c Kabouter Flip zijn vriendje Wip b TREURSPEL IN TIROL wui den dag In het raderu)erk Van de as zeven Het Geheim van de Schoorsteenen V DONDERDAG 27 JULI 1939 Een Nederlandsche pionier r liefdesbriefje DOOR AGATHA CHRISTIE GOJ „Bloed” tegen „bodem (I Mgr. Henri Snoeyt vertelt uit zyn leven - Het be- o H. even. Tt rechercheur tegen tot wachtte BatUe het Met een herkent hem dan toch wel, Mr. en (Wordt vervolgd.) Ml veritae WM wa voat «t od beproef! bet zwaarst dien Hl) hot meest bemint. van as- en met hli Romi UoUter M gaai Internat ®U Zal i <ta«en b V*; 1 in i eve der tbo ter fra< dr. noo klai kab neti klai ona opei ter digt eisc geel haa pun trek EX de J in 1 het: en t teek legd heid het Kan een biste getul dus, looci van geen de g natie Tri de ii belde kath< regee vroej want kend volge der i inves even digini adres rend, tholie ding uitwa nkeli Ziel het g nisvol slecht het katho Mnet- Niel de foi Kablr van d genwc wijqe gendl eerbie instell schllll het pi vaarlij te keu De i iqthei toespü stelt v tegd c van d tegenc een m haar i onzes schepe onven tetnenl nu is i Hoe moge nijver vooral van de broken Decker tractie het ini het ge te trek dat dr •is for knds i Het beidsb, tte, w: •tap za •taener vaarin Pelljke ties va binden De zon scheen door de drie open naar binnen, het geheele voor- orio vol gouden licht. Anthony het postulaat te Bussum, St. CMavshuls. Park- laan 35. De tweede manier Is, dat Neerlands katholie ken mgr. Snoeys, die misschien niet meer-naar Nederland terugkomt God geve hem, dat het anders uitvalt in staat stellen zijn lleve- llngswensch te vervullen, dat het hem geschon ken moge worden in Oslo te doen verrijzen een up-to-date katholieke jongensschool Daaraan is nog behoefte En die behoefte is er een van dwingende geloofsaorg De jeugd ver loren immers beteekent een geheele generatie achterop. Helpt mgr. Snoeys, den Nederlandschen pio nier uit het Zuiden, die naar het Noorden ging en de verschrikkelijke eenzaamheid van Ham merfest even blijmoedig droeg als de bedrijvig heid in Tromso en Oslo, die de beste getuige nissen meekreeg overal waar hit maar werkte, helpt hem, dezen prachtlgen mensch. desen priester in hart en del. dezen grooten vader lander, wiens hart alleen te groot was voor eigen grenzen, helpt hem aan zijn jongens school in Oslo. Helpen kunt ge hem door uw gebed, maar ook door uw gave ofwel door wat bü te schrij ven op de giro-rekening 121833 van het St. Olavshuls te Bussum. De koolmeezen vlogen op hem toe. eif ver telden. dat er dien morgen zes prachtige eitjes uit het nest waren geroofd Een eekhoorn had ze geroofd, want ze zagen nog net het puntje van diens staart, toen hij tusschen de boomen verdween. „Waarmee is hij doodgeschoten? revolver?” .Ja. maar bijzonderheden daaromtrent weten we nog niet Eerst moet de lijkschouwing plaats gehad hebben." „Kogel dus niet gevonden?" „Nee, niet gevonden?” „Ook geen andere aanwijzingen ontdekt?" ,Ja. dit.” Met iets in z'n gebaren, dat aan een gooche laar deed denken, hasdde Battle een klein vel papier te voorschijn. En terwijl hij dit deed, liet hij zijn blik niet van het gezicht van Anthony af. Flip vond het erg naar voor de vogeltjes, want ze waren goede vriendjes van hem. Hij beloofde ze. dat als er weer eitjes in hun nest lagen, htjj ervoor zou zorgen, dat die niet meer geroofd Wquden worden. Tevens zou hij den roover prbbeeren te straffen. HET GING NIET....! .Maar, jongen nu jn wij in den kelder en ik zei je, dat ik naar de zesde etage moest". „Ja, mevrouw, het spijt me, maar de lift en Ik hebben gedaan, wat wij konden!" Eens op een morgen zocht Flip tevergeefs naar zijn vriendje. Hoe hij zocht, hij kon Flip nergens vinden, totdat hij naar boven kijkend eensklaps een paar koolmeezen ontdekte die boos en met hun vleugels fladderend heen en weer vlogen. „Wat is er met jullie?”. Infor meerde Flip. -j—it aspect brengt ons op de beteekenis Ivan de Tiroolsche bloed- en bodem- transactie voor de internationale po litiek. Zij bewijst tegelijk de kracht en de zwak te van de as. Zij bewijst n.l. eenerzijds, dat beide partners tot zware offers bereid zijn; zU bewijst echter ook, dat de as van belden zware offers eischt en dat zij in eigen Leon Chauffet was advocaat, kort van postuur 'en van ongeveer middelbaren leeftijd. Hij werk te veel en lang, zag er steeds zeer verzorgd uit en was ongehuwd. Dit laatste zou niet zoo ver meldenswaard zijn, ware het niet, dat Leon Chauffet’s collega’s zijn drukke praktijk hier aan toeschreven. Chauffet Immers was gezocht voor het voeren van echtscheidingsprocessen. zfj het dan ook, dat hij steeds optrad als de pro- cifreur van den eischer. Was het wellicht zijn onbekendheid met riles, wat de vrouw Is, dat hij zoo vurig pleltte'voor mannen-,.rechten" of, zooals hier en daar pok wel eens werd gefluis terd, had een hópelooze liefde hem zoo er toe gebracht al zijn talenten mobiel te maken, om de zwakke secte den voet dwars te zetten? Hoe het ook zij, Leon Chauffet’s praktijk wierp zooveel geldelijke voordeelen af, dat hij een leventje als-in-luilekkerland kon leiden. Dat het de vrouwen waren, die Hem indirect hiertoe In staat stelden, had de scherpzinnige jurist blijkbaar nog nimmer overwogen. In 'n gezellig cabaret, waar hij menig avondje doorbracht, gebeurde het Leon Chauffet, zij het dan ook na ’n hevigen, inner lijken strijd, dat hij den kellner een stukje papier Het brengen naar 'n alleraardigste brunette, die nu reeds meer dan ’n week eiken avond een tafeltje In den meest llnkschen hoek van de zaal voor zich had laten reserveeren. Zijn verzoek was slechts „haar hier morgenavond weer te mogen ont moeten.” Even later had Leon Chauffet het cabaret verlaten en zijn kamer weer opgezocht. Hier was het een met Xi onduidelijke hand geschreven briefje, dat aanstonds zijn aandacht trok. Nauwelijks had hij van den Inhoud kennis genomen, of Leon Chauffet ontwikkelde een ac tiviteit, welke men van hem niet verwacht zou hebben. Zooals gezegd. Leon Chauffet was ‘n gentleman, dus droeg hij In de zakken van zijn costuum slechts het hoog-noodlge met zich, maar daarom puildep zijn bureau-laden dan ook uit en duurde het een heelen tijd, voor Leon Chauffet kon vaststellen, dat hetgeen hij zocht hier niet was. J Veel later dan hij gewoon was, ging Leon Chauffet dien nacht naar bed, maar ook veel vroeger dan ooit tevoren gebeurd was, zat hjj den volgenden morgen voor zijn bureau, door zocht ook hier alle laden en hoeken en toen was ook hier de wanorde volmaakt en het gezochte nog steeds onvindbaar. Dat dien ochtend ‘n echtscheidingsprocedure een half uur later begon dan zl was vastgesteld, was eenig in de annalen der rechtbank, voor- zoover althans Leon Chauffet daarvan de oor zaak was; dat de zaak tenslotte zóó stond, dat de procureur van den eischer plots het ge- w w a op dit blad Zijn ingevolge de verzekeringzvoorwaarden tegen W“» *7CA Mj levenslange geheele ongeschiktheid tot werkzn doeg p MJ een ongeval met WJ OCXfl I s| «1*1 r>LJIN 11 l\ ij ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen F OxJe" verlies van belde armen, beide beenen at belde oogen F OU»- doodeUJken afloop F MüUa" AANGIFTE MOEtlOP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL Maar God beschikte anders. Riep ook den jongen Deen tot zich en liet den Brabantschen priester, Henri Snoeys in leven om hem op zijn „ouden" dag hjj is wel pas 62, maar jaren In den vreemde tellen zwaarder nog te belasten met het pastoraat van Noorwegen grootste kerk, de plebane kerk van Oslo, de Sankt Olavs Klrke met haar voor Noorwegen zeer respectabe getal van 1200 katholieken. Niet voor mgr. Snoeys alleen echter hjj zou dat zelf niet willen maar voor al die andere twaalf Nederlandsche priesters, die twaalf pio niers, die daar in het Noorden werken, in Ber gen, in Haugsund, Stavanger. Christiansand, Arendal, Halden, Drammen en Oslo, doen wij bier een beroep op Nederlands kathoUeken om toch vooral deze missie, waarin onze Neder landers zoo goed en vruchtbaar werk kunnen doen, reeds gedaan hebben en nog zullen doen metterdaad te steunen. Dat kan op twee manieren. Een manier heb ben we al terloops aangegeven: dat godsdien stige jonge vrouwen met neiging naar een flksche practische taak zich opgeven voor het missiewerk daar, hetgeen zij doen kunnen aan Z iele-verwantechap Wij schijnen ziele-verwantschap te hebben met de Noren, die ook houden van recht-urt en recht-door-zee, die van eerlijkheid gediend zijn en zelf een breedheid in opvatting hebben, die niets liever zouden wHlen dan dat alle gods diensten op voet van gelijkheid werden be schouwd, die een verstandelijk onderzoek pre- fereeren boven een tot niets leidende woorden schermutseling, die van oordeel zijn, dat een hoogstaand mensch. ook al is hjj kardinaal van de heilige Roomsche kerk, ontvangen behoort te worden met de eerbewijzen aan zijn rang en persoon verschuldigd. Hetgeen is geschied, toen kardinaal van Ros- sum zijn Noorsche visitatiereis maakte. -1 Toen was mgr. Snoeys al In Noorwegen; hij was er nog toen mgr. Jan Olav Smit tot zijn hooge functie geroepen werd, toen mgr. Offer- dahl hem opvolge, toen de Noorsche bekeerling mgr. Irgens, zoon van een Deenschen minister, tot pro-vicarus benoemd, voorbestemd scheen mgr Offerdahl, die in Nederland plotseling overleed, op te volgen. „Vertelt u X hem maar,” zei Battle George Lomax. George voelde blijkbaar niet veel voor die taak, maar hij kon bezwaarlijk weigeren en dus stak hij van wal. JDe heer, die hier op De Schoorsteenen incognito als graaf Stanislaus vertoefde, was in werkelijkheid niemand anders dai? zijn hoog heid prins Mlchaël van Herzo-Slowakfje Anthony floot tusschen zijn tanden door. .Dat is een lamme boel." zei hjj. Hoofdrechercheur Battle had Anthony ge durende de pompeuze aankondiging van Lomax strak zitten aankijken. Bij het hoeren van dit antwoord. Het hij een soort van tevreden ge brom hooren en stond op. „Ik heb Mr. Cade nog een paar dingen te ▼ragen.” zei hij. .Als u het goed vindt, neem ik hem mee naar de vergaderzaal." .Beker, natuurlijk,” zei ^^rd Caterham. „Neemt u hem maar mee wSarheen u wilt Anthony en de detective gingen samen de kamer uit. en dragen haar, zooals dit in den volksmond heet, „op de handen”. Het is een genoegen het mgr. Snoeys te hoo ren zeggen: de zusters hebbeft buitengewoon goed werk gedaan. Alleen: we moesten er meer hebben. Van de 140 die er in Noorwegen werken zijn reeds twee-derden uit Nederland afkomstig, maar toch dit is mgr ’s gedachte zouden er in ons goeie Nederland nog wel enkele, mis schien zelfs wel vele edelmoedige jonge vrou wen te vinden zijn, bereid en geneigd en be kwaam om zich aan dit speciale missiewerk te willen wijden. In een heel rustige pastorie ergens in Bra bant, waar men nog volkomen de kunst der gastvrijheid verstaat, een gast meteen op zjjn gemak stelt, konden w\j mgr. Henri Snoeys. den Noorschen zeemanspestoor, te spreken krijgen. Het lijdend voorwerp van het vraaggesprek was hier kennelijk op zijn gemak en vlot en vrij vloeiden de verhalen uit den mond van den rijzigen missionaris, die het Zuiden van Neder land, zijn geliefde Brabant, gaarne verruilde voor het hooge, het zoogenoemde koele. Protes- tantsche Noorden, omdatja waarom omdat zijn hart hem daarheen dreef.... of misschien omdat de voorzienigheid in zijn hart den drang legde te gaan ver van zijn familie, in de noodzakelijkheid niet alleen zijn schoone Brabantsche dialect af te leeren. maar zich te bekwamen In talen, die een Brabantsche tong niet zoo heel erg best liggen als de Scandina vische het Engelsch. Hij heeft zich er door geslagen. Vertel eens wat u daar zooal gedaan hebt, wat er zooal in uw lang priesterleven, dat ge toch geheel in het Noorsche land hebt doorge bracht, hebt meegemaakt, waar ge den stoot toe gegeven hebt, wat ge hebt mee helpen opbouwen, wat uw inzicht Is in het missiewerk onder een zoo hoogstaand volk als cat der Noren, wat uw ervaringen zijn, hoe ge daar ontvangen en bejegend zfjt, of ge er iets, al is het maar nog zoo weinig, hebt kunnen bereiken om onder de aanhangers van de Episcopale Luthersche kerk minstens een weinig respect te verwerven voor de oude moederkerk, die men de kathoUeke noemt. Zonder te verbloemen, wat hu in die opzich ten. met Gods hulp, heeft kunnen tot stand brengen, vertelde mgr. Snoeys ons, op een vlot ten onderhoudenden toon, van zijn zeer wis selvallig, van züo avontuurlijk, maar als men het nader beschouwt, van zijn zoo volledig door de voorzienigheid bestierde leven. Twee-en-zestig. bijna drie-en-zestlg is hij nu, Henri Snoeys uit Langeweg» die een 35 jaar geleden van zijn bisschop verlof vroeg naar Noorwegen te mogen vertrekken. Dit verlof kreeg hij. En blij en opgewekt vertrok de jonge Henrl Snoeys naar Noorwegen, waar hij al spoe dig een plaats van beteekenis innemen zou. Al die jiren heeft hij daar op vele plaatsen gewerkt, onder alle kringen heeft hij zich daar vrienden gemaakt, met allerlei soort menschen heeft hij opgetrokken: met zeelui vooral, die hem op de handen dragen, met vlsschers, die hem de vergaderingen lieten leiden en die naar hem luisterden als hij zei. dat de prijs van de visch niet hooger zijn mocht dan zóó, en geen ore meer. Maar dat heb ik niet gehoord van mgr. zelf, maar van de „buitenwacht”, die evenwel In dit geval betrokken was en „dus” goed inge licht. Nog meer anecdotes zijn ggij verteld, maar dit vraaggesprek moet tóch een emstigen onder grond behouden, want daar was het. eerlijk ge zegd, om begonnen. Mgr. Snoeys namelijk dacht er acht jaren geleden hard, heel hard over het bijltje er bij neer te leggen. Niet omdat hij het werken moe was, maar omdat de motor, waarvan zooveel ge vraagd en gevergd was al dien tijd lang, niet zoo best meer werkte. Mgr. Snoeys zou dan rusten gaan, van de zware werkzaamheden worden ontheven en en kel belast blijven met de geestelijke zorg van de hem zoo na aan het hart liggende Congre gatie der zusters van den H. Franciscus Xave- rius, die schitterend werk hebben gedaan In heel Noorwegen. Zij verzorgen daar zieken in keurige hospita len, zij onderrichten de jeugd, zij doen liefde werk aan, allen kant, waar haar hulpvaardige handen maar werk te doen vinden. De Noren hebben dit ten hoogste gewaardeerd xneenschap kent; wie de liefde kan gevoelen, die een familie bindt aan huis en een akker, waarin elke balk elke vore een erfstuk en een getuigenis van trouw is; wie bovendien van dit land de romantische schoonheid en de, rijke cul tuurgeschiedenis heeft leeren kennen, weet dat ’t geen zich in Zuid-Tlrol, in ’t hart van Europa gaat voltrekken, inderdaad een verscheurend menschelljk treurspel Is. waarvan de staatsraison als een kil en on- «afwendbaar noodlot de regie voert. gaande kwam zij binnen en nam haar, aan uuenje in meest link- j plaatsje In het tafeltje den schen hoek Toen stond Leon Chauffet voor haar. „Mejuffrouw, Ik heb u gisteren een briefje laten brengen met het verzoek’om.Leon Chauffet struikelde haast over zjjn eigen woor den, die hij al wel honderd malen bjj zich zelve had gezegd en zweeg plotseling, toen zij hem doordringend aanzag. „Hoe was uw naam ook al weer?” „Leon Chauffet! Ik heb u gisteren een briefje laten brengen met het verzoek, om....?” „Oh jaeh.... ja, ik herinner me gis terenavond een vodje papier gekregen te heb ben. Dat ik van uw complimenten niet gediend ben zal u wel niet erg prettig in de ooren klin ken Maar dit let mij niet er nog eens aan toe te voegen, dat ik 't buitengewoon ongepast vind, dat u tot een dame een dergelijk verzoek richt op de achterzijde van- een loterij-briefje!” ..Juist, Juist, het loterij-briefjel! Waar is dat?t Waar is dat?!” De bedaarde, voorname Leon Chauffet van gisterenavond was veranderd in een bevend, wlld-kijkend mannetje, dat zjjn vuistjes kramp-’ achtig om het tafelblad klemde. „Dacht u, dat ik curiositeiten verzamelde?" was het kittige antwoord van de brunette. Jk heb het natuurlijk verscheurd!” „Verscheurd! Verscheurd!” Leon Chauffet’s stem sloeg over. „Weet u wel. wat u zegt? Ver scheurd? Mijn loterjj-briefje, waarop de hon- derd-dulzend gevallen is, verscheurd?!" Leon Chauffet, die van zeven uur tot half tien, niets dan café-noir gedronken had, verliet wankelend het cabaret. vleesch snijdt. Bovbndlen toont deze trans actie. dat de hechtheid van de samenwer king aan eenigen twijfel onderhevig* wordt geacht; waYe dat niet het geval, dan be hoefde een minderheid van Duitschers In Italië zeker niet als iets ondraaglijks schouwd te worden. Ook blijkt uit deze groote concessie Hitler aan Mussolini, dat de Zuidelijke partner weer uit de verdrukking komt zich vrijer begint te gevoelen. De as is door Mussolini gesmeed in de verwachting, dat hij haar te zijnen voor- deele kon laten 'draaien. In dit tweespan immers zou diegene ’t voordeeligst loopen, die ook nog andere mogelijkheden had en dus zijn voorwaarden kon stellen, en Mus solini rekende er waarschijnlijk op, dat hij dat was, omdat Italië steeds den weg naar een accoord met Engeland en Frankrijk zou kunnen vinden. In zooverre was de as eigenlijk slechts een andere, vereenzijdigde en verharde vorm van dat Pact van Vier, dat Mussolini zoo lang voor den geest ge staan heeft en waftrin hij aan Italië, ten bate van 't algemeen en van zichzelf in ’t bijzonder, de voordeelige rol van bemidde laar had toebedacht. Het is vooral Eden geweest, die Musso lini dezen weg heeft afgesneden. Onder den indruk den wrok, zeggen sommigen van zijn mislukking in de Abessinische af faire bleef Eden aan de Britsche politiek een eenzijdig anti-Italiaansche richting geven, ook toen er voor Europa zwaarwlch- tiger problemen aan de orde waren. Het was o.a. door deze geïsoleerde positie, dat Mussolini Hitler niet den weg naar Weenen kon versperren. En nog in den Spaanschen burgeroorlog richtte de Britsche kritiek en politiek zich veel uitdrukkelijker tegen Ita- Uë dan tegen Duitschland, dat eerder ont zien werd. De transactie in Tirol wijst er nu op, dat deze verhouding weer eenigermate is ge wijzigd, en dat Mussolini weer in staat is. de as meer naar zijn kant te laten draaien. Deze eerste beweging op zichzelf beteekent voor hem ook een positieve versterking, in zooverre de Duitsche minderheid *oor Italië een zwak punt was. Zal men verdere consequenties van deze gewijzigde verhou ding kunnen verwachten? Wie aan een breuk van de as dacht is tot nu toe steeds bedrogen uitgekomen. De sterke Dultsch-Engelsche spanning, die niet door een even heftige Italiaansch-Britsche ontstemming vergezeld wordt, doet echter uiteraard het Italiaansche stuk van de as weer in waarde stijgen, terwijl de groeiende militaire en navale macht van het Empire reeds op zichzelf dien toestand van labiel evenwicht teweeg brengt, waaruit Italië Steeds een voordeel heeft trachten te halen. Aldus bezien is de Tiroolsche tragedie slechts een betrekkelijk kleine, maar toch merkwaardige uitslag van de naald, die de curve van de groote Europeesche machts verhoudingen schrijft. Maar den Duitschen ZuiC-Tirolers is die kleine beweging als aardbeving, die een heelen stam verdelgt.’ Maar Anthony herkende het roode embleem zonder teeken van verbazing of verontrusting te geven. „Aha! De Broederschap van de Roode Hand! Als ze dit als strooibiljet gaan gebruiken, moe ten ze 't laten lithografeeren’t Idee, om die dingen stuk voor stuk te schilderen! Waar is dit gevonden?" „Onder het lichaamU heeft dit dus meer gezien, meneer?” Anthony deelde hem ‘t onderhoud met den afgezant van die lugubere broederschap in het kort mee. „Ze willen dus het idee geven, dat de broe derschap 't gedaan heeft.” „Zoudt u denken, meneer?" „X Zou tenminste in overeenstemming zijn met hun manier van propaganda maken. Maar ik heb altijd gemerkt, dat de menschen, die het X meest en het ijverigst over bloedvergieten heb ben. er niet veel voor voelen als puntje bij paaltje komt, en ze aan X vergieten moeten gaan. Ik dacht tenminste niet, dat de leden van de broederschap den durf zouden hebben, en daarbij zijn X zulke schilderachtige opéra- comlque-menschen I Ik zie ze al in een vermom ming van gedlstlngeerden gast op een politiek week-end! Maar je kunt nooit weten." „Zoo is X, Mr. Cade. Je kunt nooit weten." Anthony keek hem geamuseerd aan. „O, wordt dat er achter gezocht! *n Open raam, 'n spoor van duidelijke voetstappen en een verdachte vreemdeling in de uitspanning in X bosch Niet onaardig! Maar op dat punt kan ik u geruststellen, waarde heer rechercheur. Wat „Hoe lang is u al van opinie, dat het door iemand in huls gedaan is?” vrdfeg hij. Battle glimlachte even. „Van het begin af. Uw spoor was mij een beetje te duidelijk. Dadelijk toen uw schoenen In de voetstappen pasten, begreep ik, dat we 1 aan het verkeerde adres waren.” ,Jk felicjteer Scotland Yard." zet Anthony luchtig. Maar op hetzelfde oogenbllk dat Battle hem. i practisch gesproken, van medeplichtigheid vrijsprak, voelde Anthony de noodzakelijkheid op z’n qui vlve te zijn, dubbel. Hoofd rechercheur Battle was een buitengewoon in telligente politle-beambte. Het ging niet aan. met hoSfdrechercheur Battle in de buurt s een faux pas, hoe klein ook, te maken. „DAar is X zeker gebeurd?” vroeg Anthony i met een knik naar de donkere plek in het 1 gladgewreven hout. Het lichaam van den vermoorde was al ge transporteerd. Op de plaats, waar het gelegen had. vertoonde bet hout een paar donkere vlek ken. maar overigens was er niets, dat aan de tragedie, welke zich daar afgespeeld had. her innerde, slaande deuren r name vertrek stoi keek om zich heen en knikte goedkeurend. .Buitengewoon mooi.” zei hij. „Er gaat niet veel boven ons goede Engeland, wat?" „Kreeg u dadelijk den Indruk, dat het schot uit deze kamer kwam?" vroeg de rechercheur, zonder met één woord op de lofrede van Anthony in te gaan. „Laat 'ns kijken.” Anthony deed een van de deuren open, ging het terras op. keerde zich om en bekeeek huis. „Ja. dat is de bewuste kamer," zei hij. „Zij is ingebouwd en zij neemt zoo wat den heelen hoek in beslag. Als het schot ergens anders vandaar gekomen was. ik bedoel ergens anders uit het huis, zou ik het van links gehoord heb ben. Maar dit kwam van precies achter me. eerder iets naar rechts dan naar .inks Daarom dacht ik. dat het ook wel een schot van een strooper kon zijn. Dit vertrek neemt den uiter sten hoek van dezen vleugel in, ziet u wel?” Cade stapte over den drempel en kwam de kamer weer in. Maar opeens bleef hjj staan, alsof er plotseling een minder aangename ge dachte bij hem opkwam en vroeg: „Maar waarom vraagt u dat? U weet toch dat hjj in dit vertrek doodgeschoten is, niet?" .J*ff." zei Anthony, terwijl hjj zich in een van de stoeien Het neervallen en ztjn siga rettenkoker te voorschijn haalde. „Dat is een slag! Dat geeft de zaak een geheel ander aan zien. Nu hebben we twee mogelijkheden. Of hjj is vermoord door iemand in huis en die iemand heeft naderhand de middelste deur openge daan, om de schuld op een ander te gooien op mij bij voorbeeld of ik zit te liegen. U denkt natuurlijk, dat het laatste het geval is. maar heusch. met m’n hand op mXi hart, dat is X niet „Niemand komt hier het huis uit, vóór ik met ze afgerekend heb. dat verzeker ik u," zei rechercheur Battle grimmig. Anthony keek hem scherp aan. „Ja, ja!” zei de rechercheur. .Maar we wil len altijd meer weten, dan we al weten.... Hm. ja, hij is ongetwijfeld in dit vertrek dood geschoten. Maar u hadt X zooeven er over, dat u de deuren geprobeerd hadt, niet?" ,Ja. Ze waren van binnen afgesloten." „Hoeveel heeft u er geprobeerd?” „Alle drie.” .Bent u daar zeker van. meneer?” .Ja. Ik ben gewoonlijk nogal zeker van m’n zaak. Waarom vraagt u dat?" „Eigenaardig!" overdacht de hardop. „Wat is eigenaardig?" „Toen de misdaad vanmorgen ontdekt werd, was de middelste deur niet gesloten dat wil zeggen, de sluiting, de «metalen middenstang, was niet dicht.” den van nationaal-socialisme was gevan gen. Tot verzwakking van Oostenrijks po sitie heeft dat veel bijgedragen. De Zuid- Tirolers hebben het niet betreurd, toen Oostenrijk vijf jaar later door het Derde Rijk werd opgeslokt, en Italië lijdelijk moest toezien hoe deze hoeksteen van zijn Euro peesche positie in X niet zonk; zij wachtten nu op hun beurt.- Maar wat zij in Dollfuss verraad gevon den hadden, zagen zij nu op een heel andere schaal herhaald. Hitler gaf eveneens aan Italië’S ^vriendschap de voorkeur boven de liefde van Zuid-Tlrol. Hij constateerde met éën blik uit het vliegtuigvenster, dat de Brenner een goede en natuurlijke grens was, en terwille van deze geografie zag hij van het Duitsche bloed én den Duitschen bodem af. ,De Duitsche Zuid-Tirolers hebben, daar nooit geheel aan geloofd. Mussolini wel? En Hitler zelf? Zeker is, dat de belde as mogendheden geen poging deden, om een bruikbaar minderheidsstatuut in het leven te roepen, waarvoor de as-vriendschap toch een basis had moeten bieden. Dit groote probleem, waarover de Volkenbond zoo vaak heeft gezweet, schijnt hun geer, practisch werkstuk geleken te hebben. Mussolini wehschte. Hitler eischte geen minderheidsrechten voor de Duitschers in Zuid-Tirol. Mair gezien de ervaringen was" Italië ook met deze oplossing-bij-uitspraak niet voldaan; het voelde de Duitsche Zuid- Tirolers als een onverteerbaar brok. En blijkbaar had het haast en wilde het de resultaten van zijn gestage Italianiseerings- politiek, die het Deutschtum in Italiaansche Immigranten zou verdrinken, niet afwach ten. Het stelde aan Hitler voor, de Duit sche Zuid-Tirolers over te nemen zonder hun grond, als roerend goed. En de man van „Blut und Boden” stemde er in toe; hij splitste zijn princiep en ruilde bloed tegen bodem. Duitsche cultuurgrond, een stuk van het rijkste en nobelste, wordt prijsgegeven en als zoodanig vernietigd; ruim tweehonderdduizend Duitschers wor den met een pennestreek heimatlos ge maakt, juist in den zin van een Hitler het allerwreedste lot. De staatsraison, de zakenpolitiek, triom feert. Voor Hitler is deze transactie zeker de zwaarste concessie, die hjj in zijn zes jarige regeering heeft moeten doen. Men moet het een slag noemen, die In zijn zake1 lijk-politleke effecten minder vérstrekkend, maar in zijn moreele beteekenis wel even zwaarwegend Is als de slag, die de onder gang van Oostenrijk was voor Mussolini. Beide dictatoren hebben nu een oogappel ten offer gebracht aan de as. racht men de politieke oorzaken en de politieke strekking van deze tra gedie te begrijpen, dan ontmoet men een kluwen van tegenstrijdige elementen, waarin slechts met moeite een draad van ontwikkeling is te vervolgen. ItaUë is er nimmer in geslaagd, de Duit sche minderheid in zijn wingewest te assi- mileeren of te verzoenen. Ernstige politieke fouten, een lichtvaardige opvatting van de problemen, willekeurige toepassing van ge weld of vernedering, hebben aan de ver zoening weinig kans gelaten; tegen de assi milatie verzette zich de moeilljk-mengende aard van het volk zelf, terwijl een onge durige politiek en telkens wisselende om standigheden ook hier de kansen bedier ven. Laat ons hét her en der van de politieke omstandigheden hier zoo kort mogelijk nagaan. Zuid-Tirol voelde na den oorlog Ooetenrljksch, Duitsch en katholiek. De Kerk werd een bolwerk van het „Deutsch tum” in het veroverde gebied, vaak de laat ste toevlucht van de Duitsche taal, die overal elders werd verbannen. Nu moest Oostenrijk echter, toen de Europeesche politiek na het hoogseizoen van Versailles weer labiel begon te worden, steun zoeken bij Italië tegenover de misgunstige politiek der Kleine Entente. Deze Oostenrijksch- Italiaansche vriendschap werd door de Zuid-Tirolers bijna als een verraad van den kant van hun moederland gevoeld; zij begonnen hun hoop te richten op het Duit sche Rijk. Daarbij kwam, dat de Italiaan sche Regeering, om de eenheid van het Duitsche katholieke volk in X wingewest ietwat te ontwrichten, nationaal-socialis- tischen vluchtelingen uit Duitschjand (het was voor 1933) in Zuid-Tlrol onderdak ver schafte en hun bepaalde vrijheden schonk bijv, t.a.v. vergaderen en X gebruiken dei Duitsche taal, zoodat er van hen een aan zienlijke invloed op de bevolking kon uit gaan en de cultureele leiding van de gees telijkheid verzwakt werd. Het gevolg was echter dat, toen Hitler in Duitschland aan de macht kwam, Oos tenrijk zelf aan twee zijden tusschen haar- ik ook mag zijn, ik ben niet de plaatselijke ver tegenwoordiger van de Roode Hand." Hoofdrechercheur Battle glimlachte Dan speelde hij zijn hoogste troef uit. .Beeft u er bezwaar tegen samen mij het lichaam te gaan zien?" vroeg kortaf. „Niet X minste," gaf Anthony ten antwoord. Battle haalde een sleutel uit zijn Jaszak te voorschijn, ging Anthony door een tamelijk lange gang voor en sloot aan het einde daar van een deur open. Die deur gaf toegang tot een kleine zitkamer. Op de tafel in het midden van het vertrek, onder een gtoot laken, lag het lichaam. Hoofdrechercheur Anthony vlak naast hem stond. Dan trok hij opeens, met een vlugge beweging, het laken weg. Anthony ging met een half onderdrukten kreet van verbazing een stap achteruit. Bij het hooren van dien uitroep begonnen de koele, staalgrauwe oogen van den politiebeambte te schitteren. „Aha, u herkent hem dan toch wel, Mr. Cade,” zei hij met een stem, die hij te vergeef» koel-zakelijk trachtte te houden. Ja, ik heb hem meer gezien.” zei Anthony nu weer gewoon. .Maar niet als prins Michaèl Obolovitch. Ik heb hem eenmaal ontmoet en toen was hij Mr. Holmes, van de firma Bal- derson Hodgkin», boekhandelaars en uit gevers." voel kreeg aan het kortste einde te trekken en dus voor het zwakke geslacht het onderspit te moeten delven, maakte hem schier wanhopig maar toen Leon Chauffet op weg-e^aar kantoor zich herinnerde, dat hij het papiertje, waar hjj’ nu al een halven dag tevergeefs naar zocht ge- bruikt had om een rendez-vous met die bru nette te bewerkstelHgen, toen werd hij wan hopig De middag kroop voorbij, honderden minuten waarvan elke op zich hem herinnerde aan het papiertje aan de brunette, rijden zich aaneen tot de klok eindelijk zeven uur wees. Leon Clftuffet haastte zich toen naar het cabaret, hoewel hij wist daar veel te vroeg te zullen zijn en wachtte.... wachtte. Om half tien precies, juist zooals op alle voor, gaande avonden '■■■'■■••tituiatiHimmmiiuiiniifutf'H.. r gaat een groote tragedie gespeeld worden in Zuid-Tirol, het Duitsch- sprekende deel van de gewesten, die Italië als otwlogsbuit van het vernietigde Oostenrijk-Qongarije verwierf. Het prach tige bergland aan gene zijde van den Brenner, het „balkon op het Zuiden” van de oude dubbel-monarchie, tegelijk deel achtig aan den gouden zonneglans van het Middellandsche Zee-bekken en aan de diepe romantiek van het Duitsche land, wordt het tooneel van een massale tragedie. En de getroffen maatregelen om allp vreemdelingen uit deze provincie’ te ver jagen, hebben wat zich ook verder nog onder hun geheimzinnigheid mag verber gen pp de eerste plaats blijkbaar ten doel, van die "tragedie de toeschouwers te weren. Er zullen alleen maar spelers zijn, op ruim tweehonderdduizend wordt hun aan tal geschat, Zuid-Tirolers van Duitsch bloed, die hun huizen en hoeven, hun grond, hun landschap, hun cultuur, hun herin neringen en hun leven moeten verlaten om ofwel ergens in het Derde Rijk, ofwel in Zuld-Italië, als ontbladerde boomen in vreemden grond te worden neergeplant. Voor den modernen grootestadsbewoner Is het tragische van dit lot misschien niet dadelijk voelbaar. Velen&an hen zijn zelf min of meer wortel-loos. Maar wie iets weet van de hechtheid, waarmee de berg bewoner aan zijn grond verbonden is; wie den eenvoud en de diepte van zulk een eeuwenoude en vaste levens- en cultuurge- kent; wie de liefde kan na- een en

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 10