i
Moskou vinden elkaar
Berlijn
en
DE OCEAAN POST
Tallooze vragen
doen zich
Von Ribbentrop heden per
vliegtuig naar Moskou
over
Situatie plotseling
gewijzigd
voor
M
Lucht Verdediqinqs Fonds
Te Londen komt
meer opluchting
Minister Frank
Danzig
DE STAFBESPREK1NGEN
AFGEBROKEN?
Kerkelijk leven
1
Buitenlandsch Overzicht
H
RADIO-NOLLAND”
HELPT onze
onafhankelijkheid
HANDHAVEN
Russtn wijzen er op dat het niebaanvalspact geen hulp
by aanval op anderen met
zich meebrengt
WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1939
Groote brand te
Sliedrecht
Von Ribbentrop
Boerenhofstede en twee
woningen verwoest
PROF. SAUERBRUCH NAAR
PRINS COLONNA
van
Naar de Missie
Japan vraagt inlichtingen
I.V.
t
Dramatische brand in
boerderij
Groote verbazing bij Rus
sisch publiek
Is dit de inhoud van
het pact?
Diplomatieke nederlaag
voor 24 uur?
Men ziet lichtpunten in veranderde
situatie voor het Verre Oosten
Was Italië op de hoogte
Berlyns plannen?
VLUCHTELINGEN PASSEEREN
DE GRENS
EEN
SCHEEPSKRANT!
et
ie
jn
rk
Moskou-pact slechts
onbelangrijk?
Landbouwer by reddingspoging
door paard getrapt
.'I
Londen geïntrigeerd
door het nieuwe pact
„Het Duit sc he recht zal zegevieren,
zooals te Keulen, Weenen.
Praag en Memel”
„ROTTERB. LLOYB”
H.V. STOOMVAART MIJ.
s.HEBERLAHB"
Geeft een jaarlijksche bij
drage op giro 320.000 van
het Luchtverdedigingsfonds.
t. n. v. d. Vereen, v. Nat.
Veiligheid, den Haag, of
schrijft aan het Cento. Prop.
Comité. Heerengrachl 7 8,
Amsterdam.
Wjj vragen duizenden be
gunstigers!
Vreest Duitschland een psycholo-
gischen tegenzet?
Communiqué van het
Fransche kabinet
Besprekingen en bezoeken
van
geen door Duitschlaijd
van
Een kleine aanduiding van het laatste vindt
Pater L. de Kok f
alleen
geven
van
terliv—
a
I
hy den Amerikaanachen en den Japanschen
ambassadeur ontvangen.
De Itallaansche minister van Buitenland
sche Zaken, Ciano, heelt naar Reuter uit
Rome bericht Dinsdag korte besprekingen
gevoerd met den Poolschen ambassadeur en
den Russischen zaakgelastigde. Voorts heeft
staat reeds lang tusschen Italië en Ri
na het bezoek van von Ribbentrop i
tusschen Duitschland en Frankrijk
Het verkeer op den aeer drukken Merwede-
dük was geruimen tijd gestagneerd.
In de missie van Keta Kratchi (Goudkust) is
in den ouderdom van 31 jaren overleden de wel-
eerw. pater L. de Kok. van de paters van Ca-
dler en Keer.
MET ADVERTEEREN
MEN A LL1 l
REPATRIEERENDEN en
TOERISTEN
Vraagt pro
BEREIKT
VERIX1FG ANGERS,
■V. j
na
ge-
De vlammen vonden gretig
groeten
Wordt begunstiger van het
LUCHTVERDED1GINGSFONDS.
ht-
Im
lij.
lag
«e-
dat
wor-
van
Dinsdagavond is de kapitale boerderij den
landbouwer Luyckx aan de Oranjelaan te Breda
een prooi der vlammen geworden. De bewoners,
onder wie drie kinderen, konden in veiligheid
worden gebracht.
va# uit Moskou dat de aankomst van Vort
Ribbentrop te Moskou, waar hjj een niet-aan
valsverdrag met Rusland zal sluiten, geenszins
onvereenigbaar is met een voortzetting der on-
Onze Londensche correspondent seinde giste
renavond
Dinsdagavond is de gemeente Sliedrecht op
geschrikt door een grooten brand, waarbij een
boerenwoning en twee woningen in de asch syn
gelegd
Naar te Tokio verluidt heeft het Japan-
•ehe kabinet beslaten den Japanschen am
bassadeur te Berlijn, Oshima. opdracht te
reven aan de Dnitsche regeering inlichtin-
r*n te vragen over bet niet-aanvalsverdrag
■et de Sovjet-Unie. alsmede over de waar-
d», welke de Dnitsche regeering thans nog
hecht aan het antlkomintemverdrag.
ADe Sovjet-Russische bladen berichten zon
der commentaar dat von Ribbentrop naar Mos
kee komt om het verdrag van non-agressie te
enderteekenen. Het bericht kwam als een don
derslag bij helderen hemel voor den doorsnee
Sovjet-burger, evenals voor de buitenlanders, die
niets weten omtrent den Inhoud en geen idee
hebben welken invloed dit zal hebben op de on-
derhandelingen der drie mogendheden. Vanoch
tend zijn de besprekingen der generale staven
Biet hervat en vanmiddag hebben de fransche
m Britsche militaire vertegenwoordigers een be
spreking gehouden in de Britsche ambassade.
Vermoedelijk waren reedt ernstige bë rich ten
bjj de Britsche regeering binnen gekomen, voor
dat de Dultsch-Russteche overeenkomst bekend
werd In ieder geval kan de regeering bezwaar
lijk weigeren thans de verantwoordelijkheid te
zamen met het parlement te deelen. In politie
ke kringen beweert men. dat Chamberlain aeker
voorstellen zal doen in verband met den moei
lijken toestand, wanneer Polen zich moet ver
dedigen zonder de hulp van Rusland Tevens
SOU hu zich laten leiden door de gevoelen van
Hooger- en Lagerhuis.
Onder degenen, die von Ribbentrop vergezel-
m, is ook de chef van den persdienst van het
ministerie van Buitenlandsche Zaken, dr.
Schmidt, hetgeen er op schijnt te wijzen dat
Duitschland een groote publiciteit aan het ver
ing wil schenken.
Aangezien de Sovjet-Unie op het oogenblik
pen ambassadeur te Berlijn heeft Merekalof
b in Mei jX teruggeroepen en sindsdien niet op
s0n pest teruggekeerd veronderstelt men, dat
ét Dnitsche ambassadeur te Moskou, von Schu
lenburg, voor het grootste deel de voorloopige
besprekingen heeft geleid.
DE REIS OP DE If ATT ACH TEPHïW
VAN:
EN J
..Mogen allen, zoo besloot Frank zijn rede,
wien overal ter wereld er iets aan gelegen Is. dat
een vreedzame gemeenschap van de kuituur-
volken in de wereld zal worden mogeltik
maakt, zich vrjj maken van de hoop.
Duitschland door dreigementen klein zal
den gemaakt. De wil van het Derde Rijk
Adolf Hitler, om het levensrecht van de v<Mks-
genooten te Danzig te doen zegevieren. Is ster
ker dan iedere bedreiging. In Donzig zal het
Dultsche recht zegevieren, evenals in Keulen
Weenen, Praag en Memel.”
De boerenhofstede en de twee woningen wer
den volkomen vernietigd. Een oogenblik bu-
stond er nog gevaar voor een tweede groots
boerenhofstede; het gelukte evenwel deze te
behouden. Om half elf was de brandweer de
vlammenzee meester.
Voor de eigenaars van de vernielde perceelen
beteekent de brand een catastrophe. Geen van
hen is verzekerd
Havas bericht verder: Von Ribben
trop zal te Moskou zijn Intrek nemen in bet
gebouw van de voormalige Oostenryksche
legatie, dat na den Anschluss eigendom van
Duitschland is geworden. Dit gebouw ligt
naast dat, waar talrijke leden van de Fran-
ache en Britsche militaire delegaties hun in
trek hebben genomen.
Von Ribbentrop zal vergezeld worden door
S personen, die verdeeld zullen worden over
de verschillende gebouwen waar de Dultsche
ambassade huist.
voering van Molotof. de traineerende besprekin
gen te Moskou en de berichten over Duitsch -
Russische handelsbesprekingen waren er even-
zoovele symptomen van, dat 't Narkomindel ge
reed stond zijn politieken koers plotseling scherp
te wijzigen, teneinde voor zichzelf de gewenschte
voord ee ie n te behalen: ruilhandel en politieker.
Invloed In Europa, en veiligheid in den rug bj’
rijn controverse met Japan.
Stond den cyniscben Georgiër niets in den
weg om een verdrag met zijn voor aartsvijand
uitgekreten concurrent te sluiten. Hitler had
zich teaeer vastgelegd op een antl-sovjet-pro-
paganda om niet te aarzelen.
Eerst toen hem duidelijk werd, dat Tokio zich
er niet toe zou leenen om ten behoeve van het
Derde Ryk een conflict in het Verre Oosten te
ontketenen, dat Berlijn de vrije hand in Europa
zou geven, is zijn besluit definitief geworder
en heeft hij met Moskou een niet-aanvalspaci
npgesteld. Hoe het Dultsche volk hierop zal re-
ageeren, is een vraagstuk, dat dr. Goebbels moet
oplossen. „Het belang liegt nooit", citeerde Win
ston Churchill nog onlangs van zijn voorvader,
den hertog van Mailborough. Hoe waar dit
woord is, blijkt uit deze sinistere overeenkomst
tusschen nazi's en bolsjewisten.
En Italics belang? Hoe zal de duce dit voor
zijn volk kunnen verantwoorden? Aan de as
Rome-Berlijn kan nauwelijks meer waarde ge
hecht worden, althans voor Italië. Het imperium
van den duce wordt hiermede gedegradeerd tot
een aanhangsel van het Derde Rijk, dat zich nu
den meester van Europa waant. Hongarije, Italië s
sterkste steunpunt in Oostelijk Europa, staat
voor den val: moet de duce wéér met leede
oogen aanzien boe het Derde Rijk de Itallaan
sche bolwerken sloopt? Wat voor 'winst Kan er
voor Italië liggen in een uitbreiding van de
Dultsche macht, die het Apennijnsclie schier
eiland tot een satelliet van het Derde Rijk
maakt; of meent de duce, dat een concessie der
Westelijke mogendheden op een eventueele
vredesconferentie een Afrikaanse he compensa-.
tie zal bieden voor de dreigende zware ver-
Ueaen in Buaopa? Zal hier het belang wél liegen?
daan Een terugkeer van Danzig tot Duitsch
land is geen schending van het Poolsche gebied
Se. De bevolking van Danzig verklaart zelf
deel uit te maken van de Dultsche rechts-ge
meenschap en heeft hiermede beslist over het
Juridische feit dat zij tot Duitschland behoort
Naar Havas vernam zou volgens
geruchten, welke te Rome in ^uiten-
land sc he kringen de ronde deden,
het niet-aanvalsverdrag tusschen
Duitschland en de Soviet-Unie de
Van cje Broeders van O. L. Vrouw van Loui-
des te Dongen vertrokken naar de Missie in
rederlandsch-Inctf Br. Bartholomeus M en Br.
.iclnlus M bestemd voor Batavia en Soengei-
llat Banka) 1» Bartholomeus was jaren lang
werkzaam als onderwijzer in Rotterdam en
Geldrop, Br. Llclnlus te Valkenswaard.
Verder heeft minister Bonnet ‘den Engetechen
zaakgelastigde Campbell en de ambassadeurs
van Polen en Roemenië, Lukaclewicz en Tata-
rescoe, ontvangen.
De Dultsche zaakgelastigde heeft naar
Reuter uit Londen bericht vanochtend een
bezoek gebracht aan het Foreign Office, doch
hij heeft Halifax niet gesproken
De rechtsgronden welke hij hiervoor aangaf
zyn de volgende:
Nog steeds houdt de uittocht van Dultsche
Joodsche kinderen aan. Dinsdagmiddag pas
seerde te Oldenzaal met den D-tretn. welke
uur uit Duitschland aankomt, een transport van
plm 250 kinderen met bestemming Engeland.
De goede stemming ontbrak bjj het jonge
volkje niet en toen de trein zich voor vertrek
in beweging zette, wuifden zy spontaan en har-
telyk de dames toe. die hen gedurende het op
onthoud op het station ververschlngen hadden
aangeboden.
Omstreeks halt negen ontdekten eenlge bu
ren by den landbouwer en veehouder De Leeuw
aan den Merwededjjk een begin van brand.
Direct poogden zij het vuur met emmers water
te blusschen. doch heel spoedig bleek, dat de
vuurhaard was te zoeken in den hooizolder, die
tot de nok gevuld was. In een oogwenk sloe
gen de vlammen huizen hoog uit bet dak en
aan blusschen viel toen niet meer te denken.
De brandweer, die spoedig aanwezig was, be-
localiseeren
•s
De Fransche kabinetsraad is. volgens Havas,
bijeen gebleven tot kwart voor zeven hedenavond.
Na de bijeenkomst is een communiqué uitgege
ven, waarin werd gezegd:
De kabinetsraad is bijeengekomen onder voor
zitterschap van Daladier. De internationale toe
stand werd besproken, in het bijzonder ae rap
porten, welke door de vertegenwoordigers van
Frankrijk in het buitenland aan de regeering zijn
gezonden. De raad heeft de instructies, welke
aan de Fransche ambassadeurs in het buitenland
zijn gezonden, goedgekeurd. Na de vergadering
heeft Daladier zich langen tijd onderhouden met
generaal Gamelin. Donderdagochtend zal een
ministerraad op het Elysée bijeenkomen
Voldoening bestaat alleen nog hierover, dat
aan de democratieën voor 24 uur een ..dlpoma-
tieke nederlaag” is toegebracht.
Reeds vanavond schijnt men te vreezen voor
een psychologischen tegenzet. Men wil niet toe
geven, dat de militaire besprekingen te Moskou
aan den vooravond van de komst van Von Rib
bentrop voortgezet kunnen worden.
In den loop van den dag kon men een voort
durend minder pessimistische beoordeellng waar
nemen van den door het as. Duitsch-Russische
niet-aanvalsverdrag geschapen toestand. Dit
geldt zoowel voor Fleetstraat als voor de City. In
hoeverre deze meening gedeeld wordt door de
regeering zal blijken wanneer'Chamberlain Don
derdag in T parlement zijn verklaringen aflegt
Van vele zijden werd reeds de opmerking ge
maakt. dat een niet-aanvalsverdrag op zichzelf
niets verontrustends heeft. Zulk een pact be-
tusland en
ain Parijs
De „Evening News” noemt het Duttsch-Rus-
slsche pact een groote diplomatieke nederlaag
voor Groot-Brlttannië en wijst erop, dat het
Foreign-Office er blijkbaar geen flauw benul
van had, dat een dergelijke overeenkomst
broeide De Britsche ambassadeurs te Berlijn en
Moskou schijnen niets geweten te hebben en wat
eerstgenoemde aangaat, deze te doör alle groote
daden van Hitler van Oostenrijk af tot heden
volkomen verrast. v
4e Het tot stand brengen van den terugkeer
van Danzig tot het rijk te het weer goedmaken
van een onrecht, dat 400.000 Dultachers te aan
gedaan Het is geen onrecht, een derde aange-
BERN, 22 Aug. (Havas) Inzake het ver
trek van professor Sauerbrucb naar Rome
wordt medegeoeeid. dat hij aan het ziekbed is
geroepen van den gouverneur van Rome, prins
Colonna.
derhandelingen. welke tot nu toe zijn gevoera
tusschen de Fransche, Britsche en Russische
niet-aanvalsverdrag
en de Sovjet-Unie
volgende clausules behelzen
Ten eerste: de contracteerende
partjjen verbinden zich elkaar niet
aan te vallen.
Ten tweede: zij zullen neutraal
bljjven in het geval een der beidé
partjjen zou worden aangevallen.
Ten derde: ieder der beide par
tijen behoudt het recht op ieder
oogenblik de overeenkomst op te
zeggen indien hij het noodig oor
deelt, wanneer een der partijen een
derde partij aanvalt.
WAAKl.N HET DACEI IKRCHV
NIEUWS. VERSCHIJNT TIJDENS
2 "j voedsel in den
voorraad oogst, die tot de nok van de
schuur was opgeslagen In een ommezien stond
de geheele hofstede m brand Drie paarden,
waaronder een stamboekpaard. kwamen om het
leven. Het overige vee kon worden gered.
Bi) de reddingspogingen kreeg de landbouwer
L. een trap van een paard tegen het hoofd. Met
een hersenschudding moest hij naar het Sint
Ignatiusziekenhuis worden vervoerd. Een broer
van den landbouwer kreeg tengevolge van de
emoties een zenuwschok
De inboedel kon gedeeltelijk in veiligheid wor
den gebracht. De schade, die zeer aanzienlijk te.
wordt door verzekering gedekt. De brand te waar
schijnlijk door hoolbroei veroorzaakt.
BERLIJN. 22 Aug (Havas). Het succes der
verrassing, verkregen door de aankondiging van
het Duitsch-Russische pact, heelt 24 uur ge
duurd.
Zooals uit de voor het buitenland bestemde
berichten blijkt, klaagt men er te Berlijn over,
dat Londen en Parijs asm de „historische be-
teekenis” van het document kunnen twijfelen..
Het schijnt dat Duitschland, dat meende, ern
stig aan prestige te zullen inboeten zich op het
pact geworpen heeft als op een reddingsboei
militaire delegaties over de organisatie van vew'
zet tegen agressie.
Overigens schjjnt. onafhankelijk van deze ge
ruststellende beweringen, ten aanzien van net
verblijf der Fransche en Engelsche missies tot
nu toe niets veranderd.
tolt inlichtingen van gewoonlijk goed inge
lichte zijde te Berlijn wordt vernomen, dat
Italië voortdurend van de besprekingen op de
hoogte werd gehouden, doch dat ten aanzien
■n Japan volstrekte geheimhouding in acht
•«rd genomen.
Ie. Het verdrag van Versailles was een daad
van geweld zonder lederen grond van recht. Een
beroep op dit verdrag kan derhalve nooit
rechtsgeldig zijn.
2e. De gemeenschap der geallieerden, die
het verdrag van Versailles Duitschland
dwongen hebben afstand te doen van het ge
bied der „vrije stad", bestaat niet meer
BERLIJN, 22 Aug. (Havas).
Von Ribbentrop is vanavond
Salzburg naar Berlijn gevlogen, waar
hjj korten tijd zal blijven om zijn
reis naar Moskou' voor te bereiden.
Medegedeeld wordt, dat de mi-
nister reist in het particuliere vlieg-
tuig van den Fuehrer.
Vanochtend heeft de Fuehrer von
Ribbentrop op den Obersalzberg
ontvangen. Nog vanavond zal de
Rjjksminister naar Koningsbergen
vliegen, waar hij den nacht zal door
brengen om morgenochtend door
te vliegen naar Moskou.
De Britsche regeer mg blult getrouw aan haar
garantie-belofte en het zal van Polen afhangen
of en hoe deze in werking zal treden. Volgens
berichten uit Warschau blijkt men allerminst
door de nieuwe verrassing geïntimideerd, men
ZOU zich zelfs daarop verheugen, daar het Polen
verlost van samenwerking met het aldaar on
populaire Rusland Men gelooft echter niet dat
deze opvatting door de Engelsche regeering
wordt gepeeld
Tevens wyst men erop, dat de neutrale lan
den meer gebaat sjjn bij een sterk Franscn-
Britsch bondgenootschap dan een sterk Duitsch
land. Alles bijeengenomen te de stemming ech
ter te Londen optimistischer Men beoordeelt
het as. pact veel meer op grond van vermoe
dens en verwachtingen dan van feiten. En deze
feiten bljjven schaarsch en er heerscht veel te
genstrijdigheid tusschen verachlllende lezingen
en berichten.
Zoo wordt voortgebouwd op de meenliw
een Italiaanach blad, volgens welk Italië geheel
was Ingelicht. Anders te de meening van den
diplomatieken medewerker van de ..Evening
Standard", die doorgaans aeer goed Ingelicht is,
en uit de beste bron zegt vernomen te hebben
dat Italië omtrent de Duitsch-Russische plan
nen geheél in het duister gelaten was
Deze schrijver geeft de meening weer, dat
Duitschland en Rusland gevaarlijk spel spelen
en voegt eraan toe, dat de ontvangst van bet
nieuws in Italië. Spanje en Japan verre van
gunstig waa.
Gezaghebbende Russische kringen hebben
““•dAgochtend verzekerd aldus meldt Ha
pert: te zich aanvankelijk tot het
van den brand, welke in wijden omtrek zicht
baar was. Deze pogingen mislukten echter,
want nauwelijks een kwartier later stonden ook
twee aangrenzende en met rieten daken be
dekte hulzen in vlammen.
men in de .JBtarDit blad schrijft dat Rus
land nu er op wijzen kan, dat Duitschland wel
zijn minister van Buitenlandsche Zaken stuurt.
Het blad dringt erop aan dat Engeland thans
een werkelijk verdrag met Rusland zal sluiten
en .aldus aan het licht zal stellen, welk een
onbelangrijk ding de overeenkomst met
Duitschland eigenlijk te.”
Om zoover de beteekente van het pact te ver
kleinen gaan echter zeer weinigen.
DANZIG. 22 Aug. <DN.B In de groou
zaal van het Kurhaus te Zoppot te van
daag het jaarljjksch congres van Dultsche
juristen geopend. Gouwleider Forster be
groette de gasten uit Duitschland. in het
bijzonder rjjksminister Frank. Vervolgens
sprak minister Frank over de grondslagen
van het recht in het licht van een wereld
beschouwing Hierbij behandelde hij ook de
kwestle-Danzlg en zeide. dat aan de Vrije
Stad met geweld het recht tot zelfbeschik
king js ontnomen en thans Groot-Duitsch
land bereid te Danzig dit recht terug te
geven
De Itallaansche pers geeft nog geen reden om
aan te nemen, dat Rome dit tegennatuurljjk ge
worden pact van het katholieke Italië met het
nordische paganisme spoedig zal verbreken. Af
wachten is hier nog de boodschap.
Voor Japan moet dit verdrag de minste ver
rassing zijn: Tokio is er min of meer de aanlei
ding toe geweest. Doch ook hier rijzen
maar vragen: Zal Japan, bevreesd voor een in
den rug gedekt Rusland, zich alleen op de Brit
ten werpen, of het met dezeii op een accoord
gooien, teneinde Moskou niet de kans te
in het Verre Oosten zijn slag te slaan?
Parjjs is verbijsterd: de Fransche politiek
Oljjkt zóó volkomen gefaald te hebben als maar
mogelijk was. Het houdt een waardeloos stuk
papier in de hand: het Fransch-Russisch de
fensief verdrag, dat het zelf genegeerd heeft.
Den Qua! d'Orsay blijft niets over dan naar
Londen te zien om hulp.
Londen wist het, dat Moskou dit verraad
zou plegen, en heeft het daarom de onderhan-
dellngen getraineerd? Het lijkt niet onwaar
schijnlijk, dat Chamberlain straks met verras
sende mededeelingen zal komen, die de oppo
sitie. welke steeds gewed heeft op de Russische
kaart, verpletteren.
Dit Duitsch-Russische verdrag zal enorme ge
volgen hebben voor de Britsche binnenlandsche
politiek: doch de buitenlandsche? Zal. kan
Chamberlain zijn woord gestand doen aan Po
len. dat de ernstigste uren van zijn geschiedenis
beleeft? Warschau heeft immer volgehouden,
dat het alléén rekent op de hulp van het Wes
ten, en dat t slechts aan 'n gezamenlijke actie
van Moskou .en Berlijn geen weerstand zou
kunnen bieden. Zoover te het nog niet; er be
staat ook nog een Poolsch-Russisch nlet-aan-
valspact. „Tegen één van onze buren.schreef
Smogorzewski, de vertrouwde kolonel van Beek,
..kunnen wij het met de hulp van het Westen
volhouden.” Dat te nu een jaar geleden, toen
Warschau nog met Berlijn scheen te sullen
march ee ren.
Nu is de Poolsch-Duitsche controverse op de
spits gedreven, en men verwacht een spoedige
beslissing Hoe die zal zjjn. valt niet bjj bena
dering te vóórspellen: de situatie te te plotse
ling gewijzigd, dan dat men de reacties nu reeds
kan vaststellen. Doch de horizon van Europa's
toekomst is donker, in meer dan een zin, en de
catastrophe van een oorlog kan niet eens meer
de ergst-mogelijke genoemd worden, nu hoogere
waarden op het spel gezet schijnen te worden.
In Sovjet-Russische kringen te Moskou merkt
men volgens Havas verder op. dat vraagstuk
ken als Danzig en de Corridor niets te maken
hebben met het sluiten van een non-agresaie-
verdrag en men herhaalt, dat het sluiten var.
het verdrag geen hulp bjj een aanval betee
kent.
Verder herinnert men er aan, dat na het aan
de macht komen van Hitler in 1934, de Sovjet-
Unie aan Duitschland heeft voorgesteld een der-
geljjk verdrag te sluiten, doch dat toen de Dult-
schers Rebben geweigerd.
Onze Londensche correspondent seinde he
dennacht nog:
3e. De Volkenbond te geen door Dultschlaqd
erkende factor in de geschiedkundige ontwik
keling van deze zaak Hjj te geen partij by een
verdrag en te niet competent een bepaalde
rechtshouding van de Dultsche regeering te
verlangen.
Het heeft algemeen ae aandacht getrokken
dat de Dultsche en Russische berichten aan
gaande het niet-aanvalsverdrag op belangrijke
punten verschillen en men begint zich af te
vragerf of het wel in Ruslands bedoeling heeft
gelegen, dat het nieuws met zooveel ophef en
als het ware als een overwinning wereldkundig
werd gemaakt Men zegt, dat Hitler meer waar
de hechtte aan den schok dien het bericht teweeg
zou brengen ‘dan aan het nlet-aanvalspact zelf.
Indien Sovjet-kringen in Londen het Russische
standpunt Jqist weergeven, zou het niet in de
bedoeling gelegen hebben de wereld een zoo
groote verrassing te bereiden. In deze kringen
houdt men vol. dat er geen enkele reden te dat
de besprekingen tusschen de Fransche en Engel
sche missles eenerzjjds en de Russische regee
ring anderzijds niet voortgezet worden. In ver
band hiermede spreekt men van de mogelijk
heid, dat het pact een bepaling zal bevatten
volgens hetwelk het niet van kracht zou zjjn
indien Duitschland een aanval op Polen mocht
ondernemen. Het was deze opvatting en verwach
ting. dat de stemming op de Beurs niet ongun
stig beïnvloedde. Sommigen meenen verder te
kunnen gaan en spreken de veronderstelling uit,
dat het pact weinig practlsche waarde zal heb
ben en beroepen zich op de ontelbare niet-aan-
valsverdragen welke bestaan en toch niet ver
hinderd hebben dat de mogendheden welke de
pacten sloten, zich thans in vaak tegenoverge
stelde kampen bevinden Bij al deze beschouwin
gen is de wensch de vader van de gedachte.
De „Evening Standard” welke doorgaans de
meening van het publiek weergeeft en welke ock
tegen een inmenging van Engeland in Oost-
Enropa is. helt over naar de opvatting dat Rus
land op een isolement aanstuurt Dit was een
mogelijkheid waarmede men reeds rekening
hield toen Litwlnof in Mei j.l. aftrad. Ofschoon
de Engelsche verplichtingen, aldus de .Eve
ning Standard ten opzichte van Polen thans
zwaarder zjjn geworden is de situatie in het
Verre Oosten rooskleuriger geworden, daar de
leactie van Japan op het Dultsch-Russlsche
verdrag er toe zou kunnen lelden dat Japan
met de as zou breken. Een andere mogelijkheid
is dat men in Moskou Berlijn poogt uit te spe
len tegen Londen en Parijs en men hoopt
nu eigen voorwaarden voor toetreding tot het
vredesfront te kunnen stellen.
Verder wordt er op gewezen, dat in Moskou
einstige grieven tegen Engeland bestaan, eens
deels omdat Rusland bjj de laatste September-
crisls geheel te uitgesloten van de besprekingen
tusschen de groote mogendheden, en ook orn
aat de Britsche regeering blijkbaar geweigerd
heefu Lord Halifax naar Moskou te zenden,
hoewel Rusland dit verzocht had. Dit schijnt
nu voor Rusland een prestlge-kwestle geworden
te zjjn en het is dan ook nooit duidelijk ge
weest waarom Lord Halifax niet zelf naar
Moskou te vertrokken.
Uit Parjjs meldt Havas, dat Dinsdagmiddag
eenige minuten na vijf uur de Fransche re
geering is bijeengekomen De ministers weiger
den aan de journalisten, die ben ondervroegen,
iets te zeggen over him indrukken inzake den
internationalen toestand Sommige ministers
waren evenwel van meening, dat de regeering
misschien zou moeten beslissen over het terug-
roepen van de Fr&nsche militaire missie uit
Moskou
Behalve voor den zéér kleinen kring der inge
wijden brachten de ochtendbladen van gisteren
een verrassing voor Europa, die inderdaad ver-,
bijsterend mag heeten: Moskou dat sedert jaren
een .juiti-agressoren-polltiek" voerde de Vol
kenbond is er voor een goed deel aan ten gron
de gegaan en Berlijn, dat zjjn macht heeft
opgebouwd' onder de leuze „Anti-komintern”, zjj
sluiten een non-agressiepact op het oogenblik.
dat een acute crisis dreigt Wanneer evenwel de
eerste verrassing voorbij te, en men de situatie
rustig overziet, zal men moeten erkennen, dat
een Duitsch-Russische toenadering in het ge
heel niet tot de onmogelijkheden behoorde.
Berlijn had zeer talrijke redenen, om het al
thans voorloopig niet op een conflict met Mos
kou te laten aankomen: de onbekende kracht
van het Russische leger, de enorme voorraden
aan grondstoffen in Rusland, de verlangens van
machtige binnenlandsche groepen als de Reichs
wehr dit alles pleitte voor een toenadering
tot Moskou. Anderzijds wantrouwde Stalin de
Westersche mogendheden, die de Sovjet-Unie
den laatsten tijd systematisch uit de Europeesche
politiek weerden; nu zjj hem om hulp vroegen,
heeft hij reeds dit voorjaar gezegd, dat hij niet
van zins is voor de kapitalistische landen de
kastanjes uit het vuur te halen en duidelijk ge
wezen op de mogelijkheid van een andere com
binatie dan RuslandFrankrijk—Engeland De
val van Litwlnof, de „waarschuwende” rede-
Omtrent de besprekingen tusschen de
IMtsche. Fransche ^n Russische militairen
Moskou werden tegenstrijdige berichten
■itvangen. Uit Londen meldde Reuter, dat
werden voortgezet, maar latere be-
Hëhten luiden anders. Men dient hlerom-
*re°t dus nadere Inlichtingen af te wach-