c
Kabouter Flip
zijn vriendje Wip
b
TREURSPEL IN TIROL
wui den dag
In het raderu)erk Van de as
zeven
Het Geheim van de
Schoorsteenen
V
DONDERDAG 27 JULI 1939
Een Nederlandsche
pionier
r
liefdesbriefje
DOOR AGATHA CHRISTIE
GOJ
„Bloed” tegen „bodem
(I
Mgr. Henri Snoeyt vertelt uit
zyn leven
-
Het
be-
o
H.
even.
Tt
rechercheur
tegen
tot
wachtte
BatUe
het
Met
een
herkent hem dan toch wel, Mr.
en
(Wordt vervolgd.)
Ml veritae WM
wa voat «t
od beproef! bet zwaarst dien Hl)
hot meest bemint.
van
as-
en
met
hli
Romi
UoUter
M gaai
Internat
®U Zal i
<ta«en b
V*;
1
in i
eve
der
tbo
ter
fra<
dr.
noo
klai
kab
neti
klai
ona
opei
ter
digt
eisc
geel
haa
pun
trek
EX
de J
in 1
het:
en t
teek
legd
heid
het
Kan
een
biste
getul
dus,
looci
van
geen
de g
natie
Tri
de ii
belde
kath<
regee
vroej
want
kend
volge
der i
inves
even
digini
adres
rend,
tholie
ding
uitwa
nkeli
Ziel
het g
nisvol
slecht
het
katho
Mnet-
Niel
de foi
Kablr
van d
genwc
wijqe
gendl
eerbie
instell
schllll
het pi
vaarlij
te keu
De i
iqthei
toespü
stelt v
tegd c
van d
tegenc
een m
haar i
onzes
schepe
onven
tetnenl
nu is i
Hoe
moge
nijver
vooral
van de
broken
Decker
tractie
het ini
het ge
te trek
dat dr
•is for
knds i
Het
beidsb,
tte, w:
•tap za
•taener
vaarin
Pelljke
ties va
binden
De zon scheen door de drie open
naar binnen, het geheele voor-
orio vol gouden licht. Anthony
het postulaat te Bussum, St. CMavshuls. Park-
laan 35.
De tweede manier Is, dat Neerlands katholie
ken mgr. Snoeys, die misschien niet meer-naar
Nederland terugkomt God geve hem, dat
het anders uitvalt in staat stellen zijn lleve-
llngswensch te vervullen, dat het hem geschon
ken moge worden in Oslo te doen verrijzen een
up-to-date katholieke jongensschool
Daaraan is nog behoefte En die behoefte is
er een van dwingende geloofsaorg De jeugd ver
loren immers beteekent een geheele generatie
achterop.
Helpt mgr. Snoeys, den Nederlandschen pio
nier uit het Zuiden, die naar het Noorden ging
en de verschrikkelijke eenzaamheid van Ham
merfest even blijmoedig droeg als de bedrijvig
heid in Tromso en Oslo, die de beste getuige
nissen meekreeg overal waar hit maar werkte,
helpt hem, dezen prachtlgen mensch. desen
priester in hart en del. dezen grooten vader
lander, wiens hart alleen te groot was voor
eigen grenzen, helpt hem aan zijn jongens
school in Oslo.
Helpen kunt ge hem door uw gebed, maar
ook door uw gave ofwel door wat bü te schrij
ven op de giro-rekening 121833 van het St.
Olavshuls te Bussum.
De koolmeezen vlogen op hem toe. eif ver
telden. dat er dien morgen zes prachtige eitjes
uit het nest waren geroofd Een eekhoorn had
ze geroofd, want ze zagen nog net het puntje
van diens staart, toen hij tusschen de boomen
verdween.
„Waarmee is hij doodgeschoten?
revolver?”
.Ja. maar bijzonderheden daaromtrent weten
we nog niet Eerst moet de lijkschouwing plaats
gehad hebben."
„Kogel dus niet gevonden?"
„Nee, niet gevonden?”
„Ook geen andere aanwijzingen ontdekt?"
,Ja. dit.”
Met iets in z'n gebaren, dat aan een gooche
laar deed denken, hasdde Battle een klein vel
papier te voorschijn. En terwijl hij dit deed, liet
hij zijn blik niet van het gezicht van Anthony
af.
Flip vond het erg naar voor de vogeltjes,
want ze waren goede vriendjes van hem. Hij
beloofde ze. dat als er weer eitjes in hun nest
lagen, htjj ervoor zou zorgen, dat die niet meer
geroofd Wquden worden. Tevens zou hij den
roover prbbeeren te straffen.
HET GING NIET....!
.Maar, jongen nu jn wij in den
kelder en ik zei je, dat ik naar de zesde
etage moest".
„Ja, mevrouw, het spijt me, maar de
lift en Ik hebben gedaan, wat wij konden!"
Eens op een morgen zocht Flip tevergeefs
naar zijn vriendje. Hoe hij zocht, hij kon Flip
nergens vinden, totdat hij naar boven kijkend
eensklaps een paar koolmeezen ontdekte die
boos en met hun vleugels fladderend heen en
weer vlogen. „Wat is er met jullie?”. Infor
meerde Flip.
-j—it aspect brengt ons op de beteekenis
Ivan de Tiroolsche bloed- en bodem-
transactie voor de internationale po
litiek.
Zij bewijst tegelijk de kracht en de zwak
te van de as. Zij bewijst n.l. eenerzijds, dat
beide partners tot zware offers bereid zijn;
zU bewijst echter ook, dat de as van belden
zware offers eischt en dat zij in eigen
Leon Chauffet was advocaat, kort van postuur
'en van ongeveer middelbaren leeftijd. Hij werk
te veel en lang, zag er steeds zeer verzorgd uit
en was ongehuwd. Dit laatste zou niet zoo ver
meldenswaard zijn, ware het niet, dat Leon
Chauffet’s collega’s zijn drukke praktijk hier
aan toeschreven. Chauffet Immers was gezocht
voor het voeren van echtscheidingsprocessen. zfj
het dan ook, dat hij steeds optrad als de pro-
cifreur van den eischer. Was het wellicht zijn
onbekendheid met riles, wat de vrouw Is, dat
hij zoo vurig pleltte'voor mannen-,.rechten" of,
zooals hier en daar pok wel eens werd gefluis
terd, had een hópelooze liefde hem zoo er toe
gebracht al zijn talenten mobiel te maken, om
de zwakke secte den voet dwars te zetten?
Hoe het ook zij, Leon Chauffet’s praktijk
wierp zooveel geldelijke voordeelen af, dat hij
een leventje als-in-luilekkerland kon leiden. Dat
het de vrouwen waren, die Hem indirect hiertoe
In staat stelden, had de scherpzinnige jurist
blijkbaar nog nimmer overwogen.
In 'n gezellig cabaret, waar hij menig avondje
doorbracht, gebeurde het Leon Chauffet, zij het
dan ook na ’n hevigen, inner lijken strijd, dat
hij den kellner een stukje papier Het brengen
naar 'n alleraardigste brunette, die nu reeds
meer dan ’n week eiken avond een tafeltje In
den meest llnkschen hoek van de zaal voor zich
had laten reserveeren. Zijn verzoek was slechts
„haar hier morgenavond weer te mogen ont
moeten.”
Even later had Leon Chauffet het cabaret
verlaten en zijn kamer weer opgezocht.
Hier was het een met Xi onduidelijke hand
geschreven briefje, dat aanstonds zijn aandacht
trok. Nauwelijks had hij van den Inhoud kennis
genomen, of Leon Chauffet ontwikkelde een ac
tiviteit, welke men van hem niet verwacht zou
hebben. Zooals gezegd. Leon Chauffet was ‘n
gentleman, dus droeg hij In de zakken van zijn
costuum slechts het hoog-noodlge met zich,
maar daarom puildep zijn bureau-laden dan ook
uit en duurde het een heelen tijd, voor Leon
Chauffet kon vaststellen, dat hetgeen hij zocht
hier niet was. J
Veel later dan hij gewoon was, ging Leon
Chauffet dien nacht naar bed, maar ook veel
vroeger dan ooit tevoren gebeurd was, zat hjj
den volgenden morgen voor zijn bureau, door
zocht ook hier alle laden en hoeken en toen was
ook hier de wanorde volmaakt en het gezochte
nog steeds onvindbaar.
Dat dien ochtend ‘n echtscheidingsprocedure
een half uur later begon dan zl was vastgesteld,
was eenig in de annalen der rechtbank, voor-
zoover althans Leon Chauffet daarvan de oor
zaak was; dat de zaak tenslotte zóó stond,
dat de procureur van den eischer plots het ge-
w w a op dit blad Zijn ingevolge de verzekeringzvoorwaarden tegen W“» *7CA Mj levenslange geheele ongeschiktheid tot werkzn doeg p MJ een ongeval met WJ OCXfl
I s| «1*1 r>LJIN 11 l\ ij ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen F OxJe" verlies van belde armen, beide beenen at belde oogen F OU»- doodeUJken afloop F MüUa"
AANGIFTE MOEtlOP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Maar God beschikte anders. Riep ook den
jongen Deen tot zich en liet den Brabantschen
priester, Henri Snoeys in leven om hem op
zijn „ouden" dag hjj is wel pas 62, maar
jaren In den vreemde tellen zwaarder nog
te belasten met het pastoraat van Noorwegen
grootste kerk, de plebane kerk van Oslo, de
Sankt Olavs Klrke met haar voor Noorwegen
zeer respectabe getal van 1200 katholieken.
Niet voor mgr. Snoeys alleen echter hjj zou
dat zelf niet willen maar voor al die andere
twaalf Nederlandsche priesters, die twaalf pio
niers, die daar in het Noorden werken, in Ber
gen, in Haugsund, Stavanger. Christiansand,
Arendal, Halden, Drammen en Oslo, doen wij
bier een beroep op Nederlands kathoUeken om
toch vooral deze missie, waarin onze Neder
landers zoo goed en vruchtbaar werk kunnen
doen, reeds gedaan hebben en nog zullen doen
metterdaad te steunen.
Dat kan op twee manieren. Een manier heb
ben we al terloops aangegeven: dat godsdien
stige jonge vrouwen met neiging naar een
flksche practische taak zich opgeven voor het
missiewerk daar, hetgeen zij doen kunnen aan
Z iele-verwantechap
Wij schijnen ziele-verwantschap te hebben
met de Noren, die ook houden van recht-urt en
recht-door-zee, die van eerlijkheid gediend zijn
en zelf een breedheid in opvatting hebben, die
niets liever zouden wHlen dan dat alle gods
diensten op voet van gelijkheid werden be
schouwd, die een verstandelijk onderzoek pre-
fereeren boven een tot niets leidende woorden
schermutseling, die van oordeel zijn, dat een
hoogstaand mensch. ook al is hjj kardinaal van
de heilige Roomsche kerk, ontvangen behoort
te worden met de eerbewijzen aan zijn rang
en persoon verschuldigd.
Hetgeen is geschied, toen kardinaal van Ros-
sum zijn Noorsche visitatiereis maakte. -1
Toen was mgr. Snoeys al In Noorwegen; hij
was er nog toen mgr. Jan Olav Smit tot zijn
hooge functie geroepen werd, toen mgr. Offer-
dahl hem opvolge, toen de Noorsche bekeerling
mgr. Irgens, zoon van een Deenschen minister,
tot pro-vicarus benoemd, voorbestemd scheen
mgr Offerdahl, die in Nederland plotseling
overleed, op te volgen.
„Vertelt u X hem maar,” zei Battle
George Lomax.
George voelde blijkbaar niet veel voor die
taak, maar hij kon bezwaarlijk weigeren en
dus stak hij van wal.
JDe heer, die hier op De Schoorsteenen
incognito als graaf Stanislaus vertoefde, was in
werkelijkheid niemand anders dai? zijn hoog
heid prins Mlchaël van Herzo-Slowakfje
Anthony floot tusschen zijn tanden door.
.Dat is een lamme boel." zei hjj.
Hoofdrechercheur Battle had Anthony ge
durende de pompeuze aankondiging van Lomax
strak zitten aankijken. Bij het hoeren van dit
antwoord. Het hij een soort van tevreden ge
brom hooren en stond op.
„Ik heb Mr. Cade nog een paar dingen te
▼ragen.” zei hij. .Als u het goed vindt, neem
ik hem mee naar de vergaderzaal."
.Beker, natuurlijk,” zei ^^rd Caterham.
„Neemt u hem maar mee wSarheen u wilt
Anthony en de detective gingen samen de
kamer uit.
en dragen haar, zooals dit in den volksmond
heet, „op de handen”.
Het is een genoegen het mgr. Snoeys te hoo
ren zeggen: de zusters hebbeft buitengewoon
goed werk gedaan. Alleen: we moesten er
meer hebben.
Van de 140 die er in Noorwegen werken
zijn reeds twee-derden uit Nederland afkomstig,
maar toch dit is mgr ’s gedachte zouden
er in ons goeie Nederland nog wel enkele, mis
schien zelfs wel vele edelmoedige jonge vrou
wen te vinden zijn, bereid en geneigd en be
kwaam om zich aan dit speciale missiewerk te
willen wijden.
In een heel rustige pastorie ergens in Bra
bant, waar men nog volkomen de kunst der
gastvrijheid verstaat, een gast meteen op zjjn
gemak stelt, konden w\j mgr. Henri Snoeys. den
Noorschen zeemanspestoor, te spreken krijgen.
Het lijdend voorwerp van het vraaggesprek
was hier kennelijk op zijn gemak en vlot en vrij
vloeiden de verhalen uit den mond van den
rijzigen missionaris, die het Zuiden van Neder
land, zijn geliefde Brabant, gaarne verruilde
voor het hooge, het zoogenoemde koele. Protes-
tantsche Noorden, omdatja waarom
omdat zijn hart hem daarheen dreef.... of
misschien omdat de voorzienigheid in zijn hart
den drang legde te gaan ver van zijn familie, in
de noodzakelijkheid niet alleen zijn schoone
Brabantsche dialect af te leeren. maar zich te
bekwamen In talen, die een Brabantsche tong
niet zoo heel erg best liggen als de Scandina
vische het Engelsch.
Hij heeft zich er door geslagen.
Vertel eens wat u daar zooal gedaan hebt,
wat er zooal in uw lang priesterleven, dat ge
toch geheel in het Noorsche land hebt doorge
bracht, hebt meegemaakt, waar ge den stoot
toe gegeven hebt, wat ge hebt mee helpen
opbouwen, wat uw inzicht Is in het missiewerk
onder een zoo hoogstaand volk als cat der
Noren, wat uw ervaringen zijn, hoe ge daar
ontvangen en bejegend zfjt, of ge er iets, al is
het maar nog zoo weinig, hebt kunnen bereiken
om onder de aanhangers van de Episcopale
Luthersche kerk minstens een weinig respect te
verwerven voor de oude moederkerk, die men
de kathoUeke noemt.
Zonder te verbloemen, wat hu in die opzich
ten. met Gods hulp, heeft kunnen tot stand
brengen, vertelde mgr. Snoeys ons, op een vlot
ten onderhoudenden toon, van zijn zeer wis
selvallig, van züo avontuurlijk, maar als men
het nader beschouwt, van zijn zoo volledig door
de voorzienigheid bestierde leven.
Twee-en-zestig. bijna drie-en-zestlg is hij nu,
Henri Snoeys uit Langeweg» die een 35 jaar
geleden van zijn bisschop verlof vroeg naar
Noorwegen te mogen vertrekken. Dit verlof
kreeg hij. En blij en opgewekt vertrok de jonge
Henrl Snoeys naar Noorwegen, waar hij al spoe
dig een plaats van beteekenis innemen zou.
Al die jiren heeft hij daar op vele plaatsen
gewerkt, onder alle kringen heeft hij zich daar
vrienden gemaakt, met allerlei soort menschen
heeft hij opgetrokken: met zeelui vooral, die
hem op de handen dragen, met vlsschers, die
hem de vergaderingen lieten leiden en die naar
hem luisterden als hij zei. dat de prijs van
de visch niet hooger zijn mocht dan zóó, en
geen ore meer.
Maar dat heb ik niet gehoord van mgr. zelf,
maar van de „buitenwacht”, die evenwel In
dit geval betrokken was en „dus” goed inge
licht.
Nog meer anecdotes zijn ggij verteld, maar
dit vraaggesprek moet tóch een emstigen onder
grond behouden, want daar was het. eerlijk ge
zegd, om begonnen.
Mgr. Snoeys namelijk dacht er acht jaren
geleden hard, heel hard over het bijltje er bij
neer te leggen. Niet omdat hij het werken moe
was, maar omdat de motor, waarvan zooveel ge
vraagd en gevergd was al dien tijd lang, niet
zoo best meer werkte.
Mgr. Snoeys zou dan rusten gaan, van de
zware werkzaamheden worden ontheven en en
kel belast blijven met de geestelijke zorg van
de hem zoo na aan het hart liggende Congre
gatie der zusters van den H. Franciscus Xave-
rius, die schitterend werk hebben gedaan In
heel Noorwegen.
Zij verzorgen daar zieken in keurige hospita
len, zij onderrichten de jeugd, zij doen liefde
werk aan, allen kant, waar haar hulpvaardige
handen maar werk te doen vinden.
De Noren hebben dit ten hoogste gewaardeerd
xneenschap kent; wie de liefde kan
gevoelen, die een familie bindt aan
huis en een akker, waarin elke balk
elke vore een erfstuk en een getuigenis van
trouw is; wie bovendien van dit land de
romantische schoonheid en de, rijke cul
tuurgeschiedenis heeft leeren kennen, weet
dat ’t geen zich in Zuid-Tlrol, in ’t hart
van Europa gaat voltrekken, inderdaad een
verscheurend menschelljk treurspel Is.
waarvan de staatsraison als een kil en on-
«afwendbaar noodlot de regie voert.
gaande
kwam zij binnen
en nam haar,
aan
uuenje in
meest link- j
plaatsje In
het tafeltje
den
schen hoek Toen
stond Leon
Chauffet voor haar.
„Mejuffrouw, Ik heb u gisteren een briefje
laten brengen met het verzoek’om.Leon
Chauffet struikelde haast over zjjn eigen woor
den, die hij al wel honderd malen bjj zich zelve
had gezegd en zweeg plotseling, toen zij hem
doordringend aanzag.
„Hoe was uw naam ook al weer?”
„Leon Chauffet! Ik heb u gisteren een briefje
laten brengen met het verzoek, om....?”
„Oh jaeh.... ja, ik herinner me gis
terenavond een vodje papier gekregen te heb
ben. Dat ik van uw complimenten niet gediend
ben zal u wel niet erg prettig in de ooren klin
ken Maar dit let mij niet er nog eens aan toe
te voegen, dat ik 't buitengewoon ongepast vind,
dat u tot een dame een dergelijk verzoek richt
op de achterzijde van- een loterij-briefje!”
..Juist, Juist, het loterij-briefjel! Waar is dat?t
Waar is dat?!”
De bedaarde, voorname Leon Chauffet van
gisterenavond was veranderd in een bevend,
wlld-kijkend mannetje, dat zjjn vuistjes kramp-’
achtig om het tafelblad klemde.
„Dacht u, dat ik curiositeiten verzamelde?"
was het kittige antwoord van de brunette. Jk
heb het natuurlijk verscheurd!”
„Verscheurd! Verscheurd!” Leon Chauffet’s
stem sloeg over. „Weet u wel. wat u zegt? Ver
scheurd? Mijn loterjj-briefje, waarop de hon-
derd-dulzend gevallen is, verscheurd?!"
Leon Chauffet, die van zeven uur tot half
tien, niets dan café-noir gedronken had, verliet
wankelend het cabaret.
vleesch snijdt. Bovbndlen toont deze trans
actie. dat de hechtheid van de samenwer
king aan eenigen twijfel onderhevig* wordt
geacht; waYe dat niet het geval, dan be
hoefde een minderheid van Duitschers In
Italië zeker niet als iets ondraaglijks
schouwd te worden.
Ook blijkt uit deze groote concessie
Hitler aan Mussolini, dat de Zuidelijke
partner weer uit de verdrukking komt
zich vrijer begint te gevoelen.
De as is door Mussolini gesmeed in de
verwachting, dat hij haar te zijnen voor-
deele kon laten 'draaien. In dit tweespan
immers zou diegene ’t voordeeligst loopen,
die ook nog andere mogelijkheden had en
dus zijn voorwaarden kon stellen, en Mus
solini rekende er waarschijnlijk op, dat hij
dat was, omdat Italië steeds den weg naar
een accoord met Engeland en Frankrijk zou
kunnen vinden. In zooverre was de as
eigenlijk slechts een andere, vereenzijdigde
en verharde vorm van dat Pact van Vier,
dat Mussolini zoo lang voor den geest ge
staan heeft en waftrin hij aan Italië, ten
bate van 't algemeen en van zichzelf in ’t
bijzonder, de voordeelige rol van bemidde
laar had toebedacht.
Het is vooral Eden geweest, die Musso
lini dezen weg heeft afgesneden. Onder den
indruk den wrok, zeggen sommigen
van zijn mislukking in de Abessinische af
faire bleef Eden aan de Britsche politiek
een eenzijdig anti-Italiaansche richting
geven, ook toen er voor Europa zwaarwlch-
tiger problemen aan de orde waren. Het
was o.a. door deze geïsoleerde positie, dat
Mussolini Hitler niet den weg naar Weenen
kon versperren. En nog in den Spaanschen
burgeroorlog richtte de Britsche kritiek en
politiek zich veel uitdrukkelijker tegen Ita-
Uë dan tegen Duitschland, dat eerder ont
zien werd.
De transactie in Tirol wijst er nu op, dat
deze verhouding weer eenigermate is ge
wijzigd, en dat Mussolini weer in staat is.
de as meer naar zijn kant te laten draaien.
Deze eerste beweging op zichzelf beteekent
voor hem ook een positieve versterking,
in zooverre de Duitsche minderheid *oor
Italië een zwak punt was. Zal men verdere
consequenties van deze gewijzigde verhou
ding kunnen verwachten?
Wie aan een breuk van de as dacht is
tot nu toe steeds bedrogen uitgekomen. De
sterke Dultsch-Engelsche spanning, die niet
door een even heftige Italiaansch-Britsche
ontstemming vergezeld wordt, doet echter
uiteraard het Italiaansche stuk van de as
weer in waarde stijgen, terwijl de groeiende
militaire en navale macht van het Empire
reeds op zichzelf dien toestand van labiel
evenwicht teweeg brengt, waaruit Italië
Steeds een voordeel heeft trachten te halen.
Aldus bezien is de Tiroolsche tragedie
slechts een betrekkelijk kleine, maar toch
merkwaardige uitslag van de naald, die de
curve van de groote Europeesche machts
verhoudingen schrijft.
Maar den Duitschen ZuiC-Tirolers is die
kleine beweging als aardbeving, die een
heelen stam verdelgt.’
Maar Anthony herkende het roode embleem
zonder teeken van verbazing of verontrusting te
geven.
„Aha! De Broederschap van de Roode Hand!
Als ze dit als strooibiljet gaan gebruiken, moe
ten ze 't laten lithografeeren’t Idee, om die
dingen stuk voor stuk te schilderen! Waar is dit
gevonden?"
„Onder het lichaamU heeft dit dus meer
gezien, meneer?”
Anthony deelde hem ‘t onderhoud met den
afgezant van die lugubere broederschap in het
kort mee.
„Ze willen dus het idee geven, dat de broe
derschap 't gedaan heeft.”
„Zoudt u denken, meneer?"
„X Zou tenminste in overeenstemming zijn
met hun manier van propaganda maken. Maar
ik heb altijd gemerkt, dat de menschen, die het
X meest en het ijverigst over bloedvergieten heb
ben. er niet veel voor voelen als puntje bij
paaltje komt, en ze aan X vergieten moeten
gaan. Ik dacht tenminste niet, dat de leden
van de broederschap den durf zouden hebben,
en daarbij zijn X zulke schilderachtige opéra-
comlque-menschen I Ik zie ze al in een vermom
ming van gedlstlngeerden gast op een politiek
week-end! Maar je kunt nooit weten."
„Zoo is X, Mr. Cade. Je kunt nooit weten."
Anthony keek hem geamuseerd aan.
„O, wordt dat er achter gezocht! *n Open
raam, 'n spoor van duidelijke voetstappen en
een verdachte vreemdeling in de uitspanning in
X bosch Niet onaardig! Maar op dat punt kan
ik u geruststellen, waarde heer rechercheur. Wat
„Hoe lang is u al van opinie, dat het door
iemand in huls gedaan is?” vrdfeg hij.
Battle glimlachte even.
„Van het begin af. Uw spoor was mij een
beetje te duidelijk. Dadelijk toen uw schoenen
In de voetstappen pasten, begreep ik, dat we 1
aan het verkeerde adres waren.”
,Jk felicjteer Scotland Yard." zet Anthony
luchtig.
Maar op hetzelfde oogenbllk dat Battle hem. i
practisch gesproken, van medeplichtigheid
vrijsprak, voelde Anthony de noodzakelijkheid
op z’n qui vlve te zijn, dubbel. Hoofd
rechercheur Battle was een buitengewoon in
telligente politle-beambte. Het ging niet aan.
met hoSfdrechercheur Battle in de buurt s
een faux pas, hoe klein ook, te maken.
„DAar is X zeker gebeurd?” vroeg Anthony i
met een knik naar de donkere plek in het 1
gladgewreven hout.
Het lichaam van den vermoorde was al ge
transporteerd. Op de plaats, waar het gelegen
had. vertoonde bet hout een paar donkere vlek
ken. maar overigens was er niets, dat aan de
tragedie, welke zich daar afgespeeld had. her
innerde,
slaande deuren r
name vertrek stoi
keek om zich heen en knikte goedkeurend.
.Buitengewoon mooi.” zei hij. „Er gaat niet
veel boven ons goede Engeland, wat?"
„Kreeg u dadelijk den Indruk, dat het schot
uit deze kamer kwam?" vroeg de rechercheur,
zonder met één woord op de lofrede van
Anthony in te gaan.
„Laat 'ns kijken.”
Anthony deed een van de deuren open, ging
het terras op. keerde zich om en bekeeek
huis.
„Ja. dat is de bewuste kamer," zei hij. „Zij
is ingebouwd en zij neemt zoo wat den heelen
hoek in beslag. Als het schot ergens anders
vandaar gekomen was. ik bedoel ergens anders
uit het huis, zou ik het van links gehoord heb
ben. Maar dit kwam van precies achter me.
eerder iets naar rechts dan naar .inks Daarom
dacht ik. dat het ook wel een schot van een
strooper kon zijn. Dit vertrek neemt den uiter
sten hoek van dezen vleugel in, ziet u wel?”
Cade stapte over den drempel en kwam de
kamer weer in. Maar opeens bleef hjj staan,
alsof er plotseling een minder aangename ge
dachte bij hem opkwam en vroeg:
„Maar waarom vraagt u dat? U weet toch dat
hjj in dit vertrek doodgeschoten is, niet?"
.J*ff." zei Anthony, terwijl hjj zich in een
van de stoeien Het neervallen en ztjn siga
rettenkoker te voorschijn haalde. „Dat is een
slag! Dat geeft de zaak een geheel ander aan
zien. Nu hebben we twee mogelijkheden. Of hjj
is vermoord door iemand in huis en die iemand
heeft naderhand de middelste deur openge
daan, om de schuld op een ander te gooien
op mij bij voorbeeld of ik zit te liegen. U
denkt natuurlijk, dat het laatste het geval
is. maar heusch. met m’n hand op mXi hart,
dat is X niet
„Niemand komt hier het huis uit, vóór ik
met ze afgerekend heb. dat verzeker ik u," zei
rechercheur Battle grimmig.
Anthony keek hem scherp aan.
„Ja, ja!” zei de rechercheur. .Maar we wil
len altijd meer weten, dan we al weten....
Hm. ja, hij is ongetwijfeld in dit vertrek dood
geschoten. Maar u hadt X zooeven er over, dat
u de deuren geprobeerd hadt, niet?"
,Ja. Ze waren van binnen afgesloten."
„Hoeveel heeft u er geprobeerd?”
„Alle drie.”
.Bent u daar zeker van. meneer?”
.Ja. Ik ben gewoonlijk nogal zeker van m’n
zaak. Waarom vraagt u dat?"
„Eigenaardig!" overdacht de
hardop.
„Wat is eigenaardig?"
„Toen de misdaad vanmorgen ontdekt werd,
was de middelste deur niet gesloten dat wil
zeggen, de sluiting, de «metalen middenstang,
was niet dicht.”
den van nationaal-socialisme was gevan
gen. Tot verzwakking van Oostenrijks po
sitie heeft dat veel bijgedragen. De Zuid-
Tirolers hebben het niet betreurd, toen
Oostenrijk vijf jaar later door het Derde
Rijk werd opgeslokt, en Italië lijdelijk moest
toezien hoe deze hoeksteen van zijn Euro
peesche positie in X niet zonk; zij wachtten
nu op hun beurt.-
Maar wat zij in Dollfuss verraad gevon
den hadden, zagen zij nu op een heel
andere schaal herhaald. Hitler gaf eveneens
aan Italië’S ^vriendschap de voorkeur boven
de liefde van Zuid-Tlrol. Hij constateerde
met éën blik uit het vliegtuigvenster, dat
de Brenner een goede en natuurlijke grens
was, en terwille van deze geografie zag hij
van het Duitsche bloed én den Duitschen
bodem af.
,De Duitsche Zuid-Tirolers hebben, daar
nooit geheel aan geloofd. Mussolini wel?
En Hitler zelf? Zeker is, dat de belde as
mogendheden geen poging deden, om een
bruikbaar minderheidsstatuut in het leven
te roepen, waarvoor de as-vriendschap
toch een basis had moeten bieden. Dit
groote probleem, waarover de Volkenbond
zoo vaak heeft gezweet, schijnt hun geer,
practisch werkstuk geleken te hebben.
Mussolini wehschte. Hitler eischte geen
minderheidsrechten voor de Duitschers in
Zuid-Tirol. Mair gezien de ervaringen was"
Italië ook met deze oplossing-bij-uitspraak
niet voldaan; het voelde de Duitsche Zuid-
Tirolers als een onverteerbaar brok. En
blijkbaar had het haast en wilde het de
resultaten van zijn gestage Italianiseerings-
politiek, die het Deutschtum in Italiaansche
Immigranten zou verdrinken, niet afwach
ten. Het stelde aan Hitler voor, de Duit
sche Zuid-Tirolers over te nemen zonder
hun grond, als roerend goed. En de man
van „Blut und Boden” stemde er in toe;
hij splitste zijn princiep en ruilde bloed
tegen bodem. Duitsche cultuurgrond, een
stuk van het rijkste en nobelste, wordt
prijsgegeven en als zoodanig vernietigd;
ruim tweehonderdduizend Duitschers wor
den met een pennestreek heimatlos ge
maakt, juist in den zin van een Hitler het
allerwreedste lot.
De staatsraison, de zakenpolitiek, triom
feert. Voor Hitler is deze transactie zeker
de zwaarste concessie, die hjj in zijn zes
jarige regeering heeft moeten doen. Men
moet het een slag noemen, die In zijn zake1
lijk-politleke effecten minder vérstrekkend,
maar in zijn moreele beteekenis wel even
zwaarwegend Is als de slag, die de onder
gang van Oostenrijk was voor Mussolini.
Beide dictatoren hebben nu een oogappel
ten offer gebracht aan de as.
racht men de politieke oorzaken en
de politieke strekking van deze tra
gedie te begrijpen, dan ontmoet men
een kluwen van tegenstrijdige elementen,
waarin slechts met moeite een draad van
ontwikkeling is te vervolgen.
ItaUë is er nimmer in geslaagd, de Duit
sche minderheid in zijn wingewest te assi-
mileeren of te verzoenen. Ernstige politieke
fouten, een lichtvaardige opvatting van de
problemen, willekeurige toepassing van ge
weld of vernedering, hebben aan de ver
zoening weinig kans gelaten; tegen de assi
milatie verzette zich de moeilljk-mengende
aard van het volk zelf, terwijl een onge
durige politiek en telkens wisselende om
standigheden ook hier de kansen bedier
ven.
Laat ons hét her en der van de politieke
omstandigheden hier zoo kort mogelijk
nagaan. Zuid-Tirol voelde na den oorlog
Ooetenrljksch, Duitsch en katholiek. De
Kerk werd een bolwerk van het „Deutsch
tum” in het veroverde gebied, vaak de laat
ste toevlucht van de Duitsche taal, die
overal elders werd verbannen. Nu moest
Oostenrijk echter, toen de Europeesche
politiek na het hoogseizoen van Versailles
weer labiel begon te worden, steun zoeken
bij Italië tegenover de misgunstige politiek
der Kleine Entente. Deze Oostenrijksch-
Italiaansche vriendschap werd door de
Zuid-Tirolers bijna als een verraad van
den kant van hun moederland gevoeld; zij
begonnen hun hoop te richten op het Duit
sche Rijk. Daarbij kwam, dat de Italiaan
sche Regeering, om de eenheid van het
Duitsche katholieke volk in X wingewest
ietwat te ontwrichten, nationaal-socialis-
tischen vluchtelingen uit Duitschjand (het
was voor 1933) in Zuid-Tlrol onderdak ver
schafte en hun bepaalde vrijheden schonk
bijv, t.a.v. vergaderen en X gebruiken dei
Duitsche taal, zoodat er van hen een aan
zienlijke invloed op de bevolking kon uit
gaan en de cultureele leiding van de gees
telijkheid verzwakt werd.
Het gevolg was echter dat, toen Hitler
in Duitschland aan de macht kwam, Oos
tenrijk zelf aan twee zijden tusschen haar-
ik ook mag zijn, ik ben niet de plaatselijke ver
tegenwoordiger van de Roode Hand."
Hoofdrechercheur Battle glimlachte
Dan speelde hij zijn hoogste troef uit.
.Beeft u er bezwaar tegen samen
mij het lichaam te gaan zien?" vroeg
kortaf.
„Niet X minste," gaf Anthony ten antwoord.
Battle haalde een sleutel uit zijn Jaszak te
voorschijn, ging Anthony door een tamelijk
lange gang voor en sloot aan het einde daar
van een deur open. Die deur gaf toegang tot een
kleine zitkamer. Op de tafel in het midden van
het vertrek, onder een gtoot laken, lag het
lichaam.
Hoofdrechercheur
Anthony vlak naast hem stond. Dan trok hij
opeens, met een vlugge beweging, het laken weg.
Anthony ging met een half onderdrukten kreet
van verbazing een stap achteruit. Bij het
hooren van dien uitroep begonnen de koele,
staalgrauwe oogen van den politiebeambte te
schitteren.
„Aha, u herkent hem dan toch wel, Mr.
Cade,” zei hij met een stem, die hij te vergeef»
koel-zakelijk trachtte te houden.
Ja, ik heb hem meer gezien.” zei Anthony nu
weer gewoon. .Maar niet als prins Michaèl
Obolovitch. Ik heb hem eenmaal ontmoet en
toen was hij Mr. Holmes, van de firma Bal-
derson Hodgkin», boekhandelaars en uit
gevers."
voel kreeg aan het kortste einde te trekken en
dus voor het zwakke geslacht het onderspit te
moeten delven, maakte hem schier wanhopig
maar toen Leon Chauffet op weg-e^aar kantoor
zich herinnerde, dat hij het papiertje, waar hjj’
nu al een halven dag tevergeefs naar zocht ge-
bruikt had om een rendez-vous met die bru
nette te bewerkstelHgen, toen werd hij wan
hopig
De middag kroop voorbij, honderden minuten
waarvan elke op zich hem herinnerde aan het
papiertje aan de brunette, rijden zich aaneen
tot de klok eindelijk zeven uur wees. Leon
Clftuffet haastte zich toen naar het cabaret,
hoewel hij wist daar veel te vroeg te zullen zijn
en wachtte.... wachtte.
Om half tien precies, juist zooals op alle voor,
gaande avonden
'■■■'■■••tituiatiHimmmiiuiiniifutf'H..
r gaat een groote tragedie gespeeld
worden in Zuid-Tirol, het Duitsch-
sprekende deel van de gewesten, die
Italië als otwlogsbuit van het vernietigde
Oostenrijk-Qongarije verwierf. Het prach
tige bergland aan gene zijde van den
Brenner, het „balkon op het Zuiden” van
de oude dubbel-monarchie, tegelijk deel
achtig aan den gouden zonneglans van het
Middellandsche Zee-bekken en aan de
diepe romantiek van het Duitsche land,
wordt het tooneel van een massale tragedie.
En de getroffen maatregelen om allp
vreemdelingen uit deze provincie’ te ver
jagen, hebben wat zich ook verder nog
onder hun geheimzinnigheid mag verber
gen pp de eerste plaats blijkbaar ten
doel, van die "tragedie de toeschouwers te
weren. Er zullen alleen maar spelers zijn, op
ruim tweehonderdduizend wordt hun aan
tal geschat, Zuid-Tirolers van Duitsch
bloed, die hun huizen en hoeven, hun grond,
hun landschap, hun cultuur, hun herin
neringen en hun leven moeten verlaten om
ofwel ergens in het Derde Rijk, ofwel in
Zuld-Italië, als ontbladerde boomen in
vreemden grond te worden neergeplant.
Voor den modernen grootestadsbewoner
Is het tragische van dit lot misschien niet
dadelijk voelbaar. Velen&an hen zijn zelf
min of meer wortel-loos. Maar wie iets
weet van de hechtheid, waarmee de berg
bewoner aan zijn grond verbonden is; wie
den eenvoud en de diepte van zulk een
eeuwenoude en vaste levens- en cultuurge-
kent; wie de liefde kan na-
een
en