De „Tarakan” weer te IJmuiden
Tweeduizend beden
om
NELSON
MEESTERLIJK SPEL
FUI
Gelukwensch der
Eerste Kamer
Fa
GEESTDRIFT AAN BOORD
BLEEF TOT HET EINDE
GERINGE VOLDOENING
MAANDAG 14 AUGUSTUS 1939
a
By het le Regt. Luchtdoelartillerie
Zomerweer in de
fjorden
Examinandus beloond
ST,
Koelhuis Prinses Irene
Eerate ateenlegging te IJmuiden
De nieuwe minister van Justitie
«I
Overboord geslagen en verdronken
De firma Mendelssohn
JOURNALISTIEK
en Belgische leeningen
Overtreding van het Snorverbod
LIJK VAN VERDRONKEN
JONGEMAN GEVONDEN
Beëediging van offi
cieren te Utrecht
Auto tegen boom
gereden
Bemoeiingen van den
H. Vader
Welke factor heeft 'den
grootaten invloed?
Op uitbundige wyze is op het achip
de nationale feeatdag gevierd
Ned. Hand elmaatac happy
behandelt de zaken
Veralag van het Katholiek Vluch
telingencomité over het eerate
halfjaar 1939
TEGEN EEN VEILPLICHT
VOOR FRUIT
Naar de gezinnen
Aan zijn ernstige wonden
bezweken
JONGEN ONDER AUTO
GERAAKT
Vooi
zaal
INKOMENS, TARIEVEN EN
BIOSCOOPBEZOEK
AGRARISCHE PRODUCTEN
NAAR ENGELAND
Medaille voor het beate examen
algemeene handelakennia
Niet noodzakelijk en zelfs
schadelijk geacht
Alle acht inzittenden gewond;
zea naar het ziekenhuia
Adrea aan H. M. de Koningin
1 CENTS
i
plechtigheid.
Alkl
het
VOOR ELKEN ROOKER
12 Augustus 1939 a.b. ms. Tarakan,
ten anker voor IJmuiden.
Op de binnenplaats van de HOJEL-kazeme
te Utrecht werden Zaterdagmorgen de nieuw
benoemde officieren A Schouten en K. B Bloe-
ma voor het front van het regiment beëedigd.
Buiten de genoemden bevinden zich nog een
aantal kinderen in Nederland, waarvan er ruim
40 te Eersel (N.-Br.) door de zorgen van het
Ned. R. K. Huisvestingscomité te Den Bosch
worden verpleegd. Het Is wenschelük, dat deae
kinderen ten spoedigste in katholieke gesinnen
worden ondergebracht, daar het voor ons comité
ondoenlük is de benoodigde gelden voor de ver
zorging der kinderen eveneens op te brengen.
eerste helft van dit Jaar heeft slch
eerste maal het verschijnsel voorge-
De Eerste Kamer der Staten-Generaal heeft
aan H.M de Koningin het volgende adres ge
richt:
Het
dat
Vi
de
Pil
In het eerste halfjaar van 1939 ontving het
bureau 2024 verzoeken om hulp, totaal omvat
ende 5060 personen. Hiervan kwamen uit Oos
tenrijk 986. uit Duitschland 621, uit Nederland
25, uit Tsjecho-Slowaküe 69, uit Italië 47, uit
Frankrijk 47, uit Joego-Slavlë 29, uit Engeland
25, uit Hongarije 20, uit België 16 en diverse
landen 44 verzoeken.
Het Katholiek Vluchtelingen Comité heeft
een verslag het licht doen alen, dat een over
zicht geeft van de werkzaamheden, die het
In het afgeloopen half Jaar heeft verricht.
Hoeveel werk op het Utrechtache bureau ia
verricht, moge blijken uit de volgende gege
vens, die srfj aan het verslag ontleenen.
grootste gevaar verkeerden of in concentratie
kampen verbleven.
Het grootste deel dergenen. die werden toege
laten. ongeveer 225, werd inmiddels in een kamp
te Sluis opgenomen. Dat zulks te Sluis en niet
te Reuver geschiedt, is een gevolg van het feit,
dat wij de beschikking over het kamp in Reuver
niet van de Regeerlng konden terugontvangen,
daar de aldaar verblijvende 175 Israëlieten moe
ten wachten tot het algemeen kamp in Drente
klaar is.
Behalve de te Sluis verpleegden bevonden zich
op 1 Juli nog 10 personen in het kamp te Rot-
terdam-Heyplaat, 1 in het kamp Rotterdam-
Konlnglnnehoofd, 1 In Amsterdam-Zeeburgerdijk,
26 In Reuver, 3 In Hoek van Holland, 4 in Hel-
levoetsluls. terwijl verstrooid in Nederland nog
een 166 personen verzorgd worden. Onder deze
laatsten bevinden zich personen, die reeds jaren
in Nederland zijn en enkelen, die met toestem
ming van de Regeerlng bulten het kamp mogen
verblijven. Het staat te verwachten, dat dit aan
tal weldra de 500 zal hebben overschreden.
Een klein gezelschap uit Enter begaf zich
Woensdag J.l. met een z.g. „Entersche zomp”,
een ouderwetsch OveriJselsch vaartuig, waar
van nog maar een enkel exemplaar bestaat, op
vacantletocht naar Friesland. Zaterdagmiddag
zou men Kuinre passeeren. In de nabijheid van
deze plaats gebeurde om half vijf een ernstig
ongeluk. Door tot dusverre onopgehelderde oor
zaak sloeg de zestigjarige gehuwde landbouwer
D. ter Weel, wonende te Fnter, overboord. Dê
man verdronk Jammerlijk.
voor
het
De O
Beslu
noem
N(
heeft
hij op
alle i
perto:
sen L
te Be
Gedeeltelijk betroffen deze verzoeken onder
steuning. opneming in Nederland en verder hulp
bij «migratie. Het spreekt vanzelf, dat slechts
aan «en gering gedeelte voldoening kon worden
gegeven. Gebrek aan geldmiddelen moest de ma-
terieelë ondersteuning tot het allernoodzakelijk
ste terug brengen; opname in Nederland werd
alleen toegelaten voor hen. die volgens ingewon
nen inlichtingen bij de SL Raphaelsverein in bet
nent
85;
Alles
Voo
stel'
van
tner
onz<
Si
VI
ft
ot
W
d<
H
te
dt
Di
r
Di
ge
9 i
til
be
Ki
VIRGINIA CIGARETTES
GEGARANDEERD ZUIVER
-ONGESAUSD - IMPORT
H
it
0
d
di
gi
E
tuil
wee
VOO
AH.
TC;
Bar
11-
100-
lent
Ben
Fan
Ges
130-
12 0
Trlt
op 1
Moo
70;
op 1
li
man
135;
II—
op 1
op 1
12 Oi
Vlet.
De
bij e
excui
Nijmi
Pei
vroeg
arrivi
eei5*"ï
gezeb
bezoe
hetge
gestel
baart
rassei
stellli
Hie
waar
gang
De
weldi)
denkt
week
croup
per w
zich ze
rorgd
De
voile
aan a
Maatschappij
Per 1 September is aan den heer O. H. J. L
Hol, die met ingang van dienzelfden datum
werd benoemd tot hoofdredacteur van het Dag
blad van Arnhem, eervol ontslag verleend ais
hoofdredacteur van Het Centrum.
Tot hoofdredacteur van Het Centrum werd
benoemd de heer F. J. M. Oremus, thans chef
der redactie van het Dagblad van Arnhem.
In de
voor de
daan, aldus schrijft het Handelsblad. dat Enge
land voor een grootere waarde am agrarische
producten van onr land heeft afgenomen dan
alle andere landen te samen. Engeland» aan
deel is in vijf jaren tijds gestegen van een
derde deel tot de helft.
vaderland altijd zullen moeten missen,
fjord,
ra-
VertrouweUjk hebben wij vernomen, dat
de H. Vader zich persoonlijk tot de Brazi-
llaansche Regeerlng heeft gewend met ge
volg. dat aan 3000 nlet-Arische Katholie
ken toestemming tot verblijf in BPazUlé aal
worden verleend.
Zaterdagmorgen heeft mevr. G. FauëlHui
zinga. de echtgenoote van een der directeuren
van de N V. Unfe van Ijsfabrieken, na een be-
groetingsrede van een directeur van de N V
Vereenlgde IJsfabrieken-koelhuis Frigo. den
heer K. H. Tusenius, oen eersten steen gelegd
voor het nieuwe vrieshuis.
Bijna alle directeuren van de Nederlandsche
koelinrfchtlngeh waren bü deze plechtigheid
aanwezig. Ook was aanwezig prof. dr. M. de
Haas, ouc'-voorzlttcr van de Nederlandsche
Vereenlging voor koeltechniek.
Het gebouw, waarvan de kosten twee ton be-
oragen, zal uit vijf verdiepingen bestaan en
wordt 26 meter hoog. Vier verdiepingen, met
een opslagruimte voor 50.006 kisten, worden
bestemd voor vlsch, de vijfde verdieping voor
bloembollen. Er kan tot 250 graden onder nul
gekoeld woroen.
Met deze uitbreiding worot het koelhuis
Frigo de grootste vrfeslnrichtlng in Nederland
Met toestemming van Prinses Juliana en Prins
Bernhard zal het gebouw den naam „Prinses
Irene" dragen.
x—w ver de wijze, waarop hij zijn ka-
f'' 1 binétTie&ft geformeerd, heeft jhr.
mr. .de Gesr zelve verklaard, dat
fa ij slch tot geen enkele partij-instantie
beeft gewend, maar hen, op wier mede
werking hij prijs stelde, slechts persoon
lijk heeft aangezocht. In het bepalen
van den prijs, dien hij op de medewer
king van bepaalde personen stelde, moet
echter bij een ervaren politicus als jhr.
de Oeer de politieke kleur van die per
sonen natuurlijk van groote beteekenis
zijn geweest. Een ieder, dien hij aan
zocht, liet hij vrij om overleg te plegen
met wien en wat hij wilde, maar hij
waardeerde het, wanneer zij geen over
leg met partij-Instanties pleegden. De
sociaal-democraten hebben wel met hun
partijbestuur overleg gepleegd, en ir.
Albarda en dr. van den Tempel zijn dus
wel als de exponenten van hun partij
in het nieuwe kabinet te beschouwen.
Dat de sociaal-democraten dit deden, is
te begrüpen, want door hun toetreden
tot de regeerlng zetten zij een gewichti-
gen stap, welke niet zonder consequen
ties kan blijven voor heel hun partij. De
verschillende Kamerfracties staan dus ge
heel vrij tegenover de nieuwe regeerlng.
dievolgensjhr.de Oeer uitsluitend haar
kracht wil zoeken in de goede argumen
ten, waarmee het te voeren beleid voor
de Kamer aannemelijk zal worden ge
maakt. De katholieke Kamerfractie on
der leiding van Dr. Deckers, die bewezen
heeft den moed te bezitten, welke juist
in moeilijke omstandigheden in bijzon
dere mate wordt vereischt, kunnen wij
het rustig overlaten de deugdelijkheid der
argumenten, welke tot het aannemelijk
maken van het regeeringsbeleid te berde
zullen worden gebracht, op hun intrin
sieke waarde te toetsen. Nu de positief-
Christelijke samenwerking ontijdig en
opnoodig, maar voorloopig onherstelbaar
is verbroken, zullen de Katholieken,
ook al zitten er twee hunner figuren, die
hun voile vertrouwen genieten, in het
kabinet, wat lieve illusies moeten laten
varen, maar van den anderen kant zul
len «ij het offer van die illusies weten
te brengen in het besef, dat de politiek
de kunst van het momenteel bereikbare
is. Die kunst heeft jhr. mr. de Geer
thans beter verstaan, dan dr. Colijn en
het is dan ook met meer vertrouwen, dat
wij het beleid van deze zoo beleidvol
samengestelde regeerlng tegemoet zien.
Zaterdagavond tusschen zes en zeven uur la
op den Havelterberg, tusschen Bteenwük «n
Meppel, een personenauto, bestuurd door den
heer De Vries, uit Leeuwarden, door tot dui
ver onbekende oorzaak tegen een boom gebotst
en totaal vernield.
In den auto zaten, behalve de heer De Vries,
zijn echtgenoote en zee kinderen, die bij d«
familie te Leeuwarden hadden gelogeerd
thans op den terugweg naar Meppel waren.
Alle acht inzittenden werden gewond. De heer
en mevrouw De Vries en vier der zes kinderen
zoo ernstig, dat zij in het Diaconessenhuis te
Meppel moesten worden opgenomen.
Naar omstandigheden is hun toestand redelijk
wel.
Mevrouw.
De Eerste Kamer van de Staten-Gene-
raal heeft met levendige belangstelling ken
nis genomen van de mededeellng, haar, op
Uwer Majesteits last, door den minister van
Staat, minister van Algemeene Zaken, voor
zitter van den Raad van Ministers, bij
missive van 5 Augustus IJ., afdeeling II no.
506. gedaan, dat uit het huwelijk van Hare
Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana en
Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bemhard
eene dochter is geboren.
De Kamer veroorlooft zich Uwer Majes
teit hare meest eerbiedige gelukwenschen
aan te bieden bü gelegenheid van deze voor
het Koninklük Huls en het vaderland zoo
gewichtige gebeurtenis.
Zü bidt Gods rükste zegeningen af óver
Prinses Irene Emma Elisabeth.
De gelukkige, wien deze eer te beurt viel, de
heer Egbert van Dük, uit Bchouwerzül (Gr.),
werd met zün verloofde door den leider van de
afdeeling middenstand van het departement,
dr. W. L. Groeneveld Meijer, ontvangen. Hierbü
waren tegenwoordig de heeren J. Hardenbol,
drs H. L. Jansen en L. O. Eggink resp. namens
den Chr. en den Katholieken Middenstands
bond en het instituut voor mlddenstandsont-
wikkellng (K.NM.B.).
Namens den minister, die buitenslands ver
toeft, reikte de heer Groeneveld Meüer met
enkele woorden de medaille over. HU wees daar
bü op de noodzakelükheld van vak- en handels-
onderwüs en op het feit, dat de middenstands
bonden hun taak direct begrepen hadden. Een
groote organisatie Is in het leven geroepen, om
goed en goedkoop mlddenstandsonderwüs te
geven. Dit jaar hebben 13000 candidaten het
examen afgelegd. Hierover hebben de bonden
en de examinatoren uitvoerige rapporten uit
gebracht. die doen zien, hoe allerwegen goed
gestudeerd en serieus gewerkt wordt. In het
voorjaar heeft de minister van Economische
Zaken een zilveren medaille uitgeloofd voor
dengene, die onder de moeilükste omstandig
heden het beste examen aflegde. Het was geen
gemakkelüke taak uit de 13000 candidaten een
keuze te doen en het speet spr., dat niet meer
medailles konden worden uitgereikt, want er
waren verscheldenen. die onder dezelfde moei
lijke omstandigheden zeer goede cüfers hadden
behaald. De keuze is tenslotte gevallen op den
heer Van Dük. voor wiens doorzettingsvermo
gen spr. zetde groot respect te hebben. HU was
er zeker van, dat hü In het bakkersvak, waar
voor hü het examen heeft afgelegd, even goed
zal slagen.
Met de gelukwenschen van den minister
reikte spr. ten slotte de fraaie medaille aan den
gelukkige uit.
X T T anneer men de formatie van een
Vy kabinet mag vergelijken met het
samenstellen van een zoo sterk
mogelijk kaartspel, dan kan men niet
anders dan erkennen, dat jhr. mr. de
Oeer een moeilijk spel meesterlijk heeft
gespeeld. Dag en nacht schijnt hij in
de weer te zijn geweest om een sterke
hand te krügen. waarmee hij met een
gerust hart zou kunnen plaats nemen
-aan de ministerstafel in de Tweede Ka
mer om zijn partij te spelen en te win
nen. Hij heeft zich niet blind gestaard
op een enkele troef of kleur, maar be
rekende alle mogelljke kansen, waarte
gen hij zich zoo goed mogelijk zocht te
dekken. ïndien hij de eene begeerde pop
niet bleek te kunnen krijgen had hij
verschillende andere reserve-kaarten
achter de hand en zoo moest hij ten
zotte slagen in de samenstelling van een
politieke kaartcomblnatle, waarmee hij
straks aan. de speeltafel tegenover het
parlement een goede kans maakt. Deze
Van groote soepelheid en meesterschap
getuigende werkmethode van jhr. de
Geer is duidelijk aan het licht gekomen,
toen na het ter elfder ure uitvallen van
prof. Woltjer onmiddellijk de heer Bol
kestein werd Ingeschoven ter bezetting
Van het departement van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen. En zoo
schijnt het mln of meer aan het toeval
te moeten worden toegeschreven, dat de
Vrijzinnlg-Democraten, die behoorden
tot de drie groote parlementaire partijen,
welke de motie-Deckers hebben ge
steund en het vijfde kabinet-Colijn tot
heengaan dwongen, ook vertegenwoor
digd zijn in de regeerlng. De heer Bol
kestein werd als uiterst bekwaam en
ervaren onderwijsspeciallst uitgenoodigd
op het laatste nippertje ’s heeren de
Geer's partner te worden. Verwacht
te men eerst, dat de voorzitter van
de Vrijzinnig-Democratische Kamer
fractie, mr. Joekes, het departe
ment van Justitie zou krijgen, met den
anti-revolutionnairen professor Ger-
brandy nam jhr. de Geer een meer apar
te en voor hem onder de gegeven om
standigheden aantrekkelijker kaart in
zijn spel op. De waarde van die kaart
steeg, toen prof. Woltjer zich terugtrok,
en door diens vervanging met den heer
Bolkestein kreeg de formateur toch nog
een Vrijzinnig-Democratische kaart in
de hand. Zoo heeft hij door een ruime
en zorgvuldige keuze van personen een
kabinet weten samen te stellen, dat in
de huidige situatie de breedst mogelijke
samenvrerking, die hij zich als doel voor
oogen stelde, verwezenlijkt.
Indien een belangrük deel hiervan uit Ne
derland zou kunnen worden opgenomen, kunnen
wü nader overwegen, indien de geldmiddelen
zulks gouden toestaan, nog meerdere in Duitsch
land in concentratie-kampen verblijvende
slachtoffers te helpen. Dat hiervoor echter een
belangrijk bedrag zou moeten worden opge
bracht, laat zich begrijpen
In den tijd van 1 Januari tot 31 Mei bedroe
gen onze ontvangsten ƒ92.766.91, de uitgaven
51.207.38, aan ondersteuning werd uitgegeven
ƒ22.955.38, aan emlgratlekosten 6781.88, in
richting Vluchtellngen-Oord Sluis 13 58755,
salarissen ƒ2814.60.
Er zün evenwel nog verschillende belangrijke
betalingen te voldoen.
Op het bureau te Utrecht werken thans 16
personen, waarvan 3 van Nederlandsche en 13
van Duitsche nationaliteit. De meesten van Hen
verrichten het werk vrijwel kosteloos, behou
dens een kleine toelage per week. Per maand
bedragen de totale salariskosten ƒ580.
Indien men bedenkt, dat per week 4 tot 600
brieven worden behandeld en dat alle onder
steuning steeds weer opnieuw moet worden na
gegaan en geregeld, dan zal men zich een wei
nig kunnen Indenkeiw welk een enorme arbeid
steeds op het bureau wordt verricht; alles ge
schiedt bijna geheel gratis.
Het geheele personeel doet dit vele werk gear-
ne en met opgerulmden zin, zoodat de verhou
ding niete te weneeben overlaat.
H. J. C. VENING6, Voorz.
Vrijdagmiddag Is op het oudewand te Zut’
phen een vüfjarige jongen achter op —nJ”**
staanden vrachtauto geklommen. Toen de weg
wegreed, is hü onder de wielen terecht
komen Ernstig gewond is de Jongen naar be.
xlekenhuls vervoerd, waar bü 1» overleden
Op het departement van Economische Zaken
ia Zaterdag de zilveren medaille uitgereikt,
welke minister Steenberghe had uitgeloofd voor
het beste examen algemeene handelskennis
voor het middenstandsdiploma krachtens de
Vestigingswet kleinbedrijf Een voorwaarde was
daarbü, dat het examen onder de moeilükste
omstandigheden moest zün afgelegd.
Zooals alle consumptieve uitgaven, hangen
ook de uitgaven voor bioscoopbezoek af van de
conjunctuur en van de „prüzen". d.wa. van de
tarieven. Welke van deze twee factoren heeft
echter den grootsten invloed en hoeveel meer
plaatskaarten worden er genomen, wanneer het
algemeene inkomensniveau stügt met b.v. 10
pet., hoeveel meer, wanneer de prijs daalt met
10 pet.?
Een eerste poging, om op deze vragen een
globaal antwoord te geven, heeft dr. J. B. D.
Derksen ondernomen in de Augustus-aflevering
van de Nederlandsche Conjunctuur (uitgave
Centraal Bureau voor de Statistiek). Er zün
cüfers bestudeerd voor de- drie grootste steden.
Gevonden wordt, dat een prüsverlaglng van 10
pet. gevolgd zou worden door een verhooging
van den kaartverkoop met tenminste 10 pet. Een
inkomensstüging zou in Rotterdam en Amster
dam door een procentueel grootere. in Den Haag
door een procentueel kleinere stüging in het
aantal plaatskaarten worden gevolgd.
De reis zit er opl De zesde en laatste Tara-
kan-kampeerreis van dit seizoen, met 450 ka
tholieke jongens, onder de auspiciën ven de
Nederlandsche Relsvereenlging voor Katholie
ken naar de Noorsche Fjorden, is tot een goed
einde gebracht. De najool van den cabaret-
afscheidsavond roezemoest nog wat door, de
kapitein heeft zich weer naar de brug bege
ven, om het ten anker komen te leiden en te-
gelükertüd zün wü weer achter onze schrüf-
machine gaan zitten, om dit schoone en on ver-
geteUjke avontuur te boek te stellet
Wederom staan wü voor de moeilükheid, dat
de Indrukken in zoo overweldigend aantal op
ons zijn afgestormd, dat de ruimte ons ont
breekt en daarom willen wü slechts een sa
menvatting geven. In het vaste vertrouwen
tevens, dat de jongens die die reis hebben mee
gemaakt. onze taak zullen voortzetten.
Als een der voornaamste gebeurtenissen van
deze reis mogen wü dan wüzen op de herdenking
van den nationalen feestdag, toen het schip
te Ulvik lag. welk feest met meer geestdrift
is gevierd dan wellicht ergens m het vaderland
Scheepstechnisch was 1 nationale feest te be
merken aan het van top vlaggen, dat daarin
bestaat, dat zoowel van het vlaggetje voorop
(het geusje) als van de masten (In casu drie)
als van den vlaggestok de vaderlandsche drie
kleur waait. Voor een walmensch valt dat niet
direct op, doch de Insider bemerkt direct, dat
het groot feest aan boord is en dat was hier
aan boord wel heel büzonder het geval.
Nadat de jongens aan land? waren gebracht,
viel in den voormiddag de herdenking voor de
bemanning, die door kapitein C. Schoen op
toepasselüke wüze werd toegesproken. Deze rede
werd door de mannen met luide hoera's be
antwoord, doch dit zonk in het niet bü de
geestdrift, die des middags door de Jongens
werd getoond.
Het feest voor de jongelui begon met een
origlneelen Oranje-optocht, waarbü zelfs de
vlaggen niet ontbraken, waarna de plechtige
herdenking op Luik III werd ingezet met het
zingen van het Wilhelmus. Vervolgens hield
wederom kapitein Schoen de feestrede, die on
der ademkxne stilte werd aangehoord, doch
hoe diep de jongelui de beteekenis van dezen
blijden dag beseften, bleek het beste uit het
daverend hoezee, dat na de woorden van -den
gezagvoerder losbarstte. Dat was een warre
ling van kleuren, waaruit een orkaan van ge
juich omhoogsteeg. Uit het massaal élan, waar
mee het „Wien Neerlandsch Bioed” werd in
gezet, bleek wel dat ook onder de moderne
Jeugd de ouderwetsche en degelijke vaderlands
liefde nog als een deugd wordt beschouwd.
Hetzelfde enthousiasme werd verder ver
toond op den zoo juist beëindigden en buiten
gewoon geslaagden afscheidsavond, toen op
Luik III een cabaretprogramma werd ver
toond. dat de omstandigheden In aanmer
king voortreffelük geslaagd mag heeten. De
technische afwerking was uiteraard niet zoo
büzonder en lichteffecten waren zelfs uitge
sloten. Doch de humor die werd geboden was
voor dit publiek van Tarakaneezen volkomen
toepasselijk en werd dan ook büzonder op
prüs gesteld. Gebruld is er, zoowel van het
lachen als tüdens den samenzang. De „Ode
aan de Tarakan", door peter van de Boogaart
S. J. gedicht en voorgedragen, en waarin leder
opvarende een veeg uit de pan kreeg, was een
daverend succes, doch dat was nog niets bü
het Donkozakkenkoor ven de Leiders.
Costumes voor dit nummer waren natuurlük
niet aan boord, doch de fraaiste uitrusting had
niet zoon lachsalvo kunnen veroorzaken als
de tafelkleeden waarmee de heeren zich thuis
hadden toegetakcid. De tranen liepen iedereen
over de wangen.
In het büzonder kwam deze feestavond zoo
goed tot zün recht, omdat net weer zoo bui
tengewoon meewerkte, wat trouwens deze heele
reis t geval is geweest. Den beruchten Zondag
der zeeziekte natuurlük daargelaten. Bü het
vertrek van Bergen sprak het weerbericht van
„wind freshening" (toenemende wind) en „mo
derate gale” (matige storm), zoodat veilig
heidshalve de zonnetenten reeds werden ge
rold. Niet dat er gevaar dreigde doch zulke
lappen ais de tenten van de Tarakan beloopen
gauw schade en algemeen werd verder ver
wacht. dat het uitsluitend geballaste schip nog
eens flink zou gaan slingeren. De onbevaren
Tarakaneezen zouden zoo dachten zü die
door aanleg of beroep geen zeeziekte behoefden
te vreezen eene gaan beseffen hoe de Jam-
merbocht haar naam met eere draagt.
In dat opzicht echter alle eer aan den der
den officier. Toen hü des avonds om acht uur
aan zün wacht begon, regende het knap, zoo
dat het zicht slechts matig was, terwül een
frlssche tot stüve bries met de daarbü behoo-
rende slingeringen reeds talrijke gapingen tn
de gelederen deed ontstaan. Om tien uur goot
het knapjes, met nog toenemenden wind en
om twaalf uurdroge dekken, sterhelderc
lucht en hoogstens nog een matige koelte,
waarin de pasgeboren deining spoedig ineen-
zeeg.
Zoo was het den geheelen laatsten dag. Een
weertje, dat eerder ter hoogte van Kaap Fl-
n later re dan op deae breedte thuishoorde, met
een schip waarop zelfs de meest zwakke maag
kon eten en waarin de cabaretavond op dege-
lüke wüze kon worden voorbereid.
Wat de medewerking van het weer betreft,
mag deze reis zelfs büzonder geslaagd heeten,
want zooals wü, Nederlanders, dat wel eens
van ons klimaat zeggen: „Acht maanden win
ter en vier maanden slecht weer", zoo is dat
nog sterker met de Scandinavische landen. De
komen. Ernstig gewond is de jongen naar het
jaar welgeteld 320 regendagen (dagen waarop
een meetbare hoeveelheid regen valt) en de
Tarakaneezen pikten juist een der 45 dager,
waarop het niet regende.
Mooier echter dan in Bergen «as het weer
in de fjorden, waarin merkwaardig genoeg!
drie dagen achtereen echt zomerweer
heerschte. Niet alleen dat dit voor de wande
lingen büzonder prettig was, dcch des te beter
trof dit nog om de büsondere schoonheid van
de fjorden tot haar recht te laten kmen. Want
deze fjorden.... eenvoudiger is het met een
doove over de meesterwerken van Beethoven
te praten, of een blinde de kleurenweelde van
de Nachtwacht" te schetsen, dan om vóór
iemand die ze nog nooit mocht aanschouwen,
den alles overweldigenden indruk der fjorden
te schetsen. Wü zouden het willen, wü zou
den leder deelgenoot willen maken van de
schoonheid die wü zagen, doch we kunnen het
niet, omdat de Nederlandsche woorden niet
expressief genoeg zün.
Dank zü de ervaring van de
Het Belgische ministerie van Financiën deelt
in een communiqué het volgende mede:
huis Mendelssohn en Co. te Amsterdam,
deel uitmaakt van een syndicaat van Neder
landsche, Zwitsersche en Zweedsche banken,
heeft met de Belgische regeerlng contracten
gesloten betreffende leeningen op korten en
langen termün. Voorloopig zal alles, wat betrek
king heeft op deze leeningen, waarmede de ge
noemde bank is belast, worden behandeld aan
de loketten van de Ned. Handelmaatschappij
te Amsterdam.
i.
1 1 I gelden vereischt worden, dat hieraan eenvoudig
niet is te voldoen. De kleine Zuld-Amerikaan-
IIUIIJ sche staten vragen b.v. ttiMchen de 500.— en
ƒ1000.— per persoon of familie, terwül voor
Australië 1800.gevorderd wordt.
De oproep van den voormallgen Kardinaal
Btaats-secretaris, den tegenwoordigen H. Vader,
die zich d.d. 9 Januari 1939 tot de Bisschoppen
van de geheele wereld wendde, heeft weliswaar
in verschillende landen tot oprichting van eigen
vluchtehngencomlté's gevoerd, doch een bevor
dering der emigratie is hiervan niet het gevolg
geweest.
Op dit uur stonden de drie in het garnizoen
aanwezige batterüen tn veldtenue onder com
mando van een majoor D. de Leeuw in carré
opgesteld, terwül midden op het terrein een
luchtafweer-kanon van 7*A c.M in stelling was
geplaatst.
Een twaalftal trompetters zorgde voor het mu
zikale gedeelte.
Precies op het vastgestelde uur werd door
hen het signaal „geef acht" geblazen en pre
senteerde de troepencommandant het regiment
aan den wn. regiments-commandant den ma
joor J. H Heffener. die daarna het geheel in
specteerde.
Na afloop van ae Inspectie klonk op keurige
wüze het „Open de Ban" en werd met lulde
stem het koninklük besluit voorgelezen van de
benoeming tot officier.
De wn. regiments-commandant ging vervol
gens tot het afnemen van den eed over, dfe
luidce: „Ik zweer trouw aan de Koningin, ge
hoorzaamheid aan de Wetten en onoerwerping
aan de Krügstucht".
Daarna presenteerde majoor Heffener de of
ficieren Schouten en Bloema aan het regiment
en droeg het op. hen in hun nieuw benoem
den rang te erkennen en voorzoover zü de min
deren zün, de door hen gegeven bevelen op te
volgen.
Dan feliciteerce hü de jongbenoemde officie
ren.
De plechtigheid, die begunstigd werd door
heerlük zomerweer, maakte over het gehe/1 een
keurigen incruk.
Nederland op deze vaart zit er in de drie mi-
stapjes in Noorwegen een duidelük opvallen
de climax. Ulvik. de eerste haven, voldoet bü
zonder door zün pittoreske ugging te midden
van de rotsige heuvelen, waar het water in
wilde stroomen en watervallen van komt af.
dalen. De wandeling naar den houtzaagmolen
gaf reeds een Impressie, die onze jongens in
ons - - - üi.
terwül de vaart derwaarts, door het
langs rotsige eilanden, die ais bonkige
nietsteenen in het groenig-blauwe water liggen,
reeds echt den Indruk geeft, dat men in het
hartje van Noorwegen is aangekomen.
Dit alles wordt echter overtroffen door Fjaer-
land, waar het fjord nauwer, het omringende
lend hooger is. waar het graniet steiler uit het
water oprijst en ^aar de wanceling langs jen
zigzaggenden weg tenslotte naar een echten
gletscher leidt. Dat is de Boja Brae-gletscher
niet zoo maar een stukje sneeuw, dat in een
afgesloten hoekje ook des zomers niet smelt,
doch een echte, volwassen gletscher, van albae-
ten üs en die alle verschijnselen toont, welke de
Jongens In hun aarcrükskunde hebben leeien
kennen.
Doch ook Fjaerland, hoe prachtig ook, zinkt
weer In het niet bü Merok. Dit plaatsje is ia
de laatste jaren als toeristencentrum zeer in
trek gekomen. Prospectl van reisbureaus be
weren. dat wie Merdk niet heeft gezien. Noor
wegen niet heeft gezien en merkwaartMgerwüs
hebben ze tot de laatste letter gelük.
Merok toch ligt achter in een zü-fjord, waar
de granieten bergen steil, soms zelfs overhel--
lend, tot op 1800 meter uit het fjord oprüsen.
Het water zelf van kristallüne helderheid, heeft
een groenig-blauwe tint, zooals de beste schil
der zou willen scheppen, waarin de pekken
vlak onder de talrüke en hooge watervallen
felgroen afsteken. De granietwanden rijten soo
imponeerend hoog, dat het oeg niet moede
wordt ze te aanschouwen en bü leder een drift
ontwaakt, om de geologische vorming te leeren
kennen. Op dezen barren grond groeien brons
groene naaldbosschen, terwül daartusschen ver
scholen de schilderachtige Noorsche houten
huisjes liggen. Op zulke plaatsen vaak, dat het
vanuit het fjord een vraag schünt, hoe de je
woningen wel bereikt kunnen worden. Ten over
vloede zün deze fjorden (8onge-fjord en dwars
daarop het enge Geyrangerfjord) zoo bochtig,
dat het schip lederen keer moet toeteren, om
een mogelüken tegenligger te waarschuwen.
Daarbü wordt het oorspronkelüke, machtige ge
loei door de echo der rotsen nog overtreffen.
Doch bü dit alles moet men wel beseffen, dat
de woorden niet bü de werkelükheid te verge-
lüken zün. Dat staat in een verhouding als een
prachtige zaal tot de in' entarisatlelltat van het
meubilair.
Tot slot komt nog Bergen als een aardige
afwisseling na zooveel natuurschoon. Het s een
aardig en sympathiek stedeke, levendig, zlnde-
UJk en bedrüvig. met een druk verkeer, dat zich
door de steile straten niet laat afschrikken. De
zeg is ook voor vreemdelingen uiterst gemakke-
lük te vinden, waarbü de hooge, groen be-
koperde spits van de Groote Kerk als een overal
zichtbaar landmerk dient en tenslotte is de gs-
heele winkelstand op het vreemdelingenver
keer ingericht. De souvenirs zün er vele te
koop, de moderne talen worden er veelvuldig
gesproken.
Aldus hebben 450 jongens, onder bü uitstek
beproefde leiding, een groot stuk van de wereld
leeren kennen en dat deze tocht zoo In het
büzonder geslaagd mag heeten, is, naast de
groepe- en hoofdleiders, wel voornamelük te
danken aan de bevelvoering van kapitein
Schoen en de technische relsleldlng van dea
eersten stuurman-reislelder S. van Proosdü. De
laatste door de jongelui ..Zwarte Plet” ge-
naamd. was niet alleen een voortreffelijk gang
maker van feestelükneden en een uitstekend
organisator bü de waluitstapjes, doch ten 'over
vloede had hü geducht den wind onder de
schare, terwül geen kapitein zich zoo bemind
heeft gemaakt, als juist kapitein Schoen op
deze reis. Iedereen, in welke categorie ook, sprak
met den grootsten lof en de diepste hoogachting
van den k-'pltein en al was dit de eerste reis
van den heer Schoen in deze functie, algemeen
was men van oordeel, dat hem een schitterende
kapitelnsloopbaan wacht.
Beter oordeel kan wel over geen gezagvoerder
worden uitgesproken.
Hoewel de emigratie vrijwel tot stilstand is
gekomen, daar de Braziliaansche regeerlng elke
verdere toelating heeft geweigerd, Is het 1 Co
mité toch gelukt een 70 personen te doen eml-
greeren.
sedert de Conferentie ven Evian (begin
Augustus 1938) zün de emlgraUe-mogelük-
heden steeds verslechterd. Ook de opname in
z«. katholieke landen Is vrüwel buitengesloten,
terwül voor een ander deel dergeftjke landings-
Vrüdagavond la asm bet stille strand te Sche-
venlngen het lük aangespoeld van den 19-Ja-
rigen A Ch. V. uit Rotterdam, die Maandag
was gean zwemmen en niet was teruggekeerd.
De jongen logeerde bü familie te Den Haag.
Toen hü des avonds om half acht nog niet van
het rwemmfn was thuisgekomen, waa zün oom
gaart zoekefl Deee vond de kleeren en de flets
van zün neef.
Het stoffelük overschot is overgebracnt naar
het iükenhuisje op de algemeene begraafplaats.
De algemeene Nederl. Bond van Fruit-,
Groenten- en Aardappelenexporteurs heeft ’n
request gericht aan den minister van Econo
mische Zaken, strekkende tot de afschaffing
van den veilplicht voor fruit
De bond acht de invoering in 1934 van den
algemeenen veilplicht, voorzoover betrekking
hebbend op den afzet van groenten, alleszins
begrüpelük, aangezien hier reeds een vrüwel al
gemeene vellpractük bestond. De bond achtte
het echter onjuist, dat het fruit hierin geheel
met groenten Is gelükgeschakeld.
Bovendien acht de bond veilplicht voor fruit
niet noodsakelük, omdat de fruitteelt niet in
een dusdanlgen crisis-toeetand verkeerd neeft
als de groente-teelt.
Het grootste nadeel van den veilplicht
fruit wordt geacht de bemoeilijking van
bewaren van daartoe geschikt fruit.
Dit benadeelt ook onzen export, dasu-Duitsch
land sedert 2 jaren gedurende het hoofdsei
zoen aan de Importeurs voorschrüft alleen
bewaarfrult te importeeren.
De in vele gevallen volstrekt overbodige
kosten-vermeerdering (velllngkoeten, fusthuur)
leidt tot groote ontevredenheid.
De bond acht de forceering van den afaet
van fruit via de veiling schadelük. De veiling
moet tusschenschakel blüven, waar de practük
dit vraagt, doch niet gedwongen ook daar, waar
de veiling niet gebrulkelük was
