een dry fjacht in de stad. De wegen werden
versperd; niemand kon Kladno binnenkomen
of het verlaten.
BOEKAREST. 10 Juni (Havas). Galen6oe is
naar Ankara vertrokken. Zondag zal hy in de
Turksche Tioofdstad aankomen, vanwaar hy 14
Juni zal vertrekken naar Athene Op 19 of 20
Juni zal hy weer te Boekarest zyn.
8
I
t’
Gafencoe