ULIANA VAN STOLBERG
het Oranjeh
Stammoeder
L
uis
van
Een Oranjetelg met zeemansbloed
Een CERUTO-Reis
I
CEBUTO-REISBUREAUX
Prins Hendrik, genaamd „de Zeevaarder
Als
biedt IJ een ideale vacant ie
H
De ouderdom van
ons Vorstendom
Het omvangrijk huishouden op den Dillenburg
Groot was haar invloed op
Willem den Zwijger
naar
1JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIII
REIS
ZONDER
EEN
ZORGEN
BIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
Verder dan omstreeks 1100
kan de stamboom niet*
worden vastgesteld
bij één der 57
17 kinderen schonk zij
het leven
WIJ GARANDEEREN U 100 PCT. GENOT
EEN GREEP UIT ONZE MASSAKEUS
Deze reizen vertrekken iedere week
jong adelborst
West-lndië
Z(
DC
s
VRAAGT INLICHTINGEN OF TOEZENDING REISGIDS
Prins Hendrik als jong zee-ojiicier
3 d. Bergland Elfel/Ahr/Rijn
Eerste klas Hotels
Beschaafde Chauffeurs
Deskundige leiders
Geen Paspoort
Op Soestdijk werd hij geboren
en getogen; daar was ook later
zijn thuis
DUIZENDEN KEERDEN ENTHOUSIAST
TERUG. PROBEERT DAAROM OOK EENS
Prima maaltijden
Moderne wagens
J
Juliana van Stolberg
Engel
en
van
van
Een luchtfoto van
if
rangen
m.s.
rangen
Luik
onze
actief
Prins
Voor adres sle plaat>el||kea Telefoongids »t sehrlftelyk Damrak 7, A’dam, Telef «MIS
4
A
van ons
3S
3S=
graven van
ver
zou
werden
zulk een
nog vier
Den Is ten Mei daaropvolgende volgde in de
slotkapel de doopplechtigheid, waartoe uit alle
windstreken vele oudere en Jonge familieleden en
bevriende edelen met gevolg verschenen. In het
slot zelf waren ruim zeventig kamers, waarvan
Destijds waren Moeder en zoon vaak te zamen
hetzij te Dillenburg of elders. En in tusschen-
poozen van afwezigheid voerden zij een brief
wisseling, waarin de naar htdendaagsche opvat
ting te deftige betiteling geen afbreuk doet aan
de echte vertrouwelijkheid.
Treffend, in trilling van moederlijke harte
lijkheid, zijn Juliana’s woorden aan den voort
durend^ in gevaren verkeerenden Prins:
13 d. Fransche Riviéra
het Paleis Soestdijk, andermaal het geboortehuis van een
Oranjetelg
Eifel
Eifel
17.50
20 50
19.75
27.75
27.75
41.00
23.50
33.50
40.50
41.50
32.50
49.00
49.00
5675
74.50
29.50
29.50
29.50
24.00
31.50
38.50
38.50
46.50
47.00
55.00
65.00
81.00
69.50
89.00
Z
W
nig
vee
tei
re*
de
beu
dag
in
niet
boU
stel
uw
plol
son
son
wei
van
ken
de
kna
doo
een
N
bet
boe
gen
VOO!
dell
pro
sen
kle<
niet
het
Oei
fees
nut
mai
bak
berl
Mg
der
1005
doei
and
(gei
vloe
tint
uw
schi
eier
altij
H
iets
om
met
tie
dooi
soel
stad
In
gere
en
avoi
trek
hooi
daai
onli
Frie
spek
lykii
is d!
uur
boer
niet
maa
een
met
dror
kopj
Dit
met
op 1
ver
welk
„c
cent
„E
•r h
.V
-V
len
dat
waai
weet
„5
ttitct!
mad
krijt
D«
met
niet
scha
baro
elget
Wd
deed
De bestemming van den jeugdigen prins
voor den zeedienst vond in den lande alge-
Intusschen tracht zij hem ondanks dat ..zorg
dragen’’ nooit af te houden van de gevaren,
waaraan het volgen van plicht en geweten hem
blootstelt. Zjj dringt daartoe integendeel
steeds aan, ook wanneer zij daarvan later de ge
volgen aan den lijve mee ondervindt, door offers
van geld en goed. Ja ook van bloed, als drie
barer aootf op de slagvelden sneuvelen.
De vermoording van Prins Willem heeft zij
gelukkig niet beleefd; zij was vier Jaar tevoren,
in 1580, ontslapen.
een groot deel voor de gasten beschikbaar werd
gesteld, terwijl hun bedienden in verschillende
bijgebouwen en beneden in de stad
onder dak gebracht. Eens moest er Wj
gelegenheid er werden na WilhelWf
zoons en zeven dochters geboren stalling voor
niet minder dan 700 paarden worden verschaft.
Tot in 1559. toen haar echtgenoot haar door
den dood ontviel, werd Juliana bij de organisa
tie van zulk een patriarchaal huishouden krach
tig door hem gesteund. Daarna werd zjjn plaats,
ook in dit opzicht, aangevuld door zijn opvolger,
hun tweeden zoon Jan, als Graaf van Nassau-
Dillenburg. Maar op de moeder bleef de taak
der opvoeding van de jongere kinderen rusten
en zjj bleef de bezielende kracht van het heele
gezin.
meen ware instemming, zulks te meer,
toen door de heldendaad van Van Speyk,
ruim een half Jaar later, onze Marine zich
in bijzondere mate in de nationale belang
stelling mocht verheugen.
Anno XXXHl uff Doenstag den XXIIII
Aprilis hat die wolgeborne Jullane von
Stolberg. Greffin und Frau zu Nassau-
Catzenelbogen und Dietz, zwischen zwey-
en und dreyen, doch allemechts dreyen vor
mittag. im Schloss Dillenbergk ein Klndleln
menlichs geschlechts zur Welt geboren. Der
Nam sol Wilhelm heiszen.
werd zij
den jongen
zeventiende
De marineloopbaan van Prins Hendrik
is zeer eervol geweest. Ambitie voor het ge
kozen vak, groote nauwgezetheid bjj de
vervulling van den dikwijls zwaren plicht,
vastberadenheid, koenheid soms, in uren
van gevaar, eerbied voor zijn chefs,
kameraadschap voor zijn gelijken in rang,
minzaamheid en zorg voor zijn onderge
schikten Het waren even zoovele eigen
schappen, die Prins Hendrik tot een goed
zeeman maakten.
rug. Zoodra zijn dienst het toeliet, nam Prins
Hendrik een rijtuig om zich naar het geliefde
Soestdijk te spoeden, waar hij den 21en aan
kwam en waar zijn moeder een week vroeger
van. een reis naar Bohemen was teruggekeerd.
Den volgenden dag kwam ook de Kroonprins uit
Den Haag naar Soestdijk om zjjn zoon te be
groeten. Toen was de vorstelijke familie weer
bijeen en in den intiemen kring, dien het gezin
van den Prins van Oranje placht te vormen in
hetzelfde huis, waar thans opnieuw het geluk
van een Prinselijk gezin bloeit, kon de jeugdige
zeeman vertellen van zijn zoo schitterend vol
brachte reis naar onze West.
In 1529, toen zij 23 jaar oud was, stierf
haar echtgenoot, die doordat hij zijn vader
vroeg verloor, onder voogdij had gestaan
van graaf Willem van Nassau-Dillenburg.
Deze had dus gelegenheid gehad, Juliana van
nabij te leeren kennen. En toen hij. zelf om
streeks dien tijd weduwnaar geworden, naar
haar hand dong, nam zjj zijn aanzoek aan.
Zoo kwam zij dan, in 1531, als burchtvrouw
op het mooie kasteel in het Dllle-dal aan.
Het was een groot gezin, waarvan zij nu
de huismoeder werd. Behalve haar eigen
vijf kleine kinderen, die zij meebracht, vond
zjj er het negenjarig dochtertje van haar
gemaal en een neefje, dat daar zVn opvoe-
Haar zoon Wilhelm had door zijn erfenis
van het Prinsdom Oranje van haar opvoe
dend talent slechts tot zijn elfde jaar kun
nen profiteeren. Lang genoeg gelukkig om
hem van haar wezen een sterken Indruk te
doen krijgen, want hij heeft haar levens
lang Innig Hef gehad en haar tactvollen
invloed op zich laten Inwerken. Dit Is voor
al gebleken op dat keerpunt van zijn leven,
toen het er op aankwam, te kiezen tusschen
een weelderig bestaan aan het Brusselsche
hof en de ontplooiing der nobele krachten,
die hem tot den grondlegger onzer natio
naliteit hebben gemaakt.
Juliana van Stolberg werd op IC Februari 1506
geboren als dochter van Graaf Botho van Stol
berg in den Harz en Anna van Königstein.
Het was een gelukkige krjng. waarin zij haar
kinderjaren sleet. Haar vader, bij zijn tijdge-
nooten algemeen geacht, stond boeg aange
schreven by Keizer Maxlmillaan en bij zijn on-
middeUijken leenheer, den Keurvorst van Mainz.
Werd in die dagen op de geestesontwikkeling
van jonge edelheden weinig gelet en die der
meisjes tamelijk verwaarloosd, het gezin van
Graaf Botho maakte daarop een uitzondering.
HU ontbood uit Wittenberg, destijds een brand
punt van geestelijk leven, een kapelaan. Magister
Platner, om zijn zonen en dochters te onder
wijlen in schrijven, lezen, rekenen enz. Indien
Juliana in haar later leven een der verstandigste
vrouwen van haar tijd is geworden, wier oordeel
en inzicht door mannen van verschillenden aard
werd op prijs gesteld, dan werd hiertoe reeds
vroeg de grondslag gelegd, doordat haar rijk
begaafde geest gelegenheid vond veel in zich
op te nemen.
Reeds op veertien-jarigen leeftijd
bestemd voor een huwelijk met
graaf Filips van Hanau; op haar
jaar werd het voltrokken. Er wordt vermeld,
dat dit een gelukkig huwelijk geweest is; maar
het duurde slechts zes jaar.
Trdmp en De Ruyter. De bezoekers merkten
echter op, dat de naambordjes onder deze por
tretten verkeerd waren aangebracht, zoodat
men Tromp als De Ruyter en De Ruyter als
Tromp aanwees.
Bij het eiland Dagoë kwam de Zeeuw een
Russisch eskader ter begroeting van den jon
gen prins tegemoet. Het was een attentie van
’s Prinsen oom. Keizer Nicolaas. Vóór Kroon
stad. in de Flnsche golf, kwam de keizer zijn
neef persoonlijk verwelkomen, waarop Prins
Hendrik zijn oom volgde naar Peterhof en 8t.
Petersburg.
Op zijn terugreis bracht de jeugdige zee
man nog een bezoek aan de koninklijke familie
van Denemarken, waarop De Zeeuw den steven
naar Engeland richtte. In het laatst van Sep
tember Het de oorlogsbodem het anker op de
reede van Texel vallen.
In het volgend voorjaar scheepte Prins
Hendrik zich weder voor een groote reis in
en wel naar West-Indië. Met een achttal
adelborsten van het instituut te Medemblik
werd Prins Hendrik geplaatst op het fregat
De Maas, dat onder bevel stond van kapitein
ter zee Arriëns, ’s prinsen gouverneur.
Vergezeld van de brik De Snelheid, die, haar
naam ontrouw ..gewoonlijk achterbleef”, koos
De Maas zee met bestemming de West. Half
Juni liet De Maas op de rivier van Suriname,
vóór het fort Amsterdam, het anker vallen.
Onder het gebulder van de saluutschoten
van het fort Zeelandia en het daverend „Hoe-
zee’’ van de schepelingen der Nederlandsche
vaartuigen op de rivier, stapte Prins Hendrik
aan de Steenen Trap te Paramaribo aan wal.
HU werd verwelkomd door den gouverneur
baron Van Heeckeren, den commandant der
aanwezige oorlogsschepen Buys, de leden van
den Kolonialen Raad en vele andere autoritei
ten. Onder het gejuich der bevolking reed de
Jonge oranjeprins naar het gouvernementshuis^
De volgende dagen werden besteed aan een
bezoek aan de op de reede liggende oorlogs
schepen en aan de bezichtiging van Parama
ribo’s merkwaardigheden.
Den laats ten Juni bezocht de Prins met een
groot gezelschap eenige der toenmaals nog
bloeiende plantages aan de CommewUne. Toen
het gezelschap op een koloniaal oorlogsvaartuig
naar de stad terugkeerde, vond Prins Hendrik
gelegenheid een staaltje van zjjn zeemanskunst
te geven. Terwijl hjj zelf aan het roer stond,
voerde hu het bevel over den schoener, dien hU
veilig voor da stad terugbracht.
Op Maandag 6 Juli gat Prins Hendrik een
afscheidsaudiëntie. waarbu duidelijk aan het
licht kwam, hoezeer de jonge prins zich door
zUn minzaamheid en vrlendelUkheid bemind had
weten te maken.
Aan de Steenen Trap sprak baron Van Hee
ckeren een hartelUk woord van afscheid, waar
op Prins Hendrik ontroerd dankte voor de
schitterende ontvangst in Suriname’s hoofdstad.
De Maas zette nu koers naar Curasao, waar da
begroeting niet minder hartelUk was. Prins
Hendrik was hier herhaaldelijk de gast van
aanzlenlUke grondbezitters, „en onder het lom
mer van tamarinden en kokospalmen klonken
de heildronken aan Nederland en Vorstenhuis."
Half Augustus lichtte De Maas het anker,
om naar New York te stevenen Den 19en Oc
tober was de bodem oo de reede van Texel te-
2 d. Luik-Tentoonstellingsreis
3 d. Valkenburg, Ardennen
3 d. Valkenburg, Eifel
4 d. Valkenburg, Ardennen
4 d. Valkenb., Ardennen,
6 d. Valkenb., Ardennen,
3 d. Belgische Ardennen
4 d. Belgische Ardennen
5 d. Belgische Ardennen
5 d. Ardennen, Ostende,
4 d. Luxemburg
6 d. Luxemburg
6 d. Parijs
7 d. Vogezen
Si/2 d. Fransche Jura en Savoye
18 d. Bretagne, Normandie,
Loire. .87.50
112.00
22.50
treft, het beheer op Juliana’s schouders rustte.
Men wist, dat onder haar leiding tucht en
orde werden gehandhaafd, dat zU aan goeden
toon en goede zeden hechtte en dat van haar
een zeldzame gave van organisatie uitging.
In dit milieu nu kwam den 24en April 1533
het kind ter wereld, dat voor ons. Nederlandsche
natie, als Willem de ZwUger, een man van zoo
groote beteekenis zou worden. Een authentiek
handschrift van den blUden vader meldt, In het
Duitsch van die dagen:
dat onder bevel stond
zee RUk.
In gezelschap van zUn mentor, kapitein-
luitenant ter zee Arriëns „den hoogst bekwa
men zeeman en rechtschapen mensch, aan
wiens leiding de vorstelUke knaap met zUn uit
stekenden aanleg zooveel te danken zou heb
ben,” scheepte Prins Hendrik zich In Mei op
de reede van Texel op De Zeeuw In voor een
tocht in de Noorsche wateren Men stevende
door de Bont en deed o.a. Eiser.eur op See land
aan. De officieren van de Zeeuw brachten een
bezoek aan het kasteel Fredei iksbqrg Daar
waren zij in de gelegenheid de portretten
te zien van onze zeehelden Maarten Harpertu.
Deze Prins Hendrik heeft alle rangen bU
marine doorloopen en tal van groote zee
reizen gemaakt. Toen zUn oudste broeder als
Konlng Willem III in 1849 oen troon besteeg,
nam de loopbaan van den Prins als actief
dienend zee-officier hjj had inmiddels den
rang van schout-bij-nacht bereikt een einde.
Willem III benoemde Prins Hendrik tot zjjn
stadhouder in het groothertogdom Luxemburg,
van welke taak hij zich met groote toewijding
en voortvarendheid heeft gekweten, zoodat een
Luxemburgsch historieschrijver van hem ge
tuigt; „Toen de Prins op 22 October 1850 voor
de eerste maal als Stadhouder het Groothertog
dom betrad, ging er voor dit land een geluksster
op"
In 1870, toen ons land in verband met het
uitbreken van den Fransch-Dultschen oorlog
mobiliseerde, werd Prins Hendrik opperbevel
hebber van de vloot. In dat Jaar gaf hij ook den
stoot tot den eersten stoomvaartdienst op Indlë.
en in verband daarmee de oprichting der
Stoomvaart Maatschappij Nederland, waarvan
hij het eere-voorzitterschap zou aanvaarden.
Prins Hendrik woonöe vele jaren op Soest
dijk. dat hij na den dood van zjjn moeder, Ko-
ningln-weduwe Anna Paulowna in 1865 erfde
HU overleed, diep betreurd door de natie, in 1879
Prins Hendrik was een zeeman in hart en
nieren. Reeds op zijn tienden verjaardag kreeg
hij van zijn grootvader. Konlng Willem I, zün
benoeming tot adelborst le kl bij onze Marine
ding kreeg, benevens verseneidene andere
jongelieden van verwante of bevriende hui
zen. En niet te vergeten de talrijke bedien
den van hoogeren en lageren rang.
Men moet zich den omvang van zulk een
burchthulshouding niet gering voorstellen in
een tUd, toen de thans noodzakelijkst geachte
hulpmiddelen ontbraken. Waterputten waren er
genoegzaam boven op het plateau, maar overigens
moest alles van beneden worden aangevoerd, op
de meest primitieve manier. Volgens bewaarde
rekeningen van 1576 werden in één week o.a. ver
bruikt: 9 volwassen runderen, 15 kalveren, 295*
pond spek, ruim 100 kippen. 115 pond stokvisch.
3 zalmen en een menigte andere vlsschen, 192
pond boter en 144 pond kaas. Er werden in één
jaar meer dan 400 mudden rogge en 30 mudden
tarwe verbakken.
Gebrek werd daar dus niet geleden. Doch
juist bi; de hooge eischen, die de levensstan
daard aan een grafelijke hofhouding van dien
rang en in dien tUd stelde, was een met sterke
hand gevoerd bestuur noodig Enkele regelen
waren vastgesteld, waarnaar ieder zich had te
gedragen: zjj werden vervat in een huisorde in
de eetzalen opgehangen. Het spreekt vanzelf
dat, vooral wat het vrouwelijke personeel be-
Een der meest sympathieke Prinsen
van het Oranjehuis in de vorige eeuw
is stellig Willem Frederik Hendrik
geweest, die op I 3 Juni 1820 te Soest
dijk werd geboren als derde zoon van
den toenmaligen Kroonprins, later
Koning Willem II en Grootvorstin
Anna Paulowna van Rusland, die op
Soestdijk vele gelukkige huwelijks
jaren hebben doorgebracht.
Deze Prins leeft als Prins Hendrik de
Zeevaarder in de herinnering wan ons
volk voort. De Prins Hendrikkade te
Amsterdam is naar hem genoemd;
hier staat ook zijn borstbeeld met den
blik naar den IJkant. Ook op t nieuwe
Oranje” is zijn beeltenis aan
gebracht.
De afstamming van onze dynastie ver
liest zich in de nevelen van het verleden.
Tot acht eeuwen terug kan men haar vol
gen. doch dan gaat de vaste lijn verloren,
kan men slechts tasten en gissen naar den
oorsprmig. En dan hebben wij niet slechts
te maken met de geschiedenis van het
Huis Oranje, maar ook met die van het
grafelUk Nassau-geslacht, dat in 1515 door
de erfenis van het prinsdom Oranje een
vorstelük geslacht werd. De historie van
Oranje-Nassau is de voortzetting van de
geschiedenis der graven van Nassau.
Volgens wijleft luitenant-generaal de Bas in
1 het Gedenkboek 1923 begint de Nassau-stam-
boom reeds in 639, in welk jaar men den eer
sten voorganger der Nassau’s vindt, waarvan
de oorkonden gewagen. De eigenlijke naam
Nassau komt,, de eerste maal voor in een oor-
1 konde van hét jaar 1015. De eerste graaf van
Nassau zou den naam Hendrik hebben gedra
gen. Van dezen Hendrik van Nassau af zou
dan de stamboom van het Huis van Oranje,
op enkele ondergeschikte punten na. met ge
documenteerde zekerheid kunnen worden ge
volgd.
De conclusies van luitenant-generaal de Bas
zUn drie jaar later in het Gedenkboek „Het
Zilveren GetU” bestreden door den toenma
ligen directeur van het Koninklijk Huisarchief,
Prof. dr. F. J. L. Kramer, die alle stamboo-
men, verder terug dan omstreeks 1100 ais fan
tasie bestempelde.
Ook dr. Japikse neemt In zUn werk over de
geschiedenis van ons Vorstenhuis aan, dat de
1 oorsprong van het geslacht Nassau zich in het
1 duister verliest* De naam Nassau wordt vol
gens hem voor het eerst in 1180 in een oor
konde vermeld.
Wel is vastgesteld, dat de Nassau’s de opvol
gers waren van de graven van Laurenburg, on
der wie de oudst bekende Duno van Lauren-
i burg is, die omstreeks 1700 leefde. Een latere
Laurenburg nam, nog in de twaalfde eeuw den
naam Nassau aan, naar het dorp Nassau, in
welks onmiddellijke omgeving zich het slot-dier
In tegenstelling met de verwachting van
Prins Frederik, begon de jeugdige adelborst
zUn loopbaan niet op de Van Speyk. Zijn eer
ste zeereis deed hU in 1833 op de Nehalennia,
die een tocht naar de Spaansche kust maakte.
Het volgend jaar kreeg Prins Hendrik gelegen
heid om zich op een veel grooteren oorlogs
bodem practisch te oefenen en wel op het
linieschip De Zeeuw, voerende 93 stukken, en
van den kapitein ter
4 d. Rijn en Elfel
4 d. Bad Neuenahr
4 d. Wuppertal
4 d. Bergisch land
4 d. Hannover, Hamburg en
Bremen
5 d. Rljnland/Wiesbaden
5 d. Sauer- en Slegerland
6 d. Rijnland/Fjrankfurt
6 d. Harzgebergte
7 d. Zwarte Woud
8 d. Zwarte Woud
10 d. Beieren en Tirol
8 d. Zwitserland, Luzern
10 d. Zwitserland^ Interlaken
12 d. Zwitserl., Meer G$nève 108.00
8 d. Denemarken, Kopenhagen 79.50
13 d. Dolomieten 120.00
13 d. Praag-Weenen-Budapest 112.00
„Mein Herr kan nlt gleyben-wie heb es mir
1st, und wie hoch es mich erfreyt wan derselben
Handschrift Ich sehen mag. dan ich allezelt
Sorg vor melnen Heren trag.” 1
Groote mannen, zoo leert de historie,
hebben doorgaans voortreffelijke moe
ders gehad. Dit geldt in velerlei opzicht
ook voor de stammoeder van het Huis
Oranje, Juliana van Stolberg,
moeder van zeventien kinderen, naar
wie H. K. H Prinses Juliana is ge
noemd, een naam, die niet zinledig is
gebleken, daar immers onze geliefde
Kroonprinses na vele jaren, waarin het
eenzaam en stil was geworden om den
alouden troon van Oranje, door den
zegen op Haar huwelijk de dynastie
weer nieuwe levenskracht schonk.
Aan deze gevoelens kon In 1832 de toenmalige
Staatsraad en Burgemeester van Amsterdam,
Mr. F. van de Poll, In warme bewoordingen
uiting geven, bU gelegënheid van een bezoek,
dat de jonge adelborst aan de hoofdstad bracht.
Dit bezoek stond in verband met de feeste
lijke opening van het Oosterdok. Aan deze
plechtigheid werd groote luister bygezet door
de tegenwoordigheid van Prins Frederik, broeder
van den lateren koning Willem II, en zUn drie
jonge neven, de zonen van den Kroonprins.
Met een groot aantal autoriteiten scheepten de
prinsen zich In op den oorlogsbodem Van
Speyk, die de doorvaart door de Oosterdoksluis
zou openen.
In de welkomstrede, die Burgemeester v. d.
Poll bu die gelegenheid tot de vorstelUke gas
ten richtte, sprak hij In het bUzonder den
twaalfjarigen prinselUken adelborst toe.
.liet vaderland gelukwenschende met het be
sluit van Hoogstdeszeifs doorluchten vader om
hem de loopbaan der Tromu^n en De Ruyters
te doen kiezen.” f
Prins Frederik, die voorfzUn neef den bur
gemeester bedankte, verklaarde, dat „de jeug
dige zoon van zUn broeder' alle rangen zou
doorloopen”; en de bodem Van Speyk. waarop
hU zich thans bevond, hem waarschUnlUk als
adelborst zou ontvangen.
Laurenburgers verhief. Een dezer
Nassau bouwde ook omstreeks, 1250 den
maarden Dillenburg, welke hét stamslot
worden van het Huis Oranje-Nassau.
ïn 1255 hebben de gebroeders Otto en Wal
ram van Nassau de bezittingen van bet ge
slacht verdeeld en ontstonden de Ottosche en
Walramsche Unie van het Huis Nassau.
De Dillenburg kwam daarbU aan Otto en uit
deze z.g. Ottosche Unie het geslacht Nas
sauDiUenburg is onze dynastie voortge
sproten.
In 1404 huwde Graaf Engelbert I van Nas
sauDillenburg met de schatrUke Johanna
van Polanen en Leek en vestigde zich in de
Nederlanden, waar de bezittingen der Pola-
nens oa. de HeerlUkheid Breda waren
gelegen. Graaf Engelbert II sloot later met zUn
de Duitsche bezittingen beheerenden broeder
Johan V een verdrag, waarbij de bezittingen
werden gescheiden en dus een Nederlandsche
en een Duitsche tak der Nassau’s ontstond.
Wanneer echter aan een van beide zijden de tak
dreigde uit te sterven, zouden de bezittingen
weer worden vertenigd.
Dit geschiedde reeds in 1504, toen
bert II zelf kinderloos stierf en zUn neef Hen
drik, zoon van Johan V, weer het Nederland
sche bezit aan den Duitschen tak trok.
Het was graaf Hendrik van Nassau—
Dillenburg, die door. zUn huwelUk met jonk-
vrouwe Claude de Ch&lon in .’515 het prins
dom Oranje in Zuid-Frankr'Jk erfde
daarmee de Huizen Oranje er, Nassau ver-
eenlgde.
Hendrik’s zoon Réné erfde na zfjn vaders
dood de titels Graaf van Nassau en Prins van
Oranje, alsmede de bezittingen in Duitsch-
land, Nederland en FrankrUk. Toen deze René,
pas 25 jaar oud, in 1544 stierf, had hU bezit
en titels vermaakt aan zijn neef Willem, oud
sten zoon van Willem den Oude, graaf van
NassauDillenburg. Deze Willem, de latere
Willem de ZwUger, werd daarmee Prins van
Oranje.
Wel ontnam Philips II later het Prinsdom
aan den ZwUger, die er zelf trouwens nooit ge
weest Is, maar de Prins zelf en zijn nakome
lingen behielden den titel.
Prins Willem van Oranje