ONS BLAD
Ontroerende
oproep van
den H. Vader
Roosevelt richt zich
tot Victor Emmanuel
heden
Het
nieuws van
De president heeft
en
N oormobilisatie
afgekondigd
van
Volmat ht
thans
n
nd
ve
eveneens een beroep
gedaan op Hitler
Moscicki
Hitler bespreekt
Europa’s lot
Verdeeling
Polen
„Zoo mogeljjk:
Parijs verlate
„Het recht moet zyn weg vinden door de
kracht der rede en niet door
kracht van wapenen
MINISTERRAAD BIJEEN
SPANJE NEUTRAAL
MACHTIGING AAN DE
INDISCHE REGEERING
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1939
bff de
In
m tele-
akte
F 36 EN F 22 VERKOCHT
NAAR SCHOTLAND
De Engelschen uit
Danzig vertrokken
Berlyn en Moekou zouden hier
omtrent tot overeenstemming
zyn gekomen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
.4
Het WeerHiunimmiiiiiiininuiiiiiiiiiiitiiiiiiii
I
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 277
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 Ct. p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct. p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
i
I
s
naar aanleiding hiervan waren opgeroepen, zich naar hun plaatsen van
bestemming. Op de groote stations veroorzaakte een en ander vanzelfspre
kend groote drukte
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
turen heb.
VOOR HET GEHEELE LAND:
l
mforwn
volgende
▼au
met
nemen.
99
kspe-
xsch-
en
den
Dadelijk na de afkondiging van de voormobilisatie spoedden de
militairen.
die
erge-
naar een
opdat de
en ks-
revoer-
band
cheid
Leahy, de secretaris van president Roosevelt,
heeft tegenover de pers verklaard, dat de pre
sident niet een nieuw .München" op het oog
heeft, daar hij in de boodschap gezegd heeft,
dat Duitschland en Polen twee souvereine sta
ten zijn. Natuurlijk zal elke natie, wanneer men
het eens wordt over een der drie aangegeven
oplossingen, er in moeten toestemmen de onaf
hankelijkheid en onschendbaarheid van het ge
bied van de andere volledig te respecteeren.
Goedkeuring door den Koning
aanneming zonder hoof
delijke stemming
De overheerachende meening ia dat de
Daitache beallaaiiig ten aanvien van Polen
reeds is genomen en wellicht selfs op bet
pent staat ten uitvoer te worden gelegd.
DANZIG, 24 Aug. (DNJI.) Vandaag
sUn de leden der Engelsche kolonie en de
Engelsche schepen, die in de haven lagen,
uit Dansig vertrokken.
Hitler confereert te Berlijn met zijn voor
naamste medewerkers.
Kon. Besluiten afgekondigd tot
het treffen van maatregelen
dat deze
doende is
ze oproe-
land be-
t nicht-
Naar men ons bevestigt, heeft de K LM oe
F 36 .Arend” en de F 33 ..Papegaai' verkocht
aan de Scottish Airways Ltd.
PlaaiaelWk regen- of onweersbuien, vooral
In het Zuiden, overigens gedeeltelijk be
wolkt, vrij warm weer met In den morgen
plaataelük nevel of mist, swakke tot ma
tige wind, meest uit Oosteltjke richtingen.
PARUS, 24 Aug. (Reuter). De Frdn-
sche regeering heeft dengenen, wier aanwe\
sigheid in Partje niet onmisbaar is, den
raad gegeven de hoofdstad te verlaten.
™tpllchtl-
t in wer-
1 van bur-
oblllseerde
istus 1939
ioetnd,
aid, dat
de »ee-
order
moeten
en niet
op ge
it pO-
inken
O.
tkoor,
imere
LONDEN, 24 Aug. (Reuter). Het vohnach-
tenontwerp is door den Koning goedgekeurd,
nadat beide Huizen het zonder hoofdeljjke
stemming in derde lezing hadden aangeno
men.
iplakking
>proeplng
eten ko-
komende
aar mid-
ste maakt.
1039.
ngeplak-
i -de
ardig
telegram
ie oproe-
i reserve-
ist zijnde
bestemd
ds voor-
troerd.
:te hu
ir De-
heeft
ende rei»,
ar middel
naakt;
s 1939.
fat In het
akboekje),
tn burge-
woonach-
Jk is, tot
n zU ver
ingen,
d der
tafsël.
Iels.
olkln-
woord
speech
a.
pgeko-
leestig
n van
olgens
n ea-
emacht.
i vorige
ten op
can een
op 28
c deze
opko-
mocht
erplicht
zijn to
1 Don
ui ^een
:onfereerd
ilfes.
Kruis-
pasto-
Deken
gen de
ie pia-
bont
Roosevelt stelde drie methoden
▼oor om den oorlog te voorkomen:
1Directe onderhandelingen.
2) . Onderwerping van het geschil
aam onpartijdige arbitrage.
3) . Tot overeenstemming te ko
men om een procedure van ver
zoening aai^te nemen.
dan de
ht van de
ezen voor
rich met
a.
De aankomst van Von Ribbentrop te Berlijn, waar hij door Rijkskanselter
Hitler en Rljksminister Goering werd verwelkomd (telegrafisch overgebrachte foto)
De ontwikkeling van den Internationalen toe
stand heeft de regeering tot het inzicht ge
bracht, dat hoewel ons land geenszins is
blootgesteld aan eenlge bedreiging van welke
zijde ook het niet Is uitgesloten, dat m de
naaste toekomst ter handhaving der neutrali
teit tot mobilisatie der zee- en landmacht moet
worden overgegaan In verband hiermede neeft
de regeering besloten tot eenlge maatregelen
(zoogenaamde voormobilisatie), welke de strek
king hebben de legering en verpleging van hen.
die eventueel bij mobilisatie zullen worden op
geroepen, voor te bereiden.
Donderdag zjjn afgekondigd:
Het K.B. van 24 Augustus 1939, Staats
blad no. 183, betreffende de oproeping
personeel voor-mobilisatie.
Het K.B. van 24 Augustus 1939, Staats
blad no. 588, betreffende machtiging tot vor
dering van spoorwegen en toebehoorend
materiaal in verband met het belang van
's lands verdediging.
Het besluit van 24 Augustus 1939, Staats
blad no. 589. betreffende het 'bnbruikbaar
maken van spoorwegen met da daarop aan
wezige bruggen, telegraaflijnen en seintoe-
stellen, in verband met de belangen van
lands verdediging.
BUI 1ENZORO, 25 Augustus (Aneta)
Heden zijn per Staatsblad de regelingen af
gekondigd, ten einde de regeering te mach
tigen tot het aangaan van verzekeringsover
eenkomsten op het terrein van scheep- en
luchtvaart, in geval van oorlog, oorlogs
gevaar of in andere buitengewone omstan
digheden.
De bepalingen van de defensie-volmachten-
wet géven o.m. de bevoegdheid tot het opsluiten
van personen, wanneet, zulks in het belang der
openbare veiligheid wenscheljjk wordt geacht,
het in bezit nemen of onder toezicht stellen van
igendommen of ondernemingen of het verwerven
van eigendoiflmen, met uitzondering- van land,
en het binnentreden en doorzoeken van buizen.
Op Roemenië wordt door Berlijn
en Moskou den grootst mogelijken
druk uitgeoefend, om zich los te
maken uit het vredesfront, doch als
koning Carol hardnekkig blijft wei
geren, dan zal Rusland Bessarabia
verband met het pact tutte hen
Duitschland en Rutland
Wanneer het voor de regeering van Uwe
Majesteit mogelijk mocht zijn om voorstellen
te formuleeren voor een vreedzame oplossing
van de huidige crisis langs de aangegeven
Ujnen, dan kunt ge verzekerd zijn van de
vurige sympathie van de Vereenigde Staten.
De Italiaansche en Amerikaansche regeerin
gen kunnen heden ten dage die Idealen der
Christenheid naar voren brengen, welke laat
stelijk zoo vaak schijnen te zijn verduisterd.
De niet gehoorde stemmen van tallooze men-
•cheljjke wezens vragen om niet opnieuw te
vergeefs te -worden opgeofferd.”
Dit tweede beroep werd opge
steld nadat president Roosevelt een
uur lang had gec<
Cordell Hul] en Wel
LONDEN, 24 Aug. (Havas). De „Daily Sketch'
bericht, dat de Spaansche minister van Buiten-
landsche Zaken, generaal Beigbeder, gisteren
aan maarschalk Pétaln, den Franschen ambas
sadeur, heeft verklaard, dat in verband met het
verdrag tusschen Duitschland en de Sovjet
unie Spanje neutraal wenscht te blijven In geval
van een conflict.
Wat Polen
Duitschland
DIENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan-
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct- por regel.
'nplakking
In werke-
WASHINGTON, 24 Aug. (Ha
wes). President Roosevelt heeft aan
Victor Emmanuel, den Koning van
Italië, een telegram gezonden, waar
in hü hem vraagt om:
„Voorstellen te formuleeren tot
een vreedzame oplossing van de
huidige crisis”.
Naar Reuter uit Rome meldt heeft
de ambassadeur van de Vereenigde
Staten vanmiddag een bezoek ge
bracht aan Koning Victor Emma
nuel van Italië om hem mondeling
de speciale boodschap van president
Roosevelt mede te deelen.
Volgens deze inlichtingen zal het
gebied van Teschen, dat na de over
eenkomst van München aan Polen
werd afgestaan, weer bij Moravië
worden gevoegd.
Duitschland zou tenslotte hebben
beloofd zjjn ambities t.a.v. expansie
in de Oekraine op te geven.
BUREAUX:
sirMAAR, Hof 6, Telefoon 4550 en 4220
BEN HELDER- Stationsstraat 4, Telefoon 271
uOORN, Groote Noord. 54, rood. Telefoon 412
gCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon 459.
ABONNEMENTSPRIJS:
M«t Inbegrip varf gratis ongevallenverzeke-
rino' voor Alkmaar 2.per kwartaal of
cents pee week, voor bieten Alkmaar
if 2-50 P«r kwartaal of 20 cents per week.
Ultg. N. V. Drukk. De Spaarnestad - Haarlem.
IHH|
BERLIJN, 24 Aug. (Reuter).
Rjjkskanselier Hitler is uit Berchtes
gaden in Berljjn aangekomen.
De Duitsche minister vim Buiten-
landsche Zaken, Von Ribbentrop, is
tegen den avond met het vliegtuig
„Grenzmark” te Berlijn aangeko-
WASH1NGTON, 25 Aug. Naar
Reuter verneemt, heeft president
Roosevelt een beroep gedaan op
Rijkskanselier Hitler en op den
president van de Poolsche Republiek
Moscicki, om den vrede te be
waren.
Donderdsfwvond meldde Hsvss uit Ber
lijn:
Sinds hedenavond 19.06 uur bevindt
Hitler sich in conferentie met zijn voor
naamste medewerkers, o.m. Goering en von
Ribbentrop. Men meent te weten, dat de
militaire ehefs un deze conferentie deel-
Zal betlitting ten aanzien van
Polen tpoedig worden
uitgevoerd?
Iedere algemeene oorlog zou leed veroorza
ken voor alle naties, oorlogvoerende zoowel als
neutrale, overwinnaars zoowel als overwon
nenen, en zou duidelijk verwoesting brengen
voor de volkeren en wellicht voor de regeerin-
gen van sommige naties, welke het meest
rechtstreeks daarbij betrokken zijn. Vrienden
van het Italiaansche volk en onder hen het
Amerikaansche volk zouden slechts met smart
de verwoesting zien van de groote verworven
heden, welke de Europeesche naties en de Ita
liaansche natie In het bijzonder in het ver
leden hebben bereikt.
Wu in Amerika, die een homogene natie heb
ben, samengesmolten uit vele nationaliteiten,
yigden het dikwijls moeilijk de animositeiten te
b^tijpen, die zoo vaak een crisis hebben ver-
oonAakt onder de naties In Europa, welke klei
ner zijn dan de onze in bevolkingstal en gebied.
WU aanvaarden het feit dat deze naties het
volstrekte recht hebben tot handhaving van haar
nationale onafhankelijkheid, wanneer zij zulks
wenschen. Wanneer dat een verstandige leerstel
ling is, moet zij van toepassing zijn op zwakkere
zoowel als sterkere. Aanvaarding hiervan betee-
kent vrede omdat daarmede de vrees voor agres-
«ie een einde vindt. Het alternatief, dat noodza
kelijkerwijze een streven beteekent van den sterke
om den zwakke te overheersfhen, zal niet alleen
lelden tot oorlog, maar tot lange jaren in de
toekomst van onderdrukking door de overwin
naars en opstand van de overwonnenen. Zoo leert
ons de geschiedenis.
Pp 14 April stelde ik in wezen een afspraak
■vfcr volgens welke geen gewapende troepen een
aanval zouden doen op of een Inval in gebied
»an een andere onafhankelijke natie. Wanneer
deze vastgesteld zou zijn, zouden besprekingen
aangevangen moeten word*» om een geleidelijk
voortschrijdende verlichting na te streven van
den last der bewapeningen en de wegen te ope
nen voor den internationalen handel met Inbe
grip van de bronnen der grondstoffen welke
noodzakelük zijn voor het vreedzame economi
sche leven van Iedere natie. Ik zeide dat bij deze
besprekingen de Vereenigde Staten volgaarne
zouden deelnemen en dat dergelijke 'reedzame
besprekingen het volkomen mogelijk zouden ma
ken voor de andere -regeerlngen dan de Ver
eenigde Staten om vreedzame besprekingen te
openen over politieke en territoriale problemen,
waarbij zij rechtstreeks zijn betrokken.
De tekst van de boodschap, die Roosevelt
heeft gezonden aan den Koning van ItalU*,
luidt als volgt
„Wederom stelt een crisis in de wereld-
saken de duidelijke verantwoordelijkheid
van de hoofden der naties voor het lot van
hun eigen volk en Inderdaad voor de ge-
beele menschheid. Op grond van de tradi-
tioneele verhoudingen tusschen Italië en
de Vereenigde Staten en in verband met
de banden van bloedverwantschap tusschen
millioenen van onze burgers, heb ik de
overtuiging, dat ik mU kan richten tot
Uwe Majesteit ten behoeve van de hand.
having van den wereldvrede. Het is mijn
overtuiging en die van het Amerikaansche
volk dat de regeering van Uwe Majesteit
ten zeerste invloed kan uitoefenen tot af
wending van het uitbreken van een oorlog.
De H. Vader doet een beroep op de we
reld voor een vrede in rechtvaardigheid.
Preaident Roosevelt vraagt Koning Victor
Emmanuel om voorstellen te formulee
ren ten gunste van den vrede.
Het Britache volmachtenontwerp aange
nomen en door den Koning goedge
keurd.
Hedenmorgen te half Uen is de minis
terraad wederom In buitengewone zitting
bijeengekomen.
Alle leden van het kabinet waren aan
wezig. behalve de minister van Binnen
men.
Onmiddellijk na xtfn aankomst te
Berlijn begaf Von Ribbentrop zich
naaur de rijkakanselarjj voor een
ontmoeting met Hitler.
De Berljjnsche correspondent van
de Times meldt, dat volgens berich
ten uit betrouwbare, doch niet offi-
cieele bron Duitschland en Rusland
tot overeenstemming zijn gekomen
over een verdeeling van Polen.
Rusland lal, volgens het Duitsch-
Russische plan het Poolsche grond
gebied tot aan de „Wilson-lijn” in
Oost-Polen krijgen en Duitschland
Dansig, den Corridor en Poolsch
West-Silezië.
CASTEL GANDOLFO, 24 Aag. (Stefani). Vanavond te tien
minuten voor half acht Nederlandschen zomertijd heeft Z. H. de Paus uit
Zijn werkkamer in Castel Gandolfo een ontroerende toespraak tot de ge-
heele wereld gehouden, waarin Hij aanspoorde den vrede te bewaren.
De Heilige Vader sprak in het italiaansch, met vaste stem. Hij zeide,
dat Hij Zich op dit ernstige uur richtte tot de wereld met het geestelijk gezag,
dat Hem door God is geschonken om de geesten terug te brengen op den weg
van rechtvaardigheid en vrede.
In de stem van Z. H. den Paus hoort de wereld de stem van Christus,
op Wien allen hun vertrouwen stellen. Op het oogenblik waarop, ondanks de
herhaalde aansporingen, de vrees voor een internationaal conflict steeds nij
pender wordt, op het oogenblik, waarop de spanning der geesten steeds meer
wijst op een terugkeer van het verschrikkelijk onweer van een oorlog, richt
Z. H. de Pans Zich opnieuw met een nieuwen, vaderlijken en vurigen oproep
tot de staatshoofden en volkeren, opdat de staatshoofden zoeken
oplossing van de huidige moeilijkheden met vreedzame middelen en
volkeren streven naar het aanmoedigen van deze vredespogingen.
De rechtvaardigheid moet haar weg vinden door de kracht der rede
niet door kracht van wapenen. Het gevaar is zeer ernstig, doch nog is het
tijd: nog is niets verloren, terwijl door oorlog alles verloren kan gaan.
Dat de menschen en de mogendheden zich afkeeren van het elkaar niet
begrijpen en dat zij opnieuw gaan onderhandelen met goeden wil en met eer
biediging van het wederzijdsche recht, en zij zullen bemerken, dat vreedzame
onderhandelingen nooit een hinderpaal zijn voor een eervol succes. Indien de
stem der hartstochten plaats maakt voor de stem van het verstand, zal het
bloed van broeders worden gespaard en zal het vaderland worden bewaard
voor ondergang.
De H. Vader verklaarde vervolgens te hopen, dat de machtigen naar
Jem zullen luisteren, indien zij niet willen, dat hun macht geen vernieling,
doch een weldadige bescherming voor het volk worde en een rust m orde
arbeid. Z. H. de Paus smeekt hun dit in naam van Christus.
Ten slotte zeide Hij: „Ik bid tot God, opdat Hij Zijn zegen moge doen
neerdalen op deze verstoorde wereld en den dageraad van een betere toekomst
moge doen opgaan.
In de verwachting hiervan
zelf betreft zijn
en Rusland blijkbaar
van plan een „Congres-Polea” te
vormen, dat wel „onafhankelijk”
zou zijn, maar geen diplomatieke
Z. H. Paus Pius XII
land zou mogen hebben.
landsche Zaken. De bijeenkomst stond
onder leiding van den minister.president.