ONS BLAD
Polen bepaalt zijn houding
Britsche ministers
beraadslagen
1
3
van een
3
3
3
3
N
ST.WILLIBRORDUS
Moeilijkheden te Moskou
komen niet van één kant
1
Het nieuws van heden
van
Dr. Colijn brengt
rapport uit
De besprekingen
met Rusland
En Danzig blijft
bewapenen
B'
Het onderzoek naar de ramp
de Thetis voortgezet
L# --'J
VRAGEN OVER DANZIG
Twee der geredden brengen
verslag uit
HEVIGE GEVECHTEN IN
SJANTOENG
Belangrijke conferentie van
vier en een half uur
In een belangrijke conferentie te Warschauworden de
Poolsche maatregelen besproken tegen de
militaire voorbereidingen in Danzig
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 6 JULI 1939
IA
|’S
Woods* moedig gedrag
geprezen
we
n
r
Heden spreekt gouw
leider Förster
Belgisch disconto
verlaagd
De monetaire
Ver. Sta*
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Bergstad door wolk
breuk overstroomd
Duitsche radio zendt
in het Poolsch uit
I
EM
i»)
16737
NV. NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL4Ö UTRECHT
Het Weer iiuiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Het Duitsche optreden
in Tsjechië
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 235
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bodrssgt 20 cl- p
rgggl; Ingozondon Modwdoslingon 40 et R
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIf
Ultvowrig tortel voor adverteoron bij sbon
nsmsnt wordt op aanvrage gaama door onza
Administratie verstrekt.
It
I
I fffr
f
NDORDHOLLANDSCH DAGBLAD
rubriek 10 cl. per regeL
«teeg,
Ik»
uli
O
ver-
Norton
Fransche regeering.
Q
(Van onzen parlementairen redacteur)
ver-
Op de aanvallende vraag van Cocks, of
12828
Het Tsjechische goud
bid-
>8381
com-
a M, Koningin heeft Woensdag het Chr. Nationaal Zendingsfeest op het land
goed „Raaphorst” te Wassenaar bijgewoond
(HUT-RESTAURANT
Telefooa 131*4
„Misverstand tusschen buren
is steeds af> te lossen”
daar
Woods
loende
was
Senaat aanvaardt het
promis-voorstel
Bloemen op het vernielde
monument van Masaryk
rden.
»tie.
evert
rima
De laatste dlsconto-verandering bad plaats
op 10 Mei JJ. toen een verlaging met 1 pCt.
plaats greep. Op 17 April Is het Belgisch dis
conto verhoogd van 214 pCt. op 4 pCt.
Met Ingang van Juli heeft de Nationale
Bank van België het disconto verlaagd van
3 pCt. tot 3ii pCt.
ichool
Ge-
J. P
d 1»
toon
met
4—V
Zjjn eigen ontsnapping beschrijvende, ver
klaarde Arnold, dat toen hij uit bet luik kwam
hjj vastraakte aan een paar haken, maar aat
hjj er In geslaagd was zich te bevrijden. Arnold
had er geen idee van, waarom de andere man
nen niet na hem uit de duikboot zün gekomen.
1
nbevL
it; A.
uit
m
Bweg
5.
8196
on
hem.
17790
ZJarr.c
r een
i Per
rierg.
Ifaen
^TONDEN,
Woensdi
komst
heeft
zamen
hooi.)
OU-
dam;
Haar-
iMLfd
Br.
blad.
nacu-
aagd:
C H.
4aas-
bin.
bur.
ïssen.
can-
leyer,
-Br);
Istra,
rfum
unen,
Rot-
ina).
Iden-
IK
m O.
Chineezen zouden langs den spoor
weg KantonHankau in
dqn aanval zijn
De strijd tegen de tuberculose; Centraal
Bureau voor keuringen op medisch-hy-
giënisch gebied opgericht.
Trein ontspoord te Bedum; drie lichtge
wonden.
VLB
rand
nen.
4^-
Zee.
18286
Hjj zou by dit bezoek in kennis ge
steld zjjn met het besluit, dat de Pool-
ache regeering heeft genomen na het
overleg van Back mat den Poolschen
ambassadeur te Londen. Men gelooft,
dat^dit besluit spoedig een concreten
en zichtbaren vorm zal aannemen. De
officieele woordvoerder verklaarde
echter Woensdagavond: „Wij kunnen
geen aanwijzing geven over de maat
regelen, waartoe besloten is.'*
der dokken van Danzig honderd arbeiders
Poolsche nationaliteit ontslagen
arbeiders, die de Danzlgschc
zitten gewaarschuwd, dat 1
over twee weken zullen verlfe
bezit Polen 50 pCt. der aanlk|
van Danzig. De rest behoort
(Reuter). De
gehouden
Britsche 1
geduurd-
E VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
VOOChET GEHEELE LaAd:
meest matige, later afnemende Zuidelijke
tot Zuidwestelijke wind, gedeeltelijk be-
wolkt, weinig of geen regen, iets warmer
overdag.
E Zon op 4.45 onder 21.24 - UcX op 21.54
Maan op 21.09 onder 9.57
9 Juli L. K.
irtiiiiiiiiiiuniiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Naar wy vernemen, heeft dr. Colyn
zich hedenochtend naar da Koningin
begeven, ten einde aai» H. M. mede
te deelen, dat hy de hem verleende
opdracht tot vorming van een kabi
net, welke door hem in beraad wat
gehouden, niet aanvaardt.
Dr- Colyn is te kwart over neyen
door H. M. de Koningin ontvangen.
van
de Poolsche
tonaliteit be
hun betrekking
en. Gelyk bekend
den in de dokken
>an de vrije stad
UTRECHT
DAAR EET U GOED
DAAR DRINKT EEN FIJN GLAS BIER
DAAR BITTERT U GEZELLIG
schrijft in
zullen ten
rantwoorde-
De samenwerking tusschen Polen en Duitsch-
land heeft Polen steeds groot voordeel gebracht
Een overeenstemming is steeds mofcelük, ware
neer zich gsen derden hierin mengen en den
raad geven te vechten. Verder wórdt er op
geweien, flat Danzig tot Duitsland terug meet
keereh; dit zou geen schade beteekenen voor
Polen, aangezien de Poolsche rechten door
Duitschland gegarandeerd aouden worden.
NEW YORK. 5 Juli. (Reuter) Tengevolge van
een geweldige wolkbreuk is heden de bergstad
Morehead In Oost-Kentucky plotseling over
stroomd. Tot dusverre zijn elf lijken geborgen.
Volgens den directeur van het postkantoor ter
plaatse zijn minstens 38 personen om het leven
gekomen, terwijl een andere ooggetuige verklaart.
Om de voorbe- I dat het aantal dooden tusschen de 40 en 50 ligt,
leidingen geheim te houden, heeft de leiding Minstens 100 huizen zouden verwoest zijn.
Vf 8 III! »IN Gt N TOT flK BIDBAG
Veriegenwoordigert gevrijd
Bij de voortzetting der verhooren heeft de
stoker Arnold, de laatste man, die uit de dulz-w
boot ontsnapte, het hof verteld, op welke wijze
hl) uit den gezonken onderzeeër was ontko
men. HU voelde plotseling een geweldig krach-
tlgen luchtstroom, toen het ongeluk gebeurde.
Vier mannen, twee mannen van de vloot en
twee employé’, van de Cammell Laird, slaagden
er niet in te ontkomen. Toen de ontsnapplngs-
kamer leeggepompt werd, stroomde water' naar
de belangrijkste motoren of naar het schakel-'
bord, zoodat een rookwolk opsteeg. Arnold
meende, dat de rook bet gevolg was van een
kortsluiting, die uitgebrand was. a
Vervolgens wordt gezegd, dat het noodzake-
Hik is het anti-semltlsme in Polen te ont
wikkelen, aangezien „de Jood een vernielend
element blf uitstek” is.
Deze uitzendingen in het Poolsch zUn een
antwoord op de uitzendingen in het Duitscii
door Kattowltz.
„De Britsche regeering is op het
oogenblik in nauw contact met
Parjjs en Warschau”
zen geopend had, aelde Woods, dat hü den eer
sten luitenant in kennis wilde stellen van den
toestand der buizen en dat hU zelf wilde zien,
of zy droog waren. Wanneer hü met een zak
lantaarn had kunnen kUken, had bü kunnen
zien of er water sÜPelde door den voorsten
dop. Woods voegde hieraan toe, dat hü vroeger
een geval had gekend, waarin deze llchteljk
lekte.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de Koningin
thans een aanvang gemaakt met het hooren
van Haar officieele raadgevers.
Hedenmiddag heeft H. M. den voorzitter der
Eerste Kamer, mr. W. L. baron de Vos van
Steenwyk, op den Ruigenhoek ontvangen.
Na deze ontvangst op den Ruigenhoek heeft
baron De Vos van Steenwyk een bezoek ge
bracht aan dr. Colijn. met wien hü een onder
houd had. Vervolgens heeft de Eerste Kamer
voorzitter zich opnieuw naar den Ruigenhoek
begeven voor een tweede onderhoud met H. M.
de Koningin.
Vanavond zal H. M. den voorzitter der Tweede
Kamer, mr. J. R. H. van Schalk, op den Rui
genhoek ontvangen.
byeen-
kabinet
Te-
byeenkomst 3 van
het kabinet
een half uur vergaderd,
deze langdurige be-
in
Hedenmorgen werd betreffende de kabi
netscrisis het volgende communiqué ver
strekt:
de Britsche regeering zich voorstelt een
démarche te ondernemen, zeide Butler: „Wü
zün op het oogenblik In contact met deuo
regeeringen over alle aspecten der aange
legenheid en ik kan voor het oogenblik niet
meer
WARSCHAU V JuU (Havas) De Dwit-
sebe radfamenden Breslau en Königsberg
«Qh vandaag begonnen met uitzendingen
te de Poolache taal. De eerste uitzending
werd geopend met het Poolsche volkslied.
Vervolgens werd gesegd dat dikwijls mis
verstand ontstaat tusschen buien, doch dit
is steeds op te kween.
TOKIO, 5 Juli. (Reuter) De Japansche
troepen vallen een Chineesche strüdmacht
van bjjna 10.000 man geregelde en ongere
gelde troepen aan, die In loopgraven ver
schanst liggen in het Westen van SJantoeng,
zoo meldt een telegram van de Japansche
troepen te velde.
Het Poolsche blad Dobry WiV<
een hoofdartikel: De Duitsch*
slotte moeten begrüpen. dat de
üjkheld voor een voortdures-v
woordlgen toestand, met aUte onvei
gevolgen daarvan, bü het Detde Rük
Zekere feiten, zooals büv.lde aar
van de aankomst te DanzigXvan dc
Königsberg zou op de neiging wjiaufi
kingen tusschen Polen en Dultschlan
LONDEN, 5 Juli (Reuter). In het Lager
huis hebben het Labourlid Dalton en de
conservatief VyvlanjAdams vragen gesteld
betreffende de onderhandellngen met de
U.SBJt. In antwoord hierop zeide Cham
berlain, dat Lord Halifax het antwoord der
Russische regeering gisteren beeft ontvan
gen en dat dit thans wordt bestudeerd in
overleg met
Op een nadere vraag van Dalton, of het Juist
was, zooals In de pers geschreveh was, dat
een der belangrijkste moeilijkheden betrekking
heeft op nieuwe voorstellen, die door de Brit
sche regeering naar voren gebracht zün betref
fende een verdere uitbreiding van de lüst der
te garandeeren staten, antwoordde Chamber-
lain: „Ik acht het niet wenschelijk in te gaan
op details betreffende de vraag wat de ver
schillen van opvatting zün, welke nog niet zün
opgelost. Het zou een fout zün te veronderstel
len, dat de moeilükheden slechts van een kant
komen.”
De premier gaf op verdere vragen hierom
trent geen antwoord meer. Vyvlan Adams vroeg
nog, of het te laat was om een verantwoordelük
minister naar Moskou te zenden.
Het labourlid Cocks stelde een vraag over
den toestand in Danzig. Butler antwoordde na
mens de regeering, dat zekere militaire voor
bereidingen die gemeld worden, een inbreuk
lüken te vormen op artikel 5 van het statuut
van Danzlg Zooals Chamberlain op 1 Juli ver
klaard heeft, houdt de Britsche regeering
nauw contact met de Poolsche en Fransche
regeeringen ten aanzien van alle aspecten van
den toestand in Danzlg. Wat de recente ont
wikkeling in dien toestand betreft, zeide Butler;
dat hü niets kon toevoegen aan Chamberlains
verklaring van 3 JuU.
I Op een verdere vraag antwoordde Butler:
Docks zal zich herinneren, dat .de bewoordin
gen van de garantie, die wü aan Polen hebben
gegevën, betrekking hadden op een duideHjke
bedreiging van zün onafhankelükheid.’*
■te
Hedenmorgen de Koningin op den
Ruigenhoek bezocht
De Amerikaansche 'Senaat aanvaardt het
compromis-voorstel van de monetaire
wet.
r*Vroeg Cocks, of de aangekondlgde po-
ler Britsche regeering, volgens welks
d terstond zün geheele kracht zal in-
jgt zün beloften tot het bieden van
„W E B E B"
Vredenburg >J
De leiders der voornaamste zes Tweede Kamer-fracties, de heeren: mr. dr. L. N.
Deckers (R.K.); J. Schouten (A.R.); jhr. mr. D. J. de Geer (Chr. Hist.)dr. S. Bie-
rema (Lib.); ir. J. W. Albarda (SDAP) en mr. A. Joekes (V.D.J hebben Woensdag
middag een conferentie gehouden met dr. H. Colijn ten departemente van Algem.
Zaken te Den Haag. Het gezelschap verlaat het gebouw na afloop der besprekingen
Later op den dag werd echter het volgen
de medegedeeld:
Van bevoegde zyde wordt ons ver
zocht, mede te deelen, dat het be
richt omtrent het doel van de komst
van dr. Colyn op den Ruigenhoek
voorbarig is. Dr. Colyn zou uitslui
tend rapport aan de Koningin hebben
uitgebracht over den toestapd.
Polyak, de leider der Slowaaksche delegatie,
die naar Berlün was getogen om te onderhan
delen over teruggave van het aan Slowaküe
toekomende deel van het Tsjecho-Slowaaksche
goud, heeft tegenover een vertegenwoordiger
van Havas bevestigd, dat, In strijd met het te
Berlün uitgegeven démenti, deze kwestie niet
kon worden opgelost. De Duitsche delegatie had
verklaard, dat dit probleem nog ernstig bestu
deerd moest worden.
Polen bepaalt zijn houding ten aanzien
van de militaire voorbereidingen in
Danzig.
Danzig is begonnen met den bouw "van
zes pontons; de bewapening der Vrye
Stad gaat voort.
Vragen in het Lagerhuis over den toe
stand in Danzig éf> de besprekingen
met Moskou-
WASHINGTON, 5 Juli (Reuter). De
Senaat der Ver. Staten heeft met 43 tegen
39 stemmen het compromis-voorstel van ae
monetaire wet aanvaard en doorgezonden
naar het Witte Huls ter onderteekening
doo? den president.
De conservatief Vyvlan Adams stelde den
premier de vraag of bü. gezien het onwettige
optreden ten aanzien van den Invoer van mu
nitie en gewapende mannen tn de Vrüe Stad
Danzig, stappen wil nemen, zoolang het nog
tyd Is', om bü de Duitsche regeering den Indruk
te vestigen van de vastberadenheid van het
Britsche volk.
Chamberlain antwoordde, dat de Britsche
regeering niet in gebreke zal blüven de stappen
te nemen, die haar noodig of wenschelük voor
komen om haar houding volstrekt duldelük te
maken. Dit is reeds nauwkeurig verklaard in
recente redevoeringen door ministers.
PRAAG, 5 Juli (Havas). Onmiddellyk na de
afzetting van den Tsjechischen gemeenteraad
van Ceska Budsjovlce en de benoeming van
een Duitschen regeeringscommissarls, hebben
de stedelüke Duitsche autoriteiten den gewezen
burgemeester Neumann, den sociaal-democra-
tischen senator Krlz en den plaatselüken redac
teur van de Ceske Slovo. het vroegere blad der
partli van Benesj. gearresteerd.
De Tsjechische politie werd gedwongen
een borstbeeld van president Masaryk te
vernielen. Reeds des middags lagen echter
bloemen op de plaats, waar het monument
gestaan had.
Het Fransche ministerie van Buitenlandsche
Zaken en het Foreign Office bestudeeren het
antwoord, dat zij binnenkort zullen geven op
de door Molotof gestelde vragen.
Reeds Dinsdagavond heeft de Qua! d'Orsay
het Foreign Office de opvattingen laten weten
van de Fransche regeering.
Gisteren heeft Bonnet twee maal een tele
foongesprek gehad met den Franschen ambas
sadeur te Louden, die hem tn kennis stelde van
het Britsche standpunt
De regeeringen te Parijs en Louden die
nauw contact met elkander onderhouden, zul
len binnenkort in staat zün instructies te zen
den aan hun vertegenwoordigen te Moskou.
van
twee
met
Woens<3agróo)gen heeft
dus vier én
De reden van
sprekingen moet gezocht worden
het feit, dat thans het stadium is be
reikt. waarin de voorzorgsmaatregelen,
welke het zoekt te nemen tegen iedere
eventualiteit, gekomen zijn op het punt,
waarop bijzonderheden, zoowel van de
militaire als van de financieele
plichtingen in Europa, moesten wor
den bestudeerd.
Natuurlijk werd ook gesproken over
de laatste fase der onderhandelingen
met de Sovjet-Unie.
ifoawel de toestand tn de Vrjje
Stad verbeterd schijnt, kan
men slechts spreken van
een gewapenden vrede
Deze actie Is begonnen, zoo wordt verklaard,
na de zuivering van de Chineesche troepenresten
uit Zuid-SJantoeng. De gevechten worden ge
leverd over een groot gebied ten Westen van de
poorhjn TientsinPoekau. De zulveringsopera-
tles tegen Chineesche troepenrestanten In
Kiangsi gaan voort.
Uit Tsjoengking meldt Reuter, dat, volgens
verklaringen van den Chineeschen militairen
woordvoerder, de Chineesche troepen aanvallen
hebben ontketend op Japansche stellingen ten
Noorden en Zuiden van Kanton. De Chlneezen
verklaren verder, dat zü langs de spoorlün Kan
tonHankau in den aanval zün. De Japanners
zouden vüf nieuwe divisies uit Japan-naar China
zenden. „De Japanners," zoo zeide hü, ,Xün we
derom niet geslaagd in hun pogingen om de
Chineesche troepen, die stand houden in de
Tsjingtiisosjan-bergen in Zuld-SJansi, te
drijven.
ëh kruiser
de betrek-
ld te nor-
maliseeren: Deze feiten blüven echter zeldzaam
en zü zün onvoldoende. Zoolang het rük niet
afziet van zün imi>eriaUstische plannen zal
Europa daarom moeten waken met de wapenen
In de hand. V
Verd,
UtlekJ
Enge»:
zetteiA
weerstand tegen verdere agressie gestand te
doen, het geval dekt van een poging om een
gewelddadige wüziging tot stand te brengen in
den status van Danzlg. Butler antwoordde: „Ik
zou Cocks willen verwüzen naar de bewoordin
gen van onze toezegging aan Polen, welke
Groot-Brittannië zeker zal nakomen."
Voor/ Woods de getuigenbank verliet,
bracht de president van het Hof hem open-
Ujk hulde, zeggende: „Het Hof waardeert
ten zeerste de zeer duidelüke wijze, waarop
gü uw getuigenverklaringen hebt afgelegd.
Den eenlgen commentaar, dien Ik wil geven,
is. dat gü niet genoeg gezegd hebt over de
zeer moedige wüze, waarop gü u na de rjunp
hebt gedragen”.
Verkiezingen van Gedeputeerde Staten.
LONDEN, 6 Juli. (Havas). De „Daily Express"
meldt, dat het naar aanleiding van een door
de Sovjet-regeerlng geopperd denkbeeld moge-
lük Is. dat Halifax zich binnenkort naar Mos-
kpu zal begeven, om de onderhandelingen over
het nlet-a«nvalspact te bespoedigen. Men ver
klaart, dat persoonlijk contact tusschen de ver
antwoordelijke staatslieden het mogelük zou
maken, alle moeilükheden snel te boven te
WARSCHAU. 5 Juli (Reuter).
Woensdagmiddag is op het paleis van
den Poolschen president een belang
rijke conferentie gehouden door Moa-
eicky, Smigly Rydz en Beek. Het ver-e
luidt, dat gesproken is over maat
regelen, die genomen moeten worden
met betrekking tot de militair^voor
bereidingen in Danzig.
De Britsche zaakgelastigde
heeft een bezoek gebracht aan Beek
op het ministerie van Buitenlandsche
Zaken-
De toestand te Danzlg schijnt voor het
oogenblik wel te zün verbeterd, doch men kan
de situatie slechts betitelen met den naam van
gewapenden vrede.
Aan belde züden wordt gezegd: „Wü zün
sterk, wü kunnen wachten," doch er is geen
aanwüzing voor een stap in de richting van
een oplossing.
Morgen zal Förster de gouwleider voor Dan
zig, op een partüdag het woord voeren. Met
belangstelling ziet men zün redevoering tege
moet. Men acht het niet waarschünlük dat
deze rede een meer opbouwenden toon zal heb
ben dan de vorige. Afdeellngen van den Pool
schen arbeidsdienst zün in de buurt van
Gluckau aan de grens der Vrije Stad aange
komen, waar zü thans versterkingen aanleggen
Omtrent de werkzaamheden in Danzlg tot
vergrooting der bewapening in de Vrüe Stad
wordt uit Poolsche bron vernomen, dat hieraan
nog geen einde is gekomen. Voortdurend wor
den nog wapenen naar Danzig gevoerd.
Naast de dokken van Schlchau zün thans
ook de „dokken van Danzlg” begonnen te wer
ken voor de herbewapening van de Vrüe Stad.
Op de werkplaatsen is een begin gemaakt met
den bouw van zes pontons, die waarschünlük
gebruikt zullen worden voor overgangen over
den zijarm van den Welchsel, den Nogat, dl»
de grens vormt tusschen Oost Pruisen en
Danzlg. Hierover ligt slechts één brug en wel
te Tczew, op Poolsch gebied.
DIENST-AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper
LONDEN, 5 Juli (Reuter). Tijdens het voort
gezette verhoor inzake de ramp van de
„Tbetls” heeft luitenant Woods vandaag ver
klaard, dat een fout was geconstateerd in de
olledrukleiding voor het bedienen van de hoog
teroeren, doch dat er op weg naar Liverpool
voor was gezorgd, dat de hoogteroeren weer
goed werkten.
Voorts zeide hü. het zeer waarschünlük te
achten, dat men het water In het voorschip had
kunnen houden door het sluiten van een deur
In het waterdichte schot, als oeze deur niet ge
klemd had. Een der contrdlekranen van de
lanceerbuis was blükbaar geblokkeerd geweest,
zoodat zü niet de aanwezigheid van water in
de buis aangaf. Het apparaat voor het afvoerer.
van water uit de buis was niet ^mbruikt,
getuige dit niet noodig had geoOeeld. V
verklaarde tenslotte <nog. dat er ^HBvoldi
aantal Da vlsreddtngstoestellen aan boord
geweest.
Voorts werd gesproken over de vier proeven,
die genomen kunnen worden om na te gaan of
de torpedobulzen water bevatten of niet, waar-
ML de opmerking werd gemaakt, dat, wanneer
Woods een van deze proeven genomen had
bü wellicht bevonden zou hebben, dat de tor-
pedobuls niet leeg was. maar vol water en on
der druk stond. Woods erkende dit. Op de i
vraag, waarom hü de achterdeuren van de bui-1
;avo
het
qur
de
I
