van
De grens
LAND EN WA TER
NELSON
de bankconcentratie
voor
Cultureel werk
werkloozen
Verzanding
üan oude havens
MAANDAG 31 JULI 1939
Spoorwegpostzegel»
mes gestoken
De ramp van de Ekster
en
Clearingkoersen
Naderenden trein niet opgemerkt
HERIJK VAN MATEN EN
GEWICHTEN
Het kampwerk in Maart
BLOEMBOLLENSANEER1NG
Kerkelyk Leven
Lof
▼an
Hamel overleden
K
Motorrijder aan den
dood ontsnapt
Ernstige aanrijding te
Worth-Rheden
Verschillende Staatsbladen
verschenen
Statiatiache gegevena over Januari,
Februari en Maart 1939
Openbare behandeling voor den
Raad voor de Luchtvaart
Aanslag bleef gelukkig zonder
ernatig gevolg
Een dame ernatig gewond;
auto’a vernield
MISSIONARISSEN VAN DE
H. FAMILIE
Wielrijder door auto gegrepen
en later overleden
Uitzending van patera
naar de miaaie
Invoerprijsverschil rogge
roggemeel
ONVOORZICHTIG DEN WEG
OVERGESTOKEN
fon<
Kmp*
Bff gelegenheid van de
eeuwfeeat-viering
DE BRAND OP DE „AL WA KI”
rv - 'T-i
voor blusschingswerk
scheepsbemanning
IN DE HOOFDEN LIGT D^
OORSPRONG VAN DE VLOED-’
BEWEGING IN DE NOORDZEE
ROOK
Zijn moeder met een
Lijk van verdronken jongen
gevonden
lr. A. B. van
Eeuwfeest St. Louis te
Oudenbosch
I
vuur den
mee;
Het zand, dat de zee ophoopte alsbescherming voor het land
verstopten
het
In verband met de toenemende beteekenis van
J 1I
mundea werden er
Zaterdagmiddag omstreeks kwart over één
is op den Rijksweg ter hoogte van de Groene-
straat te Worth-Rheden een aeer ernstig auto-
ongeluk gebeurd, dat verschillende gewonden
eischte en ten gevolge waarvan belangrijke ma-
terieele schade ontstond.
meisjes een
diens toode
De lange meisjeskampen zyn xg.n. gexlns-
kampen, waar de deelneemsters een algemeenc
vorming genieten. De korte meisjeskampen die
nen ter voorbereiding van de ia bezoeksters
van de dienstbode-internaten.
Bu KB is bepaald, dat de maten en gewich
ten tusschen 1 Januari 1940 en 30 September 1941
aan herijk moeten worden onderworpen.
Gedeputeerde Staten der provinciën zullen de
data van herijk voor elke gemeente moeten vast
stellen.
Van den 14-jarigep jongen J. V. uit Putten,
die Dinsdag bij den vuurtoren van Schevenln-
gen verdronken is, is het aangespoelde stoffelijk
overschot Zaterdagmiddag gevonden bij het po
litiehuisje op strand Noord te Scheveningen en
naar het ziekenhuis aan den Zuidwal te 's-Ora-
venhage overgebracht.
In den leeftijd van 55 jaren is te Harre (bij
Luik. België) overleden ir. A. B. van Hamel,
hoofdingenieur van den rfjksnyverheidsdienst en
adviseur van den rljksgebouwendienst.
De begrafenis van het stoffelijk overschot aal
Maandag kwart voor vter op de begraafplaats
Nieuw Eik en puinen in Den Haag geschieden.
1
Op den rjjksstraatweg te Soest, ter hoogte van
aan de Burg. Grothestraat.
(rijder, toen hij, zonder op
K organisaties stor
en In totaal resp. 757
spits; daarop volgden
kkampen en de Moderne
kampen en resp. 152 en
Engeland
Kanaal
langs
het kampwerk voor de werklooze jeugd zal in
den vervolge in deze publicaties aan den ge
noemden vorm van cultureel werk meer aan
dacht besteed worden. Hieronder volgen eenige
gegevens aangaande de in Maart 1939 gehouden
kampen.
Het kampwerk voor de werklooze jeugd is in
handen van 4 organisaties, oolg wel „zullen ge
noemd.
De Prot.-Chr. en de R.
den met 12 en 13 kampen
en 822 deelnemers aan fit
de Federatie van Wi
Centrale met 4 en j
101 deelnemers.
D# duur der larige kampen varieert van 512
weken, terwijl die der korte kampen steeds 2
wéken bedraagt.
miniem, dat
jaren
de
die
aantrekkingskracht van de
In mindere mate ook van de zon; een
al
de
Van de Congregatie der Missionarissen van de
H. Familie zijn benoemd;
Voor de missie van Java: de paters A. Veriaan
uit Ter Aar; Fr. Iven uit Beek en Donk; A. de
Koning uit Amstelveen.
Voor de missie op Borneo: de paters M. Schel-
lekens uit Eindhoven; Fr. v. d. Linden uit
Utrecht; C. v. d. Hoogte uit Doetlnchem.
Voor de missie in Chili: de paters H. Kronen
berg uit Nijmegen; 8. de Jong uit Gouda; A
van Geflen uit 's-Hertogenbosch; W. Smits uit
Bon,
dan het werkelijk aantal deelnemers, bij welk
laatste aantal de dubbeltellingen zijn geëlimi
neerd.
De aantallen deelnemers aan de z.g. vakcursus
sen bedroegen resp. 9.510, 9.170 en 8.133 in Ja
nuari, Februari en Maart; de overige cursussen
telden resp. 10.678, 10.464 en 9.452 deelnemers
Onder de groep „huishouding” zijn de dlcnst-
bodecursussen begrepen. Deze werden in Janu
ari, Februari en Maart in resp. 14, 12 en 8 ge
meenten aangetroffen met resp. 147, 241 en 158
deelneemsters.
Het aantal manuren der gezamenlijke cur
sussen bedroeg in Januari 489.596, in Februar-
450 685 en in Maart 482.719.
De politie te Delft heeft Vrijdag een 17-jari-
gen jongen gearresteerd, die, na een woor
denwisseling, gepoogd had zijn moeder met een
Koersen voor stortingen
verplichtingen, luidende
75.48. Lires f 990
Het totaal aantal cursisten bedroeg in Januari
20.188 (942), in Februari 19.634 (840> en m
Maart 17.585 (759). Het Bureau vestigt er de
aandacht op, dat vele personen meer dan één
cursus gelijktijdig volgen, terwijl het eveneens
voorkomt, dat men naast zijn werkzaamneden
bjj werkobject of centrale werkplaats nog één
of meer cursussen bezoekt. In deze beide facto
ren zoeke de lezer tevens de verklaring voor bet
feit, dat het aantal cursisten soms grooter is
De praktische werkzaamheden in de lange en
korte jongenskampen worden zooveel mogeluk
aan de beroepen der werkloozen aangepast. Als
bijzonderheid valt hierbij te vermelden, dat de
Prfct.-Chr. Centrale naast de gewone 8-weke-
lyksche werkkampen op „Elfbergen" (Ovde-
Mirdum) aldaar van 10 October 19388 April
1939 het eerste halfjaariyksche ..Schippers-
kamp" en van 14 November 193813 Mei 193S
een ..meikerscursus'’ organiseerde. De deelne
mers aan het schipperskamp (pl.m. 36) ontvin
gen een opleiding voor de Rijn- en Kustvaart
en volgden het avondonderwijs aan de Binnen-
vaartschool te Lemmer; de leerlingen van den
„meikerscursus'’ <pl.m. 20) werden opgeleid tot
meikersknecht.
Op genoemd tijdstip reden een personenauto
uit Noordholland en een zwaar beladen truck
met trailer uit België kort achter elkaar in
de richting De Steeg. Bij een café aan den
Rijksweg, ter hoogte van de Groenestraat, zag
de bestuurder van den personenwagen zijn aan
dacht plotseling afgeleid door twee toeristen,
die terzijde van den weg door handgeoaren te
kennen gaven, dat zij gaarne zouden meerijden.
De automobilist trapte op zijn rem. doch deze
manoeuvre zou hem noodlottig worden. De ge
weldig zware tractorcomblnatie de lading
bedroeg acht ton naderde met groote vaart.
Hoewel de chauffeur van het gevaarte door
krachtig remmen en scherp uitwijken een bot
sing nog trachtte te voorkanen, mocht dit niet
gelukken. Met een geweldigen slag groef dé
voorbumper zich in de achterzijde van den
personenwagen Een tweede geweldige slag volg
de. De aangereden auto werd als een speel-
goedwagentje tegen een boom rechts van den
weg geslingerd. Reeds kwamen omwonenden
aansnellen, toen de tractor met een enormen
klap tegen de boomen. staande aan den linker-
kant van den weg tot stilstand kwam, rta ver
schillende stammen ernstig te hebben bescha
digd.
De drukke verkeersweg was in een oogenblik
bemaid met versplinterd glas, stukken hout
en metaaldeelen.
Dr. Beumer was spoedig ter plaatse en ver
leende den gewonden, die op den berm van den
weg waren gelegd, de eerste hulp. Van de Inzit
tenden van den personenwagen was een dame
zwaar gewond, zjj had een ernstige hersen
schudding bekomen. De andere dame bleek niet
zoo zwaar gekwetst. Van de twee inzittende
heeren klaagde de bestuurder over pijn in den
rug. terwijl beiden bloedende verwondingen
kregen. De chauffeur van den vrachtauto be
kwam lichte kwetsuren. Zijn zevenjarig zoon
tje, dat naast hem zat. kreeg een schaafwondje
aan het voorhoofd.
Deze laatsten werden door dr. Warren, die
inmiddels ook ter plaatse was verschenen, be
handeld. Alle gewonden zjjn daarna naar het
ziekenhuis te Velp overgebracht.
De wagens werden zwaar gehavend. De per
sonenauto bleek in elkaar gereden, terwijl de
cabine van de truck geheel was versplinterd;
oe boom, waartegen het gevaarte tot stilstand
kwam, was er geheel ingedrongen. Belde wa
gens zjjn later weggesleept.
Omstreeks half drie passeerde Z. K. H. Prins
Bernhard, op weg naar het Horthy-tournool te
Doetlnchem. in zijn wagen de plaats van bet
ongeluk. Het politie-onderzoek was nog in vol
len gang, zoodat de Prins slechts langzaam kon
passeeren.
Het water valt het land aan met nooit
ophoudende woede en energie. Het is
grillig en onberekenbaar; het bouwt op en
breekt af; het geeft en neemt terug; het
speelt met het zand van onze kust; het
stroomt erlangs en vermeerdert het; het
stroomt er weer langs en neemt het zand
steeds maar door zonder ophouden
werkt het, jaren en eeuwen door en het
heeft in den loop van deze lange tijden
onze kust den 'fraai gebogen vorm ge
geven, waarbij sierlijk en speelsch het eene
clrkelsegment overvloeit in het andere.
Een commissie uit den Raad voor de Lucht
vaart, als bedoeld in artikel 6 der Luchtvaart-
rampenwet. heeft besloten, den raad een open
baar onderzoek te doen Instellen met betrekking
tot het ongeval, hetwelk 9 December nabij het
luchtvaartterrein Schiphol is overkomen aan
het K L M.-vliegtuig van het type Lockheed
super electra, gemerkt PH-APE (Ekster).
Deze openbare zitting zal worden ,>ehoudcn
Donderdag 17 Augustus, des middags om 2 uur,
in het departement van Waterstaat te ’s-Gra-
venhage.
die in vroeger
lestr.iomen hebben
*8ee zijn <)gevuld
van steden
deze tnaan-
n /esp. 1.69C
nemers en in
/(85) en 173
aan zorte
ir een voor-
By de werkobjecten wgren in de verslagmaan-
den gemiddeld 2.291. 2.412 en 2 298 deelnemers
werkzaam, die resp. 296.731, 310.313 en 353.496
manuren verwerkten. Er werden In resp. 65, 69
en 66 gemeenten werkobjecten aangetroffen.
In de centrale werkplaatsen waren resp. 2.370,
2.065 en 1.879 deelnemers werkzaam, terwijl de
aantallen manuren resp. 302.804,253947 en 264.84*.
bedroegen. Er werden in resp. 41, 41 en 42 ge
meenten centrale werkplaatsen aangetroffen.
De aantallen deelnemers aan de centrale
werkplaatsen zijn onderscheiden naar den aard
der werkzaamheden, terwijl eveneens zyr.
aangegeven de aantallen deelnemers, die er in'
slaagden werk te vinden (resp. 1.010, 853 en 88?
of 42.6 pCt., 41.3 pCt. en 473 pCt. van het to
taal aantal deelnemers).
Het aantal gemeenten, waarin aan werkloozen
gelegenheid werd gegeven deel te nemen /aan
sport en ontspanning, bedroeg in de drier ver-
slagmaanden resp. 24, 25 en 23.
De werkkampen telden in Januari, J*bruar:
en Maart resp. 1946 (127), 1.897 (118) *n 1.832
(233) deelnemers. Hiervan waren in
den in de lange kampen werkzaam
(35). 1.723 (33) en 1653 (173) deelm
de korte kampen resp. 256 <92), 174
(60) deelnemers. De meisjes, dl/
kampen deelnamen, ontvingen d^ta
bereidende huishoudelijke opleiding
De internaten. Waarin aan «e
driemaandelyksche opleiding .voor
wordt gegeven, telden in de verslagmaanaen
resp. 327. 358 en 362 deelneemsters.
Hierboven' werden voor de Cursussen, de werk
objecten en de centrale werkplaatsen afzonder
lijk reeds cijfers genoemd betreffende de aan
tallen manuren in Januari, Februari en Maart
1939. In de genoemde drie l
Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan
m de spoorwegen in Nederland zullen van 1
aardappelschilmesje in den rug te steken.
Door het afstuiten, vermoedelijk op een knoop
van de kleeding, werd het mesje krom 'gebogen,
en werd de vrouw geen ernstige verwonding toe
gebracht. Zjj kon ter plaatse worden verbon
den.
De dader zal Maandag ter beschikking evan de
justitie worden gesteld.
De militaire motorrijder K. passeerde dezer
dagen met zijn zijspan-motor den onbewaakten
overweg te Teteringen (N Br), toen uit de
richting Breda een sneltrein naderde K. be
merkte eerst op "Set allerlaatste oogenblik den
trein, ofschoon het uitzicht aldaar vrij goed is.
Hjj trachtte door vol gas te geven den trein
te ontwijken, doch dit gelukte hem slechts ten
deele. De motor werd aan de rechterzijde ge
grepen en de berijder langs den spoordijk ge
worpen. Toen omwonenden toesnelden, bevon
den zij. dat K. door den val licht versuft was,
terwijl hjj kleine verwondingen had opgeloo-
Pen. De motor werd geheel vernield. De trein,
die spoedig tot stilstand kwam, had slechts en
kele oogenblikken vertraging.
De Cijfers tusschen geven steeds het aantal
vrouwelijke deelnemers aan, dat in het vooraf
gaand getal begrepen is.
Het aantal gemeenten, dat cultureel wera or
ganiseerde, bedroeg in Januari 109. in Februari
lil en in Maart 106. met resp. 17.915 (879)
16.495 (838) en 15.713 (739) deelnemers. Telt men
hierbij op de deelnemers aan de lange kampen,
korte kampen en internaten, dan komt men op
een totaal van 20.188 (1.333) voor Januari, van
18.750 (1.314) voor Februari en van 17.907
(1.334) voor Maart
De gemeenten met de grootste aantallen deel
nemers waren gedurende de drie verslagmaan-
den Amsterdam. Rotterdam en Schiedam. Am
sterdam telde in deze maanden resp. 4973 (198).
4.099 (207) en 4 046 (183) deelnemers. Voor Rot
terdam waren de getallen resp. 2.349 69), 2.091
(56) en 2.240 59) en voor Schiedam 1.052 (208),
1005 (195) en 1.092 208).
De raad voor de Scheepvaart heeft uitspraak
•staan inzake den brand, uitgebroken op het
stoomschip „Alwaki” gedurende de reis over
op 18 November van
Zaterdag zijn uitgegevenStaatsblad no. 679 b.
besluit van 21 Juli 1939, tot vaststelling van het
bloembollensaneeringsplan 1939 (teelt) (datum
van inwerkingtreding 31 Juli 1939) en Staatsblad
no. 679 c, besluit van 21 Juli 1939, tot vaststel
ling van het bloembollensaneeringsplan 1939
(handel, (datum van Inwerkingtreding 31 Juli
1939). Tevens is verschenen Staatsblad no. 679,
wijziging van het bloembollensaneeringsplan 1937
(invoermonopolie). Hierbij wordt in art. 2 het
jaartal 1939 vervangen door 1940 en wordt in
plaats van het woord crisisorganisatie in het-
«elfde artikel gelezen: rechtspersoonlijkheid be
zittend lichaam als bedoeld in art. 13 der wet.
In een mededeeling van het Centraal Bureau
voor de Statistiek lafd. cultureele statistiek) is
een overzicht opgenomen van het door het RijK
gesubsidieerde cultureele werk, dat in Januari,
Februari en Maart 1939 ten behoeve van de
werkloozen In Nederland werd verricht. De ge
gevens heeft de Sociale Jeugddienst van het
Departement van Sociale Zaken verzameld en
zijn door het Bureau verwerkt.
de
iwt heeft landtongen en dui-
voorultsprin-
vaste stof
anders weer
het theater Carlton i
is Zaterdag een wiel
het verkeer te letten, den weg wilde oversteken,
door een auto, welke uit de richting Amersfoort
naderde, gegrepen.
De man brak het linkerbeen en bloedde hevig
uit mond en oor en. Een juist passeerende ge
neesheer uit Amsterdam verleende de eerste
hulp.
Tijdens het vervoer naar het ziekenhuis De
Lichtenberg te Amersfoort is het slachtoffer
overleden.
zoekingen hebben gevoerd, zijn, dat de Hoof
den niet uitschuren, althans niet in zoodanige
mate, dat deze uitschuring eenlgen invloed kan
hébben op het vloedwater langs de Neder
landse he kust, en voorts, dat in deze zeeëngte
vrijwel geen zandbeweglng kon waden waar
genomen. Tot voor kort werd algemeen aan
genomen. dat zich door de Hoofden enorme
zandmassa's verplaatsen, die de eigenlijke
oorzaak waren yan het dichtslibben en op-
vullén der zeegaten. Deze opvatting is dus
gebleken onjuist te zijn. Wel passeeren door
deze zeeëngte per jaar anderhalf millloen ku
bieke meter slib, doch In vergelijking met het
totale kwantum van de Noordzee is dit niet
van zooveel belang.
Gevaar voor onze kust door uitschuring
den zijn aan weerszijden begrensd door steile
witte rotsen, die hun opvallende kleur te dan
ken hebben aan de Friezen, sithans volgens
de legende. Toen de eerste Frezen waar
over Friso van Taeke in Antoon Coolen’s ..Drie
Gebroeders' zoo wonderbaarlUk schoon weet
te vertellen van den Oceaan de Noordzee
invoeren met hun schip, hetwelk zoo groot
was, dat men een menschenleeftlid noodlg had
om in het want omhoog te klimmen en weer
beneden te komen, bleef dit schip vastzitten
tusschen de rotsen. De boorden werden Inge
smeerd met witte zeep en het schip kon zjjn
tocht vervolgen, maar de Hoofden zijn sinds
dien wit gebleven.
Een minder fantastische reis door de Hoof
den, maar zeker zoo interessant en van meer
wetenschappelijke waarde heeft eenige jaren
terug dr. Ir. J. van Veen van oe Directie der
Benedenrivieren gemaakt, die zich belast had
met het onderzoek naar de vraag, of de ca
paciteit van de Hoofden ten aanzien van het
vlcedwater toenam, en of het In verband
daarmede noodlg zou zijn bij de bedijking met
deze vergroote capaciteit rekening te houden
Over deze onderzoekingen in de Hoofden is
een boek verschenen, dat behalve een aantal
voor leeken volkomen onbegrijpelijke pagina’s
zeer Interessante lectuur bevat over den op
bouw en de geschiedenis van de Nederlandsche
kust.
De kust van ons land is een deel van een
lange strook, die zich uitstrekt van kaap Gris
Nez in Frankrijk tot asui de Wadden. Zij ia,
zooals men dat noemt, opgehangen aan dit
vaste punt en vormt een lange gebogen Hjn.
slechts onderbroken door de zeegaten, waar
het water van de rivieren in de zee stroomt.
Hier heeft men een gebied van brak water
Het zoete water uit de rivieren vermengt zich
met het zoute uit de zee; hier heeft men ook
het gebied, waar het zand, door het zeewater
aangevoerd, zijn gevaarlijken invloed begint te
vertoonen.
Dit zeezand en zeeslib zijn van het aller
grootste belang, vooral in het Zuid-Westen
van ons Jand, waar in betrekkelijk weinige
eeuwen groote eilanden zijn ontstaan, terwijl
ook in Vlaanderen groote gebieden waren bir>-
nengedijkt Hier heeft zich de tragische histo
rie afgespeeld van havens als Brugge. Mid
delburg, Zlerikzee en andere,
eeuwen aan geschikte getüd(
gelegen, doch die door -dr*
met zand, waardoor de welvaart
en streken verloren is gegaan.
Behalve de vraag, of de vergroóting van de
capaciteit van de Hoofden zou voeren tot een
vermeerdering van het vloedwater aan de Ne
derlandsche kust, moest ook de vraag waden
beantwoord of hierdoor meer vaste stoffen
zouden worden aangevoerd, waardoor het ver-
zandlngsproces van zeegaten en havens gere
geld voortgang zou vinden, misschien zelfs in
versterkte mate.
De conclusies, waartoe de genoemde onder
den Atlantischen Oceaan
vorige jaar.
Met volkomen aekerhekt acht de raad de oor-
**k van den brand niet vast te stellen. Niet
“nnemelijk echter B, dat heteij een defect
electrtsche leidiDf, hetaiJ kwaacvtlhg-
innen zes weken tijds, dus met be-
1-4 kwamen spoed, schijnt de belang-
U rijke regeling, waarbij twee van
onze grootste en belangrijkste bank
instellingen, de Amsterdamsche Bank
en de Rotterdamsche Bankvereeni-
ging, besloten tot een zeer nauwe
samenwerking, tot stand te zjjn geko
men.
Moet men dezen spoed enkel toe
schrijven aan zakelijke voortvarend
heid, die niet van lange discussies en
remmende weifelingen en overwegingen
houdt? Of zijn er andere motieven in
het spel geweest, die dit opmerkelijke
versneld en vol-
fusie-proc^s hebben
tooid? De positie van beide banken is,
ofschoon die van de Amsterdamsche
Bank niet zoo gunstig was als die van
de indertijd met regeeringshulp overeind
gehouden Rotterdamsche Bankvereeni-
ging, zoo sterk, dat men niet mag den
ken aan twee zwakken, die door samen
werking sterk trachten te worden. Wij
hebben hier te doen met twee sterken,
die te zamen zich nog krachtiger ma
ken. Hebben misschien de abnormale
buiten- en binnenlandsche omstandig
heden de concentratie-zucht aangewak-
kerd? Buiten de grenzen heerscht oor
logsgevaar en binnen de grenzen heeft
het de laatste weken In de politiek zwaar
gerommeld. De door de liberale .haute
finance” gaarne geziene breuk in het
poeitief-ChristeUjk kabinet, dat bij d»
groote financiers weinig of geen crediet
had, leidde tot een tweetal mislukte ka
binetsformaties, die beide reeds gingen
in de richting van een terugkeer tot een
meer liberale politiek. Het Is zeker, dat
de leeningschuwheid van het vierde ka-
binet-Colljn ook geweten moet worden
aan den twijfel over een succes in de
groote bankwereld van een voor natio
nale doeleinden uitgeschreven staats
lening, en het is ook zeker de N.Rott.
Crt. heeft het duidelijk- te kennen gege-
ven dat er millioenen beschikbaar
souden zijn, indien de „ruïneuze’’ werk-
loosheidspolltiek van minister Romme
maar In Colljniaansche richting zou
worden omgebogen. Ook In de verdedi
ging van zijn vijfde seml-liberale kabi
net heeft Colijn gezinspeeld op de moei
lijkheden, die de emissie van een staats-
leenlng waarschijnlijk zou ontmoeten,
indien werd voortgegaan op den sinds
1937 Ingeslagen en gevolgden weg. Heb
ben de heeren van de Robaver en de
Amsterdamsche Bank gespeculeerd op
een duurzaam succes van den tot llbe-
raliseeren hervallen Colijn en zjjn vijf
de zgn. program-kabinet? Hebben zjj
door concentratie een crediet-instelllng
willen scheppen, die In staat zou zijn
met zware leeningen een liberaal-ge-
tinte Colijnsche formatie levensvatbaar
heid In te pompen? Indien dit de spe
culatie zou zijn geweest, zou zij zooals
zoo vele speculaties zijn mislukt. Maar
of zulke bedoelingen bij de heeren heb
ben voorgezeten, valt niet te constatee-
ren, al mag het merkwaardig heeten,
dat bij de concentratie de enkele katho
lieke namen, welke men onder die der
commissarissen dezer bankinstellingen
aantrof, niet meer voorkomen bij de ult-
gewisselde. De wegen der „haute finance”
zijn moeilijk na te speuren voor outsi
ders en wanneer zij zich eens bloot geeft,
gelijk zij dat in het beruchte manifest
der negen mannen heeft gedaan, dan
blijken die wegen te gaan in een weinig
vertrouwen wekkende richting.
Gevaar voor onze kust door uitschuring v»n
de Hoofden is dus voorioopig niet te duchten.
Doch dit wil niet zeggen, dat er geen ander
gevaar dreigt en dat de strijd met de zee ge
wonnen is. Het proces der verzanding gaat
Zijn gang en zou thans nog eveh funest zjjn als
vroeger, als niet te rechter tijd de stoombag-
germolen was uitgevonden, die aan het be
strijden van dit probleem een heel ander aan-
zlen heeft gegeven. Daarnaast ontstaat lang
zamerhand een gebrek aan zand ih het zuide
lijk deel der Noordzee, waardoor onze zuide
lijke kusten hun natuurlijke bescherming
door zandbanken verliezen. Voorts is nog een
ander gevaar geconstateerd: bet rijzen van
den zeespiegel, ofwel het dalen van het vaste
land, een verschijnsel, waarvoor nog geen ver
klaring is gevonden, maar waarmede men toch
in ieder geval duchtig rekening zal moeten
houden.
3E5CHEHM UW CONSTITUTIE
i
GEGARANDEERD ZUIVERE
I CENTS iMPORT VIRGINIA CIGARET
in totaal reep. 1 089 131, 1.014945 en 1.101.063
manuren by deze vormen van cultureel werK
verwerkt.
op 31 Juli tegen
In: Reichsmarken
ider de 25 lange kampen waren 21 jongens-
1 meisjeskampen met een gezamenlijke
:ampwerlcdagbezettlng van resp. 1.480 en 173
deelnemers. By de korte kampen is het aantal
jongenskampen het grootst; er waren nJ. 4
jongens- en 2 meisjeskampen met resp. 119 er.
60 deelnemers.
wy vernemen van bevoegde zijde, dat het
invoerprijsverschil op rogge en roggemeel, voor
het tydvak van 30 Juli tot en met 5 Augustus
1939, behoudens tusschentydsche wyziging, is
vastgesteld op f 435 per 100 kg.
heid of eenig van buiten komend
brand heeft veroorzaakt.
Als vermoedelijke oorzaak is aan te wijzen
broeiing in de balen tabak of in de balen me
dicinale krulden, waarvan de inhoud wellicht fn
vochtigen toestand te Hamburg aan boord is
gebracht, zonder oat de bemanning dit heeft
kunnen bemerken. De warmte der zonnestralen
zal echter niet veel invloed gehad hebben, daar
die warmte in November tot het tydstip, waarop
op de „Alwaki” de brand utbrak, niet groot kan
UJn geweest.
Het is niet goed te keuren, dat het technische
personeel van de .Alwaki" en dientengevolge
ook de kapitein niet wisten, waar zich de blinde
flens, die ter plaatse de stoomlelding afsloot,
fn de stoomlelding bevond. Dientengevolge heeft
men op het vaartuig niet van alle brandblusch-
middelen kunnen gebruik maken, cle beschik
baar hadden kunnen en moeten zyn
Overigens verdienen de kapitein en ce overige
leden van de bemanning allen lof voor hun met
goeden uitslag bekroonde pogingen om den
brand te blusschen. zy hebben daartoe alle
krachten ingespannen en alle mlcdelen. waar
over zy konden beschikken, op doelmatige wyze
aangewend.
maar dat zij ook gebruikte om de welvaart der oude havensteden te verwoesten
De historie van den opbouw en afbraak van
onze kust is zeer interessant, tenminste voor
hen. die dit alles achteraf en met objectieve
belangstelling kunnen beschouwen. Voor de
bewoners van ons land, die deze historie in
den loop der eeuwen hebben meegemaakt was
zy vaak even tragisch als de geschiedenis van
een oorlog, waaraan men ten gronde gaat. De
historie van onze kust immers bevat ook al die
jammeriyke en tragische verhalen uit ons
verleden; verhalen van groote overstroomln-
gen en doorbraken, waarby vaak honderden,
soms ook duizenden het leven verloren, waar
by de welvaart van gansche stieken voor lan
gen tijd werd verwoest, waarby In één nacht
tientallen dorpen verdwenen. Deze historie
bevat ook de verhalen van den langzaam en
dwingend naderkomenden ondergang van ha
vensteden. die in den loop van honderden
jaren werden afgesloten van de zee; zy bevat
den ondergang van de ryke koopmanssteden,
waarvan thans niets meer over is dan de her
innering aan een grooten tyd. toen deze steden
den handel van vier werelddee;en beheersch-
ten. De havens zyn verzand en met het ver
stoppen van deze toevoerwegen
ook de bronnen van de welvaart
De lessen van het verleden moeten dienen
om de toekomst beter te maken; het verleden
moet het materiaal verschaffen en de gege
vens om beter voorbereid te zyn op datgene,
wat de toekomst ons brengen zal. Wel is de
ervaring groot, maar het heeft zeer lang ge
duurd, voor men gekomen is tot een weten-
schappelüke bestudeerlng van de krachten, die
werkzaam zyn aan de kust en die verantwoor-
deiyk gesteld kunnen worden voor alle ver
anderingen. die daar in den loop der eeuwen
zyn gekomen.
De kust is het voornaamste front, waarop
de stryd tegen het water geleverd moet wor
den. De kust Is niet vast, zij wordt voortdu
rend belaagd,zy verandert van dag tot dag,
al zyn deze veranderingen zoo
wy ze eerst in den loop van tientallen
kunnen constateeren. Zy verandert door
stroomingen van eb en vloed, een golf,
tweemaal per etmaal over de aarde trekt als
gevolg van de aantrekkingskracht van
maan en
golf, wier kracht zoo groot is. dat zij
is het dan in uiterst langzaam tempo
eigen roteerende beweging var. de aarde af
remt. Dit eeuwig bewegende water heeft
kust gevormd;
nen doen ontstaan; het heeft
gende gedeelten weggeslagen, de
daarvan meegenomen en ergens
neergelegd.
Deze vloedgolf trekt over den Atlantischen
Oceaan-van Amerika naar Europa; het water
stoot tegen de kusten van Engeland en
Frankryk; het komt door het Kanaal de
Nocrdzee binnen, en trekt zoo langs onze
kusten. In het Kanaal moet men den oor
sprong zoeken van alle beweging van het
vloedwater. waarmede de Nederlandsche wa
terbouwkundigen rekening moeten houden by
het uitvoeren van werken.
Het nauwste gedeelte van het Kanaal draagt
den by niet ingewyden minder gebrulkeiyken
naam van de Hoofden, en het is begrypeiyk,
dat hier de wetenschappelyke studie van het
water aan onze kust moet beginnen. De Hoof-
September tjn. 31 October, naast de andere
postzegels, byzondere postzegels met afbeeldin
gen, welke betrekking hebben op de spoorwe
gen’ zonder toeslag worden uitgegeven tn de
frankeerwaarde van 5 en 13% cent.
Nadere byzonderheden over de uitvoering en
de verkrygbaarstelling dezer zegels zullen tydig
worden bekend gemaakt.
Het bekende Instituut der Broeders van
Oudenbosch (St Louis) zal op 1 Maart 1940
het honderdjarig bestaan vieren.
In de week van 5 tot 12 Augustus zal de
Nederlandsche Gladtolenvereenlging een de
monstratie houden in het Nederlandsche pavil
joen op de groote internationale watertentoon-
stelllng te Luik.
Gedurende deze week zal het paviljoen met
prachtige gladiolen worden versierd, welke in
meer dan honderd manden en bloemstukken
zullen worden verwerkt.
Voor dit doel zullen meer dan 5000 atgesne-
den gladiolen van Nederland naar Luik worden
verzonden, om den vooruitgang van het artikel
op overtuigende wyze te toonen.
Een commissie, bestaande uit een zestal hee
ren. bijgestaan door twee bekwame bloemen-
binders. zal in Luik haar beste krachten aan
het werk wijden Bovendien zal een groot aan
tal decoratieve planten uit ons land waden
aangewend om het effect te verhoogen
