ONS BLAD
Berlijn en Moskou sluiten
een
niet-aanvals-pact
t
Europa
I
Toestand algemeen
ernstig geacht
£)slo-staten gaan Woensdag te
Brussel confereeren
I? TV
I,
b
De Duitsche minister
van
naar
Het nieuws van heden
Binnenhof...ïïió&rjuiiil
Buitenhof.DI.UER.S'
Buitenlandsche
Zaken, Von Ribbentrop, vertrekt
Woensdag naar Moskou
w
Britsche consul-generaal te Warschau raadt
allen Engelschen aan, Polen
spoedig te verlaten
HEDENA VOND WEER EEN
REDE VAN FORSTER
DE BAROMETER
H. VADER KAN GEEN
VOORSTEL DOEN
ENA.van ME VERDEN
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 22 AUGUSTUS 1939
RT
Stygende spanning in Europa
Proefmobilisatie in
Duitschland
DEN HAAG
Geen bemiddeling door
Koning Leopold
ZWITSERSCHE CHIRURG
NAAR IT A LIE’S HOF
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
’t Blijft warm.
Denk aan Boldoot!
Militair vliegtuig in
België verongelukt
Bevestiging van Moskou
ACCOUNTANT,lid ned.uniev.acc
Internationale vraagstukken
zullen dan eveneens
besproken worden
Ons land neemt deel
aan conferentie
te Brussel
I
"Mayonnaije
- I Av 5 emJALADEJAUS
I DE VRIJSTAAT DANZIG EN POOLSCHE CORRIDOR
PRUVlSEN
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
sn
door 002#=
VERWACHTING:
VOOR HET GEHEELE LAND:
Stalin
de onderhandelin
gen af te sluiten.
Het programma der conferentie
O
I
B.
de
1
öeelen.
Stand op Dinsdag IS uur vjn.: 1».i
Vorige eland: 7SU
r
r
Groote verbazing in
Londen en Par ij a
Zal de rede van Hitler op Zondag
te Tannenberg aenaationeele
mededeelingen brengen?
Noorwegen, Zweden en
Denemarken
i dne
door
Zaken,
Mussolini heeft een inspectietocht gehouden langs de Italiaansche kust ter controle
van de maatregelen, die genomen zijn tot afweer van luchtaanvallen
Te Warschau wordt de toestand ernstig
geacht.
Bewakingsvoorschrift 1939 in de Staats
courant gepubliceerd.
en
erka
voor
igen
•elen
est-
17.
D3
oven
eerd.
xnes
een
neer
fres-
nder
284
•elde
der
op.
itine
&e-
:hois
cket.
Met
rijn
snel
van
niet
valt
staff
voor
X3
‘Hing
voor
n de
voor
—53,
Z.W.;
i: 1
a op
Zun-
asse:
L
1
h
3
e op
asse;
tema
a op
asse:
r
Woensdag a.s. wordt te Brussel een con
ferentie der Oslo-staten gehouden. Ook
Nederland zal daarop vertegenwoordigd
zijn.
uitnoo-
tot een
Stockholm
BERLIJN, 21 Aug. (D.N.B.)
De Duitsche regeering en de
Sovjet-Russische regeering zijn
overeengekomen een niet-aan-
WARSCHAU. 21 Aug. (Reuter) Omtrent het
aan de Engelschen in Polen gegeven advies te
vertrekken wordt medegedeeld, dat dit in het
bijsonder geldt voor hen, die in elk geval bin
nenkort naar Engeland wilden vertrekken. Als
reden wordt opgegeven, dat de verbindingen
met het Westen verbroken kunnen worden en
dat zij. die van plan waren, later te vertrekken
aanzienlijke vertraging op hun reis zouden kun
nen ondervinden.
BRUSSEL, 21 Aug. (Belga). De
bijeenkomst van de staten der Oslo-
groep zal zooals wij in een deel
onzer vorige oplage nog konden be
richten Woensdag te Brussel be
ginnen.
valspact met elkaar te sluiten.
De Duitsche minister
een
editie hebben
dat
minister van Buitenlandsche Zaken, Koht,
Dinsdag naar Brussel zal gaan om deel te
nemen aan de conferentie van dp Oslo-
staten.
Nederland heeft de uitnoodiging
om hieraan deel te nemen, aan
vaard. In een deel onzer vorige
wij ook reeds bericht
verrassing. Het niet-aanvalspact schijnt in feite
geen essentieele nieuwigheid in de betrekkingen
tusschen de beide landen op te leveren, daar
men den laatsten tijd van Duitsche zijde steeds
officieel verklaard heeft dat het nimmer op
gezegde verdrag van Rapallo als een waar rilet-
aanvalspact kon worden beschouwd.
In politieke kringen blijft men de meening
toegedaan dat de Sovjet-Unic geen belang heeft
bij een gemeenschappelijke grens met Duitsch
land, en dat het Sovjet-regime tot eiken prijs
een oorlog wil vermijden en de gevolgen van
een Dultsch-Poolsch conflict scheen te vree zen.
Het nieuwe verdrag kan in handen van het
Derde Rijk zoowel een instrument van den vrede
zijn als een instrument van den oorlog. Opge
merkt dient te worden, dat dit het eerste niet-
aanvalspact is, dat het Rijk sluit met een nlet-
aangrenzend land, en een waarmee het geen
territoriaal geschil kan hebben.
Meest zwakke Zuidoostel(jke tot Zuidwes-
lelijke wind, gedeeltelijk bewolkt of be-
trokken, in den middag kans op plaaise-
lijke onweersbuien, leis minder warm.
BERN. 21 Aug. (Havas). Het Zwitsersche
telegraaf agentschap bericht dat een chirurg
uit Zürich hedenmiddag per vliegtuig naar
Rome is vertrokken, na dringend ontboden te
zijn om een lid van de koninklijke familie te
opereeren.
Misschien is naar Havas nader meldt
de chirurg, die zich per speciaal vliegtuig naar
Rome heeft begeven, professor Sauerbruch. die
aan hét ziekbed van den kroonprins van Italië
zou zijn ontboden.'
Het bovenstaande bericht komt inderdaad als
gen verbijsterende verrassing over Europa, en de
beteekenis daarvan zal misschien pas ten volle
blijken wanneer men in rustiger atmosfeer dan
die dezer dagen het niet-aanvalspact tusschen
Berlijn en Moskou nader kan onderzoeken.
Voor de Duitsche politiek beteekent dit een
schielijke wending, uiterlijk volkomen in strijd
met de ideologische positie, die Hitler steeds
tegenover het communisme innam. Wel waren
er berichten over een nieuw handelsverdrag,
maar het werd voorgesteld of daaraan geen po
litieke beteekenis verbonden was. Thans echter
verschijnen ook deze feiten in een geheel ander
licht
Sommigen zullen geneigd zijn in deze wen
ding een gevolg te zien van een mislukking der
Britsch-Fransch-Russische militaire onderhan
delingen; maar eerder moet men de oorzaak
van Moskou's steeds duidelijker ongenelgdheid
bij deze besprekingen zoeken in reeds bestaande
plannen en onderhandelingen. Zeker blijkt ook
thans duidelijk de onwil van het Kremlin, om in
een conflict met den Fuehrerstaat te worden be
trokken.
De indruk van deze tijding moet wel vernie
tigend zijn in Polen, dat zich plotseling geheel
hulpeloos geplaatst ziet tusschen tweede groote
machten, die beide op deelen van zijn grondge
bied azen. Onder deze omstandigheden zal de
waarde der Britsche en Fransche garanties op
een harde proef worden gesteld.
Dit bericht geeft blijkbaar ook verklaring voor
de opgewonden verhandelingen die de laatste
dagen tusschen Rome en Berlijn hebben plaats
gevonden, en met zeer groote belangstelling kan
men afwachten hoe Italië dezen stap van zijn
asgenoot zal waardeeren.
Ook Toklo’s aarzeling tusschen een militair
zich aansluiten of niet-aansluiten bij de as ver
schijnt thans in een nieuw licht, en de verdere
ontwikkeling van den toestand in het Verre Oos
ten verdient dan ook alle aandacht.
Wat tenslotte angstige vraag die thans in
veler harten omhoogstijgt den weerslag dezer
gebeurtenis betreft op de kansen voor den vrede
laat zich nog niet voorspellen. Is dit de voorbode
voor een uitbarsting van ruw geweld in de naaste
of een verder gelegen toekomst? Wü kunnen
slechts hopen en bidden dat de wereld voor
nieuwe rampen bewaard moge blijven.
Denemarken zal
vertegenwoordigd
Buitenlandsche
Minister Pierlot, op wiens verzoek de
conferentie der Oslo-staten bijeenkomt
Amerikaanache belangstelling
Volgens Reuter heeft Sumner Welles te Was
hington verklaard, dat het staatsdepartement
met de grootste belangstelling het bericht be
schouwt, volgens hetwelk België door de bijeen-
roeping der zes neutrale mogendheden „een
poging deed om den vrede in Europa te red
den”.
De Belgische ambassadeur heeft vanmorgen
een bezoek gebracht aan Welles, doch Welles
verklaarde, dat de Belgische ambassadeur geen
commentaar had gegeven op het Belgische plan.
5 Mei dan wel of zij alle bruggen
zal afbrandën en de zaken tot een
acute crisis zal brengen.
BRUSSEL. 21 Aug. (Belga). Nabij Oostmalle
in de nabijheid van Antwerpen is een militair
vliegtuig omlaag gestort. De beide Inzittenden
zijn om het leven gekomen.
l
DUITSCHLAND SLUIT EEN NIET-
AANVALSPACT MET RUSLAND.
Verder bericht Reuter, dat Lipskl, de
Poolsche ambassadeur te Berlijn, naar War
schau is gevlogen om met zijn regeering
overleg te plegen.
Bij gebreke van iedere nadere mededeenng
onthoudt men zich in officleele kringen van net
keven van commentaar. In politieke cringen
merkt men op, dat men nadere bijzonderneden
moet afwachten alvorens de juiste draagwijdte
van het beoogde accoord te kunnen beoor-
Ook Berlyn zeer verbaaad
BERLIJN, 21 Aug. (Havas). Het bericht van
de op handen zijnde onderteekening van een
niet-aanvalspact met Rusland heeft iri politieke
kringen de uitwerking van een donderslag ge
had Dat het Derde Rijk belang heeft bij een
manifestatie. HJdt geen twijfel, doch dat de
Sovjet-Unie zich hiertoe geleend heeft, was een
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 274
DE PRDS OER ADVERTENTIEN bedraagt 20 el P
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 cl p
BI) CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor sdverteeren bij ebor.
nement wordt op aanvrage gaarne door om*
Administratie verstrekt
Welingelichte kringen te War
schau verklaarden verder, dat de
toestand in ernst is |oegenomen en
dat een crisis tegen het einde van
deze week zou kunnen worden ver
wacht.
's-GRAVENHAGE, 21 Aug.
Hedenmiddag ie 5 uur heeit
de Belgische zaakgelastig
de den minister van Buiien-
landsche Zaken uiigenoo-
digd deel ie nemen aan de
samenkomst van de Oslo-
staten, welke Woensdag te
Brussel zal plaats vinden.
De minister van Buiien-
landsche Zaken, mr. Van
Kleffens, heeft deze uitnoo
diging aanvaard,
Vernomen wordt evenwel dat men ieder
initiatief tot bemiddeling, betsjj door Ko-
ning Leopold, hetzij door de Belgische re
geering in de huidige Internationale ge
schillen kan uitsluiten.
Eveneens meldde Reuter dat de
diging van de Belgische regeering
conferentie der Oslo-staten te
nog niet is ontvangen, doch ieder oogen-
blik wordt verwacht. De minister van Bui
tenlandsche Zaken. Sandler, heeft reeds
maatregelen getroffen om Dinsdag per
vliegtuig naar Brussel te gaan.
Ten slotte werd bericht dat de Noorsche
Volgens Havas zijn Maandag te Danzig de
besprekingen begonnen tusschen Marszalek van
het Poolsche ministerie van Financiën en
Kunst, directeur van de douane-adminlstratie
van Danzig. De besprekingen handelen over
een aantal kleinere geschillen van de douane
en hebben geen politiek karakter.
WARSCHAU, 21 Aug. (Reu
ter). De Britsche consul-generaal
heeft allen in Polen verblijvenden
Engelschen en bezoekers van Polen
den raad gegeven, te vertrekken,
wanneer zij geen speciale redenen
hebben om in Polen te blijven.
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
oeboden, geplaatst onder de Omroepe'
rubriek 10 ct. per regal.
De bevolking van Danzig is volgens Havas
ongerust over de voortzetting van de militaire
voorbereidingen in de Vrije Stad en de geruch
ten, welke steeds de ronde doen.
Vanochtend werd de autobusdienst tusschen
Danzig en Zoppot gedeeltelijk stilgelegd, aan
gezien de militaire autoriteiten de wagens ge-
requlreerd hadden.
de uitnoodiging van de Belgische regeering
tot een conferentie der Oslo-staten hebben
aangenomen. Denemarken zal op
conferentie vertegenwoordigd zijn
den minister van
Munch.
PARUS, 21 Aug. (Havas) De berichten uit
Berlijn over
Duitschland en
aanvalspact hebben zooals Havas na niooer-
nacht berichtte te Parijs en Londen de groot
ste verrassing gewekt.
Naar Havas uit Danzig verneemt zal
gouwleider Forster in den tuin van het
Casino te Zoppot Dinsdagavond acht uur
een politieke rede houden voor de Duit
sche Juristen, die onder leiding van
staatsminister Frank voor een jaarljjksch
congres te Danzig bijeen zjjn gekomen.
De kabinetten te Londen en Parijs ko
men heden bijeen.
Op verschillende plaatsen in de stad staan
vrachtauto's gereed tot vertrek. De werkzaam
heden aan de verdedigingswerken langs de
grens werden gedurende den Zondag voortgezet.
In Poolsche kringen te Danzig blijft men
kalm en beschouwt men de maatregelen als een
poging om Polen te Intimldeeren.
(Zie vervolg elders in dit blad)
AMSTERDAM TEL 9OJ61-22J61
P.C. HOOFTSTR. 7 na 6 uur 2J/2J.
Het WeeritiMlIiiliillliiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiHlIllltilllUf
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Volgens inlichtingen uit officleele kringen te
Brussel is het programma voor de conferentie
der Oslo-staten nog niet definitief vastgesteld.
Zooals in het officleele communiqué wordt me
degedeeld, dat is gepubliceerd na de bijeen
komst van het kabinet hedenochtend, zullen
de Oslo-staten vraagstukken, welke aller belang
betreffen, bespreken.
In verband met den huldigen Internationalen
toestand is het duidelijk, dat ook de interna
tionale vraagstukken door de te Brussel ver-
eenigde mogendheden besproken zullen worden.
MOSKOU. 22 Aug -(Reuter)
Het officieele Sovjet-Russische
agentschap Tass bevestigt, dat Von
Ribbentrop over enkele dagen zal
aankomen voor het voeren van on
derhandelingen over het sluiten van
een niet-aanvalspact.
Het verklaart, dat bij de gedach
tenwisselingen is komen vast te
staan, dat beide partijen den wensch
koesteren, ,,de spanning in haar
politieke betrekkingen te vermin
deren, de oorlogsdreiging uit te
schakelen en een niet-aanvalspact
te sluiten.’’
de onderhandelingen tusschen
i de Sovjet-Unie over een met-
De Berlijnsche correspondent van
de Gazeta Polska voorspelt dat de
rede van Hitler pp Zondag a.s. by
Tannenberg sensationeel zal JPÏA-
Het-is echter niet bekend, of de rede
een redelijk antwoord zal behelzen
op het Poolsche memorandum van
ROME. 21 Aug. (Reuter) In Vatlcaansche
kringen wordt verklaard, dat Z. H. de Paus geen
concrete oplossing van de crisis kan of wensch t
voor te stellen, aangezien HU buiten conflicten
wil blUven, die niet behooren tot de bevoegd
heid van Zijn missie Het is desondanks de
hechte wensch van den H. Vader, „om alle
menschen te herinneren aan hun plicht om de
menschheld te redden van de onberekenbare
ramp, die een oorlog over allen zou brengen
De Britsche consul-generaal in Polen
geeft aan alle Engelschen den raad dit
land te verlaten.
In afwachting van den inhoud moet ge
constateerd worden, dat alleen reeds de
aankondiging de spanning, die van uur
tot uur toenam, verbreekt. Het zal zonder
twijfel voor het grootste deel van Moskou
afhangen of deze ontspanning duurzaam en
aanzienlijk wordt.
van
Buitenlandsche Zaken v. Rib
bentrop zal Woensdag, den
23en Augustus, te Moskou aan
komen om
Forster spreekt hedenavond te Danzig.
Duitschland treft uitgebreide militaire
maatregelen.
DUITSCH-
neustad:
VRU
OOST
MARIE NBURG
Xo
/neuteicm
DANZIG.
Von Ribbentrop
