1
ONS BLAD
I
Tientsin
over
Drie personen bij een ernstig
auto-ongeluk omgekomen
ST.WILLIBRORDUS
Besprekingen
worden te Tokio gehouden
r
I
„Wacht U voor een sprong in
het onbekende”
I
I
Het
heden
nieuws van
Churchill waarschuwt Hitler:
DE WAGEN REED IN HET
WINSCHOTERDIEP
EEN PESSIMISTISCHE
REDE
BRITSCH MEMORANDUM
AAN BERLIJN
MEDEDEELING VAN
CHAMBERLAIN
1/
HIMMLER IN DANZIG
DE BAROMETER
DONDERDAG 29 JUNI 1939
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
wat
Alleen de bestuurder
werd gered
Aardschokken in
Griekenland
o o
'3
ft
e.
J>VX\\\\U\U1II IIIII//Z/////ZZ7X
Duitsche opvatting
bestreden
Britsche ichepen blyven
te Foetsjau
Engeland aan de grens
van zijn geduld
Tientsin een val voor
de Britten?
4
Hulp was onmiddellijk aanwezig,
maar men kon de slachtoffers
niet bevrjjden
N.V. NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL4Ö UTRECHT
Oordeel van Japansche
kringen
Inzake de eenzijdige opzegging
van het vlootverdrag'
door Berlijn
Honderden jonge Duitsche ,,/oa-
risten” aangekomen voor het
vrijwilligerscorps
--
Britsche regeering is niet van plan
te protesteeren tegen de anti-
Britsche propaganda van
Göbbels
Juli, Augustus en September
moeten worden beschouwd
als maanden, waarin de
spanning in Europa
zeer hoog zal zyn
DiT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Het Weer
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 229
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
aanvrage gaarne door onia
rubriek 10 cl per regeL
0
ZuideiUks
alle
is aan
O
Stand op Dimisrteg 18 eer »sl T58J
Varies staart IBM
I
1
Zn het hart van Londen heelt een gejoel alge brand gewoed. Acht gebouwen werden
een prooi der vlammen. De brandweer in actie
■hill vertrouwde, dat de tegenwoordige
luchtmacht niet onderschat aou wor
den bet maken van berekeningen in aekere
beeldkwartieren.
Chi
Brits.
Betreffende het incident van Tientsin welde
Churchill, dat het Japanscbe optreden aeer wel
een val kan rijn, om Engeland weg te lokken
Bij een tornado in Anoka (Amerika) werden dak en muren van een kerkgebouw,
toebehoorend aan de Luthersche gemeente, weggevaagd. Ben ander kerkgebouw, dat
vlak te de nabijheid stond, bleet gespaard
In verband met de besprekingen vertrouwt de
regeertng dat een einde zal zijn gekomen aan
het ontkleeden. foutlleeren en andere inciden
ten. In de gegeven omstandigheden achtte de
regeering het niet nuttig de zaak voor te leg
gen aan den Volkenbond.
Volgens een bericht van het Japansche pers
bureau Domei neemt men in kringen, die in
nauw contact met de Japansche regeering staal,
ais vaststaand aan. dat hu de komende onder
handelingen te Tokio belangrijk meer zai wor
den besproken dan de uitlevering van de vlei
Chineezen door de autoriteiten van de Britscbe
concessie te Tientsin.
Men gelooft, dat de Japansche regeering za.
aandringen op de regeling van de militaire, po
litieke en economische vraagstukken, die van
belang worden geacht voor de veiligheid der
Japansche strijdkrachten in China en van de
Japansche positie aldaar
naar rsoeroega
dag naar Wlam-
Moskou.
inln naar Moskou
n Tokio practised
s een paar leden
lal Generaloff. de
tweede secretaris. Ook wordt gemeld, dat bet
naambord, dat in het Japansch en bet Rus
sisch gesteld was, reeds van de deur is wegge
nomen.
WARSCHAU. 28 Juni Uit Donzig wordt
gemeld, dat Himmler vanmorgen daar aou
zijn aangekomen. HU sou de nat. soc forma
ties der vrije stad inspecteeren.
«R
or-
I
Cv»
MO
i
'aart
nam
rtsal
Chamberlain spreekt in het Lagerhuis
over het Tientsin-incident.
Van alle kanten kwam hulp opdagen, doch
het mocht slechts gelukken den heer Wiersma
te redden. Zijn 32-jarige vrouw, het zoontje
en de schoonmoeder van den heer Wiersma
konden niet meer worden bevrijd en kwamen
om het leven. Kort na het gebeurde zijn hun
lijken opgehaald.
LONDEN, 28 Jani (Renter)In het Lager
huis heeft de Engelsche minister-president,
Chamberlain, medegedeeld, dat als revolg
van de besprekingen tusschen de Britache
en Japansche regeertng is overeen geko
men, dat de onderhandellngen over Tient
sin te Tokio sullen worden gehondeif Cham
berlain reide te hopen, dat de Britache
autoriteit in de concessie bewaard aal blij
ven.
ïflll IftINGI M TOT flR IIOMG
Churchill hield in de City Carlton Club
te Londen een pessimistische rede over
den intern, toestand.
van de zeeen, waar de beslissende slag in ge
val van een conflict aou worden geleverd. En
geland mag zijn vloot niet naar het Verre Oos
ten zenden, alvorens het zeker is van zun po
sitie In de Mlddellandsche Zee en vermoedelijk
zou het dan niet noodlg zun dat de Britache
vloot werd gezonden
Sprekende over de onderhandellngen te Mos
kou zeide spreker: _Het schijnt mij, dat net
verlangen van de Russen, dat wij allen te sa
men ens zullen verzetten tegen een aanval op
de Oostzee-staten. juist en gerechtvaardigd u
en ik vertrouw, oat we volledig hieraan tege
moet zullen komen. Ik kan niet begrijpen, soo
voegde Churchill hieraan toe, waarom we ai
deze weken getreuzeld hebben."
De Tweede Kamer heeft de conclusies
van de Kamercommissie betreffende de
zaak-Oss aangenomen.
Verkeersongevallen maakten Woensdag
verschillende slachtoffers. O.m. reed te
Scheemda een auto in het Winschoter-
diep. waarbij drie personen om het le
ven kwamen.
LONDEN, 28 Juni (Reuter). Het Fo
reign Office heeft Woensdagavond den
tekst gepubliceerd van een memorandum in-
sake de opzegging van het Britach-Duit-
sche vlootverdrag. Dit memorandum Is door
ds Britache ambassade te Berlijn aan von
Ribbentrop overhandigd.
Behalve het zoontje van de familie Wiersma
dat bij het ongeluk het leven verloor, had het
echtpaar nog twee jongens van vier en twee
Toen vandaag het Britscbe schip ..Sleslan
voor Swatau aankwam, werden passagiers en
mail door den Britse hen torpedojager ..Dia-
net' aan boord genomen, die ze de haven bin-
uenbrachL
De Britsche schepen Hatching en Sink lang
i geen gevolg ge-
irschuwing om de
er nog twee Brlt-
Op het Japansche verzoek, dat alle bul-
tenlandsche schepen uit Wentsjau en
Foetsjau zouden vertrekken, heeft, aldus
Chamberlain, de Britscbe consul-generaal
te Sjanghai geantwoord, dat de Japanscbe
autoriteiten niet gemachtigd zijn zich te be-
Wanneer mijn ^woorden hem zouden be
reiken wat zjj wellicht zuilen doen, aou Ik
tot Hitler zeggen: .Stop en overweeg eerst
nauwkeurig, voordat gij een sprong doet in
het verschrikkelijke onbekende, indien ge
uw levenswerk om Duitschland op te beffen
uit de vernedering en verslagenheid tot een
punt, waar de geheele wereld met span
ning wacht op zijn daden, niet onherstei-»
baar vernietigd wilt zien."
Ik zou wenschen, dat ik Hitler kon over
tuigen van het feit, dat het Britsche rijk
de grens van zijn geduld heeft bereikt.
Op de vraag van Arthur Henderson of de re
geering. in verband met het bewaren van da
vriendschappelijke betrekkingen met het Dutt
sc he volk, de aandacht van de Duitsche regee
ring wil vestigen op de aanvallen, wélke Odb-
bels onlangs op Engeland heeft gedaan, ant
woordde Chamberlain, dat hij in de Duitsche
pers artikelen heeft opgemerkt, welke de rede
voeringen van Britsche staatslieden, die pogen
begrip te toonen voor de positie van Duitsch
land. belachelijk trachten te maken en verkeero
voor te stellen. De minister-president kan
slechts deze poging om de betrekkingen tus-
achen beide landen te vergiftigen betreuren. Hij
is evenwel met voornemens stappen dienaan
gaande te doen bjj de Duitsche regeering.
1) De Russische
Smetanln. die.
den Russischen
ar Moskou op 5
Ij de onderhan-
problemen, om.
is plotseling ont-
ie Moskou.
Zoo Duitschland bereid mocht zijn, over een
ander accoord te onderhandelen, zal de Brit
sche regeering gaarne aanwijzingen ontvangen
omtrent omvang en doel, welke de Duitsche
regeering voor zulk een accoord geschikt zou
achten. De Britsche regeering zou In het bij
zonder willen weten:
le. Wanneer naar de meenlng van Duitsch
land de besprekingen zouden moeten plaats
vinden.
3e. Hoe de Duitsche regeering zich voorstelt
te garandeeren, dat iedere handeling in den
vorm van een opzegging of wijziging van het
nieuwe accoord gedurende den geldigheidsduur
de goedkeuring van beide partijen wegdraagt.
Wat, aldus vervolgde spr., gebeurt er thans
in Duitschland? De nazi's treffen blijkbaar alle
voorbereidingen om Polen te dwingen
«lachen in te willigen en als Polen dit niet
doet, zijn dag en nacht, ononderbroken,
voorbereidingen getroffen, het- met een groote
legermacht, zoowel van het Westen als van
bet Oosten uit aan te vallen.
schepen te
aan het Ja-
Het vorige jaar hadden wij geen verdrags
verplichtingen tegenover T
doch thans hebben wjj de absolute garantie
aan Polen gegeven, dat. Indien dit land net
slachtoffer van een niet-uitgelokten aanval van
de zijde van nazi-Duitschland mocht worden,
wij, in samenwerking met onze Pransche bood-
genooten. gedwongen zyn Duitschland den oor
log te verklaren. Dat is het wreede feit, waar
voor wij ons geplaatst zien.
Wjj zijn vastbesloten, dat op ons niet de
schuld en de schande zullen rusten, dat wjj de
arbeidende massa's der wereld en de steeds
helderder wordende vooruitzichten, die ten
slotte binnen hun bereik zijn, tegenhouden.
Als er nog «én nazi-gewelddaad plaats heeft,
die tot een oorlog leidt, zullen wij in dit land
niet pogen ons afzijdig te houden.
Hierin wordt om. gezegd, dat het onjuist la
te meenen. dat, in welk deel van Europa
Duitschland ook In een oorlog zou worden be
trokken. Engeland altijd een Dultsch-vijandige
houding zou moeten aannemen. Engeland zou
slechts dan een vijandige houding kunnen
aannemen, als Duitschland .een daad van
agressie tegenover een ander land zou begaan.
Verklaard wordt, dat de In het memorandum
der Duitsche regeering gegeven beschrijving van
de Britsche politiek als een politiek van om
singeling volkomen ongemotiveerd is. Enge
land heeft niet den wensch, de ontwikkeling
van den Dultschen handel te belemmeren. Het
memorandum wijst erop, dat reeds een aan
zienlijk bedrag aan vrjje valuta ter beschikking
van Duitschland is gesteld voor de aanschaf-
fing van grondstoffen.
Poolsche kringen In Danzig verklaren, dat het
minder gaat om een Inspectie dan wel om een
zuivering, die het verwijderen van twijfelachtige
elementen ten doel heeft.
De Czas, het conservatieve Poolsche orgaan,
voegt hieraan toe. dat gouwleider Forster inder
daad een begin heeft gemaakt met de reorganl-
Tsjècho-Slowaküë. “Ue van 8 A.-eenheden van het gebied,
onder toezicht van talrijke SS.-lieden. die uit
Duitschland rijn gekomen.
In Panzig zijn wederom convooien auto’s aan
gekomen uit Oost-Pruisen met verscheidene
honderden jonge tourlsten. die bestemd zijn voor
bet vrijwilligerscorps. Deze jongelieden worden
verdeeld over barakken in Matzkau. WleSen en
Langt uhr.
Voorts zouden de nat soc autoriteiten een
groot aantal paarden hebben guruqulreerd, be
stemd voor het vrijcorps Hst reehtsche Pooi-
sche orgaan Ooniec Warssawskl verklaart te
alen aanzien, dat oorlogsmateriaal heimelijk uit
Oost-Pruisen de vrije stad wordt binnenge-
brach't. Tevens meldt het blad, dat de aanwezig
heid der vrijwilligers in Danzig te zamen met
den invoer van oorlogstuig een schakel meer
vormt in den keten van provocaties die deel uit-
niaken van den door Duitschland verklaarden
zenuwoorlog. De provocaties kunnen echter noch
Je Polen In Danzig noch elders enerveeren.
Iedere formatie van militaire organisaties in
Danzig zal stuiten op categorisch verzet van de
Poolsche régeering.
De Kurjer Polski bevestigt, dat ploegen arbei
ders begonnen zijn met den bouw van een brug
over den Nogat. aan de grens tusschen Danzig
en Oost-Pruisen. Het blad wijst op het strategi
sche belang daarvan.
I
LONDEN, 28 Juni. (Reuter). Juli.
Augustus en September moeten wor
den beschouwd als maanden, waar
in de spanning in Europa zéér hoog
zal zijn, aldus betoogde Winston
Churchill heden in een rede in de
City Carlton Club.
ATHENE. 28 Juni. (Reuter) De stad Ther
mon bU Agrinion in Oriekenland is opgeschrikt
door een reeks hevige aardschokken. De be
volking vluchtte in paniek en bivakkeert thans
in de open lucht.
Vele hulzen werden door de aardschokken
vernield. De bewoners willen niet terugkeeren
naar de nog overeind staande hulzen, uit vrees,
dat ook deze zullen instorten. De kerk is zoo
zwaar beschadigd, dat elk oogenblik een in
storting kan worden gevreesd. De waterbron
nen drogen op en reeds thans is het water zoo
modderig, dat het nauwelijks drinkbaar ia
Het voornaamste doel van het vlootverdrag
Vu het Invoeren van een element van stabili
teit ter vermijding van een onnoodigen bewa
peningswedloop. Vandaar dat de accoorden geen
bepaling Inzake eenzijdige opzegging bevatten,
*>ch duidelijk alleen maar rekening hielden
met beëindiging of wijziging door gemeenschap
pelijk overleg. Het accoord van 1935 was. naar
uitdrukkelijk wordt verklaard,'van permanen
ten aard. De eenige bepaling, afgezien van de
bUaondere bepalingen ten aanzien der dulk-
booten. welke de mogelijkheid eener wijziging
tasioot. had betrekking op het geval van een
krachtige verstoring van het algemeen even
wicht In de bewapening ter zee en selfs dan
diende een wijziging alleen nog maar te ge-
•chieden In overleg met de Britache regeering.
Duitsche regeering voert niet aan. dat zulk
•«o toestand in feite bestaat Nog minder beeft
de Britscbe regeering ultgenoodigd. den toe-
*<Dd te bestudeeren, alvorens haar stappen te
■oen.
In het memorandum wordt verder verklaard,
•ut de vroegere voorafgaande aankondiging van
vlooUterkte, die de Britache regeering aan
«Ütschland heeft verstrekt uitsluitend gege-
y**1 werd met het doel, de bepalingen van
y accoord van 1935 na te komen. Geen ver-
voorafgaande aankondigingen zullen noo-
De verongelukte auto was op weg naar Bei
lingen (gemeente Vlagtwedde), waar de on
geveer 60-jarige moeder van mevr. Wiersma
woonde, die zich met het 5-jarig zoontje van
het echtpaar eveneens In den wagen bevond
Ter hoogte van de strookartoofabriek JDe Toe
komst” te Heiligerlee is de auto In botsing
gekopien met een open personenauto, welke uit
Groningen kwam.
De open auto werd bestuurd door den heer
A. K. Poll uit Grijpskerk, terwijl zich In den
wagen zjjn echtgenooie en het 13-jarig zoon
tje van de familie Mellema uit Winschoten be
vond. die bij het echtpaar Poll gelogeerd had
en naar huls werd gebracht.
Bjj het passeeren raakte de auto van den
heer Poll den wagen van den 53-jarlgen land
bouwer Wiersma.
jja de aanrijding kwamen beide wagens in
het Wlnschoterdiep terecht
De heer Wiersma, die zeer onder den indruk
van het gebeurde was. begaf zich, na van
droge kleeren te zUn voorzien, naar bet ge
meentehuis voor het geven van Inlichtingen
Beide auto's zijn later in dén middag ge
licht.
Een onmlddellUk ontboden geneesheer kon
slechts den dood constateeren. Het stoffelijk
overschot van de drie slachtoffers werd voor-
loopig naar bet gemeentehuis te Scheemda
overgebracht.
De inzittenden van den open auto konden
gered worden.
Weer een ernstige pakhuisbrand in de
Lon dense he Gty.
wij hebben keer op keer toegegeven en ons
teruggetrokken in gevallen, waarbu plechtige
beloften en verdragen verbroken werden.
Hitler zou een ernstige vergissing begaan, zoo
ging Churchill voort, indien hu zichzelf voor
hield. dat wU ons telkens teruggetrokken heb
ben uit lafheid en degeneratie. WU weten dat
we er veel om moeten lijden, maar wij zijn
vastbesloten, ons niet schuldig te maken aan
daden, die een catastrofe zouden veroorzaken,
waarvan niemand de gevolgen kan gissen.
De Britache regeering ziet uit naar een
bespreking over een verdere verbetering van
Duitschlands economische positie, aoo
slechts wederzUdsch vertrouwen en goede
wil geschapen kunnen worden. De vaste
wensch der Britsche regeertng is, wel verre
van bevordering van een oorlog met Duitsch
land, het scheppen van Britach-Dultache
betrekkingen op den grondslag van weder-
keerige erkenning van de behoeften van de
beidé landen, natuurlUk met behoorlijke in
achtneming van de rechten vaa andere lan
den.
Churchill zeide verder dat alle voorbereidin
gen zoudeg kunnefT”worden gej?erfectlonneerd
en dat toch het fatale sein niet gegeven be
hoefde te worden.
moeien mat de bewegingen van Britache
schepen. t
Te Swatau blijft de toestand nog duister en
de onderhandellngen tusschen de plaatselUke
Britsche «n Jafiansche autoriteiten worden
voortgezet.
Ik zie, zoo vervolgde spr., de positie, waarin
wU ons bevinden, zeer ernstig in. Zu gelukt veel
•p wAt bet vorige jaar gebeurd Is, doch thans
met dit verschil een zeer belangrijk verschil
overigens dat er thans geen wegen meer
voor ons open zijn om terug te trekken.
land in staat te stellen, ten volle gebruik te
maken van de quota van 1935.
Doch als Duitschland niet langer gebonden
de Jn het accoord vastgelegde limiet
van 35 pet., kan de Britsche regeering zich niet
langer gebonden achten aan haar vroegere
aankondigingen, welke derhalve als vervallen
moeten worden beschouwd.
Of het al dan niet gegeven zal worden hangt
af van de stemming, het temperament en de
beslissing van één man. die zichzelf van een
onbeduidende positie opgewerkt heeft tot de
hoogste macht, waardoor hu wellicht Ik zeg.
aldus Churchill, wellicht het grootste deel
van de menschheid In een onmetelUke cata
strophe en beproeving kan storten.
Met betrekking tot Daladler's jongste rede
zeide Churchill: Ik ben het volkomen met den
Franse hen premier eens, dat wU ons bevinden
In een periode, acuter en meer geladen met
allerlei gevaar, dan eenige andere, die wU heb
ben gekend in de periode van onrust, waarin
wjj hebben geleefd Ik ben niet van meening
dat de otg-log vaststaat, doch wanneer men
slechts de Duitsche toebereidselen en de ge-
weldige concentratie van mannen, wapens en
munitie In oogenschouw neemt, welke gaande
is. evenals den toon van de door de regeering
gedirigeerde pers en de redevoeringen, die de
partijleiders boucen, dan kan er geen andere
conclusie mogelijk zUn dan dat het ergste gaat
geschieden, en wel spoedig.
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd oi Asn
oebodsn, geplaatst onder de Omroeper
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiimK
VOOR HET GEHEELE LAND:
Meest zwaar bewolkt, tUdeljjk betrokken,
waarschijnlijk eenige regen, iets koeler dan
gisteren, meest matige ZaMeitfks let
S ZaM-Wso.eitete wind.
Zon a* 4.89 eodar 2LM. Ltefct a* «IJd. S
Maan oe 19J» onder 3Ad. VU. 1 Joll.
^iiiiiiiiuiiiniiiiiiiiiiiiiiHiiiuiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
DE PRIJS D€R ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct- P
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 CL p
BI) CONTRACT- AANMEgKELDKl REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor edverteeren bij ebon
nemen! wordt op aanvrage gaarne door onzs
Administratie verstrekt
Woensdagmiddag ongeveer vier
uur ia te Scheemda een ontzettend
auto-ongeluk gebeurd, waarbij drie
menschen em het leven zijn gekomen.
Een auto met vier inzittenden ia
in het Winschoterdiep gereden. De
auto verdween een flink stuk van den
wal geheel onder water. Drie der in
zittenden konden zich met geen mo
gelijkheid bevrjjden. Alhoewel van
alle kanten onmiddellijk hulp kwam
opdagen, mocht het niet gelukken
hen te redden-
De bestuurder van den auto, de heer
Wiersma uit Wittewierum (gem. Ten
Boer) kon worden gered.
De slachtoffers zjjn de 3»2-jarige
mevrouw A. G. WiersmaHarding,
haar 5-Jarig zoontje en haar ongeveer
60-jarige moeder, mevrouw A. Har
ding-Schuuring
I
Tokio,
sche oorlogsschepen.
De Noorsche en