-ondan ENZ.
van
Schrijfwijze van
onze taal
Versterking der Nederlandsche
gemeenschap
Een ijzeren long
Philips
Twee ton voor
vacantie-oord
EVENTJES LACHEN
U1B
RBEHRU KDPH MV
ondankbare vluchteling
Manifest aan ons volk
i
Steun voor
bestaat
25 jaar
3
I
In één dorpje zeventien
gouden bruiloften
Ruimte voor patiënt
en verpleger
Waarom hot gewenacht ia deze
te Zwolle te veatigen
Directiestandplaats
N.O.-polder
De tekat der Kon. Bealuiten
in de Staatabladen
PRINS BERNHARD NAAR
LIMBURG
Beachikbaaratelling van dit bedrag
uit het Reaervefonda door het
R.K. Werkliedenverbond
verantwoord geacht
Congrea van den Ned.
R.K. Politiebond
„De Jonge
Werkman”
Beataande buitenlandache ayate-
men aan de hand van de
practyk belangrijk
verbeterd
Een aubaidie
Werkman”
St. Michaël”
voor „De Jonge
Vordering tegen het Icatholieke
comité afgewezen
Bezoek aan Maaatricht en
de mynatreek
DONDERDAG 13 JULI 1939
DE KABINETSCRISIS
I
mag
een-
over-
van
Handels-
I
i
2.29 1 50
I
I
De R
echter
Overheidspersoneel
voor
het
toej>assingsgetueo voor
een
De
t
voor
>ver-
Het is Juist, dat de regeerlng het voornemen
heeft, de directie, belast met de ontginning en
kolonisatie in den Noord-Oostelijken polder, te
Zwolle en een deel van haar technischen bui
tendienst te Kampen te vestigen.
L
I
I
I
k
l
Zij beteekenen wel het doelbewuste aankwee-
ken van den wil, het wezenlijke van bet bijkom
stige te onderscheiden. Bijkomstigheden dienen
thans te worden opzij gezet; 1 komt er thans op
aan de gelederen te sluiten in den gemeenschap-
In Pondettes. een der meest pittoreske dorp
jes van het Departement Touralne, hetwelk als
de tuin van Frankrijk bekend staat, vierden de
zer dagen op denzelfden dag zeventien echtpa
ren hun gouden huwelijksfeest, terwijl de pas
toor den dag mocht herdenken, waarop hij voor
vijftig jaar tot priester werd gewijd. Bij zooveel
vreugde wilde de trtsschop van Tours niet ach
terblijven. Op den grooten dag kwam Z H.Excel
lentie naar Fondettes om de jubilarissen geluk
te wenschen en hun zijn zegen te schenken.
1
i
i
k
I
E
t
Uit
een
dat
geen
heer Jos. Veldman het dageljjksche
verrichten.
Indien wij naar aanleiding van eigen waar
nemingen bij beide demonstraties ons aan een
vergeiykend*oorceel mogen wagen, dan meenen
wjj te mogen opmerken, oat de Philips Respi
rator zeer groote voordeelen heeft boven den
Both Respirator. Het zou ons niet verwonderen,
indien ook de medici aan het Phflips-toesiel
voor het gebruik in de ziekenhuizen de voor
keur zullen geven.
In aansluiting op de Verbondsvergaderlng Is
Woensdagmiddag, eveneens in het Jaarbeurs
restaurant te Utrecht, de Vak bondsvergadering
van het R. K. Werkliedenverbond gehouden.
De voorzitter, de heer A. C. de Bruyn, stel
de aan de orde het voorstel van het Verbonds-
bestuur, te besluiten voor de tot stand bren-
ging van een vacantle- tevens rustoord
het Reservefonds beschikbaar te stellen
bedrag van 200.000, onder de conditie,
minstens gedurende vijf jaren daarvan
rente zal worden gevorderd.
De medische wetenschap schenkt op het
oögenblik zeer groote aandacht aan de
„Ijzeren long”, welke den laatsten tijd zeef
veel van zich heeft doen spreken, voorna
melijk als gevolg van de toepassing van
dit apparaat bij den zoon van den Anferi-
kaanschen mlllionnalr Fred Snlte.
De Phillps-fabrleken te Eindhoven heb
ben thans voor de eerste-maal in Neder-
lanc' een dergelijk toestel vervaardigo. dat
£n zich vele verbeteringen in vergelijking
«net in het buitenland vervaardigde* .res
piratoren” vereenlgt.
Zn de Phüipsfdbrieken te Eindhoven is -
thans een ijzeren long gefabriceerd,
welke het mogelijk maakt, dat verpleger
of geneesheer den patiënt in het
inwendige van het toestel helpen of
onderzoeken kan. Een vrijwillig „slacht
offer”, dat zich opgewekt aan een proef
onderwerpt terwijl juist een dokter de
„long" is binnengegaan. Met twee
handles kan de deur luchtdicht achter
den „bezoeker" worden gesloten
Eventueele blijken van Instemming met het
bovenstaande gelieve men te richten aan „Ver
sterking der Nederlandsche Gemeenschap”
's Gravenhage, Emmastraat 10.
gebouwd, cat hij ook als zuurkamer te gebrui
ken Is. In welk geval de patiënt ook met het
hoofd in de „long" wordt opgesloten. Ook ver
vaardigde Philips een borstkuras, dat voor de
nazorg van patiënten van beteekenls is en ove
rigens op dezglfae beginselen berust als de long.
Dan kwam In behandeling het voorstel van
het Verbondsbestuur, van de thans ten behoeve
van de katholieke arbeidersbeweging op Curacao
betaalde contributie ad 5 cent per lid en per
jaar. die bij den aanvang van het volgend jaar
komt te vervallen. 2 cent per lid en per jaar te
handhaven ten behoeve van het Verbond „De
Jonge Werkman”.
Het Verbond .De Jonge Werkman” had aan
het Verbondsbestuur een subsidie ad 2000
voor 1939 en 3000 voor de volgende jaren ge
vraagd, ten einde daardoor mogelljk te maken
de aanstelling van een jongen bestuurder, die
met ,den
werk zal
Het voorstel werd z. h. st. aangenomen met
aanteekening, dat de Grafische Bond, de
Transportarbeidersbond, de Tabaksbewerkers-
bond, de Houtbewerkersbond en de Handels-,
Kantoor- en Winkelbediendenbond tegen zijn.
Op vragen van de Tweede Kamerleden
Bakker en Algera betreffende de plaats van
vestiging van de bureaux der directie en van
den technischen dienst van den Noord-Ooste-
Ijjken polder en de indeeling van dien polder
bij gemeenten en provincies heeft de minister
van Waterstaat, mede namens den minister
van Binnenlandsche Zaken, om. het volgende
geantwoord
Mr Fokma. Rotterdam.
Dr W. F. v. Gunsteren. 's Gravenhage
Mr. H. Ph. de Kanter. Wassenaar.
Dr p. Kuln, *s Gravenhage
Prof. mr. P. Lieftinck. Rotterdam
Prof. dr. J. E. de Quay. Tilburg z
Mr. J. J. Schokking. Wassenaar
nder de vele kijkers in het koffie-
f 1 dik der regeerlngscrlsls zijn er en-
kele van een bijzondere helder-
dendheid. En onder deze helderzienden
die als maar herhalen: „Ik zie wat, wat
jij niet ziet” neemt het „Nationale dag
blad” van de NBB. een wezenlijk voor
aanstaande plaats in. Zoo bracht het
„Nationale Dagblad”, welks hoofdopstel
ler In de Tweede Kamer zetelt, in een
kader den lOden Juli op de voorpagina
bet volgende sensationeele bericht:
A Jfi, Hebt U familie in
F rie alenW, Grenlneen.
Drente en Twente 7 Goat U hen bezoeken I Doet
dit dan op de goedkoopste en meest aonaename
wijze en wel met een fraaie en snelle Salonboot
over het Usselmoer, welke aansluit op een dicht
net van snelle, gerieflijke en goedkoop» tram- en
aeconcessioneerde busdiensten in deze provincies.
Gedurende Juli en Augustus dog- en nachtdiensten,
behalve Zondags
Amstordem-Kempen-Zwelle met aansluitingen •«aar
Twente en Drente. Anaeterdem-Lemmer met aan
sluitingen naar Frledend en Groningen.
Beteer Groningen
Naar de Limb. K verneemt sal Z. K. H Prim
Bernhard binnenkort een beaoek brengen aan
Limburg. Daarbij staan ojn. op het program
Maastricht en de mijnstreek, waar een van de
mijnen bezocht zal worden.
katholieke politiemannen in een afdeellng op
te nemen.
BU de bespreking van het beleid van het
hoofdbestuur bepleitte de afdeellng Rotterdam
meer contact tusschen hoofdbestuur en afdee-
Ungen. Andere afdeellngen hadden grooten lof
voor de betoonde activiteit.
In de middaguren maakten de congressisten
een demonstratleven tocht door de stad, met
muzikale begeleiding van het Tilburgsch
PoUtiemuziekkorps onder leiding van den heer
Van Abeelen Om twee uur werd het congres
officieel ten stadhuize ontvangen.
In de namiddagvergadering werden de af
tredende bestuursleden Kruyk, Schrader en
Spee bij acclamatie herkozen. Tot voorzitter
werd gekozen P. J. Kruyk, met 1956 van 2018
stemmen. De begrooting werd goedgekeurd op
totaal ƒ22 116.
Tot regent-bestuurder van de stichting
..Pastoor Merselfonds” werd benoemd de heer
W. Kipperman uit Nijmegen (vacature Van
Duin). De voorzitter begroette speciaal pater
de Rooy. adviseur van het C.O.P.
De middagvergadering werd vereerd met de
persoonlijke tegenwoordigheid van Mgr. A. F.
Diepen. Bisschop van 's Hertogenbosch. Deze
werd door den voorzitter verwelkomd en voor
zyn belangstelling gedankt Mgr. Diepen richtte
hierop een hartelyk woord van gelukwensch
tot den bond bij het 25r-jarig bestaan der or
ganisatie HU wenschte den bond een blyven-
den groei toe en spoorde de leden aan tot
groote actie, waarvoor Hjj Zijn gebed en zegen
gaf. Speciaal in Zijn eigen bisdom spoorde Mgr
tot sterke actie aan. Mgr. deed een beroep op
de mildheid der leden ten behoeve van het ge
vormde priesterfonds. Ook het retraitewerk
beval Mgr. krachtig aan. Tenslotte wees Hij
er op. dat dit congres wordt gehouden in de
Mariastad en nog wel tijdens de omgangsdagen
De voorzitter begroette hierop den burge
meester van St. Mlchiels-gestel. A. Scheltus,
die verscheen als lid van het schoolbestuur en
namens de Noordbrabantsche burgemeesters.
De heer De Kort, bondsambtenaar. behandelde
de pensioenwet, hare voordeelen en tekortko
mingen voor den politieman.
Na de uiteenzetting gaf Mgr. Diepen den aan
wezigen Zijn Zegen. Een telegram werd aan
HM de Koningin gezonden.
De voorzitter schorste daarna de vergadering
tot Woensdag.
I
pelijken strijd voor Nederlands geestelijk en stof
felijk welvaren.
De versplintering van het heden kan slechts
voeren tot een toestand, waarin door zeer velen,
ten einde raad, zou worden geroepen om een
radicaal, niemand en niets ontziend ingrijpen.
Nederlands traditie en kostelijkste goederen
zouden onder het gewicht van zulk een ingrijpen
aldra bezwijken.
Daartoe behoeft het niet te komen! Daartoe
mkg het niet komen!
Het is de harde plicht van allen, die zich ver
antwoordelijk gevoelen voor de Nederlandsche
Gemeenschap, naar eendracht en saamhoorlg-
heid te streven.
Hiertegenover komt de vraag hoé en ten aan
zien van wélk beleid dit moet gebeuren op de
tweede plaats.
Waar een wil Is, Is een weg; waar de wil ont
breekt, behoeft niemand zich erover te verwon
deren. dat ook de weg niet wordt gevonden.
Voor wie goed toeziet, wijzen de moeilijke
tijden, die wij beleven, den weg dien Nederland
gaan moet, nagenoeg van zelf aan.
Hem zal de samengesteldheid der hedendaag-
sche toestanden veel hoofdbrekens blijven kos
ten, doch, wat de hoofdrichtlng aangaat, niet
op een dwaalspoor brengen.
Zoo zette ons volk zich in voor de politieke en
maatschappelijke verwerkelijking van zijn een
dracht, zoo arbeide het aan zijn toekomst, bid
dend. dat God het beware voor zichzelf en voor
de wereld.
Mogen de eensgezinde wil van ons volk en de
manmoedigheid van zijn leiders, daarin voor
gegaan door het Huis van Oranje, den stoot
geven tot de veelomvattende daden. welke
de handhaving van het rijk in Europa en J
zee en voor den opbouw van onze werkelijke
volkskracht onverbiddelijk noodlg zijn.
Namens de beweging tot Versterking der Ne
derlandsche Gemeenschap:
Het groote voordeel van het nieuwe Phlllps-
apparaat is de mogelijkheid om een patiënt in
het toestel te onderzoeken en te helpen. Naar
aanleioing van practise!)» bezwaren, voort-
vloeiende uit het feit, dat bij andere ..ijzeren
longen” de patiënt, van wien alléén het hoofd
buiten het toestel uitsteekt, doch wiens lichaam
overigens tamelijk nauw door den metalen
cylinder of kist wordt omgeven, practisch on
bereikbaar is, heeft Philips oen inhoud van
de „long” zoo groot gemaakt, dat er naast de
matras, waarop de patiënt rust, een kleine
ruimte voor verpleger of medicus overblijft.
Het toestel, dat ongeveer 1.80 M. hoog Is, be
vat daarom een ceur, welke met twee grendels
In enkele seconden hermetisch geopend en ge
sloten kan worden. Het betreden van c<e long
kost dientengevolge zoo weinig tijd, dat de
kunstmatige ademhaling ononderbroken voort
gaat.
De groote inhoud van de long heeft ook nog
als voorcjeel, dat de ventilatie gemakkeljjker
tot stand komt, waardoor de temperatuur ge
lijkmatig blyft en in de long toch geen tocht
optreeot. Bij de Engelsche long werd daar
entegen geconstateerd, dat de temperatuur vrij
spoedig benauwd werd, terwijl bjj voldoende
ventilatie de instroomende lucht een hinderlijk
gevoel van tocht veroorzaakte.
De ooor Philips vervaardigde long, die bij
fabricatie aan de hand van met het eerste
model opgedane ervaringen nog verschillende
verbeteringen zal ondergaan, bevat de gebrui
kelijke ventilatie- en contróle-apparaten. waar
onder een rood veiligheldslampje en een door
den patiënt, zoo deze althans -niet geheel ver
lamd is., beweegbaren kijkspiegel.
Een bijzonderheid is nog. dat de matras
ujt twee deelen bestaat, waardoor desgewenscht
twee jeugdige patiëntjes gelijktijdig in het toe
stel kunnen worden verpleegd. Aan belde ein
den is de „cel” daartoe voorzien van een ope
ning. waardoor het hoofd van den patiënt kan
worden gestoken Rondom den hals van den pa
tiënt wordt de long luchtdicht afgesloten met
behulp van.een oun rubber membraan.
De luchtverdichling en -verdunning geschiedt
door middel van een met een motor aangedre
ven blaasbalg, welke in geval van een storing
In een toevoer van electriciteit ook met de hand
in beweging kan woroen gebracht.
Het bed. waarop de patiënt rust, kan van
buiten af met behulp van een handle worden
versteld, waardoor de zgn. Jigging van Tren
delenburg” wórdt verkregen, die van beteeke-
nis is als voorbehoedmiddel tegen longontste
king.
Het meest bekente toepassingsgebied voor
den respirator geldt de behandeling van patiën
ten. <_4e tengevolge van kinderverlamming
stoornis in de functie van de ademhalings-
Het is gewenscht, dat de directie, die veel
vuldig contact met handel en Industrie en el
ders in het land gevestigde ambteiyke instan
ties zal hebben te onderhouden, is gevestigd op
een plaats, welke zoowel uit den nieuwen pol
der als uit de overige deelen van het land ge-
makkeiyk bereikbaar is. Op dezen grond is voor
de standplaats van de directie de keuze op
Zwolle gevallen, waar bovendien een goede huis
vesting te verkrijgen Is.
De afdeellng landbouwkundig onderzoek zal
te Kampen worden gevestigd, vanwaar men
zoowel Zwolle als de Noord-Oost polder gronden
gemakkelijk kan bereiken. Voorts zal tot het
tijdstip, waarop in den Noord-Oostpolder huis
vesting kan worden verkregen, de leiding van
de ontglnnings- en exploitatie-afdeeling té
Kampen worden gevestigd, hetgeen noodzake-
Uik is voor een goede samenwerking van de
beide afdeelingen.
Nog zjj opgemerkt, dat de plaatsen, waar, de
landbouworganisaties gevestigd zijn, den zetel
der directie niet beheerschen. Hiervoor toch
moet de geographisch aangewezen plaats wor
den gekozen.
Voor een vlot verloop vin de ontginnings
werken zal het ongetwijfeld noodzakelük zijn,
op verschillende plaatsen rond den nieuwen pol
der technische steunpunten in te schakelen.
Hoewel nader zal moeten worden onderzocht,
welke plaatsen hiervóór in aanmerking komen,
®*g wel worden aangenomen, dat één of meer
’an dergelijke steunpunten ook aan den noorde
lijken polderrand zullen worden gevestigd.
Door de vestiging var, de bureaux te Zwolle
en te Kampen wordt geenszins vooruitgeloopen
°P de lijdelijke of definitieve indeeling van het
Bebled van den N.O.-ix>lder bij gemeenten en
Provincies.
Deze indeeling zal alleen bij de wet kunnen
geschieden.
K. Landarbeidersbond ondersteunde
het voorstel, omdat het van groot belang Is.
dat de jeugd voor de vakorganisatie gewonnen
wordt.
Daar men In het bisdom Haarlem
niet by „De Jonge Werkman” is aangesloten,
zag spr. gaarne een combinatie tot stand ge
bracht, waardoor men ook daar van deze re
geling profiteert.
De R. K. Bond van
wenschte. dat van jaar tot jaar over beschik
baarstelling van een bedrag beslist wordt.
De R. K. Bouwvakarbeidersbond was
beperking tot drie jaar.
De afgevaardigde van den R. K. Houtbewer
kersbond vroeg, of het met de arbeidersorga
nisatie op Curacao thans zoo gesteld Is. dat
zy op eigen wieken kan drijven Of is het een
mislukking geworden?
De R. K. Metaalbewerkersoond achtte
beter, dat „De Jonge Werkman” de financie
ring van een tweeden vrygestelde zelf op zich
neemt.
De voorzitter deelde mee, dat de arbeiders
beweging op Curacao thans zoo hervormd is
dat zy op eigen beenen kan staan.
In verband met opmerkingen over de jeugd
organisatie in het bisdom Haarlem. noemde
spr. het een Verblydend verschynsel. dat zoo
wel de St. Josephsgezellenvereentgtng als ,J>e
Jonge Werkman” bloeit.
Er Is reeds een orgaan, dat beide organisa
ties gelyk stelt.
Wat thans wordt voorgesteld, komt ongc-
twyfeld ook aan de St. Josephsgezellenvereeni-
ging ten goede.
Het voorstel werd z. h. st. goedgekeurd, waar
na de vergadering gesloten werd.
e hoofdredactie van het „Nationale
J Dagblad” liet zich een geweldigen
canard aan den neus hangen,
want staatsraad Kooien, die de opdracht
tot kabinetsvormlng nog steeds in beraad
heeft, heeft die opdracht niet terugge
geven, maar zet zijn besprekingen met
politici voort. Niettemin acht het blad,
dat slechts de waarheid zegt te verkon
digen in tegenstelling met de overige
verpolitiekte leugenpers, dit volkomen
looze gerucht niet een bewijs, maar let
wél het bewijs, dat de rechtschapen
groep van de oudere strijders der Staats
partij den nieuwen heeren der Staatspar
tij onwelgevallig is. Hoe rijmt het .Natio
nale Dagblad” de rechtschapenheid der
oudere strijders in de Staatspartij met
het feit, dat zij lid blijven van een partij,
waarvan de jongere leiding, volgens zijn
zeggen. Oranje onder haar Juk wil
laten doorgaan en over en tegen het volk
en Oranje wil heerschen? Het .Natio
nale Dagblad” levert met dezen sensatio-
neelen canard en den daaraan toegevoeg-
den commentaar een treffend bewijs van
zijn eigen rechtschapenheid, die in de Os-
sche affaire gelijksoortige geruchten en
„feiten" als even zoovele bewijzen heeft
trachten uit te spelen.
In het Casino te ’s Hertogenbosch ving Dins
dag het Jaariyksch tweedaagsch congres aan
van den Ned. RK. Politiebond ,St. Michaël”,
welke dezen dag zyn 2j-jarig bestaan vierde.
Tot de vergadering, welke onder presidium
stond van den heer P. Kruyk jjlt Amsterdam,
sprak de voorzitter van de Bossche afdeellng
J. Verhagen een woord van welkom en geluk
wensch met het jubileum. Als stoffeiyk hulde-
biyk bood hy het hoofdbestuur een fraaie bloe
menmand aan. Na een woord van dank sprak
de voorzitter een herdenkingsrede uit, daarby
herinnerend aan de moeiiyke eerste jaren van
principleele organisatie. Niettegenstaande de
bezwaren zyn de oprichters doorgegaan, afdee
lingen verschenen. St. Michaël ontstond. Naast
dank aan God komt dank toe aan de pioniers
en daarby niet te vergeten de geesteiyke advi
seurs van hoofdbestuur en afdeelingen, op de
allereerste plaats pastoor Mersel z.g., de groote
stuwende kracht\ Hij werd opgevolgd door
pastoor Goossens (mede ter vergadering aan
wezig), een opvolger zooals niet beter kon wor
den verwacht. Dank bracht spr. ook voor het
werk der afdeelings-adviseurs, der afdelings
besturen en van hen, die de opleiding der politie
behartigden. By dit 25-jarig bestaan wordt be
sloten onvervaard voort te gaan op den Inge
slagen weg tot verheffing van den polltiestand.
De komende 25 jaar zal er worden geyverd voor
verbetering der materieele elschen der politie
Ook aan de indivldueele ontwikkeling van den
politieman zal moeten worden gearbeid. Spr
betreurt dat er nog steeds katholieke gemeen
ten zyn waar de raadsleden schamper spreken
over kindertoeslag. Tenslotte deelde hy mede,
dat het ledental steeg tot 2245. Oprichting van
een afdeellng Weert kan dezer dagen tegemoet
gezien worden. Succes wordt verhoopt van po
gingen die te Almeloo gedaan worden, om de
!n den loop van de laatste maanden heeft de
fultsche vluchteling Dr. J. K. A. Sindermann
Mn een groot aantal dagbladen, aan besturen
*n organisaties en aan talrijke vooraanstaande
Patonen in binnen- en buitenland mededeelln-
verstrekt en nota’s gezonden, waarin de
verantwoordeiyke leiders van het Katholiek
yooiité voor Vluchtelingen te Utrecht van de
~Mst afkeurenswaardlge praktyken tegenover
■Jn persoon werden beschuldigd.
v - Arrondlssements-rechtbank te Utrecht
*®*t intusschen deze zaak berecht. In haar ult-
heeft zy de vordering afgewezen.
Hii»0CUrtUr Van elscher was mr. J. Roelse te
uversum. van gedaagde mr. J. H. van Maarse-
té Utrecht.
Woensdag zyn uitgegeven de Staatsbladen
nos. 365 tot en met 368. zynde de Koninkiyke
Besluiten van 8 Juni 1939, betreffende de
schryfwyze van de Nederlandsche taal by het
eindexamen der gymnasia, het examen, ver
meld in artikel 12 der Hooger-Onderwyswet de
eindexamens van de openbare en aangewezen
bijzondere hoogere burgerscholen B en.de exa- v
mens ter verkryging van de akte van bekwaam
heid als onderwyzer en als hoofdonderwyzer.
Hierin is bepaald, dat de besluiten van 28
Augustus 1934 (Staatsbladen nos 484 tot en
met 487). zooals deze zyn gewijzigd by K. B.
van 18 Juli 1936 (Staatsblad 369) met Ingang
van 1 September 1939 als volgt gelezen moe
ten worden:
„By het schrifteiyk werk volgt de adspirant
de schryfwyze volgens De Vries en Te Winkel,
evenwel met Inachtneming van het onoer-
staahde:
1. De e wordt in’ open lettergrepen niet ver
dubbeld.
De ee blyft echter aan het einde van een
woord, alsmede in afleidingen en samenstel
lingen van woorden op ee. Als samenstellingen
van woorden op ee worden ook beschouwd sa
menstellingen, waarvan het eerste lid. op een
ee-klank uitgaande, niet of niet meer als af-
zonderiyk woord voorkomt
2. De o wordt in open lettergrepen niet ver
dubbeld.
De oo blyft echter voor ch in de woorden
goochelen, goochem, loochenen, alsmede in hun
afleidingen en samenstellingen.
3. Sch wordt alleen daar geschreven, waar de
ch gesproken wordt. De ch blyft echter in het
achtervoegsel isch
4. De verbuigingsuitgangen e en en van net
lidwoord een. van geen en van de byvoeglljk
gebruikte bezittelijke voornaamwoorden mijn,
uw. zijn. hun. haar, mogen worden weggelaten,
behalve in staande uitdrukkingen als hare hoog
heid, te zynen huize en In byzondere taal en
bijzonderen styi.
5a. De schryfwyze der namen van publiek-
rechteiyxe lichamen blyft onveranderd, zoo
lang niet langs wetteiyken weg tot verandering
is besloten.
De regels 1 tot 3 worden derhalve op deze
namen niet toegepast.
b. Op aardrykskundige namen, ..die geen aan
duiding zyn van een publlekrechteiyk lichaam,
mogen de regels 1 tot 3 worden toegepast. Dit
geldt ook evenwel met overeenkomstige toe
passing van het onder c bepaalde voor de
byvoeglyke naamwoorden, al of niet van een
aardrykskundigen naam afgeleid, die als af-
zonderlyk woord deel uitmaken van zoodanige
aardrykskundige namen.
c. In woorden, die van aardrykskundige na
men zyn afgeleid, en geen deel uitmaken van
een aardrijkskundigen naam. volgt het achter
voegsel de regels 1 tot 3. Het grondwoord ot
het gedeelte daarvan, dat In de afleiding voor
komt. behoudt den vorm, dien het volgens het
onder a en b bepaalde heeft, evenwel met dien
verstande, dat de regels 1 tot 3 worden toege
past op den klinker van de lettergreep, die on-
middellyk aan het achtervoegsel voorafgaat
In afleidingen van aardrykskundige namen,
die volgens het onder a en b bepaalde sch aan
het einde behouden, blyft (s) sch bewaard-
d. Namen van landen, zeeën, rivieren, steden
enz in het buitenland, waarvoor men in Ne
derland een eigen benaming beeft, alsmede hun
afleidingen volgen de regels 1 tot 3.”
NOORDZEiTOCHTIN Juli «n Augu»fu>, dogeltjk»
behalve Zaterdags. - Passage vanaf Amsterdam
klas 2.75. 2e klas 1.75.
Vraagt volledige dienstregeling en prijzen aan bij
4. Ri^terk.4.. St.ifl.r 5. T J. 44400 (4 hi-«n)
Landgenootenl
In de wereld om ons heen nemen de span
ningen met den dag toe.
Allerwege binden de volkeren hun krachten
samen.
Wantrouwen heeft zich opgezameld in alle
hoeken en gaten der wereld en dreigt eerlang
gewelddadig tot uitbarsting te komen.
Onder die omstandigheden blytot de Neder
landsche politiek ten prooi aan machteloose ver
deeldheid.
Deze verdeeldheid tast ons volk aan In zijn
kern.
Zoowel In als buiten het parlement heeft het
veelal den schyn, alsof de politieke partUen en
de onderscheiden maatschappelijke groepen
slechts krachten kunnen ontwikkelen die tegen
elkander gericht zyn.
Alle Nederlanders zonder onderscheid zyn by
d't gebeuren onmlddeliyk betrokken.
In hoeyerre zyn de tegenstellingen in den boe
zem der natie inderdaad niet te overbruggen?
De ondergeteekenden. byna allen deel uitma
kend van een politieke party, voelen zich ver
plicht, openiyk biyk te geven van hun eens
gezinde overtuiging, dat het geheel niet onder
de verscheidenheid zijner groepeeringen
lyden.
Ondanks die verscheidenheid is hechte
dracht heden geboden en mogeiyk.
De ondergeteekenden weten In hunne
tuigingen niet alleen te staan.
Zy weten deze door honderden In den lande
gedeeld.
Eenlge byeenkomsten, in het afgeloopen half
jaar gehouden, hebben deze overtuiging ge
grondvest; sedert dien werd zy In een gemeen-
schappelijke actie bevestigd.
„Ik weet, dat de wil tot opbouw, uitgaande
boven alle verdeeldheid, by zeer velen aanwezig
is Toen voor eenige maanden dit Koninkiyke
woord tot het Nederlandsche volk werd gericht,
heeft de heele natie beseft, dat hierin een ver
langen werd uitgesproken, diep levend in aller
hart.
De taak, waarvoor ons volk heden staat, is
duideiyk.
De geesteiyke en materieele weerkracht
ons volk moet worden omhoog gebracht.
De defensie moet worden opgevoerd tot het
peil, hetwelk de plicht tot handhaving onzer
cnafhankeiykheld thans voorschrijft.
Aan het nog immer schrijnende euvel der
werkloosheid moet een einde worden gemaakt.
Ons volk is tegen die taak opgewassen.
Persooniyke én zakeiyke offers zyn daartoe
onmisbaar. Zy moeten worden gebracht door de
enkelingen en door de georganiseerde groepen.
Ons volk is In beginsel tot die offers volkomen
bereid.
Doch de offers moeten worden gevraagd door
bestierders, die, wyi zy elkander hebben weten
te vinden, by het heele volk vertrouwen ver
mogen te wekken In hun beleid.
De verdeeldheid, welke zich nu vertoont, werkt
het tegendeel uit; zy schept achterdocht en
maakt overal, wederom bjj enkelingen en geor
ganiseerde groepen, de neiging gaande zich hals
starrig aan eigen bezit vast te klampen. Met de
werkeiyke behoefte onzer Nederlandsche samen
leving strookt alt niet.
In de wijze, waarop de gemeenschappelyke
z^ak van ons volk thans wordt behandeld, ko-
mén de nooden der werkelykheid niet zuiver
aan het woord.
Onvruchtbare polemieken verstikken de krach
ten, die levenwekkend zouden kunnen zyn.
Ons volk hunkert naar eendracht, rijn ver
langen komt in dekoorden en in de daden van
zyn leiders niet voldoende tot uitdrukking.
Eendracht en saamhoorigheld beteekenen
geen vervluchtiging van de verschillen naar
beginsel, welke onze volkssamenlevtng kent,
en welke zy niet zoude kunnen verliezen zon
der schade voor zichzelf.
ten.
stoornis i
spieren hebben gekregen.
Echter is dit lang niet de eenige indi
catie; In alle gevallen, waarin de aaemhallngs-
functie zoodanig Is gestoord, dat kunstmatige
ademhaling geïndiceerd is (b.v. vergiftiging
door lichtgas of narcotica, electricitelts-onge-
vallen. verdrinking), verdient de respirator
verre de voorkeur boven de gewone methoden
van kunstmatige ademhaling.
Tenslotte Is de Phülps-respirator zoodanig
Onlangs is te Woudschoten opgericht de be
weging: Versterking der Nederlandsche Ge
meenschap. bestaande uit personen van ver
schillende politieke en geesteiyke richtingen.
Deze beweging onderhoudt sinds eenlgen tyd
ook contact met de St. Adelbertsvereenlglng.
die ons thans verzoekt het volgende manifest
aan het Nederlandsche volk te willen publl-
ceeren:
In de Verbondsvergaderlng was in principe
tot. oprichting van een vacantle-oord besloten.
De R. K. Houtbewerkersbond verklaarde zich
er tegen, dal de daarvoor benoodlgde gelden
uit het Reservefonds worden gehaald.
De afgevaardigde van „St. Raphael” Oppo
neerde tegen vastlegging van genoemd bedrag
voor deze stichting en merkte op, dat naar
zyn meening een vacantle-oord niet ten goede
zal komen aan de armstfn en de groote ge
zinnen.
Van de zyde van den R. K. Handels- en
Kantoorbedlendenbond werd .betoogd, dat aan
het desbetreffend rapport elke flnancieele
grondslag ontbreekt. Is het niet mogelyk, dat
een aparte flnancieele commissie wordt be
noemd? Verder zag spr. de gelden gaarne op
andere wyze byeen gebracht dan vanuit het
Reservefonds.
De voorzitter wees er op, dat het ook hier
om een beginsel-uitspraak gaat. Er worden la
ter nog uitvoerige gegevens verstrekt, waar
over nader beslist kan worden. Afzonderiyk
zal onder de oogen gezien moeten worden, hoe
de armsten geholpen kunnen worden. De eeni
ge weg om op andere wyze aan de middelen
te komen is een beroep te doen op de Vak
bonden. Er zyn echter vakbonden, die daar
aan niet zouden kunnen meewerken.
De penningmeester, de heer J. H. Schutte,
zette uiteen, hoe de beschikbaarstelling van
het gevraagde bedrag financieel verantwoord is.
Tydens een demonstratie in het Phillps-
laboratorium te Eindhoven, waarby dr. Buyez,
ir. B M. Woldringh en de technische ontwer
per van de „yzeren long”. Ir. J. B. Anenga.
ons de byzonoerheden toelichtten, hebben wy
dit nieuwe resultaat van ce samenwerking tus
schen de medische en technische wetenschap
pen en de industrie in werking gezien en daar
by tevens vergelykingen kunnen maken met
den ..Both Cabinet Respirator”, de „yzeren
long", zooals er in Engeland door de vrygevig-
heid van Loro Nuffield tientallen aan ce zie
kenhuizen worden geschonken en welke wU
veertien dagen geleden in het Wllhelir.ina-
gasthuis te Amsterdam voor de eerste maal
aanschouwden.
O
Gaf Kooien zijn opdracht terug?
Naar wij vernemen zou de heer
Kooien zijn opdracht tot kabinetsvor-
ming hebben teruggegeven.
Dit is het bewijs, dat dié Katholieken,
die evenals de heer Kooien van het poli
tiek Katholicisme wars zijn, die dus be-
hooren tot de rechtschapen groep van
de oudere strijders der Staatspartij, de
nieuwe heeren der Staatspartij, die naar
de macht grijpen, onwelgevallig zijn.
Deze laatste heeren wenschen dat Oranje
onder hun juk doorgaat; zij willen heer
schen over en tegen het volk, over en
tegen Oranje.
NAAR
GOED KOOPE RETOURS
WAAGT INUCHTING4NI
O* iv/evire „KONINGIN KMMA'
„eniNses nes rmx- e.n
n.rwlch Mg. „zeeLANO- A,