9
ONS BLAD
Het kabinet afgetreden
eerste plaats
Eindelijk
voor Nederland
een
66^®-
NOODZAKELIJK
OORDEEL
Het nieuws van heden
Autobus stort in
een ravijn
Geen algemeene
conferentie
De Tweede Kamer neemt met 5527
stemmen een motie-Deckers aan
H.M. de Koningin heeft den ministers
verzocht de loopende laken
af te doen
Nieuwe Poolsche
stap te Danzig
13^1
TOON v. SCHENDEL WINT
EEN RIT
DE BAROMETER
4
I
VRIJDAG 28 JULI 1939
De Tweede Kamer heeft Donderdagmiddag de
ie
de Chr
EEN LAAT DOODVONNIS
Ijzige koude
7*
ft-
Abdel Kader gevlucht
De verdaging van het
Britsche parlement
Fonds gesticht voor
Joodsche emigranten
Charley Chaplin draagt ook
zyn deel bij
Gevangenissen in de
Vrije Stad overvol
DIT NUMMER BESTAAT UIT
T.17. BLADZIJDEN
Chamberlain spreekt in Lager
huis ook over wet tegen
gewelddaden
T-
van den voorzitter
H. M. de Konin-
Sylver Maes wint weer
twee ritten
Lambrichts kan zich niet hand
haven en staat thans 9e
in het klassement
Het Weer
De Regeeringspersdienst meldt:
De heeren ministers hebben bij schrijven
van den raad van ministers van 27 Juli 1939 aan
gin ontheffing uit hun ambt verzocht.
Hare Majesteit heeft dit verzoek in overweging genomen en
den heeren ministers verzocht zich inmiddels met de behandeling
en afdoening, zoo mogelijk, van de loopende zaken te blijven be
lasten.
DE TWEEDE KAMER HEEFT EEN
MOTIE-DECKERS TOT AFKEURING
VAN HET OPTREDEN VAN HET
NIEUWE KABINET AANGENOMEN.
volgende motie-Deckers aangenomen met 55 tegen 27
stemmen.
„De Kamer, van oordeel, dat de kabinetsformatie
niet heeft geleid tot het optreden van een kabinet, dat
den "grootst mogelijken waarborg biedt voor een deug
delijke behartiging van ’s lands belangen in gemeen
schappelijk overleg met de Staten-Generaal, keurt het
optreden van dit kabinet af en gaat over tot de orde
van den dag.”
Vóór stemden de Roomsch-Katholieken, de S. D.
A. P., de Vrijz.-Dem., de Communisten en
Dem. De vergadering is hierna verdaagd.
ANNECY, 27 Juli. Niet
rechte kan men thans zeggen,
het zwaarste leed in de Ronde
Frankrijk geleden is, want de
nets
<2
yEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BMieMM:
Bestraffing wordt geëischt voor
moordenaars van den Pool-
schen douanebeambte
^WvWWWWini llllff///////Z^
I
K „r a
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
oor.
iefje
De krant wordt nagestuurd.
at?!
VOOR HET GEHEELE LAND:
ttheaea
Srebbeb«r(
rk-
O
overhandigd
de
een
(Van een specialen verslaggever)-
n.
ten
van
'ft
(Zie vervolg elders in dit blad)
4
L
k
Wat de nieuwe kabinetsformatie betreft,
was de uiteenzetting van dr. Colijn in zoo
verre vruchtbaarder, dat hij althans aan
bet licht bracht, dat hij geen katholieken
gevonden had, die zijn inzicht t.a.v. de fi-
nancleele noodzaken deelden en bereid wa
ren, in een kabinet op zQn grondslag zit
ting te nemen. Daarmede kwam vast te
liaan, dat alleen het persoonlijke en tijde
lijke Inzicht van dr. Colijn in de finan-
eleele situatie en haar consequenties als
grondslag van een kabinetsformatie heeft
dienst gedaan en leidde tot het optreden
van het misplaatste semi-liberale kabinet,
terwijl een andere grondslag, die toch een
parlementair beter gefundeerde regeering
had kunnen voeren, onbeproefd bleef.
JERUZALEM. 27 Juli (Havas). Abdel Kader
Is er in geslaagd met veertig man uit de om
geving van Jeruzalem te ontsnappen.
d.
te
)k
m
et
van
end.
mp-
V ALEN CIA. 28 Juli (Havas). Een aate-
bna van den dienst Alicante-Valencia Is,
na met een personenauto In botsing te >Un
gekomen, in een ravijn gestort.
Vijftien personen werden gedood
gewond.
Stand op Vrijdag 18 au vjb.: 1«U
Vorige stand: 1MJI
3t
ÓJ
g-
rt
et
e.
te
isr
ij
st.
ie?"
-Ik
half
rliet
aten,
het
neen
Icon
aret,
zijn
on
dat
lef je
Leon
oor-
selve
hem
et
Uj
gu-
heb-
lend
tlin-
i toe
find,
icht
I
fet’s
7er-
lon-
u
H
n
MO
u
40-
iM
m-
ig-
re-
:te,
en
BT-
»r
is-
lle-
aar
dat
ve-
Mi-
sen
is
er-
Xie
n en
U te
opig,
toor,
r hy
8e-
bni-
van-
[S
De tweede nota is een antwoord op Jen slap,
dien de Senaat op 24 Juli heeft gedaan naar
aanleiding van een incident aan de grens
waarbij schoten zouden zUn gewisseld lusscnen
Polen en grenswachters van Danzig. De nota
constateert, dat een dergeluk incident rlcb niet
beeft voorgedaan, maar dat de Poolsche auto
riteiten niet kunnen weten, of er misschien roer
een schietpartij is geweest tusschen groepen
miliciens of grenswachters van Danzig.
Speciale
service van een groot Duitsch kranten-
bedrtjf dat zijn lezers ook tijdens hun
zomergenoegens van ’s werelds wel en
wee op de hoogte houdt
Churchill vroeg of de premier het niet
ongerijmd achtte aan ie kondigen, dat het
parlement tot 25 October op reces ging, tn-
dien de mobilisatie van het Duitsche leger
in de eerste dagen van Augustus steeds sou
voortschrijden Hierop antwoordde Cham
berlain: „Dat Is een hypothetische vraag.”
aan de grens slechts enkele formaliteiten te
vervullen zün. Bi) geruchte wordt vernomen dat
Ogderhandellngen voor een dergelUke regeling
gevoeid worden met Joego-Slavië.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIfS
De Poolsche regeering spreekt er haai
verwondering over uit, dat de Senaat bet
nuttig .heeft geacht stappen te doen ten
aanzien van incidenten, die zich niet heb
ben voorgedaan. ZU schrijft dit toe aan de
zenuwachtigheid, die. aldus de nota, te Dan
zig schijnt te heerschen
Verder wordt uit Danzig gemeld, dat de Pool
sche spoorwegbeambte Jankowski, die op 23
Juli gearresteerd werd, tot drie maanden ge
vangenisstraf veroordeeld is wegens bet leaen
en verspreiden van verboden Poolsche kranten
De Poolsche pers meldt, dat de laatste
dagen te Danzig 300 personen, onder wie
talrijke leden van SS en SA» gearresteerd
zijn en dat de gevangenissen overvol zijn
met politieke gevangenen
De stap, dien de R. K. Fractieleider dr.
Deckers Donderdagmiddag in de Tweede
Kamer heeft gedaan door de indiening van
een motie van afkeuring tegen het optre
den van het vijfde kabinet-Colljn, het ka
binet van de spitse basis, was onvermij
delijk.
In zijn rede In eerste instantie, Woens
dag gehouden, had dr. Deckers de moge
lijkheid opengelaten, dat de formateur, dr.
Colijn, zoowel over de kabinetscrisis als
over de formatie en de regeeringsplannen
nadere verklaringen zou geven, die de ern
stige bezwaren van de katholieke fractie
eenlgszlns zouden kunnen verlichten. Dr.
Colijn, Donderdag het woord voerend, heeft
echter niets in het midden gebracht, dat
die ernstige "bezwaren in eenige reëele mate
heeft verminderd.
DIENST-AANMEDINGEN. Gwvraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroepnr-
rvbrlek 10 ct- per regel.
LEIPZIG. 27 Juli. iHavas) De OostenrijKsche
kamer van het Duitsche Hooggerechtshof heeft
het doodvonnis bevestigd, dat is uitgesproken
tegen het lid van de vroegere Oortenruksche
Heimwehr Josef Fischer, die ervan beschuldigd
wordt op 29 Juli 1934 nabij Sporrer tn het ge
bied van Kalmberg een nationaal-socialist te
hebben gedood.
Niet aldus In de oogen van hen, die de ronde
samenstelden, want zu knipten dezen rit In
drie gedeelten. De beklimming van den Gali-
bier was de inleiding. In Bonneval was het
eindpunt van dit gedeelte en wij boorden
spreken over bevroren vingers handen, welke
de normale diensten weigerden. Een Ijskoude
Alpen wind gierde over de cols en het was ón
mogelijk zich daartegen ook maar eenlgszlns
te beschermen De snelle afdaling bracht de
koude tot het toppunt en volkomen verkleumd
kwamen de vijftig dapperen te Bonneval aan.
trotsch bezit in de bijna onmensche-
lijke etappe welke vandaag moest
worden afgelegd met groot succes.
r
as» 1
i
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 254
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct. p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct. p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onis
Administratie verstrekt.
Betrokken tot zwaar bewolkt. tijdelijk
eenige lichte regen, iet* koeler dan giste
ren, zwakke let matige Westelijke tot
Zuidwestelijke wind.
De Poolache commissaris-generaal ta
Danzig richt twee nota's tot den Senaat
over de jongste incidenten.
Generaal Doumenc zal Frankrijk verte
genwoordigen bjj de stafbeaprekingen te
Moskou.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot bestrijding der
werkloosheid (verhooging begrooting en
invoering staat-van-dienst-boekje
Toon van Schendel bezorgt Nederland
zijn eerste (gedeeltelijke) étappe-zege.
MTWHUWt, Hof 4, Tulufoon 4330 en 4220
DEN HELDER. Stationsstraat 4, Tetafoon 771
HOORN, Groote Noord 54, rood, Talafoon 412
JqÏaGEN, Molenstraat 52, Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met t»begrip van gratis ongeval lenveueke-
4ng: goor Alkmaar 2.— per kwartaal ol
cents per week, voor buiten Alkmaar
f 2-50 per kw«n°“l °f 20 cents per week.
(mg. N. v. Drvkk. De Speamestad - Haarlem.
WEENEN. 27 Juli (Reuter) Gemeld wordt j
dat te Milaan een bedrag van 8 mlllioen dollar i
is gedeponeerd om Joodsche emigranten bjj te
staan. Er verluidt dat Charley Chaplin een der
prominente Joden is die bijgedragen hebben tot
het vormen van dit fonds, hetwelk ter beschik
king is gesteld van het Joodsche Hulpcomité.
Een stroom Joodsche vluchtelingen begeeft
zich op het oogenblik naar Italië, aangezien
Ten aanzien van de kabinetscrisis heeft
dr. Colijn van het verloop van zaken een
voorstelling gegeven, die uitmuntte door
vaagheid en rijk was aan lacunes. Dr. Co-
Ujn Het den Indruk bestaan, alsof er ook
op het tijdstip van het uitbreken der crisis
nog een bedrag van 38 mlllioen gulden te
kort was op de Rijksbegrodting 1940, ter-
t wijl vele Inlichtingen, In de pers gepubli
ceerd, Inhielden, dat dit tekort door aan
gebrachte bezuinigingen reeds tot ruim 10
mlllioen was gereduceerd. Bovendien liet
dr. Colijn geheel In het midden, welk aan
deel de begrooting van Sociale Zaken In
dit tekort, of veeleer In de aangebrachte
bezuinigingen had. Voor de onvermijdelijk
heid van de door hem geforceerde crisis
leverde de minister-president dan ook niet
het minste bewijs.
LONDEN, 27 Juli (Reuter) Op de
vraag, of hjj het initiatief aou nemen voor
een ondersoek naar de mogelijkheid van een
redelijke verdeeling der economische hulp
bronnen van de wereld onder alle landen,
heeft Chamberlain geantwoord dat een on
dersoek naar een dergeiyke kwestie slch
sou moeten uitstrekken zoowel tot politieke
als tot economische problemen. Naar de
meening der Britsche regeering is de tjjd
niet gunstig voor het nemen van een
initiatier voor eenige algemeene conferen
tie over dese vraagstukken.
Wat tenslotte de regeeringsverklarlng
aangaat: de vaag-blijvende nadere mede
delingen van dr. Colijn konden niet het
vertrouwen versterken In het gedrag van
dit kabinet t.a.v. de werkloosheidsbestrij
ding op heden en In de naaste toekomst.
In deze omstandigheden heeft de leider
der katholieken de consequentie getrokken
uit het door zijn fractie ingenomen klare
standpunt en de motie voorgesteld, waarin
bet optreden van het vijfde Kabinet-Colljn
is afgekeurd. Het verheugt ons, dat dr.
Deckers deze consequentie zelfstandig heeft
-» getrokken en niet de eventueele stappen
van andere partijen heeft afgewacht, maar
het standpunt der Katholieke fractie te
genover dit kabinet zelfstandig heeft vast
gelegd In de motie, die dan met 55 tegen
27 stemmen werd aangenomen.
Weinigen aan katholieke zijde en het
minst van allen de fractievoorzitter dr.
Deckers hebben zeker dit gewichtig besluit
met een licht hart genomen. De verant
woordelijkheid voor het heden en voor de
toekomst was zwaar. De beteekening van de
acte aan dr. Colijn was een handeling, die
niemand met vreugde zal hebben verricht.
Nochtans was zij onvermijdelijk. De situa
tie, door dr. CollJn’s formatie In het leven
geroepen, was onvereenigbaar met recht en
Plicht der Volksvertegenwoordiging.
Terecht heeft deze haar oordeel met alle
kracht en klaarheid uitgesproken.
Wij staan nu voor de vraag, welke de ge-
volgen van dezen stap gullen zijn. De ge
volgen op korten termijn kan niemand met
zekerheid voorspellen. Het kabinet heeft zijn
ontslag intusschen reeds aan Hare Majesteit
uangeboden, die het in overweging geno
men heeft, en nu naar alle waarschijnlijk
heid de gebruikelijke consultaties zal hou
den. Kamerontbinding of niet-aanvaarding
van het ontslag van het kabinet door H. M.
öe Koningin blijven op zich zelf tot de
mogelijkheden behooren. Vrijwel zeker lijkt
het ons echter, dat een andere formatie zal
*orden beproefd.
Wij voor ons hopen, dat dit net geval
tal zijn en dat het zal kunnen leiden tot
®en kabinet op zoo breed mogelijke basis,
•41e basis nX, welke mogelijk is, wanneer de
werkloosheidspolitlek van het vorige kabi
net in haar groote doelstellingen détails
zijn ongetwijfeld voor wijziging vatbaar
Ris uitgangspunt kan gelden, terwijl t.a.v.
het financieel beleid de vaderlandsche de-
Keljjkheid niet behoeft te worden verlaten.
L?e lijn, die door de gevallen stemming
®ver de motle-Deckert in de Tweede Kamer
Betrokken is, geeft zeker niet de scheiding
*eer, die de meeningen der Volksvertegen
woordigers t.o.v. zulk een program zou ver-
4eelen. Hoe breeder de grondslag van sa
menwerking is. des te beter zal 's lands
helang door het toekomstige kabinet kun-
®*n worden gediend.
en 28
Eveneens heeft Chamberlain Donderdag >n
het Lagerhuis mecegedeeid, dat het parlement
op 4 Augustus op reces gaat. Greenwood en
Sinclair herhaalden hun bezwaren, doch de
minister-president verklaarde: „WIJ nebben:
geen reden om aan te nemen, dat. Indien nch
ernstige gebeurtenissen zouden voordoen, dat
binnen veertien dagen ol drie weken of een be
paalden tijd het geval zou zirn-" Greenwood
drong er op aan dat Chamberlain de verzeke
ring zou geven, dat de regeering niet van de
gevolgde politiek zou afwijken zonder dat het
Huis bijeen zou komen. De premier antwoord
de dat naar zijn meening er gelegenheid voor
bijeenroepen van het Huls zou zijn, indien
regeering een belangrijke afwijking van 3e
buitenlandsche politiek zou overwegen
ren-
hebben de beide verschrikkelijk
Alpenetappes afgelegd. Hoe-
er geen sprake van
etappes van de
Alle bagage, welke thans in de Londensche ctations in bewaring wordt afgegeven,
wordt onderzocht in verband met de bomaanslagen der laatste dagen. De inspectie
in het Victoria Station
Zon op 5.11 onder 21.01. Licht op 21.3L
Maan op 10.51 onder 2.41. V.M. 31 Juli.
BuHIlllHIIIIIIIHUIIIIIHIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllIll
zware
wel er geen sprake van is, dat de eer
ste etappes van de ronde slechts
voorbereidingen waren voor den
strijd in de Pyreneeën en in de Alpen,
toch was het voor iedereen duidelijk,
dat de bergen de beslissing zouden
brengen, en te meer, omdat er geen
coureur was, die in'de z.g. „zwakke
etappes een dergelijken voorsprong
had weten te verkrijgen, dat hij voor
zjjn concurrenten onbereikbaar was.
Welnu, de beslissing is gevallen:
Sylver Maes bemachtigde gisteren de
gele leiderstrui en hjj verdedigde zijn
De premier rfeeft hierna medegedeeld, dat
de koninklijke bekrachtiging op het wetsont
werp tegen gewelddaden morgen verkregen zal
worden.
Verder meldt Reuter, dat het Hoogerhuis
dit wetsontwerp reeds in eerste lezing beeft
goedgekeurd. Lord Stanhope heeft bij het in
dienen van het wetsontwerp tegen geweldda
den, namens de regeering in het Hoogerhuis
voorgesteld, dat het ontwerp, met het oog op
de laatste wandaden. Vrijdag geheel af gehan
deld zal worden.
Een kort moment van rust, een korte ver-
poozlng, tijdens welke de oogen van enkele
renners vaak naar boven dwaalden, naar den
col de l lserand, den hoogsten pasweg van
Europa, van 2770 meter. Een voor een moes
ten zij ook dien reus beklimmen Verloren tus
schen velden van eeuwige sneeuw, welke hier
en daar geruimd was om den weg vrij u
maken. Een tijdrace over 645 KM wachtte:
de snelste coureur was winnaarderhalve
de sterkste in de beklimming de meest stout
moedige in de afdaling. Het horloge tikte op
onbarmhartige wijze. Sylver Maes was inder
daad de sterkste man.
De derde acte van dit drama speelde op den
weg tusschen Bourg-Salnt-Maurice en Annecy
over een afstand van 103.5 K.M
DANZIG, 27 Juli (Havas). De Poolsche
commis*aris-generaal heeft den Senaat van
Denzlg vandaag twee nota's
over de laatste incidenten, die zich zouden
hebben voorgedaan.
In de eerste geeft de Poolsche regeering op
nieuw een uiteenzetting van haar lezing over
het Incident, waarbij de Poolsche «ene-be
ambte Boedziewicz werd omgebracht ZU ver
werpt de lezing van Danzigsche zUde. volgens
welke de schuldigen in staat van wettige selt-
verdediglng zouden hebben gehandeld en ver
langt strenge bestraffing ZU wenscht verder
in kennis te worden gesteld van de identiteit
der daders en van den loop van de gerechlelukc
instructie, die legen hen werd ingestela.
De toch reeds uitgeputte renners moesten
vanmorgen in alle vroegte den Galibler be
dwingen Rillend van koude, van slaperigheid,
stond het groepje coureurs om vier uur aan
den start te Brianpon. waar gisteren illusies in
rook waren opgegaan.
Wij beschreven gisteren de eerste Alpen
etappe. Is de tweede gemakkelUker geweest in
deze harde bergen? Ongetwijfeld zou dit bet
geval geweest zUn. wanneer de renners geza-
menlUk den geheelen dag hadden gereden
294 K.M afstand met twee cols, waaronder de
hoogste van geheel Europa en daarbij nog ver
schillende kleinere, heuvels, met groote stU-
gingen: het was zonder twUfel genoeg geweest.
