Hoe ons volk reageerde op het
mobilisatiebevel
WIE HEEFT DE WERELDREVOLUTIE GERED?
Uitvoerverboden
aangevuld
van
Hamsterverbod
Opkomst dienst
plichtigen
Beveiliging
kunstschatten
BETREKKELIJK RUSTIGE
STEMMING
BOOTVERBINDING MET
ENGELAND
VOEDSEL VOORZIENING
MILITAIRE BEDRIJVIG
HEID AAN DE OOSTGRENS
I l tlsch
grondwet,
nationale
van
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1939
Verkeer overbelast
*1
Prikkeldraad vormt
voornaamste barricade
di
jn de Marinestad
Goederenvervoer
Te Hilversum
heeft mdtit-
Hoe zy geadresseerd moet worden
Er is geen reden voor ongerustheid
Vele voorbereidingen
reeds getroffen
Correspondentie met
gemobiliseerden
Regeling inzake teruggave der
abonnementen
Dienst HarwichHoek van
Holland hervat
VOOR GEMOBILISEERDE
N.S.-ABONNEES
I
I
I
Postverkeer met het
buitenland onzeker
Minister Steenberg he
regelen genomen voor ver
scheidene levensmiddelen
Thans ook kleur- en kunstmest
stoffen inbegrepen
Glanerbrug en Overdinkel de
eenige doorlaatposten
in Twente
Treinen liepen nog normaal
---
Geen belemmering van
het normale verbruik
In de residentie
Ministerieel bezoek aan Maurits-
huis en Ryksmuseum
Wie voorloopig niet onder de
wapenen moeten komen
Huiden, vellen en leder
Spoedige inwerkingtreding der
wetten op prysopdryving
en hamsteren
1
▼ervan-
(Van onzen specialen verslaggever)
,4*
De Nederlandsche Spoorwegen deelen in ver-
j
Naar wij vernemen kunnen de gemobiliseerde
houders van abonnementskaarten hun abonne
ment op de Nederlandsche Spoorwegen inleve
ren en zal hun een evenredig deel van den prijs
worden terugbetaald, te rekenen van den dag
af, waarop zij onder de wapenen zijn gekomen
Na afloop van hun diensttijd zullen zij. zonder
de verhooging voor de eerste maand te betalen,
een nieuwe kaart kunnen bekomen Voor de ove
rige abonnementhouders is een dergelijke rege
ling getroffen met ingang van den dag, waarop
zij hun abonnementskaart inleveren.
Ook ten aanzien van dispensatie voor deze
goederen wende men zich tot het Crisis Uit
voerbureau.
steld.
Vele openbare gebouwen werden overbelast met
e>
I
I
aan-
voor
dsla-
Ischa
Aaa den karporaal P. PMenra
BtafkwarUer Oostfront
Vesting BteHaad
De volgende inlichtingen zijn uitsluitend
bestemd voor dienstplichtigen, die de le
oefjning nog niet hebben volbracht en zich
ook niet onder de Wapenen bevinden.
band met de algemeene mobilisatie mede, dat
de volgende maatregel, gat betreft vervoer van
vrachtgoederen Maandag is genomen.
Wagonveriadingen. die zoo laat voor verzen-
ding gereed waren, dat zij niet meer met de
avondtreinen van Maandag konden worden ver
voerd, konden de Nederl. Spoorwegen niet
ten vervoer aannemen. Deze wagens moest de
afzender lossen.
Maandagmiddag- en avond was heel Ne
derland In afwachting van de mobilisatie
welke hedenmorgen zou aanvangen en He
de heele capaciteit van het vervoerwezen
zou opetechen. Maandag was alles nog rus'.g
en kalm. De treinen hadden geen noemen»-
waardige vertraging, deze was tenminste
niet groot er dan op andere dagen in den
vacantietUd, waarin de spoorwegen toch ai
zeer druk bezet zjjn. Ook nu was er op *e
stations wel eenige drukte te merken, hoe
wel het aantal reizigers lang niet zoo groo»
was. als men zou verwachten. De meeste
vacantlegangers zijn al thuis; zü hebben üe
mogelijkheid van mobilisatie reeds eenige
dagen zien aankomen en hebben het zekere
voor het onzekere genomen.
wordt door Het
beantwoord. Dit
naar aanleiding
een
Ook ten aanzien van deze goederen sullen.
Indien de hier te lande aanwezige voorraden
zulks toelaten, dispensaties kunnen worden ver
leend. Ter verkrijging daarvan wende men zich
tot het Crisis Uitvoerbureau. Plet Heinpleln 6.
's Oravenhage.
telefonische informaties. Op het Centraal Station
was er spoedig een druk geloop naar de inllch-
tlngenloketten. De treinen reden Maandag nog
wel normaal, doch er moesten meer dan gewone
maatregelen genomen worden, om de in veel
haast naar hun bestemming terugkeerende rei
zigers te kunnen verwerken.
Op het gebied der voedselvoorziening zijn eep
reeks maatregelen getroffen.
Een mlnlsterleele beschikking is afgekondigd
waarbij aan de akkerbouwcentrale. de meelcenu
de veehouderij-centrale, de groenten- en fruit-
eentr. en de centr. voor eieren en pluimvee wordt
Te Hilversum heerschte aanvankelijk bij het
bekend worden van het mobilisatiebevel een
zenuwachtige stemming, die echter in den loop
van den namiddag afnam. Men probeerde in
kruidenierswinkels koffie, thee en suiker met
groote hoeveelheden in te slaan, welke pogingen
evenwel mislukten. De gemeentelijke overheden
namen dadelijk maatregelen om de orde te
bewaren, waardoor alles kalm en rustig verliep
De laatste dagen heeft men van Dultsche
zijde maatregelen getroffen tot het sluiten der
grenzen, en evenals op Nederlandsch grond
gebied heeft men nu versperringen van draad
en betonblokken aangebracht.
Van de doorlaatposten, grenzend aan Twente,
is alleen die bfj Glanerbrug nog geopend.
Bjj een tocht, dien wU langs de grens maak
ten, bleek, dat van Nederlandsche zijde tal
van landwegen in Dultsche richting door bar
ricades zijn afgesloten. Voor de belangstellen
den di« nog meenen hier iets te beleven is
het dan ook een teleurstelling. Aan Hoflandsche
zijde leest de douanebeambte rustig zijn krantje,
terwijl aan den anderen kant de Dultsche
schildwacht de grensbeambten zijn vertrok
ken met het geweer op zijn schouder heen
en weer stapt. Slechts voor fabrieksarbeiders
die in Dultschland werken is het mogelijk bij
Overdinkel (en Glanerbrug) te passeeren. waar
bij in het eerste geval een omweg moet worden
gemaakt.
Men schrijft ons uit Arnhem:
Maandagmiddag kwart over een. De regeering
kondigt algemeene mobilisatie af van leger en
vloot, om Nederlands onzijdigheid naar alle kan
ten te waarborgen. De radio verspreidt het be
richt over het geheele land, de stem van den
omroeper weerklinkt thuis in de huiskamers.
Tegelijkertijd verschijnen onze bulletins en wor
den aan het postkantoor en andere openbare
gebouwen en op talrijke andere plaatsen de
oranje-biljetten. waarop in het kort de regee-
ringsverklarins wordt medegedeeld, opgehangen.
Eenige oogenBlikken later verschijnt de oproe
ping van den burgemeester. Drommen menschen
verzamelen zich voor de plaatsen, waar de biljet
ten zijn opgehangen, voor de courantenbureaux
en de sigarenwinkels, waar onze bulletins han
gen.
De regeering heeft het noodlg geoordeeld
de reeds bekend gemaakte verboden van
uitvoer voor bepaalde goederen aan te vul
len met een uitvoerverbod voor kleurstof
fen. geschikt voor het verven van textiel
producten
Maandag heeft de minister van Economi
sche Zaken een beschikking genomen krach
tens de wet van 24 Juni 1939, Staatsblad 634,
waarbij maatregelen worden genomen om
het hamsteren van levensmiddelen en enkele
andere artikelen tegen te gaan. Deze maat
regelen hebben betrekking op: rijst (rijste
bloem. rjjstemeel en gemalen rijst), tarwe
bloem en tarwemeel, roggebloem en roggemeel,
havermout, gort, vermicelli, macaroni en
spaghetti, maïzena, groene erwten en split-
«rwten, bruine boenen, witte boonen, capu-
cjjners en rozjjnerwten, andere soorten ge
droogde peulvruchten, witte suiker, basterd
suiker, slaolie, raapolie, boterolie en andere
spijsoliën, bak- en braadvet, margarine, kof
fie. koffie-surrogaten, thee, cacao, harde
zeep, zachte en vloeibare zeep, zeeppoeder,
-vlokken, -schilfers; waschpoeder, alle soor
ten kaarsen.
trekken als die groep personen in een week
pleegt te verbruiken.
Lange files taxi's stonden voor het departe
ment in de rij, waar druk werd geconfereerd, in
tegenwoordigheid van militaire autoriteiten.
Algemeen wordt n.L verwacht, dat thans
de wetten op prijsopdrijving en hamsteren In
werking zullen treden. Het verluidt selfs, dat
enkele regelingen inzake distributie lyllen
worden getroffen.
Een onzer verslaggevers volgde per auto vanaf
Den Haag den ouden Rjjksstraatweg en zag hoe
overal in de dorpen de mobilisatie werd afge
kondigd. De dorpsveldwachters van Oegstgeest,
de politie van Lisse en Hillegom waren reeds
druk in de weer en voor de gemeentehuizen en
aan de gevels van de scholen en gemeente
secretarie hingen al zeer spoedig de witte biljet
ten. In de buurt van Lisse hoorden wij trompet
geschal en zagen wij eenige leden van de burger
wacht het volk, dat op het land bezig was met
werken, op deze wyze waarschuwen. Overal waar
wij passeerden viel het op. dat het bevel van de
regeering zeer rustig werd opgenomen, men had
het verwacht. In eenige dorpen, waar reeds sol
daten «raren ingekwartierd. was vooral bij hen
de belangstelling het grootst; talrijke vragen
moesten ze beantwoorden, doch veel nieuws kon
den se ook al niet mededeelen.
Op den Rijksstraatweg was het rjjverkeer zeer
druk, veel handeteieizigers keerden zoo spoedig
mogelijk huiswaarts, en ook de treinen waren den
geheelen middag zoo overbezet, dat velen zich
met staanplaatsen moesten tevreden stellen.
„Het Nationale Dagblad” constateert
dus, dat Rusland heteenige steun
punt is, dat het communisme bezit. Dat
het nationaal-socialistische Dultschland
het behoud van dit steunpunt, door in te
gaan op een niet-aanvalsverdrag met
Sovjet-Rusland, heeft mogelijk gemaakt
en een vrij zekere kans op vernietiging
van de eenige schuilplaats der Komin
tern heeft verijdeld, en dat het tusschen
Hitler en Stalin gesloten verdrag betee-
kent, dat het wereldbolsjewisme er niet
aan denkt zijn wereldrevolutle-plannen
op te geven.
Dit alles prijst „Het Nationale Dag
blad" van den antl-communlstischen
heer Mussert als prachtige anti-demo-
cratische en realistische vredespolitiek.
Het redden van' de antl-Komintem en
het bolsjewistische wereldrevolutie-ideaal
is dus volgens de NJ3.B. in Nederland
bevordering van den vrede. Wordt het
geen tijd, dat op het voorbeeld van hun
groote voorbeelden de heeren Mussert en
Lou de Visser ook een niet-aanvalspact
■luiten, dat als een bewijs van vriend
schap dient opgevat te worden? Hun
pers zegt wel, dat zij Ideologisch doods
vijanden blijven, maar in werkelijkheid
staan zij ideologisch heel wat dichter bij
elkaar, -dan b.v. het democratische
Frankrijk, dat eindelijk paal en perk
■telt aan het gestook en gewroet der
communisten, en Sovjet-Rusland.
De NSB en het natlonaal-socialisme
hebben eindelijk zóóveel werkelijkheids-
Men schrijft ons uit Utrecht:
De reactie op het bekend worden van het al
gemeene mobilisatiebesluit was in het centrum
van het land een plotseling toenemende ver
keersdrukte in de binnenstad. Militaire ordon
nansen reden in groote vaart per auto of motor
van en naar de verschillende openbare gebou
wen. In de stillere straten stonden vele burgers
voor hun hulzen met een zorgelijke uitdrukking
op het gezicht. Verschillende opgeroepenen con
stateerden tijdens het zich gereed maken, dat
eerst heden de eerste opkomstdag is. Het af
scheid kon dus nog eenige uren worden uitge-
r‘“
Men schrijft ons uit Den Helder:
Nauwelijks had den Helder van het bericht,
dat de mobilisatie was afgekondigd. via de radio
kennis genomen, of dit vond zijn weerklank in
de stad In de gebouwen, waar de militairen ge
legerd zijn, begon men met het treffen van
maatregelen, om de gemobiliseerden. die werden
verwacht, te ontvangen. Het gedaver der mili
taire auto's nam weer een aanvang.
Op tal van plaatsen werden van gemeentewege
de groote witte plakkaten tegen den muur ge
plakt. waarin de reservisten werden opgeroepen
en paarden en motormateriaal opgevorderd Di
rect verdrongen zich vele belangstellenden voor
de proclamaties, om van den Inhoud kennis te
nemen. Velen namen eerst op deze wijze kennis
van het niet onverwachte, maar toch ontstel
lende nieuws. Op het raadhuis was het een „va
et vient” van de reservisten, die inlichtingen
kwamen vragen.
Aangezien er morgen zeer veel manschappen
van land- en zeemacht worden verwacht,
heerscht er een ongekende bedrijvigheid in de
stad. Ook aan de Buitenhaven, het hart van het
Marine-apparaat, was het erg druk. De marine
schepen. die de laatste dagen benzine en munitie
hadden ingenomen, liggen gereed om uit te
varen. Sommige zijn alreeds vertrokken.
opgedragen de loopende uitvoer-monopolie-
overeenkomsten. voor zoover nog geen uitvoer
heeft plaatsgehad, te annuleeren en voorzoover
dat aan genoemde centrales wenschelljk voor
komt, door nieuwe overeenkomsten te
gen.
Honing en andere producten van de bijenteelt,
cacaoboonen en cacaopltten. hooi en stroo, thee
koffie, stremsel en caseïne, alles al dan niet be-
of verwerkt, zjjn aangewezen als crisis-product
in den zin van artikel 1. 5o. onder c, van de
Landbouwcrisiswet 1933 terwijl als op cristepro-
ducten gelijkende waar kunsthoning is aange
wezen.
aanhouding
Hij had reeds verschei
dene dagen niets gegeten en klaagde over er-
gen honger. Nadat men hem iets te eten had
gegeven, bracht hij den nacht door in de ka
zerne, waarna hl) ook weer over de grens werd
gezet. Evenzoo moest gehandeld worden met
een Berlljnsch echtpaar dat het vaderland was
ontvlucht. Vanzelfsprekend stuit dit ook den
douanebeambten tegen de borst, doch plichts
betrachting moet hier het zwaarst gelden.
Amerikanen, die in het bezit zijn van de ver-
etechte papieren en derhalve de grens vrij
kunnen passeeren, reizen door naar Rotterdam,
om daar passage te nemen naar hun vader
land. In de Dultsche havenplaatsen vinden
zij geen gelegenheid meer, naar Amerika te
rug te keeren, daar de vaart hierop door de
Dultsche boot sinds eenigen tijd is gestaakt.
Velen overnachten hierdoor In Enschede. Aan
Dultsche zijde van de grens heeft men ook
verschillende afdeellngen geschut opgesteld en
in het kreupelhout bevinden zich nog vele ver
borgen mitrailleurs.
-as w- aar wie heeft nu de mogelijkheid
van een bolsjewistische wereld-
revolutie gered? Deze vraag
door Het Nationale Dagblad
Mussert-blad schreef
van het bericht over
Duitsch-Russisch niet-aanvalsver
drag o.m. het volgende:
Voorts heeft de regeering het noodlg geoor
deeld de reeds bekend gemaakte verboden van
uitvoer voor bepaalde goederen verder aan te
vullen met een uitvoerverbod voor kunstmest
stoffen in eiken vorm en een uitvoerverbod
voor steenkoolteerpek
Ten slotte wordt nog opgemerkt, dat hande
laren in de genoemde artikelen van de gegeven
voorschriften vrijgesteld zijn.
Een ieder is dus thans gewaarschuwd. Het
zich aanschaffen van de genoemde artikelen in
hoeveelheden, die het normale verbruik in een
week ie boven gaan, is strafbaar, terwijl zoo
wel de winkelier als de klant strafbaar zijn,
indien niet bij iedere hoeveelheid, die in den win
kel afgehaald wordt, of bü den klant thuis
wordt bezorgd, een afleveringsbewüs aanwezig is.
Het treinverkeer was reeds Maandag vrij druk.
Op de stations zag men al enkele reservisten,
bepakt en gezakt de treinen nemen naar de
plaats van bestemming. Ook de stations zelf
waren in gereedheid gebracht, zoodat men in
Den Haag aan het Staatsspoor een half uur na
de afkondiging van de mobilisatie de borden zag
aangeplakt bij de vertrekken van den militairen
commandant.
J 4
De Inspecteur van de veldpost maakt bekend
dat' ten behoeve van de gemobiliseerde troepen
de veldpostdienst verdere uitbreiding heeft on
dergaan.
Voor het verlaten der garnizoenen wordt aaL
leder militair bekend gemaakt hoe zijn adres vo
velde moet zijn ingericht Zij moeten zelf zorg
dragen dat dit adres wordt medegedeeld aan al
len van wie zij poststukken (brieven en»., tele
grammen en postpakketten) kunnen verwach
ten.
In deze adressen moet, behalve de naam, de
voorletters en de rang van den geadresseerde,
tevens worden vermeld het onderdeel waartoe
h(j behoort of waarbij hij is gedetacheerd.
Alsmede een nadere aanduiding b.v„ veldle
ger, vesting Holland, stelling van Den Helder
enz. Het is verboden een plaatsnaam in he’
adres te vermelden. Geschiedt dit toch, dan
worden de stukken aan de afzenden terugge
zonden.
Meer nog dan in normale omstandigheden
verdient het aanbeveling het adres van den af
zender steeds op de achterzijde der stukken ts
vermelden. Teneinde zekerheid te verkrijgen
dat de poststukken hun bestemming naar be-
hooren zullen berel.-.en, verdient het aanbeve
ling de adressen naar het volgende voorbeeld in
te richten.
Op de stations, waar wij op aansluiting moe
ten wachten, staan groote borden waarop de
bekende mededeeling voorkomt, dat heden tot
drie uur burgers niet vervoerd kunnen women.
Ten overvloede gebruikt men op de groote sta
tions ook nog den luidspreker, om telkenmale
deze mededeellng af te roepen.
Van zenuwachtigheid of gejaagdheid is niets
te zien. Als zjj al bestaan, worden zjj meester
lijk verborgen gehouden, behalve dan door dc
juffrouw, die de wereldreis van Utrecht naar
Geldermalsen in een hoogere klas wil maken
en aan iedereen vertelt, dat de conducteur nu
haar kaartje meegenomen heeft en het wel met
meer terug zal brengen. Maar verder is iedereen
even kalm; nergens waar wij kwamen gedurende
de lange reis van de hoofdstad naar de grens
streek was opwinding merkbaar. Zeker. Iedereen
is overtuigd van den ernst van den toestand;
iedereen beseft, hoe groote moeilijkheden zich
zullen voordoen in het leven van hen, die nun
werk en hun gezin moeten verlaten maar voor
niemand Is deze ernst een reden om zich ooor
zjjn zenuwachtigheid te laten overmeesteren
Ook In de gebieden, die dicht langs de grens
zjjn gelegen en waar men zich dan toch wel bij
zonder bedreigd zou moeten voelen als er gevaar
zou z(jn. te iedereen volkomen kalm eh ru-.tig.
Het voornaamste bezwaar hetwelk men nier
ondervindt is, dat in een aantal dorpen de ker
mis te uitgesteld en dat de gemeentebesturen
een drankverbod hebben afgekondigd. Alles is
gereed voor de kermis, de vla's zjjn gebakken
en nu moet men deze vla's droog en zonder
feest gaan zitt*n opeten. Hetgeen inderdaad iets
heel ernstigs moet zijn voor hen. die de goede
combinatie van bier en vla kennen.
democraten, die op het bolsjewisme
bouwden om het gehate natlonaal-socialisme
voor hen te onderwerpen, blijken zich mis-
rekend te hebben. Zü meenden het hun
geestverwante bolsjewisme aan hun zijde te
zullen vinden; zij hebben buiten het Russi
sche realisme gerekend. Men blijkt in Rus
land niet van plan, voor anderen de kastan
jes uit het vuur te halen en daarbij zelf den
nek te breken. Zoo communistisch is men er
niet, of men stelt eigen belang boven de be
langen van Frankrijk en Engeland! Van
communistisch standpunt is dit zeer juist
gezien. Rusland te het eenige steunpunt, dat
het communisme bezit. Willen de communis
ten zelfs het denkbeeld van een communis
tische wereldrevolutie niet in rook zien
opgaan, dan is het noodlg, dat dit steunpunt
gehandhaafd blijft. Aangezien de staat Rus
land geen oorlog kan wagen, zou intrede van
Rusland in het democratisch front een vrij
zekere kans op vernietiging van de eenige
schuilplaats der Komintern beteekenen. In
dit licht gezien, te het van de Russische
machthebbers een daad van zelfbehoud, dat
zjj bereid zijn met Dultschland tot een niet-
aanvateverdrag te komen. Dit verdrag be-
teekent dan ook, dat het wereldbolsjewisme
zijn toekomstplannen niet denkt op te geven.
Wie de toekomst niet wli verliezen, moet
Immers zorgen in het heden in den zadel te
blijven.”
Het te duidelijk, dat dit verbod er op gericht is
te voorkomen, dat door abnormale vorming van
voorraden een tekort aan de genoemde artikelen
zal ontstaan, waardoor die personen benadeeld
zouden worden, die niet over de middelen be
schikken om zich meer aan te schaffen dan nor
maal in een week verbruikt wordt. Ook is het
duidelijk, dat het verbod in geen enkel opzicht
een belemmering bedoelt te zjjn van het normale
verbruik van de genoemde artikelen. Het nor
male verbruik immers wordt door deze regeling
niet aan banden gelegd.
Ten einde de zekerheid te verkrijgen, dat het
aldus in werking gestelde hamsterverbod ook zal
worden nageleefd, te aan alle leveranciers van de
genoemde artikelen de verplichting opgelegd, bij
iedere aflevering een afleveringsbewljs in twee
voud uit te schrijven, waarvan één exemplaar
tegelijk met de goederen aan den klant wordt
afgeleverd. Het afleveringsbewljs moet zijn voor
zien, behalve van de handteekenlng van den
leverancier van een opgave van het artikel dat
werd afgeleverd, en van de hoeveelheid daar
van. alsmede van den naam en het adres van
den leverancier en den afnemer. Deze afleve-
ringsbewljzen zullen door den afnemer in ver
band met de in te stellen conlróle, gedurende een
termijn van minstens 3 maanden zorgvuldig
bewaard dienen te worden.
Voorts zijn de winkeliers verplicht het andere
exemplaar van de afleveringsbewljzen gedurende
eenzelfden termijn te bewaren.
De eigenaars hadden reeds bevel gekregen,
hun vervoermiddel ter beschikking van het leger
te houden. Door de. nerveuze stemming worden
hier en daar hachelijke situaties in het verkeer
geschapen. De politie neemt echter spoedig aller
lei maatregelen, waardoor verkeersstorende
volksoploopen worden vermeden. Het mobilisatie
besluit te het onderwerp van leder gesprek. Voor
velen blijkt de afkondiging niet altijd even dui
delijk te zijn en zü stellen vragen aan passee-
rende militaire autoriteiten. Met de grootst mo
gelijke bereidwilligheid verstrekken deze alle in
lichtingen. BU de verschillende banken stonden
de menschen in de rij teneinde hun deposito's
en spaargelden op te nemen. Ook voor verschil
lende winkels worden rijen gevormd, maar vele
winkeliers nemen maatregelen om het hamste
ren tegen te gaan. De politie is ook hier op haar
post, maant het publiek tot kalmte aan. ieder
zal geholpen worden. Militaire auto's rijden bij
tientallen door de straten. hebben aller aan
dacht. Het valt op. dat de manschappen met
een zekere blümoedlgheid hun plichten doen, de
ernst van het gebeurde ligt niet op hun gelaat
te lezen De jongens zUn reeds eenige dagen ge
leden door hun diverse commandanten op zeer
vermoeiende dagen voorbereid. Met een zekere
rust voeren zü de commando's uit; er is zelfs
nog plaats voor humor. Zoo was het Arnhem-
sche stadsbeeld Maandagmiddag, naarmate de
tud verstreek, mochten wU constateeren, dat de 1S
toestand langzamerhand rustiger werd.
«in gekregen, dat «U tot het inzicht zijn
gekomen, hoe weinig communisme en
natlonaal-socialisme in hun uiterste
practische consequenties van elkander
verschillen, iets wat de democraten
altijd hebben beweerd, maar dat toen van
die zijde steeds als een lasterlijke leugen
werd gebrandmerkt. Wij zullen ons een
en ander voor gezegd houden en daar
wjj niet alleen met den mond, maar ook
in ons hart en in onze diepste en heilig
ste overtuiging radicaal tegen het god-
looze bolsjewisme zijn en moeten zijn,
gebiedt de nuchtere werkelijkheidszin
op grond van het eigen getuigenis van
het Mussert-orgaan ons gelijkelijk te
verzetten tegen de verkondigers van het
bolsjewistische wereldrevolutie-ideaal en
hen, die de mogelijkheid Van de verwe
zenlijking van dat ideaal hebben gered.
Dat is een principieel en practisch
consequente houding. De houding ook
der democratische Nederlandsche regee
ring, die niet alleen geen verdragen met
Sovjet-Rusland sloot, maar zelfs weiger
de het Sovjet-régime officieel te erken
nen, ook toen de Sovjet-Unie Ud werd
van den Volkenbond.
In verband met den huldigen Internationalen
toestand wordt er de aandacht op gevestigd, dat
de postverzending naar t buitenland zoowel per
trein als met luchtdienst of schip met gn-ote
onzekerheid plaats vindt door de opheffing van
verschillende verbindingen.
Door het P.T.T.-bedrüf wordt alles In het werk
gesteld om de tUdige overkomst van de corres
pondentie zooveel mogelijk te bevorderen Ver
traging in de overkomst der stukken kan echter
vooral in het verkeer met verafgelegen en over-
zeesche landen, niet steeds worden voorkomen
Op grond van deze beschikking is het voor-
loopig aan ieder verboden van de genoemde
artikelen in één week zich meer te verschaffen
dan hU gewoon is in een week te verbruiken.
Indien hü echter als regel voor een bepaalde
groep personen, zooate b.v. een gezin, zich die
artikelen pleegt aan te schaffen, dan zal het
hem toegestaan zijn in een week zooveel te be-
Het Staatsblad en de Nederlandsche Staats
courant bevatten dl van KoninklUke besluiten
en beschikkingen van den min. van Economi
sche Zaken, welke in het algemeen ten doe.
hebben dien minister bevoegdheden te verschaf
fen om de voedselvoorziening voor mensch en
dier ter hand te nemen. De bedoeling -van deze
maatregelen is slechts om van den aanvang al
zooveel mogelUk verzekerd te zün van een goeo
functionneerende voedselvoorziening. De afkon
diging van de hier bedoelde maatregelen be
hoeft dus geenszins aanleiding te geven tot on
gerustheid. Hiervoor is geen reden.
Ongeveer een uur nadat in de residentie het
bericht van mobilisatie bekend was. verschenen
op verschillende plaatsen de groote plakkaten.
Het blukt thans, dat. zooals werd verwacht, 15
lichtingen onder de wapenen zUn geroepen nl
die van 1924 tot 1939 De mobilisatie zal zich
heden voltrekken. In verband daarmede hebben
de Spoorwegen reeds maatregelen getroffen,
welke wU reeds vermeldden. Reeds voor 7 uur des
morgens moeten de gerequireerde auto's en om
half acht de paarden zUn ingeleverd.
Intusschen zUn. naar wU vernemen, de af
kondigingen van zeer belangrijke wetten te
wachten. Reeds terstond na den ministerraad
heeft de minister van Economische Eaken.
ma. L. P. M. Steenberghe. de chefs van vele
departementen bijeengeroepen.
WU vernemen van de agenten der Hoek ven
Holland—HarwichlUn. dat Maandagavond de
clenst in de richting HarwichHoek van Hol
land te hervat, zoodat hedenochtend wederom
een passagiersboot uit Harwich te Hoek van
Holland zal aankomen.
Van heden af zal oe dienst in beide richtingen
worden hervat, zoodat hedenavond ook vanaf
Hoek van Holland een afvaart zal plaats hebben
In enkele oogenbUkken tuds is het geheele
stadsbeeld gewUzigd. De betrekkehjk rustige
stemming, die er in de laatste dageh nog
heerschte, te verdwenen en heeft plaats gemaakt
voor een zeer nerveuze. ZU. die op straat zUn,
spoeden zich huiswaarts om hun familieleden 't
nieuws mede te deelen. Militaire auto's rijden
bliksemsnel af en aan. vrachtauto's worden
staande gehouden en opgevorderd. Militaire
autoriteiten begeven zich naar de plaatsen in
de stad, waar reeds gedurende de laatste dagen
auto's en ander rollend materieel waren büeen-
gebracht.
Zondagavond merkte een der Hollandsche
soldaten in een tuin een man op. die zich daar
verschool eh die bij aanhouding verklaarde
OostenrUker te zUn.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
overtreding van het hamsterverbod gestraft
kan worden met een gevangenisstraf van
4 Jaren of een geldboete van f 19.900. terwijl
bovendien de gehamsterde artikelen in beslag
genomen zullen werden.
ZU. die nog niet zün ingelUfd en voor wie
het tijdstip van InlUving ook nog niet is aan
gebroken, moeten voorlooplg niet opkomen.
ZU. die oorspronkelUk in een vorig jaar had
den moeten opkomen of op een reeds verstreken
tUdstip in het loopende jaar ter InlUving had
den moeten opkomen, doch die de Je oefening
tengevolge van verkregen uitstel nog niet heb
ben aangevangen of althans nog niet hebben
volbracht, moeten wel opkomen. De plaats, waar
zU zich moeten melden, staat in hun zakboekje
vermeld. Hebben zU het zakboekje niet in hur.
bezit, dan moeten zU zich tot den burgemeester
wenden en kunnen zij van dezen vernemen waar
zu zich moeten aanmelden.
ZU. die vsn den dienstplicht zUn vrUgesteld
wegens broederdienst. wegens kostwinnerschap
of om een andere reden en die voorgoed vrij
stelling hebben gekregen, of voor wie de duur
van de vrijstelling nog niet te verstreken, moe
ten voorloopig niet opkomen.
ZU kunnen wel worden opgeroepen, nu er
buitengewone omstandigheden bestaan, doch
het is nog geheel onzeker, of van deze bevoegd
heid zal worden gebruik gemaakt. In elk geval
moeten zU niet opkomen, zoolang hieromtrent
niets naders wordt bepaald.
De minister van OnderwUs, Kunsten en We
tenschappen heeft Maandag in den laten na
middag een bezoek gebracht aan het Konink-
lUk kabinet van schilderijen (Maurltshuls) te
's Gravenhage en aan het RUksmuseum te
Amsterdam, ten einde zich persoonlUk te ver
gewissen van den stand van dé maatregelen,
welke getroffen worden ter beveiliging van de
groote kunstschatten, welke deze instellingen
bevatten. Z. Exc.. die vergezeld was van den
chef der afdeeling Kunsten en Wetenschappen
van zUn departement, heeft jegens prof Martin
en dr. Schmidt Degener met hun staf en het
overige personeel uiting gegeven aan zUn groote
voldoening over hetgeen in korten tUd reeds is
bereikt.
Men verzoekt ons voorts van bevoegde zijde
er op te wUzen. dat in tegenstelling tot het ter
zake verschenen bericht in het ochtendblad van
26 Augustus j.l., hazen- en konUnenvellen;
hagedissenhuiden, slangenvellen, pelterijen, rep
tiel- en vischleder, lakleder en zeemleder niet
uitgezonderd zUn van het afgekondigde uit
voerverbod voor huiden, vellen en leder.
et bolsjewistische Sovjet-Rusland
heeft ondanks al zjjn democra-
vertoon met een schjjn-
met een heropwekking van
gevoelens en aanwakkering
een zekere burgerlijkheid nimmer
gijn principieel ideaal van een bolsje
wistische wereldrevolutie laten varen.
Bet heeft voor de verwezenlijking van
dat ideaal de Komintern opgericht, een
officieel niet-officieele organisatie, thans
onder leiding van den beruchten Bul
gaar Dimitrof, die indertijd niet zonder
moed terecht stond in het zonderlinge
proces naar aanleiding van den zonder
lingen brand in het Rijksdaggebouw op
den vooravond van de nationaal-socia
listische revolutie in Dultschland. Deze
centraal georganiseerde Komintern, ze
telend in het hart van het bolsjewisti
sche Rusland, oefent overal haar heil-
loozen invloed uit, waar troebele toestan
den haar veelbelovend vischwater
schijnen te bieden. Wij herinneren
slechts aan de gevaarlijke en aansteke-
Ujke Volksfront-epidemle in Frankrijk
en aan de rol, die de Komintern
gespeeld heeft in Spanje. Deze Komin
tern werd door het nationaal-socialisti
sche Dultschland zulk een gevaar voor
de wereld en voor zichzelf geacht, dat
het het Initiatief narp tot het anti-
Kominternverdrag, waaraan successie
velijk Italië, Japan, Spanje en Hongarije
hebben deelgenomen. Zoo was het tot
voor kort, maar thans is alles anders.
niet-aanvalsverdrag tusschen het
i&n Hitler en het Rijk van Stalin,
dat volgens de eigen woorden van den
Duitschen minister van Buitenlandsche
Zaken Von Ribbentrop opgevat moet
worden als het sluiten van „vriendschap”
tusschen deze belde dictatoriale, maar
ideologisch diametraal tegenover elkan
der staande mogendheden, heeft den
bodem uit het anti-Komintempact ge
slagen. Japan heeft Herr Hitler den rug
toegekeerd en Franco, die twee jaar lang
bloedig gevochten heeft tegen de ver
derfelijke actie van de Komintern in zijn
land, heeft zich van Dultschland en
Italië gedistantieerd tot een volstrekte
neutraliteit in geval van een Europeesch
conflict. Frankrijk, dat door een bond
genootschap met Sovjet-Rusland was
verbonden en bijna ten offer was ge
vallen aan zijn Russische vriendschap,
treedt thans krachtig op tegen de com
munisten en hun pers. Zoo is met één
slag alles veranderd.
Naar wU uit Dultsche bron vernemen zijn
de meeste der aan de grens gelegen militairen
gerecruteerd uit de S-A. Daar zooate gezegd
Glanerbrug de eenige plaats in de omgeving is.
waar het verkeer over en weer wordt door
gelaten. heerscht hier een groote drukte, doch
de beambten nemen hier een zeer welwillende
houding aan en meer dan de gebruikelUke
maatregelen zooate het aangeven van geld etc.
worden van den Nederlandschen grensganger
niet gevergd.
In den loop van de laatste dagen zün vele
vreemdelingendie vla Glanerbrug hun vader
land willen bereiken hier gepasseerd BU in
formatie bleek, dat het vooral Amerikanen. En-
gelschen en Franschen zün die hiervan hel
grootste contingent vormen, doch dezer dagen
meldden zich ook enkele Mexicanen en Egypte-
naren, die vermoedelük in Dultschland hun va-
cantie hebben doorgebracht en deze, evenals
zoovele andere buitenlanders, hebben moeten
onderbreken.
Onder de velen, die het Derde Rük momen
teel verlaten, bevinden er zich ook verschil
lenden die illegaal dé grens passeeren. doch
die men. ondanks heftig verweer van hun
züde. moet terugzenden.