'WW
ONS BLAD
uur
Juliana het leven
schonken
aan een
DOCHTER
Hedenmorgen te één
heeft H.K.H. Prinses
De blijde
iiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
GEBEURTENIS
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1939
IHIIIIIIIIIIIIUIIIIUIIIHIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIII^
T
WIIIIIIIIIM
E
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
1
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
ge
I
Om
nte
al-
Den
CDen
Bit*.
**r-
nao-
rlem.
nnen
Vr.
k
aan-
is de meest natuurlijke. Wij zouden
ons er niet aan kunnen onttrekken.
De smart en de vreugde, die ginds
wordt ervaren, is geen andere dan
onze smart of onze vreugde, want
zij zijn de vorsten, wij zijn het volk,
en tezamen vormen wij een onver
breekbaar geheel.
Voor de kleine enn.Omroeper*
zie de rubriek. Telefoon 4330
8-30
uur
cm
MO.
UM*
den
ozi-
ste-
iaar
uw
snd.
;ko-
hlj
let-
op-
iaar
:rde
oet-
erd
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 ct., Inger
med 40 ct. per regel
BIJ contract sterk verlaagde
prijzen.
yp-
118*
Een
en
den
dat
he
ling
zeg
rer-
irik
eb
den
len,
r er
ven
itig
>nt-
«k-
van
dat
;aat
rust
leb-
ha-
ar-,
d is
de
>pij.
nde
ge-
De
ken
3el-
eeft
Igi—
nde
ten
iden
ik—
zalf
Iers
an-
dag
jen.
ruis
en
«de
(lijn 4
uls,
ko- ■-
te-
i ik
cht.
:der
aar,
ide-
het
teid
"la's
En
lor-
3od
ram
zag
U-
mlj
nde
ian-
kug.
op
ige-
lan-
i cle
niet
ID..
I.HJ
rieksche tooneelschrijvers ver
haalden in hun treurspelen uitslui
tend het lot van de grooten der
aarde. Geen tragedie werd opge
voerd, die niet aan het koningshof
speelde. Dit kwam voort uit een wijs
inzicht in het lotsbestel, dat de ver-
hevenen, die door allen worden
gezien, tot de dragers maakt van
aller gevoelens. De rei, die in het
spel op een of andere wijze het volk
vertegenwoordigt, bevestigt alleen
in vreugdejubel, in gejammer, in
schrik of in ontzetting de gemeen
zame menschelijkheid dier gevoe
lens. Wat hier gebeurt, zoo kan
altijd de samenvatting van deze
bevestiging luiden, is ons allen tot
het teeken, want het gebeurt in
het brandpunt van onze samen-
levingssieer, op de plaats, waai- -
naar wij allen het oog richten, zoo-
dra ons gemeenschappelijk samen
zijn wordt beroerd. Zij die daai
leven, weten zich voor ons verant
woordelijk, en zij weten zich met
ons verbonden, maar omdat hun
verantwoordelijkheid hun recht
geeft op onze trouw, biedt hun lots
verbondenheid hun ook de ver- e
zekering van onze belangstelling.
Onze deelneming in hun gevoelens
gemeenzame leven een zeer ge
wichtige plaats in. Zij zijn de scha
duwdragers van het algemeens lot
NA/ ant de dynastie is anderzijds
geen theoretische abstractie,' maar
een levende werkelijkheid. Zij be
staat uit menschen. Zij geeft niet
alleen uitdrukking aan een ook
anderszins verbeeldbare staatsge-
dachte, maar zij beleeft deze ge
dachte door haar geschiedenis. De
dynastie is geen louter symbool
gelijk de nationale driekleur, maai
zij is de levende verpersoonlijking
van ons aller samenwerking tot het
gemeenzame welzijn. Zij heeft haar
zware verantwoordelijkheid, die
met de kroon wordt ov^rgedragen,
de eeuwen door. En wanneer wij
met haar medeleven 4 in vreugde,
dan is het ook, omdat wij in. het
vorstelijk gezin de bevestiging
zoeken van onze verwachting, dat
Oranje borg zal blijven voor de
vaderlandsche onafhankelijkheid
Wij vieren feest, omdat deze blijde
gebeurtenis ons ook de blijde zeker
heid geeft, dat Wij terecht vertrou
wen op de toekomst, omdat wij te
recht vertrouwen op het verleden.
Onze lotsverbondenheid is niet
alleen natuurlijk, zij is ook histo
risch. Een fatum der vorsten moet
het heeten, dat zij zich niet aan de
geschiedenis onttrekken kunnen,
een voorrecht is het daarentegen,
dat de geschiedenis voor een deel
mede van hen afhankelijk is.
laten jeugd, de plicht wordt opge
schort voor de vreugde, en het alle-
daagsche aanzien van straat en
plein bevredigt ons niet meer tn
deze algemeene blijdschap. De
vlaggen moeten uitl Op de kiosken
moeten muzikanten komen spelen,
dat het davert van pleizier dooi
alle steden. En in de kerken wordt
God dank gebracht met groote
plechtigheid. De blijdschap wil uit
breken uit den ban deralledaagsch-
heid; het gevoel zwelt aan tot weel
de des gemoeds. Wij zijn dezelfden
niet, die wij gisteren waren, want
er is iets gebeurd! Een blijde ge
beurtenis was het. Wij kunnen aan
de blijdschap niet weerstaan.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR.
Tel Adm. 4330, Radactie 4220.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal v. Alkmaar 2.—
Voor bulten Alkmaar 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamettad
Haarlem.
AA isschien kan men den geest van
een volk niet beter leeren, kennen
dan door aandachtig te letten op de
spreekwijzen, die in zijn omgangs
taal verstarren en tot vaste vormen
worden. Immers in deze taalcliché's
legt zich vast, wat iedereen, die van
de taalgemeenschap deel uitmaakt,
zonder verder nadenken kan aan
vaarden omdat het in deze stand
vastige formuleering precies over
eenstemt met zijn eigen gevoelens.
Voor een ongewone gewaarwor
ding zoekt men schilderachtig-
nieuwe woorden, maar het zijn juist
de algemeen ervaren feiten der
natuur, die worden uitgedrukt in de
huiselijke clichétaal. De veder, die
zoo juist zijn gezin zag vermeer
derd, heet stereotiep „de gelukkige
vader" in alle steden en dorpen,
waar men Nederlandsch spreekt, en
hij beroept zich, wanneer hij zijn af
wezigheid op werkplaats of kan
toor moet verantwoorden, ook steê-
vast op „een blijde gebeurtenis in
mijn gezin". Dit zijn stcftd^ard-
gezegden, waarVan alle oorspron
kelijkheid is afgesleten. Zij kunnen
gelden als de pasmunt van het
menschelijk gevoel. Men is er mede
vertrouwd als met koperen centen.
Maar als men erover nadenkt, zijn
het juist deze schijnbaar afgesleten
woorden, die de rijkste gevoelens
samenvatten. Zij glanzen niet in het
taalgebruik, totdat men ze plotse
ling zélf noodig heeft en er zijn
eigen ervaringen mee uitdrukt. Dan
blijkt, hoe de overleving der eeu
wen aan deze traditioneele gezeg
den een rijkdom heeft meegegeven,
dien nieuwe woorden niet zouden
hebben. Een geboorte is een blijde
gebeurtenis in het gezin, en wie er
iets anders op verzinnen wil om
aan te geven, hoe de komst van
een jong levend wezen moet wor
den begroet, vindt toch niets andeis
dan een omschrijving van die een
voudige en hartelijke formule des
volks: „een blijde gebeurtenis", x.
H et is krachtens deze zienswijze
op de verhouding van vorst en volk,
dat de gebeurtenissen ten hove, hoe
intiem van aard, door allen worden
mee-ervaren en mee-geleefd. Is er
vreugde in het vorstelijk gezin, dan
zal er feest zijn in het volksgezin.
Gedenkdagen en verjaardagen vie
ren wij samen met spontane vreug
de, want hoe persoonlijk zij ook
zijn, ze gaan ons allen aan dooi
deze innige verbondenheid van
vorst en volk. Een blijde gebeurtenis
ten hove is dan ook een blijde ge
beurtenis in het geheele land, vei-
kondigd door van vreugde dave
rend geschut, door luide beierende
klokken, opgewekt bazuingeschal
en de jubelende stem van feestelijk
uitgedoste boodschappers. Reeds
de wijze van bekendmaking getuigt,
hoe zeei alle landgenooten in de
blijdschap om zulk een blijde ge
beurtenis betrokken zijn. Zij hebben
allen aan de vreugde deel, van
klein tot groot. De poorten van de
school slaan dicht achter de uitge-
voor ieder rechtgeaard Nederlandei
een diep in het wezen geworteld
begrip, dat wij met groote waardig
heid belichaamd vinden in onze
geëerbiedigde Koningin, doch dat
voortleven zal, zoolang de Neder-
landsche zelfstandigheid den Ne
derlander dierbaar is. Het is het
begrip onzer onafhankelijkheid,
onzer gemeenzame en persoonlijke
vrijheid, het is het begrip, dat alle
deugden samenvat, waardoor de
Nederlander zich in de geschiedenis
van de volken heeft onderscheiden.
Hare Majesteit heeft dit begrip op
de meest kernachtige manier onder
woorden gebracht, toen Zij sprak:
„Wij willen ons zelf zijn en blijven".
Oranje stelt zich borg voor deze
zuiverheid van het begrip, dat
Oranje's naam bij ons oproept.
atuurlijk is dit medeleven met
de vreugde van het vorstenhuis bij
ieder volk; het volk van Nederland,
dat in zijn taal de geboorte karak
teriseert als de „blijde gebeurte
nis", heeft een reden te meer om te
juichen, daar de lotsverbondenheid
van volk en vorstenhuis in Neder
land door de geschiedenis zoo tref
fend werd bezegeld. Oranje, dat is
voor ons niet uitsluitend de naam
van een aantal achtereenvolgende
figuren uit de geschiedenis des
vaderlands, die met geringer of
grooter bekwaamheid en verdienste
het schip van staat door de stormen
der tijdperken stierden. Oranje is
E en blijde gebeurtenis is dan ook
allereerst de uitbreiding van het
vorstelijk gezin onzer geliefde
Kroonprinses. In waardigheid ver
heven boven het volk, dat zij be
stieren, deelen de prinsen met het
volk de diepste vreugden en smar
ten des levens. Waar rouw of jubel
hun deel wordt, daar zijn zij ons het
innigst lief, want daar zijn zij ons
het naast verwant. Hetgeen den
vorst aan het volk verbindt, is niet
slechts een groote verantwoorde
lijkheid, die in dagen van gemeen
zaam gevaar zich tot een tragische
verantwoordelijkheid kan verhevi
gen, maai het is vooral een men-
schelijke lotsgemeenschap, waar
door de hoogst geplaatsten, wier
persoonlijke ervaringen deel uit
maken van de geschiedenis des
volks, gedurig het geheele leven
van dit volk symbolisch schijnen te
vertegenwoordigen. Op hetzelfde
oogenblik dat een vorstenkind in de
wieg wordt gelegd, opent zich vooi
zijn naam een plaats in het boek der
historie. Over dit kind zullen latere
geslachten elkander verhalen, wan
neer onze namen uit de herinnering
zijn weggewischt. De onontkoom
baarheid aan deze aandacht der
toekomst is het fatum van de vor
sten. Zij nemen hierdoor ook in het
ranje heeft herhaaldelijk be
wezen, dit voorrecht, als een gratie
Gods aanvaard, te kunnen aan
wenden tot heil van het Neder-
landsche volk. Men heeft gezegd,
dat ons volk grooter en gelukkigei
was, naarmate het Oranje dieper in
het hart droeg; de tijden van verval
daarentegen waren die, waarin de
band met Oranje verslapte. Hoewel
deze visie niet in alle opzichten
wetenschappelijk mag heeten, kan
zij toch in groote lijnen even ge
makkelijk worden gedeeld als ver
klaard. Voorzoover zij de tijdperken
beoogt, waarin vreemden ons volk
overheerschten, is zij ongetwijfeld
houdbaar. Ook hierom is de blijde
gebeurtenis, die dezen dag tot een
feest maakt, een waarlijk nationale
gebeurtenis, dat het Nederlandsche
volk door het gemeenzame mede
leven met de vreugde der geluk
kige ouders zich weer levendiger
bewust wordt van zijn onderlinge
eenheid en zijn eigen aard, die
geen onderdrukking van allen door
enkelen verdraagt, en weigert zich
te laten meesleepen door hersen
schimmen van buiten de grenzen.
„Wij willen ons zelf zijn en blijven"’:
in dezen wil versterkt ons de ge
meenschappelijke vreugde om de
blijde gebeurtenis.