Uit Nederlandsch fruit kwamen
Nederlandsche dranken
FOTOREPORTAGE
THABUR1
BLEUERHEIDEd.)
GANG VAN ZAKEN IN 1938
JONGENS PENSIONAAT
B 2285
ÜOOT
BOEK EN BLAD
BILJARTEN
INTERN. WEDSTRIJD-
KALENDER
Veel belangstelling
Vruchten met hoog
vitaminengeha Ite
Aanbesteding aanleg rijwiel-
voetpad
Katholiek Comité van
Actie „Voor God”:
HEDEPLAHDSE OPHAHENTEH FABPIEK
ZATERDAG 19
AUGUSTUS 1939
L
y y y T VA" Ar
FeDEM-AHDsÊ STOFZUIGERbkBpiÊK DEHHAAC.f. 38.
nog
op conser-
kla-
Vogels
in
en
betreft.
Coupe
N
VERHEGGEN.
LAGERE SCHOOL HANDELS-SCHOOL
MULO-SCHOOL
Prospectus op aanvraag
dat toepassing zal kunnen
arotnatiseeren van bepaalde
er
uitgave tot een waar-
elken natuurliefhebber te
r wet, die immers
■n grooten invloed
Hoe dit streven
r den genoemden
B
tl
(I
De start voor de motor-rallye,
te Apeldoorn hield, had plaats bij de Koning Willem lll-kazerne. Een der
rijders vertrekt voor zijn rit langs het voorgeschreven parcours
Wie gegevens zoekt over de salarissen enz. van
ambtenaren, vindt thans een waar eldorado in
deze nieuw uitgegeven publicatie. Overzlchtclijk
ingedeeld en uitvoerig gedetailleerd is deze sta
tistiek werkelijk een voorbeeld te noemen van
een dergeljjk soort uitgave
De statistiek der salarissen en andere ar
beidsvoorwaarden van gemeente-ambtenaren is
de eerste, welke het Centraal Bureau voor de
Statistiek terzake heeft samengesteld.
'n Aantal staten, betrekking hebbende op ne
venbetrekkingen en werkzaamheden der amb
tenaren, op den arbeidsduur en andere arbeids
voorwaarden. is in een afzonderlijke bitlage op
genomen.
uitstekende
levert een
consumptie
De Rijkswaterstaat heeft aanbesteed het aan
brengen van een verharding van kllnkerkeien,
alsmede het maken van een rijwielpad en een
voetpad van betontegels op het wegvak Marssum
Leeuwarden van weg nr. 9 van het Rijkswe-
genplan 1938 Laagste inschrijvers A. Goodjjn en
L. Verwater te Utrecht met f 111.907.
De Maandintentie van.het
Apostolaat des Gebeds luidt:
Jan P. Strobos: Vogels van
Strand en Duin Uitgeverij
Het Spectrum, Utrecht.
Statistiek der salarissen en
andere arbeidsvoorwaarden van
trootere gemeenten, samenge
steld door het Centraal Bureau
voor de Statistiek. Uitgegeven
door de Rijksuitgeverij’s-Gra-
venhage.
Politie-ambtenaren in Neder
land tot Bescherming van Die
ren. Uitgegeven ter gelegenheid
van het 20-jarig bestaan van
den Bond.
Gezonde gedachten over dierenbescherming
hebben gelukkig reeds ruime verspreiding gevon
den. maar toch blijft op dit gebied nog veel te
wenschen over. Het is daarom verheugend dat
er een georganisc streven b.staat om deze
schepselen Gods voor cnnoodig leed te bewaren,
ook onder de dienaren dyr wet, die immers
krachtens hun beroep zulk
ten goede kunnen uitoefen
reeds twintig jaar lang^d
bond met succes wordt gevoerd: daarvan legt
dit uitgebrelde en goedverzorgde jubileum-num-
mer een welsprekend getuigenis af. Dit ver
dient daarom de belangstelling der dierenvrien
den.
11. 12 en 13 Mei wereldkampioenschappen
pentathlon te Lissabon.
30 en 31 Mei en 1 en 2 Juni wereldkampioen-
chappen klassieke fantasie te Marseille.
Charles FaroiA werd tot president herkozen.
De eerstvolgende bijéénkomst van de U. I. F.
A. B wordt op 30 en 31 Augustus 1940 te Am
sterdam gehouden.
Experts stellen een onderzoek In
van den onfortuinlijken stapelloop van het nieuwe Engelsche
vliegtuig-moederschip .Formidable*, waarbij te Belfast een
persoon gedood en twintig gewond werden
Dezer dagen heeft in de Britsche hoofdstad
een bijeenkomst plaats gehad van de Union
Internationale des Fédérations d’Amateurs de
Billard (UIJ’-AB).
De wfedstrijdkalender werd als volgt samen
gesteld:
15. 16 en 17 December FrankrijkDuitschland
te Keulen om de Coupe Glorieux.
12, 13 en 14 Januari 1940 Nederland tegen den
winnaar van FrankrijkDuitschland te Amster
dam.
1, 2 en 3 Februari wereldkampioenschappen
libre te Tours.
23, 24 en 24 Februari wereldkampioenschap
pen 45 2 te Keulen.
23. 24 en 25 Maart wereldkampioenschappen
3 banden, te Algiers.
8, 9 en 10 April Europeesche kampioenschap
pen Snooker te Londen.
26. 27 en 28 April eindstrijd om de
Glorieux te Brussel.
13 Mei
Mogen de christenen
met volharding en ge
ordend strijden voor
Gods rechten.
Twaalf Eeuwen Kennemer His
toriën, door Dr. H. C Prinsen
Geerligs.
Hiermede verscheen het tweede deel der serie
..Wat leeft en groeit”, en ook dit mag er zjjn
Jan Strijbos, die nog kort geleden tijdens zijn
verblijf op Spitsbergen zoo gelukkig aan den
hongerdood tusschen de gletsjers ontsnapte,
verhaalt over een onderwerp dat hij kent als
géén ander in ons land. De deskundigheid en
rijke ervaring van dezen vogel-fotograaf maken
het wvrkje bijzonder waardevol, terwijl de foto's
leeren welk een meesterschap in technisch op
zicht Strijbos op dit gebied weet te bereiken.
Bovendien bezitten de fcto's ook artistieke waar
de, zoodat zij, evenals de goedgeschreven tekst,
ons werkelijk nader brengen tot een der mooiste
vormen van inlandsch dierenleven. Het verband
tusschen dier en „1 ensrulmte" wordt ook in
dit deeltje duidelijk belicht.
De teekeningen van G. Huysser dragen
eveneens toe bij deze
devol bezit voor
maken.
worden gemengd
zoeten most van
der dat de liquiditeit in belangrijke mate achter-
uit behoefde te gaan. Door dc se aanschaffing i
konden proeven met moderner verwerklngs
methoden genomen worden en kon de rentabi-
lltelt der productie verhoogd worden. De slech
tere fruitoogst, welke hooge fruitprjjzen met
zich bracht, gaf moeilijkheden bij den aankoop
van fruit. Een extra-subsidie van rijkswege
alsmede een subsidie in natura van de Vei-
linga-Vereeniging Zuid-Beveland verschaften
hiervoor eenige compensatie. Van particuliere
Zijde werd een bedrag .an f 2036,14 ontvan
gen, waaronder f 250.van de Nederia'ndsche
Heidemaatschappij, f 524,92 aan druiven van
het Centraal Bureau van de Veilingen en
f 101.22 aan appelen van de Veiling Goes. Aan
regeeringssubsidies werd in totaal f 8000
ontvangen. De totale ontvangsten aan giften
en subsidies bedroegen alzoo f 10.036.14. een
belangrijk hooger bedrag, dan waarmede men
vroeger werken moest. Toch is men er hier
mede nog niet. H j verder het onderzoek ver
loopt, hoe meer men overtuigd raakt, dat op
het gebied van de conserveering van fruit en
groenten nog vele mogelijkheden braak lig
gen. Deze zullen alleen n goed aangepakt
kunnen worden, indien Uch daarmede een
behoorUjk-gehulsveste en geoutilleerde instel
ling bezighoudt. In onderscheiden andere lan
den is dit reeds langeren of korteren tjjd het
geval. Genoemd worden: Amerika, Duitsch
land. Itallé. Egypte en Engeland.
Een goed toegerust instituut voor Neder
land zou uiteraard kosten met zich brengen
Deze kunnen echter lager zijn dan die, welke
zouden moeten worden aangewend voor het
delgen der finar -leele tegenslagen en verlie
zen. welke worden geleden, wanneer zonder
goed onderzoek maar in liet wilde weg met
te flauwen smaak om onversneden gebruikt te
worden.
In 1938 werd een buitengewoon goed smaken
de appelwijn gebotteld welke in 1936 werd be
reid uit in gisting geraakten ^oeten most. Hier
uit blijkt, dat het zeer wel mogelijk is. wan
neer men de juiste methode toepast, uit on
voorzien in gisting geraakten most nog een
goeden wijn te bereiden.
Van de drulvi werden de soorten Franken-
thaler en Muscaat van Alexandrié weer tot
most verwerkt. Het geklaarde sap der Fran-
kenthaltrs werd met et i weinig Muscaatmost
vermengd en in koolzuurtank** bewaard.
Een proef werd genomen met het roodkleuren
van druivenmost met het sap van de bessen
Phytolacca octandra. De resultaten waren
echter zeer onvoldoende.
In 1938 werd een wijn gebotteld, welke be
reid was uit sap van Dui'. che druivensoorten,
welke in 1937 in de buitenlucht waren geculti
veerd. Deze wjjn had een uitstekend karakter en
een zuiver aroma, maar was. naar Nederland-
schen smaak, te zuur. Door menging met drui
venmost kon dit zeer veel verzacht worden.
Uit Meikersen werd wederom
most bereid. Ook de zure morel
goeden most, welke voor directe
echter te zuur is, en daarom vóór het gebruik
met water en suiker moet
Hetzelfde geldt voor den
Westerleesche Kriek.
Gebotteld werd een wijn van Meikersen, welke
in 1935 werd bereid uit resten van de most-
filtratie. Het aroma van -lezen wijn deed oor
spronkelijk niet veel verwachten. Na lang
durige lagering op het vat bleek deze wijn
zich verrassend t- hebben ontwikkeld en een
karakter t hebben verkregen, dat herinnert
aan Bourgogne.
De zoete most van aardbeien* is wegens zijn
vrij hoog gehalte aan vitamine C en zijn aro
ma zeer geschikt om gebruikt te worden bij de
samenstelling van gemengden most met hoog
vltamlnegehalt -. Bij de bereiding dienen ech
ter bijzondere voorzorgsmaatregelen te worden*
genomen, wil het vitaminegehalte niet terug-
loopen en troebellngen optreden.
Ook van roode en witte bessen werd een
kleine hoeveelheid geperst ter bereiding van Bes
senwijn. Van de verschillende wijnsoorten wordt
deze het meest gevraagd. Dit wil niet zeggen,
dat hij bepaalde kwaliteiten zou bezitten, welke
hem voor het Nederlandsche publiek meer be-
geerenswaardig zc en maken, dan andere
vruchtenwijnen, maar moet meer daaraan wor
den toegeschreven, dat hjj reeds eenige be
kendheid bij het publiek bezit. In verband
hiermede ware te overwegen te publiceeren.
welke wjjn. en mostsoorten ten verkoop zijn
afgegeven.
De hooge prijs van zwarte bessen maakte,
dat slechts een kleine partij kon worden ver
werkt en het onderzoek over vitamine-C prepa
raten op meer industrieele st-haal moest wor
den opgeschort.
Met boschbessen worden proeven genomen
naar het saprendement met en zonder toe
voeging van enzymen aan de pulp. Het eerst»
gaf de beste resultaten.
Getracht werd een zoeten most uit sinaas
appelen te bereiden. Inderdaad slaagde men
daarin, waarbij de lichtere ollebestanddeelen
zich aan de buitenzijde der ringen in de cen
trifuge ophoopten. Deze konden worden ver
zameld en gaven, geconserveerd met 50% sui
ker. een artikel,
vinden voor het
andere producten.
Ter vervanging van zoeten most van zwarte
bessen werd een gemengde most samengesteld,
wélke wordt bereid uit het sap van aardbei, ap
pel. boschbes, rozenbottel en zwarte bes, en
welke als proef in den handel wordt gebracht
als ,.C”-most, waaronder dan verstaan wordteen
most, welke njl^ is aan vitamine-C.
ringsenzymen. Goéde ervaring had
Alka-capsules,
vervaardigd.
Ook werden onderzoekingen verricht over
den invloed van koper op de oxydatie van vlta-
mine-C. Het resultaat werd gepubliceerd
Eveneens werd door MeJ. Ir. Wierlnga een on
derzoek ingesteld naar het gehalte aan vitami
ne-C bjj tomaten in verband met variëteit en
rijpheid. De resultaten zullen gepubliceerd
worden.
Als bijlagen zjjn aan dit verslag toegevoegd:
1. een verbruiksanalyse van fruit in Neder
land over 1937;
2. de samenstelling van vruchtensappen
1938;
3. een lijst van publicaties.
de exploitatie der mogelijkheden
veeringsgebied wordt aangevangen.
Dat Inderdaad de conserveering in ons land
reeds van beteekenis is, blijkt uit enkele cij
fers:
1. van de totale fruitproductie in 1937 werd
16% door de Nederlandsche conservenindustrie
verwerkt;
2p van den totalen fruituitvoer bestond 31%
uit vruchtenpulp en conserven;
3. van alle door vaderlandsche fabrieken uit
binnenlandsch fruit oereide conserven werd
52% uitgevoerd, terwijl 48% in het binnenland
bleef.
Daarbij komt dan nog een hoeveelheid bul-
tenlandsch fruit, die overeenkomt met ruim
51 millioen kg.
Deze cijfers geven wel een sterken "grond aan
de veronderstelling, dat op het gebied van de
fruitconserveering nog verschillende economi
sche wegen te vinden zullen -zjjn.
De onderzoekingen van Dr P Schoor! en
M.j. Ir. K. T. Wleringa hebben belangrijken
invloed gehad op de belangstelling van de
medische wereld, waardoor tusschen het insti
tuut en verschillende artsen, sanatoria en fa
brikanten van therapeutische producten voe
ling ontstond.
De propaganda van zoeten most werd voort
gezet. Voorts werden -ikele lezingen gehou
den, aan een paar tentoonstellingen deelgeno
men terwijl vanwege het Centraal Bureau van
de Veilingen wederom een partij zoete most
van appelen langs den marschweg bij de vier-
Het verslag Van de stichting „Instituut voor
onderzoek op het gebied van verwerking van
fruit en groenten” over 1938, door den direc
teur Prof Ir. A M Sprenger in de jaarver
gadering van het algemeen bestuur op 24
April 1939 uitgebracht, is weder een omvang
rijk werk geworden, dat tal van belangrijke
mededeelingen bevat, aldus het Tijdschrift der
Nederlandsche Heidemaatschappij.
Zoolang men bezig is geweest met de proe
ven, om fruit en groenten te verwerken, heeft
men te kampen gehad met een tekort aan
middelen. Het is daarom verheugend, dat in
1938 de werkelijke jnkomsten de geraamde zoo
zeer hebben overtroffen, dat een nieuwe vruch-
tensap-separator.kory worden aangeschaft, zon- jaagsche afstandsmarschen werd geschonken.
De totale verkoop van producten van het
Instituut is in vergelijking met 1937 met 15%
toegenomen. Vooral de verkoop van zoeten
most van verschillende vruchtensoorten is sterk
gestegen.
De samenwerking met de combinatie van
zoetemost-fabrikanten bleef goed. Alle fabrie
ken werden door Prof. Sprenger persoonlek be
zocht.
Verschillende publicaties zagen het licht.
De plannen van verdere ontwikkeling van de
onderzoekingen zjjn in de eerste plaats gericht
op de verdere' bereiding van vitamine-produc-
ten. De belangstelling van de medische we
reld is de laatste Jaren vooral gericht op pro
ducten met een hoog vitamine-gehalte van na
tuurlijken oorsprong. Om deze proeven uit te
kunnen voeren, moeten verschillende apparaten
worden aangeschaft.
Wat het technische gedeelte
wordt het volgende medegedeeld:
Door den hoogen prijs der appels werd
een kleinere hoeveelheid verwerkt dan in 1937.
In Januari werd nog een partij zoete campag-
.ners verwerkt, welke op een koele plaats was
bewaard. De ervaring, dat laat verwerken van
appels niet is aan te bevelen, werd bevestigd.
Het rendement aan sap was belangrijk terug-
geloopen.
Proe'en werden genomen met de verwerking
van de vroege soorten Codlln Keswick, Early
Victoria en Jacques Lebel. De resultaten wa
ren niet bevredigend Getracht werd om door
versnijding met andere soorten hierin verbe
tering te brengen. Dit gelukte ten deele. De
Brabaritsche bellefleur leverde weder een bijzon
der goed smakenden most. Dit is wel de beste
Nederlandsche appel om tot zoeten moet ver
werkt te worden. Sterappel leverde een sap met
Van den auteur mocht ik ontvangen een
geschrift onder bovenstaanden titel. Het bevat
behalve 67 pagina's tekst bijna 50 kaartjes en
afbeeldingen in lichtdruk buiten den tekst en
behandelt in korte trekken de volgende onder
werpen: De Adalbertusakker te Egmond; De
Kapel van O. L. V. ter Nood te Runxputte;
De St. Adalbertus-abdjj te Egmond; Het Slot U-
Egmond aan den Hoef; De Protestantsche Kerk
te Egmond aan den Hoef; De Kapel van H.H.
Cosmas en Damianus te Wimmenum; Hen
drik van Brederode, droogmaker der Berger-
meer; Geschiedenis van de Bergenneer; De
Ruïnekerk te Bergen; Het visschersmonument
ve Egmond aan Zee; de Hertenkamp te Bergen;
Het Berger Duinlandschap.
In kort bestek is hier bijeen gebracht, wat
toch ieder van zjjn woonplaats op zijn minst
dient te weten. Daarom is het geschrift voor
wie belang stelt in Ker.nemerland. stellig van
beteekenis. Den historicus, wien over de be
sproken onderwerpen zoo vele bronnen ten
dienste staan, zal het werkje natuurlijk maar
matig mteresseeren. Hjj zal welicht ook niet
overal met den schrijver instemmen.
Als proeve van heemkunde Limburg is
daarin reeds verre vóór verdient dit pio
nierswerk zeker de aandacht. Moge het den
stoot geven tot het ontstaan van een boekje,
dat ook voor onderwjjs-doeleinden geschikt is
dan reeds kan de schrijver voldaan zijn
Een uitgever is niet vermeld, zoodat ik ver
onderstel. dat het boekje niet in den handel
is. Wil men er meer van weten, dan zal men
zich dus tot den schrijver (Bergen N.H.i moe
ten wenden.
Egmb.
den sterken arm der zeelui naar het strand gebracht
Proeven om een gedroogd vitamlne-C-prae-
paraat te bereiden hebben nog niet tot een
gunstig resultaat geleid.
Uit wortelen kon een praeparaat worden be
reid, dat rijk is aan A-vitamine.
Verschillende andere proeven worden
kortelings vermeld:
Bij het bottelen van zoeten most ondervond
het personeel steeds bezwaar van den onaan-
genamen invloed van zwaveldioxyd. Op ver
zoek van den heer F. v. d. Grinten te Venlo
werd een proef genomen met een door dezen
geconstrueerde gashelmeninstallatie, welke vol
komen voldeed.
Voorts werden proeven genomen met
men met
welke van aluminium worden
h
VI
J.
VI
e
c
t
c
t
ei
n
B
n
h
o
e
n
f
Jubileumnummer der Mede-
De behendig-
heidswedstrij-
den voor auto
mobielen,
welke onder
groote belang
stelling te Ba
tavia gehou
den werden,
verwekten
veel hilariteit
In Zuid Afrika hebben de militaire
afdeelingen dezer dagen uitgebrelde
manoeuvres gehouden. Eenige officieren
in conferentie op een vooruitgeschoven
post
- - lil F -
J W W al J REEDS
