N
ONS BLAD
Eindelijk
eerste plaats
een
voor Nederland
Optreden van het kabinet
afgekeurd
i
Ir
NOODZAKELIJK
OORDEEL
Het nieuws van heden
i
Autobus stort in
een ravijn
naar
Geen algemeene
conferentie
Nieuwe Poolsche
stap te Danzig
Dr. Cólijn
de Koningin
I
De Tweede Kamer neemt met SS27
stemmen een motie-Deckers aan
de Chr
TOON o. SCHENDER WINT
EEN RIT
I
tv
'ÏÏGDE
7
VRIJDAG 28 JULI 1939
ie
l
Ijzige koude
'a
8,
Abdel Kader gevlucht
De verdaging van het
Britsche parlement
Sylver Maes wint weer/
twee ritten
Gevangenissen in de
Vrije Stad overvol
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Lambrichti kon 9ich mW hand
haven en staat thans 9e
in het klassement
Chamberlain spreekt in Lager-
.huis ook over wet tegen
gewelddaden
JJVV\\\\\W\lllll Illi
Bestraffing wordt geëischt voor
moordenaars van den Pool-
schen douanebeambte
H®t WeeriHiHuiiiiHiiiHiiiimiiiii
E>b Tweede Kamer heeft Donderdagmiddag de
volgende motie-Deckers aangenomen met 55 tegen 27
stemmen.
„De Kamer, van oordeel, dat de kabinetsformatie
niet heeft geleid tot het optreden van een kabinet, dat
den grootst mogelijken waarborg biedt voor een deug
delijke behartiging van ’s lands belangen in gemeen
schappelijk overleg met de Staten-Generaal, keurt het
optreden van dit kabinet af en gaat over tot de orde
vai den dag.”
Vóór stemden de Roomsch-Katholieken, de S. D.
A. P., de Vrijz.-Dem., de Communisten en
Dem. De vergadering is hierna verdaagd.
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 254
D€ PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt K ct- p-
regel; Ingezonden Mededeelingon 40 ct p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor advertearen bij abon
nement wrordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrakt
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
(Van een specialen verslaggever)
o O
nere
2*
instructie.
wtj
Meer ooievaars dan inwoners! Dit is de karakteristieke
(Zie vervolg elders in dit blad)
DIENSTAANBIEDINGEN, Gevraagd
geboden, geplaatst onder da
eigenschap het
Grieksche plaatsje Larissa, waar het lang geen zeldzaamheid is, dat tien tot twaalf
nesten op één dak zijn gebouwd
itte;
de snelste coureur was winnaar.... derhalve
de sterkste In de beklimming de meest stout
moedige In de afdaling. Het horloge tikte op
onbarmhartige wijze. Sylver Maes was Inder
daad de sterkste man.
De derde acte van dit drama speelde op den
weg tusschen Bourg-Salnt-Maurice en Annecy
over een afstand van 1035 K.M
JERUZALEM. 37 Juli Havaa). Abdel Kader
ia er in geslaagd met veertig man uit de om-
geving van Jeruzalem te ontsnappen.
De Poolsche pers meldt, dat de laatste
dagen te Donzig 300 personen, onder wie
talrijke leden van SB. en SA, gearresteerd
zijn en dat de gevangenissen overvol zijn
met politieke gevangenen.
Stand op Vrijdag 16 uur vjn.: 16X2
Vorige stand: 756.2
K>fd-
Vs-
ver-
roor-
larbjj
ersie
jeslle
□Hen.
□oen
de
ider-
rdigd
eyer,
den
ter-
Lüy
film
ggins
na
niet
trika
on
dat
van
ren-
h of-
zich
welke
schen
poli-
'riën-
een
:1. of
Bal-
men
idels-
llavië
van
Grie-
oego-
e re
ts om
eheel
i met
t het
schen
dstad
m er
lissen
ver
se
film,
igei.
•nny
idoo
i do
t.w.
hto»
•Ine"
totte-
terst-
one
van
haar
reeds
wijkt
nport
izoen
aken,
waf
er is
■n in
:gen-
l on-
rland
n de
Beide
pro-
den
I van
maal
het
hek
ver
film
xlog
nou-
aren
be-
ge-
ence
krin.
En-
meer
lUtie-
niet
erden
naar
-Pre-
daart
i het
l een
Bai-
teen-
Ugers
met
ische
Roe
it»
eland
be-
het
het
in 75
aats-
ulver
dlgd
wig»
en
kre-
sode
ordt
mo-
360
ews,
f in
iek"
Oe-
inde
het
I of *Aan-
Omroepdr-
rubriwk 10 ct. per regel.
Churchill vroeg of de premier het niet
ongerijmd achtte aan te kondigen, dat het
parlement tot 35 October op reces ging, in
dien de mobilisatie van het Duitacbe leger
in de eerste dagen van Augustus steeds zou
voortschrijden. Hierop antwoordde Cham
berlain: .Dat is een hypothetische vraag.”
Alle bagage, welke thans in de Londensche stations in bewaring wordt afgegeven,
wordt onderzocht in verband met de bomaanslagen der laatste dagen. De inspectie
in het Victoria Station
VALENCIA. 26 Jwtt (Hazaa). Een aute-
baas van den dienst AUcante-Valencia la,
na met een personenauto In botsing te zijn
gekomen, in een ravijn gestort.
Vijftien personen werden gedood
gewond.
DANZIG, 27 Juli (Haras). De Poolsche
eaasmieaaris-generaal heeft den Senaat van
Danuig vandaag twee nota's overhandigd
Over de laatste incidenten, die zich zonden
hebben voorgedaan.
De stap, dien Tie R. K. Fractieleider dr.
Deckers Donderdagmiddag in de Tweede
Kamer heeft gedaan door de indiening van
een motie van afkeuring tegen het optre
den van het vijfde kablnet-Colljn, bet ka
binet van de spitse basis, was onvermij
delijk.
LONDEN, 27 Juli (Beater) Op de
vraag, of hij het initiatief saw nemen veer
een ondersoek naar de mogelijkheid vaa eau
redelijke verdeeüng der sssmemische haip-
braanen vaa de wereld onder alle laaden,
heeft Chamberlain geantwoord dat een oa-
deraeek naar eau dergelgke gwaaüa Meh
soa moeten Bitstrekken souwet tot paRMZEa
ak tot economische problemen. Naar de
meenlng der Britocbe regeering ia de MJd
niet gunstig voor hei nemen vaa een
initiatief voor eenige algemeene conferen
tie over deze vraagstukken, p
Wat tenslotte de regeeringsverklaring
aangaat: de vaag-blijvende nadere mede-
deelingen van dr. Colijn konden niet het
vertrouwen versterken in het gedrag van
dit kabinet ta.v. de werkloosheidsbestrij
ding op heden en in de naaste toekomst.
In deze omstandigheden heeft de leider
der katholieken de consequentie getrokken
uit het door zijn fractie ingenomen klare
standpunt en de motie voorgesteld, waarin
het optreden van het vijfde kablnet-Colljn
is afgekeurd. Het verheugt ons, dat dr.
Deckers deze consequentie zelfstandig heeft
getrokken en niet de eventueele stappen
van andere partijen heeft afgewacht, maar
het standpunt der Katholieke fractie te
genover dit kabinet zelfstandig heeft vast
gelegd de motie, die dan met 55 tegen
27 stemmen werd aangenomen.
Een kort moment van rust, een korte ver-
pooaing, tijdens welke de oogen van enkele
renners tmak naar boven dwaalden, naar den
col de l’Iaerand. den hoogsten pasweg van
Europa, van 3770 meter. Een voor een moes
ten sjj ook dien reus beklimmen Verloren tus
schen velden van eeuwige sneeuw, welke
en daar geruimd was om den weg vri
maken. Een tljdrace over 645 KM.
De krant wordt nagestuurd. Speciale
service van een groot Duttsch kranten-
bedrijf dat zijn lezers ook tijdens hun
wmergenoegens van ‘s werelds wel en
wee op de hoogte houdt
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot bestrijding der
werkloosheid fverhooging begroeting en
invoering etaat-van-dienst-boekje)
Toon van Schendel bezorgt Nederland
zjjn eerste (gedee1»-Uike7 étappe-zege.
w
Arebbeherg
coureur waa, die in de z.g. „zwakke**
etappes een dergelüken voorsprong
had weten te verkrijgen, dat hg voor
zgn concurrenten onbereikbaar waa.
Welnu, de beslissing.^ ia gevallen:
Sylver Maes bemachtigde gisteren de
gele leiderstrui en hij verdedigde zijn
trotach bezit in de bijna onmeneche-
lijke etappe welke vandaag moest
worden afgelegd met groot succes.
In de eerste geeft de Poolsche regeerirg op
nieuw een uiteenzetting van haar lezing oser
het Incident, waarbij de Poolsche dounne-be-
ambte Boedziewicz werd omgebracht Zij ver
werpt de lezing van Danzigsche zijde, volgens
welke de schuldigen In staat van wettige zelf
verdediging zouden hebben gehandeld en ver
langt strenge bestraffing Z|j wenscht verder
in kennis te worden gesteld van de identiteit
der daden en «an den loop van de gerechtelijke
te tegen hen werd Ingesteld
De tweede nota is een antwoord op den stap,
dien de Senaat op 34 Juli heeft gedaan naar
aanleiding van een incident aan de grens,
waarbij schoten «ouden zijn gewisseld tussenen
Polen en grenswachters van Danzig. De nova
constateert, dat een dergeljjk incident zich niet
heeft voorgedaan, maar dat de Poolsche auto
riteiten niet kunnen weten, of er misschien toch
een schietpartij is geweest tusschen groepen
ndUclepa of grenswachten van Danzig.
De Poolsche regeering spreekt er haai
verwondering over uit, dat de Senaat het
nuttig heeft geacht stappen te doen ten
aanzien van Incidenten, die slch niet heb
ben voorgedaan. Zjj schrijft dit toe aan de
zenuwachtigheid, die. aldus de nota, te Dan
zig schijnt te heer*chen.
Verder wordt uit Danzig gemeld, dat de Pool-
che spoorwegbeambte Jankowski, die op 33
Juli gearresteerd werd, 'tot drie maanden ge
vangenisstraf veroordeeld is wegens het lezen
•c verspreiden van verboden Poolsche kranten
uggMmAR, Itof 6, TaWloon 4530 aa 4M0
PEN HELDER. Stationsstraat 4, Telwfoon J71
HOORN, Groots Noord 54, rood, Tolafooa 412
SCHAGEN, Molwnstreat 52, Telwfoon »1.
ABONNEMENTSPRIJS
Mel kibegdp van grads ongevelleaveiieha
ring: «oor Alkmaar 2.per kwertaal of
15 cents par week, voor bulten AHrmear
230 per kwartaal of 20 cents per week
UHg. N. V. Drukk. De Spaemeztad - Haarlem
VOOR HET GEHEELE LANIT:
Betrokken lei zwaar bewolkt, lijdelijk
eenige lichte regen, iets koeler dan giate-
J ree. zwakke tot matige Westelijke tot
ZeMwestelIJke wind.
■sa o* Hl onder 21.61. Uebt ep 21JL
Maas op 16-61 onder 2.41. V.M. 31 JuU.
IIIIIHtMIllHWMtlIHHIIIIIIr^
Wij voor ons hopen, dat dit het geval
tal zijn en dat het zal kunnen leiden tot
een kabinet op zoo breed mogelijke basis,
die basis n.l„ welke mogelijk is, wanneer de
*erkloosheidspolitiek van het vorige kabi
net in haar groote doelstellingen détails
•ijn ongetwijfeld voor wijziging vatbaar
ais uitgangspunt kan gelden, terwijl t.a.v.
het financieel beleid de vaderlandsche de
gelijkheid niet behoeft te worden verlaten.
De lijn, die door de huidige stemming
°ver de motie-Deckerc in de Tweede Kamer
getrokken is. geeft zeker niet de scheiding
*eer, die de meeningen der Volksvertegen
woordigers t.o.v. zulk een program zou ver-
deelen. Hoe breeder de grondslag van sa
menwerking Is, des te beter zal *8 lands
belang door het toekomstige kabinet kun-
hmi worden gediend.
Weinigen aan katholieke zijde en het
minst van allen de fractievoorzitter dr.
Deckers hebben zeker dit gewichtig besluit
met een licht hart genomen. De verant-
weordelijkheid voor het heden en voor de
toekomst was zwaar. De beteekening van de
acte aan dr. Colijn was een handeling, die
niemand met vreugde zal hebben verricht.
Nochtans was zij onvermijdelijk. De situa
tie, door dr. Colijn’s formatie In het leven
geroepen, was onvereenlgbaar met recht en
plicht der Volksvertegenwoordiging.
Terecht heeft deze haar oordeel met alle
kracht en klaarheid uitgesproken.
Wij staan nu voor de vraag, welke de ge
volgen van dezen stap zullen zijn. De ge
volgen op korten termijn kan niemand met
zekerheid vóórspellen. Kamerontbinding of
niet-aanvaarding van het ontslag van
het kabinet door H. M. de Koningin behoo-
ren op zich zelf tot de mogelijkheden.
Waarschijnlijk lijkt het ons echter, dat dr.
Colijn het ontslag van zijn kabinet zal aan
bieden en dat een andere formatie zal wor
den beproefd.
Niet aldus in de oogen van hen, die de ronde
samenstelden, want zij knipten dezen rit in
drie gedeelten. De beklimming van den Gall-
bier was de Inleiding. In Bonneval was het
eindpunt van dit gedeelte en w|j boorden
spreken over bevroren vingers handen, welke
de normale diensten weigerden. Een ijskoude
Alpenwind gierde over de cols en het was ón
mogelijk zich daartegen ook maar eenlgsains
te beschermen. De snelle afdaling bracht de
koude tot het toppunt en volkomen verkleumd
kwamen de vijftig dapperen te Bonneval aan.
DE TWEEDE KAMER HEEFT EEN
MOTIE-DECKERS TOT AFKEURING
VAN HET OPTREDEN VAN HET
NIEUWE KABINET AANGENOMEN.
De Poolsche commizsariz-generaal te
Danzig richt twee nota's tot den Senaat
over de jongste incidenten.
Generaal Doumenc zal Frankrijk verte
genwoordigen bjj de stafbesprekingen te
Moskou.
In zijn rede In eerste instantie. Woens
dag gehouden, had dr. Deckers de moge
lijkheid opengelaten, dat de formateur, dr.
Colijn, zoowel over de kabinetscrisis als
over de formatie en de regeeringsplannen
nadere verklaringen zou geven, die de ern
stige bezwaren van de katholieke fractie
«enigszins zouden kunnen verlichten. Dr.
Colijn, Donderdag het woord voerend, heeft
echter niets in het midden gebracht, dat
die ernstige bezwaren in eenige reëele mate
heeft verminderd.
De premier heeft hierna medegedeeld, da*
de koninklijke bekrachtiging op bet wetsont
werp tegen gewelddaden morgen verkregen zal
worden.
Verder meldt Reuter, dat bet Hoogerhuis
dit wetsontwerp reeds in eerste lezing heeft
goedgekeurd. Lord Stanhope heeft bl) het in
dienen van het wetsontwerp tegen geweldda
den, namens de regeering in het Hoogerhuis
voorgesteld, dat het ontwerp, met het oog op
de laatste wandaden, Vrijdag geheel afgeban-
deld zal worden.
Ten aanzien van de kabinetscrisis heeft
dr. Colijn van het verloop van zaken een
voorstelling gegeven, die uitmuntte door
vaagheid en rijk was aan lacunes. Dr. Co
lijn liet den indruk bestaan, alsof er ook
op het tijdstip van het uitbreken der crisis
nog een bedrag van 38 mlllioen gulden te
kort was op de Rij ksbegrooting 1940, ter
wijl vele inlichtingen, in de pers gepubli-
ceerd, inhielden, dat dit tekort door aan-
gebrachte bezuinigingen reeds tot ruim 10
mlllioen was gereduceerd. Bovendien liet
dr. Colijn geheel in het midden, welk aan
deel de begrootlng van Sociale Zaken in
dit tekort, of veeleer in de aangebrachte
bezuinigingen had. Voor de onvermijdelijk
heid van de door hem geforceerde crisis
leverde de minister-president dan ook niet
het minste bewijs.
Wat de nieuwe kabinetsfonnatie betreft,
was de uiteenzetting van dr. Colijn in zoo
verre vruchtbaarder, dat hij althans aan
het licht bracht, dat hij geen katholieken
gevonden had, die zijn inzicht tji.v:'de fi-
nancieele noodzaken deelden en bereid wa
ren, in een kabinet op zijn goudslag zit
ting te nemen. Daarmede fcwam vast te
staan, dat alleen het persoonlijke en tijde
lijke Inzicht van dr. Colijn in de flnan-
cieele situatie en haar consequenties als
(rondslag van een kabinetsformatie heeft
dienst gedaari en leidde tot het optreden
van het misplaatste semi-liberale kabinet,
terwijl een andere grondslag, die toch een
parlementair beter gefundeerde regeering
had kunnen voeren, onbeproefd bleef.
De toch reeds uitgeputte renners moesten
vanmorgen in all^. vroegte den Oallbler be
dwingen. Rillend van koude, van slaperigheid,
stond het groepje coureurs om vier uur aan
den start te Briangon, w*ar gisteren Illusies in
rook waren opgegaan.
Wjj beschreven gisteren de eerste Alpen
etappe. Is de tweede gemakkelljker geweest in
deze harde bergen? Ongetwijfeld zou dit het
geval geweest zijn, wanneer de renners gesa-
menlljk den geheelen dag hadden gereden
394 KM. afstand met twee cols, waaronder de
hoogste van geheel Europa en daarbij nog ver
schillende kleinere, heuvels, met groote stij
gingen: bet was aonder twijfel genoeg geweest.
Eveneens heeft Chamberlain Donderdag in
het Lagerhufc medegedeeld, dat het parlement
op 4 Augustus op reces gaat. Greenwood en
Sinclair herhaalden hun bezwaren. Jloch de
minister-president verklaarde: „Wij hebben
geen reden-om,aan te nemen, dat. Indien uch
ernstige gebeurtenissen zouden voordoen, dat
binnen veertien dagen^of drie weken of een be
paalden tijd het geval zou zijn Greenwood
drong er op aan dat Chamberlain de verzeke
ring zou geven, dat de regeering niet van de
gevolgde politiek zou afwijken zonder dat het
Huls bijeen zou komen. De premier antwoord
de dat naar zijn meenlng er gelegenheid voor
bijeenroepen van het Huis aou zijn, indien de
regeering een belangrijke afwijking van ie
bultenlandsche politiek zou overwegen
Vanmorgen te kwart over negen
heeft dr. Colijn zich naar H.M. de
Koningin ten paleize Ncordeinde te
Den Ha■R begeven.
ANNECY. 27 Juli. Niet ten
rechte kan men thans zeggen,
het zwaarste leed in de Ronde
Frankrijk geleden is, want de
hebben de beide verschrikkelijk
zware Alpenetappes afgelegd. Hoe
wel er geen sprake van is, dat de eer
ste etappes van de ronde wlechta
voorbereidingen waren voor den
strjjd in de Pyreneeën en in de Alpen,
toch was het voor iedereen duidelijk,
dat de bergen de beslissing zouden
brengen, en te meer, omdat er geen
i
