Uit vier huwelijkeh kwamen vijftien kinderen voort KINDEREN VAN DEN ZWOJGER iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinoniiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim PAXUOLLAND na. DE HISTORIE VAN PALEIS SOESTDÜK PO-; Zijn vaderschap begon met droefheid en tragiek Een wisselvallige geschiedenis, door de grootheid van den vader beheerscht Charlotte Brabantine 13. 5. Anna van Nassau 2. Philip» Willem 14. Emilia Antverpiana IS. Frederih Hendrik jonggestorven Maurits 11. Catharina Belgica 1. Prinses Maria 12. EmÜie wm Nassau, Prinses van Portugal 4. Justinus van Nassau Juliana Prederik Hendrik ta HU Charlotte Flandrina, Abdis van Poitiers „De oudste Dochter" 7. Prins Maurits 10. Elisabeth r 6. De Prinses Emilia van Portugal INTER \.\TIOAI.E I.ICH FABRIEK E AMSTERDAM Sl’l ISTRAAT et ?o KISIHl s TELEFOON 4Oim «ito* eojaj r Het kasteel te Breda, waar Willem van Oranje en Anna ge- Prins Maurits in 1539 •nl Men prinsdom Oranje en toen ken jong 3. een K In December bet leven aan Op 13 Juli 1575 werd in de Sinte Cathanjne- kerk te Den Briel door den predikant Tallin 't h uwe luk ingezegend van Willem van Oran te met Charlotte de Bourbon, de dochter aan Louis de Na den dood van Willem III kwam het jacht slot Soestdük tn 1703 aan Johan Willem Fried3’ die In 1711 aan den Moerdijk verdronk en aoo bleef het slot als een ertstuk in de familie, zoo- In 1596 huwde graaf van Hanau 1648 Te Antwerpen werd op 31 Juli 1578 Charlotte's derde dochter geboren, die den naam ontving van Catharina, 's Prinsen zuster, en Belgica ge noemd werd omdat zij het petekind mocht zun van de Staten Generaal. zü met Philips Lodewük II. Miinsterberg. Zij overleed in Willem van Oranje verloor *un eerste gema lin, die hu feeder bemind had. op 34 Maart 1558. HU was in Frankfort, toen hü het bericht van haar ernstige ziekte ontving Onmiddellük. schreef hü haar, dat hu ten spoedigste sou ko men HU arriveerde 30 Maart te Breda, nog juist, op tijd om haar te zien sterven. Doch de jeugdige weduwnaar, die het geluk gekend had en vooral in zün jonge jaren een uitbundige behoefte aan levensvreugde en genot aan den dag legde, bleef haar nagedachtenis niet lang trouw. Een zekere lichtzinnigheid was den nog onbeproefden Oranje ongetwuteld eigen. HU zun innemende manieren HU nuttigde zlin een voudig maal in den schoot van zun gezin, dat hU op v rooi uk te door een stroom van opgeruimde gesprekken De geschiedenis van die dagen toont geen betooverender beeld dan dat van den ver moeiden staatsman, die van duizenderlei staata- verwlkkellngen rust zoekt in den familiekring, bestaande uit zijn vrouw zuster zonen en doch ters. neven en nichten het jonge volk van verschillenden leeftUd. van Maria nu 28 jaar oud en zeven andere dochters van vuftien tot drie jaar, tot het kleine jongetje van juist vUf maanden Het scheen dat de Prins hier rust en veiligheid kon vinden." Het laatste kind uit s prinsen derde huwelUk wederom een dochter, werd het petekind van de stad Antwerpen; het is op 8 December 1581 ge boren en heet Emilia Antverpiana. Het was drie maanden oud. toen Jean Jaureguy te Ant werpen een aanslag deed op 's Prinsen leven Dit geschiedde op 15 Maart 1582 de Prins werd ernstig gewond, doch herstelde. Op 2 Met ging hu weer voor het eerst naar de kerk. ZUn vrouw vergezelde hem niet Ze lag met zware koortsen te bed. Drie dagen later overleed zü. den Prins zes dochtertjes nalatende. Dit jongste kind van Charlotte de Bourbon nuwde in 1604 met Fredenk Casimir paltsgraaf van Zweibrücken en overleed In 1657. den hoek van Rüksstnwtweg en betonweg 1 Utrecht herinnert nog aan dezen dappereh daal In het jaar 1796. In het hartje van den Pa triottentijd. werd het slot tot Staatsdomein ver klaard en als logement verhuurd, met welk ne- drUf echter, en ook toen reeds met het oog op de tijdsomstandigheden, geen winst werd be haald. Zoo volgde de eehe exploitant op den anderen en vaak pok stond t onbewoond, tot Koning Willem I opmerkte, hoe bijzonder fraai dit gebouwtje was gelegen. 'I Prins Willem l naar een weinig ge kende kopergravure van Goltzius De vUfde dochter uit het huwelUk van Willem van Oranje en Charlotte de Bourbon heet even eens Charlotte, maar werd Brabantine genoemd naar de Staten van Brabant. ZU werd 17 Sep tember 1580 geboren, dus In den tüd dat Phl- l.ps II den banvloek over Willem van Oranje uitsprak. Prinses Brabantine was 'n bekoorlijk meisje: zU was het lievelingszusje van Prins Maurits. die haar „la belle Brabant" noemde In 1598 huwde zu met Claude de la Tre- mouïlle de Thouars Haar dochter Charlotte werd de echtgenoote van James Stanley graaf van Derby en onderscheidde zich in de Engel- sche burgeroorlogen door de heldhaftige ver dediging van Lathom House Prinses Brabantine overleed in 1631. Heuze voorstelling van 's Prinsen jeugd In December 1553 werd het jonge huwelUk ge zegend met de geboorte van een dochtertje, dat. naar de Landvoogdes Maria werd genoemd Dit kind werd op 13 December met buiten gewone plechtigheid gedoopt in de hofkapel van het slot te Breda. Deze stad, die zich de joyeuse •wtrée van het jeugdige bruidspaar nog levendig herinnerde, zag die heugenis door de ongehoorde weelde van het doopfeest nog ver overtroffen ontving voor deze gelegenheid den Aarts bisschop van Keulen binnen haar muren, zoo mede de weduwe van den Koning van Hongarüe. die een zuster van keizer Karel V was; ook kwam de hertog van Savoye. de hertog van Aersschot en een schitterende schare vertegen woordigers van den Nederlandschen en van den Duitschen adel, allen vrienden en verwanten van den jongen vader. Deze grootsche doopplechtigheid te 't eenlge openbare feit geweest in het leven van prinses Maria van Oranje. Zij zou zeer jeugdig sterven. De juiste datum van baar dood te niet bekend, maar naar alle waarschUnlUkheid overleed zü reeds in haar derde levensjaar moeder van den beroemden maarschalk Turen - ne. die door Bossuet werd opgenomen in de Ka tholieke Kerk. Prinses Elisabeth overleed In 1642. dat er doorgaans niet regeerende leden van het Huls van Oranje verbluf hielden. Doch vaak ook stond het leeg, aooals dat om het geval was in den bekenden nacht van den 26en op den 27en Juli 1787. toen een detachement onder den Graaf van Mm een aanslag pleegde op het Jachtslot Deze aanval mislukte echter om dat de bezetting, bestaande uit Heaaen-Darm- stadtsche militie. bijtijds in het geweer kwam. Toen werd het slot gered door de onverzette- lüke trouw van den soldaat Chrvtoffel Fuu- mann die op schildwacht overvallen en van alle suden door vijanden omringd, ondanks de waar schuwingen toch het schot loste, dat de bezet ting alarmeerde. Een bescheiden monument op naar soi- trouwde in 169® met Eleonora van Bourbon. Eenlge malen heeft hü de Nederlanden bezocht, meestal om zakelUke regelingen aangaande het familiebezit te treffen met zUn halfbroers Mau rits en Frederih Hendrik In 1608 kwam hu naar Noord-Nedarland. De Staten zagen zun aanwezigheid In deze gewesten echter niet graag en ze lieten hem dit gevoelen ook heel goed merken. Het huwelUk van Philips Willem bleef kin derloos. HU overleed in 1818. Zün titel van Prins van Oranje ging toen over op Maurits. die tot dan toe Maurits van Nassau had geteekend. Zun twee oudste kinderen heeft de Prins van Oranje niet zien opgroeien. Het meisje moest hU alstaan aan den dood, den jongen aan Spanje Zoo begint de geschiedenis van zun vaderschap met droefheid en tragiek. ting «mde slot heeft een moose loopbaan om na zoovele lange jaren. nog zooveel schoon jong geluk te mogen cznalullen. 1564 schonk Anna van Saksen een zoontje. Maurits. dat met groote praal werd gedoopt volgens den «ere dienst van dé Katholieke Kerk. Bij deze gele genheid bleek echter, dat de verhouding tus- schen de ouders niet meer geheel ongeschokt was. Nog scherper kwam dit tot uitdrukking, toen het kind in zijn tweede levensjaar over leed. De moeder, die toen reeds de eerste ver- schUnselen vertoonde van haar latere krank zinnigheid. liet geen enkel bldk van droefenis merken, toen zü haar zoontje verloor. knoopte een betrekking aan met Eva Eliver, die hem in September 1556 een natuurlüken zoon schol*. Justinus van Nassau, wiens naam In onze geschiedenis overigens geen kwaden klank heeft. Hoewel Justinus bij den dood van ziln vader slechts vut en twintig jaar oud was benoemden de Staten hem tot admiraal van Holland en Zeeland, in welke functie hu zich als dapper zeevaarder onderscheidde Bovendien beschikte hU over groote diplomatieke bekwaamheden. Tezamen met Oldenbameveldt werd hu afge vaardigd naar het Engelsche Hof HU organi seerde voor een aanzienlijk deel de samenwer king van onze zeemacht met de Engelsche voor den strud tegen de OnoverwinnelUke Vloot in 1588. Tijdgenooten. die zonder uitsondering zün dapperheid prijzen, lieten daarenboven het ge tuigenis na. dat hu handig, bekwaam en slim was. Het vierde kind van Anna van Saksen en Wil lem van Oranje werd in April 1568 te Keulen geboren; zü had een tragische jeugd, want baar eigen moeder heeft se nauwelüka gekend en met haar belde stiefmoeders, Charlotte de Bourbon en Louise de Coligny kon zu het niet goed vin den. Ook voor haar broer Maurits. dien Ml te autoritair vond, had zü geen groote genegen heid. Het grootste deel van haar kinderjaren bracht zü op den Dillenburg door. bU haar oom. Jan van Nassau. Wegens haar studielust werd zü .Ja docte Amélle" genoemd ZU werd te Den Haag, zeer tegen den zin van prins Maurits. ten huweluk gevraagd door don Emanuel van Portu gal. een zoon van koning Antonio, die slechts *n blauwen Maandag -geregeerd had. Don Emanuel was vurig katholiek Prins Maunts deed wat hu kon om het huweluk te beletten Op 7 November 1597 had de katholieke huwelUksinsrgenlng plaats in een der vertrekken van het Binnenhof Doch de Staten-Generaal dwongen de jeugdige bruid tot een scheiding Kr volgde een spannende avonturenroman, die eindigde met de hereenl- ging van belde gelieven. ZU vestigden zich te Delft, maar weldri kwam de armoede in hun gezin met acht kinderen: de Staten moesten een toelage geven om in hun levensonderhoud te voorzien. Het huweluk bracht aan prinses Etnilie niet het gewenschte geluk Haar man verliet haar om in Spaanschen dienst te treden. In 1627 trok hü uit Nederland weg. naar Prangires bij Ge neve, waar hu stierf in 1638. Prinses Erniiie. de zuster van Prins Maurits. te een der meest deerniswekkende, maar ook een van de meest romantische gestalten onder de kinderen van den Zwijger Toen de Prins van Oranje achttien jaar oud was. trad hu in het huweluk met Anna van Egmond. gravin van Buren, de dochter van een der rUkste en meest hooggeplaatste Nederland- sche edelen. Maxlmlliaan van Egmond. ZU was evenals haar bruidegom geboren in het jaar 1533. Hun huwelijksfeest wa* het meest luisterrijke dat in die jaren in Nederland werd gevierd. De Prins van Oranje was een schitterend hoveling van keizer Karel V, wiens volle vertrouwen hu genoot. Zun faam was In opkomst. HU had van zun neef. René de Chalons, het prinsdom Oran je geérfd. terwül hü voortkwam uit het oude geslacht van de Nassau’s, welks historie met de Nederlandsche geschiedenis ten nauwste verwe ven was. Zun bruid was eveneens van zeer aan- zlenluke afkomst. Heel de hoogere adel van de Nederlanden was dan ook op de bruiloft tegen woordig. Acht dagen lang zag het volk de schit tering van festijn en wapenspel Maar t hoog tepunt van het feest was de kerkelUke plech tigheid met haar prachtig ceremonieel. Want bruid en bruidegom waren den Katholieken godsdienst toegedaan en wij hebben geen reden om te twijfelen, of ze maakten zich ernst met deze overtuiging, al was de Prins meer een man van de wereld dan een religieuze natuur. Op 29 Maart 1552 deed het jonge paar zijn feestelijke intrede binnen de stad Breda, waar het oude ïamlliekasteel van de Nassau’s stond. Een lulsterruk onthaal viel beiden ten deel. Daarna vestigden zü zich op het kasteel en de jonge Prins beleefde er een der mooiste en rus tigste perioden van zijn leven. HU was een grand seigneur, een goed echtgenoot, een schit terend gastheer, een weelderig vorst en naast hem leefde zun betrekkelük stille, maar leven dige gade, een voorname vrouw, die ieders aan dacht trok door haar frissche schoonheid, doch wier gemoed eerder geneigd scheen naar de in getogenheid dan naar den luister van de hof- weelde. Zeker heeft zu zich in haar omgeving niet op den voorgrond gedrongen. Aj spoedig werd echter haar jonge echtgenoot van haar zijde weggeroepen. Hij moest naar het leger. Uit zün briefwisseling spreekt de groote genegenheid, welke hü zün gade toedroeg. Hu maakte zich bezorgd, dat zu zich tijdens zün afwezigheid té eenzaam zou voelen en schreef baar, dat ze zich het gezelschap van haar moe der en grootmoeder voor eenigen tüd moest verzekeren De gedachte, dat dit huwelük van Oranje niet gelukkig zou zün geweest, door en kele auteurs verspreid, wordt met kracht be streden door prof. A. A. van Schelven. Die ge dachte is zeker niet in overeenstemming met de feiten, maar vindt haar grond in een tenden- Op dit tot palete herbouwde slot heeft de Prins van Oranx een buaonder gelukkig huisetuk leven geleld, doch desondanks moest hu het ate Koning Willem II weer verlaten Nadat «en ter a«n ’s Konlngs slechts negenjarige regvenrw een eind was gekomen, werd het wederom be trokken door de Konlngln-Weduwe Anna Pau- lowna, de Russische grootvorstin, die den prins van Oranje naar de lage landen aan de aee waa gevolgd. Na den dood van Koningin Anna Paulowna stond het gebouw weer eenigen tud leeg, waar- na het de woning werd van Prins Hendrik der Nederlanden, denaelfde. die aooveel deed voor scheepvaart, handel en industrie en aan wiens nagedachtenis de Prins Hendrikkade te Amsler- oam te- gewild. Tijdens zijn bewoning werd het park ten zeerste verbeterd en in deaen staat kwam het na den dood van Prins Hendrik en Koning Willem nl ter beschikking van HM Koningin Bmma. *i daarmee zun we gekomen aan de moderne historie Het witte Paleis werd de woon van de Koningin-Moeder, die er meer dan wie ook in wijden kring werkelijk bemind waa *i sinds de laatste Jaren stemt Soestdük weer volop in bet treken der nationale belangstelling, van de wereldbelangsteUing seifs Het oude po lets werd de woning van het jonge Prinseluka Paar en al ging dat met vele technische ver anderingen gepaard, onae beiaiwtstelllng gaat thans naar de bewoners Het witte paleis werd bet geboortehuis van ons Prinsesje Beatrix, wier eerste schreden, door haar vader op het cellulotd vastgelegd, door duizenden werden gadegesJa- •- - te wederom Neerlands verwach- Het tweede dochtertje van Charlotte de Bour bon werd op 26 Maart 1577 geboren en 30 Mei te Dordrecht gedoopt Zif werd het petekind van koningin, Elisabeth van Engeland Toen kort na deze geboorte de Prins met zun gemalin een reis maakte door de Noordelifke ge westen. gaf het volk hem voor het eerst den eerenaam Vader Willem” In 1595 huwde prinses Elisabeth met haar neef Hendrik van Boülllon. prins van Sedan den zoon van een zuster harer moeder. ZU was de drik Fre< werd hfj denke aan Huygens, die hem in zün scheeps praat Moy Heintge" laat heeten! Het kind was nog geen half jaar oud. toen zjjn vader te Delft vermoord werd. Louise de Coligny bleet met twaalf kinderen uit vier ver schillende huwelüken achter, in een berooiden toestand. ZU verstond het, den familieband le vendig te houden. Haar zoon Frederlk Hendrik huwde op 4 April 1625 met Amalia van Solms; 19 dagen later stierf Prins Maurits Zün jongere halfbroer werd nu stadhouder en tudens zün regeering bereikte de Hollandsche Republiek het hoogtepunt van haar bloei. Hü veroverde Grol. Den Bosch. Ven lo. Roermond. Maastricht. Breda en draagt daarom den eerenaam van Stededwinger Zün rageerlngsperiode te de kern der Gouden Eeuw Hü stierf op 14 Maart 1647. Ziedaar in het kort de levensgeschiedenis der kinderen van Willem van Oranje: een wissel vallige geschiedenis, doch die door de grootheid van den vader wordt beheerscht. Omtrent 'sPrinsfn karakter ate huisvader ge tuigt de hoogleeraar Blok: „In tegenspraak met zun volkomen paradoxs- len bünaam de Zwüger. was Willem gedurende geheel zun leven en het meest wel in «Ün laat ste dagen, een van de voorkomendste en vrien- delükste menschen, welbespraakt, beroemd om Nog eenmaal huwde Willem van OranX Zün vierde bruid was Louise de Coligny. de dochter van den admiraal Caspar de Coligny. die in den Bartholomeusnacht werd omgebracht. Het huwe- lÜb werd gesloten in 1583. Op 29 Januari werd er een zoon geboren op het Prinsenhof te Delft Het werd genoemd naar Hendrik, koning van Navarre en Frederlk koning van Denemarken. Officieel heette Fredenk Hendrik dus Hen en in den dagelükschen omgang altüd Hendrik genoemd. Bourbon-Mortpcnsier. Haar ouders hadden haar tn een klooster geplaatst waar zli op der- tienjarigen leeftijd abdis werd, maar dit stiet haar tegen de borst en zli vluchtte naar net hof van keurvorst Frederlk III van den Palts Hierheen zond de prins ziln vriend Marnlx van Sint Aldegonde om voor hem haar hand te vragen Na eenlge aarzeling stemde zü toe Marnlx geleidde haar naar Holland Reeds 31 Maart 1576 gaf ZU het leven aan een dochter. Louise Juliana. Deze huwde in 1593 met Fnedenk IV. L-urvorst van den Palts een klein zoon van haar beschermheer Haar zoon. Fre- derik V. werd de echtgenoot van de beroemde ..Queen of hearts Elisabeth, dochter van Ja cobus I van Engeland. Louise Juliana werd de grootmoeder van Prins Robert en van keurvor stin Sophie en aldus de stammoeder van de koningshuizen van Engeland. Pruisen. Oosten rijk. Rusland Italié en Spanje Zu overleed in 164< Het derde kind uit het huweluk van Willem van Oranje en Anna van Buren was wederom meisje, dat ter wereld kwam in Februari 1556 en evenals haar overleden zusje den naam van Maria kreeg. De geschiedenis noemt haar a'.tüd „de oudste dochter" var^ Oranje en met dubbel recht, want zü was de oudste der over levende dochters en bovendien heeft geen der andere kinderen zooveel voor het gezin van den Prins beteekend ate deze Maria. Vooral na den dood van ’s Prinsen derde vrouw. Charlotte de Bourbon, te prinses Maria, die toen zes en twin tig jaar oud was. een moeder geweest voor de moederlooee kinderen. De Prins heeft veel van haar gehouden. Zü huwde in 1595 met Philips, graaf van Hohenlohe-Langenburg. een dapper soldaat en veldheer. Zif stierf in 1616. Ken volksbeweging ontstond, geld were ruimschoots bü elkaar gebracht en daarop werd het slot ate nationaal huldebluk aan geboden aan den overwinnaar van Quatre- Bras, den Prins van Oranx. den la teren Willem II. Doch in den staat waarin het zich bevond, was het niet wel ate vorste- Üjke woonplaats bruikbaar. De verbouwing geschiedde onder leiding van de architecten de Greeff en Reyerz in het >ar 1816 en wat aU ervan maakten was uit een oogpunt van stül niet veel zaaks Het werd echter een uitstekende woning en toegegeven moet werden, dat bet achter kalk verstopte bak steengebouw m zun smettelooae blankheid, met de wijde vlucht der gebogen zugevete, tegen den donkeren achtergrond van het boech eeo cngetwüfeld fraaien Indruk maakt. In 1561 hertrouwde Willem van Oranje Zün nieuwe bruid was Anna van Saksen-Meiszen. dochter van den keurvorst Maurits van Sak sen. Toen zü vijftien jaar oud was. had zü haar beide ouders verloren. Haar tante, prinses Anna van Meiszen. voedde haar op. Het schünt. dat oeze opvoeding te vreugdeloos te geweest, in ie der geval werd het karakter van Anna van Sak sen erdoor versomberd ZU was zeker niet de Ideale vrouw voor den Prins, die dit huweluk met een Duitsche prinses mede uit politieke overwe gingen aanging en tijdens de bruldswesving op vreemde wüze had geschipperd met de religie. Tegenover Philips van Spanje hield hü zich streng Katholiek, tegenover de ooms van Saksen deed hU allerlei concessies aan het Lu theranisme. Het huweluk te een ware tragedie geworden. Anna van Saksen bedroog den prins met een hoveling. Jan Rubens, den vader van den schilder. Oranje heeft zich van haar laten scheiden. Zü had hem toen vier kinderen schonken. Het oudste w-as een dochter Anna, die in '563 ter wereld kwam. Zu trouwde in 1587 met haar oudsten neef. Willem LodewUk van Nassau een zoon van Jan van Dillenburg. Maar ni stierf reeds in het eerste huwelüksjaar 1588 Kinderen liet zü niet na. Het Prinaelük Paleis te Soestdük. waar thans de Jongste Oranje-telg het levens licht aanschouwde, heeft reeds een respec tabelen staat van dfenst achter den rug. De datum van stichting gaat terug tot het jaar 1874, toen Stadhouder Willem III op deze plaats een jachtslot liet bouwen Dit jacht slot, dat thans ongeveer I de midden- partü van het tegenwoordige gebouw vormt, was een betrekkelük simpel, baksteenen ge bouw. dat niet ate aomerverbiüf. doch in derdaad ate jpchtslot dienst deed. Ate vor- steiük somerverblüf was het nXt in over eenstemming met de waardigheid der Stadhouders, dX in dten tud tot het toppunt van hun macht waren gestegen. Maar al was dat jachtslot betrekkelük klein, toch bewuzen oude prenten, dat de bouwmeester de kunst verstond, om eenvoud en schoon heid te laten samengaan. Het «as belangrux minder pompeus, doch veel zuiverder van stül dan het tegenwoordige paleis. Doch in 1567. toen Oranje de wuk nam uit Brussel wegens de komst van den hertog van Alva, droeg zun echtgenoote het derde kind onder het hart. Het was wederom een zoon, die op 14 November 1567 op den Dillenburg geboren werd en ook den naam Maurits ontving, naar Annas vader, den keurvorst van Saksen Hü studeerde te Heidelberg en daarna op kosten van de Staten te Lelden. Toen zün vader vermoord werd, was Maurits zestien Jaar oud. Hü werd het volgend jaar benoemd tot stadhouder van Holland en Zeeland; in 1586 veroverde hü Axel en dit was het begin van een roemrüke militaire loopbaan. Hü vormde een groot en sterk leger. Breda werd verrast. Zutfen. Deventer. Nijmegen. Delfzül. Hulst Steenwük. Koevorden. Geertrui- denberg en Groningen op de Spaanschen ver overd. De grondslagen van den bloei der Repu bliek zün tüdens Maurits’ regeenng gelegd. In het godsdienstige was hu onverschillig. Zun overgang van het Lutheranisme naar het Calvi nisme ging met zeer weinig overtuiging gepaard Zün karakter was stug en hard. HU vertoonde minder den aard en de bekwaamheden van'zün vader dan de karaktertrekken van zün moe ders vader, keurvorst Maurits van Saksen. Een groot veldheer, was hü een middelmatig staats man. hetgeen in zün conflict met Johan van Oldenbameveldt tot uitdrukking kwam Prins Maurits bleef ongehuwd. Hü stierf op 23 Aprij 1625 zonder wettige nakomelingen. In Let stadhouderschap werd hu opgevolgd door zün halfbroer Frederlk Hendrik. Op de vraag, hoeveel kinderen Prins Wil lem I van Oranje gehad heeft, en hoeveel van die kinderen nog in leven waren, toen de kogel van Balthasar Gheeraerdte hem trof, zal menig Nederlander, ook onder de meer ontwikkelden, het antwoord schuldig blijven! Het te wel merkwaardig, dat mén den Vader des Vaderlands, die in zoo me.nlg op zicht de volle belangstelling van den histo ricus verdient, zoo zelden afgeschUderd ziet als den vader van zün gezin. Hoe komt dat? De voornaamste reden te zeker, dat Wil lem van Oranje, die ook in zün particuliere bestaan talrüke stormen moest trotseeren, nooit al zün kinderen bUeen heeft mogen zien. Hü had er vüftien. en daarvan waren er bü zün dood nog twaalf in leven. Zü wa ren voortgekomen uit vier verschillende hu welüken: drie zonen en negen dochters. Drie kinderen waren op jeugdigen leeftijd ge storven. Bovendien had de Prins een na tuurlUken zoon. Het lükt ons wel de moeite waard, eens iets op te halen uit de geschiedenis van al die prinsjes en prinsesjes, wier lot zoo ver schillend te geweest. Een der kinderen stierf te jeugdig om een geschiedenis te hebben gehad. Een der merkwaardigste figuren onder de kin deren van Willem den Zwüger is ongetwuteld de vierde dochter van Charlotte de Bourbon, die oen naam harer moeder kreeg en Flandrina ge noemd werd, omdat de Staten van Vlaanderen haar tot petekind namen. Zü werd geboren op 28 Augustus 1579 te Antwerpen Slechts 'n jaar is zü in het ouderlük huis geweest Een nicht van haar moeder. Madeleine de Long-Vie vroeg het kind gedurende eenigen tüd te mogen ver zorgen te Poitiers. De moeder stemde toe Doch Charlotte Flandrina was nog in Frankrük haar moeder overleed en uit medéluden hield de nicht het kind bü zich in het klooster Para- clet te Poitiers. Hier werd het in den Katholie- godsdienst opgevoed Toen zü een meisje was. trad zü in het klooster en deze doch ter van een gevluchte abdis, na den sluier te hebben aangenomen, werd Jiu zelf abdis van Poitiers en muntte uit door deugd. Zü stierf in 1646. Zü had toen juist een broertje gekregen, dat te Buren ter wereld kwam op 19 December 1554. doch dat eerst op 26 Maart 1555 zou w'orden ge doopt in de slotkapel te Breda, eveneens met groote plechtigheid. Deze oudste zoon van Willem I van Oranje te in onze geschiedenis een tragische figuur. Hü heeft zün vader, wiens titel van Prins van Oran je hü erfde, nooit mogen opvolgen in de Neder landen. Geboren uit een katholiek huwelUk. katholiek gedoopt en vroom opgevoed, bleef de erfgenaam van den Prins van Oranje levenslang trouw aan het oude geloof. Om deze reden was hü In de Staten niet gezien. Op dertien jarigen leeftijd studeerde hit aan de Unlversiteit van Leuven, toen de hertog van Al va naar de Nederlanden kwam Nadat zün vader In Januari 1568 ate „hoofdbewerker, helper en medeplichtige van de opstandelingen en ver stoorders van den vrede" was vogelvrij ver klaard, werd Philips Willem, die toen den titel voerde van Graaf van Buren, op verraderlüke wüze uit Leuven ontvoerd naar Spanje, waar koning Philips II hem gedurende negentien jaar vasthield ate güaelaar. Eerst in 1595 mocht hü het land züner bal lingschap verlaten. Inmiddels was Willem van Oranje vermoord. De zestienjarige Prins Mau rits van Nassau was door de Staten Generaal tot Zün opvolger gekoaen. Aan Philips Willem. dX in Spanje vertoefde en katholiek was. kon niet gedacht worden. Hü erfde echter het jfl'J Hecht is htmd tus^chen \edertatul en Kanje. Hecht ihiL is de hand die <*«»s Intuit aan tlienlen. Ie vredenheid en verlnnncen zifn de c<H»rnaani\te eiffenschappen hiert'an.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 19