D
I
Kinderbijslag op het loon
SLACHTOFFER VAN
Het drama te
Koedijk
een „IDEE FIXE”
Cnieland.
VEEL INSTEMMING
I
u
I
VRIJDAG 16 JUNI 1939
i
KANT EN KLAAR TOER
SPITS
PRIJS
Rijbewijs teruggegeven
Naar sane
OVERZICHT TWEEDE KAMER
Het
Clearingkoerten
mg van
touringcar-bedrijf
De ernstige aanrijding
te Lonneker
Steun aan de groote
gezinnen
Herdenking van majoor
Thomson
Auto op Sloterweg
tegen boom gebotst
Gering percentage in strijd met
crisisinvoerwet
Concurrentie der opgeheven
wilde-buadienaten
In een uitvoerig pleidooi heeft de
verdediger vryapraak zonder
bezwarende clausule
gepleit
b
b
G
'i
I
1
EENS PIONIERS
EN NOG STEEDS
AAN DE
Poppenhuis’
geveild
Ordening in gtucadoortbedrijf
Verdachte, die vier menachen
doodreed, 4 Juli voor
de rechtbank
naar Zonden
CONTINGENTEERING VAN
JUTEPRODUCTEN
Aangekocht door den Amater-
damachen kunathandelaar
Goudatikker
EEN ZEEREISJE NAAR
de
ern-
1
bet
Het meisje D. heeft zich nooit met kracht
Het eenige, aldus spr.,-wat het Hof in de?e
(Van onzen parlementairen redacteur)
DEN HAAG, 15 Juni 1939
UI
9
>n*
ia
echter de bezwarende clausule over het be
staan van het plan.
ter te r
In deze
Ib
is
i#
Koersen voor stortingen op 1# Juni tegen ver
plichtingen, luidende in: Reichsmarken /75 3S,
lires ƒ9.90.
Op 4 Juli zal voor de Rechtbank in Almeloo
behandeld worden de zaak tegen C. 8.. aie pp
Hamelvaartsdag de aanrijding in Lonneker ver-
oorzaakte, waarbij vier menschen het leven lie
ten.
„Ik ben mij," zegt de procureur-generaal, on
der den invloed van zijn zwaren eisch, „vol
komen van mjjn verantwoordelijkheid bewust,
maar ik meen, dat voor dit vreeseljjk misdrijf
slechts levenslang kan worden gevorderd."
Onder doodsche stilte in de zaal
requireert spreker vernietiging van het
vrijsprekend vonnis en verdachte’s ver-
oordeeling wegens poging tot moord èn
moord tot levenslange gevangenisstraf.
zaak kan doen, is het bevestigen van het vrij
sprekende vonnis, zonder de clausule over
het voornemen van verdachte om zijn vrouw te
dooden.
Het eenige bezwaar dat in breeden kring naar
voren werd gebracht luidde: het ontwerp gaat
niet ver genoeg. Men betreurt het zoowel rechtsch
als linksch, dat de voorgestelde regeling alleen
degenen omvat die in loondienst werken, niet
óók de zelfstandigen, niet allen die sociaal be
hoefte hebben aan een regeling als deze.
De nationaal-soclalist Woudenberg, de katho
liek Kuiper, de sociaal-democraat Drees en zelfs
de liberaal Dr. Vos bien étonné de se trouver
énsemble! vóelden dit als een lacune, die zoo
spoedig mogelijk dient te worden aangevuld.
Geen van hen echter, ook niet de heer Drees,
voelde er behoefte aan door middel van amen
dementen, die wel zéér diep in de materie zou
den snijden of door middel van een motie, een
uitspraak van de Kamer over een uitbreiding
der verplichte kindertoeslagverzekering tot de
zelfstandigen te vragen. Zij vertrouwen en wij
vertrouwen gaarne met hen dat de Regeering
in hun uitlatingen voldoende aanleiding zal vin
den om een aanvulling van het thans behan
delde ontwerp in deze richting, spoedig op sta
pel te zetten.
Uitgaande van de gedachte, dat het loon den
arbeider in staat behoort te stellen het onder
houd voor zich en de zijnen te verdienen, van
de gedachte dat de organisatie der loonvorming
hem in het algemeen niet mag belemmeren te
voldoen aan zijn recht tot vorming van een ge
zin naar de wetten der natuur en aan zjjn
plicht een aldus gevormd gezin te onderhouden,
heeft mr. Romme, kort na zijn optreden als mi
nister van Sociale Zaken, een vóórontwerp kin-
dètbjjslagverzekering bij den Hoogen Raad van
Arbeid aanhangig gemaakt.
Daarmee werd de kwestie van de kinderbijsla
gen voor de derde maal van Regeeringszijde aan
gesneden. Het eerste ontwerp voor een regeling
van zulke bijslagen werd In 1922 ten departe-
mente uitgewerkt; verder kwam het niet. In
34 werd een bescheiden voorontwerp, dat het
mogelijk wilde maken in bedrijven, die reeds
vrijwillig tot kindertoeslagen waren overgegaan,
deze toeslagen voor alle werkgevers in zulk een
bedrijf verplichtend te stellen, bij den Hoogen
Raad van Arbeid ingediend. Dit tweede ontwerp
bleef in dit stadium steken. De Hooge Raad
sprak zich met de kleinst mogelijke meerderheid
tegen het toepassen van het beginsel der ver-
De eenigen, die zich tot dusverre ronduit
er tegen verklaarden, waren de liberaal Dr. Vos
en de heer Weltkamp (C.H.). Dr. Vos hield een
héél uitvoerig betoog tegen hen, die de verant
woordelijkheid van den arbeider voor zijn eigen
daden willen ondermijnen. In Engeland heeft
men den kinderbijslag gedurende de vorige eeuw
als een soort armenzorg beschouwd. DAArom
mag hier óók geen kinderbijslag komen! De on
dernemers kunnen den extra last van deze nieu
we verzekering een last van 18 A 25 millioen
Ik ben er dan ook van overtuigd, zegt
mr. De Groot geroerd, dat deze^nan abso
luut onschuldig is. Verdachte heeft thans
met zijn vrouw een gelukkig leven en ook
zij is er van overtuigd, dat haar man on
schuldig is.
Met klem dringt pleiter aan op vrij
spraak; bevestiging van het vonnis zonder
Nogmaals: het ziet er zéér rooskleurig uit voor
minister Romine's ontwerp.
Gisternacht om ongeveer 4 uur is een perso
nenauto. bestuurd door een bewoner van de
Prinsengracht te Amsterdam, op den Sloter
weg. nabij het dorp, tegen een boom gebotst.
Zoowel de bestuurder als twee Inzittende mi
litairen. die momenteel te Sloten dianst doen,
werden gewond. Deze laatsten zijn naar hun
post overgebracht en aldaar verbonden. De be
stuurder. die er het minst erg aan toe was, kon
naar zijp woning worden vervoerd. De auto
werd ernstig gehavend en moest worden weg
gesleept.
Stuk voor stuk behandelde de verdediger dan
de bewijsmiddelen, door den procureur-gene
raal naar voren gebracht.
Ik zie in deze getuige Maria D. een vrouw,
roept pleiter uit. die getracht heeft ongeluk te
brengen over verdachte. Zjj heeft samengespan
nen met den journalist K., met wien zjj steeds
overleg heeft gepleegd en zij kende het rap
port. dat K. heeft gestuurd naar den officier.
Op geraffineerde wijze heeft het meisje
Maria D. den verdachte, een eenvoudlgen, ge
trouwden man, verleid. Wanneer men de mid
delen kent, die zjj gebruikte, rijzen ons de haren
te berge/ Duidelijk is het. dat Maria onwaar
heid heeft gesproken. Het.is een onmogelijk
heid om aan te nemen, dat Maria niets gedaan
zou hebben om de kinderen althans te redden,
dat zij kalm een moordpartij op groote schaal
door zou laten gaan, temeer daar het kinderen
betreft, waarvan zij veel hield
Dan bespreekt pleiter de gebeurtenissen in
het ziekenhuis, waar het meisje D. verdachte
zoogenaamd een stuk zou hebben laten teeke-
nen. Ook dat is gehoord de verklaringen van
de pleegzuster volkomen gefantaseerd. Mag
men dan aan deze getuige zooveel waarde hech
ten als de procureur-geneeraal heeft gedaan?
Mag men daarop een veroordeeling vestigen?
..Neen en nogmaals neen” roept pleiter met
klem uit.
n naam Van het belang van onze volks
gemeenschap vraag ik U voort te
gaan met in uw kringen gelegenheid
te bieden tof beginselvaste, godvreeaende
scholing en vorming.
Jhr. Ruys de Beerenbrouck by het
gouden feest der Vrije Unlversitelt 1930.
„Hoe reed verdachte?” vraagt pleiter zich
af. Hoogst voorzichtig en met een zeer kalm
gangetje. Waarom huurde hij een auto? Om
dat dat voor hem met zijn gepote gezin, het
goedkoopste was. daar hü per KM. slechts een
gering bedrag betaalde.
onmogelijk dragen. Als men het geld tóch wil.
uitgeven, laat men het dan den ouden van dagen
ten goede laten komen; dat is een ethisch be
lang van allereerste orde! Als men den werk
gevers dan tóch lasten wil opleggen, dan liever
de lasten van een werkloosheidsverzekering,
enzoovoort enzoovoort. De gewone liberale stok
paardjes. De heer Weltkamp had ook bezwaar
tegen het zwaarder belasten van den werkgever,
de natuur de vrije hand moet laten, wij "Wel te verstaan: dat Philips zwaarder wordt
belast kan hem geen zier schelen, maar daar
zijn ook kleine boeren die landarbeiders in dienst
hebben en die hebben het allerminst breed. Die
kunnen geen één pet. missen. Dan zouden zij
het slechter krijgen dan hun eigen ^personeel.
Tegen dus.
Zooals reeds gezegd: alles wijst erop, dat dit
voorstel de Tweede Kamer met vlag en wimpel
dóórstevent. Katholieken en sociaal-democraten
hebben een allervriendelijkste schermutseling
gevoerd over de vraag wie op grond van zijn be
ginselen een kinderbijslagregeling het meest
moest toejuichen. WIJ, zei de heer Kuiper (R.K.),
wij hebben altijd den steun aan de groote ge
vers"
Blijkens het verslag aangaande de contlngen-
tcerlng van juteproducten merkten eenige
Tweede Kamerleden op. dat het autonome con
tingent voor juteproducten is vastgesteld op
slechts 10 pct. van den invoer in de basisjaren
193C en 1937. Naar hun oordeel strijdt de vast
stelling van een zoo geringe percentage met den
geest van de Crisisinvoerwet 1937. aangezien 1
niet in de bedoeling van den wetgever heeft
gelegen, dat contingenten dusdanig beperkt wor
den. dat •aij feiteiijk niet kunnen worden ge
bruikt.
De hier aan het woord zijnde leden drongen
aan op een aanzienlijke verruiming van het au
tonome contingent.
Al degenen, die in loondienst staan van een
onderneming of van een publiekrechtelijk
lichaam, krijgen, onverschillig de hoogte van
hun inkomen, voor ieder kind, te rekenen vanaf
het derde, dat den leeftijd van 15 jaar nog niet
heeft bereikt, een bijslag op het loon, die varieert
van 10 tot 25 cent per arbeidsdag, al naar ge
lang de hoogte van hun inkomen, doch zóó, dat
deze bijslag op gemiddeld 3 pct. van het ver
diende loon neerkomt. De gelden, noodig voor het
uitkepen van deze toeslagen, worden geheel op
gebracht door de werkgevers, die over het totale
loonbedrag, dat zij aan al hun arbeiders ultkee-
ren, een bepaalde premie, die ongeveer 1 pet.
van dit loonbedrag zal beloopen, storten. Bjj de
uitvoering van deze verzekering valt, meer dan
bij die van andere sociale verzekeringen, de
nadruk op de organen van het bedrijfsleven zelf.
Verdachte heeft het geheele requisitoir staan
de aangehoord. Ook bjj het uitspreken van den
eisch bewaart hjj volkomen zijn kalmte.
Het Hof gaat, alvorens den verdediger
woord te geven, in raadkamer. De verdachte
spreekt een oogenblik met zijn verdediger en
gaat dan rustig zitten. Het O. M. heeft niet de
onmlddellijke gevangenneming gevorderd.
Nadat (jet Amsterdamsche Hof Donderdag
in raadkamer geweest was betreffende den
zwaren eisch tot levenslange gevangenis
straf tegen den verdachte in het drama te
Koedijk was het wóórd aan den verdediger,
mr. C. H. de Groot uit Alkmaar, die onder
doodsche stilte en onder groote spanning
zjjn pleidooi begon.
zinnen verdedigd; het groote gezin is een stuk
christelijke cultuur, dat wjj hoogelijk waardee-
ren. Neen, wjj, zei de heer Drees (S.D.A.P.), wij
hebben immers steeds in onze beschouwingen
over een rechtvaardig loon het behoefte-element
voorop geplaatst, een element, dat in dit wets
ontwerp zoo ruimschoots erkenning vindt. Al
hebben wjj dan onze eigen opvattingen over de
mate, waarin men in het huwelijk aan de wetten
van
hebben toch groot'respect voor menschen, die de
verantwoordelijkheid voor een groot gezin op
zich durven nemen. En wij komen dezen men
schen ook graag tegemoet.
Direct na heropening der zitting geeft
president het woord aan den procureur-gene
raal mr. dr. D. Reilingh voor het uitspreken van
zjjn requisitoir.
De heer Smeenk (A.R.) had vooral met vreug
de geconstateerd, dat reeds bijna 2500 onderne
mingen, omvattende ten naastebU 70.000 arbei
ders, in collectieve contracten kinderbijslag-
regelingen hadden verwerkt; dat bovendien de
overheid zelf, het Rijk, de meeste provincies
en enkele honderden gemeenten eveneens voor
haar personeel klflderbjjslagregelingen troffen
en dat er dus heelemaal geen nieuwlichterij,
geen revolutionair denkbeeld in het ontwerp
stak en hü er zich dus als Anti-Revolutlonnair
zonder gewetensbezwaar mee kon vereenigen.
Dan neemt pleiter de verklaringen over het
ongeluk zelf onder de loupe. Deze man was een
echte Zondagsrijder, een man zonder veel er
varing op het gebied van automobilisme, maar
iemand, die nu eenmaal in het bezit van een
rijbewijs is. „Ik geef het u te doen, roept pleiter
uit. om fleJ»-na een dergeljjk vreeselljk ongeluk
precies te herinneren wat er gebeurd Is. Deze
man hield zielsveel van zijn drie kinderen. Hij
.was een goedige en vriendelijke vader voor zijn
kinderen en het is dan ook volmaakt ónmoge
lijk, dat deze man een dergelijk vreeselljk en
geraffineerd misdrijf pleegt.”
Het garnizoen te Groningen heeft Donderdag
op plechtige wijze het feit herdacht, dat 25 jaar
geleden majoor Thomson, diein ons land het
laatste diende bjj het 12e regiment Infanterie
te Groningen en voor wien op het voorplein
van de Rabenhauptkazeme een gedenksteen is
opgericht, in Albanié sneuvelde.
Nadat de troep zich bij het gedenkteeken
had opgefcteld. sprak de garnizoenscomman
dant. luitenant-kolonel G. Stürm. een rede uit.
waarin hü majoor Thomson herdacht a’s een
groot Nederlander, een man die met onver
schrokkenheid en volharding zijn plicht vervul
de en bij de vervulling van dien plicht op zijp
post sneuvelde als een held bij de verdediging
van het terrein, waarvan de bewaking aan hem
was toevertrouwd.
Tenslotte legde overste Stürm een krans aan
den voet van het monument neer.
De verklaringen van get. K. noemde pleiter
volkomen onbetrouwbaar. Dit is ter zitting ook
wel overtuigend gebleken. Immers hjj ontkende,
dat hij, een man met elf kinderen, trouwplan
nen heeft met Marie D. en toch staat uit an
dere getuigenverklaringen vast, dat dit wel
zoo is.
Toen eenige dagen voor Pinksteren het arrest
van Hen Hoogen Raad kwam, waardoor het
rijden van vaste diensten met wilde bussen een
einde nam. zaten de wilde bus-ondernemers
plotseling met hun wagenparken, die zij niet
pioductief meer konden maken. Zij zagen uit
naar andere exploitatiemogelijkheden en wierpen
zich op het touringcarbedrjjf. dat- daardoor plot
seling zjjn capaciteit zag stijgen met circa 40
procent.
I bindendverklaring op kindertoeslagregelingen uit.
Het derde ontwerp had meer succes. Nadat het
op grond van de opmerkingen, in den Hoogen
Raad te berde gebracht, eenige wijzigingen heeft
ondergaan, belandde het verleden Jaar, twee
weken voor Kerstmis, bij de Tweede Kamer. En
alles wijst erop, dat het ook deze instantie veilig
zal passeeren.
De inhoud van het ontwerp komt in het kort
hierop neer:
De bedrijfsraad vóór het stucadoorsbedrijt
heeft een verzoek tot verbindendverklaring van
bepalingen van de collectieve arbeidsovereen
komst voor dat bedrijf ingediénd. Dit verzoek
met de daarbij behoorende stukken ligt tot èn
met 5 Juli 1939 voor belanghebbenden ter in
zage op de bureelen van de districtshoofden
der arbeidsinspectie te Amsterdam,. Haarlem.
's-Gravenhage, Rotterdam, Utrecht. Breda.
Maastricht. Deventer en Groningen, terwijl by
het departement van Sociale Zaken vóór be
langhebbenden, zoo lang de voorraad strekt, op
aanvrage afschriften van het verzoek en'van
de daarbij behoorende stukken verkrijgbaar
zijn. Bezwaren tegen inwilliging van bedoeld
verzoek kunnen vóór of op 5 Juli 1939 schrifte-
ijk by den minister van Sociale Zaken worden
ngebracht.
In verband met verd.’s werk vraagt pleiter
het Hof het rijbewijs van verdachte, dat bij
de stukken te, terug te geven.
Ten aanzien van het teruggeven van het rij
bewijs refereert de procureur-generaal zich aan
het oordeel van bet Hof.
Over het verzoek -van den verdediger zegt
de president, dat het teruggeven van het rij
bewijs eigenlijk vooruitloopen op de uitspraak is
Na raadkamer wordt het rijbewijs terugge
geven.
„Maar" zegt de president, „daar mag be
treffende de uitspraak niets uit worden afge
leid.”
..Meneer de president”, zegt verd, ,Jk wil
alleen zeggen, dat ik volkomen onschuldig ben.
Door een vreeselljk ongeluk verloor ik drie
kinderen.
Het Hof zal 29 Juni arrest wijzen.
Verd.’s houding noemt de procureur-generaal
onverschillig. Maar zegt pi. hü is immers
niet schuldig, hü kén geen berouw hebben, hü
kan er slechts spüt van hebben, ooit een ver
houding met Maria D. te hebbefl gehad.
PER MAATSCHAPPIJ „ZEELAND”
•than Donderdag In Juli en Augustus
STERK VERLAAGOA,SPOORBILJETTEN
Reiskosten Vlisslngen Londen ,v.v twee
nachten logies ih goed- hotel te Londen,
maaltijden, sightseeing. f
ALLES INBEGREPEN: J 5 XZ
ondernemers, voonamelyk uit Amsterdam
Haarlem, aanwezig waren.
De voorzitter, de heer N. Brugman, achtte het
noodzakelük. een deel van het in het bedrüf ge
ïnvesteerde kapitaal af te schrijven. Dat zou dit
jaar voor de meeste ondernemingen een ernstig
verlies tengevolge hebben, maar daardoor zou
men het volgende jaar reeds weer tot normale
bedrüfscalculaties kunnen komen.
Tevens stelde hü voor tot een plan te kotrién,
dat naar hü verzekerde, de instemming van de
verkeersinspectie had, en derhalve op steun van
cverheidswege zou kunnen rekenen. Zün voorstel
hield os. in: ten eerste alle tochten van langer
dan één dag moeten zgn. verzorgde tochten, dus
met logies en verzorging in den prys inbegrepen,
zün. Ten tweede de dagtrips naar Antwerpen,
hoewel eendaagsch, dienen eveneens verzorgd te
zün. teneinde de mogelykheid. dat hiervan een
verkapte wilde bus-dienst wordt gemaakt, tegen
te gaan. Ten derde, de pryzen die golden vóór
het arrest van den Hoogen Raad, dienen ge
handhaafd te worden. Ten vierde, in den kortst
mogelüken tüd zullen de touringcar-ondememers
de verkeersinspectie en den minister een rapport
doen toekomen, met een plan van ordening van
het bedrüf. dat in bedrüfskringen zelf is ont
staan.
Na een uitvoerige discussie bleken veertig aan
wezigen bereid hun medewerking aan de uitvoe
ring van dit plan te geven en onderteekenden
zü een verklaring in dien zin. waarby de ver
gadering het voorbehoud maakte, dat iffrn er
dan ook op rekende. dat van overheidswege
maatregelen zouden worden getroffen om dege
nen die vrijwillig aan saneering van het bedryf
wilden medewerken, te beschermen tegen unfaire
ccncurrentië, Een der aanwezigen stelde voor, in
een eventueel te ontwerpen plan ook de arbeids
voorwaarden dèi chauffeurs op te nemen.
De voorzitter deelde nog mede, dat in den
geest van wat mén hier wilde bereiken in Fries
land reeds een regeling was tot stand gekomen
met medewerking van de verkeersinspectie. Er
zal in Noordltolland voor de nadere uitwerking
een contact-commissie worden gevormd, waartoe
men dezer dagen ook in de provincie Zuidhol-
land zal overgaan.
Daarnaast werd van Christelük-Hlstorische
zyde door den heer Bakker instemming met het
ontwerp betuigd.
Zoodat er wel nauwelüks gerechtvaardigde
twyfel aan de goede kansen van het ontwerp
kan bestaan.
Spr. ontveinst zich niet, dat het Hof voor 'n
moeilüke beslissing staat in deze hoogst
stige zaak, temeer, daar de Rechtbank 'n vrü-
De rechtbank zegt in
het
e laatste jaren leefde Ds. Ling-
beek in ruste, maar zijn reputatie
als anti-papist „a tort et a tra-
volgde hem in de stilte van het
landelijke Voorthuizen, waar hij zich had
gevestigd. Als slachtoffer van zijn anti-
Roomsch „idee fixe” is hij zichzelf trouw
en gelijk gebleven en dat wijst op een
vastheid van karakter, waarvoor men
menschelijk respect kan hebben, in zoo
verre zij niet door bekrompenheid en
kleinheid van geest werd bepaald. Het
is misschien wel tragischer dan men
denkt, dat deze merkwaardig kortzich
tige politicus, die zichzelf de eenige niet
blinde ziende waande, eigenlijk door nie
mand ooit „au sérieux” is genomen, ter
wijl hij toch sprak uit een eerlijk fana
tisme, dat hjj zeer ernstig meende. Thans
Is Ds. Lingbeek heengegaan en de Room-
tchen, die hij met zooveel verspilden
Ijver in Kamer. Staten en gemeenteraad
heeft bestreden, zullen niet nalaten te
bidden, dat het Eeuwige licht hem moge
verlichten.
ooals men heeft gelezen, is dezer
y dagen op 72-jarigen leeftijd Ds.
Ld C. A. Lingbeek in zijn woning te
Voorthuizen plotseling overleden, en
farmee is ^voorgoed uit het openbare
leven een wel'niet zeer belangrijke, maar
toch uitzonderlijke en -merkwaardige
verschijning verdwenen. Hoe vaak heb
ben wij ons niet geërgerd aan, maar ook
geamuseerd met de welhaast maniakale
hardnekkigheid, waarmee Ds. C. A.
Ungbeek in Kamer, Provinciale Staten
en gemeenteraad streed tegen de hem
geen rust latende nachtmerrie van de
Xg. „verroomsching van Nederland". In
desen vruchteloozen en ietwat Don Qui-
chotterigen strijd betrok hij allen zon
der uitzondering, die niet als hij ge
kweld werden door het spookbeeld fijner
fantasie. Met dien anderen doorg$four-
neerden anti-papist Ds. Kersten ïèefde
bij op politiek-religieus gespannen voet
en de anti-revolutionnairen en de Chris-
telük-Historischen kregen met de Room-
sshen vaak een veeg mee uit de pan
van zijn alleen zuiver gewaande protes-
tantsche orthodoxie. Hij zwoer bij zijn
vereerden leermeester dr. Hoedemaker
en was de leider en voorzitter van de
niet bijster belangrijke Hervormd Gere
formeerde Staatspartij, een der kruimel-
partijtjes. die in 1937 hun afvaardiging
in ’s lands vergaderzaal verloren. Zoowel
voor het staatkundig als voor het gees
telijk leven van ons land is de figuur
van Ds. Lingbeek, hoe profetisch zijn
baard er ook uitzag* onvruchtbaar ge
bleven, omdat zij zich concentreerde op
het negatieve, op het machteloos pro
test. Altijd opnieuw reed hij zijn vaak
lachwekkende stokpaardjes in de politie
ke arena voor en verzorgde daardoor met
doodeltjken ernst menig vroolijk num
mer. De salarieering van de onderwij-
zerskloosterlingen was een zijner meest
geliefde onderwerpen, waarover hij niet
kwam uitgepraat en dat hij bijna nooit
verzuimde in zijn redevoeringen te pas
en te onpas te brengen.
tegen de plannen van verd. verzet. Integendeel
heeft zü de verhouding voortgezet. Thans blükt
uit niets, dat zü 'verd. onnoodig wil bezwaren
iets dat zü zeer gemakkelük zou kunnen doen
ZÜ [leeft geen enkele reden om onware beschul
digingen te uiten, zü was Immers geenszins zün
vüindln. In de verklaring van Maria D. is geen
enkele zwakke plek te vinden.
Het is natuurlük de vraag of dit voldoende is
voor een veroordeeling en spr. meent deze vraag
bevestigend te moeten beantwoorden By dit
alles komt nog dat de manier om zün gezin
kwijt te raken voor hém de eenige was Vergif,
een schiet- of steekwapen waren uitgesloten
Hier kon men en dat is ook gebleken den
ken aan een ongeluk. Maar er zün meer be
wijzen, die n.l. te putten zün, uit de omstandig
heden. waaronder het ongeWk Is gebeurd.
Uitvoerig besprak mr. Reilingh de getuigen
verklaringen op dit gebied Verdachte beweert
dat hü uitweek voor een hondje en toen slipte
Dit heele verhaal komt spr. al zeer onaanne
melijk voor. Niemand zal In zulke gevaarUjke
omstandigheden voor een klein hondje ultwy-
ken. temeer daar ter plaatse de berm betrek-
keiyk smal is. Verd. is niet bilzonder nauw
keurig bi< de béschrüvlng van zün eigen red
ding. Sprong hü er uit. toen de auto al in hel
water was, of eerder? Hü laat dat bü zün ver
baal zooveel mogelük In het midden. Verd. was
büna niet nat en dat zou zeer zeker wel het
geval zün geweest als hü er uitgesprongen was
toen de auto al in het water lag.
Alles wijst er nu op. dat verdachte opzette-
lük te water is gereden.
Terugkomende op de relatie van Maria en K.
meent spreker, dat M. niet onder Invloed van
K. heeft gesproken.
Nog bespreekt het OM. de vraag, waarom
verdachte juist den gevaarlüken weg langs het
breede en diepe kanaal heeft gekozen voor den
terugweg. Er was een veel veiliger weg, die
slechts 5 K.M. langer is.
Verdachte speelde op 2 Januari, toen hü zün
schoonouders bezocht, nog met zün kinderen,
en dr. Hoeneveld noemt het psychisch onaan
vaardbaar. dat verdachte enkele uren later die
drie kinderen doodt. Dit komt spr. Inderdaad
zeer vreemd voor, maar men dient niet te ver
geten en dat vermeldt het rapport van dr
Hoeneveld ook dat verdachte vlug vergeet en
zeer oppervlakkig is.
Ik kan het dan ook niet anders zien zegt
mr. Reilingh dat verdachte op dién nood-
lottigen avond opzettelük te water* is gereder,
om zich in een slag van zün geheele gezin te
ontdoen.
Aan 8. is ten laste gelegd: dat hü op of om-
•treeks 18 Mei 1939 in de gemeente Enschedé
■net ’n door hem bestuurden automobiel hoogst
roekeloos en onvoorzichtig heeft gereden over
de Oldenzaalschestraat (onder meer door met
het verkeer ter plaatse in aanmerking
genomen te grdote snefheio te rijden, door
over het voor hem ter rechterzüde van genoem
den weg gelegen rü wiel pad te rijden en door te
tijden, terwyl hü verkeerde onder den invloed
?an het gebruik van alcoholhoudenden drank)
waardoor het aan zün schuld te wüten is ge-
retsI’ dat met dlen automobiel in botsing
fc gekomen met de voetgangster Christina Elisa-
beth Smit, met een kinderwagen, waarin zich
bevond Willem Jan Smit, met de voetgangster
Ajmigje Smink en met den wielrüder Albert
Marinus Moddejonge, althans met diens rijwiel,
*aardoor Willem Jan Smit, Annigje Smink en
Albert Marinus Modoejonge direct, althans kort
ba de aanrijding, en Christina Elisabeth Smit
écnlge uren na de aanrydlng zijn overleden, zulks
“twül nog geen twee jaren waren verloopen,
sedert een vroegere veroordeeling van verdach-
23 Maart 1938 wegens overtreding van
artikel 3 June to artikel 73 van het motor- en
rijwielreglement gewezen door den kantonrech-
(er te Enscheoé, onherroepelük was geworden.
In deze zaak zün vüf getuigen opgeroepen.
PER MAATSCHAPPIJ ..ZEELAND”
dan eanan dag haan, dan daaropvolgandan
dag tarug
STERK VERLAAGDE RETOURS VAN
ALLE STATIONS NAAR HARWICH
incl. logias an ontbijt aan boord
Inlichtingen bij de Stations, Reiebureaux en Maatschappij „Zeeland"te Vliteingen
M W NT J M ai MMMM M M
Dan citeerde de procureur-generaal de ge
tuigenverklaring van pater de Hart O.FM.
Maar deze verklaring kan geheel op een ver
gissing. op een misverstaan of op verwarring
van gesprekken berusten.
Nog bespreekt mr. De Groot de psyche van
verdachte aan de hand van het rapport van
dr. Hoeneveld. Deze man is niet iemand, die
kalm een moord beraamt en deze dan uitvoert
De procureur-generaal voert om. aan. dat het
meisje naar familie is gegaan, omdat ze thuis
het vreeseiyke bericht niet wilde ontvangen.
„Ze is zelfs op Oudejaarsavond niet thuis ge
weest" zegt het O M. Maar om dat bericht niet
thuis te hooren, had zü evengoed Nieuwjaars
dag naar haar familie kunnen gaan.
Onjuist noemde pleiter het verwüt van het
O.M. dat verdachte een gevaarlüken weg heeft
gekozen. De andere wegen waren langer, en
mlnstena^even gevaarlük. Mr. De Groot heeft
kaarten meegebracht en vol belangstelling bui
gen de leden van het Hof zich over de kaart
en gaan de wegen na, die misschien veiliger
zouden zün geweest.
En dan de plaats waar het ongeluk gebeurde.
Er zün roept pleiter uit stukken, waar
geen huis in de buurt staat. Daar had hü zün
gezin kunnen vermoorden en geen lovende
ziel zou in de buurt zjjn geweest om later vóór
het Hof te getuigen.
Bi^et beroemde ..Poppenhuis” van de familie
hll. Donderdagmiddag In de veiling ten
don™ ”9ooUu8t” te ’s-Graveland aangekocht
o™ a Amsterdamschen kunsthandelaar
goudstikker voor den prüs van f 8700.
heer Goudstikker heeft het kunstwerk be-
yoor ..Nüenrode". zoodat het voor ons
wna behouden is gebleven.
sprekend vonnis wees,
haar vonnis, dat verdachte wel het plan
heeft gehad om zün vrouw te dooden. Bij be
vestiging zou verd. met een dentelük „vreeselük
vrüsprekcnd” vonnis door het leven moeten
gaan. Deze overweging in het vonnis zou een
schandvlek voor zün leven zün. Moeilijk te be-
oordeelen blüven de psyche van verd. en het
meisje Maria D.
De voornaamste getuige Is Maria D. en daar
omheen groepeeren zich met den journalist K.
aar het hoofd de andere getuigen.
Tenslotte hebben nog enkele medici, o.w. een
psychiater, hun indrukken weergegeven. De
Officier van Justitie te Alkmaar heeft gezegd,
dat Maria nooit op een onwaarheid is betrapt
in deze zaak.
Uitvoerig besprak de procureur-generaal de
kwestie van de betrouwbaarheid van de hoofd
getuige Maria D. Zoo is er b.v. de vraag van 't
zetten van de handteekening onder de volmacht
door verd. in het ziekenhuis. Maria zegt: de
zuster bracht mü pen en inkt en ik Het verd.
teekenen. De pleegzuster .ontkent dit. Dit ver
schil in verklaring kan heel goed een vergissing
van de zyde van de zuster zün en behoeft niet
te zün gelegen in het onwaarheldspreken van
verd.
Dan bespreekt mr. Reilingh de gesprekken
die tusschen verd. en Maria zün gevoerd. Zü
heeft hem geruimen tyd vóór het drama ge
zegd: zoo kan het niet doorgaan. Verd. heeft
als antwoord daarop gesproken over verdrinken,
al voegde hy er toen ook direct bü. dat hü dit
voor zün geloof en geweten niet kon doen.
Toch wordt de verhouding voortgezet en in
middels leerde verd. een auto besturen.
Verdachte zou volgens het meisje nog verder
gegaan zün in zün gruwelüke voorspellingen.
Hü zou haar gezegd hebben, dat hü op 2 Ja
nuari een auto zou huren en dat hü op den
terugweg in het water zou rijden. Een paar
dagen daarvoor vertrekt Maria naar familie te
Blokker, zü is voor dat famiUebezoek niet uit-
genoodigd. Zü biyft daar Oudejaarsavond vie
ren en laat haar ouders in Bergen alleen Op
2 Januari te 11 uur hoort zü het afschuwelüke
bericht door de radio. Zü ging natuurlük naar
familie, meent het OM., omdat zü vreesde zich
thuis niet te kunnen beheerschen. De verklaring,
die het meisje tegenover getuige K. heeft af-
gelegd, komt in alle stadia overeen met de door
haar af gelegde verklaringen. Het komt spr. dan
ook voor, dat de verklaringen van Maria be
trouwbaar zün. temeer, daar zü in hoofdzaak
overeenkomen met de verklaringen van den
priester, die een lang gespek met» verd. beeft
gehad.
Met honderd procent zekerheid kan dan
ook worden aangenomen, dat verd. het
voornemen heeft gehad om zijn vrouw te
dooden.
Er ontstond een overmatig aanbod van reis
gelegenheid met touringcars en teneinde op dit
voor hen nieuwe terrein met succes te kunnen
concurreeren tegen de reeds jaren gevestigde
tourlngcar-ondememingen. boden de voormalige
wilde bus-ondernemers reizen aan tegen prijzen,
die ver beneden de tot dusver daarvoor geldende
tarieven lagen.
Daarbü kwam, dat sommige voormalige wilde
bus-ondernemers zgn. touringcartrlps zonder ver
zorging gingen organiseeren tegen zoo lage prij
zen, dat het publiek deze trips als normale ver-
voergelegenheld ging gebruiken, zoodat hier^^
practise!) op clandestiene wyze nieuwe wilde
diensten onder het mom van touringcar-trips
ontstonden. Het spreekt vanzelf, dat de bona fide
touringcar-ondememers dit met leede oogen
aanzagen, evenals de ryksverkeers-lnspectie, die
met de huidige voorschriften niet over de noo- re
dige middelen beschikt om hieraan een einden
te maken.
De verkeersinspectie heeft zich in verbinding
gesteld met eenige vooraanstaande touringcar-
ondememers met de vraag, of uit het bedrüf zelf
geen onderlinge regelingen zouden kunnen op
komen om te geraken tot nor .na le toestanden
en gezondmaking van het tourtagcarbedryf,
waarbü de verkeersinspectie den noodlgen steun
voor zoover vallende binnen de grenzen van haar
bevoegdheden, toezegde.
Als resultaat hiervan is te Amsterdam een
büeenkomst gehouden van de voornaamste tou
ringcar-ondememers uit Noordholland, waar 45
ondernemers, voonamelyk uit Amsterdam en
