per
Berlijn
Moskou vinden elkaar
en
voor
DE OCEAAN POST
Vpn Ribbentrop heden
vliegtuig naar Moskou
Tallooze vragen
doen zich
1
Lucht Verdediqinqs Fonds
Situatie plotseling
gewijzigd
Te Londen komt
meer opluchting
Minister Frank
over Danzir
I
DE STAFBESPREKINGEN
AFGEBROKEN?
Buitenlandsch Overzicht
Kerkelijk leven
HELPT onze
onafhankelijkheid
HANDHAVEN
RABIO-HOLLAND"
Russen wyzen er op dat het niet-aanvalspact geen hulp
bjj aanval op anderen met
zich meebrengt
WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1939
Dramatische brand in
boerderij
Groote brand te
Sliedrecht
Boerenhofstede en twee
woningen verwoest
PROF. SAUERBRUCH NAAR
PRINS COLONNA
van
Pater L. de Kok t
Naar de Missie
Japan vraagt inlichtingen
N.V.
i
Groote verbazing by Rus
sisch publiek
Diplomatieke nederlaag
voor 24 uur?
„Het Duit sc he recht zal zegevieren,
zooals te Keulen, Weenen
Praag en Memel”
Was Italië op de hoogte
Berlyns plannen?
VLUCHTELINGEN PASSEEREN
DE GRENS
EEN
SCHEEPSKRANT!
Men ziet lichtpunten in veranderde
situatie voor het Verre Oosten
Moskou-pact slechts
onbelangrijk?
„ROTTERD. LLOYD"
-
N.V. STOOMVAART MIJ.
..NEDERLAND**
Vreest Duitse Mand een psycholo-
gischen tegenzet?
Londen geïntrigeerd
door het nieuwe pact
Communiqué van het
Fransche kabinet
Is dit de inhoud van
het pact?
- I
Landbouwer by reddingspoging
door paard getrapt
t
Besprekingen en bezoeken
van
Von Ribbentrop
dat
De rechtsgronden welke hy hiervoor aangaf
afjn de volgende:
Wed der „vrije stad”, beslaat niet meer
Keuler
Een kleine aanduiding van het laatste vindt
Onze Londensche
dennacht nog:
alleen
van
tarieven
I
De Itallaansche minister van Buitenland-
sche Zaken, Ciano, heeft naar Reuter uit
Rome bericht Dinsdag korte besprekingen
gevoerd met den Poolschen ambassadeur en
den Russlschen zaakgelastigde Voorts heeft
Dinsdagavond is de gemeente Sliedrecht op
geschrikt door een grooten brand, waarbij een
boerenwoning en twee woningen in de asch zijn
gelegd.
Het verkeer op den zeer drukken Merwede-
dyk was geruimen tijd gestagneerd.
In de missie van Keta Kratchi Goudkust i is
in den ouderdom van 31 jaren overleden de wel-
eerw. pater L. de Kok. van de paters van Ca-
dier en Keer.
Wordt begunstiger van het
LUCHTVER DED1GINGSFONDS.
hij den Amerikaanschen en den Japanschen
ambassadeur ontvangen.
BEREIKT
VERI-OFGANGEM,
I EN
he
ijn
na
ge-
:ht-
lam
Mij.
dag
Dinsdagavond is de kapitale boerderij van den
landbouwer Luyckx aan de Oranje laan te Breda
een prooi der vlammen geworden. De bewoner»,
onder wie drie kinderen, konden in veiligheid
worden gebracht.
i
Verder heeft minister Bonnet den E'ngelscheA
zaakgelastigde Campbell en de ambassadeurs
van Polen en Roemenië, Lukaciewlcz en Tata-
rescoe, ontvangen.
De Duitsche zaakgelastigde heeft naar
Reuter uit Londen bericht vanochtend een
bezoek gebracht aan het Foreign Office, doch
hij heeft Halifax niet gesproken.
Alle Sovjet-Russiache bladen berichten ron
der commentaar dat von Ribbentrop naar Moe
ken komt om het verdrag van non-agressie te
enderteekenen. Het bericht kwam als een don
derslag bjj helderen hemel voor den doorsnee
Sovjet-burger, evenals voor de buitenlanders, die
aiets weten omtrent den inboud en geen idee
hebben welken invloed dit zal hebben op de on-
derhandelingen der drie mogendheden. Vanoch
tend zijn de besprekingen der generale staven
niet hervat en vanmiddag hebben de Fransche
en Britsche militaire vertegenwoordigers een be
spreking gehouden in de Britsche ambassade.
Voldoening bestaat alleen nog hierover,
aan de democratieën voor 24 uur een „dipoma-
tieke nederlaag" is toegebracht.
Reeds vanavond schijnt' men te vreezen voor
een psychologlschen tegenzet. Men wil niet toe
geven. dat de militaire besprekingen te Moskou
aan den vooravond van de komst van Von Rib
bentrop voortgezet kunnen worden.
3e. De Volkenbond is geen door Dultschland
erkende factor in de geschiedkundige ontwik-
De boerenhofstede en de twee woningen wer
den volkomen vernietigd. Een oogenblik be
stond er nog gevaar voor -een tweede groote
boerenhofstede; het gelukte evenwel deze te
behouden. Om half elf was de brandweer de
vlammenzee meester.
Voor de eigenaars van de vernielde perceeien
beteekent de brand een catastrophe. Geen van
hen is verzekerd.
Onze Londensche correspondent seinde giste
renavond
Naar te Tokio verluidt heeft het Japan-
•che kabinet beslaten den Japanschen sm-
bassadeur te Berlijn, Oahima. opdracht te
teven aan de Duitsche regeering inlichtin-
t*o te vragen over bet niet-aanvalsverdrag
«set de Sovjet-Unie. alsmede over de waar-
welke de Duitsche regeering thans nog
hecht aan het antikominternverdrag.
Onder degenen, die von Ribbentrop vergezel-
an, ia ook de chef van den persdienst van het
ministerie van Buitenlandsche Zaken. dr.
Schmidt, hetgeen er op schijnt te wijzen dat
Puitschland een groote publiciteit aan het ver
drag wil schenken.
Aangezien de Sovjet-Unle op het oogenblik
geen ambassadeur te Berlijn heeft Merekalof
b In Mei J.L teruggeroepen en sindsdien niet op
zijn poet teruggekeerd veronderstelt men, dat
de Duitsche ambassadeur te Moskou, von Schu
lenburg, voor het grootste deel de voorloopige
besprekingen heeft geleid.
DE REIS OP DE MAILSCHEPEN
VAN:
EN
In Sovjet-Russische kringen te Moskou merkt
men volgens Havas verder op, dat vraagstuk
ken als Donzig en de Corridor niets te maken
hebben met het sluiten van een non-agressie-
verdrag en men herhaalt, dat het sluiten van
het verdrag geen hulp bij een aanval petee-
kent.
Verder herinnert men er aan, dat na het aan
de macht komen van Hitler in 1934, de Sovjet-
Unie aan Dultschland heeft voorgesteld een der-
gelijk verdrag te sluiten, doch dat toen de Duit-
schers hebben geweigerd.
Havas bericht verder: Von Ribben
trop zal te Moskou zijn intrek nemen in het
gebouw van de voormalige Oostenrijksche
legatie, dat na den Anschluss eigendom van
Dultschland is geworden. Dit gebouw ligt
naast dat, waar talrijke leden van de Fran
sche en Britsche militaire delegaties hun in
trek hebben genomen.
Von Ribbentrop zal vergezeld worden door
V personen, die verdeeld zullen worden over
de verschillende gebouwen waar de Duitsche
ambazesde huist.
„Mogen allen, zoo f
wien overal ter wereld er,
een vreedzame gemeét;
volken in de wereld zal worden mogelük
maakt, zich vrij maken van de hoop.
Dultschland door dreigementen klein zal
den gemaakt. De wil van het Derde Rijk
voering van Molotof. de traineerende besprekin
gen te Moskou en de berichten over Duitsch—
Russische handelsbesprekingen waren er even-
zooveie symptomen van, dat 't Narkomindel ge
reed stond zijn politieken koers plotseling scherp
te wijzigen, teneinde voor zichzelf de gewenschte
voordeelen te behalen: ruilhandel en politieker,
invloed in Europa, en veiligheid in den rug by
zyn controverse met Japan.
Stond den cynischen Georgiër niets in de:i
weg om een verdrag met zijn voor aartsvijand
uitgekreten concurrent te sluiten. Hitler haa
zich tezeer vastgelegd op een anti-sovjet-pro-
paganda om niet te aarzelen.
Eerst toen hem duidelijk werd, dat Tokio zich
er niet toe zou leener. om ten behoeve van het
Derde Rijk een conflict in het Verre Oosten te
ontketenen, dat Berlijn de vrije hand in Europa
zou geven, is zün besluit definitief geworder
en heeft hij met Moskou een niet-aanvalspact
opgesteld. Hoe het Duitsche volk hierop zal re-
ageeren, is een vraagstuk, dat dr. Gdebbels moet
oplossen. „Het belang liegt nooit’’, citeerde Win
ston Churchill nog onlangs van zyn voorvader,
dén hertog van Mallborough. Hoe waar dit
woord is. blijkt uit deze sinistere overeenkomst
tusschen nazi’s en bolsjewisten.
En Italics belang? Hoe zal de duce dit voor
zijn volk kunnen verantwoordt^? Aan de as
Rome-Bcrljjn kan nauwelijks meer waarde ge
hecht worden, althans voor Italië. Het imperium
van den duce wordt hiermede gedegradeerd tot
een aanhangsel van het Derde Rijk, dat zich nu
den meester van Europa waant. Hongarije, Italië s
sterkste steunpunt in Oostelijk Europa, staat
voor den val: moet de duce wéér met leede
oogen aanzien hoe het Derde Rijk de Itallaan
sche bolwerken sloopt? Wat voor winst kan er
voor Italië liggen in een uitbreiding van de
Duitsche macht, die het Apennijnsche schier
eiland tot een satelliet van het Derde Ryk
maakt; of meent de ducë, dat een concessie der
Westelijke mogendheden op een eventueele
vredesconferentie een Afnkaansche compensa
tie zal bieden voor de dreigende zware ver
liezen in Europa? Zal hier hit belang wél liegen?
Ie. Het verdrag van Versailles was een daad
van geweld zonder lederen grond van recht. Een
beroep op dit verdrag kan derhalve nooit
rechtsgeldig zjln.
Geeft een jaarlijksche bij
drage op giro 320.000 van
het Luchtverdedigingsfonds.
t. n. v. d. Vereen, v. Nat.
Veiligheid, den Haag, of
schrijft aan het Centr. Prop.
Comité. Heerengracht 7 8.
Amsterdam.
Wij Dragen duizenden be
gunstigers I
In den loop van den dag kon men een voort
durend minder pessimistische beoordeeling waar
nemen van den door het as. Duitsch-Russische
niet-aanvalsverdrag geschapen toestand. Dit
geldt zoowel voor Fleetstraat als voor de City. In
hoeverre deze meenlng gedeeld wordt door de
regeering zal blijken wanneer Chamberlain Don
derdag in 't parlement zijn verklaringen aflegt
Van veie zijden werd reeds de opmerking ge
maakt. dat een niet-aanvalsverdrag op zichzelf
niets verontrustends heeft. Zulk een pact be
staat reeds lang tusschen Italië en Rusland en
na het bezoek van von Ribbentrop aan Parijs
tusschen Dultschland en Frankrijk.
daatj. Een terugkeer van Danzig tot Dultsch
land is geen schending van het PooLsrhe gebied
5® I* bevolking van Danzig verklaart zelf
deel uit te maken van de Duitsche rechts-ge-
meenschap en heeft hiermede beslist over het
juridische feit, dat zij tot Dultschland behoort
WAARIN DAGEI-IJ KSCHV
NIEUWS. VERSCHIJNT TIJDENS
Van c<e Broeders van O L. Vrouw van Loui -
des te Dongen ve. rokken naar de Missie in
Tederlandsch-Incie Br. Bartholomeus M en Hr
Jcinlus M.. bestemd voor Batavia en Soengel-
llat (Banka). Br Bartholomeus was jaren lang
werkzaam als onderwijzer In Rotterdam en
Geldrop. Br. Licinfus te Valkenswaard.
De Fransche kabinetsraad is. volgens Havas,
bijeen gebleven tot kwart voor zeven hedenavond.
Na de bijeenkomst is een communiqué uitgege
ven, waarin werd gezegd:
De kabinetsraad is bijeengekomen onder voor
zitterschap van Daladier. De internationale toe
stand werd besproken, in het bijzonder de rap
porten, welke door de vertegenwoordigers van
Frankrijk ip het buitenland aan de regeering zijn
gezonden. De raad heeft de. instructies, welke
aan de Fransche ambassadeurs in het buitenland
zijn gezonden, goedgekeurd. Na de versluiering
heeft Daladier zich langen tijd onderhouden met
generaal Gamelin. Donderdagochtend zal een
■ministerraad op het Jllysée bijeenkomen.
BERN, 22 Aug. (Havas) Inzake het ver
trek van professor Sauerbrucb naar Rome
wordt medegedeeld, dat hij aan het ziekbed is
geroepen van den gouverneur van Rome, prins
Colonna.
weerstand zou
er be
staat ook nog een Poolsch-Russisch niet-aan-
valspact. „Tegen één van onze buren," schreef
Smogorzewski, de vertrouwde kolonel van Beek,
„kunnen wij het met de hulp van het Westen
volhouden.’’ Dat is nu een jaar geleden, tqgp
Warschau nog met Berlijn scheen te zullen
marcheeren.
Nu is de Poolsch-Duitsche controverse op de
spits gedreven, en men verwacht een spoedige
beslissing. Hoe die zal zijn, valt niet bü bena
dering te voorspellen: de situatie is te plotse
ling gewijzigd, dan dat men de reacties nu reeds
kan vaststellen. Doch de horizon van Europa's
toekomst is donker, in meer dan een zin; en de
catastrophe van een oorlog kan niet eens meer
de ergst-mogelijke genoemd worden, nu hoogere
waarden op het spel gezet schynen te worden.
De „Evening News" noemt het Duitsch-Rus
sische pact een groote diplomatieke nederlaag
voor Groot-Brittannlë en wijst erop, dat het
Foreign-Office er blijkbaar geen flauw benul
van had, dat een dergelyke overeenkomst
broeide. De Britsche ambassadeurs te Berlijn en
Moskou schijnen niets geweten te hebben en wat
eerstgenoemde aangaat, deze Is door alle groote
daden van Hitler van Oostenrijk af tot heden
volkomen verrast
MET ADVERTEKRSN
MEN ALLE----
REPATRIEERENDBN
TOERISTEN
Vraagt proefnummer on
aan:
iaeragraeht S«Z --n
Het heeft algemeen de aandacht getrokken
dat de Duitsche en Russische berichten aan
gaande het niet-aanvalsverdrag op belangrijke
punten verschillen en men begint zich af te
vragen of het wel in Ruslands bedoeling heeft
gelegen, dat het nieuws met zooveel ophef en
als het ware als een overwinning wereldkundig
werd gemaakt. Men zegt,’ dat Hitler meer waar-
'de hechtte aan den schok dien het bericht teweeg
zou brengen dan aan net niet-aanvalspact zelf.
Indien Sovjet-kringen in Londen het Russische
standpunt juist weergeven, zou het niet in de
bedoeling gelegen hebben de wereld een zoo
groote verrassing te bereiden. In deze kringen
houdt men vol. dat er geen enkele reden Is dat
de besprekingen tusschen de Fransche en Engel-
sche missies eenerzjjds en de Russische regee
ring anderzijds niet voortgezet worden. In ver
band hiermede spreekt men van de mogelijk
heid. dat het pact een bepaling zal bevatten
volgens hetwelk het niet van kracht zou zijn
indien Dultschland een aanval op Polen mocht
ondernemen. Het was deze opvatting en verwach
ting. dat de stemming op de Beurs niet ongun
stig beïnvloedde. Sommigen meenen verder te
kunnen gaan en spreken de veronderstelling uit,
dat het pact weinig practische waarde zal heb
ben en beroepen zich op de ontelbare niet-aan
valsverdragen welke bestaan en toch niet ver
hinderd hebben dat de mogendheden welke de
pacten sloten, zich thans in vaak tegenoverge
stelde kampen bevinden. Bij al deze beschouwin
gen is de wensch de vader van de gedachte.
De „Evening Standard’’ welke doorgaans de
meenlng van het publiek weergeeft en, welke ock
tegen een inmenging van Engeland in Ooot-
Enropa is. helt over naar de opvatting dat Rus
land op een isolement aanstuurt. Dit was een
mogelijkheid waarmede men reeds rekening
hield toen Litwinof In Mel J.l. aftrad. Ofschoon
de Engelsche verplichtingen, aldus de „Eve
ning Standard ten opzichte van Polen thana
zwaarder zyn geworden is de situatie in hst
Verre Oosten rooskleuriger geworden, daar de
reactie van Japan op het Duitsch-Russische
verdrag er toe zou kunnen leiden dat Japan
met de as zou breken. Een andere mogelijkheid
4e. Het tot stand brengen van den terugkeer
van Danzig tot het rijk is het weer goedmaken
van ee^ onrecht, dat 400.000 Duitschers is aan
gedaan. Het is geen onrecht, een derde aange-
Nog steeds houdt de uittocht van Duitsche
Joodsche kinderen aan. Dinsdagmiddag pas
seerde te Oldenzaal met den D-tretn, welke 15.51
uur uit Dultschland aankomt, een transport van
pl m 250 kinderen met bestemming Engeland.
De goede stemming ontbrak bij het jonge
volkje niet en toen de trein zich voor vertrek
in beweging zette, wuifden zij spontaan en har
telijk de dames toe. die hen gedurende het op
onthoud op het station ververschlngen hadden
aangeboden.
2e De gemeenschap fier geallieerden, die
hét verdrag van Versailles Dultschland
dwongen hebben afstand te doen van het ge-
Uit Parijs meldt Havas, dat Dinsdagmiddag
eenige minuten na vijf uur de Fransche re
geering is bijeengekomen. De ministers weiger
den aan de journalisten, die hen ondervroegen,
iets te zeggen over hun indrukken inzake den
internationalen toestand Sommige ministers
waren evenwel van meenlng; dat de regeenne
misschien zou moeten beslissen over het terug
roepen van de Fransche militaire missie uit
Moskou
Omstreeks half negen ontdekten eenige bu
ren bij den landbouwer en veehouder De Leeuw
aan den Merwededijk een begin van brand.
Direct poogden zjj het vuur met emmers water
te blusschen, doch heel spoedig bleek, dat de
vuurhaard was te zoeken in den hooizolder, die
tot de nok gevuld was. In een oogwenk sloe
gen de vlammen hulaen hoog uit het dak en
aan blusschen viel toen niet meer te denken.
De brandweer, die spoedig aanwezig was, be-
localiseeren
Uit Inlichtingen van gewooniyk goed mge-
Uchte zijde te Berlijn wordt vernomen, dat
Italië voortdurend van de besprekingen op de
hoogte werd gehouden, doch dat ten aanzien
van Japan volstrekte geheimhouding in acht
voed genomen.
BERLIJN, 22 Aug. (Havas). Het succes der
verrassing, verkregen door de aankondiging van
het Duitsch-Russische pact, beeft 24 uur ge
duurd.
Zooals uit de voor het buitenland bestemde
berichten blijkt, klaagt men er te Berlijn over,
dat Londen en Parijs aan de „historische be-
teekenls’’ van het document kunnen twijfelen.
Het schijnt dat Dultschland. dat meende, ern
stig aan prestige te zullen inboeten, zich op het
pact geworpen heeft als op een reddingsboei.
:sloot Frank zijn rede,
ets aan gelegen is. dat
>5Jiap van de kultuur-
Rë-
dat
wor-
van
Adolf Hitler, om het levensrecht van de voiks-
genooten te Danzig te doen zegevieren, is ster
ker dan iedere bedreiging. In Danzig zal het
Duitsche recht zegevieren, evenals in
Weenen. Praag en Memel.”
men in de JBtar”. Dit blad schrijft dat Rus
land nu er op wijzen kan, dat Dultschland wel
zijn minister van Buitenlandsche Zaken stuurt.
Het blad dringt erop aan dat Engeland thans
een werkelijk verdrag met Rusland zal sluiten
en .Aldus aan het licht zal stellen, welk een
onbelangrijk ding de overeenkomst met
Dultschland eigenlijk is.”
Om zoover de beteekenis van het pact te ver
kleinen gaan echter zeer weinigen
vas uit Moskou dat de aa^Bomst van Von
Ribbentrop te Moskou, waar hjj een niet-aan
valsverdrag met Rusland zal sluiten, geenszins
onvereenigbaar is met een voortzetting der on-
derhandelingen. welke tot nu toe zijn gevoerd
tusschen de Fransche/ Britsche en Russische
militaire delegaties'over de organisatie van ver
zet tegen agressie.
Overigens schijnt, onafhankelijk van deze ge
ruststellende beweringen, ten aanzien van het
verblijf der Fransche en Engeische missies tot
nu toe niets veranderd.
Omtrent de besprekingen tusschen de
Britsche. Fransche en Russische militairen
N Moskou werden tegenstrijdige berichten
ontvangen Uit Londen meldde Reuter, dat
d««e werden voortgezet, maar latere be
richten luiden anders. Men dient hierom-
dus nadere inlichtingen af te wach
ten.
De vlammen vonden gretig voedsel in den
grooten voorraad oogst, die tot de nok van de
schuur was opgeslagen. In een ommezien stond
de geheele hofstede in brand. Drie paarden,
waaronder een siamboekpeard. kwamen om het
leven. Het overige vee kon worden gered.
Bil de reddingspogingen kreeg de landbouwer
I, een trap van een paard tegen het hoofd. Met
een hersenschudding moest hij naar het Sint
Ignatiuszlekenhuis worden vervoerd. Een broer
van den landbouwerkreeg tengevolge van de
emoties een zenuwschok.
De Inboedel kon gedeeltelijk in veiligheid wor
den gebracht. De schade, die zeer aanzienlijk is.
wordt door verzekering gedekt. De brand ia waar
schijnlijk door hooibroei veroorzaakt.
®«*«hebbende Russische kringen hebben
**°*ta«ochtend verzekerd aldus meldt Ha-
DANZIG. 22 Aug. (D.NH.) In de gioo,
zaal van- het Kurhaus te Zoppot is van
daag het jaarlijksch congres van Duitsche
juristen geopend. Gouwleider Forster be
groette de gasten uit Dultschland. in bet
bijzonder rjjksminlster Frank. Vervolgens
sprak minister Frank over de grondalagen
van het recht In het licht van e«n wereld
beschouwing Hierbij behandelde hij ook de
kwestie-Danzlg en zelde. dat aan de Vrije
Stad met geweld het recht tot zelfbeschik
king is ontnomen en thans Groot-Duitsch-
land bereid is Donzig dit recht terug te
geven.
BERLIJN, 22 Aug. (Havas).
Von Ribbentrop is vanavond
w Salzburg naar Berlijn gevlogen, waar
hij korten tijd zal blijven om zijn
reis naar Moskou voor te bereiden.
Medegedeeld wordt, dat de mi
nister reist in het particuliere vlieg
tuig van den Fuehrer.
Vanochtend heeft de Fuehrer von
Ribbentrop op den Obersalzberg
ontvangen. Nog vanavond zal de
Rijksminister naar Koningsbergen
vliegen, waar hij den nacht zal door
brengen om morgenochtend door
te vliegen naar Moskou.
VermoedelUk wkren reeds ernstige berichten
bij de Britsche regeering binnengekomen, voor
dat de Duitsch-Russische overeenkomst bekend
werd. In leder geval kan de regeering bezwaar
lijk weigeren thans de verantwoordelijkheki te
zomen met het parlement te deelen. In politie
ke kringen beweert men. dat Chamberlain zeker
voorstellen zal doen in verband met den moei
lijken toestand, wanneer Polen zich moet ver
dedigen zonder de hulp van Rusland. Tevens
sou hu zich laten leiden door de gevoelens
Hooger- en Lagerhuis
De Itallaansche pers geeft nog geen reden om
aan te nemen, dat Rome dit tegennatuurlUk ge
worden pact van riet katholieke Italië met het
nordische paganisme sjx>edig zal verbreken. Af
wachten is hier nog de boodschap.
Voor Japan moet dit verdrag de minste ver
rassing zün: Tokio is er min of meer de aanlei
ding toe geweest. Doch ook hier rijzen
maar vragen: Zal Japan, bevreesd voor een in
den rug gedekt Rusland, zich alleen op de Brit
ten werpen, of het met dezen op een accoord
gooien, teneinde Moskou niet de kans te geven
in het Verre Oosten zün slag te slaan?
Parüs is verbüsterd: de Fransche politiek
Olykt zóó volkomen gefaald te hebben ais maar
mogelijk was. Het houdt e?n waardeloos stuk
papier In de hand: het Fransch-Russlsch de
fensief verdrag, dat het zelf genegeerd heeft.
Den Qua! d'Orsay blijft niets over dan naar
Londen te zien om hulp.
Londen wist het, dat Moskou dit verraad
zou plegen, en heeft het daarom de onderhan-
dellngen getraineerd? Het lükt niet onwaar
schijnlijk. dat Chamberlain straks met verras
sende mededeelingen zal komen, die de oppo
sitie, welke steeds gewed heeft op de Russische
kaart, verpletteren.
Dit Duitsch-Russische verdrag zal enorme ge
volgen hebben voor de Britsche binnenlandsche
politiek; doch de buitenlandsche? Zal. kén
Chamberlain zün woord gestand- doen aan Po
len. dat de ernstigste uren van zün geschiedenis
beleeft? Warschau heeft immer volgehouden,
dat het alléén rekent op de hulp van het Wes
ten, en dat 't slechts aan 'n gezatfienlijke actie
van Moskou en Berlün geen
s .kunnen bieden. Zoover is het nog niet;
Naar Havas vernam zou volgens
geruchten, welke te Rome in buiten-
landsche kringen de ronde deden,
het niet-aanvalsverdrag tusschen
Duitschland en de Sovjet-Unie de
Volgende clausules behelzen:
Ten eerste: de contracteerende
partijen verbinden zich elkaar niet
aan t$ vallen.
Ten tweede: zij zullen neutraal
bljjven in het..geval een der beide
partijen zou worden aangevallen.
Ten derde: ieder der beide par
tijen behoudt het recht op ieder
oogenblik de overeenkomst op te
zeggen indien hij het noodig oor
deelt, wanneer een der partijen een
derde partij aanvalt.
correspondent seinde he-
Behalve voor den zéér kiemen kring der inge-
wüden brachten de ochtendbladen van gisteren
een verrassing voor Europa, die inderdaad ver
bijsterend mag heeten: Moskou dat sedert jaren
een „anti-agressoren-poiltiek’’ voerde de Vol
kenbond is er voor een goed deel aan ten gron
de gegaan en Berlün. dat zijn macht heeft
opgebouwd onder de leuze „Anti-komlntem”, sü
sluiten een non-agressiepact op het oogenblik.
dat een acute crisis dreigt. Wanneer evenwel de
eerste verrassing voorbü is, en men de situatie
rustig overziet, zal men moeten erkennen, dat
een Duitsch-Russische toenadering in het ge
heel niet tot de onmogelijkheden behoorde.
Berlün had zeer talryke redenen, om het al-
thans voorloopig niet op een conflict met Mos
kou te laten aankomen: de onbekende kracht
van bet Russische leger, de enorme voorraden
aan grondstoffen in Rusland, de verlangens van
machtige binnenlandsche groepen als de Reichs
wehr dit alles pleitte voor een toenadering
tot Moskou. Anderzijds wantrouwde Stalin de
Westersche mogendheden, die de Sovjet-Unie
den laatsten tijd systematisch uit de Europeesche
politiek weerden; nu zy hem om hulp vroegen,
heeft hü reeds dit voorjaar gezegd, dat hü niet
van zins is voor de kapitalistische landen de
kastanjes uit het vuur te halen en duidelük ge
wezen op de mogelijkheid van een andere com
binatie dan Rusland—Frankrijk—Engeland De
val van Litwinof, de „Waarschuwenderede-
keling van deze zaak. Hü is geen partü bü een
verdrag en is niet competent een bepaalde
rechtshouding van de Duitsche regeering te
verlangen.
De Britsche regeering blylt getrouw aan naar
garantie-belofte en het zal van Polen afhangen
of en hoe deze m werking zal treden. Volgens
berichten uit Warschau blükt men allerminst
door de nieuwe verrassing geïntimideerd, men
zou zich zelfs daarop verheugen, daar het Polen 1
verlost van samenwerking met het aldaar on
populaire Rusland. Men gelooft echter niet dat
deze opvatting door de Engeische regeenng
wordt gedeeld.
Tevens wüst men erop, dat de neutrale lan
den meer gebaat «ün bü een sterk Fransen-
Britsch bondgenootschap dan een sterk Duitsch
land. Alles büeengenomen is de stemming ech
ter te Londen optimistischer. Men peoordeelt
het as. pact veel meer op grond van vermoe
dens en verwachtingen dan van feiten. En deze
feiten biüven schaarsch en er heerscht veel te
genstrijdigheid tusschen verschillende lezingen
en berichten.
Zoo wordt voortgebouwd op de meenlng van
een Italiaansch blad, volgens welk Italië geneel
was ingelicht. Anders is de meenlng van den
diplomaUeken medewerker van de „Evening
Standard”, die doorgaans zeer goed IngeUchi is,
en uit Ae beste bron «egt vernomen te hebben.
omtrent de Duitsch-Russische plan
nen geheel in het duister gelaten was.
Deze achrüver geeft de meenlng weer, dat
Dultschland en Rusland gevaarlyk spel spelen
en voegt eraan toe. dat de ontvangst van net
nieuws in Italië, Spanje en Japon verre von
gunstig was.
is dat men in Moskou Berlün poogt uit te spe
len tegen Londen en Parüs en men hoopt
nu eigen voorwaarden voor toetreding tot het
vredesfront te kunnen stellen.
Verder wordt er op gewezen, dat in Moskou
ernstige grieven tegen Engeland bestaan, eens
deels omdat Rusland bü de laatste September-
crlsis geheel is uitgesloten van de besprekingen
tusschen de groote mogendheden, en ook orn
aat de Britsche regeering blükbaar geweigerd
heeft Lord Halifax naar Moskou te zenden,
hoewel Rusland dit verzocht had. Dit schünt
nu voor Rusland een prestlge-kwestie geworden
te zün en het is dan ook nooit duidelük ge
weest waarom Lord Halifax niet zelf naar
Moskou is vertrokken.
perkte zich aanvankelük tot het
van den brand, welke in wüden omtrek zicht
baar was. Deze pogingen mislukten echter,
want nauwelüks een kwartier later stonden ook
twee aangrenzende en met rieten daken be
dekte huizen in vlammen.
