ONS BLAD
i4 All.. 1914
De oplossing
nabij
1
- I
Het nieows van heden
De debatten in het
Hoogerhuis
Stakingsonlusten
Colorado
in
AMBTENAREN MOETEN
POLITIEK VERMIJDEN
Ui
SCHOENEN
DE BAROMETER
ZATERDAG VAREN DE
MISSIES NAAR MOSKOU
Halifax spreekt
Lord Halifax antwoordt
llllllllllllllllllllllllllllll
lllllllllllllllllllllllllllll
Jhr. de Geer voert beaprekin-
gen met politieke leiden
de figuren
Voortvarendheid
wordt betracht
Aanvulling der St. Willibrord-
tentoonstelling
Relieken uit Rome
naar Nederland
De gouverneur kondigt den „staat
van oproer” af
Taft candidaat voor
president 1940
Ook dr. De Groot thans in
het paleis
L1TAUEN CANDIDAAT VOOR
VOLKENBONDSZETEL
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Het betere
merk!
H. M. de Koningin
op Soestdijk
De Graf Zeppelin bij
Schotland gezien
Gevaarlijke nieuwe
wegen in Moravië
Zuster Boonstra te
Soestdijk
&-
1-
c,
r-
u
bt
Nieuwe functie voor Sirovy
Het W eeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniK
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1939
Inval in België
yEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Engelands antwoord
Danzig
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 260
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct- p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct. p- r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE “HXJCTJR
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Admlnlatratie verstrekt.
NDORDHOLLANDSCH DAGBLAD
•i
l
B
I
Willibrord-tentoonstel-
ting van een kabinet
1
Avang
X
1
1
L
Jhr mr. O' J. de Geer
(Chr. Hist. Unie)
Stand op Vrijdag 9 nor vjn.: 758.1
Vorig® stand: 75&6
n
h
n
bd
de
te
iet
iet
De onderhandelingen
met Moskou
De „City of Exeter” vertrekt Zaterdag te 16
uur van Tilbury en zal Woensdag te Leningrad
aankomen.
i
i
i
t
i
e
to
1
B
e
s
De voorbereidingen te Den Haag ter viering van de te verwachten blijde
gebeurtenis in het Prinselijk Gezin. Bij de afd. Openbare Verlichting
is men druk bezig met het gereedmaken der versieringen
Gistermiddag even voor drie uur is H. M. de
Koningin per auto uit Den Haag op Soestdijk
aangekomen.
Even te voren was Prins Bernhard in zijn
gele Ford in de richting Amersfoort uitgereden.
Ofschoon het druilerig was. was er toch een
kleine menigte voor het hek van het paleis
samengestroomd, die de belde vorstelijke per
sonen bjj het passeeren toejuichte.
et
en
an
nd
an
Un
te
«n
iet
W
de
ior
to
et
en
ta-
töt
10-
de
„Graï
I
lo
an
ire
jn.
de
IÜ-.
>ns
ie
ti
er
[t
ie
m
in
at
a-
nt
»-
is
je-
ng
ite
lie
10-
nd
€D
te-
tü-
Dik
oet
It-
:i-
ae
tf-
u
iet
mi
eg
en
‘n.
?n
le
ki
►n
Ut
A
!U
t-
Df
nt
le
de
de
de
ki
en
en
Al
ls
mi
ll
i-
n
lg
SV vliegdemonstraties te Frankfurt am
Main werden uitgedraaide brandladders
tebezigd als keerpunten voor de deel
nemende vliegtuigen
•■toBw Francche missie wordt Vrijdagmiddag om
half vier te Londen verwacht. ZU zal dan de
gast zijn van de Britsche regeerlng, die haar
Vrijdagavond een groot diner zal aanbieden.
Met het Britsche koopvaardijschip
City of Exeter
tegenover
pers verklaard dat het luchtschip de
Zeppelin" was.
Eveneens bericht Havas dat Sirovy
benoemd tot functlonnaris aan het
nisterie vtn Onderwijs in het protectoraat
Bohemen en Moravië.
Arebbeberg
Moordaanslag te Leiden.
O O
In zijn antwoord behandelde Lord Halifax
in de eerste plaats het Verre Oosten. In ver
scheidene redevoeringen, aldus Halifax, wordt 1
idee geopperd, dat de formule, welke onlangs met
Japan is aangegaan, Groot-Brittannië verplicht
tot een fundamenteele wijziging in zijn politiek,
dat wij door die formule te onderteekenen, den
oorlogstoestand in China erkennen, dat deze
formule In strijd is met den geest onzer ver
plichtingen op grond van de resoluties van den
Volkenbond, dat het een gevaar medebrengt
het negenmogendhedenverdrag te schenden en
in het algemeen, dat het een daad vergoelijkt,
welke wij vroeger hebben afgekeurd.
siiiiiiiiiiiuiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiic
Inmiddels hebben de Duitsche autoriteiten
besloten de Tsjechische gendarmerie in te
krimpen van 12.000 tot 9 000 man. Zij zullen
nog over slechts 6.000 karabijnen de beschik
king hebben.
Verder is, naar Havas meldt, door de eerste
eenheid van het nieuwe Tsjechische leger Don
derdag de wacht betrokken op het kasteel
Lany, de residentie van president Hacha.
Er dient in herinnering te worden gebracht,
dat de Japansche regeering in de bewoordingen
der formule zichzelf verantwoordelijk stelde
voor tt handhaving van de openbare orde In
oe door de Japanners bezette gebieden In China
en daarom verwacht de regeerlng, op grond
van deze formule, dat zij de antl-Britsche pro
paganda in deze gebieden zal onderCrukken.
Ik kan mil zeer goed de omstandigheden
voorstellen, welke ook de Britsche regeering er
toe ronden kunnen brengen melding te maken
nn haar voornemen het handelsvedrag op te
■eggen, doch, zooals de premier Zaterdag In
het Lagerhuis heeft gezegd, fa dat een aange
legenheid, welke een zeer nauwkeurige overwe
ging vereischt e» waarvoor oen Intense gedach-
VOOR HET GEHEELE LAND:
Gedeeltelijk bewolkt, plaatselijk nog en
kele regen- of onweersbuien, in den na-
middag maar vooral tegen den avond
stijging van temperatuur, zwakke Zuide
lijke tot Oostelijke wind.
Zon o* 5.23 - onder 26.49 - Ltocht op 21.19
Maan op 2157 onder 9.56
8 Augustus L. K.
Halifax zette uiteen, dat Groot-Brittannië
ook met Frankrijk tot overeenstemming moet
komen over iedere wijziging, hetgeen een zeke
ren tijd vergt. Hij betwistte, dat indien een Ba
van het kabinet naar Moskou zou zijn gegaan,
een snelle overeenkomst zou zijn verzekerd. HU
haalde in dit geval het vlootverdrag van
Washington van 1921 aan, toen Groot-Brittan
nië door Balfour was vertegenwoordigd en de
onderhandelingen desondanks drie maanden
hebben gedtiurd.
EIJSDEN, 4 Aug. (Pari.) De hoop, dal hei Duitsche leger niet
door België zou trekken, daar het dan immers een ultimatum
van Engeland ie vreezen had, is niet vervuld. De Duitschers zijn
België binnengetrokken. Tot dusver hebben zij vergeefs ge
tracht de brug bij Visé, die de Belgische soldaten hadden op
geblazen, te herstellen: het Belgische vuur belet hun dit en tot
tweemaal toe zijn de herstellingen vernield.
Zuster Trijntje Boonstra, die als
kraamverpleegster zal dienst doen
op het paleis Soestdijk, is Don
derdagavond uit Den Hagg per
auto vertrokken, met bestemming
Soestdijk.
Ook dr. De Groot verblijft thans
in het paleis, waar hij zijn intrek
heeft genomen.
PRAAG, 4 Aug. (l^LVas). De Duitsche
autoriteiten leggen door Moravië twee pa
rallel loopende wegen aan in de richting
oost-west. In Slowakije buigen deze wegen
zich naar de Poolsche grens. Aan deze we
gen wordt uitsluitend door RUksduitschers
gewerkt.
GENèVE, 4 Aug. (Havas). Litauen heeft
zich candidaat gesteld voor een van de nlet-
permanente zetels van den Volkenbondsraad,
welke bij de komende zitting in September va
cant zullen worden.
MMtEAUX:
AtKMAMt, Hoi 6, Tnlnfoon 4330 on 42»
DEN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN, Groot» Noord 54, rood. Telefoon 412
BCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon »1.
ABONNEMENTSPRIJS;
Met Xvbeprip ven gratis ongevaHenvesMke-
Png: toor Alkmaar 2.per kwartaal of
cents per week, voor bulten Alkmaar
V 250 per kwartaal of centa per week
Wtg. N. Drukk. De Spaamestad - Haarlem
De Sovjet-regeerlng heeft voor de besprekin
gen met de militaire delegaties van Engeland
en FrankrUk de volgende officieren van het
hooge commando aangewezen: maarschalk Wo-
rosjllof, den chef van den staf van het leger,
generaal Tsjapochnikof, den volkscommissaris
van marine, admiraal Koetanetsof. den com
mandant der luchtmacht, generaal Loktlonof en.
den plaatsvervangenden chef van den staf, gene
raal Smorodinof. De ambassadeurs van Enge
land en Frankrijk hebben Molotof gisteren in
kennis gesteld van de samenstelling hunner dele
gaties.
LONDEN, 4 Aug. (Reuter) In hef Lagerhuis deelde Eerste mi
nister Lord Asquith mede, dat tengevolge van de gebeurtenis
sen in België de Engelsche regeering tot de Duitsche een ulti
matum had gericht, krachtens hetwelk zij voor middernacht
van Duitschland dezelfde verzekering verwachtte betreffende,
de Belgische neutraliteit als Frankrijk de vorige week heeft
gegeven.
Des avonds ie kwart over twaalf liet het ministerie van Buiten-
landsche Zaken de volgende mededeeling publiceeren:
„Naar aanleiding van de besliste weigering van den eiscb,
gesteld door de Britsche regeering, dat haar cle verzekering zo i
worden gegeven, dat *de neutraliteit van België geëerbiedigd
zou worden, heeft de Britsche ambassadeur Berlijn zijn pas
poorten ontvangen en heeft de Britsche regeering aan de Duit
sche verklaard, dat de oorlogstoestand tusschen Groot-Brittan
nië en Duitschland is ingeireden den 4 Aug. elf jaur *s avonds."
Jhr. De Geer naar
Soestdyk
De minister van Staat, jhr. mr. D.
i J. de Geer heeft zich hedenochtend
naar H. M. de Koningin ten paleize
Soestdijk begeven.
F ---
Over Danzig wilde Halifax niet veel zeggen
HU verwees in dit verband naar de op 10 Juli
door Chamberlain afgelegde verklaring. HU
achtte het niet practisch en nuttig een Inter
nationale strijdmacht naar Danzig te deta-
cheeren. Dit wil echter niet zeggen, dat de re
geerlng oen toestand niet met de grootst moge
lijke aandacht gadeslaot en dat zU geen oog zou
hebben voor mogelUke reacties die ontwikke
lingen in de VrUe Stad kunnen hebben voor de
toekomst van den Europeeschen vrede.
Ten aanzien van Polen betreurde Halifax, dat
het niet mogelijk was overeenstemming te be
reiken over de voorwaarcen, waarop een leening
zou worden gesloten, zoo dat het parlement de
noodige wetten zou kunnen afhanaelen voor
het op reces gaat. Het zou niet in het openbaar
belang zUn de moeilUkheden te bespreken, doch
deze hielden geen verband met het koopen van
wapenen door Polen in andere lancen dan
Engeland.
WASHINGTON, 3 Aug. (Havas). Pre-
sident Roosevelt heeft een wetsontwerp
onderteekend, waarbjj aan regeerings-amb-
tenaren wordt verboden deel te nemen aan
politieke campagnes van welke politieke
partU ook De president heeft dienaangaan
de een boodschap gezonden aan het Con
gres waarin hU uiteenzet, dat de politieke
activiteit van federale functionarissen niet
onder deze wet valt, zoolang zU geen aan
spraak maken op partUfondsen of aanhan
gers pogen te winnen.
Naar Reuter bericht heeft de conunissté voor
het toestaan van gelden van het Huls v»n Af
gevaardigden als laatste bezuiniging de wet op
de tekorten van president Roosevelt terugge
bracht van 215.891.168 dollar op 53.190.056 dol
lar. Uit het verslag van de commissie blUkt dat
de toegestane gelden dit jaar reeds dertien mil
liard dollar meer zUn dan het vorig *jaar, toen
In totaal 11.361 mlllloen dolik» werd uitgegeven.
Eeri commissie van de Republikelnsche
partU heeft stappen gedaan bUsenator
Robert Taft, een zoon van den vroegeren
president, om zUn goedkeuring le krugen
teneinde hem candidaat te stellen DU de
verkiezing voor het presidentschap In 1940.
Naar verluidt heeft Taft toegestemd.
De groote moeilijkheid te Moskou
is een definitie te vinden voor
het rekbare begrip „in
directe agressie”
LONDEN, 3 Aug. (Reuter). BU den aanvang
der debatten in het Hoogerhuis over de bulten-
landsche politiek heeft Lor a Snell van de
Labouropposltie aan Lord Halifax de verzeke
ring gegeven, dat zUn motie, waarin hU de
aandacht der regeering vestigt op den nuidigen
toestand der buitenlandsche politiek, niet de
bedoeling heeft hem eenlg ongemak te bezor
gen of In verlegenheid te brengen bU de ern
stige zaken, die hU dagelUks onder de oogen
moet zien. HU wilde slechts doen uitkomen, dat
het een der essentieele voorwaaiden van de de
mocratie moet worden geacht, dat zoowel de
natie als de regeering voldaan moeten zUn
over de openbare zaken.
NEW-YORK, 3 Aug. (Havas). Woensdagavond
zijn ernstige stakingsonlusten uitgebroken te
Green Mountain in Colorado. Het kwam tot
botsingen tusschen 400 stakers en 350 arbeiders,
die werkzaam zijn bU den bouw van een grooten
stuwdam. Zes arbeiders weraen gewond en een
brug werd met behulp van dynamiet opgeblazen.
Vandaag hebben 300 leden van de nationale
garde, voorzien van twee tanks, zich In het
dorp geïnstalleerd.
De gouverneur van Coloraoo heeft In verband
met de stakingsonlusten te Green Mountain den
„staat van oproer” afgekoudlgd.
De commandant van de nationale garde heeft
verklaard, dat hU wellicht artillerie zal moeten
laten aanrukken, alvorens aan de onlusten een
einde zal komen.
De stakers eischen, dat de maatschappij, die
oen stuwdam aanlegt, met hen over een col
lectieve arbeidsov^Djenkomst zal onderhande
len.
Uit Washington wordt gemeld, dat de di
recteur van den regeeringsbemlddellngsdienst
wellicht zal aandringen op opschorting van het
werk voor het houoen van een bemlddelings-
conferentie.
DlfNST AANBIEDINGEN, Gevraegd o< Aan
gebeden, geplaatst onder de Omroeper-
rubrlek 10 ct- per regeL
(Van onzen redacteur)
Hoewel van geen enkele zijde
algeheelc bevestiging kan worden
verkregen omtrent de juistheid van
het gerucht als zou H. M. de Koningin
aan jhr. mr. J. D. de Geer hebben
opgedragen een kabinet te formeeren,
is toch de meening algemeen, dat dfe
heer De Geer zich minstens met de
voorbereiding va? een kabinet bezig
houdt.
De besprekingen, die hij Donderdag
met politie
ke leidende
figuren ge
voerd heeft,
wijzen hier
duidelijk op
en wekken
den indruk,
dat zijn po
gingen, al
thans on
derzoekin
gen, zich
uitstrekken
in de rich-
van zeer breede
samenwerking. De heer De Geer heeft
ontkend, dat hem eenige opdracht is
gegeven.
Zooals gemeld, bracht jhr. De Geer
Donderdagmorgen te negen uur een
bezoek bij H. M. de Koningin Reeds
toen vermoedde men, dat H. M. hem
opdracht had gegeven tot het for
meeren van een kabinet, temeer daar
goed ingelichte kringen de overtui
ging waren toegedaan, dat dezen dag
de beslissing zou vallen.
Opmiddeliyk nadat de heer De Geer
van den Ruigenhoek was terugge
keerd, begaf hij zich naar het mi
nisterie van Waterstaat aan het Bin
nenhof, waar hij een bespreking
foerde met jhr. ir. O. C. A. van Lidth
ie Jeude, den demissionnairen minis
ter, die tot de Liberale Staatspartij
behoort. In den namiddag zette de
heer De Geer met groote voortvarend
heid zijn besprekingen voort Te half
vier begaf hij zich naar de woning
van den voorzitter der VJJ.-Kamer
fractie, mr. A. M. Joekes, met wien
hjj een bespreking voerde welke ruim
twee uur duurde. Van dit bezoek te
ruggekeerd ging Jhr. De Geër naar
het ministerie van pinnenlandsche
Zaken en confereerde drie kwartier
met hen demissionnairen minister Z.
Exc. H. van Boeljen, die tot de C.-H.
partij behoort. In den avond zette de
iiper De Geer zijn besprekingen voort
en ontving in zijn woning het Soc.-
Dem. Kamerlid dr. J. v. d. Tempel.
Deze bleef ruim anderhalf uur bij den
heer De Geer.
Ik wvnsch heel eenvoudig te verklaren,
dat naar pMjn meening degenen, die een
dergelUkrn gedachtengang volgen, onbe
kend «Un xoowel met de bewoordingen der
formule als met de uitlegging dexer for
mule, welks de regeering er aan geeft.
De Japansche regeering heeft de
Britsche regeering nimmer gevraagd
haar politiek om te gooien en de Brit
sche regeering zou dat ook nooit kun
nen doen, indien haar dat zou worden
gevraagd. Ai wat wjj met deze for
mule hebben gedaan, is te trachten de
feiten vast te stellen zooals zij, naar
ons voorkomt, bestaan en te probeeren
op practische manier den achtergrond
vast te stellen van den toestand, zoo
als deze te Tientsin is ontstaan.
PARUS, 3 Aag. (Havas) De leden der
Fransche ml'itaire missie, die sich naar
Moskou zal begeven, sullen Vrijdagmiddag
naar Londen vertrekken, waar z(j zich in
verbinding zullen stellen met de Britsche
militaire missie. De twee delegaties zullen
op 5 Augustus met een daaltoe gecharterd
Britsch koopvaardijschip, de „City s<
Exeter" naar de Sovjet Unie vertrekken.
Tenslotte wordt bericht dat de bond voor
de nationale solidariteit^besloten heeft een dag
blad uit te geven, bestemd voor de Tsjechische
arbeiders die in Duitschland werken.
Lord Halifax geeft tijdens de debatten in
het Hoogerhuis een uiteenzetting over de
Britsche buitenlandsche politiek.
De Fransch-Britsche militaire missies ver
trekken Zaterdag met de ,,City of
Exeter” naar Moskou.
Jhr. De Geer voert besprekingen met
politieke leidende figuren.
Zuster Boonstra is Donderdagavond naar
Soestdijk vertrokken.
Ernstig verkeersongeluk te Laren.
Byzantijnsche kunstwerken uit d en relie-
kenschat van den St. Pieter tjjdeljjk af
gestaan aan de
ling te Utrecht.
Te Njjmegen is overleden de'heer N. R.
A. Dreesmann, stichter van de magazij
nen van V. en D. aldaar.
Tsjechische leger betrekt voor
het eerst de wacht
Over een paar dagen zal de
Sint WiUibrordtentoonstelling te
Utrecht verrijkt wórden met twee
zeldzame byzantijnsche kunstwer
ken, waarvan het comité de over
brenging met veel moeite heeft
weten te bewerkstelligen.
Naar wij vernemen zijn het twee
kostbare stukken uit den relieken-
schat van den Sint Pieter te Ro
me, n.l. een dubbel byzantijnsch
kruis, waarin partikels van het H.
Kruis worden bewaard, en een klein
borstkruis, dat vermoedelijk af
komstig is van Keizer Constantijn.
Vroeger behoorden deze stukken
tot den Maastrichtschen relieken-
schat.
Slechts by hooge uitzondering
is te Rome bezichtiging van den
reliekenschat van Sint Pieter toe
gestaan. Het is dus wel een merk
waardig feit en bijzondere gunst,
dat deze kostbare stukken thans
voor Nederland tijdelijk worden
afgestaan.
De voorwerpen worden naar Ne
derland vervoerd door den Neder-
landschen gezant te Rome, dr. J.
Htibrecht. Daar zij bedoeld zijn
voor de kunsttentoonstelling zijn
de relieken zelf er uit verwijderd.
Sprekende over China gaf Lord Snell uit
drukking aan het vertrouwen, dat Lord
Halifax de verzekering zal kunnen geven,
dat de politiek der regeering ten aanzien
van China niet veranderd is en waarschijn
lijk ook niet veranderd zal worden en dat
de regeering haar steun niet zou ont
houden aan de Chineesche valuta.
LONDEN. 4 Aug. (Havas). Het ministerie
van Luchtvaart heeft een rapport ontvangen,
waarin medegedeeld wordt dat ter hoogte van
de Schotsche kust een luchtschip is gezien. Ten
aanzien van de identiteit van het luchtschip
werd echter niets meegedeeld.
Een vuurtorenwachter heeft
De drie regeeringen zUn het volkomen met
elkaar eens. dat tegen een indirecte agressie
voorzieningen moeten worden getroffen.
MoeilUkheden zUn echter ontstaan over de
wUze. waarop dit rekbare begrip „indirecte
agressie” moet worden gedefinieerd
Het doel is een formule te vinden, die
waarschijnlijk het begrip Indirecte agressie
zal dekken zonder in eenlg opzicht inbreuk
te maken op de onafhankelUkheid of neu
traliteit van andere staten Het is geen ge
heim, dat de voorstellen der Britten en
Franschen aan de Sovjetregeering onvol
doende ruim voorkwamen, terwUl de door
de Sovjet-regeerlng voorgestane formule
den regeeringen van Groot-BHttannlë en
Frankrijk te ver scheen te gaan in de
andere richting.
tenwisseling met de Britsche Dominions in
ieder geval noodig zou zijn-
