I
I
DE BLUF
I
I
I
Medische hulp in
oorlogstijd
Uitvoerverboden
afgekondigd
Contactcommissie
voor arbeidsmarkt
I
DE NEDERLANDERS TE
-ROME
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1939
Terstond in werking
I
gaan
-
i!
Voorzorgamaatregelen getroffen
In zee verdronken
n-
Personeel ontslagen
BEVEILIGING VAN MUSEA
UIT DE STAATSCOURANT
Rykaveeteeltconaulent
Door vallende balen
KIND DOODGEREDEN
copra getroffen
Audiëntie
De toedracht
Geen audiëntie
DE MAN, DIE EEN GASPIJP
HANTEERDE
Willibrord-expositie
blijft open
Poging tot moord
op zijn vrouw
CONGRES VOOR SLAGERS-
VAKOPLEIDING UITGESTELD
Negenjarige jongen te Zandvoort
omgekomen
Vrijwillige burgerlijke
dienstverleening
De ketelontploffing
te Hoogkerk
a
Doel ia: te voorkomen dat voor
ziening der nationale behoefte
in gevaar komt
Oproep van het Neder-
land ach Epiacopaat
1
j|
I
VAN WEEK TOT WEEK
m -
I
Drie jaar gevangeniaatraf
gerequireerd
wZondag a.s. bid- iamm
boetedag
4et kon niet tijdig meer wegkomen
Aangeraden om naar het Vader
land terug te
i
Spoed-ontwerp by den Raad van
State aanhangig gemaakt
Regeeringacommiaaariaat aan het
dep. van Binnenlandache
Zaken ingeateld
Kapelmeeater en rechercheur er
mee op het hoofd gealagen
Zy zal vraagatukken behandelen
betreffende de bezetting
van ondernemingen
A
PRIJZEN VANAF F. 8.50
53
*1
o
ons
De Regeerlngspersdienst meldt ons:
i
die terecht
Dit
de bevoegdheid der commissie behooren.
3
om
'el berooving zün geweest. De ka-
I
ge-
I.
r
el
cd
|n
,n
ta
n
Ie
Ie
1
1
I
r
afval en oud materiaal
Ingen en van ine
rt en zilver.
ur
et
k
ir
wij vernemen, dat de Nederlandsche gezant
te Rome, dr. J. B. Hubrecht, die in het vader
land op vacantie vertoefde. Ijlings naar zijn
post in Rome Is terug gekeerd.
Dr. f. DE JONG,
Aartsbisschop van Utrecht
het
Co.
het
n
U
s
t
1
i
r
n
n
is
n.
n«
li-
al
sn
1-
i-
ds
er
1-
l
In verband met de ontwikkeling van den
internationalen toestand heeft de Nederland
sche regeering besloten op grond van de ge
wijzigde wet van 3 Augustus 1914 eenige uit
voerverboden af te kondigen.
Het doel van deze maatregelen is te voor
komen dat de voorziening van de nationale
behoefte In gevaar komt. Z(j dragen derhalve
een preventief karakter.
Indien de hier te lande aanwezige voor
raden zulks toelaten, zullen dispensaties van
de uitvoerverboden kunnen werden gegeven.
De tegenwoordige buitengewone omstandig
heden zullen zonder twijfel mede moeilijkheden
meebrengen voor het bedrijfsleven met betrek
king tot de bezetting van de ondernemingen
met voldoende geschikte arbeidskrachten. De
minister van Sociale Zaken zal. voor zooveel
van hem afhangt, gaarne zooveel mogelijk
medewerken tot oplossing van zoodanige moei
lijkheden in de daarvoor in aanmerking ko
mende gevallen.
Ter beveiliging van de kunstschatten worden
door de directeuren der Rljksmusea voorzorgs
maatregelen getroffen Zü zijn gemachtigd des-
gewenscht de musea te sluiten. Ook voor de
Rijksarchieven zijn schikkingen gemaakt
Het Maurltshuis te Den Haag Is inmiddels
voor het publiek gesloten.
Aan dit regeerihgscommissariaat is opgedra
gen de zorg voor de coördinatie van de werk
zaamheden van de particuliere organisaties, die
zich vrijwillig beschikbaar stellen voor het ver
richten van diensten in buitengewone omstan
digheden.
Met het regeeringscommlssariaat worden ge
coördineerd de inspectie van de bescherming
van de bevolking tegen luchtaanvallen en de
inspectie van de vrijwillige burgerwachten.
Met de leiding van het commissariaat wordt
tijdelijk belast mr. H. W. J Mulder, raadsadvi
seur bij het departement van Blnnenlandsche
Zaken, terwijl mr. J. Heusdens, werkzaam bij
de afdeellng blnnenlandsch bestuur, voorloopig
als secretaris zal optreden.
In verband met den dreigenden toestand heeft
het Amersfoortsche expeditiebedrijf NV. van
Doorn als voorloopigen maatregel zjjn geheele
personeel, 370 man. ontslag aangezegd
Men voorziet, dat het bedrijf nl't gaande ge
houden kan worden, daar ongeveer 130 vracht
wagens van het bedrijf door het departement
van Defensie gerequireerd zullen worden.
Omtrent den aanval op den kapelmeester van
het ensemble Fritz Hirsch ponderdagavond om
half twaalf op het Malieveld te 's-Gravenhage.
kan het volgende worden medegedeeld:
Toen de kapelmeester, de heer A. Salomon,
ach na afloop van de voorstelling huiswaarts
Nader vernemen wij, dat bü confrontatie met
andere leden van het orkest niemand den man
herkend heeft. .Hij blijft hardnekkig weigeren
inlichtingen te'geven.
sche rechtbank
zijn vrouw.
De vrouw had haar man en kinderen alleen
gelaten; Dinsdagmiddag 23 Mei kwam de Ijzer-
werker haar tegen in de stad en hjj vroeg naar
mee te gaan naar de echtelijke woning om te
□raten over de verdeeling van den inboedel. Na
eenige aarzeling ging zij op zfjn voorstel in.
Nauwelijks was zij in de étage aan de Bloem-
straat binnengegaan, of de Ijzerwerker, die de
deur achter haar had gesloten, gaf haar met
een knijptang een paar slagen op het hoofd,
waarna hjj haar bij de keel greep en met een
scheermeswonden aan pols en armen toebracht
De vróuw riep om hulp en op haar „moord"....
„rooord"-geroep kwam de bovenbuurman naar
beneden. Hij klopte, doch de Ijzerwerker riep
hem toe: „Ga maar weer weg, er is hier niets
Z. H. Exc.
zal de volgende week alleen
Dinsdag audiëntie verleenen.
Met name het vraagstuk van de verplaatsing
van arbeiders en dat van de training komt dus
op den voorgrond. Ook zullen allicht nog an
dere vraagstukken zich in de practtjk blijken
voor te doen, die een meer centrale behande
ling vragen.
Drie jaar gevangenisstraf eischte de Officier
van Justitie, mr. Bosch, tegen een dertig-jari-
gen Amsterdamschen Ijzerwerker,
stond voor de vacantiekamer der Amsterdam
wegens poging tot moord op
Op het Noorderstrand te Zandvoort heeft zich
Vrijdagmiddag omstreeks drie uur een verdrin-
kingsongeval voorgedaan met doodelljken afloop.
De twee broers G. B. en F. B., resp. 17 en 9 Jaar.
woonachtig te Haarlem, waren aan het baden. De
jongste waagde zich te ver in zee en op een ge
geven oogenblik kon hjj niet meer blijven staan
en verdween onder water.
De Zandvoortsche Reddingsbrigade werd ge
waarschuwd en onmiddellijk werd met het dreg
gen begonnen.
De consternatie in het tentenkamp was van
zelfsprekend zeer groot en de kampeerders ver
leenden zooveel mogelijk hulp bjj het reddings
werk.
Ook de Bloemendaalsche Reddingsbrigade nam
actief deel aan het reddingswerk, dat helaas niet
mocht baten.
Des avonds zeven uur is het lijkje aangespoeld.
S3
s
Na de voorzorgsmaatregelen, die Donder
dagavond zijn getroffen, is het mogelijk de
Wllllbrord-tentoonstelllng te Utrecht thans
weer voor het publiek open te stellen. Er is
voor gezorgd, dat !n geval van dreigend
gevaar binnen den kortst mogeljjken tijd
alle kunstvoorwerpen systematisch gullen
zjjn ingepakt en in veilige schuilplaatsen
zullen zijn ondergebracht.
de Hoogwaardige Bisschoppen 3
B
KÏIIIIIIlIljlllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIHIIIIIIIIIIIIlilllllIlfH
Op den voorgrond moet intusschen staan, dat
zooveel slechts eenigszlns mogelijk de oplossing
moet worden gevonden door plaatselijke be
moeiing. met name door de plaatselijke orga
nen van de arbeidsbemiddeling, waarvan ge
bruikmaking in het eigen belang wel zeer wordt
aanbevolen.
Er zullen echter gevallen zijn, waarin ter
plaatse in de behoefte niet kan worden voor
zien. terwijl elders wel geschikte krachten aan
wezig zijn, of wel ter plaatse arbeiders beschik
baar z(jn, die eerst na eenige training voor het
werk geschikt zouden worden.
Het bestuur der Vereeniging tot Bevordering
van Slagersvakonderwijs heeft in verband met
den internationalen toestand besloten, het op
6 en 7 September te Utrecht te houden inter
nationaal congres voor slagersvakopleiding uit
te stellen, tot meer normale toestanden zijn
Ingetreden Aan dit congres zouden 12 landen
deelnemen.
Het bestuur hoopt, dat de officleele opening
van de nieuwe slagersvakschool, de slagersvak-
tentoonstelllng. vakwedstrljden. slagersgilde-
stoet, op normale wijze volgens het programma
kunnen worden gehouden.
Aan de uitvoering wordt dan ook doo< ge
werkt.
woond hebbende aan den MathenesserdUk, werd
door een van de vallende balen getroffen en
zoo zwaar verminkt, dat de dood onmiddellijk
intrad.
Donderdagavond half twaalf is op het Malie
veld te ’s Gravenhage de heer A. S., kapelmeester
van het ensemble-Fritz Hirsch, aangevallen. De
aanvaller sloeg hem met een met lood gevulde
gaspjjp op hét hoofd en koos dan het hazenpad.
De heer S. werd niet ernstig gewond. Bij de
politie werd aangifte gedaan.
Een half uur later wilde een rechercheur een
verdachte op het Malieveld aanhouden. HU som
meerde den man bij hem te komen, doch het
antwoord was thans ook een aanval en een klap
op het hoofd met een gaspUp.
Deze klap kwam zoo ernstig aan. dat de re
chercheur in het ziekenhuis moest worden op
genomen.
Later is de verdachte, J. v. d. V., door de poli
tie, voor wie hü geen onbekende is, aangehou
den.
Te Delfzijl is het vier-jang dochtertje Hilje
van de familie Bakker door een achterult-
rUdenden vrachtauto overreden. Het kind was
op slag dood.
Zij speelde met eenige vriendinnetjes op den
weg. De chauffeur van den vrachtwagen waar
schuwde de kinderen nof 1 dat hü achteruit ging
rijden. De overige kinderen verlieten daarop de
dk
te
werd getroffen,
-w---
Groningen aan de bekomen verwondingen over
leden. De toestand van het andere slachtoffer
A. Belle uit Hoogkerk, is redelUk wel.
Naar wüvernemen heeft de minister van
Sociale Zaken bü den Raad van State met
spoed aanhangig gemaakt een ontwerp vn
wet, houdende regelen met betrekking tot
de geneeskundige voorziening onder de bur
gerbevolking ingeval van oorlog, oorlogsge
vaar of andere buitengewone omstandighe
den.
In dit wetsontwerp wordt voorgesteld, arfta
de regeering bijzondere bevoegdheden toe te
kennen, o.a. ten aanzien van het vervangen
van geneeskundigen, die door de bedoelde
buitengewone omstandigheden hun praktijk
niet of niet volledig kunnen uitoefenen.
De directeur-generaal van den Landbouw
heeft met ingang van 1 Sept. 1939 aan den tü-
delUken adjunct-rUksveeteeltconsulent, dr ir
p. c. Labouchere te Amhem als standplaats de
gemeente Utrecht aangewezen en hem in het
büzonder belast met werkzaamheden betreffen
de de varkensfokkerU-
De directeur-generaal van den Landbouw
heeft met ingang van 1 Sept. 1939 den rüksvee-
teeltconsulent ir. Th. C. J. M. Rijssenbeek als
ambtsgebied de provincie Gelderland aangewe
zen met de gemeente Arnhem als zijn stand
plaats.
Teneinde hierin zoo snel en zoo eenvou
dig mogelUk te voorzien, ligt het in de be
doeling van den minister, aan zijn departe
ment een kleine commissie in te stellen
onder den naam „Contactcommissie voor de
arbeidsmarkt" bestaande uit de volgende
leden: mr. dr. A. L. Scholtens, secretaris
generaal van het departement van Sociale
Zaken, dr. ir. A. H. W. Hacke. directeur-
generaal van den Arbeid, ir. R. A. VerweU,
hoofd van den RUksdlenst der Werkloos
heidsverzekering en Arbeidsbemiddeling.
Meyer de Vries, hoofd der afdeellng werk
verruiming van het departement van So
ciale Zaken, mr. D. J. Gorter, hoofdcom
mies aan het departement van Sociale
Zaken, secretaris, die de evenbedoelde
vraagstukken voor zoover noodig zal behan
delen en door onderling overleg een spoe
dige en doelmatige beslissing zal trachten
te bevorderen.
Laten allen, vooral in Utrecht, die de ten
toonstelling nog niet bezichtigden, thans van
deze gelegenheid spoedig gebruik maken,
nu elk oogenblik het moment kan aanbreken,
dat het comité zich genoodzaakt zal zien de
tentoonstelling definitief te sluiten.
Ook andere gevallen met betrekking tot de
arbeidsmarkt, waardoor men haar tusschen-
komst nuttig mocht oordeelen, zullen in over
weging kunnen worden genomen.
De commissie zal, zoo noodig, veelvuldig ver
gaderen en contact houden met het departe
ment van Economische Zaken. Haar adres is:
Bezuidenhout 30. Den Haag.
Teneinde misverstand te voorkomen, wordt
er nog op gewezen, dat vragen omtrent verlof
uit militairen dienst van ingeljjfden niet tot
Men meldt ons van bevoegde zijde:
De minister van Binnenlandse!» Zaken heeft
bij zijn departement Ingesteld een regeerlngs-
commissarlaat voor de vrijwillige burgenUke
dienstverleening.
begaf op het pad door het Malieveld, werd hU
onverhoeds aangevallen door een individu, dat
hem met een looden gaspijp op het hoofd sloeg.
Aan het einde van de pijp was een met zeem
leder omwonden looden bal bevestigd. De heer
S. viel neer en riep om hulp. Op dat tUdstip
reed op de Boschlaan de agent van politie P.
M. Dekkers op de fiets naar huis met zjjn Hor-
landschen herder Sambo naast zich. Hij hoorde
het geschreeuw en ging mft Malieveld op, waar
hU den man de vlucht zag nemen. Aan zUn som
matie te blUven staan, voldeed de man, doch
toen de agent naderbij gekomen was, kreeg ook
hü een. hevigen slag met de pUp op het hoofd.
De agent viel neer, doch stond onmiddellUk op
en trok zUn revolver. De hond Sambo beet den
man in het dUbeen, waardoor deze kwam te
vallen, en daar Sambo grommende naast hem
bleef staan, durfde hu niet te vluchten. On
danks ZUn zware verwondingen hü had een
ernstige hoofdwonde en een hersenschudding
wist de agent den man met zUn revolver in
bedwang te houden. Door omstanders is de po
litie gewaarschuwd, waarop de motorbrigade
arriveerde, die den man arresteerde en mede-
nam. De dader bleek te zUn de 28-jarige J. van
der V. uit de Van Limburg Stirumstraat, die bij
de politie lang geen onbekende is. HU is een
berucht Inbreker die sinds eenige dagen weder
op vrije voeten was na een gevangenisstraf van
anderhalf jaar in de bijzondere gevangenis te
Schevenirifcen te hebben uitgezeten in verband
met enkele jpbraken. Het motief van den aan
val zal d:
pelmeester werd per taxi naar het militaire hos
pitaal vervoerd, vanwaar hU na verbonden te
rijn, naar huls kon gaan. De agent was er ern
stiger aan toe. Door den G.G.D. is hU naar het
R.K. Ziekenhuis aan het Westeinde vervoerd
In den afgeloopen nacht is hü nog niet ver- plek, doch Hilje kon blUkbaar niet tudig meet
boord kunnen worden. ZUn toestand is redelUk. wegkomen. Zü kreeg de wielen over het hoofd.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal
de volgende week geen audiëntie verleenen.
Vrijdagnacht om diie
terrein van de firma W.
aan de Merwedehaven te
lossen van balen copra uit het Duitsche stoom
schip „Gneisenau” een hUsch uit elkaar
vallen.
De 55-jarige terreinchef. A. van Koutrik. ge-
De arbeider H. Boerma. uit Hoogkerk,
Dinsdagmorgen bU een ketelontploffing
Hoogkerk door kokende asfalt vreru
is hedenmorgen in het Diaconéssenriekenhuia te
i over-
te doen, ze maakt immers altUd zoo’n lawaai."
Een buurvrouw, die ook op het geschreeuw was
afgekomen, kreeg een dergelUk antwoord. De
buren waren er niet gerust op, dat er niets ge
beurde, temeer daar de vrouw opnieuw om
hulp riep. ZU waarschuwden een agent en deze
trapte de deur in. De man werd gearresteerd:
de vrouw, die betrekkelUk licht gewond werd,
was spoedig hersteld.
De man, die zich wegens poging tot moord
te verantwoorden had. beklaagde zich over het
gedrag van zUn vrouw. HU was plotseling woe
dend geworden en hü had alch niet kunnen be-
heerschen. Van de vechtpartu herinnerde hu
zich heel weinig meer, maar met klem ont
kende hü desalniettemin een scheermes te heb
ben gebruikt. Zün vrouw had het scheermes
tegen hem gebruikt en zich daarbü gewond
De Officier van Justitie, mr. Bosch, was van
oordeel, dat in dit geval een strenge straf dien
de te worden opgelegd. Verdachte leefde reed»
gescheiden van zün vrouw en met opeet heeft
hü haar in zün woning gelokt met de bedoeling
om haar te dooden.
De rechtbank zal 8 Aug. vonnis wüzen
uur is op
H. Müller en
Rotterdam bU
Onze Romeinsche correspondent seinde
Vrüdagmiddag:
De Nederlandsche legatie te Rome heeft al
eenlpe dagen geleden de in Italië niet uit hoofde
van dringende bezigheden verblUvende Neder
landers aangespoord, om naar het Vaderland
terug te keeren. -
Van de buitenlandse!» journalisten alhier
heeft er nog geen een de wük genomen, ook
de Polen niet. Het aantal Poolsche journalisten
is zelfs met twee toegenomen.
de Aartsbisschop van Utrecht
week alleen Maandag en
Met de uitvoering van deze maatregelen heeft
de minister van Economische Zaken het Crisis
Uitvoer Bureau. Piet Heinplein 6 te ’s Graven
hage, belast, bü welk bureau verzoeken om dis
pensaties kunnen worden ingediend. De formu
lieren voor het aanvragen van uitvoervergun
ningen Zün verkrügbaar bü de Kamers van
Koophandel. i
De uitvoerverboden treden terstond in wer
king. ZU gelden voor de volgende artikelen:
Opgesponnen wol, kunstwol, afval van wol
en van wollen garens, kammellng, garens van
wol en/of van kunstwol, al dan niet met andere
bestanddeelen. wollen en halfwollen dekens, kou
sen en sokken van wol en van wol met andere
stoffen, laken, ongesponnen katoen, afval van
ongesponnen katoen en linters, garens van ka
toen, afval van katoenen garens, dekens van
katoen.
Ruwe en halfbewerkte jute, afval van Jute
en van jute-garens. vlas al dan niet bewerkt,
afval van vlas en van linnen garens, hennep,
sisal, manillahennep, ramie en soortgeüjke ve
zels en afvallen daarvan, garens, koord, touw
en kabel van vlas, hennep, jute, cocos, sisal,
manillahennep. ramie en soortgelUke vezels, als-
B mede afvallen daarvan, nieuwe ledige jutezak
ken. juteboek. gebruikte ledige zakken en an
dere voorwerpen van jute.
Verbandwatten en verbandstoffen.
Geneesmiddelen, kinabast, kamfer en chloro
form.
Bereide en onbereide huiden en vellen, uit
gezonderd hazen- en konünenvellen, hagedissen
hulden. slangenvellen en pelterüen, leder, als
mede afvallen van leder, uitgezonderd reptiel
en vischleder. lakleder en zeemleder. Schoenen,
laarsen en pantoffels, geheel of voor het groot
ste deel van leder, plantaardige looistoffen en
looistofextracten, synthetische looistoffen en
chroomzouten.
Vliegmachines en onderdeelen en toebehooren
daarvan.
Ruwe rubber en latex, oude rubberwaren en
afval van rubber en van rubberwaren. regene-
raatrubber, hard gummi, balata, alsmede gutta
percha. automobiel-, motor- en rüwlel-binnen-
en buitenbanden, massieve banden en cushion-
banden.
Cement van alle soorten, cementkllnker, gips
en kalk. Punt- of prikkeldraad, vertind blik in
bladen, strippen, strooken en band, metalen en
metaallegeeringen met uitzondering van goud
en zilver in: a.- koeken, blokken, schuitjes, giete-
llngen. korrels of anderen grondstorvorm, b. in
poedervorm, c. in staven, bladen, draad-, plaat-,
band-, buis- of kabelvorm, in balken of andere
geprofileerde vormen,
van metalen, van metaallege^;
taalwaren, andere dan van goi
Ijzererts, tinerts, zinkerts, mangaanerts, mag-
nesiet. geroost en ongeroost pyriet en gasaarde
Benzol, zoomede andere benzolkoolwaterstof-
fen en alle in hoofdzaak uit benzolkoolwaterstof-
fen bestaande vloeistoffen, phenol of carbolzuur
en naphtaline. kootteer, asphalt uit koolteer. na-
tuurasphalt en asphaltbitumen, een en ander
mede in verdunden of geëmulgeerden toestand.
Aether-sulfuricus. aceton. chloorkalk, calcium-
carblde, chilisalpeter. natronsalpeter en zwavel,
salpeterzuur en zwavelzuur, glycerine, aethylai-
cohol. al dan niet tot tndere dranken dan bier
en wün verwerkt.
Ontplofbare stoffen, wapenen, munitiën, opti
sche glazen en optische instrumenten, vuurlei-
dingslnstrumenten, zoeklichten, alsmede onder
deelen en toebehooren daarvan, infusorlënaarde.
Chirurgische instrumenten, alsmede onderdee
len en toebehooran daarvan.
Zeildoek, zoomede dergelUke weefsels met een
gewicht van meer dan 800 gram, maar niet meer
dan 1500 gram per M2. Lompen van alle soor
ten. zoomede oud papier en afval van papier.
Röntgentoestellen en de onderdeelen en toebe
hooren daarvan, zoomede Röntgenfilms.
Alle op ongebruikelüke wüze of In ongebrul-
kelüke verhouding met ingevolge dezelfde wet
ten uitvoer verboden goederen samengestelde
producten.
Gasbeschermingsmateriaal, waaronder gasmas
kers, alsmede onderdeelen en toebehooren daar
van. gasmaskerzuurstoftoestellen, schullplaats-
gasfiltertoestellen, alsmede onderdeelen en toe
behooren daarvan, schullplaatszuurstoftoestellen.
gasmaskerhoogdrukcyllnders, zuurstofpatronen,
koolzuurfilterbussen. tegen strijdgassen geprepa
reerde kleeding, zoomede zuurstofkoffers en cy
linders met zuurstof.
Alle soorten haar- en wolvilt, gewezen vilt,
hieronder begrepen.
Gereedschappen en werktuigen voor metaal
bewerking.. slüP- en polüstmiddelen in schüf- of
poedervorm, kalkstikstof. ammoniumnitraat, ka-
liumchloride. zadel- en koffermakerswerk, drüf-
riemen en transportbanden al dan niet afgepast,
handschoenen, ander lederwerk, een en ander
geheel of voor het grootste deel van leder.
Tuig- en zadelmakerswerk, alsmede alle mili
tair lederwerk.
onderscheidt men in het gebied
waarheid en leugen. In de meeste
is het ondoenlük om uit te maken
juiste verhouding tusschen de beide
tegenpolen is en dus Is het ook zeer moeilijk
het schukielement daarbü te beoordeelen. Op
de keper beschouwd en zonder er doekjes om
te winden zün al deze vormen van onwaarheid,
de eene meer de andere minder, nauw verwa .-t
roet bedrog, onverschillig of het bewust of onbe
wust gepleegd wordt. Men dient immers reke-
tlng te houden met de zeer reëele mogelükhe'a,
dat de goede trouw er bU in het spel is, de
goede trouw, die zeer ver kan gaan en dan oox
helaas den mensch ertoe kan verleiden zeer
verkeerde daden voor zeer lofwaardige hande
lingen aan te zien.
laatste verschünsel nu doet zich juiat
veelvuldig voor bü den bluf. De bluf is niet al
leen de brutaalste vorm van zelfbedrog, 1U
heeft ook een sterken maatschappelüken Inslag
<n maakt daardoor ook zün slachtoffers onder
andere individuen. De bluf houdt verband met
maatschappelüke noodzakelü'kheid om de in
tiemste eigenschappen van de persoonlükhein
aa ook de meest- kwetsbare gevoelens voor an
deren te verbergen.
Spoals woorden er vaak toe moeten dienen
om gedachten te verbergen, zoo dienen »k
handelingen er soms toe om eigenschappen te
maskeeren.
Een man, die van nature de vrees terde.e
kent, kan zich vastberaden in een gevaar be
geven, dat hü voor rich ziet, hetzü om ande
ren niet te laten merken, dat hü bang is, het
zij omdat zün behoefte aan zelfrespect het hem
oplegt. Dit is nog geen bluf, behoeft het al
thans niet te zUn. of het moest zün, dat het
die kleine, onschuldige vorm van bluf is, die
noodzakelijkheid om com\jie te spelen door
zich een houding te geven, wil men zich niet
door den eersten den besten zoomaar da-
delük in het hart laten küken en zün persoon-
Ulkheid aan iedereen uitleveren.
Maar het kan verder gaan. Het kan een ge
woonte worden, de mensch kan zelf de gren
zen tusschen den schUn en de werkelükheld u:t
bet oog verliezen, hü kan natuurlUk ook doel
bewust* met geen andere Intentie dan Indruk
te maken en daarmee zün voordeel te doen,
dingen voorwenden, waarvan hü weet, dat zjj
biet aanwezig zün. Dan wordt hü een banale
opschepper, een zwetser en een grootspreker,
de broer van den even banalen leugenaar.
Meestal echter verloopt het proces, niet zoo
ongecompliceerd. De meeste menschen hebben
de onuitroeibare behoefte om zichzelf te res-
Pecteeren en daarom worden zü zelf de eerste
•lachtoffers van hun bluf. Zü beginnen te ge-
•ooven. dat zü dingen kunnen, waartoe zü in
*erkelükh-id niet in staat zün. Daarvoor ver-
“““en zij drogredenen, een argumentatlë-
Namens hat Nedarlandsch Episcopaat 3
haalt da Aartsbisschop van Utrecht,
Z. H. Exc. dr. J. de Jong, rich met den 3
volgenden oproep tot het katholieke g
volk van Nederland gericht:
„Het Hoogwaardig Episcopaat van Ne-
derland roept heel het katholieke volk
op tot het houden van een algemeenen f
bid- en boetedag op Zondag, 27 S
Augustus a.s. om Godw erbarming af te J
smeeken. De Hoogwaardige Bisschop
pen schrijven voor dat in alle kerken
en kapellen hat Allerheiligst Sacrament
den geheelen dag of althans eenige
uren, ter aanbidding zal worden uitge- g
steld. In alle Heilige Missen zal van nu
af worden Ingevoegd het gebed „Voor
den vrede" (Oratio Imperata tamquam
pro re gravi).
Andere eventueel voorglschreven ora-
tlones imperatae blijven voorgeschre- B
ven.
Gegeven te Utrecht, 25 Augustus 1959
Namens
Aan de burgemeesters van de gemeenten met
meer dan 20.000 inwoners is verzocht, een ad
ministratieve instantie aan te wüzen, die zal
worden belast met aangelegenheden betreften-
de de vrüwillige hulp, en dienstverleening.
Daarnaast heeft de minister van Binnenland-
sche Zaken bü de afdeellng binnenlandsch be
stuur van zün departement een bureau „Open
bare orde en veiligheid" Ingesteld, waarvan de
leiding aan mr. J. Heusdens is opgedragen. Dit
bureau is belast met de behandeling van on
derwerpen. de buitengewone omstandigheden
betreffende, voor zooveel deze onder het de
partement van Blnnenlandsche Zaken ressor-
teeren.
systeem, dat sluit op een conclusie, welke zü
bü voorbaat reeds hadden aangenomen. Zü we
ten met de verschünselen zoo te manlpuleeren,
dat deze hun gelük bevestigen. Dan komen de
büval en de bewondering van de wereld erbij.
Uit hun houding lelden de buitenstaanders
eigenschappen af, die in werkelükheld niet
aanwezig zün. De wereld riet hen succes heb
ben, zü riet voor korten of langeren tüd de bluf
fers slagen. De wereld loopt altüd achter de
partü aan, die vandaag cussec heeft of als zü
echter de partü can loopt, die vandaag nog
geen succes heeft dan doet zü het in de ver
wachting, dat zü het morgen des te meer krij
gen iel. Wie gelük heeft, bekommert haar niet.
Want succes hebben en gelük hebben,..dat is in
laatste instantie de waarheid beritten, het is
voor haar hetzelfde.
De bluffers bedwelmen zich aan hun eigen,
zoo gemakkelük gewonnen, gelük. Zü worden
voortgedreven door hun eigen begeerte naar
zelfrespect, die ongemerkt reeds lang is over
gegaan in dorst naar roem. Zü beginnen zich
zelf in de hoogste mate te achten, beschouwen
zichzelf als de steunpilaren der samenleving,
als menschen, wier bestaan van onschatbaar
nut is Voor deze wereld. Zü worden sentimen
teel van zelfverheerlüking en verliezen de le
nigheid van geest, hun „qul-vlve", die hun
eenmaal gediend heeft om hun reputatie te
vestigen. ZU wüzen op de tastbare resultaten
Tan hun succes, zü beginnen zich daaraan vast
te klampen, omdat deze hun gelük als het ware
belichamen. Het is het eerste symptoom van
bun ondergang. Zü zijn reeds over hun hoogte
punt heen, maar zü merken het'nog niet. Juist
als zü zoover zün gekomen werkt hun repu
tatie, en dientengevolge de roem, het sterkst.
Zü zün platte materialisten, ook al manipulee-
ren zü goeddeels met onstoffelüke zaken, ook
al hebben zü- nolens volena moeten ondervin
den, dat de rükdom hun geen geluk verschaft,
zoodat zü er niet al te zeer meer aan durven
hechten, terwül het bovendien ook gged staat
om er nonchalant mee te doen. Maar hun leven
bluft gericht op het stoffelüke succes, onver
schillig of dit nu het opbouwen van een staat
is. dan wel het verwerven van fortuinen, of mis
schien. in kleiner formaat komen bluffers o-A
voor, het ophouden van een positie. Zü moe
ten minachting hebben, niet alleen voor bluf
fers, wier capaciteiten te gering zün om te
slagen, maar ook voor menschen. die niet op
deze geruchtmakende manier slagen en in hun
oogen dus brekebeenen blüven, omdat deze
menschen natuurlUk wel menschelük genoeg
zün om graag gelük te hebben, maar als het
erop aankomt de waarheid meer beminnen. Het
leven van den geest, dat geen materieele suc
cessen kan sorteeren en In deze wereld vaak
niet of zeer laat beloond wordt, interesaee-t
hen niet. Zü hebben er geen begrip voor.
Maar eens. vroeg of laat, presenteert de
waarheid, die identiek is met de realiteit, de
rekening. Dan storten reputaties ineen en for
tuinbouwsels blüken plotseling niet eens meer
te bestaan. Gezien met oogen, die de werke-
lijkheid weer vermogen waar te nemen, ziet
men niets anders dan een gat op de plaats,
vaar men vroeger hoog opkeek tegen wat men
ren monument van menschelüke energie en
genialiteit waande. Waar is het bouwsel ge
bleven, waar het fortuin, waar de schier onge
limiteerde macht
Goed beschouwd blükt het nooit bestaan te
hebben. De yoghi, die aan een los in de lucht
geworpen touw omhoog klimt, bedrüft geen
brutaler speculatie op het gezichtsbedrog, dan
de fortulnbouwer, die gisteren nog geniaal
v/erd genoemd en vandaag in een bankroet
ontmaskerd is.
Dit is de bluf, die altüd weer de domm;n
meesleept en zichzelf wreekt in een voorgoed
geknakte reputatie, in een jammerlük failliet.
De bluf, die zün slachtoffers vindt in een we
reld, welke, bü gemis aan cultuur, zichzelf be
goochelt met civilisatie. De bluf Is maatschap-
pelijk bedrog. AD INT.
Als het gebod tot het geven van een eerlüke'
getuigenis alleen maar het liegen veroordeelde,
dan had een aanrienlük deel van het mensch-
dom zün zaken op het stuk van dit gebod vrü
gemakkelük in het reine gebracht. De men-
tchen zün in het algemeen gelukkig niet even
zwak ten opzichte van alle geboden; voor ve
len i> i>et. eenige uitzonderingen daargelaten,
niet al te moeilük om geen gebruik te make.}
van de leugen. Eenmaal niet gewend zünde te
liegen, komen zü er later niet zoo spoedig toe
het wel te doen, omdat zü er daarbü vëor zich
zelf een eer in gaan stellen als minnaars van
de waarheid en haters van het bedrog door
het leven te gaan.
In dit rchrille contrast stellen vele simplisti
sche geesten de verhouding tusschen waarheid
en bedrog. Wat geen leugen is. dat is voor hen
waarheid en dat kan dus geen bedrog zün. Het
is een misvatting, die in de hand wordt ge
werkt doqr een gebrek aan onderscheidingsver
mogen voor de fünere en zooveel gevaarlükcr
nuances, die tusschen de begrippen goed en
kwaad liggen. Daar zün zeer vele vormen en
graden van bedrog. De meineed is het grofste
en het vreeselükste bedrog, omdat men daaroü
de Eeuwige Waarheid aanroept om de leugen
te dekken. Maar hü veronderstelt ook ecu
zekeren zedelüken moed, zü het dan ook een
somberen en hul vering wekkenden, dien de ge
wone leugenaar kan ontberen. De meineedige
tracht willens en wetens God op de meest di
recte wüze te betrekken bü het leelüke kwaad
van de leugen. Hü wil als het ware God tot zün
medeplichtige maken door met een beroep op
de Waarheid anderen te dwingen zün ellendige
leugen als waarheid te aanvaarden. Het is een
kapitale zonde, die, naar wü mogen hopen, li>
werkelükheld niet zoo heel vaak bedreven
wordt, omdat de meeste menschen te veel eer
bied, anderen misschien ook te veel angst b>-
zitten. maar allen tezamen niet voldoende kwa
den moedwil kunnen opbrengen.
De leugen is de gemakkelüke vorm van net
bewuste, vierkante bedrog. Zü is plat, banaal
klein en lal. De leugenaar roept God niet tot
getuige, hü denkt niet aan de Eeuwige Waar
heid, of liever: hü went er zich aan zichzelf
wüs te maken, dat niets in hem eraan denkt.
Bü liegt uit onmlddellüken angst voor de ge
volgen, die de waarheid zou kunnen hebben, hü
hoopt het misschien later nog wel goed te ma
ken en het met zün geweten op een accoord-
jc te kunnen gooien. De leugen Is het ordinaire,
verachtelüke bedrog van kleine geesten.
Doch er zün andere soorten van bedrog «ïan
<k leugen, soorten van bedrog, die thuis hoo
ien in een gebied, moeilük te bepalen, miar
het bevindt zich ergens tusschen onwaarheid
<n waarheid in. Men heeft het niet aangeduiü,
wanneer men wüst op de halve waarheid, want
de halve waarheid draait meestal toch op de
heele leugen uit. Men benadert het met de
C-.volledige waarheid, de in haar werkelük-i
ssrd niet nader aan te dulden onjuistheid, fe
Klfsuggestie. die zoo sterk kan zün, dat zü
•elfbedrog wordt, maar die ook minder neg i-
üef, minder ernstig ook kan zün en dan dc
mildere benaming van begoocheling draagt, en
tenslotte den bluf, die eert brutale, en meer
virtuose vorm van begoocheling van zichzelf
en anderen is.
Dit alles
tusschen
gevallen
hoe de
LÉT OP T ZOOtMflK
