ZOO IS ALASKA
rijden
DE DETECTIVE
Veilig verkeer door langzamer
1
De winter is de
vacantietijd
BLINDE PASSAGIERS
MOEDER
WEELDE
De boodschap aan de
7 Oste eeuw
LAND VAN FRAPPANTE
TEGENSTELLINGEN
Een campagne die succes had
Pessimistische stemmen
De winter
Menschen die alles uithouden
Minimum rij snelheid
l’Enfant terrible
De zomer
Het korte verhaal
Een boeiend stemmingsbeeld
De trpts der poppenmoedertjes
Providence de stad zonder
verkeersongelukken
1
Enorm gletschergebied ontdekt
Het succes üan Parker
Eldorado voor de huisvrouw
verlichten
4
Professor Einstein schrijft bet
de
f
G
o<
G<
Ge
Ge
Btl
clu
1
i
I
1
i
i
te begrijpen
documenten
6c
Cl
Inl
bn
8
8
m<
In
ou
bCl
ho
op:
(Ui
sel
▼ei
bu
oi
f 1
Hl
1
h
3
k
I
ia
l
1
t
I
1
I
c
I
1
I
I
1
pl
ve
bti
ini
mi
Op
dai
J
ie ti
vai
BI
D
Br
Wanneer zij betrapt worden en hun kans
om te ontkomen is tegenwoordig maar heel ge
ring zijn,zij gedoemd op het schip te blijven.
Als ze dan niét aanstonds achter slot en grendel
gezet worden, moeten zfj het zwaarste werk aan
boord verrichten, krijgen geen loon en worden
bij de landing terstond aan de autoriteiten uit
geleverd. Meestal staat hun dan vier weken ge-
vangenisstra' of zware dwangarbeid te wachten.
Soms wordt, er ook een ander vonnis geveld:
het aan boord sluipen zonder toestemming van
den eigenaar wordt met 20 pond (180 gulden) of
drie maanden hechtenis gestraft.
Ieder jaar staan er ongeveer honderd blinde
passagiers voor de Winchester-rechtbank die
voor dergcljjke gevallen competent is.
Het komt ook wel eens voor dat een blinde
passagier niet gestraft wordt. Zqp werd er bij
voorbeeld eens een op de „Berengaria" ontdekt,
die vroeger als steward op schepen gediend had.
Het was toen juist de tijd, dat de toeristen in
grooten getale van Amerika naar Europa stroom
den en de blinde passagiers kwam als geroepen.
Hij werd direct aan het werk gezet en is ook
nu nog op hetzelfde schip werkzaam. Maar zulke
gevallen zijn uiterst zeldzaam.
Doch overigens kent de huisvrouw hier vele
zorgen niet, waarmee men in Europa voortdu
rend te kampen heeft. Mottenpoeder of kam-
roc
fit
1—
Ge
ferbolletjes zijn er in heel Fairbanks
krijgen, omdat er geen motten zijn. En roesten
de messen en vorken kent men hier niet, want
in de droge ijle lucht roest niets. Een ijskast
beeft de huisvrouw ook niet noodig; terwijl In
den winter de kelder, waarin ook meestal de
pomp staat, door de warmte van de kachel on
temperatuur gehouden wordt, zoodat de porno
rok nooit -bevriest, moet men in den zomer goed
oppassen, dat de pomp open .blijft, want dan
trekt de zon de vorst uit dén grond omhoog, en
wat in den winter nooit gebeurde, kan in den
heetsten zomer voorkomen: dat het water in
den put bevriest. •Ijskastenfabrikanten kunnen
hier in Alaska dan ook, ondanks den hecten
zomer, geen zaken doen.
Va
geen ge-chreeuw, geen
De scheepsofficieren op den Atlantischen
Oceaan houden nu een waakzaam oog op blinde
passagiers. In de kolenbunkers achter de scheeps-
ketels onder de ketels zelf in de ankerketting-
kasten op de lading onder de reddingbooten. in
de ventilatoren, overal wordt naar hen gezocht;
ja. deze ongewenschte passagiers klimmen zelfs
in den hollen voormast naar het kraaiennest.
Het Cadadeesche Stowaway Season”, ’t sel-,
zoen van de blinde passagiers is weer begqnnen.
De winter heerscht in de steden en dorpen van
het Noorden en voor vele ambachten is er nu
geen werk meer. Kou-lijdende werkloozen bevol
ken de dokken en velen staan voor de keuze:
niet te I „Varen of ten gronde gaan!” Welk lot hun ook
te wachten staat, aan boord of aan land, niets
kan deze vagebonden, meestal Engelschen, weer
houden om naar huis terug te keeren. Daarvoor
willen ze alles verduren. Het risico dat zij daar
bij loopen is verschrikkelijk. De wanhopige men
schen todhen een buitengewone sluwheid en
moed. Het is voorgekomen dat menschen in de
ankerkettingkast kropen en toen het anker ge
licht werd door den eruitschietenden ketting In
een brij van bloed, vleesch en beenderen werden
veranderd.
Een man, die den dood nabij ontdekt
werd had zjch in krantenpapier gewikkeld en
was in den kolenbunker gekropen/waar hü tót
aan zijn hals in de kolen stond en zjjn hoofd
met een oude jas had bedekt.
Een ware hel werd verduurd door een Jongen,
die op de ladder van een schoorsteen klom en
zich toen in den schoorsteen verstopte. Het
schip voer weg en de jongen in den schoorsteen
werd zoo verschrikkelijk toegetakeld, dat de
autoriteiten meenden dat hjj genoeg gestraft
was en hem geen verdere straf meer ojregden.
De wet is niet erg welwillend tegenover blinde
passagiers.
Een wetenschappelijke expeditie van de Har
vard Unlversiteit heeft in het poolgebied nabü
Alaska het grootste gletschergebied ter wereld
ontdekt, natuurlijk met uitsluiting van de Zuid
pool. De bedoelde expeditie was aanvankelijk
voornemens het begin van den grooten Bering-
gletscher vast te stellen. Men ging uit van Cor
dova (Alaska) en vloog over den gletscher. Het
bleek toen, dat deze gletscher met de gletscher»
Hubbard en Malaspina verbonden was. De ge-
heele Ijsvlakte is meer dan 100 mijlen lang en
gemiddeld 2000 meter hoog. Tot nu toe was d»
gletschermassa door een bergketen voor het oog
verborgen. Eerst van een vliegtuig uit kon men
ongeveer 5000 meter hoog waarnemen, dat de
vermoedens, die men reeds had, juist waren.
In het begin van October vriezen de rivie
ren en meren dicht, en in November verstijven
ook de wildste bergbeken. De thermometer daalt
ongelooflijk; onzen kwlkzilverthermometer zou
den we hier niet meer kunnen gebruiken, want
kwikzilver bevriest bij een temperatuur van 40
graden Celsius. Doch hier daalt de thermometer
soms tot 50, ja 80 graden Celsius onder nul. Dan
willen zelfs de anders nooit versagende slede
honden niet meer: ze graven een diep gat in de
sneeuw en versuffen roerloos de dagen van de
grootste koude. Dan is het gevaarlijk in- de
open lucht een of ander zwaar werk te doen,
waarbij men sneller moet ademen; als de lon
gen bevriezen is men verloren.
In een van de laatste winters heeft een van
de vliegeniers die ook in den winter regelmatig
hun route bevliegen, slechts één keer bjj zoo’n
koude voor een seconde zijn winterbril afgeno
men, omdat hjj te erg drukte; nu heeft hjj maar
één oog meer.
En toch houden alle menschen hier meer van
den winter dan van den zomer. De winter in
centraal -Alaska is droog en absoluut windstil.;
de onbewogen lucht is heerlijk en opwekkend
als „champagne”. De groote, gevaarlijke kou
heerscht slechts zelden en gedurende weinige
dagen, en in menigen winter daalt de thermo
meter nooit onder 35 graden. De kleeding is zoo
danig aan de wintertemperatuur aangepast, dat
niemand kou behoeft te Hjden. Hier is de zomer
de werkelijkheid: want dan alleen is er genoeg
water, om goud te wasschep, en om den eeuwig
bevroren bodem te ontdooien. In den winter wor-
oen de feesten gevierd: ,J> winter is onze va-
cantietljd”. zeggen de menschen.
Neen, het Wérkelijke gevaar van den win
ter in het hooge Noorden Ms niet de koude,
maar de sneeuwblindheid, die weliswaar niet
het gezichtsvermogen verwoest maar de
oogen toch zooveel pijn doet, dat men niet meer
kan zien; de sneeuwblindheid wordt veroorzaakt
door den ondraaglljken overvloed van licht, da*,
de verblindende sneeuw reflecteert. Het gevaar,
om sneeuwblind te worden is het grootst en
dat is alweer even paradoxaal als- zoovele an
dere dingen in Mei, wanneer de winter
eigenlijk al voorbü is. Dan heeft de zon al een
groote lichtsterkte, maar is toch nog niet'warm
genoeg om de sneeuw te doen dooien. Het licht
wordt dan beslist moorddadig en de huisvrouw
moet zelfs in de keuken haar sneeuwbrll dra
gen, want een onvoorzichtige blik naar het Zui
den over de wlt-vlammende sneeuw kan haar
voor enkele dagen sneeuwblind maken.
Interessant en leerzaam ls de volgende ge
schiedenis van den strijd vau een stad tegen
het ontstellend aantal automobiel-ongevallen
dat zich in haar straten, op haar pleinen en
wegen bU voortduring voordeed, een strijd die
tot een overwinning leidde.
De stad die dezen slag inzette en hem won,
heet „Nomen est omen”? Providence
(dl. voorzienigheid). Zij is gelegen op Rhode
Island (Amerika) en telt omstreeks 250.000 in
woners. Dat is op het eerste gezicht een be
scheiden bevolking. aangezien Providence
de centrale inkoopstad voor de geheele omge
ving is. zijn het meerdere honderdduizenden
die dagelijks haar straten passeeren en dat
Is oorzaak dat men zonder meer van een groote
stad, ook voor Amerikaansche begrippen, spre
ken mag. Zü is overigens vry slecht gebouwd,
met weinig ruime open pleinen maar daaren
tegen veel nauwe onsymmetrische straten met
onoverzichtelijke hoeken en een legio aantal
kruisingen. Er zijn menschen dié beweren dat
Providence naar haar uiterlijk de Europeescbb
stad van de Vereenigde Staten is.
Hoe het ook zij: de verkeersongelukken wa
ren er niet van de lucht en tr ging geen dag
voorbij zonder ongevallen, met doodelijken af
loop. En heden ten dage is dit soort ongeluk
ken in Providence zoo zeldzaam geworden als
was deze levendige stad een gehucht in een
provincialen achterhoek van het land. Een
rustiek dorpje uit de achttiende eeuw zou. wat
dat betreft, geen vredelievender sfeer kunnen
ademen dan deze Amerikaansche stad. De
verdienste voor deze zonder twijfel unieke ont
wikkeling moet ten volle op rekening van den
heer John J. Parker worden geboekt, den
hoofdcommissaris van politie, een vrjj jongen,
maar ongekend energieken man, tot wien de
autoriteiten zich ten langen leste wendden toen
zü ten einde raad waren.
den ouders en kinderen het teeken geeft, dat
de kinderen van de straat moeten, anders spe
len ze misschien om 2 uur nog haasje-over in
de warme zon. De oude Alaska-plonlers vertel
len, dat zij in de jaren rond 1900, toen er nog
niet zooveel klokken in den Poolcirkel waren,
een speciale manier hadden om te weten of het
3 uur in den nacht of 3 uur in den namiddag
was: om 3 uur 's nachts stond nameljjk John
achter de toonbank in de kroeg en om 3 uur
In den namiddag Jack; de een had nachtdienst,
de ander dagdienst.
Ook vele volwassenen worden door den over
vloed van licht zoo gehinderd, dat zij in den zo
mer voor het slapen-gaan een" zwart masker
voor de odfcen binden, want de vensters moet
men open laten, anders zou het te heet zijn om
te slapen.
Hier heeft zich namelijk nog niemand over te
weinig warmte in den zomer beklaagd; wel kla
gen alle menschen hier in centraal-Alaska over
te veel hitte! Wij stellen ons de landen van het
hooge Noorden, en vooral het verre Alaska, al
tijd voor als geheel bedekt met sneeuw en ijs;
niets is minder waar.
Nog in het begin van September, toen ik lp
Fairbanks vertoefde, waren de hulzen met
prachtige bloementuinen omgeven; menig blok
huis is bijna geheel begroeid; de oneindige bos-
schen stralen in de duizend kleuren van den
noordelijken herfst, die hjer de mooiste tijd
van het jaar is.
’s Nachts vriest het soms al een beetje, maar
de dagen zjjn warm en toch is de grootste
zomerplaag, de muskieten, al voorbij. Alle ven
sters, alle deuren hebben vast-lngebouwde mus
kietennetten, anders zouden ■“de beesten je ge
woon ombrengen. Mannen en vrouwen dragen,
wanneer zij langen tijd buiten moeten werken,
of ergens heengaan, dichte sluiers om hun hoe
den precies zooals in de tropen.
De inmetseling van de boodschap aan onze
rakomellngen, die pas na 5.000 jaar, in het jaar
6939 door de menschheid geopend mag worden,
is thans op de wereldtentoonstelling te New York
geschied. De dokumenten, die opgeborgen zjjn
in een koker van een'speciale metaallegeering,
zijn thans bekend gemaakt en verschillende
Amerikaansche bladen publioeeren den in
houd. Er is voor gezorgd, dat de menschen van
de 70ste eeuw deze documenten kunnen ontcij
feren, al kennen ze misschien geen Engelscb
meer. Men heeft er nJ. een bijzonderen sleutel
in den vorm van gemakkelijk
hlëroglyphen bijgevoegd. De
rusten thans, 15 meter diep, licht- en water
dicht afgesloten in de gewelven en op een plaat
staat het verzoek het gewelf pas na 5 eeuwen
te openen.
Wij geven hier den inhoud van een tweetal
documenten.
volgende:
„Onze tijd is rijk aan geniale menschen ge
weest. De verovering der natuur en de kennis
der wetenschappen zouden ons het bestaan
aanmerkelijk hebben kunnen verlichten. We
gebruiken de natuurkrachten, om da menschen
langzamerhand van het zwaarste werk te ver
lossen. We kunnen vliegen en met aikaat 'spre
ken door middel van onzichtbare stralen. Maar
de productie en de verdeeling der goederen is
slecht georganiseerd. Ieder mensch leeft m
voortdurenden angst uitgesloten te worden van
het economische proces. Bovendien vinden de
menschen van andere landen het van tjjd tot
tijd noodig, elkaar te dooden en daarom leeft
leder in angst voor de toekomst. De oorzaak
hiervan vindt men in het feit, dat het verstand
en karakter van den doorsnee mensch veel
minder is dan die van hen, die de groote ont
dekkingen voor ons doen.”
Ook de boodschap van Thomas Mann is bijna
even pessimistisch gestemd:
„De voorstelling van de toekomst als een
„betere wereld” is een der grootste fouten van
de leer van den vooruitgang. Niettegenstaande
dat hebben we toch niet alle hoop verloren voor
u verre nakomelingen. Gfj zult ons zien, zooais
wjj de menschen zien, die 5000 jaar voor ons
geleefd hebben en ook in uw tijd zal de men-
schelljke geest het moeilijk hebben. Maar de
menschelUke geest heeft het nooit gemakkelijc
gehad op aarde; want anders zou de mensch
heid daar geen behoefte aan hebben. Een opti
mistische voorstelling over een betere toekomst
Is slechts een uiting voor het eeuwige streven
van den mensch, zjjn eigen hoop te verwezen
lijken, eens een menschwaardig bestaan te kun
nen leiden. Broeders der toekomst, gjj zult we
ten, dat wij, niettegenstaande dit alles, In de»
hoop en in dit streven gelijk staan met ui”
Men zal waarschijnlijk in de 70ste eeuw geen
al te goede meening over de twintigste eeuw
hebben op grond van deze documenten; want
na 5 eeuwen zullen de gebeurtenissen, die aan
leiding waren voor een dergelijk pessimisme
wei vergeten zijn.
„Rr is maar een mogelijkheid”, zet Parker,
.jen dat is om de rijsnelheid tot een minimum
terug te brengen.” De deskundigen lachten
harteljjk: „Ten eerste zou een te langzaam
verkeer het geheele stadsverkeer lamleggen en
ten tweede zou geen sterveling zich aan de
voorschriften storen”..Op zjjn beurt glimlachte
de commissaris en merkte op: „Wie langzaam
rjjdt komt bjj de „verkeersbezettlng” van onze
stad In haar nauwe bochtige straten even spel
vooruit als wie er doorheen vliegt. Bovendien
moet de heele politie in het geweer worden
geroepen om te controleeren of geen enkele
burger, te beginnen bjj den burgemeester, de
maximumsnelheid overschrijdt. Ten -slotte
moeten wij het heele geval op de juiste manier
propageeren; het publiek in zijn zwakke zijde
tasten, een beroep doen op het eergevoel en
de aangelegenheid als een soort sport be
schouwen, waaraan elkeen meedoet.
„Geeft U mu de vrije hand en U zult zien
wat wjj voor resultaten boeken”.
Men gaf hem de vrije hand. Parker zorgde
er voor dat de verkeerspolitie in aantal ver
drievoudigd werd; op lederen straathoek en bU
iedere kruising kwam een agent te staan.
Heele regimenten andere ambtenaren verdeel
den waarschuwingsbriefjes, hetzij door ze den
automobilisten te overhandigen, hetzU door ze
eenvoudig op parkeerende wagens te plakken.
De mees ten trokken de schouders op: „dat
duurt zoo lang niet!” Maar reeds gedurende
de eerste dagen werden er honderden te snel
rijdende autobestuurders aangehouden en voor
den politierechter gebracht. Daaronder bevon
den zich zeer prominente lieden uit de stad,
eenmaal zelfs de secretaris van den politie
rechter zelf, maar zij allen werden zonder aan
zien des peraoons, even hoog gestraft^ Protes
ten en verweerschriften baatten niet: wie meer
dan 25 mijl per uur gereden had kon op zijn
straf rekenen.
Terzelfder tijd zorgde Parker ervoor dat alle
predikanten vanaf den kansel het euvel der
auto-ongelukken In de kerken besprak. En met
de radio-maatschappljen kwam hij overeen dat
alle pauzes tusschen de uitzendingen benut
werden voor instructieve verkeers-praatjes voor
de kinderen, die dag in, dag uit op de gevaren
van den weg gewezen werden. De paedagogi
sche beteekenis van de straat-verkeerslessen
misten hun doel niet en de aangewezen amb
tenaren schrokken er niet voor terug om kin
deren die in het drukke verkeer buiten speel
den eenvoudig bjj den arm te nemen en thuis
„af te leveren" met de noodlge waarschuwin
gen en goede raadgevingen erbij.
Langzamerhand begon de publieke belai<-
stelllng werkelijk te ontwaken; ook de pers
bemoeide zich ermee; men begon de dagen te
tellen vanaf Parker’s eersten veldtocht en toen
er zestig verstreken waren zonder dat er ook
maar één ernstig verkeersongeval gebéurd
was, droegen de ambtenaren op straat *n witten
band om hun arm met het cijfer 80 er op, als
hulde aan den man, die het initiatief tot een
rustiger Providence genómen had.
De geestdrift steeg met den day; de auto
mobilisten stelden er een eer in zoo langzaam
mogelljk te rijden, (waarbü zü inderdaad kon
den vaststellen dal zij hun doel in de stad
even vlug bereikten!) en wie in die dagen een
voetganger zou hebben overreden, zou waar
schijnlijk ter plaatse zjjn gelyncht! Op den
Goud is allang niet meer de belangrijkste in
dustrie van Alaska, ondanks Jack London. De
xalmvisscherU brengt alleen al dubbel zooveel
op maar zalmen zijn onromantisch: hun
^vangst beteekent harde gevaarlijke arbeid.
De grond van het grootste deel van Alaska
Is eeuwig bevroren en doolt in den zomer slechts
tot een diepte van een meter. En toch kweeken
hier een naar farmers aardbeien zoo groot als
kindervuisten, en tarwe, die de beste tarwe
van Amerika overtreft. Dit land zou meer men
schen kunnen voeden dan Noorwegen. Zweden
en Finland samen.
De Indianen, die al sinds langen tijd het heele
Zuidelijke dee! van Alaska bewonen, drinken
zich tegenwoordig naar het schfint lang
zaam dood. Hoe ze dat klaar spelen, terwijl
aan hen heelemaal geen alcohol verkocht mag
worden, is een raadsel.
Fairbanks heeft met zijn 2500 inwoners 800
auto's. Naar verhouding heeft het de meeste
vliegtuigen en vliegvelden van de heele wereld.
Tn plaats van idyllische totems, die iedereen al
wel eens op een foto gezien heeft, zijn er enorm
veel telegraafpalen. De meeste menschen in
Fairbanks hebben nog nooit een Eskimo ge
zien Qok van gletschers is er In het centrum
van Alaska niets te merken: in plaats daarvan
bloeiden, toen ik er was. heele bossen bonte
bloemen in de tuinen, hoewel buiten de boe-
schen reeds in hersttooi stonden en over drie
of vier weken de winter moest beginnen.
■w—e brutale inbraak bjj de N.V. Wipra was
1 het gesprek van den dag. Voor de kran-
tenbureaux verdrongen zich de nieuws
gierigen bjj tientallen, herlazen de uitgebreide
berichten over dit aansationeele gebeuren en
bespraken de kansen van dieven en politie. En
kele dagen duurde de spanning en juist toen
zij dreigde te verloopen, verschenen op de ste-
deljjke reclamezuilen vetgedrukte plakkaten, die
’t publiek tegen de animeerende beloonlng van
1000 aanzetten eventueele speurtalenten mede
in dienst van de gerechtigheid te zetten, om
de dieven zoo spoedig mogelijk achter slot cn
grendel te brengen. Weer was de naam „Wipra”
op aller lippen; de met het onderzoek belaste
rechercheurs waren de eerstvolgende dagen de
meest betreurenswaardige bewoners van het
schamele politiebureau.
De eerste dagen had Willly Hearsten alle
nieuwtjes over de Wipra-affaire met’n hautaine
minachting aan zich voorbij laten gaan. Hem
beheerschten belangrljker zaken: trouwplannen!
Dat zijn belangstelling zich nu verplaatst had
naar dievencomplotten en wat dies meer zü,
is niet zoo heel verwonderlük, als men zich
realiseert, dat men van trouwplannen via het
slordige bedrag van duizend gulden wel eens
tot de meest zonderlinge gedachten komt. Willy
Hearsten had nog verschillende zaken op zün
ultzetlüstje staan, die hjj zoo graag werkelük-
heid zag wotden. Die politle-oproep kwam hem
voor als de op het juiste moment toegestoken
reddende hand. Dus toog Willy Hearsten aan
het speuren. Minutieus las hij de diverse kran
tenberichten, waarin de Inbraak nauwkeurig
beschreven was, bekeek de gepubliceerde foto's
van alle kranten, nam het uitwendige van het
Wipra-gebouw van onder tot boven in zich op,
omdat het hem niet gelukte een onderzoek ter
plaatse in te stellen; deduceerde, combineerde
en besloot ten slotte den volgenden dag in de
vrüe natuur alles nog eens rustig te overwegen,
om dan zün conclusies te trekken. Waren niet
alle groote mannen, wanneer voor moeilijke
En Alaska Is ook volstrekt niet het land van
eeuwigen donkeren Poolnacht. In den zomer
wtjrdt deze namelük afgelost door den Pooldag.
Wat licht betreft, komt men er dus niets te
kort. In den zomer krügen de menschen zelfs
meer dan genoeg van het eeuwige daglicht, en
zü zetten hun wekker gereed om te gaan
slapen!
Dat is geen vergissing: de wekker loopt wer
kelijk af om te gaan slapen, want anders zou
den de menschen dat inderdaad vergeten. In
den zomer is het namelük des avonds om 11
uur nog precies even licht als om 9 uur; en
de voetbalwedstrijden worden in Fairbanks,
waar men nauwelüks 140 kilometer van den
Poolcirkel verwüderd is, 's nachts om half twaalf
of nog later gespoeld, omdat het dan.... niet
meer zoo heet is als overdag, en vooral omdat
er rond dien tüd maar weinig muskieten on
derweg zün. Alles is hier onder den Poolhemel
naar onzen smaak verkeerd ingericht, en men
schen uit de gematigde zones, die betrekkelijk
aan koele zomers en warme winters gewend
zün, hebben een heele poos noodig. voor zü zich
aan de schijnbare tegenstrijdigheden van dit
onbeschrijflük mooie land in het hooge Noor
den hebben aangepast.
De kinderen geraken in den nachtloozen
noordelüken zomer geheel van de wüs, geen
wonder, dat zü niet willen gaan slapen. .Moe
der, ik kan toch niet slapen, de zon schünt nog
zoo fel!” En zü vinden het heelemaal niet in
orde, dat zü door de verstandige moeder toch
in bed gestopt worden: vooral dan wanneer de
Mnderklok al geluld is; om 10 uur 's avonds
wordt er namelük een speciale klok geluld, die
gerechtigheid in zoo’n negorü op hem had al
ten wachten, am toe te grijpen. Willy Hearsten
liep wat hij loopen kon, 't leek hem dat de
afstand kleiner werd. Nu bleef de kerel staan,
zette zün koffer neer en hügde amechtig. Toen
draaide hjj even zün hoofd om, 'n oogenblik
maar en was toen weer een en al actie. Op
nieuw begon de wedloop langs verlaten lande
rijen, over moeilijk begaanbare, modderige
landpaden, steeds verder, steeds voort. Op den
duur had Willy Hearsten het voordeel, dat hjj
geen bagage had mee te sjouwen en deze ge
dachte was het, die hem moed gaf in een wed
loop, die nu al een half uur duurde. Maar toen
was het dan ook afgeloopen. Nog slechts enkele
meters en toen had hij den man Ingehaald.
,4e had je al die moeite best kunnen bespa
ren, amice, het helpt je toch niets!” hügde hü.
De man schrok.
„Wat.,zuHen we nou hebben,” baste hü. „Hoe
weet u dat zoo precies?”
Een gelukkig lachje gleed over het van zweet
glimmende gelaat van den detective-in-spe.
„Tja man, dat Is voor jou een vraag, maar
voor mü een weet. Scherpzinnigheid is 'n hoe
danigheid, die 'h mensch ingeboren is."
„Als ik dat had geweten.... als ik dat had
geweten,” en 's mans linkerhand ging naar zün
broekzak.
Onmiddelhjk doorzag 'tyilly de situatie.
„Laat dat!” schreeuwde hü. „Of....!”
Verwonder^ keek de man hem aan.
„Maar je ziet toch dat ik zweet als 'n paard,”
en meteen wischte hü met z’n jasmouw dikke
druppels van ^jn voorhoofd.
Willy Hearsten begon zich onprettig te ge
voelen. De ander kuchte meewarig, keek eens
naar den koffer en dan weer naar zün achter
volger.
„t Is jammer,” begon de man opnieuw, ,Jk
dacht het nog wel te kunnen halen! En daór
loop je je eigen voor in 't zweet! Je moet maar
pech hebben!”
„Tja man. Vrouwe Fortuna lacht maar enkelen
stervelingen toe!” gnuifde Willy Hearsten. ..En
ik kan je verzekeren, dat ik me maar wat in
m'n nopjes gevoel, dat ik een dier weinigen
ben!”
„U?” verbaasde de ander zich. Maar moest
u dan ook niet met den trein mee, welke om
17.53 uit Pencilhyde vertrekt?”
Een half uur later arriveerden aan het lan
delijk stationnetje twee mannen, de een droeg
een rugzak, de ander een koffer en ze waren In
'a druk, vrooiljk gesprek gewikkeld. jpan de Hongaarsche poesia
(Van een bijzonderen correspondent)
Alaska is, zooals men weet, het land, waar
de meeste verhalen van Jack London spelen.
Toch liggen Dawson en de Klondike eigenlijk
heelemaal niet in Alaska, maar in het Cana-
deesche Yukon-gebied. En zoo is het ook met
büna alle andere verhalen, die over Alaska in
omloop zün: op vele punten zün ze nfet heele-
maal juist: Klondike büvoorbeeld. dat in alle
verhalen van Jack London voorkomt, is heele
maal geen stad, maar een rivier.
In het klassieke land van de goudkoorts wordt
er intusschen altijd nog hevig naar goud ge
zocht; aan de Chisana; de Nabesna en andere
beken met namen, die Je toch niet kunt ont
houden. is kortgeleden weer goud gevonden, en
in het hartje van Alaska, waar altüd weerman
nen in korten tüd rük worden, zün de hotels
vol pootige kerels, die ofwel Juist weg zün naar
de beken of er van terugkeeren.
Geld schünen de menschen in Alaska te heb
ben als water. Fairbanks heeft 2500 Inwoners,
ongeplaveide, modderige wegen en een heele
wijk huizen van twüfelachtige reputatie. Hier
kost de goedkoopste maaltüd een dollar, en een
slechte hotelkamer vüf dollar. De bioscoop van
dezen grooten hoop door den wind scheef ge-
trokken blokhuizen kan roemen op een Wur-
litzer-orgel. zooals er maar weinig zün. Van
hieruit kan men in anderhalven dag naar New-
York vliegen, als men er maar de noodlge dut
ten of het noodlge goudstof voor heeft.
Tot op den huldigen dag heeft men nog al
tüd geen recept gevonden om het goud op- dé
vlugste manier te vinden. Nog steeds geldt de
oude ..Sourdough"-regel: „Goud is alleen daar,
waar men het vindt!"
beslissingen stonden, in de eenzaamheid ge
vlucht?
Voor een landelüke herberg, met een onbe
perkt vergezicht over eindelooze landerüen met
grazend vee, dronk Willy Hearsten z’n potje
bier en bepeinsde de Wipra-affaire. Dat het
geen beroepsinbrekers waren geweest, stond voor
hem als een paal boven water; enkel als hü
zich de vraag stelde „waarom?" moest hü het
antwoord schuldig blijven. Maar over zulke
kleinigheden wist Willy Hagrsten zich gemak-
kelük heen te werken. Naar zün meening waren
het óf de bankemployé s zelf geweest, die dezen
kraak gepleegd hadden, of een toevallig pas
seer end gedegenereerd type, die plotseling
de kans schoon zag op heel eenvoudige manier
zich van 'n respectabel aantal bankbiljetten
meester te maken. Wanneer en waar ter wereld
zou het kunnen gebeuren, dat op een gegeven
moment de kassier van een bank moederziel
alleen in het gebouw aanwezig is? Zoo’n gele
genheid maakt den dief.
Toen Willy Hearsten met z’n gedachten zoo
ver gekomen was, liep 'n groote, sjofel gekleede
man langs hem heen de gelagkamer binnen.
Willy Hearsten sprong overeind, maar beheersch-
te zich het volgende oogenblik reeds weer en
bespiedde den man nauwkeurig. Op z'n rug
droeg hü een grooten. zwaargevulden rugzak
en de koffer, die hü vlak naast zich neerzette,
scheen ook niet licht te zün. De man gedroeg
zich een beetje vreemd. Met schuwen blik keek
hü om zich heen, sloeg haastig zün borrel naar
binnen, wierp een geldstuk op de toonbank en
verdween. Onmlddellük daarop stond Willy
Héarsten voor den waard, betaalde zün verte
ring en ging toen bliksemsnel de richting waar
in hü den vreemdeling had zien verdwünen.
De kerel had intusschen een flinken voorsprong
genomen; ondanks zün zwanen last liep hü
alsof de duivel hem op de hielen zat. Deze ge
dachte zette Willy Hearsten tot grooteren spoed
aan. Voor dien kerel moest hü wel Satan in
hoogst eigen persoon zün; hü had toch moellük
kunnen verwachten, dat de wrekende ann der
Een slank en teer vrouwtje had juist met
haar zoontje plaats genomen in een trelncoupé,
toen een groote. zware vrouw binnentrad.
Haar zoontje zat een poosje aandachtlg
groote vrouw te beküken en vroeg toen aan zün
moeder, terwül hü op de nieuwgekomene wees:
„Zeg, moeder, is dat allemaal één vrouw?”
82sten dag ontstond er een botsing tusschen
een particulieren en een vrachtauto. Er vielen
geen dooden te betreuren, doch slechts een
gewonde. De heele stad was er opgewonden
van. Parker liet den beschadigden auto in een
der hoofdstraten tentoonstellen en 20.000 men
schen defileerden langs het wrak. Daarna werd
men nog voorzichtiger en het werd zoo lang
zamerhand een genoegen om langs Provin-
dence’s straten te wanderen, het verkeer
gleed langzaam voort: i----
lawaai, geen gekraak, geen ongevallen.
En 125 dagen lang wapperde van den to
ren van het raadhuis de witte vlag die aan
toonde dat er geen doodeiük ongéval te be-
reuren viel. 125 Dagen dat was in de laat
ste tien jaar in geen Amerikaansche stad voor,
gekomen. En op den 126sten dag werd voor
het eerst de zwarte vlag geheschen; men bracht
dien dag als een nationalen rouwdag door
Men moge ietwal sceptisch staan tegenover
deze Amerikaansche wüze van ingrüpen. maar
zü heeft bewezen een zegen te zün voor een
groote groep medemenschen. En in dat licht
gezien kan men voor het optreden van den
heer Parker slechts diep respect hebben.
’s Zomers verlichten vele kleine steden
•s nachts voorzoover er althans een nacht
is hun straten niet. In den winter is net
elgenlük ook niet noodig en de minder vooruit
strevende plaatsen doen het^ook niet, want hoe
wel het midden in den winter 20 uren volop
nacht is. stralen het Noorderlicht, de sterren
en de maan zoo sterk op de verblindende
sneeuw, dat de straatlantaarns inderdaad over
bodig zün.
Hier is geen echte nood: hier schiet iedereen
zün hert of eland, hü vangt de noodlge visch.
verbouwt zün aardappelen aardbeien en haver
zelf; het is een afgelegen en streng, maar toch
gelukkig land.
En de kinderen hebben hier nog een of twee
vrüe dagen meer dan in andere landen. Want
als de lente met enorme kracht en snelheid het
Üs in de rivieren breekt, dan luiden de klokken
en huilen de sirenes; de scholen, winkels en
restaurants sluiten, want aljcs loopt naar de
rivier om te zien, hoe de lange winter krakend
en donderend de rivier afzwemt.
ia
col
Lei
