D
Kinderbijslag op het loon
Droevig verdrinkingsdrama
te Koedijk
SLACHTOFFER VAN
Cn^etand
EN „IDEE FIXE”
i
HET GETUIGENVERHOOR
VOORTGEZET
VEEL INSTEMMING
VRIJDAG 16 JUNI 1939
EEN ZEEREISJE NAAR
KANT EN KLAAR TOER
39.*®
OVERZICHT TWEEDE KAMER
Het
Clearingkoersen
De ernstige aanrijding
te Lonneker
Steun aan de groote
gezinnen
De huwelijksplannen
van Maria D.
Verdachte, die vier menachen
doodreed, 4 Juli voor
de rechtbank
Al
KG
EENS PTunTERS
EN NOG STEEDS
AAN DE SPITS
„Poppenhuis”
geveild
naar £oncle/i
Aangekocht door den Amater-
damachen kunathandelaar
Goudatikker
PRIJS
BOUGIES
NV. WILLEM VAN RIJN
AMSniOAM IC K(in(SG«ACHT IZI
Maria getuigen
ern-
h e t
net
voor je is. Later zijn ze immers
Dat kan ik niet gezegd hebben, ik
Hoe 4s de vertioudlng met uw
ZÜ
(Van onzen parlementairen redacteur)
DEN HAAG, 15 Juni 1939
1
„Ik ben mij.” zegt de procureur-generaaL on
der den invloed van zijn zwaren eisch. „vol
komen van mijn verantwoordelijkheid bewust,
maar ik meen, dat voor dit vreeselük misdrijf
slechts levenslang kan worden gevorderd."
verdachte
Schagen
hl) toevallig in de buurt moest zijn.
President:
vrouw thans?
Het kon niet beter zijn, zegt verdachte.
--
Ook de Procureur-generaal
eiacht levenalang
De Hooge Raad
sljjke meerderheid
gezegd heeft, dat zü trouwplannen met K. heeft.
Ook K. moet voor het hekje komen. Eerst
draalt hü er om heen, dan geeft hij toe dat er
trouwplannen zijn, mits moeilijkheden uit den
weg zijn geruimd en Maria een radicaal andere
levenswijze volgt.
Desk Zoetelief Norman
dat verdachte vlak vóór
water reed er uit is gesprongen en aan den
kant in het water terechtkwam.
In verband met verd.'s werk vraagt pleiter
het Hof het rijbewijs van verdachte, dat bü
de stukken is, terug te geven.
Ten aanzien van het teruggeven van het rij
bewijs refereert de procureur-generaal zich aan
het oordeel van het Hof.
Over het verzoek van den verdediger zegt
de president, dat het teruggeven van het rij
bewijs eigenlijk voorultloopen op de uitspraak ia.
Na raadkamer wordt het rijbewijs terugge
geven.
Koersen voor stortingen op 18 Juni tegen ver
plichtingen, luidende in: Reichsmarfcen /KM.
Urea /9A0.
er-
ian
11*
PER MAATSCHAPPIJ ..ZEELAND**
dan aenan dag heen, den daaropvolgenden
dag terug
STERK VERLAAGDE RETOURSVAN
ALLE STATIONS NAAR HARWICH
Incl. logies en ontbijt aan boord
Ik ben er dan ook van overtuigd, zegt
tnr. De Oroot geroerd, dat deze man abso
luut onschuldig is. Verdachte heeft thans
met zijn vrouw een gelukkig leven en ook
zü is er van overtuigd, dat haar man on
schuldig is.
Met klem dringt pleiter aan op vrij
spraak; bevestiging van het vonnis zonder
echter de bezwarende clausule over het be
stsum van het plan.
tydeM
voornemen heeft gehad om zijn vreaw te
doeden.
„Maar” zegt de president, .daar mag be
treffende de uitspraak niets uit worden afge
leid”
„Meneer de president'*, zegt verd, ,Jk wil
alleen zeggen, dat ik,volkomen onschuldig ben.
Door een vreeselük ongeluk verloor ik drie
kinderen.
Het Hof zal 39 Juni arrest wijzen.
vrijsprekend” vonnis u
gaan. Deze overwcgiA
schandvlek voor zijn Ie1
oordeelen blijven de psyche van verd. en het
meisje Maria D.
onmogelijk dragen. Als men het geld tóch wil
uitgeven, laat men het dan den ouden van dagen
ten goede laten komen; dat is een ethisch be
lang van allereerste orde! Als men den werk
gevers dan tóch lasten yvil opleggen, dan Uever
de lasten van een werkloosheidsverzekering,
enzoovoort enzoovoort. De gewone liberale stok
paardjes. De heer Weitkamp had ook bezwaar
tegen het zwaarder belasten van den werkgever.
Wel te verstaan: dat Philips zwaarder wordt
belast kan hem geen zier schelen, maar daar
zijn ook kleine boeren die landarbeiders in dienst
hebben en die hebben het allerminst breed. Die
kunnen geen één pet. missen. Dan zouden zij
het slechter krijgen dan hun eigen personeel.
Tegen dus.
blndendverklaring op klndertoeslagregellngen uit.
Het derde ontwerp had meer succes. Nadat het
op grond van de opmerkingen, in den Hoogen
Raad te berde gebracht, eenige wijzigingen heeft
ondergaan, belandde het verleden jaar, twee
weken voor Kerstmis, bjj de Tweede Kamer. En
aUes wijst erop, dat, het ook deze instantie veilig
zal passeeren.
De Inhoud van het ontwerp komt in het kort
hierop neer:
Hij acht het ónmogelijk, dat verd. het portier
opengerukt heeft, toen de auto al In het wate:
lag. Om zich een houding te geven zou ver
dachte volgens dezen deskundige verder in het
water zijn geloopen.
Een ooggetuige, die in de verte het ongeluk
had zien gebeuren en die weer door het hof werd
gehoord, had er niets van gezien, dat verd. uit
den wagen sprong.
De zitting wordt geschorst tot twee uur.
PER MAATSCHAPPIJ „ZEELAND"
Ik.n Donderdag In Juli en Auguetue
STERK VERLAAGDE S POOR BIL! ETTER
Reiskoeten Vlleelngen - Londen v.v twee
nachten logies in goed hotel te Londen,
maaltijden, sightseeing, -
ALLES INBEGREPEN:
Inlichtingen bij de Stations, Reisbureaus on Maatschappij „Zeeland"te Vlissingen
Nogmaals het ziet er zéér rooskleurig uit voor
minister Romme's ontwerp.
Alles wijst er nu op, dat verdachte opzette
lijk te water is gereden.
Het eenige bezwaar dat in breeden kring naar
voren werd gebracht luidde: het ontwerp gaat
niet ver genoeg. Men betreurt het zoowel rechtsch
als linksch, dat de voorgestelde regeling alleen
degenen omvat die in loondienst werken, niet
óók de zelfstandigen, niet allen die sociaal be
hoefte hebben aan een regeling als deze.
De nationaal-socialist Woudenberg, de katho
liek Kuiper, de sociaal-democraat Drees en zelfs
de liberaal Dr. Vos bien étonné de se trouver
ensemble! voelden dit als een lacune, die zoo
spoedig mogelbk dient te worden aangevuld.
Geen van hen echter, ook niet de heer Drees,
voelde er behoefte aan door middel van amen
dementen. die wel zéér diep in de materie zou
den snijden of door middel van een motie, een
uitspraak van de Kamer over een uitbreiding
der verplichte klndertoeslagverzekering tot de
zelfstandigen te vragen. ZU vertrouwen en wij
vertrouwen gaarne met hen dat de Regeering
in hun uitlatingen voldoende aanleiding zal vin
den om een aanvulling van het thans behan
delde ontwerp in deze richting, spoedig op sta
pel te zetten.
Het eenige. aldus spr., wat het Hof in deze
zaak kan doen, is het bevestigen van het vrij
sprekende vonnis, zonder de clausule over
het voornemen van verdachte om zijn vrouw te
dooden.
Uitgaande van de gedachte, dat het loon den
arbeider in staat behoort te stellen het onder
houd voor zich' en de zijnen te verdienen, van
de gedachte dat de organisatie der loonvorming
hem in het algemeen niet mag belemmeren te
voldoen aan zijn recht tot vorming van een ge
zin naar de wetten der natuur en aan zjjn
plicht een aldus gevormd gezin te onderhouden,
heeft mr. Romme, kort na zijn optreden als mi
nister van Sociale Zaken, een vóórontwerp kln-
derbljslagverzekering bij den Hoogen Raad van
Arbeid aanhangig gemaakt.
Daarmee werd de kwestie van de kinderbijsla
gen voor de derde maal van Regeeringszljde aan
gesneden. Het eerste ontwerp voor een regeling
van zulke bijslagen werd in 1922 ten departe-
mente uitgewerkt; verder kwam bet niet. In
■34 werd een bescheiden voorontwerp, dat het
mogelijk wilde maken in bedrijven, die reeds
vrijwillig tot kindertoeslagen waren overgegaan,
deze toeslagen voor alle werkgevers in zulk een
bedrijf verplichtend te stellen, bjj den Hoogen
Raad van Arbeid Ingediend. Dit tweede ontwerp
bleef in dit stadium steken:
sprak zich met de kleinst mol
4egen het toepassen van hei beginsel der ver-
De eenigen, die zich tot dusverre ronduit
er tegen verklaarden, waren de liberaal Dr. Vos
en de heer Weitkamp (C.H.). Dr. Vos hield een
héél uitvoerig betoog tegen hen, die de verant
woordelijkheid van den arbeider voor zijn eigen
daden willen ondermijnen. In Engeland heeft
men den kinderbijslag gedurende de vorige eeuw
als een soort armenzorg beschouwd. DAArom
mag hier óók geen kinderbijslag komen! De on
dernemers kunnen den extra last van deze nieu
we verzekering een laat van U A 25 mlUioen
Dan komt de oom van Maria D. getuigen. Bij
hem en zjjn gezin heeft Maria den oudejaars
avond gevierd en by hem hoorde zjj door de
radio het vreeselljk ongeluk. Zjj had toen oa.
gezegd: „Nu zijn die schatjes van kinderen ver
dronken, waren ze nu maar bjj ons in Bergen
bjj moeder gekomen, dan leefden ze nog.”
Er was n.l. eerst sprake van geweest, dat de drie
kinderen op 2 Januari bjj de ouders van Maria
zouden komen en niet met den auto mee zouden
gaan. Dat kon niet, want de familie D. had al
een logéetje.
Pres.: En weet u ook ie*s van trouwplannen
van Maria met K.?
Ja, daar weet getuige alles van.
Maria D. wordt weer voorgeroepen en de pre
sident verwjjt haar, dat zjj Dinsdag niet ronduit
Zooals reeds gezegd: alles wijst erop, dat dit
voorstel de Tweede Kamer met vlag en wimpel
dóórstevent. Katholieken en sociaal-democraten
hebben een allervriendelijkste schermutseling
gevoerd over de vraag wie op grond van zjjn be
ginselen een klnderbjjslagregellng het meest
moest toejuichen. Wjj, zei de heer Kuiper <RK),
wij hebben altijd den steun aan de groote ge-
A1 degenen, die in loondienst staan van een
onderneming of van een publlekrechtelljk
lichaam, krijgen, onverschillig de hoogte van
hun Inkomen, voor leder kind, te rekenen vanaf
het derde, dat den leeftijd van 15 Jaar nog niet
heeft bereikt, een bijslag op het loon, die varieert
van 10 tot 25 cent per arbeidsdag, al naar ge
lang de hoogte van hun Inkomen, doch zóó, dat
deze bijslag op gemiddeld 3 pct. van het ver
diende loon neerkomt. De gelden, noodig voor het
ultkeeren van deze toeslagen, worden geheel op
gebracht door de werkgevers, die over het totale
loonbedrag, dat-zij aan al hun arbeiders ultkee
ren, een bepaalde premie, die ongeveer 1 pet.
van dit loonbedrag zal beloopen, storten. Bjj de
uitvoering van deze verzekering valt, meer dan
bjj die van andere sociale verzekeringen, de
nadjuk op de organen van het bedrijfsleven zelf.
is van oordeel,
de aato in het
Op 4 Juli zal voor de Rechtbank in Almeloo
behandeld worden de zaak tegen C. 8., ole op
Hemelvaartsdag de aanrijding in Lonneker ver
oorzaakte, waarbij vier menschen het leven lie
ten.
Stuk voor stuk behandelde de verdediger dan
de bewijsmiddelen, door den procureur-gene
raal naar voren gebracht.
Ik zie in deze getuige Maria D. een vrouw,'
roept pleiter uit, die getracht heeft ongeluk te
brengen over verdachte. Zjj heeft samengespan
nen met den journalist K„ met wien zjj steeds
overleg heeft gepleegd en zjj kende het rap
port, dat K. heeft gestuurd naar den officier.
Op geraffineerde wjjze heeft het meisje
De verklaringen van get. K. noemde pleiter
volkomen onbetrouwbaar. Dit is ter zitting ook
wel overtuigend gebleken. Immers hü ontkende,
dat hjj, een man met elf kinderen, trouwplan
nen heeft met Marie D. en toch staat uit an
dere getuigenverklaringen vast, dat dit wel
zoo is.
Verd.'s houding noemt de procureur-generaal
onverschillig. Maar zegt pl. hij is immers
niet schuldig, hjj kAn geen berouw hebben, hjj
kan er slechts spijt van hebben, ooit een ver
houding met Maria D. te hebben gehad.
Met honderd procent zekerheid kan dan
ook worden aangenomen, dat verd. het
De heer Smeenk (A.R.) had vooral met vreug
de geconstateerd, dat reeds bijna 2500 onderne
mingen, omvattende ten naastebjj 70.000 arbei
ders, in collectieve contracten kinderbijslag-
regelingen hadden verwerkt; dat bovendien de
overheid zelf, het Rijk, de meeste provincies
en enkele honderden gemeenten eveneens voor
haar personeel kinderbjjslagregelingen troffen
en dat er dus heelemaal geen nieuwlichterij,
geen revolutionair denkbeeld in het ontwerp
stak en hjj er zich dus als Antl-Revolutionnair
zonder gewetensbezwaar mee kon vereenigen.
zinnen verdedigd; het groote gezin Is een stuk
christelijke cultuur, dat wjj hoogelijk waardee-
ren. Neen, wjj, zei de heer Drees (SJJAP), wij
hebben immers steeds in onze beschouwingen
over een rechtvaardig loon het behoefte-element
voorop geplaatst, een element, dat in dit wets
ontwerp zoo ruimschoots erkenning vindt. Al
hebben wjj dan onze eigen opvattingen over de
mate, waarin men in het huwelijk aan de wetten
van de natuur de vrije hand moet laten, wjj
hebben toch groot respect voor menschen, die de
verantwoordelijkheid voor een groot gezin op
zich durven nemen. En wjj komen dezen men
schen ook graag tegemoet.
Het ontbrekende alipapoor
Dan komen de deskundigen aan het woord.
Ir. Zoetelief Norman schakelt, hoewel er geen
slipspoor is gevonden, de mogelijkheid van slip
pen van den auto niet uit De tweede deskundige
ir Schleurholts Tichelaar komt tot dezelfde
conclusie Het is mogelijk, dat het hortend ge
luid van den auto, dat enkele getuigen hebben
gehoord, ontstaan is door het langzaam rijden
op een te hooge versnelling.
Verdachte vertelt, dat hjj bjj het uitwijken
voor het hondje, vlak vóór het slippen, debrail
leerde. De deskundigen achten het hoogst on
aannemelijk. dat verd op een dergeljjken glad
den weg voor het hondje is uitgeweken. Een
goed chauffeur doet dat in dergeljjke gevaar
lijke omstandigheden niet. Ook de verklaring
van verd. hoe hij uit den auto is gekomen en
hoe hij den auto toen rechtop heeft kunnen
houden, noemen de „deskundigen onaanvaard
baar
De vader van Maria D. mag dan gaan zitten.
Dan komt de moeder voor, die ook op de hoogte
is van de trouwplannen van Maria met den
Joumalist-technicus K.
President: En bent u er niet tegen?
Getuige: Och, zooiets kan je niet tegenhouden.
Donderdag zette het Amsterdamsche ge
rechtshof het getuigenverhoor voort in de
strafzaak legen den Bergenschen melkrijder
J. B.. die er van wordt verdacht op 2 Ja
nuari opzettelijk met den door hem bestuur
den auto bij Koedijk in het Noord-Hol-
landsch Kanaal te zjjn gereden, waarbij
zijn drie dochtertjes om het leven zijn ge
komen. De belangstelling was vandaag nog
grooter dan Dinsdag. De publieke tribune
was tot de laatste plaats bezet. De politie
moest bjj den Ingang zelfs gewald gebrui
ken om een deel van de honderden belang
stellenden ordelijk toe te laten en de ande
ren. die geen plaats konden krijgen, terug te
dringen. De gereserveerde tribune was
eveneens bezet en van de zijde van de
hoofdstedeljjke balie was de belangstelling
ongekend groot.
Marla D. den verdachte, een eenvoudigen, ge
trouwden man. verleid. Wanneer men de mid
delen kent, die zü gebruikte, rijzen ons de haren
te berge. Duidelijk is het. dat Maria onwaar
heid heeft gesproken. Het is een onmogelijk
heid om aan te nemen, dat Maria niets gedaan
zou hebben om de kinderen althans te redden,
dat zij kalm een moordpartij op groote schaal
door zou laten gaan, temeer daar het kinderen
betreft, waarvan zij veel hield.
Dan bespreekt pleiter de gebeurtenissen in
het ziekenhuis, waar het meisje D. verdachte
zoogenaamd een stuk zou hebben laten teeke-
nen. Ook dat is gehoord de verklaringen van
de pleegzuster volkomen gefantaseerd. Mag
men dan aan deze getuige zooveel waarde hech
ten als de procureur-geneeraal heeft gedaan?
Mag men daarop een veroordeeling vestigen?
..Neen en nogmaals neen” roept pleiter met
klem uit.
Dan citeerde de procureur-generaal de ge
tuigenverklaring van pater de Hart Q.FM.
Maar deze verklaring kan geheel op een ver
gissing. op een misverstaan of op verwarring
van gesprekken berusten.
Nog bespreekt mr. De Groot de psyche van
verdachte aan de hand van het rapport van
dr Hoeneveld. Deze man is niet iemand, die
kalm een moord beraamt en deze dan uitvoert.
De procureur-generaal voert o m aan. dat het
meisje naar familie is gegaan, omdat ze thuis
het vreeselljke bericht niet wilde ontvangen.
.Ze is zelfs op Oudejaarsavond niet thuis ge
weest” zegt het OM. Maar om dat bericht niet
thuis te hooren. had zjj evengoed Nieuwjaars
dag naar haar familie kunnen gaan.
Onjuist noemde pleiter het verwijt van het
OM. dat verdachte een gevaarlijken weg heeft
gekozen De andere wegen waren langer, en
minstens even gevaarlijk. Mr. De Oroot heeft
kaarten meegebracht en vol belangstelling bui
gen de leden van het Hof zich over de kaart
en gaan de wegen na, die misschien veiliger
zouden zjjn geweest.
En dan de plaats waar het ongeluk gebeurde.
Er zUn roept pleiter uit stukken, waar
geen huis in de buurt staat. Daar had hjj zijn
gezin kunnen vermoorden en geen levende
ziel zou in de buurt zjjn geweest om later voor
het Hof te getuigen.
„Hoe reed verdachte?” vraagt pleiter zich
af. Hoogst voorzichtig en met een zeer kalm
gangetje. Waarom huurde hjj een auto? Om
dat dat voor hem met zijn groote gezin, het
goedkoopste was. daar hjj per K M. slechts een
gering bedrag betaalde.
Direct na heropening der zitting geeft de
president het woord aan den procureur-gene
raal mr. di. D Rellingh voor het uitspreken van
zijn requisitoir.
De vader van Marla D. komt dan eenige ver
klaringen afleggen over de houding van zijn
dochter. Zij was op oudejaarsdag naar familie
gegaan, waar zjj eenige dagen bleef logeeren
Daar had zij het ongeluk door de radio gehoord.
Ze was erg ontdaan toen ze thuis kwam, maar
zegt vader D. dat was niets bijzonders,
want we waren erg op het gezin B„ onze buren,
gesteld en bovendien is ze erg zenuwachtig.
President: Wist u iets van de verhouding tus-
schen uw dochter en verdachte?
Neen, daarvan wist getuige niets.
President: Er liepen in het dorp we! geruch
ten, dat het geen ongeluk was, dat er een vrouw
in het spel was.
Getuige: Ja. daar heb ik wel van gehoord,
maar ik wist niqt, dat ze er mjjn dochter mee
bedoelden.
De Journalist K heeft hem verteld, dat ver
dachte een verhouding met zijn dochter heeft
gehad. En die K., zegt getuige D„ heeft zelf een
verhouding met Maria. Ze zjjn nu nog met elkaar
en als K. gescheiden is, gaan ze samen trouwen
Getuige zelf heeft een paar weken geleden ge
tracht de vrouw van K. op te sporen om haar te
bewegen van K te schelden, zoodat zjjn dochter
met hem kan trouwen.
President: Hoe kan dat nu, dat uw dochter
Dinsdag heeft verklaard, dat ze geen trouwplan
nen heeft?
Dat weet getuige niet. K. is bjj getuige thuis
geweest en heeft over de mogelijkheid van trou
wen gesproken.
Onder doodsche stilte in de zaal
requireert spreker vernietiging van het
vrijsprekend vonnis en verdachte's ver
oordeeling wegens poging tot moord èn
moord tot levenslange gevangenisstraf.
Nadat het Amsterdamsche Hof Donderdag
in raadkamer geweest was betreffende den
zwaren eisch tot levenslange gevangenis
straf tegen den verdachte in het drama te
Koedijk was het woord aan den verdediger,
mr. C. H. de Groot uit Alkmaar, die onder
doodsche stilte en onder groote spanning
zjjn pleidooi begon.
Dan neemt pleiter de verklaringen over het
ongeluk zelf onder de loupe. Deze man was een
echte Zondagsrijder, een man zonder veel er
varing op het gebied van automobilisme, maar
iemand, die nu eenmaal in het bezit van een
rijbewijs is „Ik geef het u te doen, roept pleiter
uit, om zich na een dergeljjk vreeselljk ongeluk
precies te herinneren wat er gebeurd Is. Deze
man hield zielsveel van zjjn drie kinderen. Hij
was een goedige en vriéndelijke vader voor zijn
kinderen en het is dan ook volmaakt ónmoge
lijk, dat deze man een dergeljjk vreeselljk en
geraffineerd misdrijf pleegt."
e laatste Jaren leefde Ds. Ling
beek In ruste, maar zijn reputatie
als anti-papist „a tort et a tra
vers" volgde hem in de stilte van het
landelijke Voorthuizen, waar hij zich had
gevestigd. Als slachtoffer van zjjn anti-
Roomsch „idéé fixe’’ is hij zichzelf trouw
en gelijk gebleven en dat wijst op een
vastheid van karakter, waarvoor men
menschelijk respect kan hebben, in zoo
verre zij niet door bekrompenheid en
kleinheid van geest werd bepaald. Het
Is misschien wel tragischer dan men
denkt, dat dezemerkwaardig kortzich
tige politicus, die zichzelf de eenige niet
blinde ziende waande, eigenlijk door nie
mand ooit „au sérieux” is genomen, ter
wijl hij toch sprak uit een eerlijk fana
tisme, dat hij zeer ernstig meende. Thans
Is Ds. Lingbeek heengegaan en de Room-
schen, die hij met zooveel verspilden
Ijver In Kamer, Staten en gemeenteraad
heeft bestreden, zullen niet nalaten te
bidden, dat het Eeuwige licht hem moge
verlichten.
Het meisje D. heeft zich nooit met kracht
tegen de plannen van verd. verzet. Integendeel
heeft ay de verhouding voortgezeL Thans blijkt
uit niets, dat zij verd. onnoodig wil bezwaren
iets dat zy zeer gemakkeljjk zou kunnen doen.
ZU heeft geen enkele reden om onware beschul
digingen te uiten, zü was immers geenszins zün
vUandin. In de verklaring van Maria D. is geen
enkele zwakke plek te vinden.
Het is natuurlUk de vraag of dit voldoende is
voor een veroordeeling en spr meent deze vraag
bevestigend te moeten beantwoorden. Bü dit
alles komt nog dat de manier om zUn gezin
kwijt te raken voor hem de eenige was. Vergif,
een schiet- of steekwapen waren uitgesloten
Hier kon men en dat is ook gebleken den
ken aan een ongeluk. Maar er zUn meer be
wijzen. die n.l. te putten zijn uit de omstandig
heden. waaronder het ongtluk is gebeurd.
Uitvoerig besprak mr. Reillngh de getuigen
verklaringen op dit gebied Vérdachte beweert
dat hu uitweek voor een hondje en toen slipte.
Dit heele verhaal komt spr. al zeer onaanne-
melyk voor. Niemand zal in zulke gevaarlUke
omstandigheden voor een klein hondje uitwij
ken, temeer daar ter plaatse de berm betrek-
kei Uk smal is. Verd
keurig bv de beschrUvtng van zlln eigen red
ding Sprong hU er uit. toen de auto al in het
water was. of eerder? HU laat dat bü zün ver
haal zooveel mogelUk in het midden. Verd. was
bUna niet nat en dat zou zeer zeker wel het
geval zün geweest als hij er uitgesprongen was
toen de auto al in het water lag.
Verdachte heeft het geheele requisitoir staan
de aangehoord. Ook bü het uitspreken van den
eisch bewaart hü volkomen zün kalmte.
Het Hof gaat, alvorens den verdediger
woord te geven, in raadkamer. De verdachte
spreekt een oogenbllk met zUn verdediger en
gaat dan rustig zitten. Het O. M. heeft niet de
onmiddellUke gevangenneming gevorderd.
President: Ontmoeten ze elkaar geregeld?
En waar?
Getuige: WaarschUnlUk wel in Haarlem
of Heemstede, waar ze woont. Maar ik heb
m’n dochter en K. sinds eergisteren niet
gesproken.
Verdediger mr. de Groot: Vanmorgen op
het Stationsplein stond u zwaarwichtig met
K. en uw dochter te praten.
Oh ja, geeft getuige toe, dat is waar. Van
morgen even
President: En waar sprak u over?
Getuige: K. wil in een gesloten zitting wel
iets over de trouwplannen vertellen.
Maar daar voelt de president niets voor.
Daarnaast werd van ChristeUjk-Historische
zUde door den heer Bakker Instemming met het
ontwerp betuigd.
Zoodat er wel nauwelüks gerechtvaardigde
twyfel aan de goede kansen van het ontwerp
kan bestaan.
Opnieuw werd Maria D aan een verhoor on
derworpen. ZU handhaafde haar verklaringen.
Verdachte werd eveneens voor het getuigen
hekje geroepen. HU verliet de verdachtenbank
en ging vlak naast zün vriendin voor het hekje
staan. HU vertelde opnieuw, dat het meisje en
hU tot de conclusie waren gekomen, dat „het
zoo niet langer ging”.
Het meisje had toen gezegd (en dat gaf ver
dachte toe): Dan zou er iets verschrikkeluks
moeten gebeuren.
Verdachte had daarop geantwoord: Dan zou
je ze (zijn gezin) moeten verdrinken....
President: Je begrüpt toch wel, dat dat heel
bezwarend
verdronken.
Verdachte: 't Was een absurde gedachte....
En toen, zei de president, zou u gezegd heb
ben volgens dit meisje: Ik rUd ze het kanaal in.
Verdachte ontkende dit kalm, maar met kiem.
President: En vlak voor het ongeluk zou u
nog een stapje verder zUn gegaan; toen zou
u haar gezegd hebben: op 2 Januari zal het
gebeuren, dan huur ik een auto....
Verdachte: Nooit gezegd.
President: En na het gebeurde in het zieken
huis zoudt u, verdachte gezegd hebben: 't is
mislukt.
Verdachte:
heb misschien gesproken over „ongeluk”.
Het meisje, dat in deze zaak zoo’n groote rol
speelt, staat onbewegelük voor het getuigen
hekje. ZU kUkt den man, die voor zUn leven
vecht, geen moment aan. Met een enkel woord
antwoordt zU op de vragen, die haar af en toe
worden gesteld.
Dan bespreekt de president het bezoek, dat
na het ongeluk aan het meisje te
heeft gebracht. Verdachte zegt, dat
Aan S. is ten laste gelegd: dat hü op of <xn-
•treeks 18 Mei 1939 in de gemeente Enschedé
■net 'n door hem bestuurden automobiel hoogst
roekeloos en onvoorzichtig heeft gereden over
de Oldenzaalschestraat (onder meer door met
*n het verkeer ter plaatse in aanmerking
ttnortlen te groote snelheia te ryden, door
over het voor hem ter rechterzUde van genoem-
-en *eg gelegen rUwielpad te rUden en door te
röden, terwül hü verkeerde onder den Invloed
T»n het gebruik van alcoholhoudenden drank)
waardoor het aan zün schuld te wyten is ge
weest. dat hU met dien automobiel in botsing
gekomen met de voetgangster Christina Elisa
beth tolt, met een kinderwagen, waar in* zich
bevond Willem Jan Smit, met de voetgangster
Annlgje Snr.ink en met den wielrUder Albert
Marlnus Moddejonge, althans met diens rUwiel,
waardoor Willem Jan Smit, Annfgje Smink en
Albert Marinus Modoejonge direct, althans kort
na de aanrUding, en Christina Elisabeth Smit
uren na de aanrUding zyn overleden, zulks
nog geen twee jaren waren verloopen,
•*dert een vroegere veroordeeling van verdach-
°P 23 Maart 1938 wegens overtreding van
•rtikel 3 juncto artikel 73 van het motor- en
njwielregleinent gewezen door den kantonrech-
te Enscheoé, onherroépelUk was geworden.
In deze zaak zUn vüf getuigen opgeroepen.
ooals men heeft gelezen, is dezer
*7 dagen op T2-Jarigen leeftijd Ds.
Ld C. A. Lingbeek in zjjn woning te
Voorthuizen plotseling overleden, en
daarmee is voorgoed uit het openbare
leven een wel niet zeer belangrijke, maar
toch uitzonderlijke en merkwaardige
verschijning verdwenen. Hoe vaak heb
ben wij ons niet geërgerd aan, maar ook
geamuseerd met de welhaast maniakale
hardnekkigheid, waarmee Ds. C. A.
Lingbeek in Kamer, Provinciale Staten
en gemeenteraad streed tegen de hem
geen rust latende nachtmerrie van de
s^. „verroomsching van- Nederland". In
dezen vruchteloozen pn ietwat Don Qui-
chottengen strijd betrok hij allen zon
der uitzondering, die niet als hij ge
kweld werden door het spookbeeld zijner
fantasie. Met dien anderen doorgefour-
neerden antl-paplst Ds. Kersten leefde
bij op politiek-rellgieus gespannen voet
en de antl-revolutlonnairen en de Chrls-
telljk-Historlschen kregen met de Room-
schen vaak een veeg mee uit de pan
van zijn alleen zuiver gewaande protes-
untsche orthodoxie. Hij zwoer bij zijn
vereerden leermeester dr. Hoedemaker
>n was de leider en voorzitter van de
nwt bijster belangrijke Hervormd Gere
formeerde Staatspartij, een der kruimel-
partljtjes. die In 1937 hun afvaardiging
in 's lands vergaderzaal verloren. Zoowel
voor he\staatkundlg als voor het gees-
telljk levbtfi van ons land is de figuur
van Ds. Llygbeek. hoe profetisch zijn
baard er^amc uitzag, onvruchtbaar ge-
Zbleven, omdat zij zich concentreerde op
bet negatieve, op het machteloos pro
test. AltUd opnieuw reed hij zijn vaak
lachwekkende stokpaardjes in de politic-
M arena voor en verzorgde daardoor met
doodelljken ernst menig vroolljk num
mer. De salarieering van de onderwij-
zerskloosterllngen was een zijner meest
geliefde onderwerpen, waarover hij niet
kwam uitgepraat en dat hij bijna nooit
verzuimde in zijn redevoeringen te pas
en te onpas te brengen.
weet, dat het een zuiver ongeluk was en zU vpr-
wyt mij niets NatuurlUk heeft zU verdilet, maar
dat heb ik ook.
Hoe Maria D. bU haar beschuldigingen komt
is mU een groot raadsel. „Maar nu is de ver
houding uit”, zegt hU nog eens met klem.
Nogmaals voelt raadsheer mr Canes Maria D
aan den tand. HU verwut haar, dat zU. de plan
nen van verdachte kennende gezwegen heeft.
Oudera van
Terugkomende op de relatie van Maria en K.
meent spreker, dat M. niet onder invloed van
K. heeft gesproken.
Nog bespreekt het OM de vraag, waarom
verdachte juist den gevaarlijken weg langs het
breede en diepe kanaal heeft gekozen voor den
terugweg. Er was een veel veiliger weg. die
slechts 5 KM langer is.
Verdachte speelde op 2 Januari, toen hü zUn
schoonouders bezocht, nog met zyn kinderen,
en dr. Hoeneveld noemt het psychisch onaan
vaardbaar. dat verdachte enkele uren later die
drie kinderen doodt. Dit komt spr inderdaad
zeer vreemd voor, maar men dient niet te ver
geten en dat vermeldt het rapport van dr.
Hoeneveld ook dat verdachte vlug vergeet en
zeer oppervlakkig is.
Ik kan het dan ook niet anders zien zegt
mr Rellingh dat verdachte op dien nood-
lotUgen avond opzettelUk te water is gereder,
om zich in een slag van zyn geheele gezin te
ontdoen.
beroemde poppenhuis” van de familie
is Donderdagmiddag in de veiling ten
-Gooilust” te 's-Graveland aangekocht
z** den Amsterdamschen kunsthandelaar
'™Udstikker voor den prUs van f 8700.
heer Goudstikker heeft het kunstwerk be-
uJ?”. ’°°r ..NUenrode” zoodat het voor ons
behouden is gebleven
is niet bllzonder nauw-
Spr. ontveinst zich niet, dat het Hof voor 'n
moeilUke beslissing staat in deze hoegst
stige zaak, temeer, daar de Rechtbank 'n vrü-
sprekend vonnis wees. De rechtbank zegt in
haar vonnis, dat verdachte wel het plan
heeft gehad om zUn vrouw te dooden. BU be
vestiging zou verd. met een dergelifk „vreeselUk
door het leven mceten
in het vonnis zou een
Teven zUn. Moellilk te be-
Dc 7oc:-naamste getuige is Maria D en daar
omheen groepeeren zich met den journalist K
aar het hoofd de andere getuigen.
Tenslotte hebben nog enkele medici, o.w. een
psychiater, hun indrukken weergegeven. De
Officier van Justitie te Alkmaar heeft gezegd,
dat Maria nooit op een onwaarheid is betrapt
in deze zaak.
Uitvoerig besprak de procureur-generaal de
kwestie van de betrouwbaarheid van de hoofd
getuige Marla D. Zoo is er b.v. de vraag van 't
zetten van de handteekening onder de volmacht
door verd. in het ziekenhuis. Maria zegt: de
zuster bracht mü pen en inkt en ik Het verd
teekenen. De pleegzuster ontkent dit. Dit ver
schil in verklaring kan heel goed een vergissing
van de zUde van de zuster zün en behoeft niet
te zUn gelegen in het onwaarheldspreken van
verd.
Dan bespreekt mr. Rellingh de gesprekken
die tusachen verd. en Maria zUn gevoerd. ZU
heeft hem gerulmen tüd vóór het drama ge
zegd: zoo kan het niet doorgaan. Verd. heeft
als antwoord daarop gesproken over verdrinken,
al voegde hü er toen ook direct bU. dat hü dit
voor zün geloof en geweten niet kon doen.
Toch wordt de verhouding voortgezet en in
middels leerde verd. een auto besturen.
Verdachte zou volgens het meisje nog verder
gegaan zün in zün gruweiyke voorspellingen.
Hü zou haar gezegd hebben, dat hU op 2 Ja
nuari een auto zou huren en dat hü op den
terugweg in hêt water zou rijden. Een paar
dagen daarvoor vertrekt Maria naar familie te
Blokker, zü is voor dat familiebezoek niet uit-
genoodlgd. ZU blUft daar Oudejaarsavond vie
ren en laat haar ouders in Bergen alleen Op
2 Januari te 11 uur hoort zU het afschuwelUke
bericht door de radio. Zü ging natuurlUk naar
familie, meent het OM, omdat zü vreesde zien
thuis niet te kunnen beheerschen. De verklaring,
die het meisje tegenover getuige K. heeft af-
gelegd, komt in alle stadia overeen met de door
haar afgelegde verklaringen. Het komt spr. dao
ook voor, dat de verklaringen van Maria be
trouwbaar zün, temeer, daar zü in hoofdzaak
overeenkomen met de verklaringen van den
priester, die een lang gespek met verd. heeft
gehad.
I l H O O H SISOS |4 l U N I NI
