F
ONS BLAD
Henderson bij Hitler
I
I
Onze Landsvrouwe richt
[e
zich, tot Haar volk
I
I
i
u
MOBILISA TIE
en van
voor
Het nieuws van heden
1
Buitenbot .DI.UERS
Britsche schepen
varen niet meer
Frankrijk sluit grens
met Duitschland
Ook Zwitserland
mobiliseert
Gaat Slowakije
bezet worden?
Opperbevelhebber
land- en zeemacht
I
E.N.A.vanMEVERDEN
Binnenhof...ïïióècruiül
II
Publicatie van Hitler9s boodschap
het antwoord van Londen niet
hedenmiddag verwacht
DOM!HIT
5?MI
,Nederlancl behoeft zich van geen
enkele zijde bedreigd te gevoelen>f
BOMONTPLOFFING OP
POOLS CH STATION
ZEE-EN LANDMACHT OP
VOET VAN OORLOG
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
1
vele gewonden;
geduurd.
T
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 280
Met ingang van heden
Treinverkeer verbroken
J
Duitsche troepen toegelaten
wegen» bedreiging
door Polen
RADIOREDE DER KONINGIN
IN INDIË GOED ONTVANGEN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
van
de Brit-
Luitenant-gener aal I. H. Reijnders
benoemd
r
in
Nieuwe waarborgen
voor België
ACCOUNTANT,lid nediunievacc
DEN HAAG
a
PARIJS, 28 Aug. (Reu
ter) Frankrijk heeft zijn grens
met Duitschland gesloten.
Zeven dooden en
Duitschers gearresteerd
Een grensincident
anderhalf uur
Het Weer
middag minister-president Chamberlain
en Hoogerhuis zullen hebben gesproken.
Het schijnt, dat men te Londen verlangt den rijkskanselier alle
gelegenheid te geven het Britsche antwoord te bestudeeren, al
vorens dit zal worden gepubliceerd.
S 1
Britsche kringen achten het niet waarschijnlijk, dat de tekst
de boodschap van Rijkskanselier Hitler en ’t antwoord van
sche regeering te Londen gepubliceerd zal worden voordat Dinsdag-
i en Lord Halifax in Lager-
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1939
AMSTERDAM TEL.9OJ61-22JÓ1
P.C. HOOFTSTR. 7 na 6 uun 2512
I I
Aan de bespreking nemen, behalve Hitler en de Britsche am
bassadeur ook de rijksminister van Buitenlandsche Zaken von Rib
bentrop en de gezant Dr. Schmidt als tolk deel.
Omstreeks kwart voor twaalf heeft Henderson de Rijkskanse-
larij verlaten.
Het onderhoud met Hitler heeft bijna
Maandagavond om kwart over tien is de Britsche ambassadeur
Sir Neville Henderson uit de Britsche ambassade vertrokken naar
de Duitsche Rijkskanselarij.
Henderson werd onmiddellijk in Hitler’s vertrek toegelaten.
Alvorens naar de Rijkskanselarij te vertrekken, had Hender
son nog bezoek ontvangen van den Franschen ambassadeur.
4
Jaarbeurs - Stand No. 1010
ur
=3
I
d
K*-
tegen de
Duitscha
°P voet van oorlog
O o
lijd als deze blijk geven
idl
de onafhankeljjk-
■oeros
eer
i*t
lat
ten
de
?d.
aa,
Rn
ht,
te
de
en
ten
ten
des
te
fcn
ten
urt
Len
jes
iw,
iw.
uit
er
urt
an
*en
i*n
en
a-
35
7.
d
d
L
3
M
iet
Ide
nd l
de
ou.
in-
icb
’en
en
10
L
De
na-
Ide
in
set
d
t.
S03&4.
jAmsterdam - Tel 36948
[Deventer Tel 4292 D
Marmxstr 425
i
iiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii -
vrouwen in volle
die het
Er zijn geen treinen uit Duitschland meer
aangekomen aan het Gare de lEst te Parijs, ter
wijl ook aan het Gare du Nord het verkeer uit
Duitschland is gestaakt,
gezinnen, die
Ik geef Mij ook
i die dit
IIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIINUg
VOOR HET GEHEELE LAND:
meeat zwakke Oosieltjke tot Zuidelijke j
wind, gedeeltelijk bewolkt, kans op plaat-
aelük onweersbuien, vrjj warm weer.
d isrt
3
ARBEIDSKRACHT
32 jaar*boekhouder, door mill, maatregelen zonder
werk, kan onmiddeliyk in dienst treden. Prima
getuigschriften. Br. onder No. C60945 bur.v.d.bl.
BD*- OUBBBLMAJt
AMERSFOORT - T«l. SIM.
P. T. T. verneemt uit Bandoeng, dat de
radiorede, welke H. M. de Koningin heeft uit
gesproken, In Nederlandsch-Indlë goed is ont
vangen.
Staatsblad No. 185 bevat een Koninklijk
besluit van 28 Augustus, waarbij uit over
weging, dat het oogenblik gekomen is om
de algemeene voorbereiding en leiding der
landsverdediging In handen te leggen van
den opperbevelhebber van land- en zee
macht, benoemd ia tot opperbevelhebber
van land- en zeemacht de luitenant-gene-
raal I. H- Rejjndera, chef van den generalen
staf.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
BRATISLAVA. 2» Aug. (D. N. B.).
minister-president Ttao heeft heden
mens de Slowaaksche regeering den vol
genden oproep gericht tot de bevolking van
Slowakije-
„Ter bescherming van
RADIOREDE VAN H.M. DE KONIN
GIN.
De Fransche grens met Duitschland
sloten.
'Mobilisatie in Zwitserland.
Polen protesteert
gruwelberichten.
Bomontploffing op een Poolsch station
eischt zeven dooden en vele gewonden;
twee Duitachers in verband hiermee ge
arresteerd.
Minister Steenberghe treft maatregelen
tegen het hamsteren van levensmiddelen.
Luitenant-generaal I. H. Reynders be
noemd tot opperbevelhebber van Land
en Zeemacht
Zee- en landmacht
gebracht.
echter
zorgwekkender ge-
-ontknoo-
ping duidelijk naderbij komt.
De rfegeerlng heeft blijkbaar zoolang mo
gelijk gewacht, alvorens over te gaan tot
de moliblsatie onzer weermacht, dien meest
Ingrijpenden voorzorgsmaatregel, welke
gware offers aan de burgers oplegt en een
groote ontwrichting van het economisch
leven met zich brengt. De verklaring, door
den Dultschen gezant Zaterdag jj. afgelegd
en het feit dat de besprekingen te Londen
nog voortduurden hebben blijkbaar bijge
dragen tot de overwegingen, die dit uitstel
mogelijk maakten.
Wanneer heden toch het ernstig besluit
levallen is beteekent dat nog niet, dat een
fonfilet in Europa onvermijdelijk wordt ge-
.acht, en nog veel minder, dat ’s lands vei
ligheid en neutraliteit in gevaar zouden
fUn-
De mobilisatie is, zooals wij reeds zeiden. I
a«n voorzorgsmaatregel. Cok al koestert I
onze regeering nog de hoop, dat de inter
nationale spanning zonder oorlog tot op
lossing kan geraken, zij heeft den plicht,
islands veiligheid en neutraliteit aan geen
enkel risico bloot te stellen en moet dus
t ij d 1 g de voorzieningen treffen, die deze
kunnen verzekeren. De mobilisatie van de
weermacht Is niet alleen de sterkste be
scherming voor ons grondgebied, zij Is ook
de hechtste garantie onzer neutraliteit die
ons land kan bieden.
Evenals In 1914 komt het Nederlandsche
volk opnieuw onder de wapenen om zijn
zelfstandigheid te handhaven en zijn on
zijdigheid te verzekeren. De positie van ons
land temidden der mogendheden die In een
conflict opeen kunnen botsen Is klaar en
eenvoudig en zij Is vast verankerd In het
Inzicht én den wil van het volk. Deze vaste
verzekerdheid van eigen plaats en taak zal
ook tot uitdrukking komen In de wijze
waarop het volk aan den roep tot de wape
nen gevolg geeft.
De mannen, die nu gezin en werk moe
ten verlaten om met hun strijdbare trouw
lands veiligheid en vrede te waarborgen.
mogen zich gedragen weten door de fier?
erkentelijkheid van het heele volk.
H. M. de Koningin heeft Maandag
avond om 8 uur de volgende rede tol
Haar volk gehoudens
Landgenoegen,
Op het ernstige uur waarop Wij ons
verplicht hebben gezien maatrege
len te nemen om land- en zeemacht
op voet van oorlog te brengen, is het
Mij een behoefte een woord tot u
allen ie richten.
De toestand is ernstig.
Niet in dien zin, dat alle hoop op
een vreedzame oplossing tusschen
de betrokken mogendheden als vervlogen zal moeten worden
beschouwd. De besprekingen zijn nog niet afgebroken, en zoo
1- - - - vrede moet wijken
BERN. 28 Aug. (Reuter). De
federale raad van Zwitserland heeft
besloten met ingang van Dinsdag
alle militairen» onder de wapenen
te roepen tot liet beschermen van
de grenzen.
T -V et besluit van onze regeering om de
I—I Nederlandsche weermacht te mobi-
Useeren komt niet onverwacht. Na de
maatregelen, die reeds de vorige week wa-,
ren genomen kon klaarblijkelijk slechts een
afnemen van de internationale spanning
de verdere mobilisatie voorkomen.
De Internationale toestand is
sindsdien eerder nog
worden terwijl het oogenblik der
LONDEN, 28 Aug. (Reuter). De Middel-
landsche Zee is tjjdelUk voor Britsche
Scheepvaart gesloten, aldus verneemt Reu
ter Tsn de admiraliteit.
Verder heeft de Britsche admiraliteit
verklaard, dat alle Britsche schepen de op-
*»cht' hebben gekreten de Oostsee te ver-
Maandagavond kwam de Britsche ambassadeur Sir Neville Henderson met het
antwoord van de Britsche regeering op de boodschap van Rijkskanselier Hitler op
het vliegveld Tempelhof bij Berlijn aan. Hij werd op het vliegveld door den legatie-
secretaris Strack begroet
BRUSSEL, 38 Aug. (Belga). Konlng Leopold
heeft heden audiëntie verleend aan den Brlt-
schen en aan den Franschen ambassadeur, die
tegenover den Konlng de houding van Engeland
en van Frankrijk tegenover België hebben uit
eengezet Ingeval een conflict In Europa niet
vermeden zou kunnen worden.
De ambassadeurs hebben plechtig ver
klaard dat. indien België in het veronder
stelde geval zijn neutraliteit handhaaft, de
Britsche en de Fransche regeering vastbeslo
ten zijn, overeenkomstig hun traditionele
politick, deze U eerbiedigen.
Deze verklaring veronderstelt, dat de neu
traliteit van België geëerbiedigd zal worden
door alle andere mogendheden. Frankrijk en
Engeland sullen natuurlijk trouw blijven aan
de deer hen aangegane garantleverpUchtin-
voor den oorlog.
Maar wel moet de toestand als ernstig worden beschouwd in
i dien zin, dat helaas ernstig rekening moet worden gehouden
i mei de mogelijkheid, dat een conflict zal uitbreken.
Mocht deze afschuwelijke mogelijkheid werkelijkheid worden,
niettegenstaande alle pogingen, die zijn en worden gedaan om
de wereld voor een ramp zonder wedergade te bewaren, dan
zal Nederland in dat conflict naar alle zijden en met inspan
ning van alle krachten en middelen waaróver ons land beschikt,
een strikte onzijdigheid in acht nemen en handhaven. Ik beves
tig dit in de onderstelling en het vertrouwen, dat geen der
strijdende partijen Nederland in den oorlog zal willen betrek
ken. Onze zelfstandigheidspolitiek, bij voortduring en met
nauwgezetheid gevolgd, heeft niemand aanleiding kunnen
geven, daartoe over ie gaan.
Neutraliieiishandhaving eischt de mogelijkheid, aan den wil tot
onzijdigheid de vereischle kracht ie kunnen bijzeiien.- Teneinde
daartoe tijdig bereid te zijn, heeft de regeeHng heden gemeend
niet langer ie mogen wachten met het nemen van den uiter
sten voorzorgsmaatregel. Zij heeft dien zoo buitengewoon in
grijpenden maatregel zoo lang mogelijk uiigesield, doch meent
dat nu de tijd gekomen is hem ie nemen, teneinde tijdig paraat
ie zijn. In alle duidelijkheid wensch Ik hierbij ie doen uitkomen.,
dat Nederland zich van geen enkele zijde bedreigd behoeft ie
gevoelen. Het geldt hier een voorzorgsmaatregel, waarvan de
uitzonderlijke omvang door de nu eenmaal heerschende uit
zonderlijke omstandigheden wordt gewettigd.
Ook indien mocht blijken, wat wij allen vurig hopen, dat ons
besluit overbodig zou zijn geworden, dan nog zal een ieder
I
moeien erkennen, dat Nederland tegenover zichzelf zoowel als
naar buiten een plicht heeft vervuld waarvan verzuim, gelet
op de thans bestaande verhoudingen, .nalatigheid zou zijn
geweest.
Ik twijfel niet of gij staat allen om uw regeering geschaard,
bereid om haar te schragen, eendrachtig en vastberaden.
Ten volle vertrouw Ik-dat leger en vloot onder alle omstandig
heden hun plicht zullen doen.
Allen moeien wij nu het hoofd koel houden en zonder ons ie
laten verontrusten opgewekt en nauwgezet doen wat onze
plicht is.
Niet alleen naar leger en vloot gaan thans Mijn gedachten uit.
Ik^denk ook aan die velen in Rijksdiensi, die in deze dagen van
spanning voor een zware taak worden gesteld.
In het bijzonder gaan Mij ter harte de iallooze
echtgenoot, vader of zoons moeien afslaan en
rekenschap van de groote maferieele moeilijkheden
voor zoo heel velen meebrengt.
Maar evenzeer weet Ik, dat de Nederlandsche
berusting en Godsvertrouwen bereid zijn de offers
vaderland van haar vraagt ie brengen.
Allen tezamen moeien wij vooral in een
doordrongen te zijn van een geest van eendracht en liefde tot
den naaste, waardoor alleen hei ons mogelijk zal zijn de lasten
Hie ons worden opgelegd gezamenlijk en voor elkander ie
dragen."
4
WARSCHAU. 29 Ang. (Havaa). GMer-
avond om kwart voor twaalf uur ia in het
goederendepöt van *t station Tamos op
de Hjn KrakauLemberg een bom ont
ploft. Er zijn seven dooden en verscheidene
gewonden.
Als verdacht b(j dese zaak betrokken te
z(jn werden twee Duitachers Duitsche
staatsburgers en een lid van de Duit
sche minderheid gearresteerd.
Staatsblad no. 186 bevat een
Koninklijk Besluit van 28 Augustus,
waarbij uit overweging, dat de ont
wikkeling van den intemationaal-
politieken toestand de noodzakelijk
heid teweegbrengt zee- en landmacht
op voet van oorlog te brengen, is be
paald, dat met spoed in werkelijken
dienst zullen worden geroepen de
daarvoor in aanmerking komende
gewone dienstplichtigen van zee- en
landmacht, het personeel der Ko
ninklijke marine-reserve, bet reser-
ve-personeel der Koninklijke land
macht, de niet in werkelijken dienst
zijnde vrijwilligers en het voor de
gemobiliseerde strijdmacht bestem
de burgerpersoneel.
held en de integriteit van onsen Jongen
Slowsakachen staat tegen een bedreiging
door Polen worden op grond van het tus-
schen de Slowaaksche republiek en het
Duitsche rijk gesloten beschermingsverdrag
en de hierbij door de twee regeeringen ge
troffen overeenkomsten Duitsche troepen in
het Slowaaksche «taatsgebled gebezigd om,
zoo noodig. schouder aan schouder met ons
dappere Slowaaksche leger den vijand verre
te houden van de grens van onzen staat.
wu noodigen de bevolking uit, de DuH-
sche troepen als vrienden te begroeten en
hun iedere mogeljjke hulp te verleenen.”
In de nabijheid van Cadca in Kioord-Slowa-
kije heeft zich een grens-Incident voorgedaan.
Daarbij werd een Poolsche officier gedood en
150 Poolsche infanteristen door de HUnka-gar
disten gevangen genomen en geïnterneerd. Al
dus meldt United Press aan haar bladen.
De Polen zouden, zoo wordt beweerd,
grens overschreden hebben om de telefoon-
telegraaflijnen te vernielen.