Polen bepaalt zijn houding
Britsche ministers
beraadslagen
van een
opdracht niet
ST.WIUIBRORDUS
r
Moeilijkheden te Moskou
komen niet van één kant Dr.Colijnaanvaardt
s
Ij
Het nieuws van heden
de
naar
Het onderzoek naar de ramp van
de Thetis v voortgezet
De besprekingen
met Rusland
En Danzig blijft
bewapenen
s»
F
F
f]
F-
VRAGEN OVER DANZIG
DE BAROMETER
Twee der geredden brengen
verslag uit
HEVIGE GEVECHTEN IN
SJANTOENG
Hedenmorgen mededeeling
gedaan aan HM. de Koningin
Belangrijke conferentie van
vier en een half uur
In een belangrijke conferentie te Warschau worden de
Poolsche maatregelen besproken tegen de
militaire voorbereidingen in Danzig
DONDERDAG 6 JULI 1939
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
i
Woods* moetlig gedrag
geprezen
e.
I
Heden spreekt gouw
leider Förster
Bergstad door wolk
breuk overstroomd
Duitsche radio zendt
in het Poolsch uit
Belgisch disconto
verlaagd
De monetaire wet der
Ver. Staten
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
V
„W E I E R"
N.V. NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL4Ó UTRECHT
Het Weer iiiiiiiiiiiiHHiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimis
Het Duitsche optreden
in Tsjechië
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 235
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bddraagi 20 d p
MMlt Inoezondan Mwdedeeliogon 40 CL P t
1
s x
5
a-
N00RDH0LLANDSCH DAGBLAD
rubriek 10 cl par regal
het
zamen
van
is
ver-
wor-
gehouden, niet aanvaardt.
Dr- Colijn is te kwart over negen
door H. M. de Koningin ontvangen.
boven
Op de aanvullende vraag van Cocks, of
Het Tsjechische goud
S3
com-
L>
vftZfKfBINGKN TOT
tonH
zouden
M. de Koningin heeft Woensdag het Chr. Nationaal Zen ding 8 feest op het land-
goed „Raaphorst” te Wassenaar bijgewoond
„Misverstand tusschen buren
is steeds op te lossen”
van
twee
met
Senaat aanvaardt het
prom is-voorstei
Bloemen op het vernielde
monument van Masaryk
Trein ontspoord te Bedum; drie lichtge
wonden.
Stand op Donderdag 9 a«r 794.1
Vorige «tand: 76<9
zou
te
De laatste disconto-verandering had plaats
op 10 Mel JJ. toen een verlaging met 1 pCt.
plaats greep. Op 17 April is het Belgisch dis
conto verhoogd van 2'A pCt. op 4 pCt.
Met ingang van 8 Juli heeft de Nationale
Bank van België het disconto verlaagd van
3 pCt. tot 2y, pCt.
Zijn eigen ontsnapping beschrijvende, ver
klaarde Arnold, dat toen hy uit het luik kwam
hü vastraakte aan een paar haken, maar aal
hjj er in geslaagd was zich te bevrijden. Arnold
had er geen idee van, waarom de andere man
nen niet na hem uit de duikboot zijn gekomen.
Chineeeen gouden langs den spoor
weg KantonHankau in
den aanval gyn i
begeven, ten einde aan H. M. mede
te deelen, dat hjj de hem verleende
opdracht tot vorming van een kabi
net, welke door hem beraad was
CAFE-RESTAURANT
Telettes 13X34
Vradeaburg U
J.
4.
!h
n.
e-
M.
us
11-
t;
Hoewel de toestand in de Vry<
Stad verbeterd schynt, kan
men slechts spreken van
een gewapenden vrede
Norton
aan Beek
Buitenlandache
Danzig ia begonnen met den bouw van
zes pontons; de bewapening der Vrije
Stad gaat voort.
WARSCHAU. 6 Juli (Havas) De Duit
sche radiosenders Breslau en Königsberg
aijn vandaag begonnen met uitzendingen
in de Poolsche taal. De derate uitzending
werd geopend met het Poolsche volkslied.
Vervolgens werd gezegd dat dikwijls mis
verstand ontstaat tusschen buren, doch dit
is steeds op te lossen.
De Tsjechische politie werd gedwongen
een borstbeeld van president Masaryk te
vernielen. Reeds des middags lagen echter
bloemen op de plaats, waar het monument
gestaan had.
der dokken van Danzig honderd arbeiders van
Poolsche nationaliteit ontslagen en de Poolsche
arbeiders, die de Danzigschc nationaliteit be
zitten gewaarschuwd, dat £j hun betrekking
over twee weken zullen verliezen. Gelijk bekend
bezit Polen 50 pCt. der aandeelen In de dokken
van Danzig.. De rest behoort aan de vrije stad.
„De Britsche regeering is op het
oogenblik in nauw contact met
Parys en Warschau"
Naar wq vernemen, heeft dr. Colijn
zich hedenochtend naar dc Koningin
Bij de voortzetting der verhooren heeft de
stoker Arnold, de laatste man, die uit de duik
boot ontsnapte, het hof verteld, op welke wijze
hij uit den gezonken onderzeeër was ontko
men. Hu voelde plotseling een geweldig krach-
tigen luchtstroom, toen het ongeluk gebeurde
Vier mannen, twee mannen van de vloot en
twee employés van de Cammell Laird, slaagden
er niet In te ontkomen. Toen de ontsnapptngs-
kamer leeggepompt werd, stroomde water naar
ae belangrijkste motoren of naar het schakel
bord. rood at een rookwolk opsteeg. Arnold
meende, dat de rook het gevolg was van een
kortsluiting, die uitgebrand was.
UTRECHT
DAAR EET U GOED
DAAR DRINKT V EEN FIJN GLAS BIER
DAAR BITTERT D GEZELLIG
NEW YORK, 5 Juli. (Reuter) Tengevolge van
een geweldige wolkbreuk is heden de bergstad
Morehead in Oost-Kentucky plotseling over
stroomd. Tot dusverre zijn elf lijken geborgen.
Volgens den directeur van het postkantoor ter
plaatse zijn minstens 38 personen om het leven
gekomen, terwijl een andere ooggetuige verklaart,
Om de voorbe- dat het aèntal dooden tusschen de 40 en 50 ligt.
VERWACHTING:
VOOR HET GEHEELE LAND:
Gedeeltelijk bewolkt, mogelijk neg enkele
regenbuien, koeler dan gisteren, matige
aan de kust wellicht krachtige Zuldwes-
teljjke wind.
Zoo
WASHINGTON. 5 Juli (Reuter). De
Senaat der Ver. Staten heeft met 43 tegen
39 stemmen het compromls-voontel van oe
monetaire wet aanvaard en doorgezonden
naar het Wttte Huis ter onderteekenmg
door den president.
Voor Woods de getuigenbank verliet
bracht de president van het Hof hem open
lijk hulde, zeggende: ..Het Hof waardeert
ten zeerste de zeer duidelijke wijze waarop
gü uw getuigenverklaringen hebt atgelegd
Den eenlgen commentaar, dien ik wil geven,
is. dat gij niet genoeg gezegd hebt over de
zeer moedige wijze, waarop gü u na de ramp
hebt gedragen”
»en geopend had, zeide Woods, dat hjj den eer
sten luitenant in kennis wilde stellen van den
toestand der buizen en dat hij «elf wilde zien
oi z|j droog waren. Wanneer hij met een zak
lantaarn had kunnen kijken, had hjj kunnen
zien of cr water sijpelde door den voorsten
nop. Woods voegde hieraan toe, dat hy vroeger
een geval had gekend, waarin deze llchteljk
lekte
De strijd tegen de tuberculose: Centraal
Bureau voor keuringen op medisch-hy-
giënisch gebied opgericht.
regel; Ingezonden Mededeelmgen
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE
Vervolgens wordt gezegd, dat het noodzake-
Hik is het antl-semltlsme in Polen te ont
wikkelen, aangezien „de jood een vernielend
element bij uitstek” is
Deze uitzendingen In het Poolsch zijn een
antwoord op de uitzendingen in het Dultsch
door Kattowltz.
Beek. Het ver-
TOKIO. JuH. (Reuter) De Japansche
troepen vallen een Chineesche strijdmacht
van bijna 18.8M man geregelde en ongere-
geMe troepen aan, die in loopgraven ver
schanst liggen In het Westen van Sjantoeng,
xoo meldt oen telegram van dc Japansche
troepen te veMe.
de Britsche regeering zich loorstelt een
démarche te ondernemen, reide Butler: ..WIJ
zijn op bet oogenblik in contact met dess
regeeringen over alle aspecten der aange
legenheid en ik kan voor bet oogenblik niet
meer zeggen.*'
Op een verdere vraag antwoordde Butler:
pCocks zal zich herinneren, dat de bewoordin
gen van de garantie, die wij aan Polen hebben
gegeven, betrekking hadden op een duidelijke
bedreiging van zijn onafhankelijkheid
Polen bepaalt zijn houding ten aahzien
van de militaire voorbereidingen in
Danzig.
Polyak, de leider der Slowaaksche delegatie,
die naar Berlijn was getogen om te onderhan
delen over teruggave van het aan Slowakije
toekomende deel van het Tsjecho-Slowaakschr
goud. heeft tegenover een vertegenwoordiger
van Havas bevestigd, dat. In strijd met het te
Berlijn uitgegeven démenti, deze kwestie niet
kon worden opgelost. De Duitsche delegatie had
verklaard, dat dit probleem nog ernstig bestu
deerd moest worden
Halifax binnenkort naar Moskou?
LONDEN. 5 Juli (Reuter). In het Lager
huis hebben het Labourlid Dalton en de
conservatief Vyvlan Adams vragen gesteld
betreffende de onderhandellngen met de
Uj8SR In antwoord hierop zeide Cham
berlain, dat Lord Halifax het antwoord der
Russische regeering gisteren heeft ontvan
gen en dat dit thans wordt bestudeerd in
overleg met de Fransche regeering.
De samenwerking tusschen Polen en Dultsch -
land heeft Polen steeds groot voordeel gebracht.
Een overeenstemming is steeds mogelyk. wan
neer zich geen derden hierin mengen «n den
raad geven te vechten. Verder wordt er op
gewezen, dat Danzig tot Duitschland terug moet
keeren; dit zou geen schade beteekenen voor
Polen, aangezien de Poolsche rechten door
Duitschland gegarandeerd zouden worden.
Het Poolsche blad Dobry Wleczor schrijft in
een hoofdartikel: De Dultschers zullen ten
slotte moeten begrijpen, dat de verantwoorde
lijkheid voor een voortduren van den tegen-
woordlgen toestand, met alle onvermijdelijk»
gevolgen daarvan, by het Derde Rijk ligt.
Zekere feiten, zooals bijv, de aankondiging
van de aankomst te Danzig van den kruiser
Königsberg zou op de neiging wiizen de betrek
kingen tusschen Polen en Duitschland te nor-
maliseeren: Deze feiten blijven echter zeldzaam
en zij zjjn onvoldoende Zoolang het rijk niet
afziet van zjjn Imperialistische plannen zal
Europa daarom moeten waken met de wapenen
in de hand.
WARSCHAU. 5 Juli (Reuter).
Woensdagmiddag is op het paleis van
den Poolschen president een belang
rijke conferentie gehouden door Mos-
cicky, Smigly Rydz en
luidt, dat gesproken is over maat
regelen, die genomen moeten worden
met betrekking tot de militaire voor
bereidingen in Danzig.
De Britsche zaakgelastigde
heeft een bezoek gebracht
op het ministerie van
Zaken-
Hij zou bjj dit bezoek in kennis ge
steld zijn met het besluit, dat de Pool
sche regeering heeft genomen na het
overleg van Beck met den Poolschen
ambassadeur te Londèn. Man gelooft,
dat dit besluit spoedig eeil concreten
en zichtbaren vorm zal aannemen. De
officieels woordvoerder verklaarde
echter Woensdagavond: „Wij kunnen
geen aanwijzing geven over de maat
regelen, waartoe besloten is.'*
PRAAG, 5 Juli (Havasl. Onmlddelljjk na de
afzetting van den Tsjechischen gemeenteraad
van Ceska Budsjovlce en de benoeming van
een Duitschen regeeringscommissaris, hebben
de stede lijke Duitsche autoriteiten den gewezen
burgemeester Neumann, den sociaal-democra-
tischen senator Kris en den plaatselyken redac
teur van de Ceske Sk>vo, het vroegere blad der
party van Benesj. gearresteerd
LONDEN, 8 Juli. (Havas) De .Daily Express**
meldt, dat het naar aanleiding van een door
de Sovjet-regeering geopperd denkbeeld moge-
lyk is, dat Halifax rich binnenkort naar Mos
kou zal begeven, om de onderhandellngen over
het niet-aanvalspact te bespoedigen. Men ver
klaart. dat persooniyk contact tusschen de ver
antwoordelijke staatslieden net mogeljjk
maken, alle moeiiykheden snel te
komen.
Het Fransche ministerie van Buitenlandse!»
Zaken en het Foreign Office bestudeeren hst
antwoord, dat zjj binnenkort zullen geven op
oe door Molotof gestelde vragen
Reeds Dinsdagavond heeft de Qua! d'Orsay
het Foreign Office de opvattingen laten weten
van de Fransche regeering.
Gisteren heeft Bonnet twee maal een tele
foongesprek gehad met den Franschen ambas
sadeur te Londen, die hem in kennis stelde van
bet Britsche standpunt.
De regeerlngen te Parijs en Londen die
nauw contact met elkander onderhouden, zul
len binnenkort In staat zyn instructies te aee-
den aan hun vertegenwoordigers te Moskou.
De leiders der voornaamste zes Tweede Kamer-fracties, de heeren: mr. dr. L. N.
peckers (R.K J. Schouten (AR); jhr. mr. D. J. de Geer (Chr. Hist dr. S Bie-
rema (Lib.); ir. J. W. Albarda (SDAP) en mr. A. Joekes (V.D.) hebben Woensdag
middag een conferentie gehouden met dr. H. CoHjn ten departemente van Algem.
Zaken te Den Haag. Het gezelschap verlaat /iet gebouw na afloop der besprekingen
Zon op 4.45 onder tl .24 - Lie hl op 11.34
Maan op tS-te onder tjl
S JwH L K.
fiiiiiiiiimiiiiiHiNNiiiiiniHimnniiniiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
LONDEN.
Woensdagavond
komst
heeft
REDUCTIE
Uitvoerig tarief voos adveneeren bij abon
nament wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
Vragen in het Lagerhuis over den toe
stand in Danzig en de besprekingen
met Moskou-
Verder vroeg Cocks, .of de aangekondigde po
litiek der Britsche regeering. volgens welks
Engeland terstond zyn geheele kracht zal in-
zetten om zyn beloften tot het bieden van
weerstand tegen verdere agressie gestand te
doen, het geval dekt van een poging om een
gewelddadige wyzigtng tot stand te brengén in
den status van Danzig. Butler antwoordde: „Ik
sou Cocks willen verwyzen naar de bewoordin
gen van onze toezegging aan Polen, welke
Groot-Brittannië zeker zal nakomen.**.
LONDEN*. 5 Juli (Reuter). Tijdens het voort
gezette verboor inzake de ramp van de
..Thetis’* heeft luitenant Woods vandaag ver
klaard, dat een fout was geconstateerd In de
oliedrukleidlng voor het bedienen van de hoog
teroeren, doch dat er op weg naar Liverpool
voor Wi; gezorgd, dat de hoogteroeren weer
goed werkten.
Voorts zeide hU. bet zeer waarschyniyk te
achten, dat men net water in net voorschip hao
kunnen houden door het sluiten van een deur
in het waterdichte schot, als oezt deur niet ge
klemd had. Een der contrölekranen van de
lanceerbuis was biykbaar geblokkeerd geweest
zoodat zy niet de aanwezigheid van water tn
de buis aangaf. Het apparaat voor het afvoerer.
van water uit de buis was niet gebruikt, daar
getuige dit niet noodlg had geoordeeld. Woods
verklaarde tenslotte nog. dat er een voldoende
aantal Davisreddingstoestellen aan boord was
geweest.
Voorts werd gesproken over de vier proeven,
ede genomen kunnen worden om na te gaan at
de torpedobulzen water bevatten of niet, waar-
bj' de opmerking werd gemaakt, dat. wannerj
Woods een van deze proeven genomen hao
bji wellicht bevonden zou hebben, dat de tor-
pedobuis niet leeg was, maar vol water en on
der druk stond. Woods erkende dit. Op de
vraag, waarom hjj de achterdeuren van de bui-
Op een nadere vraag van Dalton, of het juist
was. zooals In de pers geschreven was. dat
een der belangrykste moeiiykheden betrekking
heeft op nieuwe voorstellen, die door de Brit
sche regeering naar voren gebracht zyn betref
fende een verdere uitbreiding van de lyst der
te garandeeren staten, antwoordde Chamber-
lain: „Ik acht het niet wenschelyk in te gaan
op details betreffende de vraag wat de ver
schillen van opvatting zjjn. welke nog niet zjjn
opgelost. Het zou een fout zyn te veronderstel
len. dat de moeiiykheden slechts van een kant
komen.
De premier gaf op verdere vragen hierom
trent geen antwoord meer. Vyvlan Adams vroeg
nog. of het te laat was om een verantwoordelyk
minister naar Moskou te zenden
Het labourlid Cocks stelde een vraag over
den toestand In Danzig. Butler antwoordde na
mens de regeering, dat zekere militaire voor
bereidingen die gemeld worden, een inbreuk
lyken te vormen op artikel 5 van het statuut
van Danzig Zooals Chamberlain op 1 Juli ver
klaard heeft, houdt de Britsche regeering
nauw contact met de Poolsche en Fransje
regeerlngen ten aanzien van alle aspecten van
den toestand in Danzig. Wat de recente ont
wikkeling in dien toestand betreft, zeide Butler
dat hy niets kon toevoegen aan Chamberlains
verklaring van 3 Juli.
De Amerikaansche Senaat aanvaardt het
compromu-voorstel van de monetaire
wet.
Chamberlain antwoordde, dat de Britsche
regeering niet in gebreke zal blyven de stappen
te nemen, die haar noodig of wenschelyk voor
komen om haar houding volstrekt duidelyk te
maken. Dit is reeds nauwkeurig verklaard
recente redevoeringen door ministers.
Verkiezingen van Gedeputeerde Staten.
O O
De conservatief Vyvlan Adams stelde den
premier de vraag of by. gezien het onwettig*
optreden ten aanzien van den Invoer van mu
nitie en gewapende mannen in de Vrye Stad
Danzig, stappen wil nemen, zoolang bet nog
tyd is. om bjj de Duitsche regeering den indruk
te vestigen van de vastberadenheid van het
Britsche volk.
Deze actie Is begonnen, zoo wordt verklaard,
na de zuivering van de Chineesche troepenresten
uit Zuid-Sjantoeng. De gevechten worden ge
leverd over e«h groot gebied ten Westen van de
poorljjn TientsinPoekau. De zulverlngsopera-
ties tegen Chineesche troepenrestanten in
Klangsi gaan voort.
Uit Tsjoengklng meldt Reuter, dat. volgens
verklaringen van den Chineeschen militairen
woordvoerder, de Chineesche troepen aanvallen
hebben ontketend op Japansche stellingen ten
Noorden en Zuiden van Kanton. De Chineezen
verklaren verder, dat zy langs de spooriyn Kan-
kau In den aanval zjjn. De Japanners
|f nieuwe divisies uit Japan naar China
zenden. „De Japanners.'* zoo zeide hjj, „zyn we
derom niet geslaagd In hun pogingen om de
Chineesche troepen, die stand houden in de
TSjingtilsosjan-bergen in Zuid-Sjansi, te ver
drijven.
(Reuter). De
bijeen-
kabinet
DIENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd o» Aan
gwbodwn. geplaatst ondor de Omroeper
De toestand te Danzig schijnt voor bet
oogenblik wel te zyn verbeterd, doch men kan
de situatie slechts betitelen met den naam van
gewapenden vrede.
Aan belde zjjden wordt gezegd: „Wjj zjjn
sterk, wy kunnen wachten,*' doch er is geen
aanwjjdng voor een stap in de richting van
•en oplossing.
Morgen zal Förster de gouwleider voor Dan
zig. op een partydag het woord voeren. Met
belangstelling ziet men zyn redevoering tege
moet. Men acht het niet waarschyniyk dat
deze rede een meer opbouwenden toon zal heb
ben dan de vorige. Afdeelingen van den Pool
schen arbeidsdienst zyn In de buurt van
Gluckau aan de grens der Vrye Stad aange
komen. waar zy thans versterkingen aanleggen
Omtrent de werkzaamheden in Danzig tot
Vergrootlng der bewapening in de Vrye Stad
wordt uit Poolsche bron vernomen, dat hieraan
n°g geen einde is gekomen. Voortdurend wor
den nog wapenen naar Danzig gevoerd.
Naast de dokken van Schichau zijn thans
ook de „dokken van Danzig'* begonnen te wer
ken voor de herbewapening van de Vrye Stad.
Op de werkplaatsen is een begin gemaakt met
den bouw van zes pontons, die waarschyniyk
gebruikt zullen worden voor overgangen over
den zjjarm van den Welchsel. den Kogat, di»
de grens vormt tusschen Oost Pruisen en
Danzig. Hierover ligt slechts één brug en wel
te Tcsew, op Poolsch gebied,
leidingen geheim te houden, heeft de leiding Minstens“100 huizen zouden verwoest zyn.
5 Juli
gehouden
Britsche
uur geduurd,
de bijeenkomst
Woensdagmorgen heeft het kabinet
dus vier en een half uur vergaderd.
De reden van deze langdurige be
sprekingen moet gezocht worden in
het feit, dat thans het stadium is be
reikt, waarin de voorzorgsmaatregelen,
welke het zoekt te nemen tegen iedere
eventualiteit, gekomen zyn op het punt,
waarop bijzonderheden, zoowel van de
militaire als van de financieele
plichtingen in Europa, moesten
den bestudeerd.
Natuurlijk werd ook gesproken over
de laatste fase der onderhandellngen
met de Sovjet-Unie.
I
-s t
